2007
|
|
|
Lehen
esan dugu euskararen erabilera euskaldunen proportzioa eta euren trinkotasunaren funtzio zuzena dela. Era berean esan genezake euskararen erabilerak eragiten duela euskaldunen proportzioaren hazkuntzan.
|
2010
|
|
Uda ikastaroak dira unibertsitatean sortzen den jakintza gizarteratzeko modu bat.
|
Lehen
esan bezala, esparru horretan euskarak ez du oraindik lukeen presentzia. Unibertsitateen arteko lankidetzaz ikastaro erakargarriagoak eskaini daitezke, askotan aipatzen den entzule kopuru murritzak sortzen dituen arazoak saihestuz.
|
2011
|
|
2 hizKunTzA diglosia berez, txarra edo ona den juzgatu gabe, euskal herrian diglosia galduta, euskarari dagokionez, hizkuntza egoera makurragoan gaudela esan dezakegu. hau da, diglosia egoera berreskuratu behar dugu hizkuntzaren egoera hobetuko bada.
|
Lehen
esan moduan, zalbideren testuak, inplizituki, aditzera ematen du euskara biziberritzeko (lehengo) diglosia egoera oraingo egoera baino hobea dela. euskara biziberritzeko diglosia egoerara itzuli behar dugula, alegia. hagatik, euskararen egoera ez dela diglosikoa nabarmentzearren, seguru asko, zalbidek izendatzen du euskara ahuldutako hizkuntza eta ez du behin ere aipatzen euskara hizkuntza gutxit... Ahuldutako hizkuntza diogunean, egungo bibliografia tekniko ezagun eta pisuzkoenean" endangered language" edo" threatened language" esaten den hori azaldu nahi genuke.
|
|
Adibidez, lehendakariak berak esan zuen euskara zaila zela. hortxe duzu arazo bat. kasu horretan kontua da nondik ikusten duzun. guretzat ez da batere erraza espainola bere genero kontu eta guzti.
|
Lehen
esan bezala bada, euskararen kontrako diskurtsoa etengabe elikatzen ari da.
|
|
|
Lehen
esan dugu, inkesta honetan erabilitako galderetan inplizituki antzeman daitezke hizkuntza politikoaren ideia nagusiak. Ideia horiek eusko Jaurlaritzarenak izango balira euskararen aldeko hizkuntza politika baino euskararen aurkakoa dela esango genuke. zorionez, oraingo honetan, elkarrizketatuek erabat gaitzetsi dute hainbat galderei darien inperialismo linguistikoa eta euskara eta euskararen sustapenaren alde, krisi garaian ere, argi lerratu dira.
|
|
|
Lehen
esan dugun bezala, elkarte baten hizkuntz funtzionamendua aldatu nahi dugunean, gizarte atal baten ohiturak eta patroi eredu kulturalen eraldaketa bultzatzen ari gara. Giza talde bat (euskara elkartea) beste giza talde batekin (kirol elkartearekin) harremanetan jarri eta giza talde horren ohituretan aldaketak eragin nahi ditu.
|
|
Baina ahozko erabileraren jarraipena dezente zailagoa da.
|
Lehen
esan dugunez, ez dugu erabileraren behaketa zuzenik egingo (hasieran behintzat, gero ikusiko dugu); beraz, bestelako sistemak erabili ditugu horren jarraipena egiteko. Bi tresna erabiliko ditugu:
|
|
Hizkuntza ezberdinen arteko diskurtso mailako transferentziak
|
Lehen
esan dugun bezala, badirudi hizkuntza arteko zenbait ezaugarri nahikoa komunak direla, bereziki izaera diskurtsiboa dutenak. Adibidez, ipuin tradizionala bada, hizkuntza edozein izanda ere antzeko moduan antolatuko dira bere edukiak.
|
2012
|
|
Bi hizkuntzen arteko deskonpartimentazioa, hain zuzen.
|
Lehen
esan bezala, mintzaldaketaren atariko izan daitekeen lehen urratsa. Deskonpartimentazio horren eragina izugarria da, aztergai izan ditugun arnasgune hoErdaldunen dentsitatea, amahizkuntza gaztelania dutenena eta etxean gaztelaniaz edo bietara egiten dutenena, goraka doa.
|
|
|
Lehen
esan dugu mintzaldaketa ez dela zoriz ematen, baizik eta motibo sozial jakinak dituela. Hori horrela da arnasguneetan ere.
|
2013
|
|
|
Lehen
esan bezala, bigarren bloke honetan euskararen inguruan eta berreskurapenaren inguruan dituzten iritziak jaso nituen. Hona item bakoitzean ateratako emaitzak:
|
2014
|
|
B ibilbidea egiteko zailtasun handiak daude.
|
Lehen
esan bezala irakaskuntzan ez delako lantzen hitanoa, komunikabideetan zuka da agintari. Nahiz eta Goenkale telesaila bezalako salbuespenak egon, non hitano zuzen eta formala irakasteko bidea lantzen duten.
|
|
|
Lehen
esan bezala, herri handietako neskek ez dute hitanoa erabiltzeko gaitasunik baina herri txikietan nahiz eta neskek noka ez praktikatu ez du esan nahi hitanoa arrotz zaienik, batzuk mutilekin erabiltzen dute eta beren artean ere tarteka hika egiten dute.
|
|
Datu hauek erakusten dutenez euskara batuaren garrantziaz ohartzen dira Azpeitiko gazteak.
|
Lehen
esan bezala, beharrezko eta garrantzizkotzat jotzen dute euskararen honako hizkera bateratua. Galdetegietako emaitzen arabera euskara batua ez dutela ondo menderatzen adierazi
|
|
Baina ezin genezake albo batera utzi, eskolak euskaraz jaso arren eta euskaraz hitz egiteko aukera izan arren, haur eta gaztetxoek hautu hori hartzen dutenik.
|
Lehen
esan bezala, nire pertzepzioetatik abiaturik, esango nuke, txikienek, hau da, 10 urtera artekoek, oro har, euskaraz egiten dutela nagusiki. Hortik aurrerako nerabeek ostera, gaztelaniaz ere jarduten dutela esango nuke.
|
|
|
Lehen
esan bezala, ikerlanaren helburuari loturiko galderen emaitzak izango dira atal honen oinarri nagusia eta hortaz, honi helduko zaio jarraian. Inketsako 8, 9 eta 10 galderetaan, haurrei etxeko hizkuntzaren, eskolakoaren eta plazan lagunekin erabiltzen dutenaren inguruan galdetzen zaie eta erantzunek hauxe diote:
|
2015
|
|
Bestalde, eta aurreko bi metodologiaren filosofiarekin bat egiten duen ikuspegi komunitarioa (Ander egg, 1987) indartzea garrantzitsua izango da.
|
Lehen
esan bezala, eskolaz kanpoko, bestelako elkarte, familia, zein erakunde desberdinekin harremanak sustatu eta bultzatu dira, euskararen ezagutza zein erabileraren aldeko indarrak amankomunean bideratzeko eta era atomizatuan ez aritzeko.
|
2016
|
|
|
Lehen
esan dudanez, emakumeek gehiago egiten dute kode aldaketa oso nabarmen, eta argi samar ondorioztatu daiteke baita ere helduek egiten dutela; haurrek, ez, eta gazteen eta adinekoen artean, apenas.
|
2017
|
|
|
Lehen
esan bezala, Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluak eta Euroituneko arduradunek bide hori jorratzea erabaki dute, eta Itunaren hogeita hamargarren urteurrenari begira antolatuko den kongresuan ekarpena aurkezteko konpromisoa hartu dute aldeek.
|
2021
|
|
|
Lehen
esan bezala, estatutuetan agertzen diren funtzioez haratago, bada, gure ustez, ELENek betetzen duen funtzio garrantzitsuagorik. Izan ere, kontuan hartu behar da gaur egun Europan hizkuntza gutxituen alde lan egiten duten hamarnaka eragile biltzen dituela, eta beraz, ondoriozta liteke milioika herritarren eskubideak babesten dituen erakundea dela.
|
|
Horrekin batera, aipatzeko modukoa da Giza Eskubideen Batzordeak antolatzen duen Gutxiengoen Aferetarako Foroan9 partehartze aktiboa izan duela ELEN erakundeak sorreratik bertatik.
|
Lehen
esan bezala, ELENek estatus aholku emailea du NBEan, eta ekarpen zehatzak egin izan ditu aipatu bilkuretan, bereziki, hizkuntza eskubideei aitortza berezitua egin dakien.
|
|
Kasu horietan gehienetan marka bikoitzaren bidez lan egiten da, erakundearen izena eta ELEN erakundearena.
|
Lehen
esan bezala, ELEN erakundearen izenean erregistratuta, erraztasun handiak daude prozedura bideratzeko, bileretan parte hartzeko, etab.
|
|
|
Lehen
esan bezala, askotariko eragileek osatzen dute ELEN, eta badira sarea proiektu bateratuak eraikitzeko gune gisa hartzen dutenak. Hona hemen bazkideak ELENekin lankidetzan garatutako proiektu garrantzitsuenak:
|
|
Horrekin batera, behin Protokoloa onartuta, ELEN erakundeak dokumentuari aitortza egin dakion bidea jorratu du.
|
Lehen
esan bezala, ELENek bere aldarri guztietan du kokatuta Donostiako Protokoloa aplikatu beharra. Horretaz gain, nazioarteko hainbat forotan aurkeztu izan du Protokoloa, eta berak egindako ekarpenari esker Protokoloa jasota dago bestelako aldarrikapen tauletan.
|
|
|
Lehen
esan bezala, Katedraren helburu nagusietako bat da hizkuntza ondarearen egoera deskribatzea, ezagutza garatzea eta hura zabaltzea. Azken urteetan, ezagutzarekin batera ekintzaren bidetik ere ahalegindu beharra ikusi dugu.
|
|
|
Lehen
esan bezala, anHitzak proiektuaren ondorioa da Aniztasunmahaia. Bidea egiten hasi gara, eta oraindik egiteko asko dago.
|