|
2001
|
|
|
Ekintza horiek, eta
|
Bidezko
Merkataritza, kooperazio kanpainak edo garapenerako GKEen lana, eraginkorrak dira herrialde pobreetan garapena bultzatzeko?
|
|
|
Eta hainbat ekimen sozial proposatzen die kontsumitzaileei, besteak beste GKEei diru laguntzak ematea, ezgaituentzako lan kontratuak,
|
Bidezko
Merkataritzako kanpainak, beharrean diren pertsonentzako arropa, jostailu eta testu-liburuak biltzeko kanpainak eta abar eginez.
|
|
|
|
Bidezko
merkataritza da bi aldeek, ekoizleak eta kontsumitzaileak, baldintza berdinetan jokatzen duten trukea. Lehenengoak bere lanaren arabera kobratzen du, eta bigarrenak, berriz, erositako produktuaren kalitatearen arabera dagokiona.
|
|
|
Gainera, emakume horiek beren lana Europan balioets dezaten nahi dute, beren herrialdean pairatzen duten pobreziari aurre egiteko beren armekin eta karitatera jo beharrik gabe. Laura Rodríguez Nazioarteko Elkartasuneko
|
Bidezko
Merkataritzako arduradunak atzo azaldu zuen Albaceten bidezko merkataritzako produktu horiek denda espezializatuetan edo supermerkatu askotan aurki daitezkeela. Laura Rodríguezen iritziz, kontsumitzaileek eskatu behar diete merkataritza zentroei produktuen jatorriaren eta manufakturan erabili den prozeduraren berri emateko.
|
|
|
Laura Rodríguezen iritziz, kontsumitzaileek eskatu behar diete merkataritza zentroei produktuen jatorriaren eta manufakturan erabili den prozeduraren berri emateko.
|
Bidezko
merkataritzako artikulu bat eta ustiapenaren fruitu den beste bat bereizteko, prezioari erreparatzea nahikoa zela esan zuen. Peru eta Ekuadorreko artisauak beren produktuak aurkezten ari dira Espainia osoan, eta atzo Albaceten aurkeztu zituzten.
|
|
|
Espainiako
|
Bidezko
Merkataritza (BM) oraindik Europako beste herrialde batzuen heldutasunetik urrun dagoen arren, hazkunde motel baina jarraitua izaten hasi da, eta horrek erakusten du aurten salmentak 1.000 milioi pezetatik gorakoak izango direla, 1993an 16 milioi inguru baitziren. Gaur egun, Espainian 31 elkarte daude, 100 profesional, 1.500 boluntario eta 62 saltoki iraunkor (1995ean 3 baino ez ziren), guztiak ere mota horretako merkataritzari eskainiak.
|
|
|
Gaur egun, Espainian 31 elkarte daude, 100 profesional, 1.500 boluntario eta 62 saltoki iraunkor (1995ean 3 baino ez ziren), guztiak ere mota horretako merkataritzari eskainiak.
|
Bidezko
merkataritza “dagokiona, bidezko merkataritzako harremana ezartzea” ordaintzea besterik ez da. Oro har, “bidezko” produktuek oso garestiak direla esaten da, eta hori egia da elikagaiak direnean, baina inola ere ez artisau produktuak direnean.
|
|
|
Halaxe adierazi du Fernando Contreras Intermón Oxfameko Banaketa arloko buruak, esparru horretan tradizio handiena duen Espainiako gobernuz kanpoko erakundeetako batek. Eta hori azpimarratzen du Pablo Cabrerak,
|
Bidezko
Merkataritzako Estatuko Koordinakundearen (CECJ) presidenteak. Sukar eroslearen aurrean, prebentzio errezeta bikoitza proposatzen du.
|
|
2002
|
|
|
Gizarte zerbitzu eta gizarte laguntzaileen bitartez beharra duen jendeari helduko zaio arropa eta gainontzekoa salgai jarriko da. Donostia eta Zarauzko Kintzin,
|
Bidezko
Merkataritzako produktuak saltzen dituzten bi dendatan dago Oldberriren arropa salgai. Hernanin eta Irunen jartzen den kale azokatan ere aurki daiteke bigarren eskuko arropa hau.
|
|
|
Intermónen arabera, merkatze hori ez da azken prezioan islatzen, multinazionalek balio erantsiko irabaziak gehitzen jarraitzen baitute lehengaiaren eraldaketan; kontsumoa, berriz, gelditu egiten da, eta jatorrizko prezioak beherantz gehiago presionatzen dituzte.
|
Bidezko
merkataritza Horregatik, GKEen, alderdi politikoen eta enpresen ordezkariak bildu zituen mintegian, Intermonek egindako Kafearen Erreskate Plana eztabaidatu zen. Plan horretan, GKEak enpresei dei egiten die produktoreei prezio duina bermatzeko, krisia konpontzeko “baliabide esanguratsuak” erabiltzeko eta, gehienez ere urtebeteko epean, kafearen %2 zuzenean ekoizleei erosteko, bidezko merkataritzako baldintzetan.
|
|
2003
|
|
|
|
Bidezko
merkataritza organizazioak, Espainiako Estatuan bidezko merkataritzako produktuak kontsumitzaileengana helarazten dituzten laurogei denda inguru edukitzeaz gainera, hiru inportatzaile handi eta hainbat txiki dauzka han hemen. Hiru inportatzaile handienek, Intermon Oxfam, IDEAS eta Alternativa 3k, eskulangintzako produktuak eta elikagaiak banatzen dituzte kopuru handian.
|
|
|
|
Bidezko
merkataritzako dendetan, antolatzen diren azoketan, edo supermerkatu handietan.
|
|
|
Belar dendek saltzen dituzte produktu hauek.
|
Bidezko
merkataritzaren baldintzetako bat produkzio biologikoa egitea baita.
|
|
|
Eta neurri arazoak ere badaude:
|
Bidezko
merkataritzako kooperatiba handien produktuak bakarrik iristen dira supermerkatuetara. Beraz, supermerkatuetan saltzen duten ekoizleen kopurua mugatua da.
|
|
|
|
Bidezko
merkataritzako dendek nola funtzionatzen dute?
|
|
2004
|
|
|
|
Bidezko
merkataritzako produktuek identifikazio zigilua izango dute datorren urtetik aurrera
|
|
|
Intermón Oxfameko
|
Bidezko
Merkataritza Saileko zuzendari Rafael Sanchosek jakinarazi du 2005erako bidezko merkataritzako produktuek identifikatzaile bat izango dutela kontsumitzaileen hautaketa errazteko. Sanchisek adierazi duenez, Espainia Europar Batasuneko beste herrialde batzuen parekoa da, hala nola Alemania, Danimarka, Erresuma Batua, Herbehereak, Frantzia edo Belgikarena.
|
|
|
Halaber, berriki egindako inkesta baten arabera, Espainiako biztanleen %20k ezagutzen du “bidezko merkataritza” kontzeptua. Ekimena Kulturen Forum Unibertsalaren esparruan aurkeztu da, eta
|
Bidezko
Merkataritza Alternatiborako Nazioarteko Federazioaren (IFAT) europar adarraren bileran aztertutako neurrietako bat da. Intermóneko zuzendariak Espainian horrelako produktuen bilakaeraz ere hitz egin du.
|
|
2005
|
|
|
|
Bidezko
merkataritza sustatzearena ez da gaur goizekoa, baina horrelako saltoki handietara joaten garenean ez dugu informaziorik izaten, publizitatea eta katalogoak bai, ekoizpenari buruzko argibiderik ez.
|
|
|
|
Bidezko
merkataritzako produktuek nazioarteko zigilua izango dute Espainian
|
|
|
Gure herrialdeko
|
Bidezko
Merkataritzaren urteko fakturazioa 14 milioi euro ingurukoa da.
|
|
|
Lehena 1969an inauguratu zen Herbehereetan, eta hamazazpi urte geroago ireki ziren lehen dendak Espainian, berrogeita hamar baino gehiago baitaude, nahiz eta salmenta kopurua oraindik oso nabarmena ez izan.
|
Bidezko
merkataritzaren hazkunde txiki hori, neurri handi batean, Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundearen lanari zor zaio, 1996az geroztik helburu hauek lortzeko lan egiten baitu: Bidezko merkataritzako erakundeen arteko komunikazioa koordinatu eta bideratzea.
|
|
|
Lehena 1969an inauguratu zen Herbehereetan, eta hamazazpi urte geroago ireki ziren lehen dendak Espainian, berrogeita hamar baino gehiago baitaude, nahiz eta salmenta kopurua oraindik oso nabarmena ez izan. Bidezko merkataritzaren hazkunde txiki hori, neurri handi batean,
|
Bidezko
Merkataritzako Estatuko Koordinakundearen lanari zor zaio, 1996az geroztik helburu hauek lortzeko lan egiten baitu: Bidezko merkataritzako erakundeen arteko komunikazioa koordinatu eta bideratzea.
|
|
|
Bidezko merkataritzaren hazkunde txiki hori, neurri handi batean, Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundearen lanari zor zaio, 1996az geroztik helburu hauek lortzeko lan egiten baitu:
|
Bidezko
merkataritzako erakundeen arteko komunikazioa koordinatu eta bideratzea. Irizpideak betetzen direla zaintzea.
|
|
|
Merkataritza praktiketan irizpide etikoei buruzko eztabaida sustatzea.
|
Bidezko
merkataritza sustatzen laguntzen duten jarduerak eta ekimenak sustatzea eta horietan parte hartzea. Gizartea informatu eta sentsibilizatzea.
|
|
|
Gizartea informatu eta sentsibilizatzea.
|
Bidezko
merkataritzako erakundeen artean inportazioen eta merkataritza jardueren koordinazioa sustatzea. Une honetan beste aurrerapauso bat eman da; izan ere, hemendik aurrera bidezko merkataritzako produktuek nazioarteko zigilu bat izango dute, eta, Hegoaldeko herrialdeetako ekoizle txikiekin justizia estandarrak bermatzeaz gain, produktu horiek ohiko merkatuan sartzea bultzatuko du, hala nola supermerkatuetan, saltoki handietan, kafetegietan eta abarretan.
|
|
|
Zigilu hori aplikatzeaz arduratzen den erakundea, ‘Fairtrade’, Fairtrade Labelling Organization Internacional da. Espainian, nazioarteko zigilu hori bederatzi erakundek bultzatzen dute, besteak beste, Caritas, Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Konfederazioa (CECU), Intermón Oxfam, Setem eta
|
Bidezko
Merkataritzako Estatuko Koordinakundea. Dagoeneko 19 herrialdetan dago, eta zigilua Espainian aplikatzen hasiko da lau produktutan:
|
|
|
2002tik 2003ra, zigilu hori duten produktuen salmentak 1.000 milioi eurokoak izan ziren nazioartean, eta horrek igoera ekarri zuen.
|
Bidezko
merkataritzako zigiluen aniztasuna Bidezko Merkataritzako Zigiluen sistema 1989an jarri zen martxan Herbehereetan. Zigilu holandarrak ‘Max Havelaar’ du izena, XIX. mendeko best séller baten titulua.
|
|
|
2002tik 2003ra, zigilu hori duten produktuen salmentak 1.000 milioi eurokoak izan ziren nazioartean, eta horrek igoera ekarri zuen. Bidezko merkataritzako zigiluen aniztasuna
|
Bidezko
Merkataritzako Zigiluen sistema 1989an jarri zen martxan Herbehereetan. Zigilu holandarrak ‘Max Havelaar’ du izena, XIX. mendeko best séller baten titulua.
|
|
|
Izan ere, zigilua izan zuen lehen produktua kafea izan zen. Ekimen haren ondoren,
|
Bidezko
Merkataritzako beste zigilu nazional batzuk sortu ziren; batzuek izen bera erabili zuten, beste batzuek izen berriak sartu zituzten, hala nola TransFair, Fairtrade Foundation eta Rätvisemarkt. Denak hasi ziren bakarka eta, beraz, denek zehaztu zuten Bidezko Merkataritzako zigilua, beren produktuetan beren merkatuan jarri nahi zutena.
|
|
|
Ekimen haren ondoren, Bidezko Merkataritzako beste zigilu nazional batzuk sortu ziren; batzuek izen bera erabili zuten, beste batzuek izen berriak sartu zituzten, hala nola TransFair, Fairtrade Foundation eta Rätvisemarkt. Denak hasi ziren bakarka eta, beraz, denek zehaztu zuten
|
Bidezko
Merkataritzako zigilua, beren produktuetan beren merkatuan jarri nahi zutena. 1997an 17 Ekimen Nazionalek FLO International erakunde orokor koordinatzailea sortu zuten.
|
|
|
Setem GKEak egindako “Bidezko Merkataritzaren Urtekariak” dioenez, bidezko merkataritzako elikagaien salmenta bolumena hamaika milioi eurotik gorakoa da urtean Espainian. Ondorio horiek atzo jakinarazi zituen David Álvarez Setem eko zuzendariak, Mugarik gabeko Ekonomistak erakundeak antolatzen duen
|
Bidezko
Merkataritzaren Kongresu Nazionalaren bigarren jardunaldian. Azterlanak erakusten duenez, salmenta bolumenak “nabarmen hazi dira”, aurreko azterlanekin alderatuta% 47 igo baitira; “horrek esan nahi du gizarteak bidezko merkataritzako irizpide horiek babesten dituela”, nabarmendu zuen Álvarezek bere hitzaldian.
|
|
|
|
Bidezko
merkataritza eta etiketatzea
|
|
|
|
Bidezko
merkataritzako zenbait produkturen etiketetan zigilu berria sartzeak berme handiagoa ekarriko die kontsumitzaileei produktu horiek behar bezala identifikatzeko. Kafea, txokolatea, tea eta azukrea bezalako elikagaiak sartuko dira lehenbizikoz, eta hori sustatzaile eta ekoizleen apustu garbia da, ez soilik erantzukizun sozialaren alde, baita kontsumitzaileenganako errespetuaren eta informatzeko eskubidearen alde ere.
|
|
|
Duela egun gutxi hasi zen FAIRTRADE Berme Zigilua Espainian lanean, mundu osoko hogei herrialdetan bazegoen ere. Espainian, zigilua
|
Bidezko
Merkataritzako Produktuen Zigiluaren Elkarteak sustatzen du; beste herrialdeetan bezala, Fairtrade Labelling Organizations Internacional (FLO) da, egoitza Alemanian duena, eta gobernuz kanpoko erakundeek, ekoizleek eta nazioarteko merkatariek bultzatzen dute. Zalantzarik gabe, erreferentzia berriak asko lagunduko du gure herrialdean kontsumo formula bidezkoagoak eta arduratsuagoak hartzen.
|
|
|
Zalantzarik gabe, erreferentzia berriak asko lagunduko du gure herrialdean kontsumo formula bidezkoagoak eta arduratsuagoak hartzen.
|
Bidezko
merkataritzarantz Herbehereetan egiten dira bidezko merkataritzako salmenta gehien Espainiako bidezko merkataritza gobernuz kanpoko erakundeek (GKE) eta merkataritza alternatiboko erakundeek (BKE) sustatu dute betidanik, eta erakunde horiek guztiak Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundean (CECJ) bildu dira. Azken urteotan, bidezko merkataritza izugarri hazi da, bai salmenta bolumenari dagokionez, bai kontsumitzaileek, erakundeek eta enpresek duten ezagutzari dagokionez.
|
|
|
Zalantzarik gabe, erreferentzia berriak asko lagunduko du gure herrialdean kontsumo formula bidezkoagoak eta arduratsuagoak hartzen. Bidezko merkataritzarantz Herbehereetan egiten dira bidezko merkataritzako salmenta gehien Espainiako bidezko merkataritza gobernuz kanpoko erakundeek (GKE) eta merkataritza alternatiboko erakundeek (BKE) sustatu dute betidanik, eta erakunde horiek guztiak
|
Bidezko
Merkataritzako Estatuko Koordinakundean (CECJ) bildu dira. Azken urteotan, bidezko merkataritza izugarri hazi da, bai salmenta bolumenari dagokionez, bai kontsumitzaileek, erakundeek eta enpresek duten ezagutzari dagokionez.
|
|
|
Eta Espainiako salmentak 11 milioi eurokoak izan ziren 2003an, baina oraindik oso urrun gaude Alemaniakoak (ia hamar aldiz gehiago) edo Erresuma Batukoak (han hartzen duten kafe eho guztiaren %18 bidezko merkataritzatik dator) edo Suitzakoak (bi bananotik batek du jatorri hori), baita Herbeheretako merkataritzakoak ere, Europan bertan egiten baitira salmentak. Nazioarteko ziurtagiria duen zigilua Hori dela eta,
|
Bidezko
Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak (CECJ) Bidezko Merkataritzako Produktuen Zigiluaren Elkartea sortzeari bultzada ematea erabaki zuen, ziurtagiria zabaltzen lagunduz, eta enpresa pribatuari mota horretako merkataritzaren barruan beste aktore bat izateko aukera emanez. Elkarteak bat egin du FLO Internazionalean bildutako antzeko beste erakunde batzuek gaur egun Ipar Amerikako, Europako, Australia Zeelanda Berriko eta Japoniako 19 herrialdetan egiten duten lanarekin.
|
|
|
Eta Espainiako salmentak 11 milioi eurokoak izan ziren 2003an, baina oraindik oso urrun gaude Alemaniakoak (ia hamar aldiz gehiago) edo Erresuma Batukoak (han hartzen duten kafe eho guztiaren %18 bidezko merkataritzatik dator) edo Suitzakoak (bi bananotik batek du jatorri hori), baita Herbeheretako merkataritzakoak ere, Europan bertan egiten baitira salmentak. Nazioarteko ziurtagiria duen zigilua Hori dela eta, Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak (CECJ)
|
Bidezko
Merkataritzako Produktuen Zigiluaren Elkartea sortzeari bultzada ematea erabaki zuen, ziurtagiria zabaltzen lagunduz, eta enpresa pribatuari mota horretako merkataritzaren barruan beste aktore bat izateko aukera emanez. Elkarteak bat egin du FLO Internazionalean bildutako antzeko beste erakunde batzuek gaur egun Ipar Amerikako, Europako, Australia Zeelanda Berriko eta Japoniako 19 herrialdetan egiten duten lanarekin.
|
|
|
Elkartearen jarduera nagusiak hauek dira:
|
Bidezko
merkataritzako produktuen berme zigilua sustatzea Zigilua erabiltzeko lizentziak ematea eta arautzea Enpresa lizentziadunen segimendua egitea, zigiluaren erabilera egokia bermatzeko Bidezko Merkataritzako Produktuen Zigiluaren Elkarteko zuzendari Pablo Cabrera Forneirok dioenez, «enpresen jarraipen lana FLO Cert erakundearekin batera egiten da», produktuak ziurtatzeko ISO 65en estandarrei jarra... Era berean, Elkartea arduratuko da zigilua behar bezala erabil dadin eta Bidezko Merkataritzaren elkartasun eta justizia printzipioekin bat ez datozen jokabide edo irudiak dituzten erakundeei eman ez dakien.
|
|
|
Elkartearen jarduera nagusiak hauek dira: Bidezko merkataritzako produktuen berme zigilua sustatzea Zigilua erabiltzeko lizentziak ematea eta arautzea Enpresa lizentziadunen segimendua egitea, zigiluaren erabilera egokia bermatzeko
|
Bidezko
Merkataritzako Produktuen Zigiluaren Elkarteko zuzendari Pablo Cabrera Forneirok dioenez, «enpresen jarraipen lana FLO Cert erakundearekin batera egiten da», produktuak ziurtatzeko ISO 65en estandarrei jarraitzen dien nazioarteko erakunde independentea. Era berean, Elkartea arduratuko da zigilua behar bezala erabil dadin eta Bidezko Merkataritzaren elkartasun eta justizia printzipioekin bat ez datozen jokabide edo irudiak dituzten erakundeei eman ez dakien.
|
|
|
Bidezko merkataritzako produktuen berme zigilua sustatzea Zigilua erabiltzeko lizentziak ematea eta arautzea Enpresa lizentziadunen segimendua egitea, zigiluaren erabilera egokia bermatzeko Bidezko Merkataritzako Produktuen Zigiluaren Elkarteko zuzendari Pablo Cabrera Forneirok dioenez, «enpresen jarraipen lana FLO Cert erakundearekin batera egiten da», produktuak ziurtatzeko ISO 65en estandarrei jarraitzen dien nazioarteko erakunde independentea. Era berean, Elkartea arduratuko da zigilua behar bezala erabil dadin eta
|
Bidezko
Merkataritzaren elkartasun eta justizia printzipioekin bat ez datozen jokabide edo irudiak dituzten erakundeei eman ez dakien. Elkarteak uste du Zigilua tresna operatiboa dela Hegoaldeko erakunde ekoizleetatik datozen produktuak merkatura errazago sartzeko, Espainian merkataritza eragile gehiagok parte har dezaten sustatzeko, beren produktuak balio erantsi etikoz eskaintzeko aukera baitute eta, azkenik, kontsumitzaileei berme gehiago emateko, horrela kalitatezko produktuak eskuratzen baitituzte eta, erosketaren eguneroko ekintzaren bidez, nazioarteko merkataritza egituren aldaketan parte har baitezakete.
|
|
|
Izan ere, Cabrerak jarraitzen du, zigiluak «parte hartzeko hutsune garrantzitsu bat, enpresa tradizionalena» betetzen du. Zalantzarik gabe, hemendik aurrera, zigiluari esker, bidezko merkataritzarekin lan egin eta produktu ziurtatuen berezko lerroak izan nahi dituzten Espainiako erakundeek
|
Bidezko
Merkataritzako Produktuen Zigiluaren Elkarte berriaren lanari esker egin ahal izango dute. Enpresa edo erakunde batek FLO parametroen arabera bidezko merkataritzarako produktu ziurtatua eduki nahi badu, Elkartearekin harremanetan jarri behar du lehenik.
|
|
|
Espainian, bidezko merkataritzako artisautza aurki daiteke gobernuz kanpoko erakundeen dendetan, denda solidarioetan eta saltzeko “espazio solidarioa” duten denda tradizionaletan.
|
Bidezko
merkataritzako produktuek ekoizleen eskubideak errespetatzen dituzte. Produktu bat mota horretako hamabi inportatzaileetako batek inportatu izanak, Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak onartutakoak, produktu horren jatorria bermatzen du.
|
|
|
Bidezko merkataritzako produktuek ekoizleen eskubideak errespetatzen dituzte. Produktu bat mota horretako hamabi inportatzaileetako batek inportatu izanak,
|
Bidezko
Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak onartutakoak, produktu horren jatorria bermatzen du. Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak hirika atxikitako denden zerrenda du.
|
|
|
Produktu bat mota horretako hamabi inportatzaileetako batek inportatu izanak, Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak onartutakoak, produktu horren jatorria bermatzen du.
|
Bidezko
Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak hirika atxikitako denden zerrenda du. Ia GKE guztiek denda solidarioa badute ere, hemen lau erakunderen produktuak aipatzen ditugu adibide gisa.
|
|
2006
|
|
|
|
Bidezko
merkataritzan zertan den ez daki, garapen urriko herrialdeetan lanean diharduen jendeak ekoitzitako produktu horiek ez ditu erosten baina inoiz edo behin horrelakorik eskuratu dutenen proportzioa urtero urtero doa gora.
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritzako produktuen erosketak gorakada latza izan duen arren, jende kopuru gutxik aukeratzen ditu horrelakoak oraingoz: produktu horiek hautatu dituztenen proportzioa, 2004an %18 zelarik 2005ean %25 izatera igaro da.
|
|
|
Europar Batasunaren atze atzealdean doa Espainia
|
Bidezko
Merkataritzako produktuen erosketan ere, baina elkartasunezko praktika hori zaleak bereganatuz doa
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritza
|
|
|
Espainiako
|
Bidezko
Merkataritzak arrakastatsua bezain zokoratua dago.
|
|
|
Ekoizleei Iparraldeko merkatuetarako zuzeneko sarbidea eta lanean ez ezik salmentan ere aritzeko berdintasun eta justiziazko baldintzak eskaintzen dizkien sistema martxan jarriz, Hegoaldeko herrialdeetatik pobrezia hein batez erauzteko modu eraginkorretako bat da
|
Bidezko
Merkataritza.
|
|
|
Holandan ireki zen 1969an
|
Bidezko
Merkataritzako lehen denda Europan; bi urtean mundu zabalean 120
|
|
|
Harrezkero,
|
Bidezko
Merkataritzako establezimenduak Holanda, Alemania, Suitza, Austria, Frantzia, Suedia, Britainia Handia eta Belgikan barrena zabaldu dira.
|
|
|
Handik 10 urtera, 1996an,
|
Bidezko
Merkataritza Erakundeen Estatuko Koordinakundea sortu zen, horrelako produktuen salmenta sustatzeko xedez.
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritza zifratan
|
|
|
Bidezko Merkataritza zigiludun Nazioarteko Erakundeak (FLO) arestian emaniko datuen arabera,
|
Bidezko
Merkataritzako produktuen osoko salmentak 1.100 milioi eurokoak izan ziren 2005ean, hots, 2004 urtekoen aldean, %37 gehiago.
|
|
|
Estatu espainiarrean Bidezko Merkataritza urteko %16, 9 haziz etorri da azken bost urteotan, Setem Federazioko
|
Bidezko
Merkataritza Espainian, 2006 urtekarian agertu denez.
|
|
|
Datu horiek erakusten dutenez, Espainiako
|
Bidezko
Merkataritzak egiten dituen salmenten %80 lau erkidegotan banatzen dira: Katalunia (%355), Madril (%203), Galizia (%155%) eta Andaluzia (%93).
|
|
|
Gure zaletasunez ari garela,
|
Bidezko
Merkataritzaren eskulangintzak Espainian 3,9 milioi euro saldu zituen 2000n eta 2,5 milioi euro elikagaietan, Setem ek eginiko txostenaren arabera.
|
|
|
Bistan denez, elikagaiak dira
|
Bidezko
Merkataritzako egiazko protagonistak (salmenta guztien %62).
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritza bilbeko protagonistak
|
|
|
Saltoki izateaz gainera,
|
Bidezko
Merkataritzaren printzipioei dagokien sentsibilizazio eta hedapen lanetan dihardute, honelako merkataritzak ateratzen dituen etekinak ekoizleentzat izan daitezen bereziki zainduz.
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritza posible bihurtzen duen azken kate-begia da.
|
|
|
Horien helburua
|
Bidezko
Merkataritzaren irizpideak bete daitezen bermatzea eta garapena sustatzea da; horretarako, merkataritza zikloko eragileei ikuskaritzak egiten zaizkie.
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritzaren printzipioak
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritza zigiluduna
|
|
|
Espainian merkatu solidarioko produktu gutxi saldu izan denez, duela bi urte
|
Bidezko
Merkataritzaren Estaturako Koordinakundeak Bidezko Merkataritza Produktuak Zigiluaren Elkartea sortzea bultzatu zuen.
|
|
|
Espainian merkatu solidarioko produktu gutxi saldu izan denez, duela bi urte Bidezko Merkataritzaren Estaturako Koordinakundeak
|
Bidezko
Merkataritza Produktuak Zigiluaren Elkartea sortzea bultzatu zuen.
|
|
|
Erakunde horren helburua, horrelako produktuak bai supermerkatuetan, baita Munduko Denda izenekoetan ere saltzeko aukera lortzea izan zen; horretarako,
|
Bidezko
Merkataritzako produktuak eta produktu konbentzionalak Bidezko Merkataritza Zigiluaren bitartez bereiziko lirateke, kontsumitzaileari ere berma zekion nazioartean Bidezko Merkataritzak onarturiko irizpideak (lan baldintza eta soldata duinak, gizonezko eta emakumeen arteko berdintasuna, haurrik ez ustiatzea, ingurugiroa errespetatzea, epe luzerako harreman komertzialak, ekoizpenaren zati bat aurre...
|
|
|
Erakunde horren helburua, horrelako produktuak bai supermerkatuetan, baita Munduko Denda izenekoetan ere saltzeko aukera lortzea izan zen; horretarako, Bidezko Merkataritzako produktuak eta produktu konbentzionalak
|
Bidezko
Merkataritza Zigiluaren bitartez bereiziko lirateke, kontsumitzaileari ere berma zekion nazioartean Bidezko Merkataritzak onarturiko irizpideak (lan baldintza eta soldata duinak, gizonezko eta emakumeen arteko berdintasuna, haurrik ez ustiatzea, ingurugiroa errespetatzea, epe luzerako harreman komertzialak, ekoizpenaren zati bat aurretiaz ordaintzea eta kalitatea zaintzea, alegia) betetzen dituzt...
|
|
|
Erakunde horren helburua, horrelako produktuak bai supermerkatuetan, baita Munduko Denda izenekoetan ere saltzeko aukera lortzea izan zen; horretarako, Bidezko Merkataritzako produktuak eta produktu konbentzionalak Bidezko Merkataritza Zigiluaren bitartez bereiziko lirateke, kontsumitzaileari ere berma zekion nazioartean
|
Bidezko
Merkataritzak onarturiko irizpideak (lan baldintza eta soldata duinak, gizonezko eta emakumeen arteko berdintasuna, haurrik ez ustiatzea, ingurugiroa errespetatzea, epe luzerako harreman komertzialak, ekoizpenaren zati bat aurretiaz ordaintzea eta kalitatea zaintzea, alegia) betetzen dituztela produktu horiek.
|
|
|
Federazioaren arabera, Fairtrade Zigilua duten hemeretzi herrialde horietan (Espainia kanpo)
|
Bidezko
Merkataritzako produktuak eskaintzen dituzte 100.000 hotel, jatetxe eta establezimenduk.
|
|
|
Duela bi urte, ordea, Koordinakundeko kide diren erakundeen artean FLO (Nazioarteko Federazioarena) zigilua onartzeaz sortu zen eztabaidak bertako kontsentsua hautsi zuen eta, 2006 honetako otsailean,
|
Bidezko
Merkataritzaren aldeko Espazioaren sorrera ondorioztatu du: plataforma horrek bere baitan sektoreko eta ONG inportatzaileek osaturiko hogeita hamar bat denda biltzen ditu.
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritza mugimendua Europan sortu zen joan den mendeko seigarren hamarkadan, 1964 urtean Genevan (Suitza) Merkataritza eta Garapenaz egin zen Nazio Batuen lehen Konferentziaren ostean.
|
|
|
Europan inauguratu eta handik ia 20 urtera,
|
Bidezko
Merkataritza Espainiara iritsi zen, EAEra, zehazki.
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritza zigiludun Nazioarteko Erakundeak (FLO) arestian emaniko datuen arabera, Bidezko Merkataritzako produktuen osoko salmentak 1.100 milioi eurokoak izan ziren 2005ean, hots, 2004 urtekoen aldean, %37 gehiago.
|
|
|
Estatu espainiarrean
|
Bidezko
Merkataritza urteko %16, 9 haziz etorri da azken bost urteotan, Setem Federazioko Bidezko Merkataritza Espainian, 2006 urtekarian agertu denez.
|
|
|
Aurrerapenak aurrerapen, espainiarrek
|
Bidezko
Merkataritzan, mila biztanleko, 348 euro baizik ez du gastatzen: horixe da Europar Batasuneko kopuru txikiena Europan egiten dira mundu zabaleko salmenta guztien %60 70 inguru, aurretik Portugal bakarrik duela (36 euro).
|
|
|
Etorkizunera begira,
|
Bidezko
Merkataritzako arduradunek Espainian hainbat produktu berri jalgitzea aurreikusi dute: fruta zukuak, arroz eta ziza liofilizatuak, eta Europan oso ezagunak ez diren laboreak, hala nola kinoa:
|
|
|
Ekoizle gehienek beren produkzioaren zati txiki bat baizik ez diote saltzen
|
Bidezko
Merkataritzari; gainerakoa merkatu konbentzionalean banatzen da.
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritzako erakundeek prezio onean erositako parteak baliagarri diren produktuen bolumena murriztu eta bitartekariak, erosi nahi dituzten kopuruak eskuratu ahal izateko, prezio altuagoak eskain ditzaten behartuak ikusten dira.
|
|
|
Ekoizle askorentzat, nolanahi ere,
|
Bidezko
Merkataritzaren alderdi behinena ez da prezio justua, Bidezko Merkataritzako erakundeek bermatzen dieten aurre finantzaketa baizik.
|
|
|
Ekoizle askorentzat, nolanahi ere, Bidezko Merkataritzaren alderdi behinena ez da prezio justua,
|
Bidezko
Merkataritzako erakundeek bermatzen dieten aurre finantzaketa baizik.
|
|
|
|
Bidezko
merkataritzako opariak: poltsiko guztientzako proposamenak
|
|
|
|
Bidezko
merkataritzako elikagaiak, jostailuak, artisautza, osagarriak edo ehun gaiak hiru eurotik gora eros daitezke.
|
|
|
|
Bidezko
merkataritzako dendaren batean sartu eta Gabonetan oparitzeko produktu bat erostea bezain keinu xumea, oparia jasotzen duena ez ezik, ekoizleak eta haien komunitatea ere pozten ditu. Artisauek egindako Gabonetako zorion txartelak, bidezko merkataritzako produktuez osatutako Gabonetako saskiak, eskuz egindako artikulu bakarrak edo komunitate batentzako laguntza ematen duten opari txartelak eros daitezke.
|
|
|
|
Bidezko
merkataritzako opariak Bidezko merkataritzako artikuluen aniztasunari esker, elikagai, ehun eta artisautza produktuak oparitu ahal izango dira, baita GKEek proiektuak garatzen dituzten komunitate behartsuentzako opari txartelak ere. Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak (CECJ) gogorarazten du opari horien alde egiteak" askoz eredu gizatiarragoa, opari bakarra eta kalitate handikoa aukeratzea" esan nahi duela, eta horren prezioak poltsiko guztietara egokitzen direla.
|
|
|
Bidezko merkataritzako opariak
|
Bidezko
merkataritzako artikuluen aniztasunari esker, elikagai, ehun eta artisautza produktuak oparitu ahal izango dira, baita GKEek proiektuak garatzen dituzten komunitate behartsuentzako opari txartelak ere. Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak (CECJ) gogorarazten du opari horien alde egiteak" askoz eredu gizatiarragoa, opari bakarra eta kalitate handikoa aukeratzea" esan nahi duela, eta horren prezioak poltsiko guztietara egokitzen direla.
|
|
|
Bidezko merkataritzako opariak Bidezko merkataritzako artikuluen aniztasunari esker, elikagai, ehun eta artisautza produktuak oparitu ahal izango dira, baita GKEek proiektuak garatzen dituzten komunitate behartsuentzako opari txartelak ere.
|
Bidezko
Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak (CECJ) gogorarazten du opari horien alde egiteak" askoz eredu gizatiarragoa, opari bakarra eta kalitate handikoa aukeratzea" esan nahi duela, eta horren prezioak poltsiko guztietara egokitzen direla. Bere iradokizunen artean aipatzekoak dira, besteak beste, turroia, mazapana, bonboiak, kafea eta txokolatea, Peruko Andeetako artisauek egindako jaiotzak, Sri Lankako jostailuak, Indiako bisuteria eta Gabonetako apaingarriak.
|
|
|
On line dendak hainbat artikulu ditu, baita nobedadeak eta eskaintzak ere.
|
Bidezko
merkataritzaren aldeko arrazoiak Gaur egun, biztanleen %20k baino gehiagok ezagutzen du bidezko merkataritzaren esanahia, eta kopuru hori handitu egiten da urtetik urtera. Truke modu honen helburua hegoaldeko herrialdeetako ekoizleei bidezko ordainsaria bermatzea da, gizonen eta emakumeen arteko berdintasuna, haurren esplotaziorik, soldata duinik eta ingurumena errespetatzeko.
|
|
|
" Dendako ohiko kanalek baino soldata handiagoa ordaintzen dugu, gurasoek behar adina irabaz dezaten eta haurrek lanik egin beharrik izan ez dezaten eta eskolara joan daitezen", azaldu dute Intermón Oxfamek. Hegoaldeko ekoizleei bidezko ordainsaria bermatzea da bidezko merkataritzaren helburua
|
Bidezko
merkataritzaren funtzionamendua erraza da, bitartekariak ezabatzen saiatzen baitira: erakunde inportatzaileek produktuak erosten dizkiete eremu pobreetako nekazari eta ekoizle txikiei, langileen eta ingurumenaren eskubideak errespetatu direla bermatuta.
|
|
|
Produktuak garapen bidean dauden herrialdeetatik iristen dira, hala nola India, Bangladesh, Nepal, Peru, Txile, Kamerun, Kenia eta Burkina Fasotik, eta, bozeramaile honen hitzetan," beti da ona erosketa solidarioa egitea, ekoizleek bizimodu duinagoa izan dezaten eta haurrak ez esplotatzen laguntzen dugulako". Non erosi bidezko merkataritzako artikuluak
|
Bidezko
merkataritzako produktu bat erosteko, hiri bakoitzean dauden denda ugarietako batera joan daiteke, baina oparia Internet bidez edo katalogo bidez ere aukera daiteke. Dendetan, truke mota horren esanahiari eta sentsibilizazio kanpainei buruzko informazioa lor daiteke.
|
|
|
IDEAS enpresa. Ekonomia Alternatibo eta Solidarioaren ekimenak, irabazi asmorik gabekoak eta Ekonomia Solidarioaren eta
|
Bidezko
Merkataritzako Erakundeen esparruan kokatuak, ‘Mundu osoari laguntzen dion arropa’ kanpaina hasi berri du. Erakunde horrekin batera, beste erakunde batzuk ere (sindikatuak, kontsumitzaileen elkarteak eta GKEak, hala nola Madre Coraje eta Setem), erakunde ekologistez gain, salaketa kolektibo horrekin bat egin dute, herritarrak munduko kotoiaren ekoizpenaz eta ohiko merkataritzaz sentsibilizatzeko.
|
|
|
|
Bidezko
Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak (CECJ) “Zentzuzko kontsumoa” izeneko kanpaina hasi berri du. Horren bidez, herritarrak merkataritza modu alternatibo horren inguruan sentsibilizatu nahi dira.
|
|
|
Elkarrizketan, gardentasunean eta errespetuan oinarritutako merkataritza sistema horrek zuzentasun handiagoa bilatzen du nazioarteko merkataritzan.
|
Bidezko
merkataritza garapen jasangarriari laguntzen dio, merkataritza baldintza hobeak eskaintzen baititu eta produktoreen eta langile behartsuen eskubideak bermatzen baititu, bereziki hegoaldean. “Kontsumo arduratsu horri esker, Hegoaldeko 300.000 nekazari eta eskulangilek baino gehiagok soldata justuak kobratuko dituzte beren lanagatik, bizitza duina izan dezaten, eta beren lan eskubideak eta gizonen eta emakumeen arteko berdintasuna errespetatu daitezen”, azaldu dute Bidezko Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak.
|
|
|
Bidezko merkataritza garapen jasangarriari laguntzen dio, merkataritza baldintza hobeak eskaintzen baititu eta produktoreen eta langile behartsuen eskubideak bermatzen baititu, bereziki hegoaldean. “Kontsumo arduratsu horri esker, Hegoaldeko 300.000 nekazari eta eskulangilek baino gehiagok soldata justuak kobratuko dituzte beren lanagatik, bizitza duina izan dezaten, eta beren lan eskubideak eta gizonen eta emakumeen arteko berdintasuna errespetatu daitezen”, azaldu dute
|
Bidezko
Merkataritzako Estatuko Koordinakundeak. Ahaztu gabe – azpimarratu – produktuen kalitatea, ingurumena zaintzea eta artikuluen fabrikazioan haurren eskulana ez erabiltzeko bermea.
|
|
|
familiek iraun dezaten, eta horietatik 126 milioi oso lan arriskutsuak egiten dituzte.
|
Bidezko
merkataritza Espainian Espainiako bidezko merkataritzaren negozio bolumena hamar milioi eurotik gorakoa izan zen 2004an, baina produktuen salmenta herrialdeko salmenta osoaren% 0,8 baino ez zen izan. Ehuneko hori oso urrun dago Alemanian lortutako% 27,30etik, Herbehereetan% 19,30etik, Erresuma Batuan% 18,80tik eta Suitzan% 13,80tik.
|
|
|
Javier Pradini da mugimendu horren zuzendaria Espainian, eta 25 urte baino gehiago daramatza haren jarraitzaile leialenetako bat. Erakunde horrek mundu osoko 40 herrialdetako 300 talde baino gehiago biltzen ditu, eta, gure herrialdean
|
Bidezko
Merkataritzako denda bat irekitzen lehena izateaz gain, mugimendu ekologistari aurrea hartu zion, 1949 urtean zaborrak birziklatzea milaka lagunen bizibide gisa bultzatuz. Ekimen hori Espainian duen aurkezpen txartel bihurtu da, eta bertan muturreko pobrezia dago," baztertu ezin dena".
|
|
|
Orain arte, bost gizarteratze enpresa sortu ditugu: Emaús Bidasoa (Gipuzkoa), Emaús
|
Bidezko
Merkataritza (Euskal Autonomia Erkidegoa), Emaús M Sur (Madril), Riquirraque Emaús (Asturias) eta Errehabilitazioko eta Egokitzapeneko Zerbitzu Teknikoak (Bizkaia), eta Emaús S.Coop.ekin batera. Gizarte Ekimeneko plantillan, guztira, 75 pertsona daude hainbat jardueratan, hala nola, bolumen handiko hondakinen eta ehunen kudeaketan, bidezko merkataritzan edo etxebizitzen birgaitzean.
|