|
2001
|
|
|
|
Beste
espezie batzuk, giloia edo fritilaria (zingiretako landarea), gutxitu egin dira nekazaritza intentsiboko praktiken eraginez.
|
|
2002
|
|
|
|
Beste
espezie batzuek, azeria eta beste haragijale txiki batzuek esate baterako, jazarpena sufritzen dute ehiza animaliengan eragiten duten presioa dela eta; korbido eta marraskariek, uztetan eragiten duten kalteagatik.
|
|
|
Izurrite bat da.
|
Beste
espezie batzuen lekua hartzen du ibaietan, eta laboreak txikitzen ditu”. Belzak esan du lehen aleak 1998an aurkitu zirela Plaiaundin.
|
|
|
Soropila: beste aukera batzuk
|
Beste
espezie batzuk, lorategi erakargarri eta ia beti berde bat mantentzeko gomendagarri egiten dituztenak, mantentzeko gehiegizko baliabiderik behar ez dutenak, honako hauek dira: Zoysia:
|
|
2003
|
|
|
Neguaren amaieran udaberriko loratze erraboilak landatzeko garaia ere bada, hala nola, errunkuluak eta anemonak.
|
Beste
espezie batzuk, tulipanak esaterako, lehenago landatzea komeni da, garapen motelagoa baitute (hiru hilabete inguru): udazkenaren amaieran edo neguaren hasieran landatu behar dira, udaberrian loratu daitezen.
|
|
2004
|
|
|
Belladona bezalako landareak dira, nahiz eta izena izan, arriskutsua da alkaloide asko dituztelako.
|
Beste
espezie batzuk ere toxikoak dira, hala nola orbainak, errizinoa edo erregaliz amerikarra. Landare horietatik eta hain pozoitsuak ez diren beste batzuetatik urrun egoteko, ezinbestekoa da zer itxura duten eta arriskua non dagoen jakitea.
|
|
2005
|
|
|
Ingurune eta baldintza guztietan, lehen aipatu dugunez, animaliak isolatuta edota elkarturik bizi daitezke.
|
Beste
espezie batzuekin asoziatuta bizi direnean, taldekamenduak antolaketa gabekoak edo antolaketa maila altukoak izan daitezke. Lehenengo kasuaren adibidea, kostaldeko krustazeo, molusku eta ekinodermatuen taldekamenduetan aurkitzen dugu.
|
|
|
Hala, adibidez, trikuak bola bat egitera ohitzen dira auto bat izutzen dietenean, eta, beraz, harrapatuta hiltzen dira.
|
Beste
espezie batzuek janaria bilatzen dute galtzadan edo errepideen bazterretan, hala nola, hontzak, eta horrek azaltzen ditu neurri handiagoan. Legez, animaliak errepideetan bakarrik ibil daitezke, eta ez autobietan edo autobietan, manadan edo artaldean, beste ibilbiderik ez dagoenean eta, gutxienez, 18 urtetik gorako pertsona batek zainduta badaude, eskuineko bazterbidetik gidatzen baditu, oinezkoentzako gunean ez sartzeko eta zirkulazioa ez eteteko.
|
|
2006
|
|
|
Zuhaitz batzuk, pinuak esaterako, ez dira gai bi urte baino gehiago bizitzeko mikorrizatu gabe daudenean.
|
Beste
espezie batzuetan, orkideak kasu, ezinbestekoa ere bada, landarerik gabe ezin baita bizirik iraun. Mikorrizazioak, halaber, txapeleko onddo ezagunak, hala nola “amanitak” edo “boletoak”, edo produktu gastronomiko hautatuenetako bat, boilur beltza, haztea eragiten du.
|
|
2008
|
|
|
Gehiegizko energia modu egokian barreiatu ezin dutenez, kate erreakzio bat sortzen dute, eta pixkanaka hondatuz joaten dira, hil arte.
|
Beste
espezie batzuek, berriz, girotze prozesu bati ekiten diote, eta beren burua babesteko konposatu kimikoak aktibatzen dituzte; hots, egoera berrira moldatzen dira. Konposatu kimiko horiek interesatzen zaizkio, hain zuzen, EHUko Zientzia eta Teknologia Fakultateko Landareen Biologia eta Ekologia Sailean diharduen ikertzaile talde bati.
|
|
|
|
Beste
espezie batzuen ootekak, marisorginenak adibidez, hilabeteetan egoten dira ireki gabe. Haietan, udazkenean eta neguan bizitza gelditu egiten da.
|
|
|
Antxoa ezin harrapatu, eta hasi zarete beste aukera batzuk aurkitzen?
|
Beste
espezie batzuk arrantzatu, urrunago joan?
|
|
|
|
Beste
espezie batzuetan ere jarri dituzte kuotak. Aldaketarik egon da?
|
|
2009
|
|
|
Arriskuan dauden zuhaitzen artean daude Himalaiako hagina, paclitaxel botika kimioterapikoa ekoizteko erabiltzen dena; warburgia, malariaren kontrako sendagai bat lortzen dena; eta gerezi afrikarra, zeinaren estraktua prostata arazoak tratatzeko erabiltzen baita.
|
Beste
espezie batzuk hauek dira: “Nothapodytes foetida”, Indiako hegoaldeko zuhaitza eta Sri Lanka, minbizia tratatzeko farmako erabilgarriak sortzeko erabiltzen dena; “Saussurea lappa” zuhaixka, zeinaren sustraia Indian erabiltzen baita azaleko gaixotasunak sendatzeko; eta, azkenik, “Fritillaria cirrhosa”, Txinatik datorren tratamendua, Arazoaren arrazoi nagusietako bat gehiegizko merkataritza ustiapena da; izan ere, askotan bilketa ez da oso iraunkorra izaten eta ez da kontu handiz egiten.
|
|
|
Hala ere, zur tropikalek kolore grisa hartzen dute denborarekin, olio naturalez egindako akaberarik ez badute, haien babes eta iragazgaiztasun naturala indartzeko.
|
Beste
espezie batzuk aurrekoak baino gutxiago irauten dute, baina, beren izaeragatik, oso inpregnabilitate handiko zurak dira. Horrek babesleak eta akabera produktuak sartzea errazten du.
|
|
|
Arrain irina arrain haztegietan erabiltzen da izokinak, amuarrainak edo atunak mantentzeko.
|
Beste
espezie batzuk, hala nola Txinako karpa eta tilapia, landarez elikatzen dira. “Arrain begetariano” horiek ingurumena errespetatzen duen alternatiba gisa hartzen hasi dira.
|
|
|
Itsas inguruneaz, badago ikerketaren bat, itsas azpiko espezieei buruz.
|
Beste
espezie batzuei buruz arrainak, ornogabe handiak, epifauna..., ez dago batere daturik. Ikastaro honekin kontzientziatu nahi ditugu administrazioak eta gizartea, lan hauek egiteko.
|
|
2010
|
|
|
|
Beste
espezie batzuk ez daude desagertzeko arriskuan, baina munduan zehar naturan oso leku gutxitan aurki daitezke. Horrelakoak dira gainerako guztiak, batzuk lorezaintza komertzialari esker munduan zehar artifizialki eta beti gizakiaren eskutik asko hedatu badira ere, Magnolia grandifloraesate baterako.
|
|
|
Gainera, “harraparien populazioa nahi baino hiru aldiz handiagoa izan da” gehitu zuen.
|
Beste
espezie batzuk gal ez zitezen, AEBetako karramarroen populazioari buruzko kudeaketa planen bat sortzea iradoki zuen Tellak, “birtualki ezinezkoa baita”.
|
|
2011
|
|
|
intsektuak harrapatzen ibiltzen da...
|
Beste
espezie batzuek,
|
|
2012
|
|
|
Brucella abortus, Vibrio cholerae koleraren erantzulea Brucella melitensis eta Brucella da.
|
Beste
espezie batzuk Vibrio
|
|
|
3 Karramarro amerikarra (Procambarus clarkii) Karramarro amerikarrak Espainiako ibaiak kolonizatu ditu eta arrisku larrian jarri du bertako karramarroa.
|
Beste
espezie batzuei ere eragiten die, hala nola anfibioei eta arrainei, eta haien jorratzeko ohiturak kalteak eragiten ditu laboreetan. Espezie hori XX. mendeko 30eko hamarkadan sartu zen Europan giza kontsumorako.
|
|
2013
|
|
|
Loreak oraindik itxita daudenean mozten badira, denbora gehiago behar dute alde egiteko. Oro har, moldaketa onenak konbinatzen dituztenak dira lore bat edo bi petalo handi eta beste batzuk txikiagoak.
|
Beste
espezie batzuetako hosto berde batzuk gehitzeak multzoaren balioa nabarmentzen du. Jarri berri diren loreak egotea komeni da oraindik itxita Izan ere, han dauden bitartean, irekiera eta distira nabarituko dituzte, eta, beraz, gehiago iraungo dute.
|
|
2014
|
|
|
Gene horren eginkizuna birusen zikloa mugatzea da, ardiaren eta JSRVaren kasuan zehazki zer pauso mugatzen duen ez dakigun arren.
|
Beste
espezie batzuetan ikusi denez, gene honetako polimorfismoek MX proteinaren eraginkortasunari eragin diezaiokete, eta baliteke ardietan ere antzeko efektu bat izatea. Bestetik, CCR5 (C C chemokine receptor type 5) erresistentziarekin asoziatu dugu.
|
|
|
Identifikatzeko eta erregistratzeko sistema ezinbesteko elementua da elikagaien kate osoan behi haragia kontrolatzeko, kontsumitzaileen eta osasun publikoaren babesa bermatzeko eta kontsumitzailearen konfiantza indartzeko.
|
Beste
espezie batzuetan, hala nola ardietan eta ahuntzetan, dagoeneko sartu dira horrelako sistemak. Hori dela eta, Europako Batasunak behikiak ere badituela ikusten du.
|
|
2015
|
|
|
Aspergillus generoaren baitan patogenogarrantzitsuak daude, hala nola, inmunoeskasia duten gaixo eta animaliak infektatu ditzaketenespezieak, A.fumigatus esaterako (Bennett, 2010).
|
Beste
espezie batzuk, A.parasiticus adibidez, uztanaurkitu ohi dira eta elikagai industriarentzat arazoak dakartzaten mikotoxina deritzen sustantzia toxikoeta kantzerigenoak ekoizten dituzte (Weidenborner, 2001). Azkenik, Aspergillus generoan industrialkiinteres handia duten espezieak ere aurki daitezke, entzima edo elikagai hartzidura (A.oryzae, Abe andGomi, 2008) eta farmakoen (A.terreus; Bizukojc and Ledakowiez, 2009) ekoizpenerako erabiltzendirenak adibidez.
|
|
2016
|
|
|
Baso inguruneetan bizi diren txoriak dira, hala nola, pikituerto arrunta, txintxarri kapiratua, igokari urdina edo pagausoa.
|
Beste
espezie batzuek ere joera horri jarraitzen diote, hala nola, errentan, Europako txotx gorri edo erruzojaor komunari. Hegazti horien populazio hazkundeak egoera paradoxikoa du, eta SEO/ BirdLife adituak azpimarratzen dituzte.
|
|
2022
|
|
|
|
Beste
espezie batzuk
|
|
|
|
Beste
espezie batzuei dagokienez, Europako Batzordeak bakailaoarentzat eta mihi arrainarentzat proposatutako murrizketak txikitu dira. Bi espezie horietarako, Bruselak %10eko eta %11eko murrizketak proposatu zituen, hurrenez hurren, baina azkenean iazko kuotak mantentzea hitzartu dute.
|
|
|
"[...] gure espeziea migrantea dela, duela 40 000 urtetik hona garela europarrak[.] afrikarrak garelako eta mestizoak garelako gaude hemen.
|
Beste
espezie batzuekin hibridatu gara".
|