2002
|
|
"
|
Euskal
baserriaren arkitektura" liburuan baserrien deskribapen, definizio eta tipologia ezberdinak erakusten dizkigute Alberto Santanak eta bere lankideek. Baserrien arkitektura, baserrien bizkarrezurra erakusteaz gain, barneko zatiak eta zati bakoitzaren funtzioak zehazten dituzte.
|
2003
|
|
|
Euskal
baserriko osagaiak izan dira, eta dira oraindik, erlea eta erlauntza. Erlearen argizaria erlijio errituetan, etxeko argiztapenerako eta edulkorante moduan erabili ohi zuten.
|
2009
|
|
Garai hartakoak ditu egurrezko egitura eta barruko sagardo dolare handia.
|
Euskal
baserrien urrezko aroaren adibide nabarmena da. Gipuzkoako Foru Aldundiak 25 urte baino gehiago daramatza euskal ondarea lehengoratzeko lanetan, eta 1992 urtean erosi zuen Igartubeiti.
|
2010
|
|
Ondorengo produktuek tokia izango dute karpan: Euskal Okela,
|
Euskal
Baserriko Oilaskoa, Euskal Esne Bildotsa, Hegaluzea eta hegalaburra, Euskal Baserriko Arrautza, Euskal Esnea, Eztia, Arabako Patata, Gernikako Piperra, Euskal Tomatea, Ibarrako Piparrak, Euskal Babarrunak, Txerri Haragia, Oliba Olio Birjina, Idiazabal gazta, Arabako Txakolina, Bizkaiko Txakolina, Getariako Txakolina, Arabar Errioxako Ardoa, Ekoizpen Ekologikoko Produktuak eta Euskadiko Kantauri I...
|
|
Ondorengo produktuek tokia izango dute karpan: Euskal Okela, Euskal Baserriko Oilaskoa, Euskal Esne Bildotsa, Hegaluzea eta hegalaburra,
|
Euskal
Baserriko Arrautza, Euskal Esnea, Eztia, Arabako Patata, Gernikako Piperra, Euskal Tomatea, Ibarrako Piparrak, Euskal Babarrunak, Txerri Haragia, Oliba Olio Birjina, Idiazabal gazta, Arabako Txakolina, Bizkaiko Txakolina, Getariako Txakolina, Arabar Errioxako Ardoa, Ekoizpen Ekologikoko Produktuak eta Euskadiko Kantauri Itsasoko Hegaluze kontserbak.
|
|
Beste ekitaldiakAzokak iraungo duen hiru egunetan beste hainbat ekitaldi ere izango dira Euskadiko kalitatezko produktuak ezagutzera emateko. Besteak beste,
|
Euskal
Baserriko Oilaskoa, Tolosako Babarruna eta Arabako Babarrun Pintoa, Euskal Okela eta Getariako Txakolina dastatzeko aukera izango da. 3 euroren truke aipaturiko elikagaien anoa bat hartzeko aukera izango da.
|
|
Hona hemen menu proposamena:
|
Euskal
Baserriko Arrautzak pikilloarekin eta mamiarekin; Gerninako piperrak; Carpaccio entsalada Eusko Labeldun tomatearekin, tipulin freskoarekin eta Agraz Verjus ozpin olioarekin; Eusko Labeldun Kantauriko hegaluzea marinatua plantxan, perla itxurako lima zatiekin eta goarnizioarekin; Trufaz beteriko Eusko Labeldun oilaskoa; Esne merengatuaren izozkia fruta konpotarekin, Arabar Errioxako olioarekin et... Jakiei laguntzeko, jatetxeak barrikan hartzitutako ardo txuriak edo beratze karbonikoan ondutako ardo beltz gaztea proposatzen ditu.
|
2012
|
|
–
|
Euskal
Baserri, ko produktuak,, konfiantzazko markenak, eta produktu propioak saltzeko asmoz, Eusko Labelek (www.euskolabeltienda.com) denda birtuala zabaltzea erabaki du.
|
2014
|
|
|
Euskal
baserriaren garapenean, azpimarragarria da eraikin berdin batek bost mendetan zehar erabilera ezberdinei erantzuteko erakutsi duen gaitasuna. Alde batetik, espazioen balio aniztasunak eta erabileren konbinazioek eta, bestetik, lehorrean egindako banaketa horma arinen erabilerak, itxuraz zurrun dirudien eraikuntza elementu malgu bilakatu dute.
|
|
|
Euskal
baserriak jasotzeko erabilitako materialek ez dute erradiazio naturalaren ingurunea eraldatzeko gaitasunik.
|
|
|
Euskal
baserriaren ezaugarri nagusietako bat da; naturari estuki lotutako eraikuntza tipoa, gainera, bertan, hainbat belaunaldik espazio bera partekatzen zuten.
|
|
Baubiologieak oraineko eta etorkizuneko eraikuntzarako oinarriak sortzeko ezagutza holistikoak eskaintzen dizkigu.
|
Euskal
baserriak, bizirik iraun duen bost mende hauetan zehar gertatu diren aldaketak gaindituta, halako begirada holistiko batez eraiki zirela esan dezakegu: uneko beharrei esfortzu minimo batez erantzunez eta inolaz ere etorkizuna baldintzatu gabe.
|
|
|
Euskal
baserriaren 25 irizpideak 40
|
|
Joan den abuztuaren 1ean, Las Brasas jatetxean, ospatu zuen San Inazio Eguna Cordoba probintziako Coronel Moldesko Gure Zainak Euskal Etxeak. Etxeko laurogei bat kide eta lagun bildu ziren bazkarian; jaiaren markoan, Marita Echave Gure Zainakeko lehendakariak berak idatzitako
|
Euskal
baserrietako sukaldaritza aurkeztu zen," zelai etxeetako sutondo ingurutik sortu ziren errezetak" biltzen ditu liburuak.
|
2015
|
|
Alustiza, J., 1985,
|
Euskal
baserriaren inguruan. Oñati:
|
2016
|
|
Nire hasierako asmoa Bilboko Masustegi auzoan film laburra egitea zen, Galizian nola eraiki den erakusteko adibide ona baita.
|
Euskal
baserria ondo antolatutakoa da; Galizian berriz, galiziar feismoa dago errotua: egin eta kito.
|
2017
|
|
Baserrietan, hegaztiak hazteko ohitura egon da, oilaskoa gehienbat. Gaur egun,
|
Euskal
Baserriko Oilaskoa sor markaren babesean, hegazti horren hazkuntzak gora egin du. Haragia ekoizteko erabiltzen da, eta jatorriz, luma gorriak eta hankak eta azala horiak ditu.
|
2019
|
|
Zumaia izango da bigarren asteburua hartuko duen herria.
|
Euskal
baserrietako eguneroko bizimodua izango dute ikusgai bertaratzen direnek. Bertatik bertara erakutsiko dute baserriko bizilagun eta animalien egunerokotasuna.
|
|
Izar dantzariak deitu zien Aita Julian Alustizak bere
|
Euskal
baserriaren inguruan liburuan. Eta han dakar, justu, Nafarroako Astitzen jasotako honako esaera pollit hau:
|
|
Gure lurralde honetako elurrak jostalariagoak ohi dira normalean. Begira aita Julian Alustizak
|
Euskal
baserriaren inguruan liburuan bildu digun elur klaseen lezioa. Josefa Iturralde Goldaratzko amatxi pertxentak erakutsi omen zizkion, bere" gizonain aite Astizkoa zenak bost elur klase bereizten" omen zituela eta, Kandelario ondoko elur jeneroetan denak:
|
|
Negu makur eta gogorra egin zueneko kontuak dirateke. Honela bildu zuen aita Julian Alustiza Arantzazuko fraileak bere
|
Euskal
Baserriaren Inguruan liburuan, Anjel Izagirrek Gabirian kontatuta:
|
2020
|
|
|
Euskal
baserrietan, etxeko jauna, izan ohi da autoritatearen erakuslea. Caro Barojaren ustez, haren ondoan dagoen etxekanderearen garrantzia ez daiteke gutxiets:
|
|
Jendeak etxeetan eta auzotik auzora elkar lagunduz bizi ziren, ez baziren erbesteratzen: ...t; Argentina edo Uruguairat". 221 Dena dela, nekeziak nekezia, aldaketarako joera uzkurrak izan ohi dituzte euskaldunek, nahiz egokitzapenerako gaitasunak landu.222 Ipar Euskal Herriko euskaldunen ohituren mantentzeko nahikundea ahaidetasun sistemari, intsumisioari eta kontrabandoari esker mantendu bide ziren Estatuak inposaturiko zuzenbide positiboaren aurrean.223 Bere narrazioan, Etxamendik
|
Euskal
baserriaren aldaketarako uzkurtze arkeotipikoaren gaia lantzen du, bizipen pertsonaletan bermatuz:
|
|
Lehengo denpora zaharretan, euskaldunak
|
Euskal
baserrietatik Gaztelako eremu pobre eta hiri aberatsetara lan bila ateratzen zirenean, guztiok dakigu nola hangotarrek haien mintzatzeko gaiztasunagatik barre egiten zuten, hau oso argiro ikus liteke lehengo erdal literatura guztian, orduko gaztelatarrentzat euskalduna gauza barregarri bat izaten zen, arlekin bat, pierrot bat, bufoiantzeko bat. Euskaldunak hitzetan labur garelako ustea ere, hortik dator.
|
2021
|
|
Begia uhinetan zetxikan. Mekanikoki, Oteizaren
|
Euskal
Baserriari izeneko tailua balakatzen zuen, herdoilaren erresumatik salbamena etorriko balitzaio bezala. Gizona mutu zegoen bitartean, oroitu nintzen, 2018ko abendu gris batez, Macronen bisita eta G7aren antolakuntza salatzeko, zenbait hilabete lehenago desegin zen erakunde armatuaren omenez, horiz tindatu Gora ETA eta G7:
|
2022
|
|
|
Euskal
baserriaren urrezko aroaren erakusle da Igartubeiti baserri museoa. 1992 urtean, desagertzeko arriskuan zegoela, Gipuzkoako Foru Aldundiak erosi eta goitik behera zaharberritu zuen.
|
|
30 Errusia hegoaldeko eta Ukrainako basetxe tipikoa, pertsonen eta abereen bizilekua bateratzen dituena.
|
Euskal
baserrien antzeko zerbait.
|
|
Hats berria – artzain urepeldarra –
|
Euskal
baserria – harrizko zizelkaduretan – Lumi – hutsa adierazten – Xalbadorren heriotzean
|
|
Jorge Oteiza aldiz, zizelkaria zen.
|
Euskal
baserria molde zinez bitxian adierazi zuen. Xabier Letek idatzi kantua biziki ezaguna da, eta bestetan maiz entzuten da.
|
|
|
Euskal
baserria izenekoa.
|
|
|
Euskal
baserria Eraikuntza hutsa
|
2023
|
|
|
Euskal
baserrien lehenengo belaunaldikoa da Kadaltso, eta oraindik eusten die jatorrizko ezaugarrietako batzuei: lurretik zuzenean altxatutako zutabe handiak, adreiluzko eta egurrezko egitura, erdi puntuko arkuak dituzten baoak eta mendebaldeko sarrerako harrizko ateburua.
|
|
Akordetan naz Hil ala bizi baserriko bizimoduaren ganekoa zala, baña ez zan, iñundik pe, ez Garoa ez Txomin del Regato.
|
Euskal
baserriko bizimodua barrutik ezagutzen eban eta kultura horren hondamendidde larritasunez bizi eban baten ikuspegidde zan.
|