|
2000
|
|
|
Euskal Herrikoak dira berez.
|
Baina
liburuaren arabera, ez dira bakarrik hemengoak. Badirudi Sorian eta Gaztelan ere antzekoak aurki daitezkeela.
|
|
|
Orain, egin ezazu biderketa, zenbat liburutegi daude Europa osoan, zenbat gastatzen du gobernu bakoitzak liburuetan... emaitzak izugarriak dira, milioika liburu saltzen dira horrela.
|
Baina
liburu horiek irakurtzen al dira. Liburu horiek apaletan uzten dituzte eta, agian, bakarren batek hartu eta irakurri egingo du.
|
|
2001
|
|
|
|
Baina
liburuari egin zaizkion kritiketan azpimarratu den moduan, desehorzketa fisiko horiek desehorzketa literarioak bideratzeko aitzakia narratiboa besterik ez dira. Alegia, benetan desehorzten direnak egilearen beraren obsesioak direla.
|
|
|
Baina bertsoek, liburuaren horrenbeste orrialde betetzen dituzte.
|
Baina
liburuaren prosa guzia nire nirea da. Eta prosak, ikusten duzunez, orrialde gehiago betetzen ditu, askoz ere". Holakorik ez zutela pentsatu eta besterik gabe joan zen nire bisitari hori.
|
|
2002
|
|
|
Mirasolgo kondea, besteak beste, Espartero jeneralaren ordezkaria izan zen Lehen Karlistaldian, eta biak izan ziren garaituak Zumalakarregi jeneralaren indarrengatik Deskargako goietan.
|
Baina
liburu honetan Gipuzkoan egon zen garaiaz mintzo da kondea, 1837an Donostia aldean gerra bukatutzat eman zenean gertatutako liskarrez. Soldaduei ordaintzeko dirurik eza, Legio Britainiarrekoen errebolta, Hernaniko matxinada...
|
|
|
Hori ere egia da.
|
Baina
liburua lehiaketa batean aurkeztu nuen eta 75 orrialde onartzen ziren gehienez. Beraz, horren barruan justu eta larri ibili nintzen eta hainbat auzi kanpo utzi behar izan nuen.
|
|
|
Irudi panoramikoak, travelling luzeak edo kamera geldoan egindako plano nagusiaren narrazioa dira esandakoaren adierazle.
|
Baina
liburuan kontatzen zen istorio nagusia ETAko ekintzaile batek poliziak Donostiako Konstituzio plazan tiroz hil aurretik egiten dituen azken ehun metroen ingurukoa izateak oso baldintzatu zituen bere garaian eleberriaz egin ziren irakurketak. Bat gatoz J. Juaristirekin (1987b:
|
|
|
|
Baina
liburuari egin zaizkion iruzkinetan azpimarratu den moduan, desehorzketa fisiko horiek desehorzketa literarioak bideratzeko aitzakia narratiboa besterik ez dira. Alegia, benetan desehorzten direnak egilearen beraren obsesioak direla.
|
|
|
izan zen, 1545ean; idazlea, Etxepare.
|
Baina
liburu horrek ez zuen argia Euskal Herrian ikusi, Bordeleko inprimategi batean baino. Joanes Leizarragaren Biblia bera ere Euskal Herritik kanpo argitaratu zen lehenengoz:
|
|
|
Ezaugarri hauetako batzuk, egia da, ez daude horren garatuta gure merkatu txikian, baina nagusitzen doaz pixkanaka (halabeharrez?), eta horren ondorio da liburuen iraupen gero eta laburragoa gure dendetako erakusleiho eta mahaietan, gure kazetari eta kultur kronikarien buruetan, eta, ondotik, guztion memorian.
|
Baina
liburuak hor daude, kriogenizatuta agian, baina bizirik liburutegietako apaletan eta argitaletxeetako biltokietan, erreskatatuko dituen eskuaren zain. Horregatik aldarrikatzen dira lan honetan izenburu horietako batzuk, urteak pasatzen direla baina liburuek (liburu batzuek) hor jarraitzen dutela frogatzeko asmoz.
|
|
|
Eta eta abar.
|
Baina
liburu honek, hasieran aipatu dut, ez zuen helburu orokortzailerik; Donostiako Parte Zaharrean zehar pintxoz egindako afari baten antz handiagoa eduki nahi luke, jatetxe bateko menu sendo batena baino (jatetxe hori, zer esanik ez, bilbotarra litzateke).
|
|
2003
|
|
|
Argitaratu diren liburuen kopurua mantendu egin da gutxi gorabehera (62.000).
|
Baina
liburu dendetan ale bakoitzak duen bizitza laburtu egin da. Izan ere, argitaletxetako nobedadeen kopurua ikaragarri handitu da.
|
|
|
Ez, ez.
|
Baina
liburuon indarra ez dator euron ugaritasunetik, euron erabiltetik baino. Gogoan izan behar dogu zetarako eginda dagozan, batez be:
|
|
|
Nerabezaroko erretorika hutsa izango zen testua, ez bainaiz gogoratzen garai hartan inolako erabaki garrantzitsurik hartu nuenik.
|
Baina
liburuak eta eskaintzak etxea miatu zuten polizietako baten atentzioa piztu omen zuten, eta eraman egin nahi izan omen zuen. Familiako norbaitek esan zion liburua legezkoa zela, eta utzi egin zuen.
|
|
|
Usaimenak esaten digu, esaterako, administrazio publikoak argitara ematen dituen liburu asko, gehienak ez esatearren, erdaraz pentsatu eta idatzi eta agertzen direla.
|
Baina
liburuan bertan ez da inon agertzen itzulpena denik.
|
|
2006
|
|
|
Bere burua kontrolatzen ari zen, beldurrez balego bezala ni ez nintzenen batek entzungo ote zion, Umbertoren hitz egiteko modu baxu behartuak ukaezina zuen hori.
|
Baina
liburu dendan ez zegoen gu biok beste inor. Haren emaztearekin gogoraturik, goiko solairura begiratu nuen, baina han ere ez zen inor ikusten, ezer sentitzen.
|
|
|
Ordea, Kojevek zehazten duenez, Liburuaren edukia ez da osotoro nabarituko Liburuaren amaieran baino.
|
Baina
Liburua amaiturikoan berriro egin daiteke Liburuaren edukiari buruzko galdera. Eta erantzuna ez daiteke izan Liburu osoa baizik.
|
|
|
– Jakina –esan zuen zuzendariak, eta bere kasuan ere gezurra zen.
|
Baina
liburua erreferentziaz ezagutzen zuen.
|
|
2007
|
|
|
Argitalpen honetan, Ignazio Argiñarenaren koaderno bietan (Borrador koadernoa eta Cuaderno Uruguay) eta orri solteetan zegoen materiala batu dugu.
|
Baina
liburuarekin batera datorren CDan besteak ere badaude. Bertso sailetako batzuk hainbat aldiz errepikatzen zirela kontuan hartuz, eta Ignazioren bertsoak idazteko garapena ikusi ahal izateko, batetik datadun bertsoak daude, bestetik datarik ez daukatenak eta, azkenik, senitartekoek bialdutakoak.
|
|
2008
|
|
|
Gogoan zuen eraikin xarmagarriari buruzko liburu bat enkargatu ziotela Arabako Aldunditik, liburua mimatu egin zuela eta halaxe argitaratu zela Pamielaren eskutik.
|
Baina
liburu hura apenas egon zen erakusleihoetan. Aldundian, kulturan EA zegoela argitaratu zen, baina berehala PP heldu zen, eta akabo liburua:
|
|
|
Jakina, jada ezin da halakorik egin, ez dakit zenbat mendeko historia daukalako, kanon batzuk daudelako, mundu guztiak itzelezko liburua dela sinesten duelako...
|
Baina
liburua orain aterako balitz, inongo problemarik gabe egurtu nezake alde literariotik. Ostera, berdin berdin jarri nezake zeruan.
|
|
|
Hura pagotxa, pentsatu zuen berak, liburu haietan ezkutuko plazerak aurkituko zituela pentsatuz, bekatu guztietarako bideak.
|
Baina
liburu debekatuak ez ziren horrenbesterako, inozoegiak ziren. Hantxe zeuden Baroja, Kipling eta Stevensonen liburuak.
|
|
|
Adornok hauxe nahi du, bere filosofia eta Hegelena aurrez aurre jarri.
|
Baina
liburu horren bigarren erreferentzia Heideggerren pentsamendua da. Gaurko filosofian Heideggerren asmo ezkutuak agerian jarri behar dira, eta Adornorengana eta benetako sustraietara (Kant Hegel) itzuli.
|
|
2009
|
|
|
Horren testigu dira azken ataleko poema atenporal, espazio bako eta klasikoak.
|
Baina
liburuaren eite nagusia beste hori da; txoria antenan pausatua, bozinen hotsen gainetik dakusana bizitza batzuetan absurdu bat pasatzen: " …eta leihoek zabaltzen dituzten munduetan/ interesgarriagoak dira beti besteen bizitzak".
|
|
|
Hasieran, Korfun animaliekin izan zuen harremanari buruzkoa izan behar zuen liburuak.
|
Baina
liburuaren lehen orrietan familia sartu nuen, eta hori akats handia izan zen idatzi zuen Durrellek. Paperaren gainean egonik, hurrengo kapituluak bereganatzen hasi ziren, eta, gainera, lagunak gonbidatu zituzten.
|
|
|
Hasi besterik ez dugu egin, eta array edo bektoreen benetako erabilgarritasuna ikustetik urrun gaude oraindik.
|
Baina
liburuan aurrera egin ahala, jabetuko zarete beraien erabilera eta garrantziaz.
|
|
|
Zigor Garrok ere maitasun istorioen eta nobela politikoen elementuak nabarmendu ditu, besteak beste.
|
Baina
liburuaren hitz gakoa izua dela dio itzultzaileak: izua ardatz, gizakion portaera da liburuaren gaia.
|
|
|
|
Baina
liburua irakurtzen hastearekin batera, bertako prosa heroiko eta biziak harrapatu ninduen. Euskara eta euskal historiaz Kurlanskyk azaltzen duen interesak eta estimuak atentzioa eman zidan lehen kapitulutik.
|
|
|
Hala, bere izeba Eleonorren liburutegia heredatzen duenean, ez die askorik begiratuko liburuei.
|
Baina
liburuetan dauden pertsonaiek bizia hartzen dute gauero. Natanaeli esango diote desagertzeko arriskuan daudela.
|
|
|
" Jakina kariñoa diedala liburuei.
|
Baina
liburuek ere kariñoa didate niri", esan zidan behin emakume batek. Oso gaixo egona zen, pare bat urte egin zituen liburuak zituelarik ia kontsolamendu bakar.
|
|
|
Ohi ez bezalako kritika latzak.
|
Baina
liburuak ondo funtzionatu du liburu dendetan, eta Espainiako Kritika eta Literatura sariak jasota, literatura eztabaida amaituko zela zirudien. Kontrakoa gertatu da ordea.
|
|
2010
|
|
|
Eta jendeak uste duena baino askoz ere irakurgarriagoa da, baina esaten dutenez irakurgaitza dela, jendeak izua dio.
|
Baina
liburu handi handi bat da.
|
|
|
Ezin esan iheslariak duda egin ez duenik.
|
Baina
liburua utzi eta gelarantz joatea erabaki du azkenean. Nahiago du amaiera egunsentiak eman diezaion, eta ez liburuak.
|
|
|
Gainera, funtzio bat izango du, gailuak marko digital gisa jardun dezan eta erabiltzaileak aurrez ezarritako album bateko argazkiak erakuts ditzan.
|
Baina
liburu elektronikoen irakurle gisa erabiltzea muga bateraino iristen da, tinta elektronikoan oinarritutako gailuek baino azkarrago neka baitezake ikusmena, hala nola Amazongo Kindlek. Funtzio askotarako izan daiteke iPad a, baina ez da horietako batean espezialista.
|
|
|
Web nabigazioa haurrarentzat oso garrantzitsua den ezagutza bidea izatea, bere jakin mina asetzeko eta bere hezkuntza osatzeko, liburutegi baten antzera.
|
Baina
liburu honetan bezala adin eta bizitzako aldi bakoitzean, Interneten orrialde guztiak ez dira edozein umerentzat gomendagarriak. Are gehiago Sareak liburutegia baino askoz gutxiago bereizten du eta sarbidea ahalbidetzen du askoz gehiago.
|
|
|
Abuelos paternos Bernardo de Villanueva y Margarita de Goizueta, y los maternos Fco de Elizalde ya Cathalina de Yñarra.
|
Baina
liburu honetan gauza asko oker ageri denez, nik uste datu horiek ez direla oso fidagarriak. Are gehiago:
|
|
|
Agian, bikotearekin menage a trois literarioa egiteko.
|
Baina
liburua ateratzen duzunean ezinbestean murgildu behar duzu istorioak dakarkizun unibertso horretan. Sasi ikerketa honek ere jarraipena behar zuen izan.
|
|
|
Madrileko El Liberal egunkarian, 1906ko apirilaren 15ean, Angel Pulido Fernandezek liburuaren balio linguistikoa zertan zen azaldu zuen, Pedro H. Sarrionandiak konprenitu eta gramatikatu zuelako amazigera, jakintsuek ahaztu eta baztertutako hizkuntza hori.
|
Baina
liburuaren bestelako balioa azpimarratu zuen, politikoa, Espainiak tratu baketsu eta sarkorra behar zuelako Arrif aldeko kabilekin. Gramatika hori zibilizatzailea izango zen, ordura arte ezinezkoa izan zen komunikazioa asko erraztuko zuelako:
|
|
|
Ez dut zuzen jokatu zure aldera, emanak zenizkidala ohoreak eta eginak orotariko mesedeak.
|
Baina
Liburuan izkiribaturik duzu damuztaturiko hobendurua barkatua izanen dela eta errukiorren sujet.
|
|
|
Ez zekien ezer ere.
|
Baina
liburuak ziren huts egiten ez zioten bakarrak. Beti izango zuen haietara jotzeko aukera.
|
|
2011
|
|
|
«Komikia garestia dela esaten da maiz.
|
Baina
liburu idatziekin konparatzen delako gertatzen da hori. Komikia zinemarekin konparatuz gero, oso medio merkea da».
|
|
|
orain arte liburuak irakurtzeko gailuez hitz egiten zela, erran nahi baita, funtzio horretarako bakarrik pentsatutako tresnez.
|
Baina
liburu elektronikoaren eztanda gertatu bada, izan da, beste aukera asko eskaintzen dituen erremintari esker. Apple etxearen iPad az ari da Agirre:
|
|
|
Irribarre egin du.
|
Baina
liburu bat seinalatu dit azkenean:
|
|
|
Maiz ez zizkidaten ezta kritikatu behar nituen liburuak ere ordaintzen, eta, libururen baten faktura pasatzen nienean, kontu eske hasten zitzaizkidan esanez berek dohainik lortzen zituztela argitaletxeetara eskatuta.
|
Baina
liburua iritsi baino lehen hasten zitzaizkidan esaten bazela halakoren nobedadea ateratzeko ordua, egunkari guztiek emanak zituztela jada haren albistea eta kritika. Txelo zen txorrotxena kritikekin, baina ipurdia galtzen zuen goikoak kontentatzearren.
|
|
|
Bizitza galtzen dugu, maitasuna galtzen dugu, osasuna, lagunak, adiskideak, lurraldeak...
|
Baina
liburu honek ez zukeen biribiltasunik izango, eta ez dakit argitaratu ere egingo zen ere, azkeneko atala gabe, Neguan izan zen izeneko atala gabe.
|
|
2012
|
|
|
Orduan jada kontu hori eztabaidatzen baitzebiltzan.
|
Baina
liburuak eta buru zizelkatuak isilduak dira aspaldian. Erdoi etxeko atea jo, eta adineko batek ireki.
|
|
|
Honengana jo, gero hurrengoarengana, gero... azkenekoak soluzioa emango dion arte.
|
Baina
liburu interesgarria da, irudiengatik eta ukitzen duen gaiarengatik. Istorio honetan, Oskar deritzon mutil batek bere lehengusua zaindu behar du, titiko haur bat.
|
|
|
George Murray Levick ek idatzitako Natural History of the Adélie penguin liburuaren zati bat zen jatorrian.
|
Baina
liburua zati hura gabe argitaratu zuten 1915ean; Levickek han kontatzen zuena gordinegia zen argitaratzeko.
|
|
|
Life and Legend of the Bloodsucking Catfishes.
|
Baina
liburuak liburu, kondairak bizirik dirau, halakoxea baita arraintxo horrek sortzen duen morboa.
|
|
|
Duelua gai zuten errelatoek osatzen zuten, eta haien artean zegoen, hain zuzen ere, «Juan Muraña» titulatutakoa.
|
Baina
liburua 1970ekoa zen, eta hitzaldi multzoa. Borgesek berak aipatzen zuen data grabazioan? 1965ekoa, bost urte lehenagokoa.
|
|
|
Autolaguntzako liburuen antzeko xedea du, azken batean.
|
Baina
liburu horietan formula unibertsalak eskaintzen dira, jendeari orokorrean zuzendutakoak, eta gure kasu honetan, berriz, eskari zehatzei erantzuteko formula bereziak eskaintzen ditugu.
|
|
|
Gogoeta egiteko, ordea, hitz egitea ere beharrezkoa da.
|
Baina
liburuan diozu ez dakigula haserretu gabe politikaz hitz egiten.
|
|
|
zein da aurrenekoa?
|
Baina
liburuan jartzen dut jada 1340 urte inguruan, agertzen dela Orbegozo baserria. Izatez ez zen baserria ere, etxondoa baizik.
|
|
|
Hala ere, historia liburu soila ez ezik, metodo kritikorik ezaren eraginez, lan historikotik baino hurbilago dago kontakizunetik.
|
Baina
liburuak bere eragina izan zuen. Zamakolak abiapuntu bezala euskaldun taldeak, komunitateak eta nazioak hartu zituen, Oihenarten ildoan kokatuta.
|
|
|
|
Baina
liburu horietan eta beste askotan —zentzu epiko batean Nanni Ballestrinirenak izugarri ederrak dira, eta Curcio bera Progetto Memoria izeneko argitalpen sorta ederra egiten ari da— ezagutu daiteke ikuspegi militante batetik Italiako historian" berunezko urteak" izenarekin ezagutzen den tartea, eta bertatik irakaspen batzuk atera daitezke, Euskal Herrian aplikatzekoak.... Han, borroka armatua ez zen egon askapen nazionalari lotua, eredua izan zen oso difusoa eta errizomatikoa, talde armatu askotxo egon ziren, eredu diferentetako komunismoak eta gero gurera ere inportatu ziren talde autonomoek garrantzi handia izan zuten.
|
|
|
Beltza.
|
Baina
liburuaren bukaera ez da itxia, nahiko airean gelditzen da, Donostian hasitako jazartzea hedatuko den ala ez, ez dago argi, eta nik ez nion erantzunik eman nahi. Begira, orain bost urte esaten genuen:
|
|
2013
|
|
|
Liburuak idatzi ondoren barren hustuta sentitzen naiz, eta distantzia bat ipini nahi izaten dut.
|
Baina
liburu honen errua Auxtin Zamorak du. Senpereko Hatsa poesia elkarteko arduraduna da bera, eta urtero ateratzen duten poema libururako zerbait bidaltzeko eskatu zidan. Hustuta sentitzen nintzen arren, testu bat bidali nion.
|
|
|
Eta ez da lehen aldia; gauza antzeratsua gertatu zitzaidan gerora munduan luze zabal laudatua izan den euskal liburu batekin.
|
Baina
liburu luze zabal laudatu hura idatzi zuen idazleak esan bezala, lasai, denborarekin hobeki ulertzen baitira gauzak; ze gauzak, barka, artelan gorenak. Eta hemen ez bagara artelan goren horiek denborarekin ere estimatzeko gai, lasai berriz, kanpoan, gauza horietaz dakiten lekuan, argituko baitigute bidea, eta, bide batez, zeinen baboak izan garen esan?.
|
|
|
noski.
|
Baina
liburu honekin azalduko dizut zer gertatu den. Liburu batzuek, poema liburu batzuek, esaterako, halako ziurtasun bat ematen diote egileari.
|
|
|
Montaignek esaten zuen liburu orok duela egilearen bizitzaren errepresentazio kutsu bat.
|
Baina
liburu honetan atmosfera biografikoarena ez da hor bukatzen. Nire esperientziatik abiatuta idatzi dut.
|
|
|
Teoria asko plazaratu dira haren esanahi mitikoari buruz, eta asko hitz egin da haren espiritualtasunari buruz.
|
Baina
liburu hau egokia da zientziaren zaleentzat. Zaleak hainbat gako topatuko ditu liburuan katedral erraldoi haiek nola egin zituzten ulertzeko. Suger abadeak, St.
|
|
|
Positiboa izan da.
|
Baina
liburuaren azken orrietan ohartarazi nuen terrorista haiek espetxetik zigor laburrak beteta ateratzea orban bat izango zela demokraziarentzat, eta hala gertatu da. Baina konparatuta Erresuma Batuak Irlandan eta Frantziak Greenpeaceren aurka egindako gerra zikinekin, Espainian GALi buruz egindako ikerketa periodistikoa eta juridikoa izugarria izan da, nahiz eta aitortu behar den ez zela dena garbia izan.
|
|
|
Azkenik, Jean Elizalde Zerbitzari ren artikulu sorta bat ere badago liburu batean, LVIIa Gerlan, Patri Urkizuk osatua.
|
Baina
liburu horretan ez dira ageri Zerbitzari k gerla garaian idatzi zituen artikuluak, baizik eta hogei urte geroago idatzi zituen oroitzapenak. Hala ere, interesa duen liburu bat da, Zerbitzari ren biziari buruz gauza guti idatzi izan delako horretaz aparte, eta Patri Urkizuren hitzaurrea eskertzekoa delako, alde horretatik.
|
|
|
|
Baina
liburuarekin aldarrikatu nahi dut ez dugula burua galdu behar. Egoera okerrenetan ere ez garela tirokatzen hasi behar.
|
|
|
Poema batek balio dezake zirkunstantzia batzuetarako eta ez liburu baterako.
|
Baina
liburu batean dagoen poemak edozein zirkunstantziatarako balio behar du. Bestela, seinale txarra".
|
|
|
|
Baina
liburua ez da horrela hasten.
|
|
|
|
Baina
liburua egin eta arrakasta izan du ez dakit zergatik.
|
|
2014
|
|
|
Gainera, edozein formatzaileri cache puntu bat ere ematen dio liburu bat idazteak.
|
Baina
liburua idaztean izan dudan helburu nagusia izan da niretzat interesgarriak diren ideiak sozializatzea eta zabaltzea. Bestalde, oso liburu gutxi dago gai honetaz euskaraz.
|
|
|
Herriari atxikitutako amatxiren istorio zaharrak izan ziren liburua idazteko abiapuntua eta horregatik eskaini diot berari.
|
Baina
liburua ez da garai bateko usadioiei buruz bakarrik ari. Album familiar baten gisa ere egin dut, ausentziak eta presentziak ageri dira, eta galdemodu aunitz era bai, zenbait gertakari latzen inguruan kustionamendu bat ere badago.
|
|
|
|
Baina
liburuak daude.
|
|
2015
|
|
|
P.Z. Kalkulagaitza da, garrantzitsuena delako Nafarroak CANen gisako finantza erakunde bat galdu duela eta horren zerbitzua itzela delako gizartearentzat, areago halako krisi garaietan.
|
Baina
liburuan azpimarratzen dugun gisan, ez da bakarrik jende honek CANen galera ekarri duela, berberek Nafarroa basamortu bihurtu dute hainbat belaunalditarako. Norbaitek eman du guztiaren kontu, ezta?
|
|
|
Egia esateko, amorruaren eraginez sortutako neska gazteen talde horietako askok bizitza laburra izan du.
|
Baina
liburuan batek baino gehiagok aitortzen du talde horiek sekulako marka utzi dietela eta euren etorkizuneko bilakaeran ezinbestekoak izan direla. Feminismoaren" eskola" izan direla, alegia.
|
|
|
Amorru doi batez hustu zenuen maleta, ordurako erantzunen bat aurkitzeko esperantzak urri baziren ere, sikiera galdera gehiago aurkituko ez zenituelakoan.
|
Baina
liburuak zalantzaz beteriko lehergailuak dira, eztanda egiteko pronto.
|
|
|
|
Baina
liburua zabaldu eta zortzigarren kapituluarekin
|
|
|
Leibnizen arrazoi itzelak matematika irauli, ordenagailuak asmatu eta Internet igarri zuen.
|
Baina
liburu honek biltzen dituen testuak, zein euskaratuak dauzkagun Monadologia eta Entseiu berriak, astiro irakurriz, nabari da arrazoibiderik zorrotzena, muturreraino eroanda, erdi txoratu edo egiten dela.
|
|
|
Edo, atarramenturik izan ezean, saguarekin arrastatu eta zakarrontzira bota.
|
Baina
liburu batean argitaratu zenuen. Beraz, zeure liburua ustezko plagioaren eta benetako aurreplagioaren lekuko lotsagarri da.
|
|
2016
|
|
|
Denok dakigu liburu bat bigarren aldiz irakurtzean erabat ezberdin agertzen zaigula, eta ez liburua aldatu delako, gu ezberdinak garelako baizik.
|
Baina
liburua, Ding an sich, berez ez dagoenez, denontzako ezberdina delako, liburua bera ere aldatu da. Demagun beraz liburu bat berriro irakurtzeko bost urteko epea hartzen dugula, eta liburu batek, bataz beste, hilabete bat eskatzen duela irakurtzeko.
|
|
|
Hogeita hamar urte hedabideetako literatur kritikan liburuaren presentaziorako prestatu nuen.
|
Baina
liburua egilearekin berarekin, Iratxe Retolazarekin eta Leire Lopez Ziluagarekin biribilketa alegeran aurkeztu ondoren, bururatu zitzaidan, liburu dendan zerbitzatu zizkiguten hornigaien eraginpean, ziurrenik, euskal kritikagintza definitzeko agian zuzenago dela, zer den edo zer izan daitekeen edo zer izan lukeen eztabaidatzea baino, zer EZ den azaltzen saiatzea.
|
|
|
|
Baina
liburu hau eta beste metodo odoltsu behar dira behar dudana jakiteko.
|
|
|
|
Baina
liburu berezi bat dut zuretzat.
|
|
2017
|
|
|
" Posible da literatura egotea liburu fisikorik gabe, liburu dendarik gabe, argitaletxerik gabe eta liburutegirik gabe.
|
Baina
liburua da literaturaren euskarria, eta nik ezin dut etorkizuna ikusi libururik gabe". Liburua betidanik" krisi endemiko" batean dagoela adierazi zuen, eta egungo krisia eta digitalizazioa aipatu zituen arrisku gisa.
|
|
|
Hormetan bost mila bat liburu pilatzen ziren beiraz babesturiko apaletan, zaharrak gehienak, gure aitonaren biltzaile grinaren fruituak.
|
Baina
liburu berri asko ere ikusten zen, haien artean garaikide ditugun euskal idazle askorenak, azken hauek, susmatzen nuen, maistraren eraginez erosiak.
|
|
|
|
Baina
liburuan badago triangelu bat, neska lagun judua, Maite Alberro eta hirugarren bat: Marisol Narboni...
|
|
2018
|
|
|
bi aldiz ezkondu naiz, eta birritan banatu, krisiak zuzenean eragin dit, bankuak etxea kendu zidan, lanik gabe geratu nintzen, kalean, jendeak hartu nau… Horrek guztiak eragin dio bigarren liburu honi.
|
Baina
liburuak ez zaitu lur jota uzten, nik beti sartzen dut umore izpi bat, kontrapuntu bat. Bizitzak ere halako printzak ematen baititu, emozio ilunagoetan nabigatzeko.
|
|
|
Estratifikazioak ere badaude, noski.
|
Baina
liburuan batez ere, nire eguneroko bizitzaz ari naiz, familiakoaz, iraganeko eskola garaiaz," lagunen" artekoaz, kakotx artean. Horiek lanekoak baino bortitzagoak dira askotan.
|
|
|
Mirandek, Arestik, Txillardegik, Etxeparek idatziak...
|
Baina
libururik... apenas.
|
|
|
Hori horrela, gutxienez harrigarria da Altunaren aurkezpenean irakurtzea: "
|
Baina
liburu hau, halaz guztiz, aski irakurgaitz dela aitortu beharrean naiz; enetzat hala izan da bederen. Zailtasunik handiena, ia guzia esango nuke, egileak darabilen gaitik eta gai horri dagokion hitz altxorretik datorkio, ni bezalako kalekume gorriarentzat", eta hau, eta beste, eta hura.
|
|
|
|
Baina
liburu horretako guztia egia da.
|
|
|
|
Baina
liburuan agertzen banaiz?
|
|
2019
|
|
|
Ez dut esan bihotz hunkigarri, ezta zirraragarri.
|
Baina
liburu honek badauka atrebentzia, eta konpromiso bat agertzen du poesiarekin. Poesia bada hitzei esanaraztea orain arte esan ez dutena ordena aldatuz, esanahia sublimatuz, hau poesia da.
|
|
|
1882an, hau da, istriputik zazpi bat urtera, Julienek fantasiazko liburu bat idatzi zuen beste adiskide baten laguntzarekin, eta liburua haren alabari dedikatu zion, Jeanne Dive izeneko neskatilari.
|
Baina
liburuaren hitzaurrean hari aitortu zion galdua zuela bera bezalako haurrak munduratzeko esperantza, hain zuzen ere galdua zuelako berak maite zuen eta aukera hori bideratzen ahal zion pertsona, eta horrek behartu zuela ezinbestean liburua Jeanneri dedikatzera.
|
|
|
Nik gisa horretako asko irakurri nituen gaztetan, eta, segurutik, zuri esandako gauza bera esango zidakeen niri ere zure irakasle horrek.
|
Baina
liburu zaila da Whitmanena. Oso zaila ere (nolanahi ere, ezin dut esan gabe utzi egiaz pentsatzen dudana:
|
|
|
ez dago hainbeste esaterik laburrago eta zorrotzago.
|
Baina
liburua bera irakurtzea da zuzenena, noski. Literaturzaleari ez zaio damutuko.
|
|
|
|
Baina
liburua oso estimatua zuen arren, ez zuen inoiz sentitu hura berrirakurtzeko premiarik. Konta ahaletan irakurtzen zuen liburu bera bi aldiz.
|
|
|
Gero ingelesez.
|
Baina
liburua ez dago euskaraz.
|
|
|
Ebanjelioetan ez da ageri horrelakorik.
|
Baina
liburu apokrifoetan, Eliz Amak ofizialtasun kanonekoa eman ez zien haietako batean. Santiagoren Protoebanjelioan, hain zuzen ere?, han ageri dira Maria Nazaretekoaren gurasoen izenak.
|
|
|
Gibel asmoz beteriko galderak behin betiko utz ditzan, Mutilak gustuko dituela ez ohartzeko bezain inozotzat ez zintudan, erantzuteko parada egokia izango nuen, beharbada.
|
Baina
liburua haren begiradatik babesteko, txostena gainean paratzea da otu zaidan gauza bakarra, eta erantzun ere ez diot egin.
|
|
2020
|
|
|
|
Baina
liburua kaleratzeko izan duzue beste batzuen laguntza ere. Nortzuk lagundu dizuete?
|
|
|
Eta egia da edabe, akelarre, sorginen irudia erabiltzea irudi liberatzaile gisa, zer nahi duzue esatea, pereza pixka bat ematen duela.
|
Baina
liburuak pasatzen duen mezua, mende hasierako ebento literarioak pasatzen zuena baino askoz ere iruditzen zait askatzaileagoa. Eta alde horretatik kritika errepikatzaileak arrazoi zuela:
|
|
|
Eta orain ondo pentsatuta, periodikoetan irakurritakoak izango dira narrazioetako ez gutxi.
|
Baina
liburukoak ez dira batere periodistikoak: neskato etorkin baten bizikizunak, desirak, desberdintasunak; amona zaharrak kantatzen ziona ulertzeko gai ez den biloba; aita baten kezkak ama baten absentzian.
|