|
2001
|
|
|
Lehenik ere izana nintzen auto istripu batean.
|
Baina
orduko hura ez zen larria izan. Ebaki arin batzuk eta ubelduak baino ez.
|
|
|
Ez zuen horrenbestekorik nahi ere noski, ikusiz eta ikasiz eskarmenturik aski bai baitzuen oraingo zenbaiten antzera bide horretatik abiatzeko.
|
Baina
ordukoek ez bezalako arretaz jasotzen zituen hitz zaharrak, gutxi erabiliak, eta maiteago zituen beti euskarak berezko dituenak. Ohartzen zen, nonbait, bere kideak gehienetan ez bezala, ez duela aski hizkuntza batek hitzak, beharra sortu ahala, ingurukoetatik hartzea, eta ernal iturria agortu ahala, hizkuntza bera ere agortuz doala.
|
|
|
Telebistek zuzenean emana zuten ordurako ETAren aur  kako manifestazioren bat.
|
Baina
orduko hartan, zuzenean eman zuten gertakari guztia, etengabe eta kate guztietan. Lazo urdina, eguneko 24 orduetan pantailan esekita, gogoratzen zuten haren presentzia.
|
|
2002
|
|
|
|
Baina
orduko Hizkuntz Normalizaziorako Batzordearen lanak eta Euskararako Atxekitzaren ahalegin guztiak errotik erauziak izan ziren 1995aren maiatzaren25ean, Juan Garci' a Blasco k hauteskundeak galdu zituenean. Klaustroko hauteskundeetan errektorearen taldeko kide bat bera ere ez zen hautatua izan egun hartan, oposizioko taldeak, aurretik adosturiko isilpeko zerrenda ezkutukoak erabiliz, kargueta postu guztiak harrapatu baitzituen, bozen arteko aldea benetan txikia izan arren.
|
|
2003
|
|
|
|
Baina
orduko ikasle biak lez, fededunok beti dogu bidelagun Jesus hil eta biztua. Bera dogu" munduko argia".
|
|
|
Beharrezkoa irizten zionean bazekien-eta zuhurra izaten.
|
Baina
orduko hartan gaizki jokatu zuen. Neska ez zegoen behar beste zaildua, eta hori agerian uzteko ez zen estualdi hartan jarri behar, hamaika aldiz eskatuta ere.
|
|
2006
|
|
|
«Indio armatuek eraso egin zuten eta» horrelakoak.
|
Baina
orduko kronikez gain ikerlariek espero gabeko laguntzailea aurkitu zuten: 1991n Gendarmeriaren aldizkarian kontatu zituen ikusitakoak ez denak, seguru Rincon Bombako sarraskian parte hartu zuen Teofilo Ramon Cruz polizia erretiratuak.
|
|
|
Euskadin sukaldaritza berriaren mugimendua sortu zenean, jendea beldurrez zegoen, ziur jakiterik ez baitzegoen aurrerago zer nolako mugimendua iritsiko zen.
|
Baina
orduko emaitzak ikusten hasiak gara. Hor dago Elena, Andoni, Martinâ? ¦ Gero, sartzen hasi den jende gazte guztiau dago.
|
|
|
Bi bertsio horiek zebiltzan egunkarietan eta irratian.
|
Baina
orduko Alemaniaren etsaiek berehala zabaldu zuten naziek berek egina zela atentatua; lehergailua jarri eta eskua ezkutatu, naziak maisuak zirela horretan; jendea komunisten eta juduen kontra jartzeko burutzen zituztela naziek sator lan haiek.
|
|
2007
|
|
|
Hau ez da museo bat, monasterio bizi bat baino, eta guk Erdi Aroko monasterio zistertar bateko fraideek egiten zuten bizimodu bera egiten dugu.
|
Baina
orduko fraideekin hitz egin zenuke jakitekoâ? ¦ (OFF) zergatik eraiki zuten estilo jakin honetan. Baina arkitektura honek niri gehiago esaten dit (ON) plaza handi batek baino.
|
|
2009
|
|
|
Eta bera prest zegoen eta dago.
|
Baina
orduko Nafarroako eta Euskadiko gobernuen arteko harremanek ere ez zuten proiektua erraztu. Euskadiko Gobernua ez zen sekula alde izan, ezta hemengo indar bizi asko ere, eta hauek ez zuten garbiki jokatu.
|
|
|
Orain soltera izatea benetako aukera da, bidaiatzeko, adibidez.
|
Baina
orduko bidaiak ez ziren gaurkoak bezalakoak. Imajinatzen dut Isabel hogei urterekin, ia sekula bere herritik irten gabe, eta gure herrira iristen.
|
|
|
My Life in the Bush og Ghosts (1981) sonatu hura argitaratu eta ia 30 urte geroago elkartu dira berriro David Byrne eta Brian Eno.
|
Baina
ordukoarekin alderatuz, desberdina da oso Everything That Happens Will Happen today hau. Disko esperimentala izan zen lehena, sampler eta zarata arraroz josia.
|
|
|
Kartzela hitzak niretzat dakarrena etorkizun posible bat da, eta, horrenbestez, beldur bat.
|
Baina
orduko kartzela, gezurra badirudi ere, liberazio bat izan zen niretzat.
|
|
2010
|
|
|
Urteko garai hartan, ahalik eta beranduen esnatzen ahalegintzen zen, bakarrik edo amonarekin igaro beharreko denborari ordu pare bat lapurtzeko ametsetan.
|
Baina
ordukoa desberdina izan zen: Xabierrek haurrak esnatzen zituen lanera alde egin aurretik.
|
|
|
|
Baina
orduko hartan ezustekoa gertatu zen: komun barruko gizonak erreflexu harrigarriz luzatu zuen besoa eta lapur gazteari eskuturretik oratu zion.
|
|
|
Zalantzarik gabe, une larri hau aprobetxatuz, Elizaren aurkako kanpaina egin zen.
|
Baina
orduko zenbait txostenetan ageri zen bezala, Elizatik kanpo ere pedofilia kasu asko zegoen. Orduan jakin zenez, familia barruan egiten dira pedofilia kasurik gehienak.
|
|
|
|
Baina
orduko gazteek ez zuten hizkuntza erabiltzeko hautua arrazionalitate bio ekologistarekin lotu behar izan, ez Zumthorren ahozkotasunaren oroiminarekin, edo hizkuntzaren filosofia esentzialista badaezpadakoekin. Errazago identifikatu ziren, nik uste, Celso Emilio Ferreiroren arrazoibide sinplearekin:
|
|
2011
|
|
|
|
Baina
orduko kili kiliak
|
|
|
beste talde bati pasatzen utzi behar genion.
|
Baina
orduko hartan ez ginen potrojorran gelditu, ez horixe. Muga pasatu behar zuten gauean mendian itxaron genien.
|
|
|
Bitan pentsatuta hartzen ditut erabakiak.
|
Baina
orduko hartan di da batean batu nituen neuzkan guztiak, eta damutzeko astirik gabe hartu nuen Bartzelonako bidea.
|
|
|
Eta egia da Neskaren jarrera hotza zela, kalkulatzailea.
|
Baina
orduko hartan izuak gobernatzen zuen, eta ez kalkuluak, haren begirada. Haren gorputzeko gainerako mugimendu guztiek kontrol itxura ematen bazuten ere, izu biluz biluzia ikusten zen batere makillatu gabeko haren begi ilunetan.
|
|
|
Nik barkatzeko esan nion aitari, uste bainuen joko bat zela, begia begiaren truke horren irakurketa samurra zela, baina akabo.
|
Baina
orduko, aitak deliberaturik zeukan ez zuela berriz ere haur dinamitatzaile soziokultural honekin hitzik egingo, eta ez zidan denuntzia bat jarri Justizia Jauregian dirudun itxura handirik ez nuelako. Batek daki orain zer egingo duen Irina Kondanovarekin ezkondu naizela entzuten duenean.
|
|
|
Edale sozial izatea erabakia zuen aspaldi, bakarrik ez edatea.
|
Baina
orduko hark merezi zuen salbuespen bat.
|
|
2012
|
|
|
Iturainek adierazi du Aia ez zela izan" 36ko gerrak bereziki kolpatu zuen herrietako bat".
|
Baina
orduko familiei" zuzenean eragin" zien gaia izan zen gudua, eta herrian" gertaera ikaragarriak" izan zirela gaineratu
|
|
|
ereduan hasi zuen ibilia ikastolak, garai hartan eremu erdaldunean ohi zenez. "
|
Baina
orduko irakasleek euskara maila hobea nahi zuten ikasleentzat eta eredu indartu bat jarri zuten abian lehenengo, eta ondoren, 1996 euskarazko eredua. Haurrak euskaraz bizitzea lortu nahi bazen, beharrezkoa zen ikastolako jarduera aldatzea eta euskara hutsean aritzea".
|
|
|
|
Baina
orduko hartan ere neure buruari eutsi nion, eta ez nintzen mugitu. Ahal nuen tinkoena eutsi nion argi izpiari agurearen begia bete betean jo zezan.
|
|
|
–
|
Baina
ordukoen barrunbeak nolakoak ziren, beren garaikoak, gaurkoak eta gerokoak bezalakoxeak, alegia?, EDERKI zekien, hori bai, eta baita besteri adierazten ere. (ZIN:
|
|
|
German Madariagaren gidaritzapean, esate baterako, Arralden eragin handia izan zuen flota desegin zutenean.
|
Baina
ordukoan, langile guztiak egokitu zituzten eta lana eman zieten ontziolan bertan eta Mendiarrain izozte enpresan.
|
|
|
Ordea, pentsatzen jarrita, arabera, hagitzez makurrago ibilki da makina bat jende gaur egun, etxea utzi eta munduan barna lan bila.
|
Baina
orduko bere pena berak bertze inork ez zuen sentitu. Herritik bidali zuten eta ezin bueltatu.
|
|
2013
|
|
|
|
Baina
ordukoan Josu gainerako lagunak baino lehentxoago joan zen, apur batean Gontzalekin biak bietara egon ahal izateko. Izan ere, konfiantza handixeagoa zeukan harekin eta, hartara, eguneko jazoerak kontatzeko xedea zuen, lagunarteko giro nahaspilatuan baino errazago mintzatuko zelakoan horrela.
|
|
|
Argitasun gehiago ekar daitezke, bederen jakiteko zer gertatu zen.
|
Baina
orduko protagonistak ere desagertzen ari dira. Historia ilun bat da, aspaldikorik ilunena.
|
|
|
|
Baina
orduko prentsa ikertu dutenek joera hori aski orokorra zela azaldu dute. XIX. mende bukaerako Frantziako prentsa polemikoa zen.
|
|
|
Medikuek, izpiei esker, lesioak aurkitu, eta ebakuntza zehatzagoak egiteko aukera dute.
|
Baina
orduko militarrek oso gutxi zekiten izpiez.
|
|
|
Egun hartan berean atertu zuen, azkenean, eguerdi aldera.
|
Baina
ordukoz Urrabia ateratzeko puntuan zegoen. Handik ordu pare batera marea goiti hasi zen eta Txingudin itsasoa Bidasoari bulkaka, egunero bezala jostetan.
|
|
2014
|
|
|
Ez ziren horiek okerrenak, noski; erlojuaren pieza xehe bakoitza doi ukitzen dakien maisuaren antzera, oinazearen mekanika zehazki ezagutzen zuten Torquemadaren ikasle iaio haiek, gazkiaren erresumako mezulari hegalbakoek.
|
Baina
orduko min gorri ezin jasanezkoak ahaztuak zituen nolabait ere, ez ordea suplizioari loturiko lotsagorritzea, gizaki gisa deuseztaturik sentitzea, tormentugile ahalguztiduna gehiago gorrotatu ezin eta norbere burua gorrotatu izana, aurrena, eta gorroto horretaz lotsatu izana, hurrena.
|
|
2015
|
|
|
Bata da aireportua, bestea da BMWren fabrika handi bat; gero egin dabez etxeak.
|
Baina
orduko herritxoak janda dagoz: Elorriaga, Foronda, Astarrona, Mendoza edo Ali.
|
|
|
Duela hogeita bost urte legez, diru bera daukate berriz ere hiru errepublika baltikoek.
|
Baina
orduko errubloaren ordez, euroa darabilte gaur Vilniustik Tallinnera.Sarritan Europa hegoaldean egiten diren analisietan, subiranotasuna galtzea eta diruarekiko kontrola aldarrikatzen dituzte, estatua daukaten herrietako ordezkariek.
|
|
|
Zapaburuak berriz begietan.
|
Baina
orduko hartan, haurra zela eskua putzuan sartzen zuenean bezala: denak azpiko lokatz artean ezkutatuta.
|
|
|
Asier pianoan eserita geratu ohi zen horrelakoetan, eskuarekin keinu azkar bat egin, erpurua gorantz, animo eta aurrera?, eta arkatzarekin apunteak egiten zituen partituraren gainean.
|
Baina
orduko hartan pianoa itxi, altxatu eta nigana etorri zen. Plan bat zuela ikusi nion begietan.
|
|
|
–Poxpolo jokoan egingo al dugu??, botako du beste batek, aurrekoan egindako barreak gogoan.
|
Baina
orduko sufrikarioak ahaztu ez dituztenek. Iñakik, Itziarrek, Josuk, azkar asko eta ia aho batez erantzun dute:
|
|
|
Uda, hondartza eta gau-giroa zen berarentzat Donostia. ?
|
Baina
ordukoa desberdina zen, haiek ez ziren oporrak. Iritsi eta berehala ohartu nintzen Caracasera ez nintzela itzuliko bizitzera;, betiko?
|
|
2016
|
|
|
Afrikan bost segundoz behin haur batek arnasa hartzeari uzten diola jatekorik ez duelako.
|
Baina
orduko hartan bereziki kolpatu ninduen, bi ume txiki bainituen. Kantuan ariketa moduko bat egin nahi izan dut; errealitate hori islatzea noten bidez. Musikarekin ere antzeko zerbait gertatzen baita.
|
|
|
«Zenbat balaku, zenbat haltud4», esango zuen geroagoko batean gure aitak mahaian, nahigabez, ez ordea berriro atera gabe, ia berehala, Finzi Continitarren odoletiko harrokeriaren kontua, nolako bakartasun zentzugabean bizi ziren, edota nola ezkutuki baina etsi gabe antisemitak ziren, aristokratak ziren aldetik.
|
Baina
orduko hartan, eskumenean beste inor ez zuenez gero barrua arintzeko, nik nozitu behar.
|
|
|
Jendeak beti ahazten du zer edo zer.
|
Baina
orduko hartan gauza asko zegoen. Ez nekien zer pentsatu.
|
|
|
Politika hori (Hego) euskal herritarren alde interpreta liteke.
|
Baina
orduko marko antifrankistari bere garrantzia emanez. Euskal herritarrek jakin badakite ez doala beren alde, baina bai frankismoaren aurka.
|
|
2018
|
|
|
Kontua da behintzat edizio hau zuzendua dela. Ez gauza asko," h" ak bere lekuan, erakusleak batuan jarrita, aditz giputzik ez... etc.
|
Baina
orduko ohitura asko eta errespetatuta. Eta irudipena zeukaat, orduko erreferentziak gorabehera, ondo funtzionatzen duela.
|
|
2019
|
|
|
Izatez, uhin grabitazionalen existentzia ez zen onartu 1950eko hamarkada arte.
|
Baina
orduko zientzialari gehienek pentsatzen zuten ezinezkoa izango zela haiek detektatzea, euren efektuak hain dira txikiak. Alabaina, historiak ez zuen luze joko zientzialari horiei arrazoia kentzeko.
|
|
|
Ez du horrek inor harritu behar, XIX. mendea ere nahikoa berandu bukatu zen, Sarajevon, artxiduke baten heriotzarekin batera.
|
Baina
ordukoan, aurreko mendea amaitzearekin batera, hurrengoa hasi zen. Mendeek egutegiek ezarritako data hotzean hasi eta amaitzeari utzia zioten ordurako.
|
|
|
Orduan akaso ez zen momentua, edo jendea eta ni ez geunden sintonian.
|
Baina
orduko talka harekin hasten zara zirrikitua zabaltzen, 2017an honelakoak kantatu ahal izateko, eta entzuleak ulerten du zer egiten saiatzen ari zaren. Orduan gauzak ere, oso abangoardista edo bisionario ez garenontzat behintzat, gertatzen dira gertatu ahal direnean.
|
|
|
Espetxe Erakundeak hirietan gizarte zentroak jartzeko politika bati ekin zion, eta Gasteizen orube batzuk erosi zituen horretarako.
|
Baina
orduko Gasteizko Udaleko oposizioarengatik ez zuten ireki. Langraiz Okako kartzelako alderik berriena erabili zuten horretarako.
|
|
2020
|
|
|
Eta nolakoak haien soinuak.
|
Baina
orduko hartan ez zuten oihu egiten, orduko haiek ez zuten oihu egiten. Eta are eta herstura handiagoan utzi ninduten haien arteko murmurioek.
|
|
|
|
Baina
orduko hartan bat batean aritu zinen, ezta?
|
|
2021
|
|
|
206 paziente zeuden orduan ZIUetan.
|
Baina
orduko hartan beheranzko joeran zegoen unitate horietako okupazioa. Orain, ordea, goranzkoan da kurba.
|
|
|
|
Baina
orduko biztanleek planetaren mugen kontzientzia hartzeak zelaitu zuen ezabatze handiaren bidea. Beti daude, zuek bezala, Malthus, euren pribilegio puskatxoei eusteko azpian duten gizateria zatia sakrifikatzeko prest daudenak.
|
|
|
Bost minutu ere ez ziren izango, segur aski.
|
Baina
orduko hartan ezagutu nuen zer den itolarria, eta eternitatea.
|
|
2022
|
|
|
Udaberriarekin, zoro ernatzen da behi guztiengan berriro berde eta fresko eta bizi jateko, mendiko aire gardena arnasteko eta eguzkia eta euria larru gainean sentitzeko kutixia menderaezina.
|
Baina
orduko hartan, mendian goiti abiatzeko ilusio eta sentsazio atseginarekin ez ezik, zer ikusia bazuen halaber ene zorionak Sam ikusteko, haren hilobia bisitatzeko nuen gogo ezin biziagoarekin. Jakin nahi nuen Samen gorputzari eta haragiari zer gertatu zitzaien.
|
|
|
Lekuonak Muga beroak argitaratu zuenean (1973), Arestik kaleratuak zituen Maldan behera (1959), Harri eta herri (1964) eta Euskal harria (1967).
|
Baina
orduko literatura aztertu behar bada, aintzat har bedi orduko hartan multikopiek zuten garrantzia ere, ez soilik informazio eta formazio politiko klandestinorako, baita idazten zen euskal literatura apurra ezagutarazteko ere, eta hara non Muga beroak poema bilduma bikainaren parte inportante bat. Mindura gaur. Euskal harria baino urtebete lehenago argitaratua den.
|
|
|
|
Baina
ordukotzat Nafarroako errege zuzenak bere agintea hor agertua du. 1523ko abuztuaren 28an, Donapaleuko elizan, Gorteen segida hartu duten Nafarroako Estatuen aitzinean, Henri II AlbreteLabritek Foruen gain zin egin du, eta horien zina jaso.
|
|
2023
|
|
|
Noski, erreferentzia den gorputza gizonarena da.
|
Baina
orduko medikuak anatomiaren ezagutza sakontzen aritu ziren, emaztearen anatomia ere zehazki aztertzen hasiak ziren.
|
|
|
Lanak 2011n bukatu ziren eta ondoren hastekoak ziren bigarren zatikoak.
|
Baina
orduko testuingurua ere ez zen makala, krisi ekonomikoak bere gogorrenean astintzen zuen Nafarroa eta gobernua estu ari zen. Finantzazio arazoak egon baziren ere, gaur egunetik begiratuta pentsa liteke hori bazela, baina baita proiektua ongi aztertu gabe zegoela ere.
|
|
|
ordu horiek guztiak etxean sartzen ditut eta ez dizkit inork ordaintzen.
|
Baina
orduko soldata on bat baldin badaukazu, konpentsa liteke pixka bat.
|