2000
|
|
Gero, hitzik egin gabe, altxatu eta joan egin zen, bere adinean harrigarria egin zitzaidan zalutasun batekin. Atehura ere ixten
|
ari zitzaidala
sumatu nuen.
|
|
Eta, orduan ere, neskez eta emaztekiez
|
ari zitzaidala
, bertze argumentu batekin harritu ninduen:
|
|
Eta sorpresa bat... —erran zidan, baina haren boza eta behakoa ez ziren biak bat, zeren boza lehorragoa eta astunagoa egin bazitzaion ere, berriaren tragediak hurbiletik ukitu balu bezala, behakoa, aldiz, are distiratsuagoa egin zitzaion, halako suertez, non baitzirudien ezen behako hura atsegin puntu batetik mintzatzen
|
ari zitzaidala
.
|
|
Oroitzen dut, lepoan musuka ari nintzaiola, hasperen eta oihuska batzuk egin zituela Mignonek. Zer gertatuko zen, baldin istant horretan imajinatu izan banu ezen gezurretan eta engainutan
|
ari zitzaidala
, eta enekin larrua jo baino gehiago ni neu larrutu nahi ninduela, eta horregatik ari zitzaidala iduri egiten. Galduko nituen fidantzia eta segurantza, goganbehartuko nintzen, hoztuko zitzaidan hartarako gogoa eta grina, eta nork daki hondarrean egin beharrekoa egiteko gai ere izanen ote nintzen; aldiz, hasperen eta oihuska haiek aditu bezain fite, bururatu zitzaidan ezen bertze gorputz hari atsegin emaiten ari nintzaiola... eta, horrela, haren atseginak enea areagotzen zuelarik eta eneak harena, eta iduriturik ezen amorioa itsaso ezin zabalagoa zela, uhin bererat igan ginen eta, haren gainean, urarekin ur eginik, urruneko hondartzetarantz abiatu ginen, non gure gorputzak, itsasoaren azken besarkadan, osotik deusezerat egiterat baitzihoazen, gure arimek deusezetik osorat egin zezaten amoreakatik.
|
|
Oroitzen dut, lepoan musuka ari nintzaiola, hasperen eta oihuska batzuk egin zituela Mignonek. Zer gertatuko zen, baldin istant horretan imajinatu izan banu ezen gezurretan eta engainutan ari zitzaidala, eta enekin larrua jo baino gehiago ni neu larrutu nahi ninduela, eta horregatik
|
ari zitzaidala
iduri egiten. Galduko nituen fidantzia eta segurantza, goganbehartuko nintzen, hoztuko zitzaidan hartarako gogoa eta grina, eta nork daki hondarrean egin beharrekoa egiteko gai ere izanen ote nintzen; aldiz, hasperen eta oihuska haiek aditu bezain fite, bururatu zitzaidan ezen bertze gorputz hari atsegin emaiten ari nintzaiola... eta, horrela, haren atseginak enea areagotzen zuelarik eta eneak harena, eta iduriturik ezen amorioa itsaso ezin zabalagoa zela, uhin bererat igan ginen eta, haren gainean, urarekin ur eginik, urruneko hondartzetarantz abiatu ginen, non gure gorputzak, itsasoaren azken besarkadan, osotik deusezerat egiterat baitzihoazen, gure arimek deusezetik osorat egin zezaten amoreakatik.
|
|
Eta eseri ginen nor bere aulkian, eta berriro aritu ginen, lehenbizikoan, osabak skribatu zidan gutunaz. Eta, segidan, nola bainekusan ezen gizon hura egiazkotasun handiz
|
ari zitzaidala
, egiazki solastatzerat deliberatu nintzen nihaur ere, neure asmoen berri emaiten niola: nola nik ere libre izan nahi nuen, eta nola ene gutizia gutiziatsua zen Urbiaindik ahalik eta urrunen joaitea eta, hargatik, kapitainaren untzian itsasoratzea, ez bidaiari gisa, Italiako hartan bezala, baina marinel bezala eta marinel bat gehiago bezala, tratu berezirik gabe, zeren eta nik ez bainuen kapitaina neure zerbitzurat nahi, nola erran baitzidan hark jauregirat etorri zèn egun hartan, baina ni harenerat.
|
|
Eta ni ere ideia hartakoa nintzen eta, gisa hartan, ez nuen burua gehiegi erabili beharrik, jakin eta ulertzeko ezen mapako paradisuak ez zuela egiazko Paradisuaren existentziarik frogatzen... Haatik, nola, nengoen puntuan nengoela —zalantzen zuloan sartua, bai, baina baita bizitza nehoiz baino seriosago hartzeko gogoarekin ere, zirt edo zart—; nola, bada, deus guti behar bainuen, ipurtargi baten argitik eguzki distiratsu baten egiteko, hala, mapa hura ikusi nuenean, iduritu zitzaidan ezen Jainkoa mapa hartaz mintzatzen
|
ari zitzaidala
eta mapa haren bidez seinalatzen ari zitzaidala neure xedea eta etorkizunerako bidea, nola egun batzuk lehenago mintzatu baitzitzaidan zakil-azaleko orban itsusi haien bidez, enegan damua eta onerako mudantza eragiteko...
|
|
Eta ni ere ideia hartakoa nintzen eta, gisa hartan, ez nuen burua gehiegi erabili beharrik, jakin eta ulertzeko ezen mapako paradisuak ez zuela egiazko Paradisuaren existentziarik frogatzen... Haatik, nola, nengoen puntuan nengoela —zalantzen zuloan sartua, bai, baina baita bizitza nehoiz baino seriosago hartzeko gogoarekin ere, zirt edo zart—; nola, bada, deus guti behar bainuen, ipurtargi baten argitik eguzki distiratsu baten egiteko, hala, mapa hura ikusi nuenean, iduritu zitzaidan ezen Jainkoa mapa hartaz mintzatzen ari zitzaidala eta mapa haren bidez seinalatzen
|
ari zitzaidala
neure xedea eta etorkizunerako bidea, nola egun batzuk lehenago mintzatu baitzitzaidan zakil-azaleko orban itsusi haien bidez, enegan damua eta onerako mudantza eragiteko...
|
|
Eskola emaiten zidanenan disimulatzerat entseiatzen zen, baina ni garbi ohartzen nintzen ezen hura ez zela nik ordu arte ezagutu nuen jaun Marcel bera. Eta, batzuetan, hizketan eta eleketan
|
ari zitzaidala
, isildu egiten zen, hutsuneren batek guztiz hartu balu bezala... eta, egun batean, isilaldiaren ondotik hitza berreskuratzen zuela, erran zidan:
|
|
Eta egun batean gaztigatu ere ninduen, baina alferrik behin berriz. Eta, latina emaiten
|
ari zitzaidala
, konparazione, buruz aspaldi ikasi nituen gauzak galdetzen zizkidan —deklinazioneak-eta—, eta nik batzuetan ez nion ihardesten, zeren buruan bainituen Elbiraren arrosak eta eguzkiak, eta ez zegoen arrosa eta eguzki haiek gramatika liburuetan deklinatzerik...
|
|
" Jauna, ez dut Mattin lurrerako nahi, zerurako baizen; eta nik ere zerurat nahi nuke, ez lurrerat". Eta, ene orazinoaren ondotik, urtu zen ene arima elizako kanpai hots haietan, eta iduritu zitzaidan ezen Jainkoa hots haietarik mintzatzen
|
ari zitzaidala
, eta erraiten ari zitzaidala ezen elizarako nahi ninduela eta elizaren zerbitzuan. Eta bake handi bat sentitu nuen bat-batean, bizitzaren eta heriotzaren gaineko bakea.
|
|
" Jauna, ez dut Mattin lurrerako nahi, zerurako baizen; eta nik ere zerurat nahi nuke, ez lurrerat". Eta, ene orazinoaren ondotik, urtu zen ene arima elizako kanpai hots haietan, eta iduritu zitzaidan ezen Jainkoa hots haietarik mintzatzen ari zitzaidala, eta erraiten
|
ari zitzaidala
ezen elizarako nahi ninduela eta elizaren zerbitzuan. Eta bake handi bat sentitu nuen bat-batean, bizitzaren eta heriotzaren gaineko bakea.
|
|
" Zientzia, zientzia... baina zientzia Apu leioren urrezko astoa da, zure ahotik zurrunga egiten duenean!" Eta hura erran eta, handik gutirat, gitarraren nota urrunak aditu nituen berriro, eta napolitarraren boza. Eta iduritu zitzaidan ezen boz hura, mementu batean, deika
|
ari zitzaidala
. Eta, dei hark eta arestian bururatu arrazoin haiek guztiek esportzatzen eta aitzinatzen nindutela, baita bihotz emaiten ere, ez nuen zalantzarik izan:
|
|
Honetan, burua nahasten
|
ari zitzaidala
konturatzen hasi nintzen. Eztarrian geldi  tzen zitzaizkidan hitzak, eta ez nuen itsuaren eskuko soinua entzuten
|
|
Banekien gezurretan
|
ari zitzaidala
. Belarretatik jaiki, eta ihes egin nion.
|
|
Handik puska batera, taldekideen barre algarek esnatu nautenean, begiak zabaldu, eta Adela bideoan grabatzen
|
ari zitzaidala
ohartu naiz. Irriño bat ere egiteko ezgauza, jertseaz burua estali, eta pentsatzen hasi naiz:
|
2001
|
|
Arduratzen hasi nintzen eta medikuari kontsulta egitea erabaki nuen. Baina, nola azaldu behar nion senarra animalia bihurtzen
|
ari zitzaidala
–Jan eta telebista ikusi, besterik ez zuela egiten?
|
|
Nolabait, eta suak hala zela egiaztatzen zidan, betidanik ukatutako abereen eta jendeen arteko lotura mistikoa ginen gu, munduko populu primitiboak. Sua lazki hurbiltzen
|
ari zitzaidala
antzeman nuen orduan.
|
|
Hizki txikitan zerrendatzen zen orri leun hormatuetako desira bilatzen nuen: bat-batean onartzekoa nuen bista lazki laburtzen
|
ari zitzaidala
. Ordea betazalak plomuz hantuak neuzkala nabaritu arte irakurtzen aritu nintzen.
|
2002
|
|
Gogoan dut, txikia nintzela telebistan inor dantzan ikusten banuen, negarrez hasten nintzela, esanez zahartzen ari nintzela, denbora pasatzen
|
ari zitzaidala
eta ez nintzela dantzan ari. Niretzat dantzatzea behar bat zen, barruan neraman pasio bat.
|
|
Bien bitartean, gertatutakoetatik ezagutu ahal izan nuenez, apaiza, orakuluak jakinaren gainean jarria eta liluratua, ikusirik errealitatea bat zetorrela agindua zitzaion betebeharrarekin, berehala gelditu zen, eta, bere eskuina luzaturik, nire ahoaren parean jarri zuen koroia. Orduan nik, irrikaz dardarka, neure bihotza taupada azkarrez
|
ari zitzaidala
, neure ahoaz larri hartu nuen koroia, txirikordaturiko larrosa berri eta distiratsuz egina, eta, agindutakoa beteta ikusteko gogo biziz, irentsi egin nuen. Eta, halaxe, bete egin zen nigan zeruetako agindua; berehala desagertzen da nire abere-aurpegi desitxuratua, eta ilaje zakar eta nahasia erortzen zait; ondoren, nire larru lodia mehetzen da, nire sabel gizena husten, nire oinzoruek beren apatxak galtzen hatz itxuran luzatzeko, nire eskuek oinak izateari uzten beren goimalako eginkizunerako prestaturik, nire lepo luzea laburtzen, aurpegia eta burua biribiltzen, belarri handiak beren ttikitasunera biltzen, harlausa adinako hortzak beren giza neurrira errenditzen, eta isatsa, lehen atsekabe gehiena ematen zidana, zeharo desagertzen.
|
|
Sutan nengoen, Sara atzetik hurbiltzen
|
ari zitzaidala
sumatu nuenean. Jiratu eta esan nion:
|
|
Salto egin zidan bihotzak. Baina, lehen istantean noraezean geratu banintzen ere, berehala ulertu nuen Ekain egia exijitzen
|
ari zitzaidala
. Eta, nola egia zor bainion, baietz esan nion.
|
2004
|
|
" Orduan ohartu nintzen" aitortuko zion Marcki," min-haustura eta hondamendi haren ondoren, euskaldun patu gogorra, herri hura eta kate guztiak atzean utzi nitueneko ustea hausten
|
ari zitzaidala
portzelanazko ilusio bat bezala. Zuk ez dakizu nolakoak ziren gure amaren Zer egin didazu haiek".
|
2005
|
|
Tira, jendea ez, sei nahikoak izaten dira milaka mugitzeko. Eta nik zortzi bederatzi urte baneramazkien txapeldun, baina ordurako hogeita hamabost urte banituen eta txispa hura galtzen
|
ari zitzaidala
sumatu nuen. Horrelakoetan laguntzaile baino kontrario gehiago azaltzen zaizkizu, eta psikologikoki ni minatzen saiatu ziren.
|
|
Zerua zabaltzen
|
ari zitzaidala
iruditu zait. Baina, batera, halako txorabio batek harrapatzen ninduela.
|
|
Gibelean oinaze bizia jartzen
|
ari zitzaidala
erreparatu dut. Berriro ere Valcornejako gartzelan jasan nuen oinaze zorrotz berbera zen.
|
|
Adelak maistra-etxetik irteterakoan esan zizkigun hitzak buruan taupaka neuzkan oraindik; heriotza hain garbi iradokitze hura, iragarpen baten antzera; ametsetan bezala dirua eskatze hura, ondoren ezetz esan bazidan ere; bazirudien SOS bat bidaltzen
|
ari zitzaidala
, mezu larri bat. Hartan guztian giltzarri garrantzitsuren bat gorderik zegoela sumatzen nuen; dena den, esan ditudan bi kontu horiekin, heriotzaren aipamenarekin eta dirua eskatzearekin, arrasto garbiak eman zizkidan, bat-batean galduta sentitu zelarik, nola itsasontzi batek hondora joan aurretik baitu jotzen tutua edo airera jaurtitzen bengalak.
|
|
Gaztea nintzen oraindik, entera zitezela. Odola burura iristen
|
ari zitzaidala
ohartu nintzenean, apur bat gehiago eutsi nion oraindik, eta oin bien gainean jarri nintzen, berriz ere. Ingurura begiratu nuen.
|
2006
|
|
Ez nire aldetik behintzat. Egun haietako batean, ordea, Cristina nire bizkarraldean masajea ematen
|
ari zitzaidala
, haren ezpainak sumatu nituen lepoan. Erdi lokartuta nengoen, eta kariñozko keinu txeratsua iruditu zitzaidan musu hura; beraz, ez nuen ezer esan, geldirik geratu nintzen.
|
|
Hizketan jarraitu zuen, begiak itxita, bakarrizketan ari balitz bezala, tarteka verdad, rapaz? esanaz, niri
|
ari zitzaidala
gogoraraziz.
|
|
Eta hori esaten
|
ari zitzaidala
, goitik behera begiratu zidan. Inondik ere, ordu arte ikusi gabeko zerbaitek harrituko zuen, kokotsa jaso baitzidan hatz batez, nire begirada eta berea parez pare edukitzeko:
|
|
asmoak eta luze-laburrak ezagutzen ez nizkion sare ikusezin batean sartzeko eskatzen ari zitzaidan Anghios. Harro egotekoa zen nigan jartzen ari zen konfiantza, eta bihotzez eskertzekoa, aldiz, azpilik gabe
|
ari zitzaidala
proposamena egiten, baina berriro ere besteena izango zen nire bizitzari buruzko iniziatiba. Sentimendu kontrajarri horiek guztiek eraginda, neure baitan bihurritu nintzen.
|
|
– Aspaldiko, Joxan –bankutik altxatu eta musu pare bat eman dio– Uste nuen neba gezurretan
|
ari zitzaidala
...
|
|
Informazioa, informazioa... eta hor Zamariaren erantzunaren egiazko esanahia apur bat lauso geratzen zitzaidan, bai zelako, baina ez ere bazelako. Alegia, esan dezagun, informazioa emateko prest egon zitekeela esaten
|
ari zitzaidala
. Segun eta nola.
|
2007
|
|
Orduan jakin nuen, ziurtasun osoz jakin ere, adarra jotzen
|
ari zitzaidala
, Irenek ziri ederra sartu nahi zidala, beste askotan egin izan zidan bezalaxe. Etxola horretan ez zegoela inor, Onofre bere imajinaziotik sortutako izen bat besterik ez zela, Ray izeneko txakurra bezala, eta inork ez zigula, azken finean, gorputz atalik eskuztatuko pizgailu ziztrin baten truke.
|
|
– Halabiz –xuxurlatu zuen Carmenek, begi kliskaz
|
ari zitzaidala
.
|
2008
|
|
Soljenitsyn gurera etortzen zenean, beti egoten zen jendea leihoetan zelatan, baina azkenean ohitu egin ginen horretara. Behin etxetik irten, eta gizon bat leihotik begira
|
ari zitzaidala
ikusi nuen. Kalera irten beharrean, postontzirantz jo nuen, eta une horretan, gizon batek eraso egin zidan, ahoa estali eta burua lurraren kontra astindu zidan.
|
|
Ironikoki ari ote zitzaidan Barrutia, arropa hura janzteko hitzik gabe agindu zidanean? Biendako goraintziak bidali zizkidanean ironiko
|
ari zitzaidala
ohartu naiz orain, nahiz eta nik, ergel honek, egiaz ari zela uste.
|
2009
|
|
–Bertan egon zara? . Bizkaian gerran bizi izan zuten egoerari buruzko pasartea irakurri berri nion Steer-en liburu batetik, eta berehala ulertu nuen Bizkargiri buruz
|
ari zitzaidala
galdezka.
|
|
Barre egin nion hasieran, filmetako kontua baitzirudien. Baina berehala ohartu nintzen Ana serio
|
ari zitzaidala
. Oso serio.
|
|
Irribarrea zabaldu zuen. Tarte txiki bat behar izan nuen adarra jotzen
|
ari zitzaidala
ulertzeko. Berak ordurako mahai gainean zuen kafesnea.
|
|
Beharbada ez zuen nitaz trufatu nahi, Pessac hor egoteaz baliatuta. Halaxe
|
ari zitzaidala
iruditu zitzaidan istant hartan.
|
|
Burutik pasatu zitzaidan lehena, tratatzen ditugun gaiengatik
|
ari zitzaidala
. Baina emakumearen jardun arrapaladakoak laster atera ninduen okerretik:
|
|
Ulertu nuen Jaranako zalamandrana beltzaranarengatik
|
ari zitzaidala
.
|
2010
|
|
Aspalditik nengoen une haren zain, eta iritsi zenean nora ezean gelditu nintzen. Anaiari begiratzen nion, eta zinez
|
ari zitzaidala
irakurtzen nuen haren begietan, baina horregatixe, hain zuzen ere, ezetz esateko gogoa piztu zitzaidan, errebantxarako gogoak hartuta. Azkenean, zorionez, anaiaganako errukia gailendu zitzaidan:
|
|
Gizon honek Karl Liebknecht irudikatzen baitu eta emakumeak Rosa Luxemburg??, eta, taulatik errege-erregina beltzak baztertzen zituela, marmolezko irudiak ipini zituen haien ordez. Gerhardek irri egiten zidan, baina nik amorrua sentitu nuen, bai bainekien serio-serio
|
ari zitzaidala
, txantxetan zirudien arren, txantxetan bezala esan baitzidan, halaber:
|
|
Eta egungo bizitzan jaso ditudan laguntza eta fabore askoren indar karmikoa ere han zegoela, Buenos Airesen egin nituen gauzetan. Buenos Aires opari bat eskaintzen
|
ari zitzaidala
sentitu nuen. Eta bizitza osoan eduki dudan deserrotze sentipena, zortzi abizen euskaldunak ditudan arren, eta trenean ibiltzeari diodan gustua nire aurreko bizitza alderraiaren emaitza dela uste dut.
|
|
JOANA.-Ez bada, laguntza eske
|
ari zitzaidala
–eta ni enintzen agertu....
|
|
Beti maite izan dut intentsitatez, eta hala izan behar dut maitatua. Hala ere, ni utzita, H.k uste bazuen mesede egiten
|
ari zitzaidala
... Beldurra ikusten nuen nik erabaki hartan altruismoa baino gehiago.
|
|
Berak ez, nahita behintzat; horretaz, ordea, geroxeago konturatu nintzen. Neu izan nintzen ondoren gertatu zirenen abiarazlea, egia da, baina iruditu zitzaidalako horixe eskatzen
|
ari zitzaidala
bera. Zergatik?
|
|
Gizon honek Karl Liebknecht irudikatzen baitu eta emakumeak Rosa Luxemburg... ’, eta, taulatik errege-erregina beltzak baztertzen zituela, marmolezko irudiak ipini zituen haien ordez. Gerhardek irri egiten zidan, baina nik amorrua sentitu nuen, bai bainekien serio-serio
|
ari zitzaidala
, txantxetan zirudien arren... txantxetan bezala esan baitzidan, halaber: ‘Hona hemen, jaun-andreok, mende honetako partida, burgesia langileriaren aurkakoa! ’.
|
|
Aspalditik nengoen une haren zain, eta iritsi zenean nora ezean gelditu nintzen. Anaiari begiratzen nion, eta zinez
|
ari zitzaidala
irakurtzen nuen haren begietan, baina horregatixe, hain zuzen ere, ezetz esateko gogoa piztu zitzaidan, errebantxarako gogoak hartuta. Azkenean, zorionez, anaiaganako errukia gailendu zitzaidan:
|
|
Hauxe kontatzen
|
ari zitzaidala
, hoteleko atetik Satisari zen sartzen. Hogeita hamar bat urteko gizonezko batekin zetorren, maleta txiki bati tiraka.
|
|
Gaizki ulerturik sor ez zedin, berehala erantsi nuen esan nahi nuena, egongelan egingo zuena neu izango nintzela alegia, berak nire gelan egin zezan. Nahiz hasieran enbarazu gehiegi sortzen
|
ari zitzaidala
esan zidan, nire konbentzimenduak proposamena onartzera eraman zuenez, berehala antolatu ginen. Etxe ezezagun batean lo egin beharrak sortzen zion deserosotasuna gutxitzeko gelak emango zion intimitateak lagundu egingo ziola iruditu zitzaidan eta berak ere estimatu zuela uste dut.
|
|
Robertoren mendizale-eskiatzaile janzkerari erreparatu nion eta harriduraz erabaki nuen, ordea, egiazko zerbait erakusten
|
ari zitzaidala
toki zein ordu haietan.
|
|
Dimitriren istorioaren bukaera jakin ala Dimitriren balizko ihesaldian parte hartu? Burua ere horrezkero nahasten
|
ari zitzaidala
iruditzen zait orain. Endekatze fisikoa eragin nabarmena izaten ari zela nire aldartean.
|
2011
|
|
–galdetu zioat, jakin-larri. Lipar batez erabat joana zegoela pasatu zaidak burutik, eldarnio batean
|
ari zitzaidala
, ezin nian ulertu zertara zetorren hiretzat omen den diru horren kontua; lanik gabe habilela jakingo zian noski, baina... ez hau ia ezagutzen, ez da. Gu biok elkarrekin hasi ginenean, Martin, duela bost urte, ondo gogoan diat zein pozik joan nintzaion kontatzera, ia etxean baino lehen esaten bainizkion berari horrelako kontuak:
|
|
–Bai, baina astoaren putza baino hutsago zagok? , eta, zinez
|
ari zitzaidala
egiaztatzeko, kendu zion tapoitxoa zahatoari, goititu zuen bere eskuen artean, estutu zuen?
|
|
Mertxe eskaini zen autoa gidatzen ni ordezkatzeko, baina ezezkoa esan nion. Banekien ez zela txofertzan ibilizalea, eta adeitasunez edo errukiz bakarrik
|
ari zitzaidala
. Joëlle, berriz, ameskeria antzeko egoera batean ikusten nuen, jaioterria ikusteak beste garai batera eraman izan balu bezala.
|
|
Ahoz gora zegoen etzanda eta, hurbiltzen nintzaion bakoitzean bizkarra ematen zidan, saihestu egiten ninduen mugimendu zuhur eta zehatz batekin. Inoiz burla egiten zidala iruditzen zitzaidan; betazal erdi itxi haiekin, ezpain harro haiekin, isekaz
|
ari zitzaidala
ematen zuen, eta horrek ernegatu egiten ninduen, baina aldi berean lasaitu ere bai.
|
|
Nire umeak egon zitezkeen gela sorgindu hartan nahi beste denbora, ni ordea... O, zin egiten dut, berriro Marc ikustera nindoan eta, Marcekin batera, haren itzal maitagarrian, Monjeuko etxea eta lorategia, neure oroitzapen guztiak, neskamea hoska
|
ari zitzaidala
entzun nuenean: " Andrea, zatoz hau ikustera!".
|
|
Nahiko aktore gutxiko obra bat idazten ari naiz, horixe egia, eta oharpenak nahiko txundituta utzi nau: konbentzituta nengoen nire belaunaldiaren halako kronika sozial bat ateratzen
|
ari zitzaidala
, nire abildadeen neurriko istorio koral baten isla marrazten ari nintzela, baina hor non mundu mugatu bildua irudikatu dudan nire zilborraren jira-bueltan...
|
|
Hala iruditu zitzaidan bederen. Galdetu izan balit ea norena zen esaldia, pentsa nezakeen azterketa bat egiten
|
ari zitzaidala
. Eduardo Galeano esan izan balu, azterketa egitea ere ez nuela merezi pentsa nezakeen.
|
2012
|
|
Saiatzen ari naizela esan nahi nion, ulertezina egiten
|
ari zitzaidala
niri ere gertatzen ari zitzaidana.
|
|
Une hartantxe jo zuen zure telefonoak. Hain nengoen haserreak itsututa, zuri ez baizik niri
|
ari zitzaidala
norbait edo zerbait deika iruditu zitzaidan eta, bitan pentsatu gabe, telefonoa hartu nizun poltsatik. Izeba Nieves zen, dena larrituta.
|
|
–Banderillak sartzen? , errepikatu nion, segurtasuna zulatutako zeppelin baten moduan husten
|
ari zitzaidala
sentituz. Txantxa bat esplikatu beharra gauza tristea da, izan ere.
|
|
Eta egungo bizitzan jaso ditudan laguntza eta fabore askoren indar karmikoa ere han zegoela, Buenos Airesen egin nituen gauzetan. Buenos Aires opari bat eskaintzen
|
ari zitzaidala
sentitu nuen. Eta bizitza osoan eduki dudan deserrotze sentipena, zortzi abizen euskaldunak ditudan arren trenean ibiltzeari diodan gustua nire aurreko bizitza alderraiaren emaitza dela uste dut.
|
|
Eta nire loaldian pentsatu nuen hesiaren aurrean nuen zuhaizti sarrira iritsi zela lasterka han ezkutatzera; eta bakarrik ikusi nuenez gero, eta besteek bide hori hartzen ikusi zutela sinesteko susmorik ez nuenez gero, neure burua azaldu, eta irribarre eginez bihotz eman niola. Orduan, nire aurrean balaunikatu eta laguntza eskatuz otoitz egiten
|
ari zitzaidala
zirudien. Hori ikustean, eskailera erakusten nion, eta handik nire leize-zuloraino igoarazi, eta nire zerbitzari egiten nuen; eta nirekin izan bezain laster esaten nion neure buruari:
|
|
Hasieran lozorroan nengoen, leher eginda egunaren lehenengo zatian arraun egiten edo arrabatzen, hala esaten diote, aritu bainintzen, eta ez nintzen erabat esnatu; eta erdi lo erdi esnatua nengoela, iruditu zitzaidan ametsetan norbait hizketan
|
ari zitzaidala
. Baina ahotsak «Robin Crusoe, Robin Crusoe» errepikatzen aurrera egin zuen, eta azkenean hobeto esnatu nintzen.
|
|
Adoretsua behar zuen horrelako gau batean hogei verstako itsasartea zeharkatzen ausartzen zen marinelak, eta garrantzi handikoa hori egitera bultzatu zuen arrazoiak! Hori pentsatzen nuen bitartean, bihotza nahi gabe ohi baino azkarrago pilpiraka
|
ari zitzaidala
, txalupa zorigaiztokoari begiratzen nion; baina bera, ahatea bailitzan, uretan murgiltzen zen, eta gero, arraunei bizkor eraginez, hegoak astinduko balitu bezala, amildegitik ateratzen zen apar-zipriztinen artean; eta bitartean, pentsatzen nuen uraren indarrak bultzatuta kostaldearen kontra jo eta zati-zati eginda geratuko zela; baina trebeki albora jiratu, eta osorik sartu zen badia txiki batea... Buruan ahari-larruzko txano tatariarra zeraman goibehe ertaineko gizon bat jaitsi zen txalupatik.
|
|
ERNESTO.-German, nire bazkidea zen eta engainatzen
|
ari zitzaidala
uste nuen... Informazio hori jakin behar nuen nola jokatu jakiteko.
|
|
Ez ginen mugitu. Bazirudien bihotza edaten, zurrupatzen
|
ari zitzaidala
. Nik joaten utzi nionean, jadanik ez nuen hainbeste maite.
|
|
Brastakoan, isildu egin naiz. Gertatu zena ezin dut adierazi hurrenez hurren jarritako esaldien bidez. Zenbat denbora pasatu zen ba segika
|
ari zitzaidala
ohartu eta haren eskua gainean sentitu nuen arte. Agian minutu bakar bat ere ez.
|
|
Han bukatu zen elkarrizketa. Ilea mozten
|
ari zitzaidala
, ez zidan ispilutik begiratu ere egin, ez ondo ari ote zen galdetu, ez gehixeago edo gutxixeago moztea nahi ote nuen; sudur puntan jarri zitzaiona egin zuen, eta nik ez nuen eragozteko nahikoa indar bildu. Guraizeen klisk eta klask artean, elkarri begira jarritako bi ispiluk sortutako infinitu txikian lausotu zitzaidan gogoa, eta aita oroitu nuen ezinbestean, sukaldeko mahaian jarrita, oso aspaldikoa izanagatik besteak bezalakoa zen gau arrunt batean.
|
|
tematu zitzaidan bat. Baietz, egin nuela kontu bidera atera aurretik, nik (gaur esan dit etxekoak autoaren argi-keinukariak pizteko esaten
|
ari zitzaidala
). Espagnols?
|
|
Varsovian mutil-laguna zain zuela gehitu zuen segituan, itxitako atean giltzarrapoa. Ez bazen alderantziz, itxitako atearen giltza eta giltzarrapoaren giltza, bi-biak eskaintzen
|
ari zitzaidala
–
|
2013
|
|
–Nire anaiak ez dit inoiz galdetu hiltzen naizenean nire gorputza non hilobiratzea nahi dudan. Baina, beste gauza batzuk kontatzen zizkidanean, banekien zeharka behintzat hori galdetzen
|
ari zitzaidala
.
|
|
Une hartan guztiz antzekoak ginen arren, urteekin berriro bereizten joan ginen. Emazteak ni edertuz nindoala esaten zidan elkar ikusi genuen aldi bakanetan, aurpegia zahartu ahala adierazkortasunean irabazten
|
ari zitzaidala
alegia. Ordezkoari nonbait mozorroa nabaritzen zitzaion, beharbada halaxe zen, behin bakarrik ikusi nuen eta neuk ere irudipen hori izan nuen.
|
|
Burua makur-makurturik, iduri zuen lepoa eskaintzen
|
ari zitzaidala
. Leize sakon batetik atera zen haren boza:
|
|
Hortzei bakerik eman gabe, esku arteko jakian ezarria zuen, itxuraz, gogo guztia. Banekien, alabaina, zerbait errateko parada ematen
|
ari zitzaidala
. Haren nahia egin nuen:
|
|
EGUZKI ZIRRINTEK atzarri ninduten, begi-begian jota. Itsutua, kartzelari zirikatzaile bat bere argia hurbiltzen
|
ari zitzaidala
uste izan nuen lehenik. Nire inguruaren zabalaz ohartu behar izan nuen, ez nintzela Nabarrenkoxen konprenitzeko.
|
|
Mintzaira aldaketan jakin nuen Henrike niri
|
ari zitzaidala
berriz.
|
|
Eta orduantxe jakin nuen, hain zuzen horrexegatik jakin nuen, 75 urtez ezkutatutako egia ate joka
|
ari zitzaidala
. Txirrindulariarena gertatu zeneko hartan bezala, sentitu egin bainuen.
|
|
Eduk, berriz, ostikotxoak jotzen zizkidan disimuluan, jokoz kanpo gelditu denak nola, nire arreta kosta ahala kosta bereganatzeko helburuz. Zorrotz begiratu nion, haserre itxuran, geldi zedin agintzeko, eta mahai azpitik zer edo zer adierazi nahian
|
ari zitzaidala
konturatu nintzen. Hatz lodia eta erakuslea elkarren kontra igurzten ari zen, dirua irudikatzeko keinuaren seinale.
|
2014
|
|
Leungarrien kaxa gainean erori zait desastre bat naizelako, baina, batez ere, ez zaidalako burutik pasa ere egin, emakume horrek ohartarazteko, señora? oihukatu duenean, neuri
|
ari zitzaidala
.
|
|
Zarata gogaikarri batez erdi oharturik egon nintzen pixka batean, eta begiak altxatzearekin batera ikusi nuen egur pila desagertua zela, eta zuzendaria, erromes guztien laguntzaz, deiadarka
|
ari zitzaidala
ibaiertzetik. Liburua patrikan gorde nuen.
|
2015
|
|
Mahai gainean ikusi ditudan zereal batzuk jaten hasi eta berehala, Marco, Luca eta Karla eskaileretatik jaisten ikusi ditut, hirurak jadanik dutxatuta, jantzita eta orraztuta, kalera irteteko prest. Haien atzetik Claire etorri da, eta, oraindik pijama jantzita ikusi nauenean, haserre-aurpegi beldurgarria jarri eta ohi baino ozenkiago berba egiten hasi zait; ez diot tutik ere ulertu, baina errieta egiten
|
ari zitzaidala
nabaritu dut. Hala, ziztu bizian abiatu naiz logelara, lehenbailehen janztera.
|
|
Tripa-zorriak ahazteko ahaleginean, ordenagailua piztu eta fi lm bat ikustea erabaki dut. Halako batean, neba bideoz deika
|
ari zitzaidala
ikusi dut pantailan. Botoi berdeari klik egin diot saguaz, eta berehala ikusi dut Xabiren aurpegi erdi pixelatua.
|
|
Eta alderantziz?. Eta orain ez dut garbi gogoan, baina uste dut deskalabratu zen unetxoan ere horixe esaten
|
ari zitzaidala
, bai. Zer adierazi nahi zuen aforismo harekin?
|
|
Lau edo bost saiakera egon ziren, hankartean suzko labana sentitu nuen arte. Zauria egiten
|
ari zitzaidala
sentitu nuen, odoletan hasiko nintzela, betiko geratuko zitzaidala orbaina han. Negar egin nahi nuen baina intziri xumeak baino ez ziren ateratzen nire eztarritik.
|
|
Ezezkoa egin nion, zer esaten nuenik gabe, hotzak eta beldurrak josita. Aurpegirik gabeko gizonak ez zuen mugitzekorik egin, ene begitartean irakurri balu bezala, agindurik eman gabeko eskua gabaneko patrika handietan barrena
|
ari zitzaidala
metxeroaren bila. Zigarroa eraman zuen ezpainetara eta niri sua eskaintzea egokitu zitzaidan.
|
|
Ondoren, ispilu baten aurrean irudikatzen nuen neure burua, irribarretsu, baikor eta pozik. Eta irudikatzen nuen kimioa
|
ari zitzaidala
odola garbitzen eta hezur-muinak osatzen, eta barea gero eta hobeto nuela, gainerako organoak bezala. Eta ez nuela ilerik galtzen.
|
|
Baina nire laguna tomasiarra denez, honela bukatzen du: eliza muturren aurrean daukat, hori azaltzen
|
ari zitzaidala
, nire aurrean ukitu zuen behin elizaren horma, eta jainkoa non dagoen?
|
|
Louiseren hitzak entzun ahala, bere buruaz ere
|
ari zitzaidala
otu zitzaidan eta gehiago sentitu nintzen anaia-arreben arteko bilera batean, emakume guztiz desiragarriaren parean baino. Bere hitzen gainean hartuko nuen lo gustura, sehaska zahar batean bezala.
|
|
Arturo alkandoratik tiraka zutiarazi nahian
|
ari zitzaidala
atera nintzen nire estuporetik. Aurreko eserlekuan jarri ninduenean ohartu nintzen Rhinoaren motorraren urrumaz.
|
|
Eskualde honetako edonork entregatuko gintuzke soldaduen eta boluntanoen aitzinean ongi geratzeko. Txabal mintzatzen
|
ari zitzaidala
ohartu naiz.
|
|
" Como ves a Colombia?" galdetu zidan komunitate batean mutil batek, garagardo dexente edanda. Herrialdeaz
|
ari zitzaidala
uste nuen, eta gero ohartu nintzen ezetz, futbol selekzioari buruz ari zitzaidala galdezka, Munduko Kopa laster zetorrela-eta. Hemen ere gazte askoren buruak baloi-forma dauka.
|
|
" Como ves a Colombia?" galdetu zidan komunitate batean mutil batek, garagardo dexente edanda. Herrialdeaz ari zitzaidala uste nuen, eta gero ohartu nintzen ezetz, futbol selekzioari buruz
|
ari zitzaidala
galdezka, Munduko Kopa laster zetorrela-eta. Hemen ere gazte askoren buruak baloi-forma dauka.
|
2016
|
|
halako ohera lotu zutela astebetez jagole bati erasotzeagatik, holakori logela-kideak ebatsi ziola barrura aluan sartutako ez-dakit-zer, harakok ez-dakit-nor gogor jo zuela patioan, hau eta bestea harrapatu zituztela komunean elkarri zirriak egiten? Psikiatrikoetako pelikula estatubatuarretan azaltzen diren eszenak marraztu zituen bere hitzekin, eta nik, adi entzun eta buruarekin baietza eman nion arren, pentsatu nuen ziurrenik adarra jotzen
|
ari zitzaidala
, nahita edo nahi gabe, gezurretan. Elkarrekin egoteko zeneukaten denbora eskasa agortzen ari zela jabetu eta, Enararen kontakizunekin saturatuta, dei garrantzitsu bat egin behar nuen desenkusa baliatu nuen tabernatik irten eta zuek barruan bakarrik uzteko.
|