|
2006
|
|
|
Berdintasunerako planteamenduak batez ere
|
Lan
Zuzenbidearen esparruan gertatudira. Seme alabak izateko erabakiak pertsonaren denbora berriro ordenatzekobeharra sortzen du, ez bakarrik aisialdiari dedikatutakoa, baita lanari dedikatutakoaere.
|
|
|
Seme alabak izateko erabakiak pertsonaren denbora berriro ordenatzekobeharra sortzen du, ez bakarrik aisialdiari dedikatutakoa, baita lanari dedikatutakoaere. Batzuetan seme alaben arreta eta lana bateragarri egiteko oztopoak sortzendira, horregatik
|
Lan
Zuzenbideak amatasuna eta aitatasuna kontuan izaten ditulanari buruzko arauak emateko garaian. Adibidez, zenbait lanpostuk haurdunarenosasunaren gain ondorio kaltegarriak izan ditzakete.
|
|
|
Profesional horien lana, garrantzia galdu beharrean, gero eta esanguratsuagoa da; baina, esan dugun moduan, Publizitatearen Lege Orokorrak publizitate subjektu juridikotzat hartzen ez dituenez, araudi berezietara jo beharra dago eguneroko jardueran gainerako publizitate subjektuekiko (iragarle, agentzia eta hedabideekiko) erlazioetan sor litezkeen arazoak konpontzeko. Hori dela eta, lan erlazioei dagokienez,
|
Lan
Zuzenbideari eta Zuzenbide Zibilari begiratu diegu; trafiko ekonomikoan izaten diren egintza juridikoei dagokienez, berriz, Merkataritza Zuzenbideari.
|
|
|
|
Lan
zuzenbidearen ikasgaiak. Iturriak, sindikatu zuzenbidea, lan kontratua, gizarte segurantza, lan prozesua
|
|
|
|
Lan
zuzenbidea. ARRIETA IDIAKEZ, Francisco Javier.
|
|
2007
|
|
|
Kode Zibila, Zigor Kodea, Foru lege zibilak, Lege zibilak: ondasun higiezinak, Hipoteka legeria, Adingabeen Legea, Konkurtso legeria,
|
Lan
zuzenbideko legeria eta, oraingo honetan, Zuzenbide politikoaren legeria.
|
|
|
c)
|
Lan
zuzenbidearen eremuan, begi bistakoak dira alokairu aren eta soldataren arteko desberdintasunak. Izatez, salario hitza, euskaraz alokairu gisa eman dena, lan zuzenbidearen berezko kontzeptua da, hots, enpresaburuek, eurentzat lan egiteagatik, langileei trukean ematen dieten ordainsaria.
|
|
|
|
Lan
zuzenbideko legeria
|
|
|
|
Lan
zuzenbideko lege testuak euskaraz eta gaztelaniaz biltzen dituen liburu honek berebiziko garrantzia du, bestalde, gizakiaren eta gizartearen arlo ezinbesteko bat arautzen duten xedapenak jasotzen dituelako: lana eta lan harremanak, alegia.
|
|
|
|
Lan
zuzenbideak, edukiari bagagozkio, berezitasun franko du zuzenbidearen gainerako adarrekin alderatzen badugu, bai lan zuzenbidearen babes izaeran, bai zuzenbide zibilarekiko dituen desberdintasunetan, bai lexiko eta terminologian ere. Horiek guztiak euskaraz ematea, eta egoki ematea, eta zuzenbidearen gainerako arloekiko koherentzia gordez, izan da Deustuko Unibertsitateak eta IVAPeko Itzultzaile Zerbitzu Ofizialaren ardura eta langintza.
|
|
2008
|
|
|
Tributu zuzenbidearen arauekin zein Administrazio zuzenbidearen arau orokorrekin lege hutsunea bete ezin daitekeenean bakarrik aplikatu ahal da Kode Zibila. Bestalde ere, ezin ahantz daiteke zenbait kasutan Zuzenbide erkide hori Merkataritza zuzenbidea edo
|
Lan
zuzenbidea bera izan daitekeela.
|
|
|
a) Egintza horien aurka administrazio bideko erreklamazioaren ondoren
|
Lan
zuzenbideko edo Zuzenbide zibileko epaileak erabaki behar duenean. b) Administrazio bidea agortzen duten egintzak.
|
|
|
Enpresak ematen dituen agiri guztiak arretaz irakurtzea eta presarik ez izatea, ziur ez dagoen zerbait sinatuz, nahiz eta horrek soldata atxikitzea ekarri.
|
Lan
zuzenbideko adituek kaleratze gutuna bakarrik sinatzea gomendatzen dute, ez likidazioa, eta are gutxiago finikitoa. Beharrezkoa balitz, langileak ez du inoiz ahaztu behar lan epaitegien aurreko erreklamazioa eskubide bat dela, eta inork ezin diola uko egin.
|
|
|
Osasun laguntza jasotzeko eskubidearen onuradun izateko, legean aurreikusitako kasu batzuk bete behar dira. Juan Antonio Maldonado Granadako Unibertsitateko
|
Lan
Zuzenbideko eta Gizarte Segurantzako irakasleak gogorarazi duenez, hain dira zabalak non laguntza jasotzeko eskubidea ia unibertsala baita, betiere herritarrei aitortzen bazaie. Hala, onartzen da kotizatu ez duen pertsona batek ez duela inoiz osasun laguntza jasotzeko eskubiderik izango kasu hauetan:
|
|
|
Gipuzkoa Aurrerak atzo goizean antolatutako jardunaldietan Federico Duran
|
Lan
Zuzenbidean katedradunak, Antonio Basolas Gas Naturaleko Garapen eta Estrategia zuzendariak eta Miguel Boyer Espainiako Ekonomia ministro ohiak ere hartu zuten parte.
|
|
2009
|
|
|
Testu juridikoen itzulpenean ere Gotzon Loberarekin batera aritu da, Deustuko Unibertsitateak argitaraturiko euskarazko zuzenbide eskuliburuak koordinatzen: Zuzenbide zibila, Merkataritza zuzenbidea, Zuzenbidearen historia,
|
Lan
zuzenbidea... Eta Urrutiaren ardurapean argitaratu dira hainbat legeren euskarazko bertsio eguneratuak, hala nola Espainiako Konstituzioa (2004), Zigor Kodea (2004), Kode Zibila (2004) eta Foru lege zibilak (2002).
|
|
|
Espainiako miraria desegin da.
|
Lan
zuzenbide bat eratu dute, langile merke eta zintzo baten bidez mozkin azkarra eskaintzeko enpresei. Lan erreformek eta hura babestu dutenek porrot egin dute.
|
|
2010
|
|
|
|
Lan
zuzenbide jurisdikzionala. Azterketa objektiboa eta kritikoa
|
|
2011
|
|
|
Ordeñana Gezuraga, I. (2010):
|
Lan
zuzenbide jurisdikzionala. Azterketa objektiboa
|
|
|
|
Lan
zuzenbide jurisdikzionala. Azterketa objektiboa eta kritikoa Ixusko Ordeñana Gezuraga 2010ean argitaratua ISBN:
|
|
2012
|
|
|
Langileei kaleratzeko mehatxua egingo diete lan baldintza okerragoak onartzeko.
|
Lan
zuzenbidearen eta langileen babesaren kontrako estatu kolpea da: kontratu berri bat sortu dute, urtebeteko proba epearekin, langileak bata bestearen atzetik erabili ahal izateko; sektoreko hitzarmenak ez dira bete beharrekoak; kaleratzeetan hogei eguneko kalte ordaina orokorra izango da; enplegua erregulatzeko dosierretan ez da Administrazioaren baimenik...
|
|
|
Gainera, kontratatuak langabezia saria kobratzeko eskubidea badu, sari horren %25 erabil dezake enpresariak. " Nolabaiteko umilazioaren aurrean gaude, langileari proposatzen baitzaio bere soldataren zati bat ordain dezala", dio Koldo Irurzun EHUko
|
Lan
Zuzenbideko irakasleak Garan egindako elkarrizketa batean.
|
|
|
Profesional horien lana, garrantzia galdu beharrean, gero eta esanguratsuagoa da; baina, esan dugun moduan, Publizitatearen Lege Orokorrak publizitate subjektu juridikotzat hartzen ez dituenez, araudi berezietara jo beharra dago eguneroko jardueran gainerako publizitate subjektuekiko (iragarle, agentzia eta hedabideekiko) erlazioetan sor litezkeen arazoak konpontzeko. Hori dela-eta, lan erlazioei dagokienez,
|
Lan
Zuzenbideari eta Zuzenbide Zibilari begiratu diegu; trafiko ekonomikoan izaten diren egintza juridikoei dagokienez, berriz, Merkataritza Zuzenbideari.
|
|
2013
|
|
|
(56) Horrekin esan nahi dugu egoera batean arau bi edo gehiago batera gertatzea. Horretarako hierarkia printzipioa kontuan hartu beharreko erregela bihurtzen da, baina
|
Lan
Zuzenbidean ez da erregela bakarra. Beste era batera esateko, hierarkia batez ere subordinazioa eskatzen duten arauen arteko harremanetan aplikagarria izaten da eta hori ez da beti gertatzen lan arauekin [ZCP Ak, Lan Zuzenbidearen iturriak, K. Gorostiaga.
|
|
|
Horretarako hierarkia printzipioa kontuan hartu beharreko erregela bihurtzen da, baina Lan Zuzenbidean ez da erregela bakarra. Beste era batera esateko, hierarkia batez ere subordinazioa eskatzen duten arauen arteko harremanetan aplikagarria izaten da eta hori ez da beti gertatzen lan arauekin [ZCP Ak,
|
Lan
Zuzenbidearen iturriak, K. Gorostiaga. ELERIA (2000)]
|
|
2014
|
|
|
Lehenengoz, koalizio gobernua osatu zuten urte hartan EAJk eta PSE EEk, eta lehendakariordetzaren idazkari orokor kargua hartu zuen. Deustuko Unibertsitatean irakasle ibilia zen ordura arte, Zuzenbide Zibilean eta
|
Lan
Zuzenbidean. Garai hartan jeltzaleekin harreman onak ehundu zituela nabarmendu dute askok.
|
|
2015
|
|
|
Erakunde sortzaileei zegozkien zortzi eserlekuak Miguel Sanzek hautatu zituen, bere eserlekua barne: Miguel Sanz, Yolanda Barcina; Francisco Iribarren gobernuko presidenteordea; Juan Cruz Alli CDNko presidentea; Javier Iturbe Iruñeko hautetsi ohia, PSNkoa; Jose Antonio Asiain abokatu eta presidenteorde Gabriel Urralbururen gobernuan, PSNkoa; Jose Manuel Aiesa CEN enpresaburu elkarteko presidentea eta Juan Antonio Sagardoi
|
Lan
Zuzenbideko katedraduna.
|
|
2017
|
|
|
|
Lan
zuzenbidea.
|
|
|
|
Lan
zuzenbideak.
|
|
|
4 Bertan, ondoko atalak landu ziren: Zuzenbidearen izaera eta iturriak (Koldo Gorostiaga/ Antton Elosegi/ Xabier Elias); Zuzenbidearen Filosofia (Antton Idiakez); Zuzenbidearen historia (José Luis Orella); Merkatal Zuzenbidea (Koldo Kortabitarte); Zuzenbide Zibila (José Javier Hualde);
|
Lan
Zuzenbidea (Antton Ibarguren/ Koldo Gorostiaga); Gizarte Segurantza (Koldo Gorostiaga); Nazioarteko Zuzenbidea (José Antonio Obieta/ Andres Urrutia); Finantz Zuzenbidea (Marco Antonio Rodrigo); Zuzenbide Penala (José Luis de la Cuesta/ Beatriz Casares); Zuzenbide Politikoa (Gurutz Jauregi); Administrazio Zuzenbidea (Edorta Cobreros); Zuzenbide Prozesala (Koldo Kortabitarte). Atal klasikoetatik aldenduz, azken artikulu batek Euskal Zuzenbidea jorratzen zuen (Andres Urrutia).
|
|
|
6 Zigor Kodea; Kode Zibila; Merkataritzako legeria; Merkataritzako sozietateen legeria; Lege zibilak: ondasun higiezinak; Zuzenbide politikoaren legeria; Prozedura Kriminalaren Legea;
|
Lan
zuzenbideko legeria; Konkurtso legeria; Foru lege zibilak; Hipoteka Legeria; Erregistro Zibilaren Legea eta Erregelamendua; Prozedura Zibilaren Legea; Adingabeen Legea.
|
|
2019
|
|
|
Aitor Bengoetxea GEZKI ko zuzendariak parte hartzearen inguruan legeek dituzten mugak eta aukerak azaldu zituen Hernanin, ahoan bilorik gabe: "
|
Lan
zuzenbidea Estatuaren eskumen esklusiboa da eta parte hartzearen gaian ere berak du arkatza". Ohartarazi zuen legeek ez dutela asko laguntzen eta enpresaren" bertikaltasuna" bere egiten dutela:
|
|
|
261).
|
Lan
zuzenbideko erreformek, bai Espainiar Estatuan zein gainerako herrialdetan, lanaren esplotazio maila handitzeko balio izan dute, langileen ahultasun egoera handituz eta soldaten" berregokitzeari" bidea emanez. Argi lanaren esplotazio maila igo egin dela, hau da, soldataren eta erautsitako gainbalioaren arteko aldea, irabazi tasaren beheranzko joeraren kontrako eta kapitalaren errentagarritasunaren aldeko mekanismo printzipala, handitu egin da.
|
|
2020
|
|
|
Ibilbide aldarrikatzaile horretan ezin utzi aipatu gabe, UPV/EHUn ohikoak izan ziren sindikatuen beligerantzia gure kontra, UGT eta CC. OO. bereziki, (Arriolak, Lopez Basagurenek, Doñatek eta, haien kariaz, Pello Salaburuk berak, ahalegin handiak egin zituzten irakaslearen irudi berria oztopatzeko). Aldiz,
|
Lan
Zuzenbidean irakasle moduan aritutako Koldo Gorostiagaren laguntza estimagarria izan zen oso. Hau guztia kontatu nuen Finlandian burutu zen Nazioarteko Hezkuntzaren Historiako Kongresuan 1988an.
|
|
|
Uste dut badakizula abokatua izan nintzela. Bezeroren batek zuzenbide zibileko, merkataritza zuzenbideko edo penaleko kasuren bat bazeukan ez nion ezetzik esaten, baina nire espezialitatea
|
Lan
Zuzenbidea zen. Alor horretan lortu nituen nire karrerako arrakasta nagusienak.
|
|
|
Ertz askotatik sortzen du debatea alargun pentsioak. Isabel Otxoa EHUko
|
Lan
Zuzenbideko irakaslea eta ELE Bizkaiko Etxeko Langileen Elkarteko kidea da, eta pentsatzen du luzera begira desagertu egin litzatekeela alargun pentsioa, eta haren ordez pentsiorako eskubide indibiduala ziurtatu. " Alargun pentsioa defendaezina da emakumeak babesteko tresna moduan –gainera, gizonek ere kobratzen dute– Era berean, defendaezina da emakumeek musu truk egindako lana konpentsatzeko erreminta moduan –edozein pertsonak kobratzen du, haren diru sarrerak kontuan hartu gabe, izan soldatak, izan kapital errentak– Gainera, ezkondutako bikoteentzat balio du bakarrik, nahiz eta dibortziatutakoek ere jaso dezaketen, kopuru txikiagoan bada ere".
|
|
|
Dena dela, Mikel de la Fuente EHUko
|
Lan
Zuzenbideko eta Gizarte Segurantzako irakasle ohiari kezka handi bat eragiten dio pentsioak zergen bidez ere ordaintzeko aukerak.
|
|
|
Bi ereduen arteko nahasmenduak saihesteko, Mikel de la Fuente EHUko
|
Lan
Zuzenbideko eta Gizarte Segurantzako irakasle ohi eta pentsiodunari begitantzen zaio garrantzitsua dela bi kontzeptu hauek bereiztea: batetik, soldata geroratua, kapitalizazioaren ereduari dagokiona, eta, bestetik, soldata zeharkakoa edo sozializatua, banaketa sistemari lotutakoa.
|
|
|
De la Fuente, Mikel. EHUko
|
Lan
Zuzenbideko eta Gizarte Segurantzako irakasle ohia. Pentsioduna.
|
|
|
Otxoa, Isabel. EHUko
|
Lan
Zuzenbideko irakaslea eta ELE Bizkaiko Etxeko Langileen Elkarteko kidea.
|
|
2021
|
|
|
IVAP (1995): Azaroaren 8ko 31/ 1995 Legea, Lan Arriskuen Prebentzioari buruzkoa,:// www.ivap.euskadi.eus/contenidos/informacion/legedia_ euskaraz_ e_ lan_ zuz/ eu_ def/ adjuntos/
|
Lan
zuzenbidea/ Lan arriskuen_ Prebentzioari_ buruzkoa.pdf> (Kontsulta: ).
|
|
2022
|
|
|
Garbiñe Biurrunek Euskadi Irratian esan zuen bezala, erreforma hau enpresa eta sektoreetan gauzatzen hasteko garaia da orain, baita azpikontratazioaren erronkan sakontzekoa ere. Lan Erreformak langile azpikontratatuen soldaten igoerak ekarri dituen arren, bat dator epailearekin Andrea de Vicente
|
Lan
Zuzenbideko irakasleak, Viento Sur aldizkarian idatzitakoan: aukera galdu da nazioarteko kate eta enpresei langileen aldeko arau berriak inposatzeko.
|
|
2023
|
|
|
Juan Carlos Garcia Quiñones
|
Lan
Zuzenbideko irakaslea da Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean. Aurten, lan harremanen eta adimen artifizialaren arteko interakzioari buruzko 52 orrialdeko artikulu mamitsua argitaratu du.
|
|
|
Ez. Argi azaldu du aldea Javier Arrieta Deustuko Unibertsitateko
|
Lan
Zuzenbideko irakasleak: «Oro har, bat egin ohi dute, baina algoritmo orok ez du zertan eratu AA sistema bat.
|
|
|
Azalpena Adrian Todolirena da.
|
Lan
Zuzenbideko irakaslea da Valentziako Unibertsitatean, eta Algoritmo emankorrak eta erauzketakoak (Aranzadi, 2021) liburuaren idazlea.
|
|
|
|
Lan
Zuzenbidea. (b).
|
|
|
Tributu zuzenbidearen arauekin zein Administrazio zuzenbidearen arau orokorrekin lege hutsunea bete ezin daitekeenean bakarrik aplikatu ahal da Kode Zibila. Bestalde ere, ezin ahantz daiteke zenbait kasutan Zuzenbide erkide hori Merkataritzako zuzenbidea edo
|
Lan
zuzenbidea bera izan daitekeela.
|
|
|
|
Lan
zuzenbideko zein egoeratara bil daiteke kasu hori?
|
|
|
|
Lan
zuzenbidearen esparruan, enpresaburuak aukera desberdinak ditu, une bakoitzean behar duen lan eskua lortzeko. Aurreko gaian (ikusi 3 gaian) ikusi da enpresaburuak kontrata eta azpikontratak edo aldi baterako laneko enpresak balia ditzakeela lan eskua lortzeko, eta, halakoetan, ez dela zerbitzuak ematen dizkioten langileen lan enpresaburu, nahiz eta, batzuetan, nolabaiteko erantzukizunak izan horiei begira.
|
|
|
Bada, EAEOn alienazio edo alteritate moduan erabiltzen da, hau da, bulegoen alde hitzartutako lanbide jarduera bezala.
|
Lan
zuzenbidean, berriz, badakigu inorentasunak zer esan nahi duen, batik bat, inorentasuna merkatuan dagoenean, aztertzen ari garen lan harremanetan gertatu antzera (ikusi 1 gaia, 1.3).
|
|
|
1.2.3
|
Lan
zuzenbidearen bilakaera Espainian
|
|
|
(B)
|
Lan
zuzenbidea sortzeko oinarriak()
|
|
|
(C)
|
Lan
zuzenbidea eratzea()
|
|
|
(D)
|
Lan
zuzenbidea II. Errepublikan()
|
|
|
(E)
|
Lan
zuzenbidea Francoren garaian()
|
|
|
(F)
|
Lan
zuzenbidea trantsizio demokratikoan()
|
|
|
(G)
|
Lan
zuzenbidean gauzatutako aldaketak 1978ko Konstituzioaz geroztik
|
|
|
1.3
|
Lan
zuzenbidearen ezaugarriak
|
|
|
|
Lan
zuzenbidetik ihes egiteko joera horri estu lotuta, nabarmendu behar da" gune ilun" asko dagoela. Bada," gune ilun" horiek oraindik eta gehiago zailtzen dute lan kontratua dagoen ala ez erabakitzea.
|
|
|
|
Lan
zuzenbideko" gune ilunak" kontzeptua erabiltzen da lan zuzenbidearen aplikazio esparruaren mugan dauden zenbait egoera aipatzeko, denak ere zerbitzuak ematearen ingurukoak. Horrela, horietako batzuk lan zuzenbidera biltzen dira eta beste batzuk ez.
|
|
|
2
|
Lan
zuzenbidearen oinarri eta eginkizunak
|
|
|
|
Lan
zuzenbidearen oinarria da, horren testuingurutik ondoriozta daitekeenez, lan kontratuak zein harreman juridiko eratorri eta harreman horietan enpresaburuek eta langileek dituzten aurkako interesak orekatzea.
|
|
|
|
Lan
zuzenbidea sortu zen gizarte auzia juridikoki bideratzeko, eta gaur egun ere lanabes garrantzitsua da gizartea antolatzeko. Bateko, lan harremanak modu baketsuan gauzatzeko mekanismo egokiak eskaintzen ditu; bada, harreman horiek ahalbidetzen dute guztion ongizaterako ondasunak eta zerbitzuak ekoiztea.
|
|
|
|
Lan
zuzenbidearen bigarren eginkizuna da gutxieneko arauak eta aginduzko arauak ezartzea alderdien kontratu autonomiaren gainetik, bai eta langileari eskubide ukaezinak aitortzea ere. Ondorenez, lan kontratuak errespetatu behar du lerrun handiagoko arauek ezarritako gutxieneko edukia; izan ere, hori egin ezean, lan kontratua deuseza izango da.
|
|
|
|
Lan
zuzenbidearen bigarren eginkizun horren arabera definitzen dira, berebat, lan kontratuaren eginkizunak. Horrela, lan kontratuaren eginkizun arautzaileaz hitz egin ahal izateko, lan kontratuak hobetu ditu goragoko arauek gutxieneko izaerarekin ezarritako baldintzak.
|
|
|
(a)
|
Lan
zuzenbideari buruzko eskuliburu orokorrak irakurtzea. Modu horretara, aztertu beharreko gaiaren edo interesgarritzat jotako gaiaren inguruko ideia orokorrak eskuratu ahal izango dira, bai eta bibliografianahiz jurisprudentzia erreferentzia berriak ere.
|
|
|
© Artikulu zehaztugabeak eta, beraz, esangura hertsian, lan edukirik ez dutenak.
|
Lan
zuzenbidearen ikuspuntutik artikulu horiek garrantzia izan dezaten, beraien edukia lantokian edo lan harremanekin zerikusia duten inguruabarretan islatu da: 14 artikulua (berdintasun formala eta bereizkeriarik eza); 15 artikulua (bizitza eta osotasun fisikorako nahiz moralerako eskubidea); 16 artikulua (ideologiaeta erlijio askatasuna); 18 artikulua (intimitaterako eta norberaren irudirako eskubidea); 20 artikulua (adierazpen askatasuna); 21 artikulua (bilerak egiteko eskubidea); 22 artikulua (elkartzeko eskubidea); 24 artikulua (epaile eta auzitegien babes eragingarria lortzeko eskubidea).
|
|
|
|
Lan
Zuzenbidea
|
|
|
1.1
|
Lan
zuzenbidearen kontzeptua 21
|
|
|
1.2
|
Lan
zuzenbidearen testuinguru historikoa 22
|
|
|
1.2.2
|
Lan
zuzenbidearen sorrera kapitalismo garaian 27
|
|
|
1.2.3
|
Lan
zuzenbidearen bilakaera Espainian 32
|
|
|
1.3
|
Lan
zuzenbidearen ezaugarriak 48
|
|
|
Irakurle hori, eskuartean duzu"
|
Lan
Zuzenbidea" eskuliburuaren 6 argitaraldia. Bada, aurreko argitalpena eguneratu da, 2022ko irailetik edozenbat arauk eragindako eraldaketak aintzat hartzeko.
|
|
|
1.2.2
|
Lan
zuzenbidearen sorrera kapitalismo garaian
|
|
|
1.1
|
Lan
zuzenbidearen kontzeptua. 1.2 Lan zuzenbidearen testuinguru historikoa:
|
|
|
1.1 Lan zuzenbidearen kontzeptua. 1.2
|
Lan
zuzenbidearen testuinguru historikoa: 1.2.1 Lanaren arauketa kapitalismoaren aurreko garaietan.
|
|
|
1.2.1 Lanaren arauketa kapitalismoaren aurreko garaietan. 1.2.2
|
Lan
zuzenbidearen sorrera kapitalismo garaian. 1.2.3 Lan zuzenbidearen bilakaera Espainian.
|
|
|
1.2.2 Lan zuzenbidearen sorrera kapitalismo garaian. 1.2.3
|
Lan
zuzenbidearen bilakaera Espainian. 1.3 Lan zuzenbidearen ezaugarriak.
|
|
|
1.2.3 Lan zuzenbidearen bilakaera Espainian. 1.3
|
Lan
zuzenbidearen ezaugarriak. —2 LAN ZUZENBIDEAREN OINARRI ETA EGINKIZUNAK.
|
|
|
1
|
Lan
zuzenbidearen kontzeptua, testuingurua eta ezaugarriak
|
|
|
1.1
|
Lan
zuzenbidearen kontzeptua
|
|
|
|
Lan
zuzenbidea arauen eta printzipioen sistema da, helburu duena lan kontratuak eratorritako harremanak arautzea.
|
|
|
1.2
|
Lan
zuzenbidearen testuinguru historikoa
|
|
|
Jakina, une horretara arte, lana arautu zen, baina garai historiko bakoitzean indarrean zeuden bestelako erakunde juridiko batzuen mende, eta kontuan hartu gabe lana arautu behar dela justiziarako eta gizarte bakerako lanabes gisa.
|
Lan
zuzenbidearen eta ekoizpen sistema kapitalistaren arteko loturak berarekin dakar lehenengoaren sorrera eta bilakaera izatea bigarrena estatu bakoitzean hedatzea eta garatzearen mende.
|
|
|
Azkenik, hitzarmen kolektiboetatik bereizi behar dira LAELk ekonomia mendekotasuna duten langile autonomoei (EMLAei) begira araututako Lanbide Intereseko Akordioak (ikusi 13 artikulua).
|
Lan
zuzenbidetik at dagoen esparru horretan, EMLAk ordezkatzen dituzten elkarteei edo sindikatuei eta langile horiek zein enpresarentzat gauzatu euren jarduera eta enpresa horiei ahalbidetu zaie jarduera hori gauzatzeko modu, denboraeta leku baldintzak ezartzea, bai eta kontratazioaren beste baldintza orokor batzuk ere. Akordio horien kontratu izaera nabarmena da, Kode Zibilaren xedapenen babesean itundu behar direlako, eta euren eragingarritasun pertsonala mugatzen delako alderdi sinatzaileetara eta, hala denean, autonomoen elkarte edo sindikatu sinatzaileetan afiliatutako pertsonetara, afiliatu horiek horretarako esanbidezko adostasuna eman dutenean.
|
|
|
|
Lan
zuzenbidearen ezagutza iturri garrantzitsua da; izan ere, auzitegiek ezin dute jurisprudentzia hautsi. Horixe ondoriozta daiteke JSALren 193.c), 207.e) eta 219.1 artikuluetatik, arestian azaldu denaren ildotik.
|
|
|
2
|
Lan
zuzenbidearen printzipioak
|