|
2000
|
|
|
Inkisizio Sainduari heldu eta garbiketa ideologikoa abiatu da.
|
Besteak
beste Nafarroako Historia ofizialaren liburua bidean da. Bertsio ofizial eta bakarra, udazkenerako argia ikusi duena, Roman Felones eta Fermin Miranda irakasleek izenpeturik.
|
|
|
Nire iritziz, luke berpiztea.
|
Besteak
beste, erreferentzia kontuetan behar beharrezkoa izan dugu urte luzeetan Jon Bilbaoren Eusk oBi bliographia eta oraindik ere, saihestu ezinekoa da.
|
|
2001
|
|
|
azken finean, euskal eleberrigintza modernoaren fundatzaileetakoa da.
|
Besteak
beste. Baina kritikak ez luke soilik iragan hori kontuan hartu behar.
|
|
2002
|
|
|
1. Bai. Gaur egungo gizartean edozein ekimenetan erabiltzen den metodologia arruntari segituz, aditu talde batek bideragarritasun txosten bat osatu luke, alderdi horiek guztiak kontuan hartuz; baina ziur naiz Eusko Jaurlaritzak baduela eskurik eta dirurik proiektu hori bere gain hartu eta aurrera ateratzeko.
|
Besteak
beste, 1918an lau diputazioek Eusko Ikaskuntza eta Euskaltzaindia sortu zituzten bezala, edo 1980an Eusko Jaurlaritzak ETB. Borondate politikoa da gakoa, ez besterik.
|
|
|
Suedieradunak %6 baino ez dira Suomin; hala ere, Unibertsitate propio elebakarrak dituzte.
|
Besteak
beste, euren Hezkuntza Sistema propio elebakarra izateak (elebitasuna ez ezik, eleaniztasuna bermatzen duena) eman die suedieradun suomiarrei, gutxiengo nabarmena izanik ere, euren hizkuntza eta kulturari heltzeko aukera.
|
|
|
Euskara politizatua dagoela maiz entzuten da, eta iritzi horrekin bat nator; baita auzi horri berebiziko garrantzia ematearekin ere.
|
Besteak
beste, Ramon Saizarbitoria kezkati agertzen zen euskarak jasaten duen erabilpen politiko interesatuarekin, eta, egoera hori gainditzeko, euskal eta espainiar nazionalisten arteko adostasunaren premiaaldarrikatzen zuen, Bilbo Zaharra euskaltegiak antolaturiko hitzaldi sorta baten baitan (El Correo,).
|
|
2003
|
|
|
Diferentzia batez, Industriak itzuli beharreko diru laguntzak inbertsiorako aurreratu ohi dituen bitartean, Kulturak produkziorako aurreratuko dituela.
|
Besteak
beste, 15 milioi euroren laguntzak: 9 milioi produkzioa sustatzeko diru aurrerapenak eta 6 milioi kredituen" bigungarri".
|
|
|
Lehen lehenik, jira eta buelta, enpresa berberak ari direla guztion gogotan.
|
Besteak
beste, enpresa handi samarrak direlako eta komunikabideetan sarri agertu ohi direlako, segurutik.
|
|
|
|
Besteak
beste, mahai inguru hartan bi iritzi nabarmen kontrajarri ziren. Zenbaiten ustez, genero estetiko gisa, telebistarik izan ez da.
|
|
|
|
Besteak
hor konpon. (9 ikastunitatea).
|
|
|
|
Besteak
hor konpon. (9 ikastunitatea).
|
|
2004
|
|
|
Ez badira, esaterako, Agiñan, edo Iruñeko Ziudadelan, edo Donostiako Santa Klara parean.
|
Besteak
farolak dira gehienetan. Bitxia da:
|
|
|
Erakutsi ahala, bizpahiru aurpegi ezagun nabarmendu ditut letren artean ziren argazkietan.
|
Besteak
beste, aurten zendu diren bi euskal idazle jator. Bata, ondarrutarra, Augustin Zubikarai; bestea, andoaindarra, Martin Ugalde, itsasaldeko Hondarribian bizi zena.
|
|
|
Bide honetan adibide ugari ditugu Afrikan, batzuk sarituak (Souleymane Cisse afrikarrak lortu zuen 1987an Cannesen Epaimahaiaren Sari Nagusia).
|
Besteak
ez diraho rren ezagunak (Burkina Fasoko G. Kabore, M. Alassanek filmaturiko Koda erregearen historia, Marokoko Souheil Ben Barkaren filmak, etab.), ia denek tokian tokiko ahozkaritza daukate oinarritzat25 Ez dute, jakina, mendebaldean egiten den antzerako zinemarik egin nahi, beren istorioak eta Historia agerraraztea baizik2 6.
|
|
|
1 9 70 7 1. Jose Luis Alvarez" Txillardegi", Benito del Valle eta Iñaki Beobideren artean Irakur Saila sortu zuten.
|
Besteak
beste, honako liburuak:
|
|
|
Larreso rok egina hau ere, Sustrai bilalibu ruan, zenbait euskal korapilo askatzen saiatzen zen ordurako euskal deklinabideaz, euskal joskeraz edota aditzaz.
|
Besteak
beste, gramatika liburuen lagungarri edo osagarri izan nahi zuen. Honelako liburuen beharra gero eta handiagoa zen, ezta?
|
|
|
|
Besteak
beste, Irulearen negarraNemesio Etxanizek idatzitakoa edota Lizardiren Ezkondu ezin zitekeen mutila ere bai. Garai hartan Liburutegiko arduraduna zen Jose de Artetxeren laguntza izaten genuen.
|
|
|
Nikolas Lasarte Donostiako alkate zela Ayca rt zinegotziak" Club de Te at ro" izeneko erakundea sortu eta gu bezalako antzezle amateurrentzat laguntza handia izan zen.
|
Besteak
zebiltzan erritmoan ibiltzera behartu gintuen horrek.
|
|
|
1 Prentsan zabaldua.
|
Besteak
beste, Berria n,.
|
|
|
Izan ere, 41/ 1995 Legean ezartzen zen ereduak, ordura arteko Kataluniako esperientzian oinarritua neurri handi batean, ukitu sozial eta progresista nahiko nabarmenak zituen, ez zirenak batere ondo egokitzen Alderdi Popularrak bultzatzen zuen ikuspegi liberalizatzailearekin.
|
Besteak
beste, honako irizpideak ezartzen zituen lege hark:
|
|
2005
|
|
|
|
Besteak
beste, webgune horrek euskal kulturaren agenda bat argitaratzen du, Euskal Herriko arteari, hizkuntzari eta ondareari buruzko informazio trinkoak, bai eta tokiko elkarteen eta artisten aurkezpen xehea (datu basea) ere. Bestalde, atariak extranet intranet dimentsio bat badauka, beren egoitza edozein lurraldetan izanik ere, Euskal Herriko kultura elkarteek barne komunikazio eraginkorragoa ukan dezaten.
|
|
|
Baina egia da 45 urtetik gora dituen jendeak euskarazko telebistarik ez zuela ezagutu haurtza roan. Ez da zaila ulertzea 1982an, ETB sortu zenean, adin bat zeukan jendeak eta bizi guztian erdarazko hedabideak ezagutu eta kontsumitu zituenak eragozpen gehiago izatea euskarazko kateari lotzeko, are gehiago fikziozko saioetara (ki rolen edo albistegien aurrean, esaterako).
|
Besteak
beste, erdaraz eskolatu zirelako denak, eta horietarik bakarrenbatzuk baino ez zirelako berandu batean alfabetatu euskaraz. Ikus entzuleak, zein euskalkitakoa den, errepa roa izan dezake produktu bikoiztua onartzeko garaian:
|
|
|
5 Eskertzen diot Pruden Gartziari artikulu honetaz bidali didan gutun pertsonala.
|
Besteak
beste, honako azalpenak ematen dizkit: " zintzotasun intelektual minimo bat daukan edozeinentzat zure aurkikunde eta komentarioak munduko gauzarik naturalena dira, eta adierazten diguten gauza bakarra da 1930etako abertzaleen eboluzio politiko intelektuala guztiz bat datorrela Europan segitu zenarekin, puntu bat bereziki azpimarratuz:
|
|
|
Alemanek esaten duten bezala Bildhubsch zen, izugarri polita eta jatorra, zinez.
|
Besteak
Nadia eta Taniuxa ziren. Nadiak hamabost urte zituen eta Taniuxak bederatzi bakarrik.
|
|
2006
|
|
|
Eta helburu horri begira, euskara ikasiko dutela ziurtatuko duen irakaskuntza eredura bideratzen saiatu.
|
Besteak
beste, ondorengo arrazoiengatik:
|
|
|
|
Besteak
|
|
|
Izan ere, euskalduntze prozesua baldin bada betidanik eskola publikoak hartu duen jomugarik handiena, sekulako lana eginez, azken urte hauetan, gure geletan kultur aniztasuna nabarmendu edo ikusgai egin den aro berri honetan, ikasle etorkinen hezkuntza benetako erronka bilakatu dela aitortu beharrean gaude.
|
Besteak
beste ikasle berrien etorrerak geletako antolamendu, metodologia, hizkuntzen trataera... kolokan jarri dizkigulako, zenbait hutsune agerian utziz eta krisi beldur ikarak eta mamuak sorraraziz. Baina, krisia aldaketarako abagune bezala harturik, guk gure eskola erantzuna hobetzeko bideari ekin diogu.
|
|
|
Ikastalde bereiztu horien tutoreek lan ikaragarria egin arren, emaitzak ez ziren oso baikorrak gertatzen.
|
Besteak
beste, gure kezkak hemendik zihoazen:
|
|
|
Aipatutako artikuluan Fishmanek paragrafo gutxi batzuetan zoragarri deskribatzen du hizkuntza eta kultura baten galera prozesuan zehar hizkuntza eta kultura horretako kideen artean gertatzen den" drama", gertatzen den izaeraren krisia eta segurtasun galera.
|
Besteak
beste, euskaldun askok bizi izandakoa, bere garaian beste hizkuntza batean hitz egitera behartuak izan zirenean, edota beste erreferente batzuek gidatzen zuten kultura batean" moldatu" beharra izan zutenean.
|
|
|
|
Besteak
beste, euskara kultur hizkuntza bihurtzeko asmoz sortu zen Jakin aldizkaria, lehen editorialean bertan nabarmen ageri denez:
|
|
|
|
Besteak
beste, zure azkena Arantzazun.
|
|
|
Martxoaren 10ean nire urtebetetzea zen —horregatik gogoratzen ditut datak—, eguerdian hura ospatu eta arratsaldean ospitalean nengoen.
|
Besteak
beste, Agirre eta Lapaza doktoreek aztertu ninduten eta Agirre doktoreak segituan intuitu zuen zer nuen. Bi hilabete egin nituen bertan diagnosia egiten zuten bitartean, eta egia:
|
|
|
Bai, pilo bat, zortzi bat edo.
|
Besteak
beste, Josetxo Iturria, Roberto Linkel, Alberto Ugalde, Iñaki Bereziartua...
|
|
|
Jakin badakigu aldaketa etengabekoa dela; hau geldiezina dela eta honek ez duela amaierarik, ezin duela amaierarik izan eta horretan egokitzen jakitea dela garrantzitsuena.
|
Besteak
beste Joxe Mari Arizmendiarrietak zihoen hura lege baita: " bizitasunaren ezaugarria ez da irautea, berritzea eta egokitzea baizik".
|
|
2007
|
|
|
Hainbat gauzen artean Alonso aferaz hitz egiten zuen.
|
Besteak
beste, honakoa esan zuen:
|
|
|
Leon, Burch eta Tamayok oso ongi aztertu dute hori Latinoamerikako mugimenduen artean (2005: 82).
|
Besteak
beste, Mexikoko zapatistak, Brasilgo MST Lurrik Gabekoen Mugimendua, Ekuadorko indigenak, Boliviako nekazariak edota Argentinako piketeroak aipatu dituzte. Euskal Herrian ere antzeko zerbait gertatu da askotan hainbat mugimendurekin.
|
|
|
Ametsa egia bihurtzea eta haiek, ondoren, naturaltzat ematea, ordea, espainiarrek bakarrik egin dezakete.
|
Besteak
beste, euskal nazionalisten ametsak ezaren erreinura eraman dituelako(" ese no lugar que unos pocos han soñado"). Zilegi da Espainian espainiar nortasuna eta espainiar hizkuntza nagusi izatea.
|
|
|
Beste gutun bat, luzea, idatzi zuen —hilaren 4an datatua—, Ministroari berari zuzendua, eta Joseba Intxaustik sinatzekoa.
|
Besteak
beste honako hau esaten zion:
|
|
|
Aldizkaria kaleratu zitekeen; baina artean bestelako baldintzak bete behar izan ziren behin betiko baimena eta inskripzioa edukitzeko.
|
Besteak
beste, inskripzioaren eskabidearen iragarpena Estatuko Buletin Ofizialean egin behar zen, eta horren kostua aldez aurretik ordaindu behar zuen eskatzaileak.
|
|
|
Bide batez, Sainz Pezonagak berak gauzak nola ikusten dituen ezagutarazteko bide eman behar luke lan honek.
|
Besteak
beste, bere proposamena Euskal Herri guztirako proiektu politikoak izan behar lukeen izen bikoitzaz.
|
|
|
Gure lana izan da Euskal Herriko hizkuntza politikaren aurkeztea, ekintza konkretuak aipatuz.
|
Besteak
beste, arratsalde bat antolatu dugu Donostian, Batekmila erakusketa ikusteko Koldo Mitxelena Kulturunean, eta Miren Azkarate Kultura Sailburuaren entzuteko, Jaurlaritzaren hizkuntza politika aurkeztu duelarik.
|
|
2008
|
|
|
12
|
Besteak
beste, liburu hau idatzi du: La etica de la autenticidad, Paidos, Bartzelona, 1995 Bai Taylor, bai Kymlicka egileek eragin handia izan dute; esate baterako, gai horiei buruz Quebecen izandako eztabaidetan.
|
|
|
Seigarren alea argitaratzearekin, horrenbestez bilduma jada ikusgai zela iritzita, hori ospatzeko, egun osoko ZIOfesta antolatu genuen Donostiako Koldo Mitxelena Kulturunean, 2007ko ekainaren 14an, parte hartze zabal batekin, bai hizlariz eta bai entzulez.
|
Besteak
beste, ekitaldiaren amaieran, Pedro Migel Etxenike eta Anjel Lertxundi jarri genituen zientziaren eta literaturaren arteko harreman horretaz solasean.
|
|
|
Arestian ikusi bezala, Euskal Unibertsitate Sistema osatzen duten hiru unibertsitateek pauso ugari eman dituzte GHEEra egokitzeko.
|
Besteak
beste, hiru unibertsitateek ECTS sistema unibertsitateko irakaskuntzetan barneratzeko programak bultzatu dituzte. Dena dela, aipatzekoa da, kasu gehienetan, irakasleek beren borondatez parte hartzen dutela programa horietan, eta, ekimen horiek, beraz, esperientzian parte hartzea erabaki duen irakasleak ematen dituen irakasgaiak aukeratu dituzten ikasleei baino ez dietela eragiten.
|
|
|
Ibili badabiltza hegan beste hainbat zalantzazko galdera ere.
|
Besteak
beste, euskarak galdu egin dezakeela. Nazio planteamendu batetik begiratuz zatiketa mantentzera datorrela?
|
|
|
Badakit, ordea, Lisboan, Tajo errekari begira zegoela albiste mingarriak hartu dituela.
|
Besteak
beste, berak miresten zituen giza semeak mundu honetatik joan zaizkiolako. Filosofo dugu Akarregi, kostaldeko filosofoa, hain zuzen ere, eta badaki halako uretan ur gazituaren zabalak inoizkorik abegikorrenean hartzen duela bera, Kantauri aldean nahiz Atlantiko partean.
|
|
2009
|
|
|
Noski, ez da kasu bakarra.
|
Besteak
beste hortxe ditugu Beñat Etxepare eta Arnaut Oihenart, biak arrazoi askorengatik gure Lazarragarekin paralelismo handiak dituztenak. Badira beste batzuk ere, baina ez dakit oso gutxi izan diren, orain arte garrantzi txikia eman zaien edo, beste barik, ez dugun beraiengan erreparatu.
|
|
|
bata, ingeniarien komunitatean sorturikoa, teknologiaren ikuspegi hedakorra da; horrek teknologia modu erabat gizatiarrean ikusten du eta bizitzaren arlo guztietara zabaltzen du.
|
Besteak
, humanitateetan sorturikoak, teknologia gizakiaren dimentsio murriztu gisa ikusten du. Erro hori murriztailea da.
|
|
|
Badirudi erlijioak gizakiak dituen zenbait nahi eta desio ase ditzakeela, edo dituen zenbait beldur eta izu bare ditzakeela.
|
Besteak
beste, heriotzari diogun beldurra, edo hilezkortasunak duen erakarpena. Hilkortasuna baino sumatzen ez dugun mundu batean, hilezkortasuna amesten dugu.
|
|
|
5
|
Besteak
niregatik gaztelaniaz egitera ez behartzea.
|
|
|
Ildo horretan aritu da lanean azken urteotan eta hainbat ekarpen egin ditu.
|
Besteak
beste: udalen hizkuntzapolitika neurgailu bat sortu eta 100 herritan hizkuntza politika ebaluatu du, Akordio Soziopolitikoa osatzen duten alderdi eta sindikatuekin adosturik, Euskararen Ordenantza Eredugarriak arau markoaren proposamena sortu du.
|
|
2010
|
|
|
Hizkera zientifikoz jantzitako marketing erasokorraren babesean merkatuan aurki daitezkeen dieta, osagai nutritibo, terapia miragarri eta enparauen mundua biluztu egiten du, atzean dagoen gezurra eta iruzurra agerian utzita.
|
Besteak
beste argi eta garbi adierazten du halako edo bestelako osagarria duen esnekiak kolesterola ez duela gutxiagotzen, telebistan termino zientifikoak usatuta bestela esaten badigute ere, eta kolesterolaren arriskua ebitatzeko dieta egokia eta orekatua izatea dela zentzuzkoena.
|
|
|
Batek litxarreria vending itxura dauka.
|
Besteak
, aldiz, saltxitxautoa dirudi... baina liburuak ditu. Liburuak hartu eta irakurri ostean bertan utzi behar dituzu.
|
|
|
|
Besteak
beste, gizakion neurri egiazkoa eman zuen. C. elegans zizarearen eta beste animalia ‘apalago’ batzuen genoma aztertu zenean eta zenbat gene zituen jakin zenean, gizakiok gene bitartean izango genituela iragarri zen.
|
|
2011
|
|
|
Jakin en lehen zenbakiek oso harrera ona izan zuten.
|
Besteak
beste, K. Mitxelenak:
|
|
|
|
Besteak
beste, auxe iritxi dugu, euskal idazle geientsuak eta gorengoak elkar eraztea. Or duzu Egan euskera utsean bikain idatzita.
|
|
|
Baina XVII. mendean Arnaud Oihenartek bi Vasconien kontakizuna burutu zuen, Akitanoa eta Iberikoa (Notitia utriusque Vasconiae).
|
Besteak
beste esaten du latinez kantabro deitzen zaiela frantsesek basko edo bizkaino eta espainolek baskongado deitzen dituztenak. Garai berean, Nafarroako erresumako historialaria zen Moretek dio Vizcaya izenpean Ameriketan eta hainbat unibertsitateetan nafarrak ere sartzen zirela.
|
|
|
Batek urdin kolore berezia du.
|
Besteak
, aldiz, urre kolorea. Azken honetan hizki handiz idatzia ageri da bertsoa:
|
|
2012
|
|
|
Hemen gaurkotasunarekin lotura estua zuten tituluak biltzen ziren.
|
Besteak
beste, John Gunther en Arrastrado por la creciente, Europa por dentro, hoy eta Rusia por dentro, hoy; Reza Pahlavi ren Mision para mi pas; Truman Capote ren Se oyen las musas, Roy McGregor en Vida y epoca de Nikita Kruschev. Liburu multzo horretan kazetaritzatik gertu dauden tituluak aurkitu ditugu, askotan sozialismo errealeko herrien egoerarekiko kezka eta interes nabaria azalduz.
|
|
|
Tenperatura baxuko fisikan nabarmendu zen, eta horrexegatik jaso zuen 1978ko Nobel Saria.
|
Besteak
beste superjariakortasuna deskubritu zuen.
|
|
2013
|
|
|
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoarako onartu zen Euskadiko Autonomi Estatutuak, hartara, botere politiko berri baten eratzea ekarri zuen berarekin.
|
Besteak
beste, Eusko Jaurlaritza eta Eusko Legebiltzarra sortu ziren 1980an, eta Bizkaiak zein Gipuzkoak 1936ko gerraren ondorioz galdutako itun ekonomikoa berreskuratu zuten. Botere egitura berri horren kudeaketaz arduratu zirenek garbi zuten oso handia zela telebistak subjektu politikoaren eraikuntzan zein botere gune jaio berriaren legitimazioan joka zezakeen rola.
|
|
|
Gazteleraren sarrerak zenbait auzi jarri zuen agerian.
|
Besteak
beste, ETBren hizkuntza politika argirik eza. Izan ere, gauza jakina baitzen ETB sortu zen une berean egoera soziolinguistikoaren nolakoa, eta testuinguru horretan euskara hutsezko kanalak nekez hel ziezaiokeela legeak ezartzen zuen helburu politikoari.
|
|
|
Steven Pinker chomskyar pentsalariak, Hizkuntza sena liburuan, luze argudiatu du sortzetiko hizkuntzaren alde, hau da, kulturari baino giza naturari lotzen zaion hizkuntzaren alde.
|
Besteak
beste, hauxe dio: " Hizkuntza ez da kultura asmakizun hutsa...
|
|
|
Kaia jendez betea zegoen.
|
Besteak
beste, poloniarrekin eskapatu zen
|
|
|
Baina tradizio hori askoz ere zabalagoa da, bai kristau tradizioan, bai beste hainbat tradizio erlijiosotan.
|
Besteak
beste, hor ditugu Mardonesek aipatzen dituen Buberren hitzak: " Izatearen edukietako baten komunikazio erlijiosoak paradoxan du bere leku aproposa.
|
|
|
Asmo horien baitan, ekainaren 1ean Aniztasunaren Eguna ospatu zuten Donostian, horretarako 11koloreFest jaialdia antolatuz.
|
Besteak
beste, aniztasunaren aldeko danbor jotzea eta jatorri ugariko pintxoak dastatzeko aukera eskaini zuten hiriko zenbait taberna eta jatetxek, hiriko ohiturak aniztasunarekin uztartuz. Gipuzkoako hiriburua hainbat arrazoirengatik hautatu zuten:
|
|
|
|
Besteak
beste, honako ideiak jorratu ziren: zer egin euskaratik urrun bizi diren herritarrak euskarara hurbiltzeko; eskubide desberdintasunek desberdintasun sozialak eragiten dituzte, euskara herritar guztien eskura ez jartzeak desberdintasuna bultzatzen du.
|
|
2014
|
|
|
Bi hil eta beste bi frontera.
|
Besteak
emakumeak ziren.
|
|
|
Ikuska saila aitzindari izan zen, nazio ikuspegitik, hainbat aspektu jorratzerako orduan.
|
Besteak
beste:
|
|
|
Lan eta ideia berritzaileak dakartzaten zinegile horietariko batzuk hasi dira zinemaldietan parte hartzen eta oihartzuna izaten.
|
Besteak
beste, Maria Elorza, Maider Fernandez, Aitor Gametxo, J.M. Palacios, Mikel Zatarain, Maddi Barber, Katihotsak eko jendea (Ataun of the Dead, Joxean’s hileben)... Aipagarria da ere, horri lotuta, ikus entzunezkoa egun arte diziplina ezberdinen bilgune naturala bihurtu izana.
|
|
2015
|
|
|
Ildo horretatik, hizkuntza gutxituen esparruan dauden gabezia batzuek berebiziko eragina dute hizkuntza horietan jarduten duten akademikoen lanean.
|
Besteak
beste, tresna bibliometriko egokien ezak, eta horrekin batera, argitalpenen kalitatea eta eragina ebaluatzeko tokiko irizpideak irizpide globalekin bateraerabiltzen dituzten agentzia eraginkorren gabeziak. Faktore horiek guztiek zaildu egiten dute hizkuntza gutxituetan egin daitekeen argitalpen zientifikoa, baita dibulgaziozkoa ere, eta, hartara, baliogutxitu mundu akademikoan hizkuntza horietan egin litekeen lana.
|
|
|
Erabakiak zabaldutako aro berriak, gainera, gatazkari buruzko literaturaren harreran eta jendarteratzean ere arrastorik utzi duela ezin ukatuzkoa da.
|
Besteak
beste, borroka armatua amaitu ostean frankismo osteko 30 urteetako indarkeria politikoaren inguruko errelatu edo kontakizunaren auzia bihurtu da eragile politikoen artean eztabaidagai eta diskurtsoaren esparrura lerratu da lehia politikoaren parte bat. ETAren eta estatuaren indarkeriaren kontakizuna egia edo historiaren parametroetan barik kontakizunarenean kokatu izanak euskal literaturari esparru literario hutsa gainditzen duen lekua aitortzen diola dirudi, historia narraziotzat hartzeak fikzioa eta errealitatea elkarrengana hurbiltzen baititu ezinbestean.
|
|
2016
|
|
|
Bi ziren atxilotuak.
|
Besteak
ere ator gorria eta galtza beigeak zituen. Prefekturan emango zioten poliziari Alfonsoren jantzien berri.
|
|
|
Ibañeta-k pieza historikoa behar zuen, eta gure taldea osatu zen Matalas-endako.
|
Besteak
beste, Manu Robles Arangizen seme Ugutz zegoen. Biziki aktore ona zen, eta hark galdegin zuen bere anaiak obrako jantziak diseinatzea.
|
|
|
Eta zein dira Euskal Herriaren prozesua elikatzeari begira atera daitezkeen ondorioak?
|
Besteak
beste hauek, gure ustez: a) Burujabetza prozesua zilegitasun demokratikoz hornitu behar da.
|
|
|
1
|
Besteak
beste, ikuspegi liberaletik, Wilson presidentearen printzipioetatik (1918) eratorri dira autodeterminazio eskubidea arautzen duten 1966ko Giza Eskubideen Konbentzioa edo Nazio Batuen 1970eko adierazpena. Eremu sozialistan, berriz, Leninen ‘nazioen autodeterminazioan’ oinarritutako hainbat konstituziotan jaso zen autodeterminazio eskubidea...
|
|
|
Ordutik aurrera, laburtzeko zailak diren gauza asko gertatu dira.
|
Besteak
beste, udalak eraikina erosi zuen eta herritarrek antolatutako hainbat parte hartze prozesu egin dira Astra zer izango den elkarrekin erabakitzeko. Une honetan herritarrek autogestionatzen dugun proiektua da.
|
|
|
Lehenago esan dudan bezala, ekimen gehienak ez ditu egitarau lantaldeak antolatzen; beraz, ezinbestekoa da herriko kultur eta gizarte eragileek espazioa erabiltzea.
|
Besteak
beste, ikusi dugu baliabide egokiak dituen eta erraz erabiltzen den espazio bat edukita, eragileek ekimen gehiago antolatzen dituztela eta, are gehiago, eragile gehiago ere sortzen direla. Gainera, espazio autogestionatua izanik, ikasketa prozesua izaten da ekimenen antolaketa bera, eta, beste eragile asko izanik inguruan, hasieratik beste batzuen laguntzarekin ikasteko aukera ematen du.
|
|
2017
|
|
|
Ohorea niretzat.
|
Besteak
beste, lau lagun, Beñat Gaztelurrutia, Unai Iturriaga, Eneko Abasolo eta Igor Elortza zebiltzan antolaketan. Igartzen zitzaien nahi bat, egun hartan eta hurrengoetan, esker ona erakusteko.
|
|
|
Aitzitik, bai.
|
Besteak
beste erakusten digulako gure gizarte mendebaldarrean lurretik edo estropezuka aritzea ez dela ‘normala’, eta egokia eta zentzuzkoa dena zutik, tente eta ziurtasunez ibiltzea dela. Maiz kontrakoa uste izan arren, beraz, ez dago umore zuririk, tentela edo otzana denik.
|
|
|
Elkargunearen teoriari azkenaldian hainbat kritika egin zaizkio.
|
Besteak
beste, banaezinak direla hor ezartzen diren aldagaiak, eta, batik bat, historizismoa baztertu egiten dela. Beste era batera esanda, eta kasu zehatz batetik abiatuta, ‘emakume langilea’ eratzea prozesu historiko bat dela, oinarrian klase borroka duena.
|
|
|
Horren eragina oraintxe ari da gurera heltzen. Halere, lerro horren ordezkari Ochy Curiel behin baino gehiagotan izan dugu hizlari gure artean (ikus Curiel 2015a, 2015b) eta, duela bi urtetik hona, Maggie Bullen antropologoa feminismo dekolonialari buruzko mintegi bat koordinatzen ari da Donostiako Kaxilda liburu dendan.10
|
Besteak
beste.
|
|
|
Helburuen artean gaztelaniara ez jotzea baldin bazegoen, euskarara baizik, ume marokoar edo pakistandar heldu berri bat, gaztelaniaz ez dakiena, ez genuke bertan kokatuko?
|
Besteak
gaztelaniara ‘ez bultzatzeaz’ gain, euskara ikasteko bere prozesuarentzat oso onuragarria izango litzateke. Eta hala ere, gela horretako familia askok ez zuten nahi ikasle horiek haien umeen gelan sartzea.
|
|
|
Esango nuke klase desparekotasuna naturalizatuta dagoela; behintzat desparekotasunen artean naturalizatuen dagoena dela, ziur aski.
|
Besteak
gizartean kuestionatzen ditugun bitartean eta eskolak haiekin aipatutako bi mailatan lan egiten duen bitartean (kudeaketan eta ikasleen prestakuntzan etorkizunari begira), klase aldagaiarekin ez da horrela gertatzen. Kapitalismoa, gaur eguneko bere fase neoliberal honetan, eta bere ondorioak pertsonen bizitzan eta hezkuntza prozesuan, ez dira orokorrean zalantzan jartzen.
|
|
|
Autoktono batzuengan sortu diren kezken artean, generoaren gaia presente dago. Autoktono batzuen pertzepzio bat da, hain zuzen, etorri diren pertsona asko ‘matxistak’ direla, edo autoktonoak baino ‘matxistagoak’
|
Besteak
beste, emakume musulman ugarik eramaten duten zapiak eztabaida sortu du, eta eskolan ere behin baino gehiagotan agertu dira zalantzak eta hartu dira neurriak (neska batzuei ikastetxerako sarbidea debekatzeraino), kultura kristauko emakumeen eta nesken janzkerarekin orain arte planteatu ez direnak (ez, behintzat, ezer debekatzeraino), agian egokiagoak direlakoan.
|
|
2019
|
|
|
|
Besteak
beste: posible da gorputzik gabeko bertsolaritza, bertsolaria?
|
|
|
Garai hartatik aurrera, nabarmen gutxitu ziren errelebo behartuak eta negozioarekin jarraitzeko presioa.
|
Besteak
beste, emakumeak beste nonbait enpleguratzeko aukerak zabaldu zirelako.
|
|
2020
|
|
|
Baso-lanetan hasi nintzen anaiaren lankide batekin, egun erdiz.
|
Besteak
aurretik fabrikan lanaldi osoa eginda etortzen ziren, eta hala ere, ezin izaten nien jarraitu. Ni, fisikoki, ez naiz indartsua izan inoiz, eta muga hori abildadearekin berdintzen saiatu behar izan dut, baina, han, abildadeak bakarrik ez zuen balio.
|
|
|
Gauza asko...
|
Besteak
beste bertso mundura zurekin inguratzeak jende interesgarri asko ezagutzeko aukera eman ziola, baina ibilera horiekin nekatua zegoela. Bikotean zenbiltzatenean, adibidez, askok ez ei zuen zuen espazioa errespetatzen.
|
|
|
Funtzio bat ere bete dezaket, medium funtzioa.
|
Besteak
entzun eta nire tresnak jarri ditzaket interesgarria iruditzen zaidan jendearen zerbitzura, edo interesgarriak iruditzen zaizkidan arloen zerbitzura. [...] Ni hor eroso nago, gustatzen zait.
|
|
|
medikuntza ildo berriak eta erretorika maisu berriak miresten dituen Fedroren aurrean, Sokratesek antzinako igarle eta eleen laudorioa egingo du.
|
Besteak
beste, Sokratesek inspirazio poetikoa defendatu eta txalotuko du, hain justu, Ion-en gogor salatzen duena! Iruzkingileek argitu duten eran, ez dugu pentsatu behar Sokrates eta Platonkontraesankorra denik eta Ion-en sutsuki kritikatutakoa orain goresten duenik, baizik eta Sokratesek solas lagunaren posizionamenduaren arabera bere diskurtsoa moldatzen duela, besteak beste, aurrean duen pertsona zirikatu eta xaxatzeko.
|
|
|
Ezbairik gabe, honezkero Joxe Azurmendi euskal kultura eta pentsamenduaren mugarri nagusietako bat dela baiezta daiteke.
|
Besteak
beste, Jakin kultura taldeko kidea, Euskal Herriko Unibertsitateko irakaslea eta Udako Euskal Unibertsitatearen sortzaileetako bat izan da, euskaldunen belaunaldi desberdinengan pentsamendua zabalduz eta sustatuz. Edonola ere, Azurmendi ez da izan gogoetaren eragile eta dinamizatzaile hutsa; horretaz gain, pentsamendu propioa ere sortu du euskaraz.
|
|
|
|
Besteak
dioena ondo ulertu gabe ez dago elkarrizketarik, ez dago komunikazio espaziorik. Antzinako Indiako eztabaida filosofikoetan, metodologia bat zegoen ulermen hori ziurtatzeko.
|
|
|
175), emakumeak oso presente izan du gorpuztasuna.
|
Besteak
beste, bere zaintzapean egon baita.
|
|
|
Azken urteotan, zentzu demokratizatzailean edo atzerakoian izan, krisi hori areagotu baino ez da egin.
|
Besteak
beste, hiru aldagai aipatuko nituzke. Batetik, kapitalaren logikak bizitzaren logika irentsi du, eta, ondorioz, denontzako etorkizun oparoa edota etengabeko orainaldia baino, mehatxu bat dugu parez pare:
|
|
|
113).
|
Besteak
, beraz, ‘nire’ aurrean baino ‘nire’ baitan daude, nirekiko jarraitutasunean: " eta gorputzak ez badaude ez batuta, ez bereizita?
|
|
|
Ulisesen periploa, adibidez, itzulera luzea, nostos, Itakara iritsi arte.
|
Besteak
beste, Homerok jaso zuen ziklo mizenikoa. Langile nekaezin horien itzala izan zuten heleniarrek lagun, mende askotan zehar.
|
|
|
Ezin gara Euskadiren independentzia lortzeko zain gelditu gure herria eta herrigintza sistema (ez sistema publikoa soilik) indartzeko.
|
Besteak
beste, gure herria eta gure herrigintza sistema ahulegiak direlako orain independentzia lortzeko (baita epe motzean helburu apalagoak lortzeko ere). Horrek esan nahi du berpizkunde berri bat egituratu behar duela Euskadik bere baitatik:
|
|
|
Ohar filosofiko kritiko bat egin nahi dut hemen.
|
Besteak
beste, Azurmendik Isaiah Berlin deskubritu zigun. Erlatibismoari buruzko bere tesietan, pentsalari juduaren eragina nabarmena da, Azurmendik berak aitortzen duenez.
|
|
|
" Zeure burua ezagutuko duzu besteen jarduera ikusten baduzu.
|
Besteak
ezagutuko dituzu begirada zuregana itzuliz" (Zubiria 2005: 210). 5
|