|
2023
|
|
|
|
Modu
honetara, Zuzenbidea euskalduntzeko bidean, lan zuzenbideari begira aurretik emandako urratsek badute jarraipena. Bestela esanda, itzulpenetik sormen lanerako jauzia eman arren ere, beharrezkoa da sortutakoa, hala behar denean, berrikusi eta eguneratzea, eta, hain zuzen, horretara dator eskuliburu hau.
|
|
|
Hau horrela, autonomia ez da subiranotasuna —eta botere horrek ere mugak ditu— eta autonomiadun lurralde erakunde bakoitzak osotasunaren zati denez, autonomiaren printzipioa ezin da inolaz ere batasunaren printzipioarekin aurkaratu. Are gehiago, horren — batasunaren printzipioaren— barnean bere benetako esanahia hartu egiten du —autonomiaren printzipioak—, Konstituzioaren 2 artikuluak adierazten duen bezala" 65
|
Modu
honetara argi aipatzen da lurralde antolaketa guztia batasunaren printzipioan oinarritu egiten dela eta autonomia batasun horren barruan ulertu behar dela.
|
|
|
Kontuan izan behar dugu, beraz, 1945etik aurrerako toki erakundeen inguruko arau guztietan zaintza modu naturalean ulertzen zela.
|
Modu
honetan ulerturik, argi dago Estatuak esku hartzeko edo zaintzarako tresna ezberdinak zituela. Horrela, BOCANEGRA SIERRAk adierazten duen moduan, zaintza sistema edo tresna ezberdinak honako modu hauetan sailkatu daitezke:
|
|
|
2 Goragoxe aipaturiko erabakiak betetzeko, Erkidego Autonomoen agintari guztiei behar diren azalpenak emango dizkie Gobernuak" 215 Artikulu horren arabera, autonomia erkidego batek Estatuaren ongitasunaren aurka erabakirik hartuz gero, Estatuko gobernuari ahalmena ematen zaio autonomia erkidegoaren lehendakariari egoera zuzentzeko hartu behar dituen erabakiak azaltzeko.
|
Modu
honetara, antolamendu juridikoaren gainetik Estatuaren ongizatea kolokan jarriz gero, gobernu zentralari esku hartzeko aukera ematen zaio.
|
|
|
Leialtasuna deszentralizatutako antolaketa politikoaren itsasgarria da.
|
Modu
honen lurraldea markatzen duen muga irudikatzen du eta, muga hori gaindituz gero, ez da arraroa nahasmenaren edo zentzugabekeriaren itzalean sartzea".
|
|
|
Baina aurrekontu egonkortasunaren legeria honetan jasotzen diren printzipio hauek guztiek aurrekontu jardueran garrantzia duten beste printzipio guztiekin batera jardun behar dute.
|
Modu
honetara adierazten dute CARBAJO DOMINGOk eta VEGA FELGUEROSOk: " Printzipio horiek aurrekontu diziplinaren jada tradizionalak diren printzipioak lotzera datoz, hala nola, tipifikazio askotarikoaren arabera, oreka, urterokoa, neutraltasuna, batasuna, espezialitatea eta unibertsaltasuna" 496.
|
|
|
Informazio guztia eskuragarri jartzea administrazio publiko eta Ogasun Ministerioari dagokio eta eskuragarri jarriko dute informazioa Estatuak eta Europar Batasunak zehazten duen maiztasunarekin.
|
Modu
honetan, betebehar hori ganoraz gauzatu ahal izateko, beste Administrazio publiko guztiek (AEFJLOren 2 artikuluko erakunde publikoek) honako betebeharra edukiko dute: Administrazio publiko eta Ogasun Ministerioak eskuragarri jarri behar duen informazio hura ematea.
|
|
|
Dena den, hasieran esan dugun bezala, legeak berak, neurri zuzentzaileen zuzeneko aplikazio gogorra egin aurretik, AEFJLOren 19 artikuluan falta den informazioa eskatzeko aukera zehazten du.
|
Modu
honetara, AEFJLOk arriskuan oinarritzen den alerta goiztiarreko mekanismoa eratzen du. Gobernuak informazioa jasota duelarik edo jaso barik duelarik arau fiskalen ez betetzea gertatzeko arriskuaren zantzua izanik, arriskuaren inguruko ohartarazpena egingo dio Administrazio arduradunari, aurretik horri entzun eta gero.
|
|
|
Neurri zuzentzaileak dira Administrazio bakoitzak aurrekontu egonkortasunaren helburuak ez betetzeagatik bere erantzukizunpean hartu beharreko neurriak.
|
Modu
honetara, toki erakundeak, ez betetzeaz konturatzean bere ardurapean egoera zuzentzeko eta ez betetzea saihesteko neurriak hartzeko betebeharra du. Neurri horiek AEFJLOren IV. Kapituluko 2 atalean zehazten dira eta horien inguruan honako bi ezaugarriak aurreratu daitezke: Neurri zuzentzaileen mekanismoa martxan jarriko da arau fiskalen bat betetzen ez denean. Neurri zuzentzaileak Administrazio urratsaileak hartuko ditu, nahiz eta hartutako neurriak ikuskatuak izan.
|
|
|
|
Modu
honetara, ARIAS ABELLANk adierazten duen moduan: " Argi dago, konstituzioak finantza nahikotasuna aitortzen duela esan ondoren, eta ez autonomia, auzitegiak aukera kontrol egokiak onartzen dituela, printzipio konstituzionalen aplikazioa bermatu nahi denean" 428 Toki erakundeentzako sortu den kontrol sistema jardueraren arabera ezberdina izango da eta, jarduera horrek izaera ekonomiko finantzarioa duenean, orduan, legezkotasun kontrolez gain aukera kontrolak ere ezartzeko modua egon daiteke.
|
|
|
Beraz, aurrekontu jarduera guztian finantza kontrola informazioa ematearekin gauzatuko da, baina TOLTBk ez du esaten informazio horrekin zer gertatuko den.
|
Modu
honetara eta jatorrizko lehenengo galderarekin lotzeko asmoarekin, aurrekontu jardueran (onespenean, betearazpenean eta likidazioan) finantza zaintza emango da ebazpena eman eta gero. Hau toki autonomiarekin guztiz bateragarria da eta toki erakundeek duten finantza autonomiaren isla da.
|
|
|
|
Modu
honetara, gai konkretu eta zehatz batean berdintasunari eutsi behar zaionean, eta konkretuki, zorpetzeko muga gainditzen duten kredituedo berme eragiketak direnean, Estatuaren eskumenak ez dira bakarrik araugileak, baizik eta betearazleak ere. Kasu horretan eta TAOLren 118.1.b) artikuluarekin loturik, zorpetzeko muga gainditzen duten kredituedo berme eragiketa horiek gauzatu ahal izateko toki erakundeek baimena eskatu diote Toki Administrazioaren Nazio Batzordeari.
|
|
|
Ondorioei eta azkentzeari dagokienez, zuzenbide pribatuko arauak aplikatuko zaizkie, kontratuak betearazteko, aldatzeko, lagatzeko, azpikontratatzeko eta suntsiarazteko baldintza bereziei buruzko lege honetako artikuluetan ezarritakoa izan ezik; horiek kontratua erregulazio harmonizatuaren mende dagoenean aplikatuko zaizkie".
|
Modu
honetara, SPKLren artikulu ugari aplikatzen dira kreditu eragiketa kontratatzeko orduan.
|