|
2003
|
|
|
Epaileak erantzukizun hori molda dezake. Edonola ere, legeak gogoratu du aplikagarriak direla azaroaren 26ko 30/ 1992 Legea,
|
Herri
Administrazioen Araubideari eta Administrazio Prozedura Erkideari buruzkoa, eta abenduaren 11ko 35/ 1995 Legea, Indarkeriazko Delituen eta Sexu Askatasunaren aurkako Delituen Biktimak Laguntzeko eta Sorostekoa.
|
|
2005
|
|
|
3 Erakunde publikoekin dituzten harremanetan, kontsumitzaile eta erabiltzaileek arreta eurak hautatzen duten hizkuntza ofizialean jasotzeko eskubidea dute.
|
Herri
administrazioei dagokienez, Euskararen Erabilpena Arautzen duen azaroaren 24ko 10/ 1982 Oinarrizko Legeko 6 artikuluan ezarritakoari kalterik egin gabe, Jaurlaritzak egoki ikustenarian bermatzeko beharrezko bitartekoak jarriko dira eskura. dituen neurriak hartuko ditu eta eskubide hori erabiltzen dela arian
|
|
|
Modu larrian ez betetzea, dela Nazioko Gobernukideen eta Estatuaren Administrazio Nagusiko Goi Karguen Bateraezintasunen 12/ 1995 Legean, maiatzaren 11koan, jasotako bateraezintasunei buruzko arauak, dela
|
Herri
Administrazioen Zerbitzuan diharduten Langileen Bateraezintasunen 53/ 1984 Legean, abenduaren 26koan, jasotakoak.
|
|
|
Norbaitek Administrazioarekiko auzi errekurtsoa jarri badu
|
Herri
Administrazioen egintzen aurka, egintza horien helburua denean behin betiko onestea antolamendu planak, horien betearazpen tresnak zein lizentziak, pertsona horrek errekurtsoa jartzeko idazkia egitean, edo geroago, behar besteko arrazoiak izanez gero, eska dezake aurreneurrizko idatzoharra egitea aurkaratutako egintzak ukitzen dituen finka zehatzen gain; horretarako, kalte ordaina eskaini behar d...
|
|
|
Hariari segiz, berrikuntza aipagarria izan da prozedura egokia eratzea preskripzio bidez eskuratutako herri uren aprobetxamenduak inskribatzeko; horri esker, aurre egin zaio
|
Herri
Administrazioak eta jabe interesdunek edukitza informazioak kendu zirenetik zuten presazko beharrizan bati, lehen informazio horiek balio zutelako harako aprobetxamenduak inskribatzeko titulu gisa, 1927ko urtarrilaren 7ko Errege Dekretu legearen arabera.
|
|
|
Jakinarazpen hori egin behar da
|
Herri
Administrazioen Eraentza Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen 30/ 1992 Legearen, azaroaren 26koaren, 58 eta 59 artikuluetan ezarritakoaren arabera. Ondore horretarako, baliozkoa izango da telematikaren bidez eginiko jakinarazpena, interesdunak hala eskatu bazuen titulua aurkeztu zuenean, eta hori modu sinesgarrian agerrarazi bada.
|
|
|
Kapitulu honek aipatzen dituen epeak zenbatu behar dira
|
Herri
Administrazioen Eraentza Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen 37/ 1992 Legeak, azaroaren 26koak, xedatutakoaren arabera.
|
|
|
Halaber, errekurtsoa aurkez daiteke
|
Herri
Administrazioen Eraentza Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen 30/ 1992 Legearen, azaroaren 26koaren, 38.4 artikuluak aipatu erregistro eta bulegoetan, baita edozein Jabetza Erregistrotan ere, errekurtso hori berehala bidaltzeko errekurtsopeko kalifikazioa egin duen erregistratzaileari edo inskripziorik egin ez duenari. Azken horretan errekurtsoa jaso ostean, aurreko lerrokadan xedatutakoa egin behar da.
|
|
|
Zuzendariorde, ofizial eta legelari laguntzaileen karguei aplika dakizkieke hipoteka eta notario legeriak erregistratzaile zein notarioentzat ezarritako bateraezintasunak; betiere, karguok bateraezinak dira
|
Herri
Administrazioko edozein kargurekin.
|
|
|
Oposizio horretan parte hartzeko betekizunak dira: adin nagusiko espainiarra izatea, zuzenbideko lizentziaduna izatea edo lizentziatura horretako ikasgai guztiak gaindituta izatea; Hipoteka Legearen 280 artikuluko ezgaitasun kasuetan ez izatea; eta edozein
|
Herri
Administraziotan zerbitzutik banandua ez izatea, diziplina espedientearen ondorioz emandako ebazpen irmo baten bidez.
|
|
2006
|
|
|
h)
|
Herri
Administrazioen Kontratuei buruzko Legearen Testu Bategina, ekainaren 16ko Legegintzako Errege Dekretuak onetsitakoa (100 artikuluaren 5 paragrafoa).
|
|
|
Hamahirugarrena.
|
Herri
Administrazioen Kontratuei buruzko Legea eraldatzea
|
|
|
Ekainaren 16ko 2/ 2000 Legegintzako Errege Dekretuak onetsi zuen
|
Herri
Administrazioen Kontratuei buruzko Legearen testu bategina, eta hori honetara aldatu da:
|
|
|
Ezin izango dira administratzaile izan, berebat,
|
Herri
Administrazioaren zerbitzupean lan egiten duten funtzionarioak, euren eginkizunak sozietatearen berezko jarduerekin lotzen badira, ezta epaile nahiz magistratuak, edota lege bateraezintasunen batek ukitutako beste pertsonak ere.ยป
|
|
|
Bestalde, konkurtso adierazpenaren aurreko 30 lanegunetako alokairuak (lanbidearteko gutxieneko alokairuarentzat joko dira, eta lehenespenez ordain bikoitza gainditu gabe), konkurtso adierazpenaren ostean sortutakoak eta lan kontratua azkentzearen ondorioz epaileak erabakitako kalte ordainari buruzkoak, masaren aurkako kredituduko dira konkurtso kredituei begira; Langileen Estatutuko 32.1 artikuluan jasotako alokairuak, aldiz, gainerako konkurtso kredituak baino lehenago ordainduko dira; eta, testu bereko 32.3 artikuluan jasotakoek pribilegio orokorra izango dute, lan istripuaren ondoriozko kalte ordainek, eta konkurtso adierazpena egin baino lehen lan osasunaren arloan sortutako betebeharrak eznordainek bezala. Modu horretan, kon betetzearen ondoriozko prestazioen gaikurtsoa kreditu batzuen ordainketarekin agortzea saihestu nahi da, eta, kredituok ordaintzeagatik sortzen den interes orokorra baztertu gabe, masa pasibo osoaren interesarekin batu nahi da berori; aldi berean, langileek eta
|
Herri
Administrazioak onartutako hitzarmen tuek pribilegiorik ez duten zatian.irtenbideak sustatu dira, horien kredi
|
|
|
|
Herri
Administrazioari eta bere erakunde publikoei dagozkien zuzenbide publikoko kredituen kontra errekurtsoa jarri bada administrazio zein jurisdikzio bidean, kredituoi aurreko paragrafoan xedatutakoa aplikatuko zaie.
|
|
|
Konkurtsoaren eskatzailea bada zerbitzu juridikoen bidez ordezkatuta eta babestuta dagoen
|
Herri
Administrazioa, epaitegiak zuzenean igorriko du ofizioa publizitate bideetara.
|
|
|
Konkurtsoaren eskatzailea bada zerbitzu juridikoen bidez ordezkatuta eta babestuta dagoen
|
Herri
Administrazioa, epaitegiak zuzenean igorriko du ofizioa publizitate bideetara.
|
|
|
4 Konkurtsoko administratzaile izendatutako hartzekoduna
|
Herri
Administrazioa edo horrekin lotuta zein horren mende dagoen zuzenbide publikoko erakundea denean, profesional gisa izendatu ahal izango da arlo ekonomiko nahiz juridikoetan lizentziatua den funtzionarioetatik edozein. Profesional horien esku hartzeagatik, ez da ordainketarik egingo konkurtsoko masaren kontura.
|
|
|
5 Artikulu honetan jasotako arauak aplikatuko zaizkie Balore Merkatuko Nazio Batzorde, gordailuen berme funts, Aseguruen Konpentsaziorako Partzuergo eta edozein
|
Herri
Administrazio hartzekodunen ordezkariei; salbuespenez, ordezkari horiei ez zaizkie aplikatuko karguaren edo funtzio publikoaren ondoriozko debekuak, artikulu honen 4 paragrafoko bigarren lerrokadan eta 93 artikuluaren 2.2 paragrafoan aipatutakoak.
|
|
|
67 artikulua.
|
Herri
administrazioekin egindako kontratuak
|
|
|
Epaileak beharrezkoak diren baliabide materialak emango dizkie adituei, eurei agindu zaien eginbidea gauza dezaten; eta baliabideok
|
Herri
Administrazioari erreklamatuko dizkio, edo aurretiaz abisua bidaliko dio kasuan kasuko agintaritzari, baldin eta horretarako prestatutako materialak badaude, 362 artikuluan bereziki xedatutakoa gorabehera.
|
|
2007
|
|
|
Eskubide hori beti idatziz egikaritu behar bada ere, horretarako edozein bide erabil daiteke izaera elektronikoko bideak bultzatzen direla kontuan hartuta, baldin eta borondate adierazpena egiaztatzen bada. Edozein kasutan ere, formalismorik ezaren printzipioak berarekin dakar eskubide hori egikaritzeko gutxieneko betekizunak ezartzea; halaber,
|
Herri
Administrazioen Araubide Juridikoari eta Administrazio Prozedura Erkideari buruzko azaroaren 26ko 30/ 1992 Legearen ildotik, urtarrilaren 13ko 4/ 1999 Legeakrietan, bai eta eskubide hori egikaritze hori aldarazi zuela kontuan hartuta, tratamendu zabalaren aldeko apustua egin da, hizkuntza koofizialak erabiltzeari dagokionez, hizkuntza horiek zein autonomia erkidegotako estatututan aitortu eta aut...
|
|
|
Eskaria jaso duen idazkia, eta bestelako agiriak eta komunikazioak, aurkeztu ahal izango dira ondore horietarako
|
Herri
Administrazioen Araubide Juridikoari eta Administrazio Prozedura Erkideari buruzko legeriak onartutako erregistro edo bulegoetarik edozeinetan.
|
|
|
Lege honek eta berau garatzen duten xedapenek arautu gabeko aldeetan, Datuak Babesteko Agentziak, eginkizun publikoak gauzatzean, jardungo du
|
Herri
Administrazioen Araubide Juridikoari eta Administrazio Prozedura Erkideari buruzko azaroaren 26ko 30/ 1992 Legearen arabera. Ondare eskuratze eta kontratazioetan, Datuak Babesteko Agentzia zuzenbide pribatuaren mende egongo da.
|
|
|
Gobernu agintariak uste badu arrazoi oinarridunak daudela ordena publikoa asaldatuko dela uste izateko, pertsonak eta ondasunak arriskuan jarrita, bilera edo kale agerraldia debekatu ahal izango du, edo, hala denean, proposatu ahal izango du bileraren edo kale agerraldiaren data, lekua, iraupena edo ibilbidea aldaraztea. Ebazpena zioduna izan da, eta gehienez hirurogeita hamabi orduko epean jakinarazi da, 8 artikuluko komunikazioa egiten denetik zenbatuta, azaroaren 26ko 30/ 1992 Legeak,
|
Herri
Administrazioen Araubide Juridikoari eta Administrazio Prozedura Erkideari buruzkoak, ezarri betekizunekin bat etorriz.
|
|
|
Lege organiko honetako arau hauste administratiboak egiteagatik erabili behar den zehatzeko ahala beteko da, lege organiko honetan eta berau garatu duten xedapenetan xedatutakoaren arabera, etadikoari eta Administrazio Prozedura Erkideari buruzko azaroaren 26ko 30/ 1992 Legean xedatutakoaren arabera.
|
Herri
Administrazioen Araubide Juri
|
|
|
Elkarteak inskribatzeko prozeduretan aplikatuko da
|
Herri
Administrazioen Araubide Juridikoari eta Administrazio Prozedura Erkideari buruzko azaroaren 26ko 30/ 1992 Legea, lege honetan eta berau garatzen duten arauetan jaso gabeko gai guztietan.
|
|
|
III. kapituluan arautu alderdi politikoak inskribatzeko prozeduran ere aplikatuko da
|
Herri
Administrazioen Araubide Juridikoari eta Administrazio Prozedura Erkideari buruzko azaroaren 26ko 30/ 1992 Legea, lege organiko honek eta beronen garapenerako arauek jaso gabeko gai guztietan.
|
|
|
13 Artikulu honetan ezarri gabekobide Juridikoari eta Administrazio pro aldeetan eta, bereziki errekurtsoei dagokienez,
|
Herri
administrazioen Arauzedura Erkideari buruzko azaroaren 26ko 30/ 1992 Legean xedatutakoa aplikatuko da.
|
|
|
2 Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusiaren egintzak, erregelamendu honek arautu gaietan, aurkara daitezke, azaroaren 26ko 30/ 1992 Legeak,
|
Herri
administrazioen Araubide Juridikoari eta Administrazio prozedura Erkideari buruzkoak, eta uztailaren 13ko 29/ 1998 Legeak, Administrazioarekiko Auzibideen Jurisdikzioa arautzen duenak, ezarri moduan, epeetan eta gainerako baldintzetan.
|
|
|
|
Herri
administrazioen Araubide Juridikoari eta Administrazio prozedura Erkideari buruzko azaroaren 26ko 30/ 1992 Legearen II. tituluko I. kapitutan xedatutakoak arautuko du, erregelaluan eta gainerako xedapen osagarriemendu honetan araututako gai guztiei dagokienez, Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusiaren organo zentralenen eskumenetara bildutako eginkizunak gauzatzea, bai eta eginkizun horiek es ...
|
|
|
Lege honek eta aurreko paragrafoak aipatu barne araudiak jaso gabeko gaietan, 30/ 1992 Legeak,
|
Herri
administrazioen Araubide Juridikoari eta Administrazio prozedura Erkideari buruzkoak, arautuko du Batzordea.
|
|
|
Konstituzio Auzitegiak prestazio eskubide gisa definitu du, eta hori dela bide, botere publikoei zerbitzu hori ematea eskatu ahal zaie (uztailaren 10eko 86/ 1985 KAE). Zerbitzu horrek ez ditu mota guztietako irakaskuntzak biltzen, baizik eta ยซirakaskuntza arautuยป izenekoak, hau da,
|
Herri
Administrazioek egindako plangintza eta programazio orokorraren objektu direnak (EKren 27.5 art.). Baina oinarrizko hezkuntza, eskubide bat izateaz gain (hau da, hamar urteko eskolatzea hartzen duena eta, normalean, sei eta hamasei urte bitartean garatzen dena. HLOren 4 art.?), betebeharra ere bada. Hori dela eta, doakoa ere bada, EKren 27.4 artikuluak ezartzen duen moduan.
|
|
|
Berdintasuna Legean araua ematen duenari dagokio, arau hori egitean aztertu berri ditugun irizpideak errespetatu behar baititu. Berdintasuna Legearen aplikazioan, aldiz, legea bera aplikatu behar dutenei dagokie, hau da, funtsean,
|
Herri
Administrazioari eta epaile eta auzitegiei, araua modu berean aplikatu behar baitute kasu berdinetan. Hala egin ezean, bereizkeriaz jokatuko lukete eta, beraz, nahierakeriaz, eta hori Konstituzioak debekatzen du.
|
|
|
Legea aplikatzean berdintasunez jokatzea
|
Herri
Administrazioari dagokio. Modu horretan, administrazioak ezin die tratu desberdina eman egoera berdinean daudenei.
|
|
|
pertsona fisikoek euren egoitzetan egiten dituztenak; pertsona fisikoek lokal publiko nahiz pribatuetan egiten dituztenak, familia edo lagunarteko arrazoien ondorioz; alderdi politikoek, sindikatuek, enpresaburuen erakundeek, sozietate zibilek eta merkataritzako sozietateek, elkarteek, korporazioek, fundazioek, kooperatibek, jabeen erkidegoek eta legearen arabera eratu gainerako erakundeek leku itxietan egindako bilerak, euren helburuetarako eta euren kideentzat edo esanbidez gonbidatutako pertsonentzat bakarrik egindako deialdiaren bidez; profesionalek euren bezeroekin leku itxietan egiten dituzten bilerak, euren lanbidearen araberako helburuak direla eta; eta Indar Armatuen errege ordenantzek aipatzen dituzte unitate, itsasontzi eta esparru militarretan egiten diren bilerak, euren legeria bereziak arautuko ditu bilera horiek?. Esangura horretan, ez da ahaztu behar langileen batzarraren inguruan LEren 77 artikuluan eta hurrengoetan egiten den arauketa zehatza, baita administrazio publikoen zerbitzura lan egiten dutenen, ordezkaritza organoen, eta langileen lan baldintzak eta parte hartzea zehazteko ekainaren 12ko 9/ 1987 Legearen 41 artikuluan eta hurrengoetan
|
Herri
Administrazioaren zerbitzura lan egiten duten langileen bilera eskubidearen inguruan egindako arauketa. Konstituzio Auzitegiak esan duen moduan, eskubide hori EKren 21.1 artikuluan babestuta dagoen arren, berezitasunak ditu lan esparruan edo administrazio publikoen zerbitzura lan egiten duten pertsonak direnean, garatutako jardueraren funtzionamenduan izan dezakeen eraginarengatik, bilerak edo batzarrak lantokian egiten baitira.
|
|
|
Aztertu berri ditugun eskubideekin, batez ere, intimitaterako eskubidearekin, estu estutik lotuta, EKren 18.4 artikuluan ezarritakoaren arabera, ยซLegeak informatikaren erabilera mugatuko du, herritarren ohorea, eta norberaren nahiz familiaren intimitatea, eta horien guztien eskubideen egikaritza osoa bermatzekoยป. Bestalde,
|
Herri
Administrazioei dagokienez, EKren 105 b) artikuluaren arabera, legeak arautuko du herritarrak artxibo eta erregistro administratiboetara sartzea. Espainiako legegileak konstituzio manu hori Izaera Pertsonaleko Datuak Babesteari buruzko abenduaren 13ko 15/ 1999 Lege Organikoaren bidez garatu du (aurrerantzean, DBLO).
|
|
|
EKren 7 artikuluan sindikatuek eta enpresaburuen elkarteek estatu demokratiko batean duten eginkizuna beren beregi nabarmendu nahi izan da, eta horregatik, Oinarrizko Arauaren atariko tituluan aitortu ditu. ...atzeko), baina gaur egun euren gain duten eginkizunaren beste eduki garrantzitsu batzuk ez ditu hain argi jaso, besteak beste, ordezkaritza eginkizunak, gizarte eta ekonomia politika egiten parte hartzea, etab. Garapen legerian jaso dira hoberen sindikatuen beste eduki horiek (horixe gertatu da, esaterako, Sindikatu Askatasunari buruzko abuztuaren 2ko 11/ 1985 Lege Organikoan, aurrerantzean SALO?,
|
Herri
Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen azaroaren 26ko 30/ 1992 Legean, aurrerantzean AJAPEL?, martxoaren 24ko 1/ 1995 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onetsitako Langileen Estatutuan, aurrerantzean LE?, Herri Administrazioko ordezkaritzaorganoei eta langileen lan baldintzen eta parte hartzearen zehaztapenari buruzko ekainaren 12ko 9/ 1987 Legean eta erki... Legeria honetan, Konstituzio Auzitegiaren hitzak erabiliz, sindikatuak ยซkonstituzio garrantzia duten gizarte elkarteakยป dira eta ordezkaritza eginkizuna dute, ez bakarrik kideei dagokienez, gizarte osoa eta, zehatz esanda, langileak ukitzen ditu (KAE hauek:
|
|
|
EKren 7 artikuluan sindikatuek eta enpresaburuen elkarteek estatu demokratiko batean duten eginkizuna beren beregi nabarmendu nahi izan da, eta horregatik, Oinarrizko Arauaren atariko tituluan aitortu ditu. ...atuen beste eduki horiek (horixe gertatu da, esaterako, Sindikatu Askatasunari buruzko abuztuaren 2ko 11/ 1985 Lege Organikoan, aurrerantzean SALO?, Herri Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen azaroaren 26ko 30/ 1992 Legean, aurrerantzean AJAPEL?, martxoaren 24ko 1/ 1995 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onetsitako Langileen Estatutuan, aurrerantzean LE?,
|
Herri
Administrazioko ordezkaritzaorganoei eta langileen lan baldintzen eta parte hartzearen zehaztapenari buruzko ekainaren 12ko 9/ 1987 Legean eta erkidego mailako enpresetako langileen informazio eta kontsulta eskubideei buruzko apirilaren 24ko 10/ 1997 Legean). Legeria honetan, Konstituzio Auzitegiaren hitzak erabiliz, sindikatuak ยซkonstituzio garrantzia duten gizarte elkarteakยป dira eta ordezkaritza eginkizuna dute, ez bakarrik kideei dagokienez, gizarte osoa eta, zehatz esanda, langileak ukitzen ditu (KAE hauek:
|
|
|
Hori dela bide, SALOren 6 eta 7 artikuluetan ezarritakoaren arabera, ยซordezkaritza handieneko sindikatuekยป (mota horretakoak dira betekizun eta faktore jakin batzuk betetzen dituztenak, besteak beste, sindikatu hauteskundeetan lortutako emaitzak) ahalmen bereziak izango dituzte, sindikatu arruntek ez dituztenak. Horri esker, adibidez,
|
Herri
Administrazioetan erakunde ordezkaritza izan dezakete, Herri Administrazio horietan lan baldintzen inguruko kontsulta edo negoziazio prozeduretan parte har dezakete, lan gatazkak konpontzeko sistema ez jurisdikzionaletan parte har dezakete, langile ordezkariak, enpresa batzordeak eta Herri Administrazioko kasuan kasuko organoak hautatzeko hauteskundeak susta ditzakete, higiezin publikoak erabiltz...
|
|
|
Hori dela bide, SALOren 6 eta 7 artikuluetan ezarritakoaren arabera, ยซordezkaritza handieneko sindikatuekยป (mota horretakoak dira betekizun eta faktore jakin batzuk betetzen dituztenak, besteak beste, sindikatu hauteskundeetan lortutako emaitzak) ahalmen bereziak izango dituzte, sindikatu arruntek ez dituztenak. Horri esker, adibidez, Herri Administrazioetan erakunde ordezkaritza izan dezakete,
|
Herri
Administrazio horietan lan baldintzen inguruko kontsulta edo negoziazio prozeduretan parte har dezakete, lan gatazkak konpontzeko sistema ez jurisdikzionaletan parte har dezakete, langile ordezkariak, enpresa batzordeak eta Herri Administrazioko kasuan kasuko organoak hautatzeko hauteskundeak susta ditzakete, higiezin publikoak erabiltzeko aldi baterako lagapenak lor ditzakete euren eginkizunak g...
|
|
|
Hori dela bide, SALOren 6 eta 7 artikuluetan ezarritakoaren arabera, ยซordezkaritza handieneko sindikatuekยป (mota horretakoak dira betekizun eta faktore jakin batzuk betetzen dituztenak, besteak beste, sindikatu hauteskundeetan lortutako emaitzak) ahalmen bereziak izango dituzte, sindikatu arruntek ez dituztenak. Horri esker, adibidez, Herri Administrazioetan erakunde ordezkaritza izan dezakete, Herri Administrazio horietan lan baldintzen inguruko kontsulta edo negoziazio prozeduretan parte har dezakete, lan gatazkak konpontzeko sistema ez jurisdikzionaletan parte har dezakete, langile ordezkariak, enpresa batzordeak eta
|
Herri
Administrazioko kasuan kasuko organoak hautatzeko hauteskundeak susta ditzakete, higiezin publikoak erabiltzeko aldi baterako lagapenak lor ditzakete euren eginkizunak garatzeko, etab.
|
|
|
Hasieran, Administrazioaren edo epaile eta auzitegien jardunak partikularrak zuzen zuzenean ukitzen ditu (askoz gutxiagotan botere legegilearen jardunak, horrekin ez baitituzte harremanak zuzenean). Izatez, gure antolamendu juridikoak partikularrei ez die ematen legeak aurkaratzeko baimenik,
|
Herri
Administrazioek eta epaile eta auzitegiek Legearen inguruan egiten dituzten aplikazio egintzak baino.
|
|
|
Baina printzipioaren aplikazioa istilutsuagoa da egitate bati zehapen penala zein administratiboa ezarri ahal zaion kasuetan. Kasu horietan, printzipioak debekatu egiten du egitate bati zehapen bikoitza ezartzea (bata penala eta bestea administratiboa), salbu eta zehatutako subjektua
|
Herri
Administrazioari lotuta dagoenean lotura berezia dela bide (ยซgailentasun bereziko loturaยป izenekoak; horien mende daude, esaterako, funtzionarioak, administrazioaren emakidadunak, presoak, etab.). Adibidez, funtzionario bati eroskeria delitua egiteagatik espetxeratze zigorra ezarri badiote, egitate horregatik administrazio zehapena ere ezarri ahal diote eta, horren ondorioz, funtzionario izaera... Adibidez, lesio bat eragin duen presoaren kasuan, bizitza edo osotasun fisikoa zehapen penalaren kasuan, eta espetxe diziplina administrazio zehapenaren kasuan.
|
|
|
Amaitzeko, Gobernukoak edo
|
Herri
Administraziokoak ez diren konstituzio organo batzuek emandako erregelamenduak ere badaude, esaterako Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak emandakoak, BJLOren 110 artikuluan ezarritakoaren arabera (Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiaren osoko bilkuraren akordioak, Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiaren Antolaketa eta Funtzionamendurako 1986ko apirilaren 22ko Erregelamendua onesten dutenak, ... Erregelamendu horiek Legearen mende baino ez daude (BJLO edo KALO), eta gainerako legeekin duten lotura eskumen printzipioak zehazten du, eta ez hierarkia printzipioak; izan ere, organo horien erregelamendu ahala ez da Gobernuak duen ahal bera, EKren 97 artikulua dela bide (108/ 1986 KAE, uztailaren 29koa).
|
|
|
Bat etortzearen irizpide hori dela-eta, kontuan hartu behar da egitezko kasuen arteko desberdintasunak tratu juridiko desberdina eragin behar duen kasuan kasuko arauaren ikuspuntutik. Adibidean batetortzea egongo litzateke desgaitasuna duten pertsonen integrazioa errazteko legegileak ezarriko balu
|
Herri
Administrazioan plaza jakin batzuk erreserbatuko zaizkiela, baina ez dago bat etortzerik kolektibo horren gizarte eta lan sustapen hobea lortzeko legegileak tratu desberdina ezarriko balu xede horrekin zerikusia ez duen zerbaitetan, adibidez, desgaitasuna duten pertsonek luxuzko artikuluak eskuratu ahal izateko zerga salbuespena ezartzea?. Konstituzio jurisprudentziak, GEEAk ezarritakoari jarraituz, argi utzi du betekizun hori kasu zehatz batzuk aztertzean:
|
|
|
Lehengo adibideari berriro helduz:
|
Herri
Administrazioan desgaitasuna duten pertsonentzat lanpostuak erreserbatzeak ez du justifikatzen lan eskaintza publikoan desgaitasuna duten pertsonei oposizio askeko lanpostuen edo barne sustapen bidez betetzen diren lanpostuen %95 erreserbatzea, hori erabat neurriz kanpokoa izango litzateke eta.
|
|
|
Hori dela eta, finantzaketa publikoaren iturriez gain, ekarpen pribatuak ere arautzen dira. Horiek
|
Herri
Administrazioekin kontraturik ez duten pertsona fisiko edo juridikoengandik jaso behar dira, publikoak izan behar dira (hau da, ekarpen anonimoak debekatzen dira), eta muga jakin batzuk errespetatu behar dituzte. Izan ere, finantzaketa formula moduan erabateko liberalizazioaren eredua onartuko balitz, zalantzan jarri ahal izango litzateke beti erabaki politiko jakin batean finantzaketa iturri jakin batetik iritsitako ekarpenak izandako eragina, eta hori alderdi politikoen konstituzio eginkizunaren aurkakoa izango litzateke, herri nahia bideratzen duten erakundeak diren neurrian.
|
|
|
Kasu horretan, dohaintzak helburu zehatz batera bideratu gabeak dira, izendunak, dirutan edo gauzatan egindakoak, Espainiako edo atzerriko pertsona fisiko edo juridikoengandik datozenak, inoiz ez atzerriko gobernuenak, erakundeenak edo enpresa publikoenak edo horiekin zuzenean lortutako enpresenak?. Era berean, dohaintzak ezin dira etorri organismo edo erakunde publikoetatik, ezta enpresa pribatuetatik ere, betiere, indarreko kontratuaren bidez
|
Herri
Administrazioetarako, organismo publikoetarako edo kapital publikoa duten enpresetarako zerbitzuak edo lanak egiten badituzte. Dohaintza horiek xede horretarako irekitako banku kontuetan sartu behar dira, eta ezarpenaren data, horren zenbatekoa eta dohaintza egilearen identifikazio fiskala jaso behar dituzte.
|
|
|
Botere horrek eginkizun hauek zituen: herrialdearen barruko eta kanpoko segurtasuna zaintzea, indar armatuen agintea, langile publikoak izendatzea, diru sarrerak eta gastuak legeetan ezarritakoaren arabera banatzea, legeak betearazteko erregelamenduak onestea, legegintza ekimena, Gorteetan
|
Herri
Administrazioaren egoerari buruzko oroitidazkiak urtero aurkeztea eta erregio estatuetan gobernu ordezkariak izendatzea. Konstituzio testuan diseinatutako botere banaketa zurruna zela bide, Gobernuak Errepublikako lehendakariaren konfiantza soilik izan behar zuen, ez Gorteena.
|
|
|
Bravo Murillok saneamendu ekonomikoaren politika abiatu,
|
Herri
Administrazioa eraldatu, Egoitza Santuarekin konkordatua sinatu eta erakunde politikoek behar den moduan funtzionatzen ez zutela esanda, konstituzio eraldaketa prestatu zuen. Eraldaketa hori konstituzio proiektu oso laburra zen, oinarrizko zortzi lege osagarrik lagunduta, gai hauen inguruan:
|
|
|
Konstituzioa bete zedin zaintzea, horren eraldaketa proposatzea, erregearen zina jasotzea, erregeordetza hautatzea eta erregearen tutorea izendatzea Konstituzioak hala ezartzen zuenean. Gorteek ekimen legegilea zuten, legeak onesten zituzten,
|
Herri
Administrazioaren gastuak finkatzen zituzten, urtero kontribuzioak eta zergak ezartzen zituzten, probintzien artean kontribuzioen ยซbanaketaยป onesten zuten, ondasun publikoaren inbertsio kontuak aztertzen zituzten, erasoen, sorospenen nazioarteko tratatuak eta merkataritzako nazioarteko tratatu bereziak berretsi aurretik onesten zituzten, botere betearazlea kontrolatzen zuten, bulego idazkarien ...
|
|
|
AJAPEL Azaroaren 26ko 30/ 1992 Legea,
|
Herri
Administrazioen Araubide Juridikoarena eta Administrazio Prozedura Erkidearena.
|
|
2008
|
|
|
Aurreko lerrokadak aipatu betebeharra ez betetzeak sozietateari isuna jartzea dakar; isun horren zenbatekoa 200 000 pezetatik 10 000 000rainokoa izan daiteke, eta Kontabilitate eta Kontu Auditoretzaren Erakundeak jarriko du berori, erregelamendu bidez ezarritako prozeduraren araberako espedientea instruitu eta gero,
|
Herri
Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen Legeak xedatutakoaren arabera.
|
|
|
1 Sozietateen eta Merkataritzako Erregistroan sozietateen eta gainerako erakunde inskribagarrien izendazioa osatzeko, ezin da erabili Espainiako, autonomia erkidegoetako, probintzietako zein udalerrietako izena bakarrik. Halaber, ezin daiteke erabili
|
Herri
Administrazioen barneko erakunde, sail edo bulegoen izena, ezta atzerriko estatuena edota nazioarteko erakundeena ere.
|
|
|
ยซOfizialยป eta antzeko adjektiboak erabiltzeko,
|
Herri
Administrazioak izan behar du kapitalaren gehiengoa.
|
|
|
3 Artikulu honetako arau hauste eta zehapenek hiru urteko preskripzio epea dute; epe hori zenbatuko da,
|
Herri
Administrazioen Araubidearen eta Administrazio Prozedura Erkidearen Legearen, azaroaren 26ko 30/ 1992 Legearen, 132 artikuluan xedatutakoaren arabera.
|
|
|
Aurreko lerrokadak aipatu betebeharra ez betetzeak sozietateari isuna jartzea dakar; isun horren zenbatekoa 200 000 pezetatik 10 000 000rainokoa izan daiteke, eta Kontabilitate eta Kontu Auditoretzaren Erakundeak jarriko du berori, erregelamendu bidez ezarritako prozeduraren araberako espedientea instruitu eta gero,
|
Herri
Administrazioen Araubidearen eta Administrazio Prozedura Erkidearen Legeak xedatutakoaren arabera.
|
|
|
2 Artikulu honetako arau hauste eta zehapenek hiru urteko preskripzio epea dute; epe hori zenbatuko da,
|
Herri
Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen Legearen, azaroaren 26ko 30/ 1992 Legearen, 132 artikuluan xedatutakoaren arabera.
|
|
|
3 Ezin daitezke administratzaile izan emantzipatu gabeko adingabeak, epaiketa bidez desgaitu direnak, Konkurtso Legearen arabera desgaitutako pertsonak, konkurtsoa kalifikatzeko epaian zehaztu desgaikuntza epealdia amaitu arte, ezta askatasunaren, ondarearen, gizarte eta ekonomia ordenaren, segurtasun kolektiboaren nahiz Justizia Administrazioaren kontrako delituen edota beste edozein faltsutze motaren aurkako delituen ondorioz kondenatuak izan direnak ere, edota, euren karguaren arabera, merkataritzan aritu ezin direnak. Ezin izango dira administratzaile izan, berebat,
|
Herri
Administrazioaren zerbitzupean lan egiten duten funtzionarioak, euren eginkizunak sozietatearen berezko jarduerekin lotzen badira, ezta epaile nahiz magistratuak, edota lege bateraezintasunen batek ukitutako beste pertsonak ere.
|
|
|
1999ko apirilaren 26ko Protokoloaren babespean leihatila bakarreko enpresa zentroak sortu dira, autonomia erkidego eta toki erakundeekin lankidetzan aritzeko tresna juridiko egokien bitartez, eta zentro horiek bete ditzakete lege honetan Enpresa Berri sozietateak eratu nahiz garatzeko ezarri diren orientazio, izapidetza nahiz aholkularitza eginkizunak ere. Ekonomia eta
|
Herri
Administrazioen Ministerioen baterako ekimenez eta Lehendakaritza ministroaren aginduz zenbait irizpide ezarriko dira, aholkularitzarako eta izapidetzaren hasierarako puntuen ezaugarri teknologikoak leihatila bakarreko enpresa zentroen informazio sistemetan sar daitezen.
|
|
|
6 Aurreko paragrafoetan ezarritakoa gorabehera, kontuan izan behar da teknika elektronikoak, informatikoak eta telematikoak
|
Herri
Administrazioan eta aurreneurrizko segurtasun juridikoan sartzeari buruzko arautegi berezia.
|
|
|
2 Ezin izango dira administratzaile izan, berebat,
|
Herri
Administrazioaren zerbitzupean lan egiten duten funtzionarioak, euren eginkizunak sozietatearen berezko jarduerekin lotzen badira, ezta epaile nahiz magistratuak, edota lege bateraezintasunen batek ukitutako beste pertsonak ere.
|
|
|
Egoera hori goitik behera aldatu da, Europar Batasuneko Itunak 104 C eta 109 J artikuluek aginduta, Estatu kideek gehiegizko defizit publikoak saihesteko konpromisoa hartu dutelako. Hortaz,
|
Herri
Administrazioen defizit bateratuak ezin du urtean Barne Produktu Gordinaren %3 gainditu. Helburu horretarako ere, abenduaren 28ko 2/ 2007 Legegintzako Errege Dekretua (Aurrekontuen Egonkortasunari buruzko Lege Orokorraren testu bategina jaso duena) eta abenduaren 13ko 5/ 2001 Lege Organikoa (osagarria) onetsi ziren.
|
|
|
Bestetik, 9.1 artikuluari helduta, tributu arauak barneratzen dituzten lege eta araudiek euren tituluetan eta artikuluen izenburuetan aipatu behar dute inguruabar hori. Beraz, biltzar legegileek eta araudiak egiteko ahalmena duten
|
Herri
Administrazioek euren jarduna berrikusi dute, horien titulu edo izenburuetan ยซtributu arauak barneratzen diraยป edo horren antzeko zerbait adierazteko, jardunak tributuen inguruko artikulu edo xedapenak jasotzen dituenean. Ildo bertsutik, 86.1 artikuluak ezartzen du Ekonomia eta Ogasun Ministerioak ekitaldi bakoitzeko lehenengo hiruhilekoan agindu behar duela aurreko ekitaldiari begira tributuen arloan aldatu diren lege eta errege dekretuak eguneratuta argitaratzeko.
|
|
|
Bigarrenari dagokionez (hau da, Herri Erakunde bat beste Erakunde batek ezarritako tributuen menpe egoteari dagokionez), arazo nagusia zen Estatua beste
|
Herri
Administrazioetako tributuen menpe egon daitekeen ala ez argitzea. Dakigunez, tributuaren oinarria Estatuak duen subiranotasunean datza, eta ez dirudi Estatuak bere menpeko Administrazio baten tributuak ordaindu behar dituenik.
|
|
|
Administrazioaren erantzukizunari dagokionez, esan behar da zergadunari informazioa eta laguntza ematea herri zerbitzuetako bat dela, alegia,
|
Herri
Administrazioak eskaintzen dituen zerbitzuetarikoa. Horrela, zerbitzu hori ondo ala txarto ibiltzeagatik, kalteak eragin ahal zaizkio zergadunari; kalte horiek benazkoak eta ikuspegi ekonomikotik zenbatzeko modukoak izanez gero, medeatu behar dira, Administrazioaren erantzukizun objektiboa dela eta.
|
|
|
1 Norbaitek
|
Herri
Administrazioetatik 80.000 euro baino gehiagoko diru-laguntza, zerga arinketa edo laguntza lortzen badu, hori eskuratzeko beharrezkoak diren baldintzak faltsutuz, edo hori eskuratzea eragozten duten baldintzak ezkutatuz; orduan, pertsona horri ezarriko zaio urtebetetik lau arteko espetxealdi zigorra, bai eta isuna ere, diru-laguntza, zerga arinketa edo laguntzaren zenbatekotik horren sei halako a...
|
|
|
2 Zigor berberak ezarriko zaizkio ezarritako baldintzak betetzen ez dituenari, baldin eta, jarduera garatzean, berak funtsez aldatzen baditu diru-laguntzaren oinarri izan ziren helburuak, betiere garatutako jarduerak jaso duenean
|
Herri
Administrazioen funtsetako diru-laguntza, eta diru-laguntzaren zenbatekoa 80.000 euro baino gehiagokoa denean.
|
|
|
Amaitzeko, Tributu administrazioaren organoek txostenak emango dituzte ofizioz ala hirugarrenak eskatuta. Txostenak, beraz, manuzkoak izan daitezke antolamendu juridikoaren arabera,
|
Herri
Administrazioen zerbitzuek eta organoek, botere legegileak eta judizialak eskatuta, edota tributuak aplikatzeko beharrezkoak izan daitezke.
|
|
|
c) Eginkizun horren subjektuei dagokienez, Estatuak ez ezik, gainerako erakunde publikoek ere zerga biltze eskumenak izan ditzakete. Legeak
|
Herri
Administrazio ezberdinen zerga biltze eskumenak zehaztu ditu, lankidetza edota eskuordetze bideen erabilerari kalterik egin gabe.
|
|
|
Sektore ekoizleen arauketa ekonomikoa; 9 taldea: Estatuaren eta Estatuaz kanpoko beste
|
Herri
Administrazioei eginiko transferentziak; 0 taldea: Herri zorra.
|
|
|
d) Gainerako
|
Herri
Administrazioekin elkarlanean, iruzurraren aurka egiteko.
|
|
|
Lehen, izaera orokorreko xedapenak ere Administrazioaren arioz aurkara zitezkeen; gaur egun, irizpide horri eutsi behar zaio,
|
Herri
Administrazioen Eraentza Juridikoaren eta Administrazio prozedura Erkidearen Legeak berriro arautu duelako, 4/ 1999 Legearen ondoren.
|
|
|
egintzaren nahiz errekurtso jartzailearen identifikazioa, jakinarazpenak egiteko egoitza eta proposatzen diren alegazio eta frogabideak. Idazki hori organo eskudunaren egoitzan aurkeztu behar da; bestela,
|
Herri
Administrazioen Eraentza Juridikoaren eta Administrazio prozedura Erkidearen Legearen 38.4 artikuluak ezarritako bideak erabil daitezke. Errekurtsoa aurkezteko, ez da abokatu ez prokuradorerik behar.
|
|
2009
|
|
|
Faktoreari isunak ezarri zaizkionean bere zereginak betetzean lege fiskalak edo
|
Herri
Administrazioaren erregelamenduak hausteagatik, isun horiek ordainduko dira berak administratzen dituen ondasunekin; hala ere, nagusiak faktorearen aurkako eskubideak izango ditu, hori erruduna izateagatik, isuna jartzea ekarri duten egitateei begira.
|
|
|
Eroaleak ez baditu betetzen
|
Herri
Administrazioaren lege eta erregelamenduak bidaia osoan zehar eta helmugan, horrek eratorritako erantzukizuna izango du, salbu eta ez betetze hori gertatu denean zamatzaileak merkatugaien inguruko adierazpen faltsua egin eta okerra eragitearen ondorioz.
|
|
|
Ontziak egin eta aparailuari dagokionez, ontzigileek euren interesei begira egokienak diren material eta sistemak erabil ditzakete. Ontzi ustiatzaile eta itsastarrek bete dituzte
|
Herri
Administrazioak emandako lege eta erregelamenduak, nabigazio, aduana, osasun eta ontzien zein horien antzeko beste objektu batzuen segurtasunari buruzkoak.
|
|
|
Niretzat ohore handia da, Justizia eta
|
Herri
Administrazio Sailburu moduan beteko dudan agintaldi honi hasiera ematea lege testu hauen itzulpenaren aurkezpenarekin. Izan ere, hizkuntza normalizatzeko ahalegin eta kezkak ez dira sekula nahiko izango gure herrian.
|
|
|
Idoia Mendia Justizia eta
|
Herri
Administrazio Sailburua
|
|
2012
|
|
|
Aurreko lerrokadan aipatzen den agerrarazpenak
|
Herri
Administrazioari edo beste bati kalte larria badakarkio, urtebetetik hiru arteko espetxealdi zigorra ezarriko da eta enplegu edo kargu publikorako desgaikuntza berezia, hiru urtetik bost artekoa.
|
|
|
Norbanakoak erabiltzen badu funtzionario publiko edo agintari baten bidez lortutako sekretua edo lehen eskuko informazioa, bai bere onurarako bai beste inoren onurarako, orduan, norbanako horri isuna ezarriko zaio, berak lortutako edo emandako onuratik horren hiru halako artekoa.
|
Herri
Administrazioarentzat edo beste inorentzat kalte larria gertatzen bada, urtebetetik sei arteko espetxealdi zigorra ezarriko da.
|
|
|
Agintari edo funtzionario publikoak, berarentzat edo inorentzat irabaziak lortzeko asmoz eta
|
Herri
Administrazioari kalte larria eginez, estatuaren, autonomia erkidegoaren zein tokiko edozein administrazio edota erakunderen ondasun higigarri edo higiezinak, edota horien guztien mendeko erakundeenak, era pribatuan erabiltzen baditu, orduan, horri urtebetetik hiru arteko espetxealdi zigorra ezarriko zaio eta enplegu edo kargu publikorako desgaikuntza berezia, hiru urtetik sei artekoa....
|
|
|
|
Herri
Administrazioarentzat edo beste inorentzat kalte larria gertatzen bada, urtebetetik sei arteko espetxealdi zigorra ezarriko da eta enplegu edo kargu publikorako desgaikuntza berezia, zazpi urtetik hamar artekoa. Artikulu honen ondoreetarako, lehen eskuko informaziotzat hartzen da nork bere ogibide edo kargu publikoaren zioz soil soilik duen informazioa, informazio hori izaera konkretukoa bada eta jakinarazi, argitaratu edo zabaldu ez bada.
|
|
|
Interesdunak kuota batzuengatik erantzun behar duenean, eta epaile edo auzitegiak kuota horiek ezin dituenean ekitatez esleitu, ezta hurbilketaren bidez ere; edo erantzukizuna
|
Herri
Administrazioari zein herri bateko biztanleriaren gehiengoari zabaltzen zaienean; eta, edozein kasutan, kaltea agintaritzaren edo beraren agenteen adostasunarekin eragin denean, kalte ordaina legeek eta erregelamendu bereziek ezartzen duten modura egitea erabakiko da, halakorik badenean.
|