Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 32

2022
‎Jesusen jaiotza aingeruak Mariari honela iragarri zion, biblia itzultzaile batzuen esanean: " Huna non zure sabelean gatzatuko den haur bat". Eta askoz oraintsuago, Koldo Mitxelenak ‘gorpuztu’ adiera horrekin, baina gorputz hitz markatuagoa erabili ordez, honela adierazi zuen:
‎Dotrina klasiko batetik hautaturiko esaldiaz argiturik: " Dugun aphurra edo hainitza zureganik da".
‎Eta ez* flipatzen naiz gisa. Hau da, zuk flipatzen duzu, baina ez dago zer edo nor bat flipatze horren argumentu osagarritzat. Objektu zuzen gabeko aditz deponente gisa onartu da euskaraz flipatu, mailegu gisa gaztelaniatik sartu diren beste batzuen antzera.
‎Orixe idazle eta maisu handiak ere ho nela itzuli zuen pasarte bat San Agustinen Aitorkizunak obran: " Ats egin duzu ta arnas artu dut, Zu zaitut arnasten". Latinez:
‎Baita lasaitu edo trankildu esateko ere: " Zu berriro aurrean ikustean arnasa hartu dut; gauza txarren bat pasatu ote zaizun beldurretan nengoen".
‎Edo biak batera: Adi eta zu hur! Eta Iparraldean:
‎/ beterik basua. // Nik zuri, zuk niri,/ biok eginaz alkarri,/ basua txit garbi/ do gu ipini" (LABAYRU FUNDAZIOAk Mungian jasoriko bertsioa).
‎" Zu eta ni, maskara beti" eslogana
‎—Halako zalaparta edo jolas antzeko umore berriketa polita haizeratu zen lehengo ostiralean Euskadi Irratian, Zu eta ni, maskara beti esloganaren inguruan: Zuk eta nik tokatzen dela hor, argudiatu dute entzule batzuek.
‎—Halako zalaparta edo jolas antzeko umore berriketa polita haizeratu zen lehengo ostiralean Euskadi Irratian, Zu eta ni, maskara beti esloganaren inguruan: Zuk eta nik tokatzen dela hor, argudiatu dute entzule batzuek.
‎Esaldi bakar bezala josiko bagenitu hitzak," Zuk eta nik maskara beti mu suetan (jantzita) darabilgu" genuke, hots, espero daitekeena.
‎Baina esaldi bi ere pentsa daitezke azpian, nagusia eta mendekoa: " Zu eta ni, maskara beti musuetan (jantzita) dugula gabiltza". Bigarren aukera hau ere zuzena da.
‎Metro bira eseri behar gara. Jarri zaitez zu harago eta ni honago. Edo Iparraldeko erara:
‎Edo Iparraldeko erara: Zu ha ratago eta ni hunatago.
‎Euskaraz ere, arakatzaile eta tankera horretakoak. Zer deritzozu zuk
‎Hala, balio zaharra: zuri jarraikiko natzaizu (Iparraldea) edo zuri jarraituko dizut (Hegoaldea). Eta balio berria:
‎Hala, balio zaharra: zuri jarraikiko natzaizu (Iparraldea) edo zuri jarraituko dizut (Hegoaldea). Eta balio berria:
‎—Eta errematean, zuk esaldi batean sententzia emateko galdetuko dizugu ondo asmatu ote dugun aste honetan" impertinente" hitza itzultzen... Josu Erkoreka politikariak esan zuen ezen, Puigdemontek 155 artikulua eta Euskadiko iragana lotuz egin zituen adierazpenak" desafortunadas e impertinentes" izan zirela.
‎Honen adibidea: " Bihotz zauskada egin dit zure bo za entzuteak, Maite".
‎Oso maiz entzuten da Euskadi Irratian" por haber" hori izanagatik formarekin. Zu zendu, mesedez.
‎" Putzada batekin putz...", jatorrizkoan [putzara]. [" Lau teilatu gainian/ ilargia erdian eta zu / goruntz begira,/ zure keia eskuetan/ putzara batekin... putz! / Neregana etorriko da/ ta berriz izango gara/ zoriontsu/ edozein herriko jaixetan"].
‎" Putzada batekin putz...", jatorrizkoan [putzara]. [" Lau teilatu gainian/ ilargia erdian eta zu/ goruntz begira,/ zure keia eskuetan/ putzara batekin... putz! / Neregana etorriko da/ ta berriz izango gara/ zoriontsu/ edozein herriko jaixetan"].
‎Edo: Potozorri garbia –edo pot rozorri galanta– zara zu !
‎Eta: " Txikitxu politori,/ zu neure lazt ana,/ as koren zoragarri/ mundura zinana".
‎" Txikitxo pol itori,/ zeu nere laztana,/ katigatu ninduzun/ libria nintzana. // Libriak libre di ra/ zu ta ni katibu; librerik obe dana/ guztiok dakigu".
‎Damaso Intzak Tolosa aldean bildu zuen esaera bat: " Morkotsetan hazia zera zu ", biguintxo edo hazia izan dela aditzera emateko (Esaera Zaarrak, 150). Azkenik, baita konparantza esapide hau ere bildu zuen berorrek Nafarroako esaera zaharren artean:
‎XVI. mende goiz tiarrean Frai Juan Zumarragako fraide durangoarra honela zuzendu zion bere Muntsarazko jauregian bizi zuen arrebari: " Orain bada, ene arrebea, fraideon os tatuori, zure alabaen etse jauxi orri urgatzi bear deutsagu; eregi bear dogu zuk eta nik ne ba arrebaok".
‎XVI. mende goiz tiarrean Frai Juan Zumarragako fraide durangoarra honela zuzendu zion bere Muntsarazko jauregian bizi zuen arrebari: " Orain bada, ene arrebea, fraideon os tatuori, zure alabaen etse jauxi orri urgatzi bear deutsagu; eregi bear dogu zuk eta nik ne ba arrebaok".
‎Era berean: " zure hitzen gozotasuna" esaten den legez,"... eztitasuna" esatea ere berez dator.
‎Arrakasta handia izan zuten batak eta besteak, eta gaztelania hizkuntzaren ego kitasuna eta zuzentasuna, batez ere kazetaritza idatzian, zaintzen lagundu zu ten, eta arrakasta zabala jadetsi gizarte zabalean.
‎—Entzule baten mezua jaso dugu, denbora hitza entzun duela behin eta berriro eguraldia erabili behar litzatekeen testuinguruan. Zein da zure iritzia?
‎" Zu eta ni, maskara beti" eslogana..................
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia