|
2000
|
|
|
" Mutila, ez didazu sinesten, baina erradazu: prest al zeundeke
|
zu
ere zeure oineko behatzaren ebakitzerat, baldin santaren behatzezurrez zure aita sendatuko banu. Zeren zure sinesterik gabe ezin egin baitezaket aitzina... eta zeren zure oferenda hori izan baitaiteke zure sineste faltaren ordaina"; eta, nola nik hain maite bainuen aita, erran nion:
|
|
|
—Ez ahantz, ama, ezen bihar berean izan nintekeela jauregiko jauna, ezkonduko banintz, jauregiko herederoa nihaur naizenez... Bai, badakit ezen
|
zuk
ere zeure usufrutuzko eskubideak dituzula eta eskubide horien arabera jauregian bizi ahal izanen zinatekeela, baina jakizu ezen ez zenukeela enekin onik izanen...
|
|
2002
|
|
|
Ez al zenidan esan, bada, zu zeu izango zintudala etxeko okina, etxeko iturgina, etxeko elektrikaria, etxeko igeltseroa... baita butaneroa ere? Bada,
|
zuk
ere zeure hitza bete duzu.
|
|
2005
|
|
|
beata santujale bat! Eta ez ezetzik esan,
|
zuk
ere zeure santuak baitituzu: Marx eta Lenin, Mao eta Fidel?
|
|
|
–Mingaina moztuko nizuke zuri, aho zikin horri, baina ez dizut moztuko, bekatuaren aurkako borroka latz honetan barkatzen ere jakin behar baita, amen. Eta
|
zuk
ere zeure senarrari barkatu bazenio, hobeto zeundeke orain. ongi esan baitzigun, behin masaileko bat hartuta, beste masaila jartzeko ere prest egon genukeela, amen, sor Purísima Amenabarrek.
|
|
2006
|
|
|
Horrela, bada, Ortega eta" arrazismo biologikotik" libratu nahi dituen arrazoibide ilun horren pean dirdirkatzen, zalantza gabe badago egia bat zilegizkoa, arraza usu aipatze hutsak ez duela inor arrazista bihurtzen. " Bada eztuzu
|
zuk
ere zeure arrazaz ukhatu, etzara zeure leiñutik eta ethorkitik hastandu", itzultzen zaio Axular bere jaun Bertrand Etxauzkoari, arraza leinuarekin berdinduz. Aipa liteke arraza eta hori adiera batere ez biologikoan ulertu, kultural moralean baizik, komunitatearen edo tradizioaren esanahi arruntean619 Are, komunitatearen balio kultural moralen transmisioa lot liteke odolarekin, eta odolaren panegiriko bat kantatu, eta odola ez gure zentzu biologikoan hartu hala ere, tradizional ohikoan baizik, familia edo leinuaren dohain eta bertuteen sinbolo gisa –" odol urdinaren" kontu guztia ez da besterik.
|
|
2008
|
|
|
enpresa ongi badoa eta ongi joango da, zure partea erosteko aukera izan nahi nuke hemendik urte batzuetara, edo kapitala epeka amortizatzen has gaitezke lehen mementotik, zuk hala nahi baduzu? nik neure enpresaren jaun eta jabe izan nahi bainuke noizbait,
|
zuk
ere zeure irabazi mamitsuak eginda gero, jakina.
|
|
|
Baina gauza bat utzi nahi dizut garbi: enpresa ongi badoa eta ongi joango da, zure partea erosteko aukera izan nahi nuke hemendik urte batzuetara, edo kapitala epeka amortizatzen has gaitezke lehen mementotik, zuk hala nahi baduzu... nik neure enpresaren jaun eta jabe izan nahi bainuke noizbait,
|
zuk
ere zeure irabazi mamitsuak eginda gero, jakina.
|
|
2009
|
|
|
JOANA. Hobe zenuke
|
zuk
ere zeure burua ezagutu! Heldu plantak egiten dituzu, baina umemoko bat zara!!
|
|
2010
|
|
|
–Onegia zara, Bibi. Izan ere,
|
zuk
ere zeure bizimodua egiteko eskubidea duzu, izeba Ernestinak zuen bezala, Adak eta Domingok berdin. Eta hirurek alde egin zuten etxetik??.
|
|
|
Euskaraz mintzatzearena, ama, handik aurrera, halaxe aritzen zitzaigun noiznahi? ez zen istanteko erabaki kontziente bat izan, jakina, gaitzak bere atzerakako prozesuan eragindako zerbait baizik; kanta batzuk ere kantatzen zituen, haurtzarokoak, osorik kantatzen zituen eta ahotsa toteldu gabe, horrela aritu zen bizpahiru urtetan?, harik eta haietatik bat nagusitu zitzaion arte,
|
zuk
ere zeure izkribuan ongi diostazun bezala: –Zapata takoi altu/ txarolezko finak,/ galtzeta zetazkoak/ dauden garesti, nak;/ hamaika gona dauzka/ bolante urdinak,/ ederki plantxatuta/ izeba Joakinak?; kanta hura entzun zuenean, izeba hunkituta sentitu zen:
|
|
|
–Bekatu egin genuen, bai, eta istripua Jainkoaren zigorra izan zen, nik guztiz onartzen dudana, besterik ez nuen merezi eta. Baina Jainkoak bizirik utzi nau, eta, damuaren bidetik, bide berri bati ekingo diot,
|
zuk
ere zeureari ekin??; gero, isilune baten ondotik, honela jarraitu zuen: –Barkatzen dizut, Tasio, baina ez zaitut hemen gehiago ikusi nahi.
|
|
|
Geroztik, hala ere, ezer gutxi marraztu dut; nire erabaki honen azpian aitarekin izan nuèn porrot sentipena ote dago, eta indar negatibo baten inertzia, azken batean, ala beste porrot baten beldurra?, zeren, aitak eragotzi zidàn bideari berrekinez gero, ezinbestekoa bainuen, artista gisa, arrakasta, batere segurua ez zena?; esan nahi dizudana da nik azpian behar nuela galdera bat, nire kezka hari forma emateaz gain, kikildu eta atzera eragiten zidana: . Zertarako marraztu eta zertarako pintatu, gero jendeari, beharbada, gustatuko ez bazaio???; hogei bat urte nituela, gainera, erakusketa bat ikusi nuen hiriburuan?
|
zuk
ere zeurean aipatzen duzuna?, probintziako pintore inpresionista seinalatuenena; eta ni hain gustura sentitu nintzen areto hartan, non istantean etorri baitzitzaidan burura beste galdera bat, aurreko galderari erantzun ezin zehatzagoa ematen ziona, ihesbidearen ikuspegitik betiere: –Zertarako marraztu eta zertarako pintatu, besteen marrazkiak eta pinturak ikusiz berdin gozatzen badut?
|
|
|
Ez dizut ukatuko asmorik onenarekin begiratu zenidala era hartan?. Lasai, Jainkoak guztia lezake-eta? nahiz eta
|
zuk
ere zeure ahalegintxoa egin behar duzun, ezta??, esaten ari zintzaizkidan seguruenik?, baina asmo ona ez da beti gure ekintzen zuzentasunaren berme, zure jarrera itsusi itsusia egin zitzaidan bederen:
|
|
|
Bakoitzak bere iritzi politikoa du. Nahikoa estimatzen zaitut
|
zuk
ere zeurea duzula pentsatzeko. Niri dagokidanez, guardia nazionala berrezartzearen aldekoa naiz.
|
|
|
IBON. Bai,
|
zuk
ere zeure bizitzarekin ordaindu duzu. Bizirik hiltzera behartu eta dena kendu zizuten, zure familia barne.
|
|
|
" Onegia zara, Bibi. Izan ere,
|
zuk
ere zeure bizimodua egiteko eskubidea duzu, izeba Ernestinak zuen bezala, Adak eta Domingok berdin. Eta hirurek alde egin zuten etxetik...".
|
|
|
Ez dizut ukatuko asmorik onenarekin begiratu zenidala era hartan —" Lasai, Jainkoak guztia lezake-eta... nahiz eta
|
zuk
ere zeure ahalegintxoa egin behar duzun, ezta...?" esaten ari zintzaizkidan seguruenik—, baina asmo ona ez da beti gure ekintzen zuzentasunaren berme, zure jarrera itsusi itsusia egin zitzaidan bederen: hain itsusia, non zuri bisita gehiagorik ez egitea bururatu baitzitzaidan.
|
|
|
" Bekatu egin genuen, bai, eta istripua Jainkoaren zigorra izan zen, nik guztiz onartzen dudana, besterik ez nuen merezi eta. Baina Jainkoak bizirik utzi nau, eta, damuaren bidetik, bide berri bati ekingo diot,
|
zuk
ere zeureari ekin..."; gero, isilune baten ondotik, honela jarraitu zuen: " Barkatzen dizut, Tasio, baina ez zaitut hemen gehiago ikusi nahi.
|
|
|
...Euskaraz mintzatzearena —ama, handik aurrera, halaxe aritzen zitzaigun noiznahi— ez zen istanteko erabaki kontziente bat izan, jakina, gaitzak bere atzerakako prozesuan eragindako zerbait baizik; kanta batzuk ere kantatzen zituen, haurtzarokoak —osorik kantatzen zituen eta ahotsa toteldu gabe, horrela aritu zen bizpahiru urtetan—, harik eta haietatik bat nagusitu zitzaion arte,
|
zuk
ere zeure izkribuan ongi diostazun bezala: " Zapata takoi altu/ txarolezko finak,/ galtzeta zetazkoak/ dauden garesti’nak;/ hamaika gona dauzka/ bolante urdinak,/ ederki plantxatuta/ izeba Joakinak"; kanta hura entzun zuenean, izeba hunkituta sentitu zen:
|
|
2014
|
|
|
Izan
|
zuk
ere zeugan.
|
|
2016
|
|
|
–Eta bada agian garaia
|
zu
ere zeure etxera itzultzekoa. On egingo digu bakoitza bere bizimodua egiten hasteak.
|
|
2017
|
|
|
Beraz, ez zara
|
zu
ere zeure aitzinekoen kristautasunaren gibelatzaile izan. Bada, ez eta ohorearen iraungitzaile ere.
|
|
|
Egizu kontu ea zenbat bekatu egin dituzun orainokoan eta zein handiak, eta nahi baduzu zuk barka diezazkizun haiek zuri zeure Jaungoikoak, barka iezazkiozu
|
zuk
ere zeure etsaiari egiten dizkizunak.
|
|
|
Eta, alabaina, ez dizkiezu zuk barkatu nahi zeure etsaiei egiten dizkizutenak. Beraz, ez duzu nahi barka diezazkizun
|
zuri
ere zeure Jainkoak egiten dizkiozunak. Zeren nola egiten baituzu zuk zeure etsaiarekin, hala egiten diozu Jainkoari otoitz dagiela zurekin.
|
|
|
Konpli ezazu, bada,
|
zuk
ere zeure hitza eta promesa, zahar zintezenerako eman zenuena.
|
|
|
Beraz, honelatan, dirakien eltzeari bere irakina gelditzeko ematen zaion erremedioa emaiozu
|
zuk
ere zeure buruari zeure mendekatzeko desira desordenatua eta haserrearen irakina hozteko: sutik gibela, okasioetatik aparta, etsaietatik ihes egin.
|
|
|
Bada, ez duzu
|
zuk
ere zeure arrazaz ukatu; ez zara zeure leinutik eta etorkitik hastandu, berezi eta ez aldaratu. Zeren zuk ere, Baionako apezpiku zinenean eta bisitan zenbiltzanean, ikusirik ezen elizatik kanpoan zebiltzan jende batzuek nahi zituztela bere azken finean gorputzak elizan sartu eta ehortzi, zeure bisita hautsirik, Nafarroako hiru estatuak bildurik, joan zinen Gortera, eta, han anitz buruhauste iraganik, kontrakarra izanik, ekarri zenuen gero ere behar zen erremedioa eta handik aurrera halako desordenuak debekatzeko ordenantza eta agindua.
|
|
|
Kezkaturik nago, asaldaturik, aztoraturik, nire onetik aterata.
|
Zu
ere zeuretik aterako zaitut agian baina, arren, ez hasi espantutan esango dizudana dela eta, horietatik nahikoa eta sobera ere badugu-eta, lehenaz gainera.
|
|
|
–Ama, esan zuen Jaionek, eskuarekin ezpainetako zuria garbituz?,
|
zuk
ere zeure burua maite al duzu gehien?
|
|
2018
|
|
|
–
|
Zuk
ere zeure borondatez erabaki zenuen Eñaut jaiotzea, nolako bizitza izango zenuten jakinaren gainean.
|
|
2019
|
|
|
Ez dakizu zein erantzun eman alabak jaurti berri dizun galderari. Heldua balitz, akaso, aitortuko zenioke uste baino gehiago eragiten dizula ohitura sozialak; giroaren eta tradizioaren arabera moldatzen duzula
|
zuk
ere zeure jokaera. Izan ere, autoaren motorra piztu eta abiatzeko zorian zeundela, beste auto batek aparkatu du zurearen ondo ondoan, bertatik egin behar zenuen irteera maniobra oztopatuz.
|
|
2021
|
|
|
Honelakoak ziren zure aita Jauna eta bai bertze aitzinekoak ere. Bada ez duzu
|
zuk
ere zeure arrazaz ukatu, ez zara zeure leinutik eta etorkitik hastandu, berezi eta ez aldaratu. Zeren[...] joan zinen Gorteera, eta[...] ekarri zenuen[...] ordenantza eta manamendua.
|
|
|
Zeren[...] joan zinen Gorteera, eta[...] ekarri zenuen[...] ordenantza eta manamendua. Beraz ez zara
|
zu
ere zeure aitzinekoen giristinotasunaren gibelatzaile izan. Bada ez eta ohorearen iraungitzaile ere.
|
|
|
Honelakoak ziren zure aita Jauna eta bai bertze aitzinekoak ere. Bada ez duzu
|
zuk
ere zeure arrazaz ukatu[...]. Zeren[...] joan zinen Gortera eta[...].
|
|
|
Hala ere, beste batzuetan, le edo tzaile atzizkien bidez eratorritako izenek, une jakin batean zerbait egin duen pertsona adierazten duten heinean, ohikoago izango da ‘gaia’, zer argumentua gauzatzea, dela izenaren ondoan, dela aldez aurretik testuan zehar; bultzatzaile, uxatzaile, salatzaile, gibelatzaile, engainatzaile eta abarretan beharrezkoago da zer adieraztea. Futbolaren aipamen soila gogoeta beltzen uxatzaile hutsezintzat hartuko balute bezala (Zaldua); Beraz etzara
|
zu
ere zeure aitzinekoen giristinotasunaren gibelatzaile izatu (Axular); Muthiko gazten enganatzaile (J. Etxepare).
|
|
|
|
Zuk
ere zeure" Gernika" propioa daukazu. Zer dela eta pintatu zenuen zure" Gernika"?
|
|
2022
|
|
|
Bakoitzak berea duenez,
|
zuk
ere zeurea dukezu... Ez dakit zer kontatzen ahal duzun.
|