2000
|
|
Bai, baina
|
zure
lana irakurtzerakoan bistan da populazioaren bilakaera baldintzatzen zuena aztertu duzula batik bat.
|
|
Grimm anaien ipuinak" en edizioaz arduratu zara. Zehazki zein izan da
|
zure
lana?
|
|
Eta gero irakurleengandik ezusteko asko jasotzen duzu. Laugarreneko bizilaguna datorkizu
|
zure
lan bat irakurri duela esanez eta lehenago ez zenuen imajinatu ere egingo laugarrenekoak hori irakurriko zuenik. Horrela askoz politagoa da, libreagoa.
|
|
Idazle bertsolari bihurtzen zara nolabait: gaia eman eta
|
zuk
lana osatu behar duzu. Horretarako gaitasuna izan dezakezu edo ez.
|
|
gure liburuak ikasbidaian joateko polboroiak bezala saltzen ditugu. Marjin horrekin, gainera talde literario batean bazaude eta errezitaldietan propaganda eginez, beste baldintza batzuetan sartzen zara
|
zure
lana argitaratzera. Argitaletxeek ausartagoak izan lukete.
|
|
Edozein harremanetan bezala, sokatira moduko bat da: noraino zaude prest editoreak
|
zure
lanean eskua sartzeko eta bere aldaketak sartzeko. Editoreak kalte egiten dizula uste duzun unea iristen baldin bada, soka eten egiten da.
|
|
Bi aukera egoten dira lana lortzeko garaian: telefonoak jo arte itxaroten egon" eta bestea, telefonoa alde batera utzi eta zeuk
|
zure
lana sortu. Modu honetan gainera, guk erabaki dezakegu zer kontatu, zeinekin eta nola; horrek bultzatu gaitu Dar Dar sortzera".
|
|
Baina kontua da zaila dela zinean egitea, diru mordoa behar delako. Bideoan aukera gutxiago dago lanak erakusteko, esparrua txikiagoa da, kultur etxeetan soilik erakusten dituzu
|
zure
lanak. Zinean eginez gero, eremu izugarria zabaltzen zaizu.
|
2001
|
|
Baina ni orain epaimahaikoa izan ohi naiz, eta ikusten ditut ni bezain zaharrak euren lanak aurkezten, eta gazteak hor konpon. Nik uste dut lehiaketak gazteentzat direla, eta modu on bat dela ezagutarazteko eta
|
zure
lanak sinesgarritasun pixka bat izateko. Ni ez naiz aurkezten, eta ez diru faltarik ez dudalako.
|
|
|
Zure aurreko
lanetan nabaria zen begirada zinematografikoa. Eta oraingoan zer eta film batean inspiratu zara...
|
|
Zinema zuzendaritza ikasi zenuen. Zer eragin du horrek
|
zure
lanean?
|
|
Kritikoa al zara
|
zure
lanarekin?
|
|
Nolako harrera izan du
|
zure
lan honek?
|
|
Ala asi ziñen euskal egunkarietan erderaz idazten. Euskeraz ere noizean bein agertzen ziran
|
zure
lanak. Gero etorri zan gerrateko gau beltza.
|
|
|
Zure
lan honek harrera ona izango duelakoan al zaude?
|
2002
|
|
Batez ere jada 4 urte egin ditugulako San Franciscon. Urte hauek maila profesionalean, zoragarriak izan dira, ikasteko benetan zer den
|
zure
lana. Baina orain gogoa dut dantzaren sustrai artistikoetara itzultzeko, pasio europarrera.
|
|
Kezkatzen du lehiaketen antolatzaileek lanarekiko ardura gutxi izateak. " Askotan
|
zure
lana berandu argitaratzen dute; nik uste zenbait lehiaketatan edizioa hobetzen ari direla baina oso berandu kaleratzen dituzte". Ikusten du erakunde askok saria eman eta horrekin oihartzuna lortutakoan helburua beteta bezala geratzen direla, ez dutela ahalegin handia egiten gero lana promozionatzen.
|
|
Eta egia da, bestalde, asko disfrutatu dudala filma egiten. Garrantzitsua da
|
zure
lana egiten duzunean egiten duzun horrekin disfrutatzea. Ilusioa izatea.
|
|
Azkenean ilusio hori pantailan transmititzen denaren sentsazioa baitaukat. Zuretzako dibertigarria ez bada
|
zure
lana, zaila da hau dibertigarria gertatzea ikuslearentzat.
|
|
|
Zure
lanean irudikatzen den bezain matxista al genuen Bergamin?
|
|
denbora eta beste muga batzuk, zehaztu beharreko batzuk... Baina horiekin guztiekin saiatzen baldin bazara zehatza izaten, oso «egia»ri lotua izaten, oso objektiboa izaten posible den neurrian behintzat saiatzen baldin bazara era jakin batean forma ematen,
|
zure
lan tresnarekin, alegia, hizkuntzarekin jolas egiten, ekinbide horretan literatura etortzen zaizu burura...
|
2003
|
|
Irakurlea izan omen duzu
|
zure
lan honen abiapuntu eta helmuga. Zer esan nahi duzu horrekin?
|
|
Unai, «Van' t Hoffen ilea»
|
zure
lan berriaz eta beste gai batzuetaz hitz egiten hasi baino lehen, zelan zaude?
|
|
Biografia bitxi horien bitartez hainbat istorio eta ipuin txiki tartekatu dituzu; ezagun duzu, gainera, gustura zabiltzala genero horretan. Nola bizi duzu ipuin/ eleberri banaketa zure obran,
|
zure
lanean?
|
|
Non da
|
zure
lanaren abiapuntua. Zu, izan ere, antropologo zara.
|
|
Hala ere, inguratu zitzaizkien batzuk Ferian. «Nahiz eta emanaldi asko ez suertatu, beti da interesgarria halako lekuetan egotea eta
|
zure
lana aurkeztea», adierazi digu Zumaldek.
|
|
Garai hartan, eta kirol programako zuzendari izanda, arazorik izan al zenuen
|
zure
lanean, emakume zarelako?
|
|
|
Zure
lanagatik errekonozimendu ugari jaso duzu azkenaldian. Txema Zubia Antzerkiaren Lagunen Elkarteak zure ibilbidea saritu zuen eta Euskal Aktoreen Batasunak ere saria eman dizu aurten.
|
2004
|
|
Hogeita bost urtetan zehar sortutako artea biltzen duen erakusketan, argazki lan bakarra dago, El pais de la mala suerte izeneko
|
zure
lana, hain zuzen.
|
|
|
Zure
lanetan, bestalde, behin eta berriro ageri da gorputza, artearen historian behin eta berriro agertzen da bainaa
|
|
Konpromisoa ekarri dut hizpide, Elkarri bake mugimenduaren galeriak
|
zure
lanetako bat duelako salgaia
|
|
Batzuetan txirrindularitzan ere gertatzen da hori, baina gero errealitatearen aurka gogor egiten duzu talka. Zeren eta bat proletario izan daiteke erretreta hartu arte, baina txirrindularitzan erretreta hogeita hama piko urtetan iristen da, eta
|
zure
laneko bizitza ez da hor bukatzen. Askotan gertatzen da jendeak bizikleta zintzilikatzen duenean pareta baten aurka jotzea.
|
|
Zertarako nahi zenuke erabiltzea
|
zure
lana. Hau da, zer izan duzu helburu nagusi?
|
|
|
Zure
lanetan ageri diren ikuspegiak, alegia.
|
2005
|
|
|
Zure
lana audio euskarrian sortua da. Ikusi baino, entzun egin behar da.
|
|
Posible al zenuke
|
zure
lan bien laburpentxoa egitea?
|
|
Zein izan da
|
zure
lan honen sorrera?
|
|
Benetan adierazpen askatasun hori baliatzen baduzu, edozein gauza gerta dakizuke.
|
Zure
lana ere gal dezakezu. Hala ere, argitaletxe ona dut eta lanean ari naiz.
|
|
Zure ibilbide profesionala La Bola de Cristalera laburtzen da gehiegitan.
|
Zure
lanaren beste alderdiak ez dira ia inoiz aipatzen.
|
|
Kasualitatea aipatu duzu. Ze leku dauka
|
zure
lanean?
|
2006
|
|
Denentzat izaten da poza irabazten denean, gauzak gaizki ateratzen direnean denentzat izaten den bezala tristura. Ez dakit harrotzekoa esan, baina bai urguilu puntu bat, zurekin dagoen norbaitek maillot horia ekartzea, edo
|
zu
lanean ari zaren norbait, aurrenekoa izatea. Guretzat ere pozgarria da.
|
|
altueran gorputzak jasaten dituen aldaketak aztertu zenituen. Zein zen
|
zure
lan metodoa?
|
|
Ezin da ukatu, ordea, Goya saria irabazteak
|
zure
lana ezagutarazten ere lagundu dizula...
|
|
ETAren hautsa dugu liburuaren izenburua eta «zer egin ETAren hondakinekin?», zure galdera. Azkuek kontatzen zuen baserrietako ohitura ekartzen diguzu gogora
|
zure
lanean: Gabon gauean, haustegiko errautsa hartu eta soroan zabaltzen zen.
|
|
Horiek al dira
|
zure
lanaren ardatzak?
|
|
Bai, bakoitzak bere funtzioa du, zure postuaren arabera eginbehar bat duzu,
|
zure
lana berezia da. Alde horretatik begiratuta futbola enpresa bat da, eta jokoa kate lana.
|
|
Talde profesionalak eta amateurrak zaku berean sartzen dituzte; edo zuzendariaren laguna den irakaslea eta bere artea sustatzetik 15 edo 20 urtez bizi den irakasle artista. Profesional hitzak ez baitu esan nahi hobea ala okerragoa zarenik,
|
zure
lanetik bizi zarela baizik».
|
2007
|
|
Baina hori da
|
zure
lana hemen, aholku ematea?
|
|
Laburbildu al zenezake
|
zure
lanaren mamia?
|
|
|
Zure
lana ez ote da bata bestea bilakatzea?
|
|
Zein da
|
zure
lana benetan?
|
|
|
Zure
lanekin bukatzeko, Euskal Pilotaz geroztik ez duzu beste filmik zuzendu, baina bai ekoitzi, arazo mentalei buruzko bi dokumental: Uno por ciento, esquizofrenia eta ¿ Que tienes debajo del sombrero?, down sindromeari buruzkoa.
|
2008
|
|
Definitu
|
zure
lana Pasalo saioan milioi bat hitzekin. Txantxa da:
|
|
Guztia ez dago kateatuta. Prest izatea,
|
zure
lana ahalik eta ondoen egitea eta ez obsesionatzea da gakoa. Ni inoiz ez naiz Madrilera joatearekin edo hau ala hori egitearekin obsesionatu.
|
|
Jada ez ditut pelikulak egiten sariak lortzeko, baina egia da
|
zure
lana aintzat hartzea atsegina eta estimulagarria dela, batez ere lanbide honetan aurrera jarraitzeko aukera ematen dizulako. Gaztetan gustura hartzen nituen, eta orain, Cannesen lau aldiz eta beste hainbat jaialditan egon ostean ez diet garrantzirik ematen.
|
|
|
Zure
lanean azpimarraturik irakurri dudala uste dut: " Euskal Herriak ez du berezko hezkuntza sistemarik".
|
|
|
Zure
lanetan agertzen diren presoen aldeko ikurrak, Seaskaren egutegiak, Euskaldunon Egunkariak, edo euskal selekzioaren aldeko pegatinek eragiten dute salmentetan?
|
|
|
Zure
lanetan nor zaren eta nondik heldu zaren erakustea erosleak hautatzeko modu bat da?
|
|
Zein da
|
zure
lana Kale Dor Kayiko elkartean?
|
|
Bitoriano Gandiaga poeta mistiko naturalista musikatu duzu maiz, baina
|
zure
lanari buruzko loreak ez dira mendian aurkitzen, baizik eta sarean...
|
2009
|
|
Eskuturrekoa zuzen eramanez gero, zeure lagunen artean ibili ahal izango zara, andrea ikusiko duzu, lan egingo duzu… Ez duzula eskuturrekoa zuzen eramaten, kartzelara lotara! Baina goizean beti lanera, ez dezazun
|
zure
lana gal. Bosgarren aldian, okerkerian zabiltzala, bada, zulora, barrura sartuko zaitugu… Baina bosgarrenean! Orain ez, orain lehenengoan zoaz barrura.
|
|
kalea, esaterako. Ziur nago, ordea, uste sendoak dituzunean eta ideia batzuen alde egiten duzunean, uste eta ideia horien eragina nolabait nabarmena izaten direla
|
zure
lanean. Ni, adibidez, feminista naiz, nire bizitza feminismoz beterik dago, baina horrek ez du esan nahi nahitaez arte feminista modura definitzen dena egiten dudanik.
|
|
Torturarena da beste gai bat zuri galdetzekoa. Familian ezagutu duzu, torturaren inguruan lan asko egina duzu
|
zure
lan politikoan...
|
|
Denbora kontzeptua
|
zure
lanetan behin eta berriz errepikatzen den elementua da. Zer dela eta interes hori?
|
|
Tradizio zaleek kritikatu zaitzakete agian? Edo ez dira zertan kontrajarriak izan behar
|
zure
lana eta tradizioa?
|
|
Nik uste bi gauza desberdin daudela: non kokatu nahi duzun
|
zure
lana eta non kokatu nahi duzun zeure burua. Ni pertsona bat naiz, irudi bat naiz, eta hedabideek hori erabili egiten dute.
|
|
Bertsoaz ari zen, bistan dena. Beti gogoa zuen kantatzen, eta gogoa kantuan duzularik ez zara lanean behar bezala ari, eta ez bazara
|
zu
lanean behar bezala ari, norbaitek behar du zure lana egin.
|
|
Bertsoaz ari zen, bistan dena. Beti gogoa zuen kantatzen, eta gogoa kantuan duzularik ez zara lanean behar bezala ari, eta ez bazara zu lanean behar bezala ari, norbaitek behar du
|
zure
lana egin.
|
|
Zorionak, Kirmen, asko poztu gara. Saria jasotzerakoan apal gogoratu zinen lagunetaz bitsetan egongo da Urdangarin, eta zoli defendatu zenuen
|
zure
lana inbidiaren eta sikatearen kontra.
|
|
|
Zure
lana" NYeko soinu" gisa definitu dezakegu?
|
|
Baina eman dezagun, handik urtebetetsura, Patriren deia jaso zenuela ezustean lehiaketako epaimahaikide eta zure liburuaren hitzaurrearen egilearena, eta antzerkiko sari nazionalerako
|
zure
lana proposatzeak harropuztu egin zintuela, eta liburua itzultzeko Angelen baiezkoarekin lasaitua hartu zenuela, ustez bestera, ez baita batere erraza liburu bat taxuz gaztelaniaratzea.
|
2010
|
|
Merkatuari begira oso lagungarria da obra ona izateaz gain identifikagarria izatea. Horrek eskizofrenia moduko bat sortzen dizu ostera, ez baitakizu
|
zure
lana benetakoa ala marketin hutsa den. Horretan datza artista askoren arazo nagusia.
|
|
|
Zure
lanak erosi ahal izateko txanpon asko eman behar ditu makinak.
|
|
|
Zure
lanetan apenas ageri den nongoa zaren. Zer harreman duzu Hondarribiarekin?
|
|
Zer dugu
|
zure
lanak dakarren mezurik garrantzizkoena?
|
|
Halako batean lortu genuen Akelarre izeneko tropa bat plantan ezartzea, baina zirenak eta ez zirenak egin arren, ez zitzaigun sekula sosa iristen. Hartzen duzu muturreko bat, bi, hiru, lau, baina azkenerako pentsatzen duzu hobe dela errepresentante bat kontratatu eta
|
zuretzako
lan bila jartzea. Ez duzu imajinatzen zenbat puntako aktorek utzi duten lana jateko beste ematen ez zielako.
|
|
Gurean baiezko eta ezezkoak ondorio guztiekin ematen dira. Egia da zuzendari batek
|
zurekin
lan egiteko benetako interesa baldin badauka ahaleginak eta bi egingo dituela bere agindupera ekartzeko, baina ezetz esaten duzun bakoitzean beste bati zabaltzen diozu atea, eta beste horrek lana ondo egin eta zu baino gustagarriagoa izatea lortzen badu zureak egin du. Oihanean oihaneko legeak agintzen du.
|
|
Une honetan jendea irriaraztea tokatzen bazaizu ahaleginak eta bi egin behar dituzu denak barrez lehertu daitezen, eta negar eginaraztea tokatzen bada denak malkotan blaitu arte ezin duzu atsedenik hartu. Zuk
|
zure
lana ondo egiten baduzu zurera erakarriko duzu jendea. Hortxe daude gure lanaren balorea eta meritua.
|
2011
|
|
Beste alor batzuetan ere ez dute erraza ziur aski, baina mundu honetan laguntza juridikoa jasotzeko oso tarte txikia dago. Zuk prestatu dezakezu
|
zure
lana edota auzia ondo, arduraz, baina zure ahalegina Auzitegi Nazionalean mespretxuz hartzen badute... Ertzak oso definituak dira, haiek [magistratuak edo epaileak] nekez ateratzen dira tarte horietatik.
|
2012
|
|
Demagun Galdakaoko taberna bateko zerbitzaria zarela, eta normala denez, zure jabearekin ez duzula inolako enpresa hitzarmenik adostuta.
|
Zure
lan baldintzak eta soldata Bizkaiko ostalaritza sektoreko hitzarmenak zehazten ditu (1209 euro gehi estrak). Baina demagun egun batean nagusiak esaten dizula taberna ez doala ondo eta egoera berrira" egokitu" duzula.
|
|
Nolakoa da unibertsitate esparrua?
|
Zure
lan taldea?
|
|
Iraganaren ezagupenak eta berrirakurketak berebiziko garrantzia du
|
zure
lanetan.
|
|
Hemengo hainbat lagun hartu izan dituzu Iowan. Bittor Hidalgo, Andolin Eguzkitza, Lourdes Oñederra… Zer zioten
|
zure
lana irakurtzean?
|
|
Eztabaida ekiditeko argudio gisa erabiltzen da sarri. Lana duzunez, ezin zara kexatu, nahiz eta
|
zure
lana kaka putza izan. Ideologia menperatzailearen forma egunerokotu horiek gorpuztu ditut poemetan.
|
2013
|
|
Orain Nestorian. Zertan datza
|
zure
lana zehazki?
|
|
Zuzendari karguan aritzeko ikuskera ezberdinak izan ohi dira, zein izango da
|
zure
lan moldea?
|
|
Zertan dira
|
zure
lan harremanak Amurrioko udaletxean. Hizkuntzari buruz ari naiz, bistan denez.
|
|
Hotzanak, Hezurbeltzak, Berbaoc… Bada
|
zure
lanetan ezaugarri komunik, badugu" Izibene Oñederra zigilua"?
|
|
Zein dituzu erreferentzia
|
zure
lanean?
|
2014
|
|
Erakusketa gutxi egiten dut. Lanak edo marrazkiak eskatzen badizkidate erakusketa baterako, Nafarroa Oinezerako, adibidez, bai jartzen ditudala, modu barreiatuan, baina erakusketa handi bat, azken urteotako
|
zure
lanaren muina biltzen duen horietakoa, azkena duela 12 urte egin nuen. Hau Iruñeko Ziudadelan urrian edo azaroan jarriko da.
|
|
1972an Iruñean ospatu ziren arte topaketa entzutetsuetan hartu zenuen parte. Gainera,
|
zure
lan bat erretiratu egin behar izan zenuen. Zergatik izan ziren horren garrantzitsuak?
|
|
Bistan denez, ikerketa du
|
zure
lanak oinarri. Euskara galdua duten herriak, euskararen ibilbidea Nafarroan, testu zaharrak… Nondik abiatzen zara blogean ageri diren lekukotasunak erakusteko?
|
|
|
Zure
lanak harremanik berdintasunik, ezberdintasunik…, badu Joxemiel Bidadorrek edo Fernando Maiorak eginiko lanekin. Haien lan eta ahalegin finak etorri zaizkigu gogora zurea irakurrita.
|
|
|
Zure
lanak argitaratzen dituen El Pais egunkariak ez ditu garai onenak bizi. Nola eragiten dizu horrek?
|
|
Betikoa: " Hemengoren batek ere egin lezake
|
zure
lana". Itzulpen lan handia egiten ari nintzen, harreman lana, lan agentzia batean.
|
|
Euskalkiak argitaratu berri duzu. Sarreran diozu 1989an duela hasiera
|
zure
lanak, 25 urte daramatzazula honetan…
|
2015
|
|
Hartara, goitik behera betetzen dira Carol Ramaren kasuan, Guerrila Girls kolektibokoek aipatzen zituzten iragarpen horiek guztiak: " Emakume artista izatearen abantailak dira, laurogei urte dauzkazunean hasiko direla nabarmentzen
|
zure
lana; egiten duzun edozein gauza' femenino' gisa izango dela sailkatua; eta artearen historia berraztertuetan sartuko zaituztela".
|
|
Gure artean sortzen diren harreman afektiboetatik abiatzen da barne sistema produktibo komunal hori, eta ideia nagusia da, sistema kapitalistaren joerei aurre egitea. Beti merkantzia da produktua eta
|
zuk
lanarekin lortutako diruarekin erosten duzu. Horren aurrean, guk planteatzen duguna da ematearen logika:
|
|
Uste dut soldatapeko lanaz ari garela eta horrek dakarren guztiaz. Lan mota horren kasuan, zuk ez daukazu
|
zure
lanaren jabetzarik, zuk ezin duzu erabaki nori emango diozun zuk sortutakoa, eta mekanismo automatiko baten bitartez desagertuko da zure eskuetatik beste batzuetara joateko. Zentzu berean, zuk hortik jasotzen duzuna zu bakarrik erreproduzitzeko izango da.
|
|
Badute alde ederra, atsegina.
|
Zure
lanaren aitortza dira, txalo jotzen dizute, mundu guztiak zoriontzen zaitu... denoi gustatzen zaizkigun gauzak. Alabaina, badakit nola funtzionatzen duten, badakit haizea bezain aleatorioak direla, injustuak izan daitezkeela.
|