|
2003
|
|
|
Ezinbestean, iritzi edo ikuspegi horrekin bat egin zuten azaroaren 22 eta 23an Euskara Kultur Elkargoak deituta Iruñean bildutakoek. Jardunaldiak iraun zuen bi egun horietan,
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunaren aplikazioa eta ondorioak aztertu zituzten, eta ateratako konklusioen arabera, Nafarroan ikusten ari garenarekin Espainiak ez du betetzen 2001eko irailean berretsitako Eskualde eta Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Agiria. Jose Luis Mendoza EKEko lehendakariak oroitarazi zuen Nafarroakoa dela Europako Hizkuntza Gutxituen Bulegoak salatu duen gobernu bakarra, politika murriztailea eta atzerakoia daramalako.
|
|
|
Amaierako ekitaldian, Jose Luis Castejon Nafarroako Parlamentuko lehendakariak hartu zuen parte. Ados agertu zen" Elkargo autonomoetako erakundeek Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunak dioena betetzen ez dutenean, estatuen egitekoa dela hori betearaztea" dioen analisiarekin, baina bere ustez," hizkuntzaren normalizazioa, normalizazio politikoarekin etorriko da". Gobernuaren hizkuntza politika" okerreko bidetik" doala gaineratu zuen, baina" euskararentzat errespetuzko tratuaren" bitartez" gatazka honi osagai emozionala" indargabetzea beharrezkotzat jotzen du" maximalismoak" uxatzeko.
|
|
2005
|
|
|
Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna 1992an sinatu zuen Espainiako Gobernuak eta 2001ean berretsi. Lehenengo aldiz, Europako Kontseiluko Adituen Batzordeak euskararen egoerari buruzko azterketa egin du, eta ondorioak eta gomendioak argitaratu berri ditu.
|
|
2008
|
|
|
Jada diputatuek eta senatariek jakinarazi dute ez dutela ofizialtasunik aitortuko. Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna ez dutela berretsiko jakinarazi dute gainera. Eta bitartean, euskaldunok isilik?
|
|
2009
|
|
|
Zortzi dira, hedabideen alorrean, Nafarroan betetzen ez diren
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituneko gomendioak, eta bakarra, aldiz, betetzen dena. Alor horretan ematen da hutsunerik nabarmenena Nafarroan.
|
|
2012
|
|
|
Legeria errespetatuz gauza anitz egin zitezkeela zioen Northek. Sozialistek Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna izenpetu zuten, baina ez berretsi. Izan ere, Frantziako Konstituzio Batzordeak jakinarazi zuen itun horretako hainbat puntu eta Frantziako Konstituzioa ez zirela bateragarriak.
|
|
|
Alta, orain hauteskunde garaian sartzen gara. Irabaziz gero, sozialisten hautagaiak erran du berretsiko dutela Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna. Horretarako, konstituzioa aldatu dute, edo emendakin batzuk egin.
|
|
|
Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunaren ebaluazioari erantzun dion Nafarroako Parlamentuak: justizia administrazioak euskal hiztunen eskubideak errespetatzearen alde egin du.
|
|
|
Aurkako botoa eman dute UPNk eta PPNk. Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna zenbateraino betetzen den aztertu dute Europako adituek aurten, eta orain hilabete eskas eman zituzten ondorioak. Europako Batzordeak eskakizun zehatza egin zion Espainiako Gobernuari:
|
|
|
Onartutako testuaren arabera, Nafarroako Parlamentua Espainiako Gobernuari zuzendu zaio, «indarrean den legediaren arabera», euskal hiztunen eskubideak errespeta ditzan, «justizia administrazioan bereziki». Horretarako beharrezko izango zaizkion neurriak hartzeko eta bitartekoak jartzeko ere eskatzen du testuak, «Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzeko». Espainiako Botere Judizialaren 19/ 2003 legeak agintzen du epaiketak gaztelaniaz egin behar direla; eta auziko parteetako batek galdegiten badu euskaraz ez egitea, aski dela gaztelaniaz egiteko.
|
|
|
Euskarazko ahozko eskakizunei kasu egiteko gai izan behar du administrazioak, horretarako behar beste baliabide baldin baditu, auzitegien esanetan. Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna ekarri dute gogora auzitegiek. Ez dela adierazpen bat, «egiazko arau juridiko bat» baizik, ohartarazi dute.
|
|
|
Milaka herritar gara euskaraz bizitzeko hautua egin dugunok; baina, zoritxarrez, milaka arazo aurkitzen dugu geure nahia betetzeko. Oraindik ere lan handia dago egiteke euskararen normalizazioan; hori azpimarratu du, duela gutxi, Europako Batzordeak berak,
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzen ote diren aztertu ostean. Jorratu beharreko bideak askotarikoak dira, beraz, baina bereziki bi esparru indartu behar dira:
|
|
|
Milaka herritar gara euskaraz bizitzeko hautua egin dugunok; baina, zoritxarrez, milaka arazo aurkitzen dugu geure nahia betetzeko. Oraindik ere lan handia dago egiteke euskararen normalizazioan; hori azpimarratu du, duela gutxi, Europako Batzordeak berak,
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzen ote diren aztertu ostean.
|
|
|
Sarkozyk bere ohiko zentralismo jakobinoari eutsi zion, eta hor kokatu behar ditugu bere adierazpenak: " Hizkuntza gutxituak maite direlarik, ezin da proposatu Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna berrestea". Oso bitxia Sarkozy jaunak frantsesa ez beste hizkuntzei maitasuna adierazteko zer nolako proposamenak aurkezten dituen.
|
|
|
Nafarroako Gobernuari, besteak beste, bere gain hartzeko eskatu dio EITBren seinalea hedatzearen kostua. Europako estatu kideek
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzen dituzten aztertzen du Europako Batzordeak noizean behin, eta hirugarrena izan den txosten horretan eskakizun batzuk egin dizkie Nafarroako eta Espainiako gobernuei aditu talde independente batek.
|
|
|
Bestalde, hezkuntzari dagokionez, honako hau gogorarazi dio Nafarroako Gobernuari: unibertsitatean euskarazko hezkuntza eskaintzera behartzen duela
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunak. Eta galdetu dio ea egia den eremu mistoko guraso batzuek beren gain hartu behar izaten dituztela seme alabak eskolara eramateko garraio kostuak; halaber, ingelesezko ereduek euskararen irakaskuntzan zer eragin duten aztertzeko ere eskatu diote.
|
|
2014
|
|
|
Horri aurre egin ahal izateko laguntza guztiak beharrezkoak direla azaldu du. Norabide horretan, nabarmendu du euskarak ofizialtasunik ez duen lurraldean biziki garrantzitsua dela Frantziako Gobernuak Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna berrestea, Frantziako Legebiltzarrean izandako eztabaida eta bozketari erreferentzia eginez. Euskara berreskuratzeko lanean, guztien lana funtsezkoa dela ohartarazi zuen Baztarrikak:
|
|
|
Kultura, Hezkuntza eta Barne ministerioak kudeatzen dute hizkuntza gutxituen gaia. Bertzeak bertze, ikusi da ikastolen aurkako jazarpenarekin segitzen duen, hizkuntza gutxituekiko jarrera aldatzen duen edota, Vallsek Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna berresteko xedea bere egiten badu, ikastolen garapena laguntzeko bidea libre uzten duen. Ipar Euskal Herriko eragile politikoek bake prozesuan engaiatzeko eskatu diote Frantziari.
|
|
|
Hamasei ministroetan, zortzi dira gizonak eta zortzi emazteak. Aurelie Filippetti da Kultura ministroa, eta sustatu du, Parlamentuan hitzemana, Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna berrestea, bertze hainbat gairen artean. Konstituzioa aldatzeko aipamenean, neurri mugatzaileak kentzeko eskatu zioten Euskal Konfederazioak eta Kontseiluak.
|
|
2015
|
|
|
Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna ez dute berretsi
|
|
|
Bretainian, Okzitanian, Alsazian eta Korsikan. Alta, eskakizun horien aldeko mobilizazioak egin eta hiru egunera, Frantziako Senatuak bertan behera utzi zuen Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunaren berrespena. Euroituna berresteko lege proposamena izan zuten eztabaidagai Senatuko kideek, horretarako Konstituzioa aldatu behar dutelako.
|
|
2016
|
|
|
Pisuzko erabakiak hartzea hari dagokiola berretsi du Balerdik: «Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna betetzea dagokio. Eta hori eskatzea dagokigu guri».
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak dio Europak" txartel gorria" atera diola Espainiari hizkuntza eskubideei dagokionez. Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Itunaren jarraipena egiten duen taldeak bere txostena argitaratu du. Honen arabera, Madrilen eskumenean diren sailetan ez omen dira betetzen Euroitunaren engaiamenduak.
|
|
2023
|
|
|
«Uste dugu urrunago joan behar garela, eta momentua baliatu behar dugula elkargoaren izenean Frantziako Estatuari hainbat gauza galdegiteko», adierazi du. Espainiak Europari galdegina baieztatzea, Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna berrestea eta Frantziako Konstituzioaren ondoko erreforma baliatzea 2 artikulua aldatzeko eskatu du hizkuntzen ofizialtasuna mahai gainean jartzeko. «Zenbait inkesta soziolinguistikok eta azken eskola sartzeko datuek erakusten dute:
|
|
|
Hizkuntzen ofizialtasuna mahai gainean jartzeko, zenbait eskari egin zituen: Espainiak Europari galdegina baieztatzea, Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna berrestea, eta Frantziako Konstituzioaren ondoko erreforma baliatzea 2 artikulua aldatzeko. «Zenbait inkesta soziolinguistikok eta azken eskola sartzeko datuek erakusten dute:
|
|
|
Erakundeak berak iragarri du sardinieraren inguruan ardaztuta egongo dela aldarrietako bat: hain justu ere, Italiako Gobernuari eskatuko diote Europako
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna berresteko, eta hizkuntza gutxituei ematen dien lege geriza hobetzeko. Solaserako eta gogoetarako beste gaietako bat izango da uda honetan plazara atera den hau:
|
|
|
ELENentzat oso garrantzitsua da, bereziki Sardinian bat eginda gaudelako, Italiari eskatzea izenpetu dezala
|
Hizkuntza
Gutxituen Ituna. Orain dela urte zenbait sinatu zuen, baina ez du oraindik berretsi.
|