|
2000
|
|
|
|
Baina
ama ez ezik, ni ere hunkiturik atera nintzen, partikularzki biharamuneko sermoian, ortziralekoan, kontatu zuenean ezen bazela etxe batean zortzi urteko mutil bat, bekatu mortalean hil eta infernurat joan zena. Eta nola kontatu zituen ume bekatariaren sufrimendu lazgarriak xehetasun oroz, zatiz zati eta puskaz puska, oinetako azazkaletarik hasi eta buruko azken ileraino...!
|
|
|
|
Baina
amak ez zuen etsi eta, haren aitzinean belaunikaturik, eskatu eta erregutu zion, arren eta arren, aitorraren egiteko...
|
|
|
"
|
Baina
ama ez zen ene erabakiaz ez ene zuhurtasunaz fido, eta etxerat ninderamala, erran zidan: ‘Neska gaizki ikasia zara eta andere doña Lidiarenganat igorri zaitut denbora baterako, ea haren irakaspenetarik zentzatzen zaren’ Hatsarrean amaren deliberamenduaren kontra agertu nintzen —ohi bezala, alferrik, nahiz eta onartu behar dudan ezen, deliberamendu hartaz denaz bezainbatean, guztiz asmatu zuela gure amak—, zeren doña Lidia emazteki alargun bihozbera bat baitzen, buruz ongi jantzia eta bere buruaren jabea, eraman handikoa eta moja batzuekin lan egiten zuena ospitale batean, norat eramaiten baitzituen aurkientza haietariko jende printzipalak bere gaixoak eta eriak, gorputzezkoak nahiz arimazkoak.
|
|
|
|
Baina
amak ez zuen etsi eta, Mattinen ihardestearen ondotik aitaganat jiraturik, galdegin zion honi:
|
|
2002
|
|
|
Nahiz eta gero eransten zuen: "
|
Baina
amarena ez zait jada inporta, eta zurea bai, besterik ez zait inporta munduan". Ez, amarena ez omen zitzaion inporta, baina kontu hura zuen beti buruan.
|
|
2003
|
|
|
" Ama gozoagoa da, bai", pentsatu du mutikoak. "
|
Baina
amak ez daki mekanoa montatzen. Amak ez du inoiz mekanoa ukitu ere egin".
|
|
2005
|
|
|
Amari ezin aitortu horrelakorik, eta beti aldamenean daukan hartz txikiari kontatu dio dena neskatilak, ea bere ordez joango den sendagilearengana galdetuz.
|
Baina
amak ez du onartu trukea, eta han joan behar izan du Kamilek sendagilearengana.
|
|
|
Askoz denbora gehiago behar zuten arropek lehortzeko, gainera.
|
Baina
amak ez zuen inolaz ere kanpoan alkandorarik zintzilikatu nahi.
|
|
2006
|
|
|
|
Baina
amak ez dio begiratu. Bere atzean dagoen izeko Doloresi begira geratu da.
|
|
|
|
Baina
ama ez dago hilobian. Eta itxaropen txiki bat du.
|
|
|
Izenez eraikitako zubia.
|
Baina
amak ez dio ezer esan, ez du ezagutu, eta berriz begiratu dio Doloresi.
|
|
2008
|
|
|
JOANA. Nahi bai.
|
Baina
amak ez dit uzten! Entzun egin behar zenion ikasketak utzi nahi ditudala esan diodanean.
|
|
2009
|
|
|
Egun oso bat eman zuen amaren barruan hilik.
|
Baina
amari ez zitzaion igartzen.
|
|
|
Onerako zein txarrerako.
|
Baina
ama ez da ohartzen hori ez dela beti horrela. Esan nahi dut, ni mutila izan arren, ustez neskenak diren hainbat ezaugarri ditudala.
|
|
|
–Ama ibili da lasaiena, harrigarria bada ere.
|
Baina
ama ez dago ongi; batzuetan, gainera, ez da behar bezala konturatzen, gero eta konbentzituago nago. Lehengo igandean giltzak kafesnera bota zituen, badakizu, eta hori ez da batere normala?
|
|
|
–Ama ibili da lasaiena, harrigarria bada ere.
|
Baina
ama ez dago ongi; batzuetan, gainera, ez da behar bezala konturatzen, gero eta konbentzituago nago. Lehengo igandean giltzak kafesnera bota zituen, badakizu, eta hori ez da batere normala...
|
|
2010
|
|
|
|
Baina
ama ez zen kontu hartan berehala etsitzekoa, eta urte hartan bertan aurkitu zuen pizgarria, Nafarroako Piedramillera izeneko herrian bai baitzegoen, antza, beste gurutze bat, Limpiaskoa bezalakoa, Kristo iltzatu bat zuena, gurutzetik askatzeko gai; gure ama ez zen Piedramillerara joan, baina lagunekin egoten zen, edo telefonoz deitzen zien ezer berririk ba ote zekiten; esan nahi dizudana da itxur... esan zion izeba Ernestinari; izebak, ohi bezala, bere axolagabetasunarekin erantzun zion?
|
|
|
aitaren herentzia zirela beraz ile gorria, begi urdinak, gorputz mardula.
|
Baina
amak ez zuen inoiz aitari buruz hitz egiten, eta Amaiak gehiago jakiteko gogoa irentsi egin behar izaten zuen behin eta berriz.
|
|
|
|
Baina
ama ez zen kontu hartan berehala etsitzekoa, eta urte hartan bertan aurkitu zuen pizgarria, Nafarroako Piedramillera izeneko herrian bai baitzegoen, antza, beste gurutze bat, Limpiaskoa bezalakoa, Kristo iltzatu bat zuena, gurutzetik askatzeko gai; gure ama ez zen Piedramillerara joan, baina lagunekin egoten zen, edo telefonoz deitzen zien ezer berririk ba ote zekiten; esan nahi dizudana da itxur... " Sinesten hasia naiz ez duzula mirarietan sinesten, baina mirariak existitzen dira, Ernestina!
|
|
|
|
Baina
ama ez zen harrotu. Belarrondoko bat eman zion.
|
|
2011
|
|
|
–Nola hunkitu ninduten amaren hitzek, segitu du Leonek, ahotsa dar dar?, halakoa baikenuen hura, baita hitz egiten zuenean ere, lurra haren mihitik mintzatzen zela zirudiela!
|
Baina
amak ez zian, artean, bukatu, eta, hatza goiti zeramala, ezin ozenago erran zian: –Herria deuseztatzeko eta ibaia hondatzeko asmoa duzue, baina ez ahantz, gaizki tratatuz gero, suge beldurgarri bihur litekeela ibaia, eta ibaiak berak eramanen zaituztela hondamendira!?.
|
|
|
19:57 Azkenean erantzun dio kumeak.
|
Baina
amak ez daki
|
|
|
1942ko apirilean, alabari eskatu zion eraman ziezaiola Paristik, beste hainbat objektu pertsonalen artean, josteko makina bat. "
|
Baina
amak ez zuen sekula ezer josi, zioen Denise Epsteinek. Izar horia besterik".
|
|
2012
|
|
|
Ezin zen gelditu.
|
Baina
ama ez zegoen txantxetarako.
|
|
2013
|
|
|
Bihotza apurtzen ari zitzaion.
|
Baina
amak ez zion uzten, zenbakia errepikatzen zion, kantu edo errezo bat balitz moduan, eta eskutik heltzen zion tinko.
|
|
|
galdetu nuen.
|
Baina
ama ez zegoen jada atean.
|
|
|
Eta beste biok ere maizago azaldu ginen etxean.
|
Baina
amak ez zuen berriro halako nahasketa unerik izan. Huts egiten zion memoriak, eta nekagarria suertatzen zen harekiko komunikazioa, gauzak behin eta berriro esan behar zitzaizkiolako, baina gure izenez deitzen zigun, eta Rosa Mariri ere bai.
|
|
2014
|
|
|
Orduan soldata bakarra ez zen nahikoa jendilaje guzti hura mantentzeko, eta ez oso aurrerakoia zelako.
|
Baina
amak ez zuen sekula santan lana utzi, izan zen saltzaile lehenengo, eta kutxazaina gero jubilatu zen arte. Idoia Etxebarria:
|
|
|
|
Baina
ama ez zen fio, haurrek menpean erraz hartzen zutelako. Ikastola ondorengo tartean geratzeko bale, baina egun osorako ezta pentsatu ere.
|
|
2015
|
|
|
dio.
|
Baina
ama ez da estutu eta musu batekin bidali nau tiranosauroaren erraietara.
|
|
|
Azken irtenbide moduan, aita igeltsuzko panelekin estaltzekotan dabil eta dagoeneko hiru aurrekontu eskatu ditu.
|
Baina
amak ez dio inolaz ere uzten. Eguerdian argi azaldu dio:
|
|
|
—galdetu nuen.
|
Baina
ama ez zegoen jada atean."
|
|
2016
|
|
|
Hiru koilaratxo zeuden lurrean, ordea.
|
Baina
ama ez zen ezertaz oroitzen. Eta, bien bitartean, bera Bertarekin ganbaran harrapatuta, segada gozo hartan.
|
|
|
Poliziek egin zizkidaten galderen arabera, susmatzen zuten amak abentura bat zuela.
|
Baina
amak ez zeukan amoranterik.
|
|
|
–Bere esku zegoen guztia egiten ari zela zioen, zigarreta amorruz itzali zuen?.
|
Baina
ama ez zen itzuli.
|
|
|
|
Baina
ama ez dago hemen eta Zer gertatzen da, aitatxo?
|
|
2017
|
|
|
Zerbaitek erraten zidan, anaiaren galtzea, heriotza bat baino gehiago zela, ene bizimodua errotik aldatuko zuena.
|
Baina
amaren aurrean ez nuen deus agertzera utzi nahi. Kuraiosarena egitera entseatu nintzen eta fermuki erran nion:
|
|
2018
|
|
|
Neskatxak bere onera etorri ostean egiten duen lehenengo gauza bere ama bilatzea da.
|
Baina
ama ez dago. Bonbek taldea sakabanatu dute.
|
|
|
hasi dira bide hori markatzen.
|
Baina
amak ez, amak libre uzten du edo besoetan hartu eta traktorearen gidariaren aulkian jartzen. Oraintxe bezala.
|
|
|
Oraintxe bezala.
|
Baina
amak ez, amak libre uzten du edo besoetan hartu eta traktorearen gidariaren aulkian jartzen. Bai, garbi dago:
|
|
2019
|
|
|
Semeak kontatu du ama eta baserritik oinez jaisten zirela herrira, dantzara.
|
Baina
amak ez dio jarraitu hari horri. " Nahi ez duena ez du entzuten", esan du Amantegik irrifartsu.
|
|
|
|
Baina
ama ez zen behar ninduen bakarra.
|
|
2021
|
|
|
Amak besoetan har nazan eskatzen.
|
Baina
amak ez du ni besoetan hartzeko inolako ohiturarik izan inoiz.
|
|
|
|
Baina
amak ez zituen inoiz gogoko, jakina.
|
|
2022
|
|
|
Bost segundoz ez du arnastu, ez du begirik kliskatu, amaren haserrearen zain geratu da, amari ez zaiolako ura inoiz gustatu.
|
Baina
ama ez da haserretu, ez da mugitu, konturatu ere ez da egin, eta aitari begiek gainezka egin diote, dagoeneko ama ez delako ama eta pixkanaka aita ez delako aita.
|
|
2023
|
|
|
Gorputz txarrez da nerabea, ondoezik; ikusitakoa norbaiti kontatzeko grinaz.
|
Baina
ama ez dauka ondoan. Udaberrian zaldi zuri batek eraman du eta Quiriquinho berriz, hortik zehar ibiliko da prozesioan, lagunekin txikitoak hartu eta hartu; ezin berarekin kontatu.
|