|
2010
|
|
|
|
Bide
jurisdikzionalaren bertute hau azpimarratzen dute, oro har, Chillón Medina, J. M., Merino Merchán, J. F. k, Tratado de arbitraje privado interno e internacional, 2 arg., Civitas, Madril, 1991, 35 or. Ikusiko denez, bere jarduera justifikatzen duen legezko kausarik izan, ezean, kasu bat epaitzeari uko egiten dion magistratua, enplegu edo kargu publikorako 6 hilabetetik 4 urte bitarteko gaitasun ...
|
|
|
|
Bide
jurisdikzionalean jurisdikzio ahala duten epaile eta magistratuek funtzio jurisdikzionala egikaritzen dute, epaituz eta epaitutakoa betearaziz, eta bi horiek kautelazko babesaren bitartez babesten dituzte. Jurisdikzio ahala da gatazkak ebazteko bide horren ardatza.
|
|
|
Aurreko kapituluetan haien ezaugarriei heldu zaie.
|
Bide
jurisdikzionala elementu anitzek osatzen dutela egia bada ere, ezin daiteke ukatu hartan epaile eta magistratuek eta haiek osatzen dituzten organo jurisdikzionalek duten garrantzia. Hurrengo lerroetan haien gazi gozoetan egingo da indar, eta bide jurisdikzionalaren erradiografian ezinbesteko garrantzia dutela aintzat hartuko da.
|
|
|
Azkenik, epaileen eta haiek aritzen diren organoen balorazioarekin bukatzeko, haien lana kalitatezkoa izateko baliabide pertsonal, material eta tekniko egokiak izan behar dituztela azpimarratu nahi da.
|
Bide
jurisdikzionalean teknologia berrien aplikazioa bereziki zaindu behar da.
|
|
|
483
|
Bide
jurisdikzionalaren gauzarik onena bere arauak oso ondo definituta egotea dela dio Rojas Rivero, G.P. k, El derecho del trabajador al ejercicio individual de las acciones derivadas del contrato de trabajo, op.cit, Relaciones Laborales., 130 or. Antzean, Valdés Dal Ré, F.,. La reforma del proceso laboral en La Ley de Bases de procedimiento laboral?, 1989/ 1 zk. Honen gainean, Sala Franco, T. reki... Ideia bera sistema prozesalari aplikatzen dio, Martín Brañas, C. k,. La eficacia de cosa juzgada de las sentencias dictadas en procesos de conflicto colectivo?, Documentación Laboral, 1996/ 48 zk.
|
|
|
|
Bide
jurisdikzionalera sartzeko erraztasun «juridiko eta ekonomikoa» azpimarratzen dute Martín Valverde, A. k,. Jurisdicción social y tutela judicial efectiva?, op.cit., Actualidad Laboral; Andino Axpe, L. F. k,. El principio de justicia gratuita y los gastos procesales en el procedimiento laboral?, 1991/ 38 zk. eta Romero de Bustillo, S. k,. Desarrollo de la justicia gratuita en el orden jurisdic...
|
|
|
10.7.3
|
Bide
jurisdikzionalaren emaitza. Jurisdikzio ebazpena lan gatazkaren bukaera gisa
|
|
|
|
Bide
jurisdikzionala, eta zehazki, hura garatzeko jarraitzen den prozesua, normalean, lan gatazka ebazten duen epai erabaki batekin bukatzen da. Aurreko lerroetan auzialdian, helegiteetan, bide exekutiboan eta kautelazkoan prozesua nola bukatzen den ikasi da.
|
|
|
|
Bide
jurisdikzionalean gatazkari bukaera ematen dion azken ebazpenaren abantailen artean, lehenbizi, epaileen ebazpenen derrigorrezko onarpena eta haiek betearazteko aukera aipatu behar dira. Enpresaburuak eta langileak, bide jurisdikzionalera doazenean, badakite epaileek beren gatazkari ematen dioten konponbidea betetzeko betebeharra dutela.
|
|
|
|
Bide
jurisdikzionalaren indar hau azpimarratzen dute, beste batzuen artean, Iglesias Cabero, M. k,. Administración del convenio y solución extrajudicial y judicial de los conflictos colectivos?, Cuadernos de Derecho Judicial, 1995/ 20 zk.; Montoya Melgar, A., Galiana Moreno, J. M., Sempere Navarro, A.V., Ríos Salmerón, B., Curso de procedimiento laboral, op.cit., 28 or. eta Torollo González, F. J...
|
|
|
|
Bide
jurisdikzionalaren beste bertute bat, bertara aurkeztutako gatazka ebazten duen azken ebazpenean atzematen dena, hari kongruentzia printzipioa aplikatzetik eratortzen da. Organo jurisdikzionala epaiketan aurkeztutako arazo eta gai guztiak ebaztera behartuta dago, alderdiek aurkeztutako gatazkaren alderdi guztiei erantzun bat bermatzeko.
|
|
|
|
Bide
jurisdikzionalaren beste alderdi positibo bat magistratuek ebazpenak arrazoitzeko edo motibatzeko duten betebeharra da, alderdiek epaileen erabakia ulertzeko ezinbesteko elementua567 Edozein kasutan, eta bere erabakia justifikatzeko auzitegiak ematen duen argumentazioaren gainetik, herritarrak uste badu epailearen erabakiak kalte bat eragiten diola, gehienetan helegitea jartzeko aukera du.... Guztiz independentea den beste organo jurisdikzional batengana, goragoko batengana, debolutiboak ez diren helegiteen kasua salbu?, jo dezake epailearen erabakia berresteko edo gaitzesteko.
|
|
|
Kapituluaren azken parterantz, aldiz, sistema jurisdikzionalaren eraginkortasuna izango da mintzagai nagusia.
|
Bide
jurisdikzionala eraginkorra al da. Galdera horri erantzuteko ahalegina egingo da.
|
|
|
10.6
|
Bide
jurisdikzionalean herritarrari aintzatetsitako bermeak 263
|
|
|
10.7.3
|
Bide
jurisdikzionalaren emaitza. Jurisdikzio ebazpena lan gatazkaren bukaera gisa 292
|
|
|
Salbuespen bezala, eskudunak diren lan epaitegi eta aretoetako erregistroak irekita ez daudenean, demandak beraiei dagozkien Guardiako Epaitegietan aurkeztu dira, eta gizarte epaitegirik ez duten irletan, Guardiako edozein epaitegitan aurkeztu dira (LPLren 44 eta 45.1 art.).
|
Bide
jurisdikzionalera sartzeko dagoen erraztasuna erakusten duen beste xedapen bat da.
|
|
|
|
Bide
jurisdikzionalak osotoro errespetatzen ditu prozesutik kanpoko pertsonen, hirugarrenen alegia, eskubideak. Horrela, EK-k herritar guztiei aintzatesten dien justiziarekin kolaboratzeko betebeharraren zehaztapen legez (EKren 118 art.), lan prozesuan ere, magistratuek hala eskatzen dienean, herritar guztiek justiziarekin kolaboratzeko betebeharra dute531 Gainera, hirugarren bati jarduera jurisdikzionalaren ondorioz ekonomikoki balora daitekeen kalte bat sortzen bazaio, kasuaz arduratzen ari den epaitegi edo auzitegiaren aurrean kalte ordaina eskatzeko eskubidea aintzatesten zaio (LPLren 75.3 art.).
|
|
|
|
Bide
jurisdikzionalak berekin dakartzan itzelezko neke, tentsio eta antsietatea azpimarratzen ditu, Dupuis, J. C. k, Mediación y conciliación, 2 arg., Abeledo Perrot, Buenos Aires, 2002, 14 or. Energia kontsumoa askotan gastu ekonomikoa baino askoz handiagoa dela azpimarratzen du Henry, J. F. k,. Alternative Dispute Resolution for executive lawsuits?, The Corporate Board, 1996ko urtarrila otsaileko ... la nueva ley de asistencia jurídica gratuita?, op.cit., gastu hori ordaintzeko «kostu moral» batzuk jarri liratekeela azpimarratuz.
|