|
2010
|
|
|
Urte horietan, darwinismoaren azalpenerako eta eztabaidarako oso garrantzi handikoak suertatu ziren eskola formaletatik kanpoko ekintzak. Nire ustez, ezin argigarriagoa izan zen karrerako
|
azken
urtean Zientzi Fakultatean antolaturiko Encuentros en Evolucion hitzaldi zikloa, zeinean hainbat irakaslek sakon eta era erakargarrian erakutsi baitziguten kuestio osoa alde askotatik, eta jakina, gogo eman genion.
|
|
|
Zalantzarik gabe, hirugarren Joseba zen. Ez Obabakoa, ez organizazioan ibili zena, baizik eta
|
azken
urte horietan azaleratu bide dena.
|
|
|
Lo hartu baino lehen, ordea, zalantza egin nuen, ez ote zen baldarkeria bat andre biluzien postal hartaz baliatzea. Ez ote zen pauso handiegia
|
azken
urteetan izandako tratu gutxiaren ondoren. Berriro jaiki eta arrosa baten postalean berridatzi nuen mezua.
|
|
|
Nafarroan, bitartean, egoera berdintsua zen. Gasteizkoa baino murritzago den Euskararen lege bat ere indarrean ezarri zuten 1986an,
|
azken
urteetan gobernuak gehiago mugatu duena, kale seinale elebidunak kentzeraino, hala nola eskakizun edo ekitaldi xumeenak ere oztopatuz (Nafarroa Oinez, Korrika, Olentzero,. „), debekatu ezin badira.
|
|
|
Emilio Lopez Adan Beltza k ere Iparraldeko
|
azken
urteetako hondamendiaren berri eman zuen Argia n (2003):
|
|
|
Abertzaleak ote dituzte jo mugan? Hemengo itsaso eta mendiak erantzule, Frantzian intermitenteentzako lan eskasa beste faktore bat baita, konpainiak
|
azken
urte hauetan biderkatu dira Euskal Herrian. (Intermitent du spectacle, ikuskizun bizian ari diren artistentzat Jack Lang ministroak asmatu estatusa da.
|
|
|
Ez gara udalen eskalan bizi. Joan den pastoralean Ainharbeko aktoreek errefusatu dute ikastolak prestatu afarian parte hartzea,
|
azken
urte hauetan ikastolari lotu jende horiek gabe ezin izan delarik pastorala bakarra muntatu Zuberoan. Ez gara atzerakoi horien artean onartuak.
|
|
|
Ikuskizun bizian deitu arloan, antzerki eta beste, arras erridikuluak dira
|
azken
urte hauetan egin entseguak. Gure kulturaren saltzeko, baskoak edo euskal herritarrak euskaldun sentiarazteko beharrez dira ateratzen Batek mila bezalako gauzak, eta bistakoa da helburua dela erdaldunek ez dezaten deus gal. Taula gaineko den mendreneko ahapaldia itzulia da, beraz euskarak ez du deus erraten, euskaldunak harria bezala eneatzen direlarik butiga horren aitzinean.
|
|
|
Ilunkeriaren kontrako gudua izan zen beti bere guztizkoa, eta horregatik lotu zitzaion gaztetatik bere burua janzteari, antzinako klasikoak eta elizako aiten lanak gogotsu irakurriz, baita
|
azken
urteetan hizkuntza bulgareetan sortzen ari ziren emaitza ederrak ere, italieraz batik bat, baina orobat beste hainbat mintzairaz.
|
|
|
Nora joango zen ordea bere adinean? Non aurkituko zuen bere
|
azken
urteak emateko leku bat. Horretarako hobe zuen bere burua itsasora botatzea eta bertan amaitzea; hori bekatu larria izango zen ordea, zer esango zukeen Erasmo Rotterdamekoak jakinez gero?
|
|
|
1945etik aurrera behintzat, amazigeraren aldeko militanteek modernizazio horren alde jardun dute, hizkuntza kulturaren munduan parte hartu ahal izateko adierazpide erabilgarri bihurtzen. Politikan, Iraultza sobietikoa, Irlandako independentzia, mugimendu antikolonialistak eta gainerako mugimenduak ez zitzaizkien arrotz, ezta
|
azken
urteotan postmodernitatea ere. Literaturan, Bertolt Brecht edo Andre Gide, Samuel Beckett edota Mouloud Feraounen liburuak amazigerara itzuli dira, eta obra orijinalak sortu.
|
|
|
Batzuen askatasuna bermatzen da, besteenaren kaltean, gero eta modu lotsagabeagoan. Jarduera mediatikoak hartu du protagonismoa
|
azken
urteotan, baina egoera zailduko balitz Ejertzitoa gailenduko litzateke; Ramon Menendez Pidalek ere Francisco Franco zuen atzean.
|
|
|
Bere
|
azken
urteetan arabiera klasikoaren gramatika prestatu nahi izan zuen. Heriotzak kendu zion lan hori betetzeko aukera, 1896an.
|
|
|
Doi ordunxe lutxo batek jauzi egin zuen Lin Baoren lorategiko uharkan; anderea burua higitu eta arrainei so egon zen. Gogoan barrena iragan zitzaizkion
|
azken
urteetako oroitzak, guztiz ere, oraingo bere senarra ezagutu zuen eguna, gazte izanagatik, enperadorek beste arkitektoen gainetik hautatu zuen aldi hura.
|
|
2011
|
|
|
Bakoitzak bere temak ditu, bere obsesioak, jo mugan gustura jartzen dituen gaiak. Hirien
|
azken
urteotako aldaketez gogoeta egiten hasita, horra hor nire kutunenetakoa: merkatal zentro handiak.
|
|
|
Horregatik, mundu osoko bazter (aberats) guztietara hedatzeko premia larria zuen diruari lehentasuna eman zaio. Horri esker, begi bistakoa da
|
azken
urteotako emaitza: banaka batzuk aberatsagoak diren bitartean, betiko pobreak pobreagoak dira.
|
|
|
Lekua hartu besterik egiten ez dutela jakin arren, kosta egiten zaigu noizean behingo garbiketari ekitea. Eta behin lanean hasiz gero, hamaika aldiz pentsatuko dugu
|
azken
urteotan erabili ez dugun traste hura bota ala ez, noizbait ongi etorriko zaigulakoan... Horrek, jakina, arazo garbia dakar:
|
|
|
Begi bistakoa da komunikabideetako jabeek McDonals nahiago dutela etxeko sukaldaritza baino. Osasuna garrantzi handikoa denez, guztioi azterketa medikuak egitea litzaiguke,
|
azken
urteotako informazio elikadura txarraren ondorioz pilatu zaigun kolesterol mailaz ohartzeko.
|
|
|
Komunikabideek albisteak helarazteko teknologiaz gain edukiak ere behar dituztela gogoratu beharra dago. Eta
|
azken
urteetako etengabeko iraultza teknologikoa noizbait motelduko balitz, agian norbait haiekin akordatzea ona litzateke. Hala gertatuz gero, ziur egon edukiak saltoka hasiko liratekeela, pozez txoraturik, gaixoek urteak eman dituztelako zain, inork batere kasurik egin gabe.
|
|
|
Juan XXIII.k, IIPapa buono, eliza katolikoaren gaurkotze eta modernizazio prozesua abiarazi nahi izan zuen bigarren Vatikano kontzilioaren bidez. Elizaren
|
azken
urteotako bilakaerak garai hartako itxaropena zapuztu izanak, nire ustez, ez dio meriturik kentzen aurreko eta ondorengo aita santuekin zer ikusirik ez zuen haren ahaleginari. Angello Giuseppe Roncallik hori baitzen haren izena— elizaren menpeko komunikabideetan ere modernizazioaren aldeko apustua egin zuen.
|
|
|
Nago harri bakoitzean eta itzal bakoitzean ezkutatzen diren sekretuen zerrenda etengabe handitzen ari dela
|
azken
urteotan. Izan ere, egia da gaur egungo jendeak hirian bizi nahi duela, baina ez dirudi hiria bizi nahi duenik.
|
|
|
Garai batekoarekin alderatuz, gaurko irratigintza gidoitik ez ezik kulturatik ere askoz urrunago bizi da. Irrati nagusien eskaintzan tertulia da
|
azken
urteotako izarra. Lauzpabost lagun orojakile, nor baino nor gai baten inguruan, bakoitzak bere sermoia aireratzen, guztiek guztiaz dakitela plantak eginez.
|
|
|
Richard Easterling ekonomialaria da
|
azken
urteotan gaia gehien landu duena, galdera batetik abiatuta: diruak zoriontsu egin gaitzake?
|
|
|
Ez da gauza gutxia gure balada hori ederrena, zenbait adituren ustez, milaka alez saldu zen abangoardiako disko batean publikatua eta, geroztik, belaunaldi oso batek ezaguna eta berea egina izatea Laboaren bertsio xamurrean. Achiaryren aldaera bortitzak, aldiz, ez du inor goxo kulunkatzen —heriotza gertatu berri batek asaldatuta ari da bera! — Ez zait iruditzen modu horretan entzun nahi izan dugunik
|
azken
urteotan bederen.. . 20
|
|
|
Beste modu batean esanda, ez al dago zerikusirik —lotura esturik— lehenengo Imanol hura —hemen" Militantzia eta lotsaizuna" izenpean gogoratutakoaeta
|
azken
urteetakoaren artean. Ez al zegoen Imanol zurrunegi sinetsita bere pertsonaiak jokatu behar zuen lekukotasun funtzioan, aurreko" gerrilari kultural" hartan, ez al zegoen ondorengo" ekintzaile liriko" berbera?
|
|
|
Ispilu multiplikatuen isla zipriztin gozo eta garratzez argitu digu betartea, eta gauzatutako bihurgune berri bakoitzean nabarmenkeriarik gabe egin du aurrera. Bere abiapuntuan beste leku baten premia larria erakutsi zuen eta, ondorengo urratsetan —eta maisuki
|
azken
urteotako zikloan— leku horren esanahi eta balioaz jabetu zale dugu.
|
|
|
Ez du etenik izan Achiaryk musikari lanetan, gurean ekintzaile gisa bultzatzen duenagatik askorentzat ezagunagoa bada ere,
|
azken
urteetako neguetan Baionako Etiopikoak eta udetan Itsasuko Errobiko jaialdia ren bihotz eta bultzatzaile baita. 90 hamarkadan zabaldurik geratu ziren bi grabazio lerroek aurrera egin dute etenik gabe, bai estudioko ereduzko lanekin, 100 baita zuzeneko inprobisaziozkoekin ere.101
|
|
|
Bitarte horretan euskaraz ere grabatzen du alde egin aurretik behintzat, eta lan horien artean daude 1994ko Barne kanta eta Paco Ibañezekin egindako Oroitzen (1999). Lehenago aipatutako Izagirreren" gatazkarik gabeko harreman baten bilaketa" k eta" euskaraz kantatzearen nostalgia" k laburtzen dute nire ustez
|
azken
urte hauetako lan artistikoan azaleratzen den egoera samina, baina baita poetika bat ere. Emakume etsi batengana jotzen du Imanolek Alfonsina Stornirengana, eta baita aspaldiko liriko handiengana" euskaraz parekorik" ez duten horiengana hain justu:
|
|
|
Alta, errealitatearen eta fikzioaren arteko nahasmendu hori ez zen Lancrerekin desagertu, are gehiago, eskola sortu zuen, eta, horrela,
|
azken
urteetan, adibidez, badugu jokamolde horren adibide asko. Izan ere, 2005 urtean Nafarroako Aresoko plazan guardia zibil bik Olentzeroren irudia atxilotu zuten.
|
|
|
Egoera horretan eta begiei sua zeriela, herritarren etxeetan tximinietatik sartzen saiatzen zen. Egia da
|
azken
urteetan Olentzeroren irudia samurtu dela eta haurrei opariak ekartzen dizkiela; baina, oraindik itxura zikin samarra du, eta Gabonetan ez du erakusten Errege Mago, Santa Klaus, edo Papa Noelen dotorezia eta prestutasun bera. Alabaina, ez dirudi horiek arrazoi nahikoak direnik sarekada batean Olentzeroren irudia atxilotzeko; eta oraindik ez dakigu zer leporatu ahal izango zioketen
|
|
|
Aitzitik, aitak, oso gaztetatik aurrezki kutxa bateko administrari lanean ibilitakoak, babesa eman zion proposatutako ekimen guztietan, arraroenak izanda ere, nahiz eta alabak norekin konparatzen zuen jakin ez. Isabellaren ama udal langilea zen, baina
|
azken
urteetan lanaldia murriztu zuen bere zaletasun handienetako bati ekiteko, eta geroztik hiriko antzerki talde batean hasi zen aktore gisa, eta tarteka eskualdeko herrietan ere antzezten zuten. Bera izan zen alabaren izena aukeratu zuena, miresten zuen italiar aktoresa baten omenez.
|
|
2012
|
|
|
—Niretzat ere
|
azken
urtea da —aitortu zuen Lalande Biranek— Oraintxe hartu dut erabakia, albistea eman didazunean. Europara itzuliko naiz ni ere.
|
|
|
Eta azkenik, thank you Paul Taylor eta Kishore Budha dhanyavaad,
|
azken
urte hauetan eman dizkidazuen aukera eta erreztasunengatik zuen talde Zizekiar subalternoetan parte hartzeko.
|
|
|
Maltzurkeria handiz herrixkako irakaslea bereganatu eta lortu zuen honek baserritarrei jakitera eman ziezaien xomorro txikiek ekar zitzaketen arriskuen berri. Gero herriko danbolinteroa kontratatu zuen herrian abisua pasa zezan adierazteko medikuak bisita bat doan eskaintzen ziela herritar guztiei" mugatzeko gaixotasunen zabaltze kezkagarri hau,
|
azken
urte hauetan gure zonaldean, garai batean hain osasuntsu izandakoa, hedatzen ari dena". Kontsultako egongela toperaino bete zitzaion.
|
|
|
Ikerketa liburu honetan Barojaren bestelako erretratu moral eta etikoa erakusten baitzaigu, askok eta askok existitzen zenik ere uste izango ez zutena. Egia da
|
azken
urte hauetan kasik moda bilakatu dela Barojaren gainean edozein gauza idaztea eta bere obrari izugarrizko jipoiak ematea bere iritziez baliatuz. Victor Morenoren liburu honetan ez dago horrelakorik, hasiera hasieratik ederki asko bereizten baitu kritikoak Barojaren ideologia, hots, saiakeretan esandakoak, eta beste aldetik, idazleak idatzitako eleberriak.
|
|
|
Europan 3 milioi prentsa irakurle gutxiago daude. AEBetan egunkari enpresa sortzaileak hogei izatetik hamaika izatera pasatu dira
|
azken
urte hauetan. Eta liburu argitaletxeei dagokienez, 3.000 dira egun baina horietatik bost dira salmenta guztien erdia eskuratzen dutenak.
|
|
|
Prietok egindako txapelaren laudorioa berdin berdin egin omen zezakeen Barojak. Bere
|
azken
urteetan Barojak uste izan zuen garai bateko Euskal Herria askoz interesgarriagoa zela ordukoa baino, eta nekazarien bizimodua askoz erakargarriagoa zela hiri batekoa baino. Horregatik Baroja, azken finean, erromantikoa zen, baina" aleman erara" (Herder, Grimm anaiak eta Schillerren modura) eta ez" frantses erara".
|
|
2013
|
|
|
Zuzendariaren leloetako bat zen. Hari nahikoa eta gehiegi zitzaion Coca Cola lehiaketa literarioan eta Gipuzkoako Arte Elkarteko sari artistikoetan maila ona erakustearekin, eta pozak txoratzen zegoen
|
azken
urte haietan La Sallen txapeldun bat zegoelako, Adrian elbarri hura, kolegioko erretzailerik handiena.
|
|
|
XIX. mende hasierako Kalifornia. Arrillagaren
|
azken
urteak
|
|
|
Handik urte askora, bere bizitzako
|
azken
urteetan, antzeko arazo baten aurrean gertatu zen Lasuen, eta ardura berberaz erantzun zuen. 1797an, Diego de Borica gobernadorearen arrebak ohar bat bidali zuen Gasteiztik, Lasuenen arreba Clara premia larrian zegoela-eta harentzako laguntza eskatzeko.
|
|
|
Jakina da Kaliforniako lehen mahatsondoak misiolariek landatu zituztela XVIII. mendearen
|
azken
urteetan. " Misio mahatsa" deitu izan zena Kaliforniako mahats mota nagusia izan zen ia XIX. mende osoan.
|
|
|
La Frontera izena ematen zitzaien, eta azpiratu gabeko lurrak ziren, Kaliforniako Yumen bizileku. Mendearen
|
azken
urteetan, hainbat espedizio abiatu ziren hura esploratzera. Haietako batean, Jose Joaquin Arrillagak parte hartze zuzena izan zuen eta, espedizio haietan ohitura zen bezala, eguneroko batean jasota utzi zituen bere ibilerak.
|
|
|
" Misiolariok bizi dugun egoera negargarria da jadanik, eta atsekabe bizikoa ari da bilakatzen", 319 zioen 1830eko eskutitz batean. Zahartuta eta gaixorik, fraide lagunik gabe pasatu zituen
|
azken
urteak Sarriak Soledaden, eta hil ere halaxe hil zen, elizakoak hartu gabe, 1835eko maiatzaren 24an. Hirurogeita zortzi urte zituen, haren gorputz akitua elizako aldarean erorita aurkitu zutenean.
|
|
|
Hala ere, bertan kokatzea lortu ez arren, lurraldea ezagutzeko bidean asko aurreratu zen Ximenezen garaitik Atondoren San Brunoko garaira, 1534tik 1686ra. Eta, XVII. mendearen
|
azken
urte haietarako, Kaliforniak ez zuen jada espainiarrentzat eta europarrentzat hasieran izandako distirarik. Izan ere, hara joandakoek ez zuten aipatzen hiri bikainik edo meatze emankorrik, edo Peruko nahiz Mexikoko zibilizazioen parekorik.
|
|
|
Fraidea hil eta hogeita hamar urtera ere, hura defendatzen jarraitzen zuen Felipa Osuna andreak. Fraidearen
|
azken
urteetako bitxikeriak hainbeste urtetako neke eta sakrifizioengatik zirela uste zuen. Zalvidearen azken orduen lekuko izan zen Felipa Osuna.
|
|
|
XIX. mende hasierako Kalifornia. Arrillagaren
|
azken
urteak 394
|
|
|
Askotan zabaldu ziren fraideak natiboen bizkar aberastasunak pilatzen ari zirelako zurrumurruak, baina inoiz ez zen aurkitu jesuiten edo frantziskotarren ustezko urre zilarren aztarrenik. Lasuenen
|
azken
urteetako guztizko txirotasuna da horren adibiderik garbiena. 1797an Gasteizko arreba Clararen laguntza eskea heldu zitzaionean, Lasuenek sosik ez zeukan hari bidaltzeko.
|
|
|
Bizi gaituen kultura bada aski teknologizale, aurrerazale eta berrigurtzailea, eta sarearen inportantzia oso nabarmendua dago. Estrategia hau presente egon da
|
azken
urteotako eragile publiko eta sozialen ahotan. Beste gauza bat da asmatzea, kontsigna orokor hedatu hori gauzatzen asmatzea.
|
|
|
Sareak martxan daramatzan hogei urteotan, hainbat ahalegin egin da. Euskararen lurraldean sortutako beste orrialdeekin konparatuz Internet sarrera kopuruetan, portzentaje esanguratsua da euskarazko orriek lortzen dutena (EAEn laurden bat inguru omen
|
azken
urteotan). Euskaraz ari diren hedabide atari nagusi batzuen kopuruak ere kontuan hartzekoak dira, eta blogen eta gainerako interakzio bideen kopurua ere aipagarria da une honetan.
|
|
|
Historiaurreaz, ondorengo mendeez eta euskararen jatorriaz mugimendutxoa dabil
|
azken
urteotan, gehienbat akademia ofizialetik kanpoko elkarte, jardunaldi eta argitalpenetan. Errigore estu xamarra aplikatu ezean, egile hauek sinesgarritasun arazoak izan ditzakete epe ertainera, eta akademiako lanekiko tartea handitu dezake horrek.
|
|
|
Eta halako operazio baten posibilitatea martxan jarriko balitz, tapoi subjektiboek indar gehiegi leukakete. Gainera, Mondragon Unibertsitatean,
|
azken
urteetan beste eredu baterazko bidea indartu da.
|
|
|
Gazteen formazio soziolinguistiko eta polistikoa lantzeko ideiarekin bueltaka nenbilen joan den mendeko
|
azken
urteetan. Goñiko udalekuaren inguruan, adibidez, haurrentzako udaldiak antolatzeaz gain, beste lan bat ikusten nuen beharrezkoago:
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak hedabide publikoentzat 132 milioi euro bideratu ditu
|
azken
urtean, eta gainerako hedabide guztientzat 5 milioi. Hori ez da, bistan denez, kapitulu honetan esaten ari garenaren ildotik euskarazko hedabide espazioa antolatzea.
|
|
|
Mota honetako lanetan
|
azken
urteotan gauzatxoak egin ditugularik, saiatu gara jakiten mundu mailan nortzuk ari diren jatorrizko hizkuntzen biziberritze prozesuei aholku ematen, norbere herriaren esperientzia trukean oinarriturik.
|
|
|
Garabide elkartea ertzeko hizkuntza komunitate horiei begira truke lana antolatzeko sistema sortzen ari da
|
azken
urteotan. Euskalgintzan esperientzia duten erakundeen eta munduko hiztun komunitateetako erakunde zehatzen arteko zubi lanak eratzen.
|
|
|
Gako horiek Ameriketako (gutxiago Asia eta Afrikako) jatorrizko hizkuntzetako eragileen gako eta galdegaietan nola kateatzen diren ikasten hasi gara
|
azken
urteotan.
|
|
|
Oztopo objektiboak bukatu ziren. Oztopo subjektiboak dira, prozesu emozional handiak,
|
azken
urteotan, bi familia abertzaleen arteko elkar ulertzea oztopatu dutenak. Eta luzerako itxura dauka.
|
|
|
Zerbait gertatzen da data horiekin nire inguruan. Arrasateko kooperatiba mugimenduaren ibilbidearen jorratze lanetan jardun dut
|
azken
urteotan, eta kooperatiben bide honek ere adin bera du, bost hamarraldi. Kubara kooperatibagintzaren inguruko lanetara joan nintzenean, kooperatiben kontraesanez eta ziklo nekeaz mintzo, hango iraultzari ere adin bera eta ziklo neke antzeko batzuk ematen zizkioten bertako gobernuaren ingurukoek:
|
|
|
Pizkundetik frankismopeko
|
azken
urteetara luzatu zen oinarrizko ideia bat: euskararen garapena da herri proiektuaren muina.
|
|
|
Komunikazioari buruzko ikasketak egiten dituen taldean 30 ikasle ditut, herri desberdinetatik etorritako euskal ikasleak, eta azkura sortu dit lehen asteetan ikasleen arten ia euskararik ez aditzeak. Ohitua nago ikasle euskaldunak beren artean erdaraz entzuten, baina
|
azken
urteotako progresioa usteko nuena baino nabarmenagoa da. Aurten, lehen asteotan apenas entzun dudan euskararik, begiz jo ditudan eskukada baten artean kenduta.
|
|
|
Eskoriatza Aretxabaletako fakultatea ez da unibertsitate osoa, eta gainera gidaritza gaitasun eskasa izan du
|
azken
urteotan bere ereduaren posizioak Mondragon Unibertsitatean indartzeko, eta are gaitasun gutxiago Euskal Herri mailako operazio zabalagoetarako maniobratzeko. Martxa honetan ez dirudi berau ezer handiagoaren sortzaile edo katalizatzaile izango denik.
|
|
|
Egia da norabideak pentsatzeko gaitasuna falta dela erakundeetan. Gaitasun falta horren adibideek hainbat aldiz gogoa urratu didate
|
azken
urteotan ibili naizen leku batzuetan. Nire ahulguneetako bat da gidaritza gaitasunik gabeko kudeatzaile motzak aski patxadaz ezin eramana.
|
|
|
Bigarren esaldira hurbildu nahi eta ezinaren inguruan idatzi da ikuspegi ugari,
|
azken
urteotan, egile abertzaleen aldetik.
|
|
|
Seaskako ikastoletan, gazteak lizeoko
|
azken
urteetaraino euskarako hezkuntzan matrikulatzeko ahalegina egin duten guraso apurren seme alabek ere frantsesera jotzen dute nagusiki euren mintzoan. Hori hala bada, arazo bat daukazu.
|
|
|
Halaxe gertatu da
|
azken
urtean. Hitzontziko tartarrak esan bezalaxe, irri egin diote urtean zehar Kokoherriko gazte jendeari inguru herrietan, beti gezur apustua aitzakia delarik.
|
|
|
" Harrapatu nau berriro begira", pentsatzen zuen Xemenek berekiko. Izan ere, Axine irakasleak zerbait denen aurrean esanen ote zion ikaratuta bizitu zen eskolako
|
azken
urtean, lagunen isekaren beldur. Entzunda zeukan etxean edo nonbait mutiko gazteak adin gehiagoko emakumeez liluratu ohi direla, egia da; baina une zehatz batean maitemindu eta geroztik gogorapena burutik ezin kendu izana ez gau eta ez egun, zoroarena ote zen ikaratuta egon zen urte osoan.
|
|
2014
|
|
|
Alde askotatik, harena bakar bizitza bat izan zen. Gerora,
|
azken
urteotan, gay ikono bat bihurtu izanak ere uste hori indartzen du.
|
|
|
Txapelketaren aipatzeko garaia heldu da, baina erran dezadan, gauza asko ekarri baditu bertsolaritzari eta Euskal Herriari txapelketak, defaut nagusi hau du ene ustez, bardo funtzio hori galarazi die bertsolariei,
|
azken
urte hauetan, ez dira beren ekimenez kantuz ari, galde eginak direlarik baizik, hau lehen ere bazen baina ez zen aski.
|
|
|
alde batetik nahasten da satirarekin eta bestetik mustrarekin. Hortik abiatu behar da
|
azken
urte hauetan tobera izenarekin muntatuak izan diren ikusgarri ezberdinen irakurtzeko. Bi motakoak dira:
|
|
|
Aski axalezkoa da definizio gisa ez? Edo
|
azken
urteetako Zuberoko sorkuntzen eredura ikusten du. Ez, badakit ezetz, ez ditu maite, exijentzia gehiago du.
|
|
|
Bakarretan entzun dut
|
azken
urte hauetan publikoaren sinpatia edo enpatia ere turkoengana doala eta ez dela normal. Helburu abertzalea duten obraren muntatzaileek nekez jasan dezakete kontra efektua sortzen duen lan batean hainbeste denbora pasatzea.
|
|
|
Egia erran,
|
azken
urte hauetan iparraldeko antzerkiak obra klasikoei dagokienez maiztasunean galdu du, baina denbora hori ez dut uste alferrik xahutua izan dela, ezberdintze edo bereizte lan bat egina izan baita: tobera kanpoko lanentzat, ezketxak (maleruski toberak izenarekin batzuetan), zalu, bipil egiteko, gertakizunei hurbil eta fite ahantziak izateko (baina efemeroz da publikoa egiten).
|
|
|
Baietz pentsa genezake, eta han grabaturiko oharrak ezkutuan eraman ahal izan zituela zinegileak Italiara, frankismo ofizialaren
|
azken
urteetako zentsura gaindituz.
|
|
|
Ez, ez da hori izango, hori behintzat badakit. Irudi bat da, testu honi hasiera eman dion itsasbazterreko irudia,
|
azken
urte hauetan gorputzaren tolesduretan izan dudana.
|
|
|
Eroski (n) ak egungo demokratizazio hipermodernoaren eskutik doaz, eredu sexual, politiko eta ekonomikoen eskutik. Orain, zenbait adierazlek eroski (n) en —eta, azken finean, eredu demokrata kapitalistaren— amaieraren aurrean aurki gaitezkeela adierazten omen dute, oinarri dituen eredu politiko eta ekonomikoak krisian topatzen baitira
|
azken
urteetan. Zer edo zer aldatzen hasia da jada.
|
|
|
Hau aitaren izenean, hau ama hil zenean jarria, hau izeba monjak oparitua, hau urliak Lourdesetik ekarria. Ez dut ezer egin gabetan gogoratzen, ez bada haren bizitzaren
|
azken
urteetan telebista etxera sartu zenean.
|
|
2015
|
|
|
Esana dut nonbait
|
azken
urteotako euskal literaturarik interesgarriena eta beharrezkoena saioaren alorrean gertatzen ari dela (2014).
|
|
|
Joe Conforteren Mustang Ranch faro bat zen Ipar Nevadako nerabeentzat. Institutuko
|
azken
urtean, Bill inoiz neska batekin geratu gabe zegoen ezezkoaren beldur, eta zinema ilun batean lehen muxua lapurtzen saiatzeko herabe—, baina Mustangera hamabosten bat bidaia egindako beteranoa zen. Atera kontuak.
|
|
|
Behartutako isiltasunean, debekuan, tabuan. Aitonak" ezjakintasun errudun" zelako batez hitz egin ohi zuen bere
|
azken
urteetan. Ez genion kasu handirik egiten, baina batzuetan oroitzen naiz hitz haietaz.
|
|
|
Duela ehun bat urte mendiaren gailurra San Cristobal zen, eta Ezkaba zen mendiaren beraren ipar ekialdeko muinoa. Alde horretan sortuko ziren, jada hogeigarren mendearen erdi aldean, Ezkaba kale bat eta plaza bat; Ezkaba kanpina geroago;
|
azken
urteetan, Ezkabako tunelak eta Iruñeko Ezkaba auzoa. Eta hor dago Ezkabarte harana, mendiaren izen zaharraren gordegia.
|
|
|
Gotorlekua presondegi gisan erabili izan zen
|
azken
urteetan, 1942 eta 1945 bitartean, ofizialki tuberkulosoentzako osasun espetxea izan zen. Haren altitudea osasungarria omen zen eritasun horretaz kutsatutako presoentzat.
|
|
|
La joie de Brest taberna merkatuaren erdi erdian zegoen kokatua, gaueko ordu haietan jendez ezin gehiago kabiturik. Taberna zen, baina baita restaurant ospetsua eta bal musette ezaguna ere, Les Halles eko auzoan estimatuena
|
azken
urteetan, goizaldeko ordu txikietan bertaratzeko. Atean, jendearen etengabeko sartu irtenak txingurritegia zirudien.
|
|
|
Hori dela-eta, alkatearen sustengua halabeharrezkoa izan zen elkarte hauentzat, bai eta baimena emateko orduan pankarta ateratzeko ere. Karguko
|
azken
urtean, Urmenetak hitzaldia eman zuen, Anaitasuna peñak antolatu jardunaldietan, haren festaren ideia esplikagai.
|
|
|
Kutxatik ahalegin pertsonal gaitza bideratu zuen 1963az geroztik buruko elbarrientzako hezkuntza espezialean. " Ene auzapezgoaren
|
azken
urtea, eta adimen urrikoen afera ez da hiritar kontzientzian oraindik sartu. Gaizo haurrak kozinetan daude, edo triste eta bakarrik, etxaldeetako ezkaratzetan jarririk.
|
|
|
Polemika eragin zuen laster batean, Urbanismo komisioburu izendatu zuelarik Jesus Maria Ibañez zinegotzi eta konstruktorea. Promotorearen izendatzea gerra deklarazioa izan zen, lanjerrean ezartzen baitzen
|
azken
urte haietako guztietako zinegotzi sozialen lana, hainbat obra espekulatiboren gelditzea lortu baitzuten, bai eta etxebizitza sozialen politika bultzatu ere; eta gainera, Miguel Anjel Muez Komisiotik kanpo gelditu zen. Zinegotzi promotorea, bestalde, eragile aktiboa zen Urmenetaren kontrako difamazio kanpainan, eta aria horretaz ere, zinegotzi sozialak ez ziren fido baino gehiago.
|
|
|
Nafarroa faboratu batetik, mozkin enpresarial handiagoak bildu taldearentzat, eta azkenik, enpresariaren nahikari pertsonala bete, bizitza laborala bururatu gogo baitzuen Foru Diputazioko presidenteorde gisa. Ez zen hura industriaren sustatzeko plana, baina Diputazioaren
|
azken
urteetako aurrekontuen ikerketa zorrotza, zeinak agerian utzi baitzuen instituzioaren zorpetzeko ahalmena. PPIren beste aurrekaria izan zen Nafarroaren geroko antolakundearen ikuspegia ikerketa, bertan kolaboratu zutelarik Felix Uhartek eta Migel Jabier Urmenetak ere.
|
|
|
XIII. Erretiroa Aurrezki Kutxan, eta
|
azken
urteak()
|
|
|
Lehenbiziko baremoa atera zen, baina izaera indikatibo ez lotesleaz. Ene auzapezgoaren
|
azken
urtea, eta adimen urrikoen afera ez da hiritar kontzientzian oraindik sartu. Gaizo haurrak kozinetan daude, edo triste eta bakarrik, etxaldeetako ezkaratzetan jarririk.
|
|
|
Biek ala biek ekarri zituzten gibelera —Ataulfo hor lekuko— gurutze militarrak eta zauriak. Aitatxik absente aire batez bizi izan omen zituen bere
|
azken
urteak, baratzearen zaintzan. Hil eta, Amatxi Mariak jarraitu zuen haren arrosa nanoen txertatzen eta kimatzen.
|
|
|
483. ELA eta LABen lankidetzaren ikuspuntutik ETAk Gomez Elosegiren kontra burututako ekintzaren desegokitasuna ematen zuen aditzera Jose Mari Esparza, Ezker Abertzaleko kide ezagunak, Eginen 1998ko apirilean argitaratu zuen" Elorrieta, Don Jose" artikuluan; ELAren
|
azken
urteetako konpromisoa goraipatu ondoren, horrela zioen: " Solo ETA podria romper nuestra unidadcon LAB, lanza (Elorrieta) a quien lo quiera entender.
|
|
|
601. Euskal ekonomiaren BPG %3n hazi zen, produktibitatea, %1, 7, eta industriaren etekinak
|
azken
urteetako oparoenak ziren (Landeia 57, 1997ko urria).
|
|
|
Horrenbestez, militantziari eta ELAren
|
azken
urteetako ibilbidea arretaz jarraitu zuten herritarrei sindikatuak konpromiso politikoari eusten ziola erakusteko balio izan zuen, batez ere, txosten soberanistak.
|
|
|
Euskal Herri osoan nazio kontzientzia eta ikuspegiak izandako aitzinatzea balioetsiz hasten da" Elkarlanak mugarik ez" ebazpena; hain zuzen ere, Lizarra Garaziren abaroan mugaz bi aldeetako jendearen, mugimenduen eta erakundeen artean komunikazioa eta elkarlana azkartu izana
|
azken
urteetako daturik baikorrenetakoa da ELArentzat.
|
|
|
Ildo beretik Xabier Amurizak: " Abertzalegoa osoan harturik, ELA LAB sindikatuen lankidetza, bai eguneko hainbat jardunetan, bai neurri bateko ikuskera estrategikoan, erabagior izan da
|
azken
urteotan. [...] Etorkizun politikoak, lehenago edo geroago, ELA LABek tiratzen daben norabiderantz joko dau" (Gara,).
|
|
|
2001eko martxoan galdu zuen bizia Edu Markinez gasteiztarrak: ELAko militantea klandestinitatetik, Arabako arduradun eta zuzendaritzako kide III. Kongresutik,
|
azken
urteetan Prestakuntza Jarraiturako Hobetuz fundazioaren ardura zeraman ELAn; zorigaiztoko istripu berean galdu zuen bizia Marije Peñagarikano, 27 urteko zumaiarrak: Marije, emakume kementsu eta jantzia, bere lantegiko ordezkari gisa hasi zen sindikatuko militantzian, eta ELAn liberatu berria zen, Hobetuzeko lanetan; goiz hartan Ibaizabal Nerbioiko Eskualde Batzarekin bilduak ziren, sindikalista gazteak erakundearen funtzionamendua ezagutzen joan zedin Eduk jarritako plangintzaren barruan; handik Amurrioko egoitza bisitatzera zihoazela gertatu zen istripua.
|
|
|
2002tik Lan Harremanen Kontseiluko presidentea zen. ELAren
|
azken
urteetako bilakaerarekin oso kritiko azaltzen zen, nonbait, pribatuan.
|
|
|
ENAMi begira, Aberri Egunerako agiria LABek eta, bereziki, Rafa Diezek Ezker Abertzale osoari erakutsi ziezaioketen lorpena zen, 347 etxe barruan askok begi txarrez ikusi zituzten normalizazio sindikalaren eta posibilismoaren bidetik ELAren eskutik emandako urratsen emaitza.348 Rafa Diez berak ere onartu zuen
|
azken
urteetako ibilbideak errezeloa sortu zuela bere munduan, baina errezelo hura erabat ezabatu zuela Aberri Egunerako agiriak.349 Esan daiteke, hortaz, Ezker Abertzalean askok ulertu ez zuten apustu sindikalari denek ulertzeko moduko etekin politikoa atera ziola LABen zuzendaritzak.
|
|
|
Sendoak ziruditen euskarriok kolokan jarri zituzten 60ko hamarraldian militante gazteen aldaketa nahiak ELAren baitan piztu zituen eztabaidek; aipatu ditzadan, gainetik bada ere, haiek gabe nekez uler baitaiteke
|
azken
urtetako ELAren bilakaera.
|
|
|
ELA ere gertu zegoen bere esparrua defendatzeko; uste zuen, gainera, inguruabarra trantsizioaren hasieran baino aldekoagoa zuela,
|
azken
urtetako bilakaerak euskal esparruaren fabore egin baitzuen: sindikatu abertzaleen pisua Langileen Estatutua onartu zenean baino nabarmen handiagoa zen; 237 lurralde mailako lan hitzarmen sektorial gehienak finkatuak ziruditen; EAEri zegokionean bederen, urrats garrantzitsuak emanak ziren lan harremanen inguruko erakundetzean, batez ere Lan Harremanen Kontseiluaren jarduerari esker; langileen artean eta, oro har, jendartean oso hedatua zegoen bertako lan baldintzak bertan negoziatu behar zirenaren ustea, eta inork gutxik ulertuko zuen ordura arteko eraikuntza edo ostalaritzako hitzarmen probintzialen negoziazioa Madrilek galaraztea.238 Aldeko giro hura baliatuko zuen ELAk Lan Harremanen Kontseiluak euskal gehiengo sindikal eta patronalak erabakitako negoziazio esparruaren aldeko ebazpena onar zezan, UGTen aldeko botoekin onartu ere.239
|
|
|
7 0 hamarkadaren
|
azken
urtetako egoera ekonomiko makurrak inflazioa eta langabezia areagotu zituen.84 1976ko azaroaren 12an greba orokorra egin zen estatu mailan Gobernuaren neurri ekonomikoen aurka COSek85 deituta. Eibarko Kongresua amaitu berri zuen ELAk bat egin zuen grebarekin; Leioakoek, aldiz, kontrako jarrera hartu zuten.86
|