|
2000
|
|
|
Kanta baten xuxurla ezpainetaratu zitzaidan.
|
Hainbat
urtetan entzun gabe egonda, hiru aldiz aditua nuen aurreko egunetan, garun zokoren batean habia egiteraino.
|
|
2003
|
|
|
Haizeak bota egin zituen batzuk (egun handi gehienak izaten dira haizetsu), eta galtzadan ere ikus zitezkeen, oinezkoen zapata markak aurpegian zituela, matxuraturik.
|
Hainbat
urte aurpegirik erakutsi gabe ezkutuan egin zuen idazlearen kontrako mendeku bat zirudien ospakizunak. Eliza bakanetako hil kanpaiak jotzen ari ziren, beren hots tristeekin uso saldoak izutuz.
|
|
2006
|
|
|
–Gerra zibilean erbesteratu egin zen –erantzun zion–
|
Hainbat
urtez Frantzian bizi izan zen.
|
|
|
Euskaraz manera bitxian mintzatzen zen, ele arrotzak tartekatuz.
|
Hainbat
urte geroago, errege Henrike III.ak eskatuta bortua zeharkatu nuelarik, Jaun Jakobi entzundako hitzak eta erranak ezagutu nituen Gaztelaren meneko euskaldunen ezpainetan. Haren sendabideak, bertzalde, ez zuen deus ikustekorik Estefaniak edo haren alaba Ramonak ohi zituztenekin.
|
|
|
1591n gertatu zitzaion emakume horrekikoa.
|
Hainbat
urte zituen Iruñean azpidiakono. Ez zen lehen aldia bere haziak bizia ernaltzen zuela.
|
|
2007
|
|
|
|
Hainbat
urteren ondoren, ezinegonez altxatu zuen burua aitonak, baina ez clochardaren poltsen barruan zer zegoen asmatu ezinik zebilelako bakarrik: egun hartan gurutzegramako azken hitza ohi baino lan handiagoa ari zitzaion ematen.
|
|
2009
|
|
|
Urte batzuk geroago arimaren historia Biblian ikasiko nuen teologian (historia falta, hobe; arimarena ez da ideia judua!).
|
Hainbat
urte geroago bakarrik irakurri nuen E. Rohderen Phyche, arima grekoaren ikerketa klasikoa. Zer da hori, gure tradizioan arima deitu izan dena, espiritua?
|
|
|
Ezin esan entzun zuenak harritu zuenik.
|
Hainbat
urte lehenago zirkuko atsoak esan ziona konfirmatu besterik ez zuen egin.
|
|
|
|
Hainbat
urte geroago, Martin Epaltza delako haren ezpata niri utzi zidan, ondaretako.
|
|
|
Jesus Ulaiar Lizeagak 60 urte zituen, eta ehorztetxe bat zeukan.
|
Hainbat
urtez bertako alkate izan zen, eta 1975ean aurkeztu zuen dimisioa. Etxarriko bizilagunek El País i esan ziotenez, biktima, herriko hainbat sektoretan, Guardia Zibilaren konfidentetzat jotzen zuten.
|
|
2011
|
|
|
|
Hainbat
urte zaharragoa.
|
|
|
Hemezortzi urterekin Australiara joan zen.
|
Hainbat
urte eman zituen han, auskalo zertan. Gero, munduan barrena ibili zen, Argentinan, Mexikon, Japonian... beti sekulako negozioa izan behar zuten kontuetan, baina beti erreka jota.
|
|
2012
|
|
|
Bizkarroiek eta ostalariek elkarrekin egin dute eboluzioaren bidaia luzea, ezin konponduzko etsai gisa; badirudi, ordea, ezinbestekoa ere badela lehia hori.
|
Hainbat
urtetan gure inguruan gurekin egon diren bizkarroi horiek badute eragin zuzena guk geuk, umeak batik bat, geure inmuno defentsen sistema behar bezala gara dezagun. Hainbeste belaunalditan elkarri mokoka ibili beharrak izan behar abantaila txikiren bat!
|
|
2014
|
|
|
Momentuz ez, behintzat.
|
Hainbat
urtez, ez. Badakigu denbora luzez hitzik esan gabe egoten, ezta?
|
|
|
Ondoren, Garellanoko kuartelera eramango dute, Bilbora, eta handik ere ihes egingo du, baina guardian zegoen soldadu batek ikusi, eta tiro batez zaurituta harrapatuko dute.
|
Hainbat
urte geroago, Segoviako kartzelatik ihes egingo dutenetako bat izango da. Hirugarrenean ere, gutxi iraungo dio askatasunak.
|
|
|
Bor bor zegoen giroa Hego Euskal Herrian.
|
Hainbat
urtetako negu derrigorrezkoaren ostean, udaberri zantzuak agertzen ziren nonahi. Euskara batua sortu berria zen Arantzazun; langile mugimenduak indarra berreskuratu zuen; ikastolak perretxikoak bezala ernetzen ziren; euskaldun kantari gazteek plazak betetzen zituzten, eta zabaltzen zihoan Francok luze iraungo ez zuelako ustea.
|
|
|
|
Hainbat
urte geroago, hala kontatu zuen Etxabek istorioa, esku bat poltsikoan eta bestea arbola batean pausatuta, irribarre erdi batekin:
|
|
2015
|
|
|
–Auskalo.
|
Hainbat
urtez, gizon emakume andana bidali nuen. Kea bezala suntsitu ziren Artaakar mendietan.
|
|
|
Bide batez, gaztelua eraikitzeak helburu komun bat eman zien arkaniarrei.
|
Hainbat
urtez denek amets baten atzetik lan egin zuten, elkarrekin, herri bat bezala. Lanen aitzakian, Bidaztiak urrea eta lana eman zizkien.
|
|
|
Gerardo Lopez de Gereñuk XX. mendearen bigarren erdialdean jaso zituenak hartu ditut oinarri.
|
Hainbat
urtetan osatutako zerrendak Voces alavesas liburuan bildu ziren 1998an. Jesus Ruiz de Larramendik, 1994an, antzeko beste lan bat argitaratu zuen, baina honena mugatuagoa da:
|
|
|
Mahai beraren inguruan bildu ziren zenbait epaimahaikide eta saritu, afaltzeko, eta hitz jario ederra erakutsi zuen hitzak hain ongi neurtzen zekien gizon puska burusoilak.
|
Hainbat
urte geroago, Cuaderno de Nueva York liburuan haren argazkia ikustean, zimur batzuk gorabehera aurpegia ez zitzaiola askorik mudatu begitanduko zitzaion.
|
|
2016
|
|
|
Alberto eta biak lagun handiak ziren, nahiz eta Alberto, punching ball bat baino izaera geldoagokoa izanik, guztien laguna izan, eta inorena ez.
|
Hainbat
urtez bizi izan ziren elkarrekin Milanen, eta horrek, jakina, bazuen garrantzirik. Ez al zitzaidan niri ere iruditzen gehiegizkoa zela haien arteko berriketa etengabea?
|
|
|
Seneca Fallseko Adierazpenak ezin neurtuzko garrantzia izan zuen, emakumeen eskubideen kontzientzia artikulatua bihurtu zelako batez ere, mendearen erdialdean.
|
Hainbat
urtetako lanaren gailurra zen, zalantzakor eta sarritan isilik emakumeek erronka joa baitzioten beren egoera politiko, sozial, domestiko eta erlijiotsuari, egoera horiek kontraesanak sortzen zizkietelako, etsipenak hartzen zituelako eta zuzenean zapaldu egiten zituztelako, bai burgesiako emakumeak, bai hazten ari ziren langile klaseetako emakumeak. Nolanahi ere, Seneca Fallseko Adierazpenak, klase ertaineko emakume zurien dilemaren kontzientzia zorrotz islatzen zuenez, ez zituen aintzat hartzen langile klaseko emakume zurien estutasunak, ezta hegoaldeko eta iparraldeko emakume beltzen egoera ere.
|
|
|
Ez zen ironiarik falta Belle Kearneyk Emakumeen Sufragioaren Aldeko Amerikako Nazio Elkarteko bazkidetzari helarazitako hitzetan.
|
Hainbat
urtez, komenigarritasunari buruzko argudio funtzionaniztunaren aitzakiapean zuritu zuten sufragisten buruzagiek elkarteak arraza berdintasunaren gaian zuten axolagabekeria. Garai hartan, ordea, emakumeen sufragioa zen arraza nagusigoa erdiesteko bitartekorik komenigarriena.
|
|
|
Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza amaitzear zaudete.
|
Hainbat
urtetan elkarrekin aritu
|
|
|
Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza amaitzear zaudete.
|
Hainbat
urtetan elkarrekin
|
|
2017
|
|
|
Gaztetan, hainbat lanetan aritu zen, eta Tunisiako armadan sartzeko eskaera ere egin zuen, baina ez zuten inoiz onartu?.
|
Hainbat
urtez igeltsero ibili ondotik, Mohamed saltzaile ibiltari bihurtu zen, eta, irabazten zuen diruarekin, unibertsitate ikasketak ordaindu zizkion arreba txikiari.
|
|
|
|
Hainbat
urtetako ikerlan on, leial eta zintzo baten ondoren, hauxe nire ondorioa: feminitatea putakeria da.
|
|
|
Badira zenbait talde boteretsu interes berezia dutenak etorkinek Estatu Batuetako ekonomian duten lekuaren inguruan, izan legezko etorkinak, izan bestelakoak?.
|
Hainbat
urtez, Bill Gatesek. Silicon Valleytik, eta halako jendeak salatu izan du atzerritarrei baimena ematen zaiela Estatu Batuetako unibertsitate prestigiozkoetan doktoretza egiteko, baina gero ez zaiela ematen bertan beren arloan aritzeko lan baimenik, eta are gutxiago AEBetan bizitzeko baimenik edo AEBetako herritartasunik.
|
|
|
Asiainek hasperen egin zuen.
|
Hainbat
urtez lan egin zuen Alberrorekin eta ederki ezagutzen zuen. Inspektore-ordea errudun sentitzen zen Sanjuan babestu ezin izanagatik.
|
|
|
Aurkezpen trakets baten ostean, mutilak azaldu zion eskolakideak izan zirela.
|
Hainbat
urtez bi mahai atzerago eseri zen ikasgelan. Asiainek ez zuen oroitzapenik batere mutil hartaz.
|
|
2018
|
|
|
|
Hainbat
urteren ondoren, egunkari hartako hiru kide batu gara. Orain kafea hartzen ari gara Arbilgo Family Mall ean, saltokigune izugarri batean.
|
|
|
tabu bat da.
|
Hainbat
urte kanpoan egin nituen lanean; lehen hurbilketa Hondarribiko ikastetxe batera izan zen. Eta tabu bat da gaia?.
|
|
|
Horrelako istorioak kontatzen zizkidan Susok, mendiaren bakardadean elkartzen ginenean, ardiak edo behiak lekuko bakar.
|
Hainbat
urte eman nuen marraren inguruko lurralde hartan, nire umezaro osoa, handik ihes egitea lortu nuen arte; Ourensera lehenbizi, hona gero. Eta urte haietan guztietan, errealitatearen eta eldarnioaren erdibideko eremuan egotearen inpresioa izan nuen beti.
|
|
2019
|
|
|
Medeak 2000 urtean jaio zen, eta 2005 eta 2008 artean hain zuzen, Hernanin neska gazteekin feminismoa lantzeko proiektu bat garatu zuten.
|
Hainbat
urtetako hutsune bati erantzunez, hortik sortu zen Herne Neska Taldea, urte batzuetan zehar Hernaniko kaleetara feminismoa ekarri zuen eragilea.
|
|
2020
|
|
|
Onin errekaren ezkerraldeko bizilagunek, Pikuzelaia auzokoek, kristauena egiten omen zuten, eta errekaren eskuinaldekoek, Legarrea auzokoek, mairuena.
|
Hainbat
urtez mutilek bakarrik dantza egin dute. Baina, liburuxkak nabarmentzen duenez, tradizioak tradizio, egun auzo guztietako neska mutilak dira dantzariak eta naturaltasun osoz dantzatzen dute elkarrenganako herrarik gabe eta iraganeko ika mika eta ezinikusiak atzean utziz.
|
|
|
Bizimodua atera eta familia mantendu ezinik, bere kasua berrazter zezaten borrokan jarraitu zuen.
|
Hainbat
urtetako zeharraldia geratzen zitzaion egiteko Portugalgo eremu mortuan. Inork ere ez baitzion jaramonik egin sorterrian.
|
|
2021
|
|
|
Zuzena zela pentsatu nuen, morala, ausarta, eta tristea, oso tristea.
|
Hainbat
urte geroago berriz hartu nuenean, morala, zuzena eta ausarta izaten segitzen zuen, baina bere egia egiago zen niretzat. Laguna galtzearen mina konpartitzen nuen liburuko protagonistarekin, eta egia hori modu intimoan konpartitzen nuela sentitzeak kontsolatu egin ninduen liburuaren bukaeran, min eman beharrean.
|
|
|
8
|
Hainbat
urte geroago, Zehazki izeneko hiztegi bikainak aurrezki kutxa baten zigilua darama eta ez Euskaltzaindiarena. Ez litzateke hain eskandalagarria, ez balitz izan une horretan euskaltzain Ibon Sarasola, hiztegiaren koordinatzailea, eta ez balu Sarasolak, handik urte batzuetara, beste hamabost euskaltzainekin batera, Euskaltzainditik dimititu, Gramatika batzordearenak ziren gramatikaren arloko ardurak beste pertsona talde bati eman zitzaizkionean.
|
|
|
Zaila da zintzotasunarekin asmatzea, egia esan.
|
Hainbat
urtetako engainuen ostean, Andoni begietara begiratzen hasi zitzaionetik gezurren bat edo beste luzatzea faltan botatzen du. Azkeneko garaiotan benetakoegia izan da dena.
|
|
2022
|
|
|
Azkenean, txiki txiki egiten nuen papera.
|
Hainbat
urtez uste izan nuen aitaren profezia beteko zela, eta Jokintxo gaizki ordainduriko lan nekagarriren batean imajinatzen nuen. Baina 50eko hamarkadaren amaierako egun surrealista batean, jakin nuen aita oker zegoela.
|
|
|
40ko hamarkadan Doneztebek Hildakoen Monumentuan lan egin zuen.
|
Hainbat
urte geroago, haur berezien hilketak toki haren inguruan pilatzen ziren. Pixkanaka, ideia bat mamitu zitzaidan buruan.
|
|
|
Nik beti eskatzen nion aitari berarekin eraman nintzan, eta berak, barrez, egun batean elkarrekin joango ginela esaten zidan.
|
Hainbat
urte geroago, izen magikoko toki hura ezagutzeko aukera izan nuen, eta konturatu nintzen han izena baizik ez zela magikoa...
|