|
2002
|
|
|
Proiektuen bideragarritasun finantzarioa bermatzen duten oinarrizko ikerketa ekonomikoak eta beharrezko finantza bermeak. Gaur egungo Euskal Unibertsitateen eta sor daitezkeen era berrien aukera ezberdinen artekohautaketa, ala gizarte euskaldunak, bere etorkizunera begira, eskatzenduen
|
Euskal
Unibertsitate Sistema Osoaren beharra.
|
|
|
Nire ustez, hauxe da unea Unibertsitatearen lege propioa ateratzeko eta legehorretan
|
Euskal
Unibertsitatearen Sistema Osatua bideratzeko, gizarte euskaldunakdituen hezkuntza eskubideak unibertsitatean ere betetzeko, eta batez ere UrrunekoEuskal Hezkuntzaren Unibertsitatea euskal kultura euskaraz zabaltzeko EAEtikkanpora; adibidez, erbesteko euskaldunei zuzentzeko.
|
|
|
E
|
Euskal
Unibertsitate Sistema Osoa eta osatua behar dugu, unibertsitate. bakoitzaren nortasuna eta autonomia errespetatuz, ikasi, ikertu eta lanaknorberaren unibertsitatean zein unibertsitateen arteko ikertaldeetan euskaraz sortzeko, unibertsitateek euskal kultura euskaraz bultzatzeko etaikertutakoa gizarteari euskaraz eskaintzeko.
|
|
|
Nola konpondu arazoa?
|
Euskal
unibertsitate sistema osoa eta osatua behardugu, Unibertsitate bakoitzaren autonomia eta nortasuna gordez, euskara bultzatzeko helburuaz, Sistema Osoa osatuz: gestioan, ikerketan zein irakaskuntzan, etaAdministrazioaren bidetik kontratu programen bitartez Sistema Osoa Euskal Sistema izatera bideratuz.
|
|
|
Horregatik" Euskal Unibertsitateaz" aritu beharrean, bat bakarra eta bereiziaren ideiara garamatzana, ELAn uste dugu praktikoagoa eta errealistagoa dela"
|
Euskal
Unibertsitate sistemari" buruz hitz egitea; eredu sistema honek lurraldearen araberako eremu desberdinetan garapendesberdina izan dezake, hala nola, diren errealitate desberdinen araberako formulazio desberdinak ere bai.
|
|
|
Ondorioz,
|
Euskal
Unibertsitate Sistematzat, gure gizartearen berezko dinamikari, eskariei eta beharrei erantzungo dien heziketaren goi maila jotzen dugu. Beheko mailetan nagusitzen ari den hizkuntzaz, hots, euskaraz, fo rmakuntzako eskaintzak eskatzen dituen gizartea; presentziazko ereduan oinarritutakoaz gain beste aukeretako eskaintza formatiboak eskatzen dituena; etorkizuneko beharrei aurrea hartuko dieten eskaintzak eskatzen dituena; integratua eta finantzaketa publikoaren erabilpen eta xedea kontrolatuko dituena, dagozkien eta geureak egin ditugun organo publikoen bidez.
|
|
2005
|
|
|
Azkenaldi honetan, unibertsitatearen egoera, zeregina eta etorkizuna izan dira hizpide. Orain hilabete batzuk,
|
Euskal
Unibertsitate Sistema Legearen ebazpenak erantatu egin zituen eremu politikoa eta unibertsitarioa. Berriki, EHUk dituen finantzaketa arazoak lau haizetara zabaldu dira eta, egunotan, berriro ere agertu da gaia Eusko Jaurlaritzarekin sinatu den akordioaren karietara.
|
|
2007
|
|
|
Zer gertatu da? Otsailean
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Kalitatea Ebaluatu eta Egiaztatzeko Agentziak (Uniqual) UPV/EHUko irakasle eta ikertzaileen merezimenduak ebaluatzeko eta ordainsari osagarriak eskatzeko deialdia ireki zuela. Euskal Unibertsitatearen EAEko legeak, euskal unibertsitate sistemaren kalitatea ebaluatu, egiaztatu eta ziurtatzeko Uniqual sortu zuen.
|
|
2008
|
|
|
2007 ikasturtea «mugarri» izango da, Zabalaren ustez, MUren ibilbidean. Iaz onartu zen
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Legeak, ikerkuntza eta garapenaren alde egindako lanak eta Europako esparrura egokitzeko Errege Dekretuak aukera berriak sortu ditu unibertsitatearentzat, Zabalaren esanetan. Egokitzapena «uste osoz eta aurreikuspenez» lan egitearen ondorio izan da, «inondik ere ez presaren edo inprobisazioaren emaitza», Zabalak adierazi duenez.
|
|
|
|
Euskal
Unibertsitate Sistema osatzen duten hiru unibertsitateak aspalditik dabiltza lanean GHEEra egokitzeko. Euskal Herriko Unibertsitateak (UPV/EHU), Deustuko Unibertsitateak (UD) eta Mondragon Unibertsitateak (MU) hainbat pauso eman dituzte Europako trena ez galtzeko.
|
|
|
Kontuan hartzekoa ere bada
|
Euskal
Unibertsitate Sistema osatzen duten hiru unibertsitateak aspalditik dabiltzala GHEEra egokitutako graduko titulazio ofizial berrien inguruan gogoeta sakona egiten, etorkizuneko ikasketak zehaztu asmoz. UPV/EHUk, UDk eta MUk pauso asko eman dituzte arlo horretan.
|
|
|
Bolognako Adierazpenean ezarritako helburuek eta horiek betetzeko garatu beharreko jarduerek asko eskatzen diete unibertsitateei, baina baita botere publikoei ere. Horrela, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ere pauso erabakigarriak eman ditu
|
Euskal
Unibertsitate Sistema osatzen duten unibertsitateak GHEEra arazorik gabe egokitzeko. Zehazki, 2007ko abenduan, unibertsitate plana onartu zuen.
|
|
|
2
|
Euskal
unibertsitate sistemak nazioarte mailan integratzea.
|
|
|
4
|
Euskal
unibertsitate sistemaren kalitatea hobetzea.
|
|
|
6
|
Euskal
unibertsitate sistemaren ekoizpen zientifiko eta teknologikoaren hazkuntza sustatzea.
|
|
|
9
|
Euskal
unibertsitate sistemako unibertsitate pribatuekiko harreman esparru egonkorra ezartzea.
|
|
|
Arestian ikusi bezala,
|
Euskal
Unibertsitate Sistema osatzen duten hiru unibertsitateek pauso ugari eman dituzte GHEEra egokitzeko. Besteak beste, hiru unibertsitateek ECTS sistema unibertsitateko irakaskuntzetan barneratzeko programak bultzatu dituzte.
|
|
|
Bestalde, argi dago abiadura desberdinak daudela GHEEra egokitzeko prozesuan. Graduondoko ikasketei dagokienez,
|
Euskal
Unibertsitate Sistemako hiru unibertsitateak GHEEra egokitutako hainbat master eskaintzen ari dira ikasturtetik, eta, arlo honetan, antzerako abiadura daramate; baina graduko tituluei dagokienez, abiadura desberdinak daude hiru unibertsitateen artean: MUn ikasturtean hasi dira gradu berriak eskaintzen, UDn 2009 hasiko dira eta UPV/EHUn 2010.
|
|
|
1 UNIQUAL,
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Kalitatea Ebaluatu eta Egiaztatzeko Agentzia, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak sortu du, goi mailako hezkuntzaren baitan kalitatearen kultura sustatzeko. Zehatzago esateko, UNIQUALen helburua da euskal unibertsitate sisteman kalitatea ebaluatzea, egiaztatzea eta ziurtatzea.
|
|
|
2007 Unibertsitate Plana.
|
Euskal
Unibertsitate Sistemarako Plana, Gasteiz.
|
|
|
|
Euskal
unibertsitate sistema erabat murgildurik dago erronka nagusi horretan. Euskal unibertsitate sistemari buruzko 3/ 2004 Legeak xedatzen duenez, EAEn egoitza duten hiru unibertsitateek osatzen dute aipatutako sistema, eta elementu komun batzuk izango dituzte guztiek ere.
|
|
|
Euskal unibertsitate sistema erabat murgildurik dago erronka nagusi horretan.
|
Euskal
unibertsitate sistemari buruzko 3/ 2004 Legeak xedatzen duenez, EAEn egoitza duten hiru unibertsitateek osatzen dute aipatutako sistema, eta elementu komun batzuk izango dituzte guztiek ere.
|
|
2009
|
|
|
Lan hau Luis Castells katedradunak zuzentzen duen
|
Euskal
Unibertsitate Sistemako GIC 07/ 30IT Ikerketa Taldearen barruan egin da.
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntza ofizialez gain, beste hizkuntzak erabiltzeko aukera ere badago dago EHUn. Aukera hau onartuta dago
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren legean:
|
|
2011
|
|
|
Lan hau Luis Castells irakasleak zuzendutako
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Historia Social y Política del País Vasco Contemporáneo Ikerketa Taldeak IT429 garatutako ikerketa lanen parte da, baita El proceso de nacionalización en el País Vasco contemporáneo(): un análisis desde el, giro local?
|
|
|
IIPren Estatutuak atea ixten dio
|
Euskal
Unibertsitate Sistema Legean aurreikusitako bide laboraleko karrera akademikoari, funtzionario bidea (kidego estatalak) lehenetsiz eta lan kontratupeko bidea funtsean formazio faserako eta irudi prekarioentzat utziz.
|
|
|
LABek EAEn
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Lege berria galdatzen du, Europako Unibertsitate Esparruaren behar berriei egokitua eta unibertsitateko irakasleria funtzionario eta laboral osoaren transferentzia jasoko duena.
|
|
2013
|
|
|
Unibertsitate titulu berriak Jaurlaritzak eta Unibasq agentziak atzo jakinarazi zuten unibertsitateko tituluak baimentzeko eskumen osoak edukitzeko esperantza dutela. Orain arte, tituluak baimentzeko, Espainiako Kalitatea Ebaluatzeko eta Akreditatzeko Agentzia Nazionalaren eta Unibasq
|
Euskal
Unibertsitate Sistemako Kalitate Agentziaren baimenak behar ziren unibertsitate tituluak sortzeko eta baimentzeko. Espainiako Gobernua aztertzen ari da Unibasq desagerraraztea, bikoiztasun horregatik.
|
|
2015
|
|
|
1 Lan hau Luis Castells katedradunak zuzentzen duen
|
Euskal
Unibertsitate Sistemako IT Ikerketa Taldearen barruan egin da, Espainiako Ekonomia eta Lehiakortasun Ministeritzaren. VIOLENCIA POLÍTICA, MEMORIA E IDENTIDAD TERRITORIAL. El peso de las percepciones del pasado en la política vasca (HAR2014 P) ikerketa egitasmoaren babespean.
|
|
|
1 ANECA (Agencia Nacional de Evaluacion de la Calidad y Acreditacion) eta UNIBASQ lehenago UNIQUAL(
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Kalitate Agentzia) irakaskuntzaren eta ikerkuntzaren kalitatea ebaluatzeko eta egiaztatzeko agentziak dira, bata estatu mailakoa eta bestea EAEkoa.
|
|
2019
|
|
|
Lan hau
|
Euskal
Unibertsitate Sistemako Oinarrizko eskubideak eta Europar Batasuna ikerketa taldekontsolidatuaren babesean egin da.
|
|
|
1 Lan honek ondoko laguntzak izan ditu: a) PID2019 106606GB C3 ikerketa proiektua (Espainiako Zientzia eta Ikerketa Ministerioa) eta b)
|
Euskal
Unibertsitate Sistemako IT1344 Ikerketa Talde Kontsolidatua (Eusko Jaurlaritza). gaiak), edo XVI. mendeko Andres de Poza lizentziatuak aipatu zituen euskal hitzen eta esapideen azterketa, hitz batzuen lehen agerraldia aurreratzeko eta esapideren baten esanahia argitzeko aukera eman zidana.
|
|
2020
|
|
|
1 Lan hau
|
Euskal
Unibertsitate Sistemako «Oinarrizko Eskubideak eta Europar Batasuna» ikerketa talde kontsolidatuaren babesean egina da. Egileak, era berean, Eguzkiñe Aiesa Udalbiltza Partzuergoko idazkariak euskara juridikoarekin emandako laguntza aitortu nahi du.
|
|
|
Hezkuntza Saila,
|
Euskal
Unibertsitate Sistema osatzen duten hiru unibertsitateak eta Unibasq Euskal Unibertsitate Sistemaren Kalitate Agentzia bildu ostean hartu dute erabakia. Komunikatuan adierazi dutenez, «epe labur eta ertainean etorkizuneko agertokiei» erantzuna emateko akordio bat da onartutakoa.
|
|
|
Hezkuntza Saila, Euskal Unibertsitate Sistema osatzen duten hiru unibertsitateak eta Unibasq
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Kalitate Agentzia bildu ostean hartu dute erabakia. Komunikatuan adierazi dutenez, «epe labur eta ertainean etorkizuneko agertokiei» erantzuna emateko akordio bat da onartutakoa.
|
|
|
Erakundeek azpimarratu dute
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren ebaluazio ereduak «erreferentziazkoa» izan behar lukeela aurrerantzean ere, «irakaskuntza eredu presentzialetik, egoeraren arabera, urrutiko prestakuntzarantz eboluzionatu baitu». Bide horretan, erakundeek azaldu dute neurriak hartzen segituko dutela titulazioen egokitzapenaren, irakasgaien, praktiken eta horien ebaluazioaren inguruan, betiere «kalitatea bermatzea» xedetzat harturik.
|
|
|
6 Euskal unibertsitate eskaintza akademikoaren eta
|
Euskal
Unibertsitate Sistema osatzen duten unibertsitate erakundeen kalitatea bermatzea, eta bereziki, larrialdi egoeraren testuinguruan prestakuntza dualaren eta gaitzailearen kalitatea.
|
|
|
Hala,
|
Euskal
Unibertsitate Sistema guztiz prestatuta eta gaituta dagoela ikasturte amaierari" berme osoz aurre egiteko" aurrez aurrekoa ez den formatuan adierazi dute, eta gaineratu," ikasle bakar batek ere ez duela ikasturtea galduko koronabirusaren erruz".
|
|
|
Unibertsitate Sistemaren Plana tresna sendoa eta malgua dela ere adierazi dute, eta helburu nagusia dela"
|
Euskal
Unibertsitate Sistemako unibertsitateak indartzen laguntzea". Jarraipen batzordeak osatuko dituzte aipatutako plan horretan egin beharreko aldaketak aztertzeko, osasun krisi honi aurre egiteko eta urrutiko hezkuntzaren modalitatean Euskal Unibertsitate Sistema indartzeko.
|
|
|
Unibertsitate Sistemaren Plana tresna sendoa eta malgua dela ere adierazi dute, eta helburu nagusia dela" Euskal Unibertsitate Sistemako unibertsitateak indartzen laguntzea". Jarraipen batzordeak osatuko dituzte aipatutako plan horretan egin beharreko aldaketak aztertzeko, osasun krisi honi aurre egiteko eta urrutiko hezkuntzaren modalitatean
|
Euskal
Unibertsitate Sistema indartzeko. Hala, bat etorri dira alde guztiak –Jaurlaritza, unibertsitateak eta Unibasq– lankidetzan jarraitu behar dutela.
|
|
|
1 Lan hau
|
Euskal
Unibertsitate Sistemako" Oinarrizko Eskubideak eta Europar Batasuna" ikerketatalde kontsolidatuaren babesean egina da. Egileak, era berean, Eguzkiñe Aiesa Udalbiltza Partzuergoko idazkariak euskara juridikoarekin emandako laguntza aitortu nahi du.
|
|
2021
|
|
|
Itzalak ere izan ditu horraino iristeko prozesuak: besteak beste, EHU Euskal Herriko Unibertsitateak eta Unibasq
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Kalitate Agentziak txosten bana egin zuten Euneizen aurka. Iñaki Heras Unibasqeko zuzendariak atzo esan zuenez, batzorde tekniko batek egin zuen txosten hori, eta ez zuen horri buruzko balorazirik egin nahi izan.
|
|
|
Adolfo Morais Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saileko Unibertsitate eta Ikerketako sailburuordearen hitzetan, diru laguntza lortu nahi duten ikerketa taldeek «ebaluazio zorrotza» gainditu dute. Unibasq
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Kalitate Agentzia arduratuko da lan horretaz. Besteak beste, kontuan hartuko dute proposatutako helburuek «izaera berritzailea» edukitzea, I+G+B arloko lanen kalitatea eta taldearen produktibitate zientifikoa.
|
|
|
" EH Bilduren zuzenketak onartzeak
|
Euskal
Unibertsitate Sistema blindatzea bermatuko luke, eta onura ekonomikoa bilatzen duten enpresa proiektuen finantzazio publikorako atea itxiko luke, orain eta etorkizunean".
|
|
|
Beraz, egoera horren aurrean, eta EAJren eta PSE EEren gehiengo absolutuak Euneiz gaitzea bermatuko duela jakinik, EH Bildu saiatu da eztabaida kokatzen, ez horrenbeste unibertsitate berriaren proiektuan edo prestakuntza eskaintzan, baizik eta horrek
|
Euskal
Unibertsitate Sisteman eta, bereziki, Euskal Herriko Unibertsitate Publikoan izan ditzakeen ondorioetan.
|
|
|
Horregatik, EH Bilduk" Euneiz EAEko unibertsitate pribatu gisa onartzeko lege proiektuari" aurkeztutako lau zuzenketek ez dute lege proiektu hori aldatu nahi; aitzitik,
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Legea aldatzea da gure helburua, eta, beraz, etorkizunean unibertsitate sistema eta Unibertsitate Publikoaren finantzazioa blindatzea, irabazteko asmoa duten unibertsitate pribatuen mehatxuen aurrean.
|
|
|
Eusko Legebiltzarrean eta gizartean dago eztabaida. EH Bilduren zuzenketak onartzeak
|
Euskal
Unibertsitate Sistema blindatzea bermatuko luke, eta onura ekonomikoa bilatzen duten enpresa proiektuen finantzazio publikorako atea itxiko luke, orain eta etorkizunean. EAJk eta PSE EEk utziko al dute proiektu horiek finantzatzeko atea zabalik?
|
|
|
2) Euneiz unibertsitate pribatua sortzeko lege proiektua ez dator bat Euskadi Unibertsitate Sistema araupetzen duen legedian ezarritako printzipio eta irizpideekin. Zehazki, 274/ 2017 Dekretuak bere 2 artikuluan dio
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren titulu ofizialen eskaintza jasangarria eta harmonikoa izan behar dela eta, beraz, eskaintzan ezin direla justifikatu gabeko errepikapenak egon, titulazioei dagokienez gizartean dagoen eskaria aintzat hartu behar dela eta eskaintzaren kalitatea lehenetsi behar dela irizpide ororen gainetik.
|
|
2022
|
|
|
Hezkuntza Sailak jakinarazi du egitasmoaren sustatzaileek eman argibide guziak aztertu ondoan hartu duela erabaki hau. Halaber, azpimarratu du
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Kalitate Agentziak unibertsitate horren aldeko txostena argitaratu zuela.
|
|
|
Gasteizen irailean ireki asmo duten Euneiz unibertsitate pribatuak beste urrats bat egin du: Eusko Jaurlaritzaren Unibasq
|
Euskal
Unibertsitate Sistemaren Kalitate Agentziak baiezkoa eman die eskaini nahi dituzten lau graduei. Behin baimen hori izanda, datozen egunetan irekitzeko eta martxan jartzeko baimena eskuratzea espero dute, unibertsitateak ohar bidez azaldu duenez.
|
|
|
Horrela, estatuaren eta erkidegoen muga juridiko politikoek isla zuzena izan dute unibertsitate publikoen eraketan eta funtzionamenduan. 2004an EAEn
|
Euskal
Unibertsitate Sistema delako legea onartu zen arren," euskal" horrek erkidegoko mugarrien barruan dauden unibertsitate publikoak eta pribatuak baino ez ditu hartu barnean. Era berean, sistema batek, sistema izateko, bere funtzionamendurako lukeen unibertsitateen arteko konexio instituzionalizaturik eta helburu partekaturik ez da sortu harrez gero ekimen txiki batzuk alde batera utzita.
|
|
|
|
Euskal
Unibertsitate Sistema errealitate krisiei lokalki aurre egiteko
|
|
|
Laburbilduz, xxi. mendeko errealitate krisiei aurre egiteko euskaldunon aterpe izango den
|
Euskal
Unibertsitate Sistema mamitzen jarraitzea dagokigu. Unibertsitate lurtarra, euskal lurrari lotua, hainbat perspektiba irauliko dituena:
|
|
|
Egungo euskal unibertsitatesistema egikaritu duten lau herrigintza familia ezaugarritu ondoren (estatugileeuskaraduna, akademiko instituzionala, kooperatibo hezitzailea eta eraldatzailekritikoa), bakoitzaren ekarpenak, toposak eta azpimarrak ageriko egin eta haien arteko aliantza estrategikoa berregitea proposatzen da.
|
Euskal
unibertsitate sistemaren helburu adostua Euskal Herriaren jabekuntza epistemikoan jarrita, indarrean dauden esperientziak jaso eta aurrera egiteko hainbat norabide aurkezten dira.
|
|
|
Zer falta da orduan?
|
Euskal
unibertsitate sistemako baliabideak gehiago ustiatzea, komunitateari ere probetxu gehiago ateratzea eta Euskal Herriko gobernantzen zerbitzura jartzea.
|