|
2000
|
|
|
Eta
|
zergatik
diogu, hizkuntza egokia?. Badirudi, tesi hau defendatuko duen analisi sasi materialista asko dugu eskuartean?, hizkuntza ardatz nagusitzat hartuko duen uniformizazioak behar, teknikoari?
|
|
|
–Ez dakit
|
zergatik
diozun hori.
|
|
|
Hasieran ez neban ulertu be egin zer esan gura eban. Geroragoan konturatu naz
|
zergaitik
esan eban hori. Egia da Aitzolek moztu eutsozala hegoak nire poesiari, baina larregi da Koldo Izagirrek esaten dauena esatea.
|
|
2001
|
|
|
Erakunde ezkertiarretan eta eremu hauek nahiko ahaztuak daude, badirudi ezin direla Latinoamerikatik eta Mendebaldeko Saharatik haratago joan. Bestetik, gustatuko litzaidake jakitea Espainiako Atzerri Ministerioan zein espezializazio mailako adituak dituzten, eta gertakizun bat kontatuko dut esaten dudana
|
zergatik
esaten dudan uler dadin. Irango Kurdistango pertsona batek elkarrizketa bat izan zuen Ministerioko eremu hartarako arduradunarekin.
|
|
|
Are gehiago, garai batean akumulatuzuen kapital sinbolikoak birbalorizazio prozesu bat izan du, hainbestekoa nongaurko sisteman erabat zentral bihurtu baita idazlea, J. Gabilondoren esanetanescritor vasco por antonomasia, realista y nacionalista18, azken hogei urteetangutxien argitaratu duen idazlea izanagatik.
|
Zergatik
dio Gabilondok y nacionalista. Ez al da bitxia errealismoa eta nazionalismoaren artean egiten duen lotura. Ez gehiegi.
|
|
|
U (iribarre tristez):
|
Zergatik
diozu, konkorrarengatik. Ba, ez, jauna:
|
|
|
Denok gara gizon arruntak.
|
Zergatik
diozu, Bernard?
|
|
|
S:
|
Zergatik
diozu hori, aita? (ura edontzira botatzen du).
|
|
|
Barrenago sartzen bagara, ordea, eta beste galdera hau egiten badugu, ea
|
zergatik
dioen dioena, ez da beti, ezta gehienetan ere, erraz eran  tzuten. Ireki dezagun Arestiren Harrizko herri hau, 1970, 126 plaman, eta hau aurkituko dugu beste bederatzi agindu edo debekuren artean:
|
|
|
|
ZERGATIK
DIODAN BETI GEZURRA
|
|
2002
|
|
|
Goi mailako mendizaleen artean elkartasuna falta dela irakurri dizugu.
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
|
Zergatik
diogu adikzioa dela?
|
|
|
|
Zergatik
dio beldurra Tiber horixkan igeri egiteari?
|
|
2003
|
|
|
Juan Mari, zuk duela gutxi elkarrizketa batean zenioen, egingo den proposamenarekin ezker abertzaleari oso zaila egingo zaiola ezezkoa ematea.
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
Analisi horren arabera, kreditu burbuila erraldoi bat sortu dute azken hamarkadotan Mendebaldeko banku zentralek eta finantza ministroek, eta orain" diru erraza" taktikaz gizendu den bola erraldoia lehertzeko puntura iritsi da.
|
Zergatik
diote hori. Japonian finantza fondoek Barne Produktu Gordina halako 9 izatera iritsi zirenean sortu zen 90eko krisia, eta AEB eta Britainia Handian BPG halako hamar izatera hurbildu dira, daukaten kanpo defizit izugarriak medio.
|
|
|
Ze...
|
zergaitik
dinozu hori. Idaren igurtziak are gozoagoak egin ziren, laztan bilakatu arte.
|
|
|
Grazia egiten die Luluk nola ahoskatzen duen  Ssshanti hori. Oraindik ez dute ulertzen, Aitor izena badu,
|
zergatik
esaten ote dion horrela. Anaiak aurkeztu zien egunean entzun zioten aurreneko aldiz.
|
|
|
—
|
Zergatik
diogu bada —esan zuen—, Sokrates, guztiek gauza berberak eta beti maitatzen badib tuzte, ez dutela guztiek maitatzen, batzuek bai eta beste batzuek ez baizik?
|
|
2004
|
|
|
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
Zu ere besteak bezalakoa.
|
Zergatik
diozu horrelako beldurra zure gorputzaren askatasunari. Gorputzaren udaberria ez da inoiz itzultzen.
|
|
|
Elebitasunak euskararen izaera eta erabilera neutrala eskatzen duela dirudi zure gogoetari bagagozkio. Baina hizkuntzen estatus orokorra, Nazio estatuen sorreratik hona, kategoria nazionalen baitan txertatua dagoenez gero, ezin dut konprenitu
|
zergatik
diozun horrenbesteko izua euskararen erabilera ideologikoari. Erdara bera baita salatzen duzunaren paradigma.
|
|
|
Ee?
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
|
Zergatik
diozu nahasi egin naizela?
|
|
|
Eta
|
zergatik
diozu bitxi samar ari naizela jokatzen?
|
|
|
Jakin daiteke
|
zergatik
esaten duzun botaka egingo duzula niri begiratuta?
|
|
|
Baretasunaren ostean dator ekaitza. Orain ulertzen dut
|
zergatik
zioen hori. Hasieran bakarrik ezagutu zuelako baretasuna eta inoiz ez ondoren.
|
|
|
Baina abstraktua izateaz gainera, edo agian horrexegatik beragatik, nekez irudika daiteke zer esan nahi duen perpaus testuingururik gabe. Eta, hirugarrenik, abstraktu ez ezik etikoa ere bada eta, hartara, maitasun hitzak zinez zerbait adieraztekotan, kontuan hartu beharra ere dago nork, nori, noiz, non eta
|
zergatik
esaten duen, pragmatikaren zientziak erakusten digunez. Inork esan lezake ‘maitasun’ bezalako hitzak ez direla benetako izenak, errealitateko objektu konkretuei erreferentzia egiten ez dietelako.
|
|
|
Ostera isildu eta pentsakor geratu zen. Nire aldetik, egingo nizkion galderak,
|
zergatik
zioen hura, zein ziren Balantzategiko gauza arraroak, baina ez nintzen ezpainak mugitzera animatu. zegoen hainbeste galdera egitea, ez zen serioa.
|
|
2005
|
|
|
Guk ordea, ezkerrerantz egingo dugu, Durangaldeko mendilerrorantz, Untzilla baserrirantz. Eta hara iristean minutu bat igarriko diozue
|
zergatik
diodan Untzilla baserrikoen inbidiatan egoteko ibilbidea dela gaurkoa. Hara heltzean, etxe aurrera jo ezazue; txakurrak zaunka egingo dizue, baina lotuta dago.
|
|
|
Hasteko, esan daidan ez dodala hemendik aurrerako berba jarioa hain samurra izango jatanik uste, hau esatean
|
zergaitik
esaten dodan benetan ez badakit be, susmoa besterik ez daukadala oraindik. Esan daidan baita, orain arte nire susmoak bete bete egin dirala, nire onerako zein nire kalterako izan, susmotan oinarrituta aurrera zein atzera egin.
|
|
|
Eta
|
zergatik
diosku definizioak ipuinak umeei kontatzen zaizkiela. Argi eta garbi ipuin mota jakin batez ari da, ipuin harrigarriaz, ahozko mundutik etorri zaiguna eta gure gaurko gizarte honetan ume literaturaren eremuan lotu dena.
|
|
|
|
Zergatik
diozu hori, langileak nahitaez onartu behar zuelako ala aurrerantzean nozituko zituen lan baldintzengatik?
|
|
|
–Baina
|
zergatik
diozu hori. Nola ez nauzula berriro ikusi nahi?
|
|
|
Helduak nola elkartzen diren, esaterako.
|
Zergatik
esaten dioten isiltzeko. Ea egia den hamsterrek ez dituztela zomorroak jaten.
|
|
2006
|
|
|
" El bien y el mal tienen ante todo un valor cutáneo: bueno es lo suave, malo lo que roza ásperamente" 566, etc., etc. Orain ulertzen da, tituluak harro harro
|
zergatik
zioen" Teoría de Andalucía": historiaren filosofia orokor bat da, Andaluziako adibidean entseatzen dena567 Herri prehistoriko marjinatuen, jopu herrien teoria568.
|
|
|
–Eta kanaberak aurkitzen badituzte? –berehala ulertu zuen
|
zergatik
nioen hura.
|
|
|
Eta bere izerdiarena bada hautematen dudan kirats hau, nahikoa berezia da.
|
Zergatik
diot, baina, kiratsa dela bere hau. Haurrek ia usain guztiak dituzte gustuko.
|
|
|
|
Zergatik
diozu Trieste inoiz baino arriskutsuagoa bihurtuko dela?, galdetu nion.
|
|
|
|
Zergatik
diozu judua naizela?, galdetu nion.
|
|
2007
|
|
|
–Eta
|
zergatik
diozu hori?
|
|
|
–Nik?
|
Zergatik
diozu? –harritu zitzaion agurea.
|
|
|
–
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
2008
|
|
|
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
Bere egoeran eta bere nora ezean, Nataliak ez zuen bereizten, beharbada, ama serio ari ote zitzaion edo trufaka, haren jarrera zinezkoa eta erreala ote zen edo errealitatearen antzezpena.
|
Zergatik
esan ote zion ahizpak harako esaldi hura: –Eta gaur erramu koroa jarriko dizugu, beharbada???
|
|
|
RAKEL:
|
Zergatik
diozu hori, Estitxurekin ligatu zuelako. Bueno!
|
|
|
KOLDO. Badakit
|
zergatik
diozun hori. Eta nik eskubide osoa daukat neure iritzia emoteko.
|
|
|
Neuk ere ez nuen ulertzen hori, baina orain badakit
|
zergatik
esaten dugun: oso sentipen txarra izan behar du gustura kantatu gabe irabaztea.
|
|
|
Bere egoeran eta bere nora ezean, Nataliak ez zuen bereizten, beharbada, ama serio ari ote zitzaion edo trufaka, haren jarrera zinezkoa eta erreala ote zen edo errealitatearen antzezpena.
|
Zergatik
esan ote zion ahizpak harako esaldi hura: " Eta gaur erramu koroa jarriko dizugu, beharbada..."?
|
|
|
Beraz narratiba historikoa ere horrela ager daiteke, edo askatasun moduan edo halabehar moduan; nola irakurtzen duzun, aurrekoz atzera edo atzekoz aurrera". Dena dela, ez dakit
|
zergatik
esaten dizuedan, baina nik badakit nola egin nire tycheaz nire technea.
|
|
|
Ez didazu erantzun.
|
Zergatik
diozu neure burua gutxiesten dudala. Zuk ez dakizu ezer nitaz, diotso.
|
|
|
|
Zergatik
dio munduak dena erlatiboa dela, dena absolutua delarik?; den guztia, den bakoitza eta are ezereza bera ezin absolutuagoak direlarik. Izatekotan, dena eta ez dena litzateke erlatiboa, baina erlatiboa zeri, zertara edo zerena?
|
|
|
Atseginak ere desengainua dakar, baina des engainu garbia eta ideia tristeak uxatzeko grazia daukana; hobeki esanda: hala behar luke, baina ez da hala maizenik, eta horra
|
zergatik
diogun maizegi ederrago irizten sufrimenduak dakarren desengainu zikinari.
|
|
2009
|
|
|
bihotz onekoa, edonoren nahia beteteko beti prest egoana. Eta,
|
zergaitik
esan ez?, baita noizik behinean maltzurkeria bat edo beste egiten ekiana be...
|
|
|
–Ruben, mesedez.
|
Zergatik
diozu oker nagoela?
|
|
|
–Nik oraindik ez dut ulertzen
|
zergatik
diozun horrelako beldurra deportazioari. Azken finean zure etxera itzuliko zinateke eta, alderantziz, hemen geratzen bazara negozio gaiztoan sar zintezke, mahaira begiratuz esan zituen hitz hauek Gregoryk.
|
|
|
medikuari deituko diogu. Ez dakit
|
zergatik
diozun halako beldurra medikuari. Hartu al duzu tenperatura egunaren barruan?
|
|
|
–Poeta handi bat izan zen.
|
Zergatik
diozu?
|
|
|
–Baina?
|
Zergatik
diozu hori, Mr. Flechsig?
|
|
|
IKERNE:
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
ITXASO. Zer?
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
ALIZIA:
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
ITXASO:
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
elizak zaintzen, konpontzen, eraikitzen eta den dena herriaren kontura eta bizkarrera.
|
Zergatik
diote elizbarrutiko agintariek pasa den mendean afera hau erabaki zela?
|
|
|
erakarpen turistiko handia da, zuzeneko eta zeharkako enplegua sortzen du eta eskualdean eragina duten inbertsio handiak eragiten ditu.
|
Zergatik
dio Doñana aitzindaria dela Europan? 1993an, Andaluziako Juntak, eta, zehazki, Doñanarentzat, onetsi zuen Europako Garapen Jasangarrirako Gune Babesturako lehen Plana.
|
|
|
medikuari deituko diogu. Ez dakit
|
zergatik
diozun halako beldurra medikuari. Hartu al duzu tenperatura egunaren barruan?
|
|
|
–Poeta handi bat izan zen.
|
Zergatik
diozu?
|
|
|
Eta bertze galdera bat ere plantea dakiguke:
|
zergatik
diot, ba, tragedia bat dela hori. Bi Jainkoak guztiz aurkakoak direlako.
|
|
|
–
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
2010
|
|
|
–Eta zure amak
|
zergatik
dio bestelakorik?
|
|
|
Baina oso ttikia nintzela. Auskalo
|
zergatik
esango nion! Eta hortik aurrera, badakizu.
|
|
|
Luna?
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
Bada, bere gain har dezala porrota. Eta
|
zergatik
diot hau. Ideia ona izanda ere, EIKErena ideia ona zelako, hori bezain garrantzitsua delako ideia hori nola ateratzen den aurrera.
|
|
|
ANDER. Eta
|
zergatik
diozu Marisa izan daitekeela. Aliziak ezagutzen zuen ala?
|
|
|
EIDER. Bai, aita? ez dakit
|
zergatik
esan dizudan! Etzara inoiz jartzen nire tokian!
|
|
|
–Ez dut ulertzen" harrapatu"
|
zergatik
diozun. Serenoari zer axola zitzaion nor sartu eta ateratzen zen komentutik, goizeko seiak izanagatik.
|
|
|
Horregatik iruditzen zait ulertezina Espainiaren aldeko alderdien izua; ez dut ulertzen zergatik ikaratzen dituen euskal gizarteari entzuteak.
|
Zergatik
diote PPk eta PSOEk horrenbesteko beldurra gizarteari entzuteari. Nolatan nahi dute gobernatu hitza ukatzen dioten herria?
|
|
|
Zergatik den gobernu ezegonkorra eta
|
zergatik
esan behar zaizun. Bihar airean utziko zaituelako Partido Popularrari proposatu diozun" esku libreko" akordio horrek.
|
|
|
– Eskandalua?
|
Zergatik
diozu?
|
|
2011
|
|
|
|
Zergatik
diozu ez dela blindajerik existitzen?
|
|
|
Lehenengo leiho adimentsuak polimero eroaletan oinarrituta zeuden. Eta
|
zergatik
diogu polimero eroaleak. Polimeroen egiturari begiratzen badiogu, gehienetan karbonozko atomoen kate luzeak ditugu.
|
|
|
Berak, barriro be irribarre eginaz, eta Arratiako doinu bereziaz: " Orduan,
|
zergaitik
dinozu ba esperando?". " Ez deustazu minik egiten gero, bestetara baino.
|
|
|
Ez dakit
|
zergatik
diostazun.
|
|
|
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
Bai, androidea.
|
Zergatik
diozu?
|
|
|
Nire garaikoak, behintzat, halakoxeak ziren.
|
Zergatik
diozu?
|
|
|
INES. Uler dezaket lotsa edukitzea. Baina
|
zergatik
diozu koldarra zarela?
|
|
|
ALIZIA. Zer ba?
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
3
|
Zergatik
diogu koherentzia dela hezkuntzaren elementurik garrantzitsuenetako bat?
|
|
|
Beste gerrako oroitzapenak etorri zitzaizkion gogora.
|
Zergatik
esan ote zion Georgesi emakumeek oso erraz ahazten dutela iragana. Bat batean otu zitzaion askotan esaten zizkiola gezurrak, lotsa moduko bategatik, beste arrazoirik gabe.
|
|
|
–
|
Zergatik
diodan. Laster egingo diegu aurre soldaduei eta, hori egin eta gero, gaitza izango da Espainiako karabeletan enetzako lekua aurkitzea.
|
|
|
|
Zergatik
diot aurreko grabaketekin alderatuz hemen beste zerbaiten aurrean gaudela. Hasteko, nahiz eta grabaturik geratu ziren diskoek beste edozeinen itxura eduki —piezen izenak bata bestearen ondoan, e.a., lan bakoitza osotasun bakarra da, sinfonia bat gauza oso eta bakar bat den moduan, eta ez hainbat kantu edo tempo ezberdinen multzoa.
|
|
|
Eskerrak hemen zeunden, eten zion Fabiok, kaleak gero eta arriskutsuago daude!
|
Zergatik
diozu hori?, galdetu zuen Lolok. Hona gentozela, jarraitu zuen Fabiok, carabinieri en patruila ugari ikusi dugu eta, baita militarren kamioi batzuk ere.
|
|
|
Honek guztiak oso itxura txarra dauka.
|
Zergatik
diozu hori?, galdegin zion neskak. Jendeak oso ongi erantzun du, hori egia da, unibertsitatetik ikasle ugari arrapaladan ateratzea lortu dugu baina susmo txar bat daukat, zer ote dagoen honen guztiaren atzean galdetzen diot neure buruari.
|
|
|
Ez dakit zer pentsatu, esan zuen Norak, agian nire imajinazioa izanen da baina esanen nuke Norrisek zerbait egin behar diozuelako susmoa hartu duela.
|
Zergatik
diozu hori?, harritu zen kazetaria. Duela gutxi, berriro neskak, Brucerekin hizketan ari nintzela txoko apartatu batera aldentzen zela ikusi dut eta, gainera, goiz osoan ez dit begirik kendu.
|
|
|
–
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
– Ez zakiat
|
zergatik
dioan hori. Jakin ezak entzuna diodala Frank Zappari berari La Casillan.
|
|
2012
|
|
|
Bai, batek esaten duena
|
zergatik
esaten duen, dituen zalantzak eta abar, hobeto islatzen dira.
|
|
|
|
Zergatik
diozu hori. Gure amak bezala hitz egiten duzu.
|
|
|
Edozein sakrifizio egiteko prest nago, hori izan ezik; hogei aldiz jokatuko nuke karta bakarrera neure bizia, baita ohorea ere... baina askatasuna ez dut salduko.
|
Zergatik
diot horren atxikimendu handia. Zer ematen dit?...
|
|
|
Baina
|
zergatik
diogu inplikatura horiek diskurtsozkoak direla. Nola atzeman dezakegu esatariak hitzez hitz esan duenaz harago zer eman nahi duen aditzera?
|