2001
|
|
|
Azken
batean, sokatik tiraka, helburua Eusko Jaurlaritza bera da, terroristekin zerikusia omen duten kultur eragile horiei dirulaguntzak eman izanagatik.
|
|
|
Azken
batean, euskalgintzan ari garenok geure hizkuntzaren aldeko politika egin behar dugu, eta politika egiteak, besteak beste, aurrerabidearen eta arriskuen tasazioa eskatzen du ezinbestez, eta, ondorioz, unean uneko adostasunik zabalenaren bidean, itxaroten eta erritmoak errealit atera egokitzen ikastea da langintza horretan jardun nahi duenak ikasi beharreko lehenbiziko legea. Abiapuntu txarradira, ordea, esloganetan oinarritutako aldarrikapen legitimistak oro, eta gehiegi ari gara, euskararen aurkako erasoaren aitzakian, horretatik entzuten.
|
2002
|
|
Euskalgintzaren Plan Estrategikoak horretarako marko egokia eskaini die eguneroko lanean normalizazioaren alde murgilduta dabiltzanei, bide batez elkarren ezagutza hobetuz.
|
Azken
batean euskalgintzaren kohesioa areagotzeko beste urrats bat da Euskalgintzaren Plan Estrategikoa.
|
|
Hainbat ikasketa, adibidez, bi, hiru edo lau bider errepikatuta daude.
|
Azken
batean, unibertsitate gune bakoitzaren autonomia eta elkarren arteko osagarritasuna lortu lirateke, bai EHUren kasuan, bai eta sistema zabalago batean ere.
|
|
Zalantzarik gabe, bai.
|
Azken
batean, demokratikoki aukeratutakohe rri ordezkarien erabakiaren ondorioa izango litzateke. Prozedura horrek, ordea, hainbat kontrako ditu eta gure tradizio eta unibertsitate kulturaren aurkakoa izatea ez litzateke kontrakorik txikiena izango.
|
|
Mugala rriak dira horiek, eta, etorkizunari begira, unibertsitate kontuetan erabakiak hartzeko ahalmen osoa eskuratu beharraz ez dut zalantzarik egiten.
|
Azken
batean, lortzen ditugun emaitzen ondorioak geuk jasango baditugu, geureaizan litzateke erantzukizun osoa. Beraz, etorkizunari begira, unibertsitate alorrean ere, erabaki guztiak hartzeko ahalmena eskuratzea izan genuke erronka.
|
|
Are gehiago, euskarazkoa da epe luzean bermatubeharko den ikasketen eskaintza zabala.
|
Azken
batean, munduko eta Europako unibertsitate askotan ikas daiteke bai gaztelaniaz eta bai frantsesez, baina euskaraz ikasteko ez dago beste aukerarik.
|
|
Izan ere, euskara hizkuntza nagusia izango lukeen Campus edo unibertsitate gunearen ideiari ez deritzot, hasiera batean, gaizki, eta ez dut uste baztertu litzatekeen ideia denik; besterik izango ez balitz ere, unibertsitateak suspertzeko eta behar bezala aritzeko tresna gisa azter daiteke horrelako Campus baten ideia.
|
Azken
batean, ez litzateke onargarria izango hain garrantzitsua den gizarte eskari bati erantzuteko gai ez den eta unibertsitario gutxi batzuen zerbitzuan dagoen egitura erraldoi bat mantentzea.
|
|
Gainera, ezkorrak izaten dira askotan unibertsitariook gizarteratzen ditugun ikuspegi bakarrak5 Eta hori arazo larria da.
|
Azken
batean, gizartea da, bide batetik edo bestetik, unibertsitatea sostengatzen duena. Bidezkoa dirudi, beraz, horren truke, egiten dugunaz eta lortzen ditugun emaitzez ezagutza egokia eskaintzea.
|
|
Garapen jasangarrirako eta epe luzerako aurrerakuntzarako, ezinbestekoak dira ikerketa modu horiek; beraz, oinarrizko ikerkuntza eta estrategiazko ikerkuntza behar bezala sustatzea da datozen urteotarako erronka nagusia.
|
Azken
batean, ikerkuntzaren hiru mota nagusien arteko orekara iritsi litzateke, epe laburrerako teknologi garapenak epe luzerakoa jan ez dezan.
|
|
Beste alde batetik, baina, Euskadiko zientzi eta teknologi sistemaren ezaugarriak, bere aldeko eta bere aurkakoekin, aztertuta daude, eta ikusi dugu gure egoera desberdina dela, eta, beraz, gure beharrak ere desberdinak direla.
|
Azken
batean, herri jakin batean egin behar dena ez da beste herrietan egin behar denetik oso desberdina, prozedura eta baliabide mota eta kantitatearenikuspuntutik. Helburuetan eta, batez ere, gizarte bakoitzaren beharretara egokitzean egon behar dira desberdintasunak.
|
|
|
Azken
batean, etorkizuneko munduan profesional izatze ganorazkoa lortzeko, eleaniztasuna ezinbestekoa dugu. Gure gizartearen eta inguruko gizarteen izaera arakatzea besterik ez dugu.
|
|
|
Azken
batean, Madrilgo Reina Sofiak asko liluratzen baikaitu. Hantxe atarira bidali zituen Eusko Jaurlaritzak —ekaina ren 9a, igandea—, Euskadikoturismoa ren propaganda egitera.
|
2003
|
|
Horiekin batera, beste hainbat enpresaren arakatzea, atxiloketa gehiago...
|
Azken
batean, betiko lepotik burua, jatorri inperialista eta kolonialeko —nork pentsatuko zuen XXI. mendean hitz horiek erabiltzen jarraitu genuenik, eta arrazoiaren indarraz, gainera— kultura handiek, bizirauteko, antza, enfrentamenduan jarri behar dute beren lekua aldarrikatu baino egiten ez duten" kultura peri
|
|
Horiekin batera, beste hainbat enpresaren arakatzea, atxiloketa gehiago...
|
Azken
batean, betiko lepotik burua, jatorri inperialista eta kolonialeko —nork pentsatuko zuen XXI. mendean hitz horiek erabiltzen jarraitu genuenik, eta arrazoiaren indarraz, gainera— kultura handiek, bizirauteko, antza, enfrentamenduan jarri behar dute beren lekua aldarrikatu baino egiten ez duten" kultura periferiko, txiki, arkaiko eta menditarrekin". Txikitasunak, ordea, ez du adierazi nahi inoren periferia direnik.
|
|
Baina ez dirudi erraza lehenengo irtenbide honek, eta, gainera, zeren izenean eska dakioke euskal herritar bati argumentaziorako erabili nahi duen edozein elementu ez dezala erabil?
|
Azken
batean, eta nahiz eta debatea antzu bihurtu argumentazioak, inplikazio interesgarriak ditu mahai gainean jartzen duten argumentu horrek. Efektua kaxkarra, baina debateari ez zaio interes edo saltsarik falta.
|
2004
|
|
|
Azken
batean guk ez dugu unibertsitate handietan omenduak izateko anbiziorik. Miguel de Unamuno eta Pio Parojak proposaturiko asimilazio bidea ez dugu hartuko.
|
|
injustiziarik gabea, gorroto eta borrokarik gabea, menperatzaile eta menpekorik gabea...
|
Azken
batean, poesia sozialari leporatu izan zaion munduaren nolabaiteko ikuskera manikeoa islatzen digute idatziok, mundua ongi eta gaizki hutsaren artean banatzen duen ikuspegi dualista. Batetik jende on eta zapalduak daude, euskaldun xume, langile eta fededunak, alegia," gure" herria," gure" hizkuntza eta" gure" kultura defendatzen dutenak, poeta bera" gu" ho rren barnean dagoelarik.
|
|
Salaketa gogorrak egin zituen beren hizkuntza eta kultura berpiztu, indartu eta hedatzeko benetako indarra egiten ez zutenen aurka.
|
Azken
batean euskal elite baten falta zegoela pentsatzen zuen; euskara eta Euskal Herriaren jatorrizko ikuspentsamoldea zaintzeaz eta irakasteaz arduratuko liratekeen intelektual eta jende ikasiez osatutako elite berri baten beharra aldarrikatzen zuen.
|
|
Harreman dialektikoa dagoen neurrian bi alderdiakdira erantzule, batak bestearengan eragina baitu.
|
Azken
batean, hiztunok moldatzen dugu sistema denboran zehar eta aldakortasun horretan datza hizkera ez sexista erabiltzeko gomendioak ematea. Egia da ere, aurrerago ikusiko dugun bezala, horrekin bakarrik ezin direla jarrera eta pentsamolde patriarkala aldatu, edo, bestela esanda, arazoa konpondu, gizon eta andreen arteko aukera berdintasunera heldu.
|
2005
|
|
ETB1 zergatik ikusten da Gipuzkoan gehiago Bizkaian baino?
|
Azken
batean, euskalkian ere alde handia dagoelako. Eta ezin da ukatu, gipuzkera euskara batutik hurbilago dago bizkaiera baino.
|
|
Baina ikus entzunezko hedabideek itzelezko garrantzia hartu dute gizartearen barruan eta inork ez digu erakutsi horiek kontsumitzen.
|
Azken
batean, kontsumo mota bat da, ezta. Bada inork ez digu erakutsi hori kontsumitzen.
|
|
• Bestalde, gaineratzen da hezkuntzaren alorrean ari diren profesional guztien ehuneko oso txikia suposatzen duela kolektibo honek eta, ondorioz, ez litzatekeela batere konplikatua izango euskararen ezagutza beharrezkoa ez duten lanpostuetan kokatzea (EPAko zentroak, integraziorako ikastetxeak, elbarrituentzakoak, liburutegi proiektuak... aipatzen dira, besteak beste).
|
Azken
batean, borondate ezagatik galduko dute beren egonkortasuna.
|
|
ez zuketela jokabide hau izango eta bultzatuko inguruan (gizartean, oroko rrean) diskurtso hau erne zitekeen haztegia sumatu izan ez balute.
|
Azken
batean, gurpil zoro batean mugituko ginateke: batzuek sortutako giroak ematen die batzuoi beren jarreran irmo irauteko aukera.
|
2006
|
|
Bi sentimendu horien nahasketa edo.
|
Azken
batean, zure iragana da. Eta hor uztea erabaki dut nik, apalategian edo.
|
|
Bigarren ekoizpena da egitasmo osoaren azken helburua, hau da, bizitzarako oinarrizkotzat edo ezinbestekotzat hartzen ditugunak eta hizkuntza eta kultura bereko komunitate kide modura partekatzen ditugun elementu komunak adostea eta adostutakoa indarrean jartzea eta ebaluatzea.
|
Azken
batean, Euskal Curriculumaren bidez erantzun nahi dugun galdera hauxe da: nahiz eta bi estatutan eta hiru administraziotan bizi, zer daukagu eta, batez ere, zer eduki nahi dugu elkarrekin Euskal Herrian bizi garenok?
|
|
Kalitate galera horren bide beretik letorke, gainera, kultur eta ideia aniztasunaren aurkako erasoa.
|
Azken
batean, maileguak ekoizleen soiltze nabarmena lekarke, eta, soiltze horrekin batera, testugintzaren kultur ikuspegien uniformetzea.
|
|
" Gastuak nire kontu" esan ondoren hitza benetan betetzeko, gauzak behar bezala egiteko, bide bat errenta aitorpenaren kitapena erabiltzea da.
|
Azken
batean, gure diruak agintarien eskuetan jartzen baditugu (beste erremediorik ez badugu ere), agintari horiek ahalik eta hoberen banatuko dituztela uste dugulako da, ala ez. Eskuzabala izanik, liburuak erosteko txekeak ere eskain ditzakete, beste bide bat da.
|
|
|
Azken
batez, eskola erantzuna hobetzeko aukera aparta eskaini digu ikasle etorri berrien errealitate horrek, eskola osoa eraldaketa bidean jarriz. Ezbairik gabe, denontzako abagunea.y
|
|
•
|
Azken
batez, ez zuten euren tokia aurkitzen eskolan.
|
|
Hori dela eta, amaitzeko, abertzaleen ikuspuntutik, azaldu ditugun teorietatik bat aukeratu beharrean, eta berezko eskubideez mintzatu beharrean, teoria guztiak kontuan hartzen dituen argudiatze integrala adostu eta garatu litzatekeela uste dugu.
|
Azken
batean, erabakitzeko ahalmenari buruz ahalik eta adostasun zabalena lortzea da garrantzitsuena.
|
|
64).
|
Azken
batean, prozedura horiek aplikatu ahal izateko, autodeterminazioaren subjektua izango den horrek komunitate politikoa osatzen duela onartu behar da aldez aurretik. Ondorioz, autodeterminazio eskubideak gaur egun legedi mailan dituen mugak gainditu nahi baldin badira, prozedurekin batera printzipio moral eta politiko argiak ezarri behar dira3.
|
|
Garbi dago, gauza bat dela bulegoko bileran liburu programa ederra egitea, eta bestea horiek lantzea.
|
Azken
batez, egileen arazoa. Badirudi editorearen eta egilearen arteko harreman dialektiko biziagoan egitekoa dela programa editoriala, idazleen beraien interesak kontuan izanik.
|
2007
|
|
Izan ere, Artetaren ikuspuntutik, teoria horrekin auzi ontologikoa konponduko litzateke baina auzi normatiboa erabat asaldatzearen ondorioz.
|
Azken
batez, aitortzea litzake nazionalismoak estatua beste helbururik ezin duela izan, nazio izan nahi badu behintzat. Estatuak bakarrik sor baditzake nazioak, orduan nazio izan nahi duten etnia guztiek estatua behar dute.
|
|
|
Azken
batean, arazo guztiaren gakoa, agian, beste nonbait egon daiteke: nola sortu zen Espainia deritzon izaki politiko hori eta zer egin behar den, gaur egun, okerreko norabide politiko horren ondorioei razionaltasun apur bat emateko.
|
|
Beste batzuetan, ordea, onartzen dituela lirudike gehiago.
|
Azken
batean, Artetak ez du argiro esaten etnien eta nazioen existentzia onartzen/ ukatzen duen. Moulinesek nazioak eta etniak existitzen ez direla diotenak bildu zituen ‘ukatzaile’ kontzeptupean.
|
|
|
Azken
batez, bien arteko alde nagusia hau da. Moulinesek ez du onartzen nazionalismo politiko eta etnikoaren arteko bereizketa.
|
|
|
Azken
batez, hona hemen Ministerioak hiru orrialdeko agirian erabilitako funtsezko arrazoia Jakin aldizkaria" Registro de Empresas Periodsticas" delakoan ez inskribatzeko, aldizkariaren zuzendaritzatik bertatik harpidedunei bidalitako zirkularrak ere jaso zuenez:
|
|
|
Azken
batean
|
2008
|
|
•
|
Azken
batean, denboran atzera egiteko aukera izango balute, gehienek berdina egingo lukete: euren herrialdetik atera (%75, 6); horiek ez dute damurik herrialdetik atera direlako.
|
|
Espainia edo Frantzia, Senegal, Argentina, Maroko edo Ekuador estatuetatik etorritako immigranteen kolektibo asko daude, eta nork bere ohiturak, hizkuntza, identitatea, egoera eta beharrak ditu.
|
Azken
batean, haien aniztasuna eta konplexutasuna aintzat hartzean datza. Ez bakarrik haiei buruz daukagun ideiarekin eta jakinarazten diegunarekin ados egon daitezen35, baizik eta esparrua behar bezala egokitzeko, eta, horrela, batetik, Euskal Herriak bizi duen egoera berezian bizikidetza negoziatzeko, eta topaketaeta eztabaida espazioak abian jartzeko, eta, bestetik, esku hartzeko egitasmoak eta ekintzak antolatzeko (gizarte, politika eta kulturaren arloan), errealitate konplexu eta anitz horiek eta gure herriarentzat lortu nahi ditugunak abiapuntu hartuta.
|
|
Prestigioa prezioak eta oihartzunak eman ohi dute.
|
Azken
batean, gauza bera lortzen da produktu baten prezioa lainoetara igota eta produktu hori ezkutuan jarrita: eskuragarritasuna zailtzea.
|
|
Esan dut lehenago poza sentitu nuela liburutegia aurkitzean eta, pentsatzen dut, prozesu mental antzekoa izango duela diseinatzaile ezagun baten larruzko beroki garesti bat erosi duen hark ere.
|
Azken
batean," lortu dut" da poza eragiten duena, gainditu ditut nahi nuena lortzeko bidean zeuden zailtasunak, izan ekonomikoak ala logistikoak.
|
|
herentzia genetikoaz gain, ingurunea eta ohiturak ere beti hartu behar ditugu aintzat.
|
Azken
batean, esan genezake gutxienez hiru faktore horien elkarrekintzak definitzen duela gene batek nola funtzionatuko duen, gaixotasun bat edo izaera bat nola agertuko den...
|
|
Horrela, plangintza horren helburua gaitasun horiek garatzean datza, eta horrek irakasleen artean lan kooperatiboa edo, gutxienez, irakasgaien arteko nahitaezko koordinazioa eskatzen du helburuetan, edukietan, irakasteko ikasteko metodologian eta ebaluaziorako metodo zein irizpideetan.
|
Azken
batean, gaitasunetan oinarritutako curriculumak indarrean dagoen curriculumak baino lotura handiagoa bilatzen du gizartearekin, eta gizartearen beharrei modu egokiagoan erantzuteko aukera eskaintzen du.
|
|
|
Azken
batean, unibertsitate ikasketen prezioak herri erakundeek jarriko dituzte, orain arte egin den bezala. Beraz, orain arte irizpide batzuk erabili badira prezio horiek finkatzeko, pentsatzekoa da irizpide berak erabiliko direla aurrerantzean ere.
|
|
Bakoitza bere lekuan geratzen da, konfiantzazko harremanik ia ez dago, elkarri laguntzea oso urria bihurtu da, eztabaidak erabat itxurazkoak dira.
|
Azken
batean, profesional hotz eta motzen egitasmoak dira garatzen, haiek baitakite nola behar den egin eta nola ez. Eta, beharbada den denetako txarrena, etsipena eta isiltasuna dira nagusitu.
|
2009
|
|
Freskurarik geratzen zaio sagarrondotik erauzitako sagar horri?
|
Azken
batean... gaiak eman dezake, baina bertsolariak ematen al du ezer?
|
|
Denbora asko galdu dut ibilaldi horretan, emaitzei begira behintzat.
|
Azken
batean, fidagarritasuna eskaintzen dizuten ehun lan horietan oinarritzen zara gero. Eta hori bera ez da gutxi!
|
|
Funtzionala izatea, horra zer duen alde paper liburuak.
|
Azken
batean, liburu analogikoa edo digitala hautatzeko unean, praktikotasunak erabakiko du hein handi batean. Begien bistakoa da testu mota batzuetarako digitalak dakartzan abantailek leku gutxi uzten diotela paperari.
|
|
Euskal Herriarena ere bai.
|
Azken
batean, non idatzi izan dira gure euskal liburu ederrak aurreko gizaldietan. Etxepare, Axular, Kardaberaz, Mogel, Añibarro...
|
2010
|
|
Ondorioz, testuen corpusa aukeratzeko irizpideak aldatu egin dira; ezinbesteko jotzen da ikasleen kultur kapitala aintzat hartzea, hau da, noraino iristen den ikasleek egin, esan eta uler dezaketena (Lomas, 1996).
|
Azken
batean, eduki zailegietatik eta ulergaitzetatik abiatuz gero, ikasleei edukiak buruz ikastea beste biderik ez zaie geratuko, eta beraz, irakaskuntza ez da esanguratsua izango. Horrek guztiak berarekin dakar literaturaren lanketa prozesua prozesu jarraitu baten barruan kokatzea, non edukiak, irakurgaiak nahiz jarduerak zailtasunaren arabera antolatuko diren.
|
|
Zientzialarien ariketarako printzipio motibagarri modura ezagutza zientifikoaren printzipio teorikoak (koherentzia, zehaztasuna, kalitatea, egiazkotasuna, kontrastatze enpirikoa, errepikapena) eta sozialak (kontrola, ebaluazioa, gardentasuna, kuriositatea, autonomia) aipatu ohi dira, baina herritarren ustez aski arrazoi dago baieztatzeko printzipio horiek estilo zientifiko berri baten ordainetan gutxiesten direla.
|
Azken
batean, erabakitzaileek (subjektu teknozientifikoa: politikariak, abokatuak, marketing adituak, patenteen kudeatzaileak, berrikuntza zentroak, ikertzaileak, e.a.) ezagutza esanguratsuak, ikerketa lerroak eta berrikuntza estrategikoak lehenestearekin jakintzaren esparru posibleak mugatzen dituzte, baina horrez gainera eztabaida taldeetan aipatu da ezagutza zientifikoa lantzeko, justifikatzeko eta arrazoitzeko moduetan ere inplikazioak dituela.
|
|
Herritarrentzat kezka gunea ez da halako gatazkekin zientziaren irakurketa tolesgabea auzitan ipintzen dela, baizik eta adituen eskumen nahiz baliotasuna ahuldu egin ohi dela.
|
Azken
batean, adituen eragina hutsezintasunaren konfiantza publikoan oinarritu izan bada, ezagutza gatazkek dilema baten aurrean jartzen gaituzte: interes politiko ekonomikoak hobetsiz adituen efektibotasuna murriztea, edota ezagutzak partekatuz onartzea sarritan erabakiak hartu direla ezagutza urriarekin, zientzia eta politikaren mugetan eta ikerketa metodoen adostasun malguekin.
|
|
• une hauetan konfiantza bilakatu da ezagutzaren ordezko funtzionala.
|
Azken
batean, autoritateekiko konfiantza urria liteke hipotesi berriaren arabera herritarren kritika eta ezkortasuna ulertzeko gako nagusia.
|
|
|
Azken
batean, ezagutza politikek inplikazio sozial eta instituzional ugari dituzte, eta herritarrak kezkatzen dituena ez da teknologia baten arrisku maila, ikusi dugunez ez dago teknologia batekiko aldez aurretiko oposizio jarrera bat. Zientziaren kultura eta politika dominatzailean gailendu ohi diren bi jokabide dira iritzi sozialek arbuiatzen dituztenak:
|
|
Hori dela eta, goitik beherako informazio eta dibulgazio zientifikoa proposatuko dira, bai ikastetxeetan hiztegi eta metodo zientifikoan gaztetxoak heziz, bai eta ere zientzialariek beren gain hartuz herritargoari ariketa zientifikoaren berri ematea.
|
Azken
batean, uste da ezagutza eta iritzia logika berberak baldintzatuak daudela. Era berean, eztabaida politiko eta moralak ere ezagutza faltak eragindako jarrera irrazionalek eraginda letozke.
|
|
Horren aurrean, arlo publikoa eta arlo pribatua biak ala biak sustatzea proposatzen da, baina guztiaren lidergoa eta kudeaketa instituzio publikoek gidatuta.
|
Azken
batean, herritarrak jakitun dira ikerketa, garapena eta berrikuntza sare sozio tekniko baten marko pluralean egituratzen direla, ez dute irakurketa inozo bat egiten, baina gaineratzen dute arduradun politikoen erantzukizuna dela zientzia eta teknologiaren inguruko balio eta interes pluralak ongizatearen mesedetan gidatzea.
|
|
|
Azken
batean, zientzia eta teknologia gaiei buruzko diskurtsoak identifikatu eta horiek solaskideekin iritzi trukean nola artikulatzen diren arakatu dugu (AAAA, 2009). Labur eta baheketa ugari eginda bada ere, bigarren atalean zehar ikerketako emaitza batzuk aurkeztuko ditut.
|
|
|
Azken
batean, garai hura bizi izan ez zuen irakurlearentzako oso sinple esplikatuta, Koldo Mitxelenak argudiatzen zuen UZEI behar besteko oinarririk eta kalitaterik gabe ari zela terminologia zehazte lanean, ezta?
|
2011
|
|
Azalpen bila hasiz gero, beharbada irakaskuntzako sektorean aurkitu genuke giltza.
|
Azken
batean, hezkuntza planen menpe dago liburu mota hau.
|
|
Liburu mota honek, bestalde, hurbiltasun handia du irakaskuntzako liburuarekin.
|
Azken
batean, biak doaz haur eta gazteen merkatura, irakaskuntzari loturiko merkatura. Biak batean hartuta, erdia pasa dira (%53, 5).
|
|
Beti dago jokoan nortasunean irautea, berez mugikorra delako eta une oro aldakorra delako, ura bere errekan etengabe aldatuz doalako, Heraklitok adierazi zuen bezala; baina errekak ere bere erretena du, bere ubidea, hau da, muga batzuk ditu mugikortasunak ere.
|
Azken
batean, bizitza bera dugu nortasuna eta identitatea, eta ez gauza bukatu bat. Adinaren arabera ere nortasunak bilakaera du.
|
|
Baina, bestalde, sarea antolatuz joan zelako, etxetik eta herritik urruntzerakoan, Bilbo aldea bezain arrotza zen Montevideo edo Buenos Aires.
|
Azken
batean, sarearen baitan mugitzeak ematen dio pertsonaren ezinegonari lasaitasuna. Giro horretan, emigrazio izugarria gertatu zen Euskal Herrian, Europako beste hainbat herrialdetan bezalaxe, bereziki iparraldean.
|
|
Herrian hartu genuen politika izan zen ortografia zaintzea.
|
Azken
batean, Herrian buru zirenak euskaltzainak ziren: Lafitte, Larre...
|
2012
|
|
|
Azken
batean, sei argitaratzaile mota bereizten ditut horrela. Ez dira seiak indar berekoak, ezta hurrik eman ere.
|
|
Halako gaiek, bestalde, gizakia gizarte sistema araututik kanpo egotera —sentitzera— bultzatzen duten arrazoiak biziki interesatzen zaizkigulako dute arrakasta.
|
Azken
batean, Etxaguerenean, krudeltasun nabaria eta haurtzaroko traumaren bat tarteko, ez al du morboak bideratzen argumentua, f
|
|
Bere sufrimendua, larridura, etsipena, iluntasuna eta bidean aurkituko dituen suizida eta galtzaileen egoera ezaguna zaigu, beraz.
|
Azken
batean, Etiopiara daramana idealismo eta utopiatik aldentzeko burutzen den bidaia dramatikoa da.
|
|
Autorearen asmo ludikoa argi dago azkeneko lerroetan eta, oro har, liburu osoan zehar.
|
Azken
batean, Jon Martinek berak bideratutako joko psikologikoan irakurleak parte har dezan bilatu du. Ero literatura forma xumez osatuta dago:
|
|
Horregatik, nazioarteko kazetaritza adierazleen arabera euskarazko hedabideek gauzatzen duten kazetaritza jarduerari erreparatu diogu, hizkuntza normalizaturik ez duen testuinguruan lanean aritzeak dakartzan ahuleziez errukitu barik.
|
Azken
batean, euskarazko hedabideak berez erdarazkoekin ere lehiatzen dira, bigarren horiek nagusitasun osoa duten egoeran.
|
|
|
Azken
batean, berri agentziek zabaldutako albiste arinen trataera informatibo nagiak Euskal Herrian bertan sortutako albisteak ordezkatu ditu. Azken horien lanketa prozesuari ere kazetaritza lasterreko ezaugarriak nahastuko balizkio, euskarazko kazetaritzaren gainbehera ekarriko luke.
|
|
Beste era batera esanda, tokiko albisteen irakurketa nazionalak Euskal Herria informatiboki egituratuko luke.
|
Azken
batean, egitura politikorik sortzea ez dago hedabideon esku. Haien eginkizuna garen errealitatea ulertzeko eta horretan eragiteko informazio tresnak ematea da.
|
|
haien hartzaileei informazio horretan sakontzea eragozten diete.
|
Azken
batean, komunikazio paradigma horrek inbutuaren antza hartu du: informazio igorle nagusiak albiste agentziak dira eta horiek hedabideek agertzen dituzten berrien oinarrizko gakoak dituzte (osotasuna, ikuspegi kopurua eta elementu gehigarriak).
|
|
Ez indarkeria hutsa, jakina, baizik eta beste biolentzia mota bat, nolabait indarkeria huts horren kontra egiten duena, ordena bat ezarriz banakoak bakean bizi ahal izan daitezen.
|
Azken
batean," arrazoimenaren trikimailu" gisako bat, biolentzia ezarriz hura hobeto kontrolatzen baita ukatu nahi izanda baino.
|
2013
|
|
|
Azken
batean, Txillardegi, gu bezala, errealitate honetan bizi zen, errealitate hobe bat irudikatzen zuen arren, eta errealitate hobe horren alde lan egiten zuen arren.
|
|
Hortaz, arlo politikoak garrantzi berezia hartu behar du berari buruzko balorazioak egitean.
|
Azken
batean, ETAk helburu politikoak bilatzen zituen garatutako bi estrategien bidez, bai berak zuzenean Estatuarekin negoziatzeko, bai frontearen bidez edo Ezker Abertzaleari protagonismoa utzita.
|
|
etika, estetika eta politikaren eremuetan guztiz sartuta dago.
|
Azken
batean, modernitatearen azpisistemak —ekonomikoa, politiko administratiboa eta kulturala— dira gizadia egoera larri honetara ekarri dutenak, eta, hortaz, zibilizazio krisia sorrarazi.
|
|
Printzipiorik gabe, elkarrizketa bera da helburua, eta unean uneko behin behineko adostasunak lortu behar dira.
|
Azken
batean, elkarrizketa ahula etika ahularekin lotuta dago: bere arrazoiez eta oinarriez gutxi dakien etika ahula.
|
|
|
Azken
batean, erlijio lighta da, ezer aldatu nahi ez duena, esperientzia politak eta lasaigarriak izan nahi dituena, intimismoaren labirinto ilun ezkutuan, amildegitik behera jaurtikitzen den bizipena. Ondorioz, postmodernitatearen bizipen espirituala eta erlijiosoa askatasun proiektu indibidualista eta burgesa bilaka daitekeelarik, munduan dauden pobreek eta baztertuek ezer gutxi espero dezakete giro kultural berri horretatik.
|
|
Horregatik, espero du ahalik eta jende gehiena biltzea aniztasunaren inguruko dinamika honetan.
|
Azken
batean, zenbat eta pertsona gehiago izan sarearen parte, orduan eta anitzagoa izango da sare hori.
|
2014
|
|
Gainera, Liliren kasuan eransten da kristautasunean loreak eta udaberria ama birjinarekin erlazionatzen direla.
|
Azken
batean, indarrean den genero ideologiaren arabera, feminitateari atxikitzen zaizkion ezaugarri nagusien bilduma osatzen dute: dohain nagusia du bizi iturri, ama, izatea, baina andre mariak iruditeria katolikoan islatzen duen bezala, modu hartzaile, pasibo eta jasankor batean.
|
|
Bakoitza berean, laurak dira garrantzitsuak, ordea.
|
Azken
batean, hortxe biltzen dira batasunaren eragile eta protagonista handienak, instituzionalak eta sozialak: Euskaltzaindia, idazleak, irakasleak; hau da, euskararen erakundea, kultura idatzia eta irakaskuntza.
|
|
Mutur bakoitza bere logikan hartuta (garbizalekeria eta mordoilokeria), nahiz eta arrazoi desberdinengatik, bi biek ukatzen dute kultur terminologia.
|
Azken
batean, mordoilokeria ez da euskara gordina eta zabarra soilik, baizik eta baita kultura mota bati, kultura maila bati lotua, finkatu eta arautu gabea, tokian tokikoa, lokalismoz betea ere.
|
|
gaiari zegokiona eta hizkuntzari berari zegokiona.
|
Azken
batean, Euskara desbaserritartu egin behar zela esan ohi zuen Krutwigek, kultura jasoaren maila bereganatu behar zuela bai irakurleak eta bai idazleak diglosiaren baitan bizitzera ohitu ziren, hainbat kasutan.
|
2015
|
|
Biak juduak eta biktimak.
|
Azken
batean historiaren meditazioa boterearen eta biktimen meditazioa da. Atariko zabortegian ageri ageri dagoenez," historian zehar, bortxa eta boterea nagusitu dira, justiziarekin edo justiziarik gabe" (466).
|
|
Baina ustez aldaketarako tresna den horrek gizon zuri, handi eta heroikoen iruditeria proposatzen digu, emakumeak azken lerrora ostenduz, migranteak ezkutatuz.
|
Azken
batean, iruditeriak herri identitatearekin eta tresna eraldatzaile izatearekin duen loturaz galdekatzen gaitu. Uste dut euskal abertzaletasunak sexu/ genero sistemari buruz egin dituen irudikapenetan arakatzea dela erantzuteko bide egoki bat.
|
|
Izan ere, sexu/ genero sistema burgesiarentzat proletargoa gutxiesteko eta menperatzeko tresna pribilegiatua izan den bezalaxe izan da estatu handientzat beren azpiko herri izateak gaitzesteko.
|
Azken
batean, sexu/ genero irizpideen arabera gizontasun eta emakumetasun egokiak definitzen dira, pertsona, herritar egokiak. Zehatzago, emakumetasun egokia erabiltzen da gizontasun egokia zehazteko, eta, alderantziz, emakumetasun txarra gizontasuna gaitzetsi eta gutxiesteko.
|
|
Niretzako, fase erabakigarria Euskal Txokoko batzarrarekin hasten da.
|
Azken
batean, bi bilera daude mugarri: Euskal Txokokoa eta Londres Hotelekoa.
|
|
Besteek ez".
|
Azken
batean," [e] uskara batuaren borroka euskararen berrikuntzaren, berreskurapenaren, biziraupenaren borroka da". 9 Horregatik guztiagatik, hauxe konkluditu du Koldo Izagirrek:
|
2016
|
|
Istanbulgo protokoloaren ezarpenean trebatzeko eta torturari buruzko liburutegia, agiritegia ezartzeko gunea ere izango da.
|
Azken
batean, gure herria oihal bat da, eta urratze bat gertatu da. Urratze hori behar da konpondu.
|
|
|
Azken
batean, horiek denak ziren aurreko hamarkadetan sortutako kultura eta identitate kolektibo horrek bere bereak zituen ezaugarriak ere. Tribuaren atxikimendua lortu nahi duenak tribuarekin bat egin behar du.
|
2017
|
|
Pribilegioaren teoria ere bada intersekzionalitatea.
|
Azken
batean, pribilegioa eta bazterketa aldi berean gertatzen dira, baina ez buruz buruko harreman batean bata pribilegiodun eta bestea pribilegio gabea izanda, baizik eta, tasunaren arabera, bata tasun batean pribilegiodun izanen da eta beste tasun batean pribilegio gabea. Gu zuri garen heinean, beltz baten aurrean pribilegiodun gara, baina beltz hori gaztelaniadun den heinean, pribilegiodun da euskal hiztunaren aurrean.
|
|
(eta baztertuen, migratzaileen, errefuxiatuen...) bizipenak eta prozesuak erdigunera ekarri, ‘hemengoak/ kanpokoak’ dikotomia irauliz eta, aldi berean, Euskal Herritik kanpo egon diren borroken historia eta ondarea gure eginez.
|
Azken
batean, egun, bai aktibismoan bai kulturgintzan ari garen hainbat feminista kanpotarrak edo kanpotarren alabak gara.
|
2018
|
|
alegia, ez dela estrategia txarra nork bere hizkeran oinarrituriko batua egitea, hasteko eta tokian tokiko komunikaziorako, baina baita gero ere, exotismo bila ibili gabe, non eta bat ez den estilista fina eta idazle aparta.
|
Azken
batean, gure neurriko batua: dakigunetik ez dakigunera, biderik zelaienetik.
|
|
|
Azken
batean, katalanaren konpaktazioa modu arrakastatsuan gertatu da, euskararena ez bezala, ez guk baino lan gehiago edo hoberik egin dutelako, katalana eta espainola oso hizkuntza antzekoak direlako baizik (ia hizkuntza berbera ez esatearren). •
|
2019
|
|
Erakunde publikoen berrasmatze lanek eskatzen dute ikerketa honen analisian identifikatu diren oztopo guztiei aurre egitea eta eraldatzea.
|
Azken
batean, lanerako erritmoak, hizkuntzak, espazioak, lan ordutegiek, departamentalizazioak, oztopo legalek, hierarkizazioak eta bestelako logika arautzaileek ez dute batere laguntzen, eta sakontasun demokratikoa bilatzen duten gobernantza ereduek erakunde publikoen funtzionamendua beste klabe batzuetan jartzeko estrategiak lantzea eskatzen dute. Finean, administrazioaren humanizazioaz eta desarautze prozesuaz ari gara.
|
2020
|
|
Orduan, ba, pena eman zidan, baina, era berean, lasaitasuna ere bai.
|
Azken
batean, txapelketa lehia da, eta lehia borroka. Nahi duzuen guztia esan eta distendituko duzue lehia, baina bakoitzak bere burua jartzen du jokoan, eta mundua hantxe amaitzera balihoa lez joaten gara txapelketara.
|
|
Izan ere, idazlearen funtzioa norberaren garai eta ingurua kontatzea dela defendatzen dute, zuzenean nahiz zeharka, norberaren hautu artistiko estetikoa edozein izanik ere.
|
Azken
batean, parte den inguruarekiko hartu emanetik sortzen duelako idazleak, parte den inguruarentzako.
|
|
Baina, hala eta guztiz ere, baldintza horiek ez dute sormenerako askatasuna murrizten.
|
Azken
batean, euskal literatur sistemaren egoerak kontzientzia komertzial murritzagoarekin jardutea ahalbidetzen du. Beste hitzetan esanda:
|
|
Hala ere, eztabaidak bizirik jarraitzen du, orain errelatuaren auzian katramilatuta eta idazleez gaindiko bestelako aktoreek ere eraginda.
|
Azken
batean, garaiaren eta testuinguruaren hartu emanean sortzen baita literatura, eta, ondorioz, garaiko kezken, isiltasunen eta talken isla da eztabaida. Literatura bera garaiaren eta inguruaren parte delako.
|