|
2010
|
|
|
a) Gogoraturik, Nazio Batuen Gutuneko printzipioek munduko askatasunaren, justiziaren eta bakearen oinarri gisa aldarrikatzen dutela halako aitorpena, gizaki orori dagozkion duintasuna nahiz balioa,
|
zer
eta eskubideak berberak eta besterenduezinak izatea,
|
|
2011
|
|
|
1.Lanaren Nazioarteko Bulegoko zuzendari nagusiari eginiko adierazpenek, Lanaren Nazioarteko Erakundearen Konstituzioaren 35 artikuluaren 4 eta 5 paragrafoekin bat etorriz, adierazi dute Hitzarmenaren xedapenak eraldaketekin edo eraldaketarik gabe aplikatuko diren haren lurraldean; era berean adierazpenak zehazten duenean Hitzarmena eraldaketekin aplikatuko dela, eraldaketa horiek
|
zertan
diren zehaztu da.
|
|
|
Laneko Nazioarteko Bulegoko Administrazio Kontseiluak, egokitzat jotzen duen bakoitzean, Konferentziari hitzarmenaren aplikazioari buruzko oroitidazkia aurkeztuko dio, eta gogoeta egingo du konferentziaren eguneko aztergaien zerrendara biltzeko komenigarritasunari buruz,
|
zer
eta, hitzarmena oso osoan edo zati batean berrikusteko aukera.
|
|
|
Aintzat harturik munduko herrialdeek Nazio Batuen Gutunean aldarrikatu dutela euren fedea berresteko erabakia,
|
zertan
eta, gizon emakumeen oinarrizko eskubideetan, gizakien duintasun eta balioan, gizon emakumeen eskubide berdintasunean eta herrialde handi eta txikietan; eta, oro har, gizarte aurrerabidea sustatzeko eta bizitza maila hobetzeko, betiere, askatasun kontzeptu zabalagoaren barruan,
|
|
|
Laneko Nazioarteko Bulegoko Administrazio Kontseiluak, egokitzat jotzen duen bakoitzean, Konferentziari hitzarmenaren aplikazioari buruzko oroitidazkia aurkeztuko dio, eta gogoeta egingo du konferentziaren eguneko aztergaien zerrendara biltzeko komenigarritasunari buruz,
|
zer
eta, hitzarmena oso osoan edo zati batean berrikusteko aukera.
|
|
|
b) data jakin batetik aurrera, aurreko 1 paragrafoan
|
zer
ezarri eta horren eusteari uko egiten diola.
|
|
|
Laneko Nazioarteko Bulegoko Administrazio Kontseiluak, egokitzat jotzen duen bakoitzean, Konferentziari hitzarmenaren aplikazioari buruzko oroitidazkia aurkeztuko dio, eta gogoeta egingo du konferentziaren eguneko aztergaien zerrendara biltzeko komenigarritasunari buruz,
|
zer
eta, hitzarmena oso osoan edo zati batean berrikusteko aukera.
|
|
|
1 Estatuak bere gain hartzen ditu funtsezko erantzukizunak,
|
zer
eta, giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen aplikazioan norbanako guztiek eta giza talde guztiek duintasun eta eskubideen guztizko berdintasun baldintzetan halakoak goza ditzaten.
|
|
|
Atxikipena berretsiz,
|
zeri
eta Nazio Batuen Gutunak eta Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak aldarrikatutako printzipioei, bai eta giza eskubideei buruzko nazioarteko Itunen eta nazioarteko ekonomiaren ordena berria ezartzeari buruzko Adierazpenaren aplikazioa sustatzeko borondatea,
|
|
|
Estatuek emakumearen aurkako indarkeria gaitzetsi behar dute eta ezin izango dute inolako usadio, tradizio edo erlijio arrazoirik aipatu,
|
zertarako
eta saihesteko indarkeria hori ezabatze betebeharrak.Estatuek, eskura dituzten bide guztien bitartez eta atzerapenik gabe, emakumearen aurkako indarkeria ezabatzera zuzendutako politika bat ezarri behar dute.Xede honekin, ondorengoa egin dute:
|
|
|
k) Ikerketa sustatzea, datuak jasotzea eta estatistikak biltzea, bereziki, etxeko indarkeriari buruzkoak, emakumearen aurkako indarkeria modu ezberdinen maiztasunari lotuak, eta
|
zeri
eta indarkeria horren arrazoiei, izaerari, larritasunari eta ondorioei buruz ikerketak sustatzea, halaber, indarkeria hau saihestu eta bere ondorioak konpontzeko ezarritako neurrien eragingarritasunari buruz, estatistika horiek argitaratu egin behar dira eta baita ikerketen ondorioak ere;
|
|
|
Laneko Nazioarteko Bulegoko Administrazio Kontseiluak, egokitzat jotzen duen bakoitzean, Konferentziari hitzarmenaren aplikazioari buruzko oroitidazkia aurkeztuko dio, eta gogoeta egingo du konferentziaren eguneko aztergaien zerrendara biltzeko komenigarritasunari buruz,
|
zer
eta, hitzarmena oso osoan edo zati batean berrikusteko aukera.
|
|
|
Bultzaturik
|
zerk
eta Haurraren Eskubideei Buruzko Konbentzioak 1 daukan aldekotasun indartsuak, horrek frogatzen baitu haurren eskubideak sustatzeko eta aldezteko borondate orokorra badela,
|
|
|
Ondorio horiek, arraza irizpideak direla eta, sor ditzaketen pobrezia, azpigarapena, marjinazioa, gizarte bazterketa, kultura homogeneizatzea eta ekonomia ezberdintasunak bereziki larri ditzakete, bai estatuen barnean zein estatuen artean, horrek ondorio kaltegarriak sortzen dituelarik. Adierazten dugu, baita ere, hartu dugun erabakia globalizazioaren onurak ahalik eta gehien hedatzeko,
|
zeren bitartez
eta besteak beste, nazioarteko lankidetza indartu eta hobetzearen bitartez, eta zertarako eta merkataritzan aukera berdintasuna sustatzeko edota, ekonomia hazkundea eta garapen jasangarria bultzatzeko, teknologia berriak erabiltzearen ondoriozko mundu komunikazioak areagotzeko, eta kultura ezberdinen arteko hartu emanen gehikuntza lortzeko, kultura aniztasunaren babes eta sustapenaren bitartez; h... Ahalegin handiak eta etengabeak behar dira etorkizun erkidea sortzeko, guztion gizaterian eta horren aniztasun osoan oinarriturik, eta horrela bakarrik lortu ahal izango da globalizazioa orohartzailea eta ekitatezkoa izatea;
|
|
|
Ondorio horiek, arraza irizpideak direla eta, sor ditzaketen pobrezia, azpigarapena, marjinazioa, gizarte bazterketa, kultura homogeneizatzea eta ekonomia ezberdintasunak bereziki larri ditzakete, bai estatuen barnean zein estatuen artean, horrek ondorio kaltegarriak sortzen dituelarik. Adierazten dugu, baita ere, hartu dugun erabakia globalizazioaren onurak ahalik eta gehien hedatzeko, zeren bitartez eta besteak beste, nazioarteko lankidetza indartu eta hobetzearen bitartez, eta
|
zertarako
eta merkataritzan aukera berdintasuna sustatzeko edota, ekonomia hazkundea eta garapen jasangarria bultzatzeko, teknologia berriak erabiltzearen ondoriozko mundu komunikazioak areagotzeko, eta kultura ezberdinen arteko hartu emanen gehikuntza lortzeko, kultura aniztasunaren babes eta sustapenaren bitartez; horrek lagun dezake arrazismoaren, arraza bereizkeriaren, xenofobiaren eta horiekin lotuta ... Ahalegin handiak eta etengabeak behar dira etorkizun erkidea sortzeko, guztion gizaterian eta horren aniztasun osoan oinarriturik, eta horrela bakarrik lortu ahal izango da globalizazioa orohartzailea eta ekitatezkoa izatea;
|
|
|
...atorriagatik eginera diskriminatzaileak debekatzen dituzten legeak aldarrikatzeko neurriak hartu behar dira, eta lege horiek arau hausleei zigor egokiak aplikatzea eta baliabideak egotea aurreikusi behar dituzte, biktimei kalte ordain egokia ordaintzea barne; Bereizkeriaren biktimak lege baliabideetara iristea erraztu behar da eta, horren harira, zin zinez kontsideratu behar da halako berrikuntza,
|
zertarako
eta, nazio erakundeek edo beste erakunde batzuek, eta egoki diren gobernuz kanpoko erakundeek ere, biktima horiei laguntza eskaintzeko gaitasuna izan dezaten eta, orobat, programak prestatu behar dira talde ahulenek lege sistemara iristeko aukera izan dezaten; Gatazkak konpontzeko, alderdien arteko bitartekaritzarako eta adiskidetzeko metodo eta prozedura berri eta berritzaileak ikertu eta, halak...
|
|
|
Eskatzen die estatuei Arraza bereizkeria Ezabatzeko Komitearekin eta giza eskubideen hitzarmenen arabera sortutako bestelako zaintza organoekin lankidetzan jarrai dezatela,
|
zertarako
eta, elkarrizketa sortzaile eta garden baten bidez sustatzeko, batetik, instrumentu egokien aplikazio eragingarria eta bestetik, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduetan oinarritutako salaketen inguruan organo horiek onetsi dituzten gomendioak aintzat hartzeko helburua;
|
|
|
Sustengatzen ditu Nazioarteko erkidegoaren ahaleginak, bereziki Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundearen babesarekin hartutako neurriak, erkidegoen eta nazioen barnean,
|
zertarako
eta beraien artean errespetua sustatzeko eta kultura aniztasuna mantentzeko, betiere munduan kultura aniztun orekatua sortzeko asmoarekin; hainbatez, gai horren inguruko nazioarteko instrumentu posible bat egitearen bitartez, giza eskubideen nazioarteko instrumentuekin bateragarria izan daitekeena,
|
|
|
Gonbidatzen du Giza Eskubideen Batzordea,
|
zertarako
eta, Errelatore Berezien eta Giza Eskubideen Batzordearen lan taldeetako mandatuetan, barnean hartuta, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen Forma Garaikideei buruzko Errelatore Bereziarena, halako gomendioak gehitu ditzala, horiek euren mandatuen egikaritzan, Adierazpenaren eta Egintza Programaren xedapenak azter ditzaten, hortaz, Biltzar Oroko...
|
|
|
199.Gomendatzen du Giza Eskubideen Batzordeak arau osagarriak prestatzea,
|
zertarako
eta, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen aurkako nazioarteko instrumentuak indartu eta eguneratzen dituztenak;
|
|
|
Eskatzen die estatuei lankidetzan aritu daitezela, nazio mailan zein beste estatu batzuekin eta erregio zein nazioarte mailako erakunde eta programekin,
|
zertarako
eta arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen biktimen giza eskubideen sustapen eta babeserako mekanismo nazionalak indartzeko, biktima horiek, VIH/ IHES moduko gaixotasun pandemikoekin kutsatuta badaude edo ustez kutsatuta badaude; modu zehatzean, halako neurriak har ditzaten, besteak beste, prebentzio neurriak eta sendagarriak, tratamenduak, hezik...
|
|
|
...tzia moduen biktimen giza eskubideen sustapen eta babeserako mekanismo nazionalak indartzeko, biktima horiek, VIH/ IHES moduko gaixotasun pandemikoekin kutsatuta badaude edo ustez kutsatuta badaude; modu zehatzean, halako neurriak har ditzaten, besteak beste, prebentzio neurriak eta sendagarriak, tratamenduak, heziketa, gaitasun eta informazio publikoaren programak eskuratzeko erraztasun neurriak,
|
zertarako
eta pandemia horien ondorio negatiboak diren bortxakeria, estigmatizazioa, bereizkeria, langabezia eta gainerakoak ezabatzeko.
|
|
|
25.Gonbitea luzatzen die, nazioarteko eta nazio mailako gobernuz kanpoko erakundeei, euren programa eta ekintzetan migratzaileen giza eskubideen zaintza eta babesa gehitzeko eta gobernuak sentsibilizatu ditzatela eta estatu guztien kontzientzia publikoa areagotu ditzatela
|
zertaz
eta migratzaileen aurkako egintza arrazistak, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen adierazpenak saihesteko beharraz;
|
|
|
...ioarteko legeriak eratortzen dituen betebeharrak betetzea, eta errefuxiatu, asilo eskatzaile eta lekualdatu beharra izan duten pertsonei buruzko errefuxiatuen eta giza eskubideen araberako eskubideak eratortzen dituen betebeharrak ere betetzea, eta nazioarteko erkidegoari eskatzen dio ekitatearen araberako babesa eta laguntza eman diezaiela, euren beharrak kontuan izanda, munduko leku ezberdinetan
|
zerekin
eta nazioarteko elkartasun printzipioekin, zamaren banaketarekin eta nazioarteko lankidetzarekin bat etorriz, zertarako eta erantzukizunak partekatzeko; Eskatzen die estatuei errefuxiatuak harrera herrialdeetako gizarte bizitzan integratzeko ahaleginak egitean aurkitzen dituzten arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduak aitor ditzatela eta estatuak ... Estatu alderdiek lortu lukete errefuxiatuekin zerikusia duten neurri guztiak bat etor daitezela 1951 urteko Errefuxiatuen Estatutuari buruzko Konbentzioarekin eta horren 1967 urteko Protokoloarekin; Eskatzen die estatuei neurri eragingarriak onets ditzatela estatu barnean lekualdatuak edo errefuxiatuak izan diren emakume eta neskatoak indarkeria ekintzetatik babesteko, horrelako bortxaketak ikertzeko eta erantzuleak auzipetzeko, erakunde eskudunekin elkarlanean, kasuan kasu;
|
|
|
...an duten pertsonei buruzko errefuxiatuen eta giza eskubideen araberako eskubideak eratortzen dituen betebeharrak ere betetzea, eta nazioarteko erkidegoari eskatzen dio ekitatearen araberako babesa eta laguntza eman diezaiela, euren beharrak kontuan izanda, munduko leku ezberdinetan zerekin eta nazioarteko elkartasun printzipioekin, zamaren banaketarekin eta nazioarteko lankidetzarekin bat etorriz,
|
zertarako
eta erantzukizunak partekatzeko; Eskatzen die estatuei errefuxiatuak harrera herrialdeetako gizarte bizitzan integratzeko ahaleginak egitean aurkitzen dituzten arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduak aitor ditzatela eta estatuak bultzatzen ditu bereizkeria honi aurre egiteko estrategiak presta ditzatela eta errefuxiatuen giza eskubideen gozamen os... Estatu alderdiek lortu lukete errefuxiatuekin zerikusia duten neurri guztiak bat etor daitezela 1951 urteko Errefuxiatuen Estatutuari buruzko Konbentzioarekin eta horren 1967 urteko Protokoloarekin; Eskatzen die estatuei neurri eragingarriak onets ditzatela estatu barnean lekualdatuak edo errefuxiatuak izan diren emakume eta neskatoak indarkeria ekintzetatik babesteko, horrelako bortxaketak ikertzeko eta erantzuleak auzipetzeko, erakunde eskudunekin elkarlanean, kasuan kasu;
|
|
|
lan taldeak ezartzea, lan talde horiek osatuak izango direlarik, besteak beste, tokiko agintari erkideekin eta nazio zein tokiko ordena publikoko agenteekin,
|
zertarako
eta koordinazioa, erkidegoaren parte hartzea, trebakuntza, hezkuntza eta datuen bilketa hobetzea, indarkeriazko delitu egintzak saihesteko helburuarekin;
|
|
|
Eskatzen die estatuei ikerketak egin ditzatela alde batetik, zigor prozedura, polizia indarkeria eta zigor zehapenen arteko ustezko lotura aztertzeko, eta bestetik, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen arteko lotura posibleak ikertzeko,
|
zertarako
eta, bereizkeria lotura eta eginera horiek ezabatzeko beharrezko neurriak hartzea ahalbidetuko duten frogak edukitzeko;
|
|
|
Aitortzen dugu berezko kultura nortasuna duten talde batzuetako kideek etnia, erlijio edo beste izaera bateko faktore multzo konplexu bati eta euren tradizio eta ohiturei egotz dakizkiekeen oztopoei aurre egin behar dietela; hartara, eskatzen diegu estatuei ziurta dezatela
|
zer
eta arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduak ezabatzera zuzendutako neurri, politika eta programak, faktore multzo horrek sortzen dituen oztopoei zinez aurre egiten diela;
|
|
|
Eskatzen die estatuei, beste organo egoki batzuekin lankidetzan aritzen direnean, finantza baliabideak eslei ditzatela arrazismoaren aurkako hezkuntzarako eta orobat, halako baloreak sustatzen dituzten informazio kanpainetarako, batez ere lagun hurkoaren onespena, tolerantzia, aniztasuna eta begirunea,
|
zeren inguruan
eta euren nazio mugen barnean bizi diren herri indigena guztien kulturen inguruan.
|
|
|
134.Eskatzen die estatuei arreta berezia jar dezatela arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduek justizia administrazioan eta epaiketen inpartzialtasunean duten ondore negatiboetan eta nazio mailan kanpainak egin ditzatela,
|
zertarako
eta, hainbat neurriren artean, estatu organoei eta funtzionario publikoei dagozkien betebeharrak ezagutarazteko, arraza bereizkeria mota guztiak ezabatze aldera, nazioarteko Konbentzioaren eta beste instrumentu batzuen arabera;
|
|
|
Eskatzen die estatuei immigrazio funtzionario, mugetako polizia, atxiloketa zentro eta espetxeetako langile, tokiko agintari eta izaera publikoko beste funtzionario batzuengana, irakasleak barne, zuzenduta dauden giza eskubideen inguruko trebatze eta sentsibilizazio egintzak indar ditzatela, arreta berezia eskainiz migratzaile, errefuxiatu eta asilo eskatzaileen giza eskubideei,
|
zertarako
eta arraza bereizkeria eta xenofobia egintzak saihesteko eta orobat aurreiritziek arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduetan oinarritutako erabakiak hartzera bultza ditzaketen egoerak saihesteko;
|
|
|
Gomendatzen du, Idazkaritzaren Bakea Mantentzeko Operazioen Sailak, eta beste erakunde batzuek, Nazio Batuen organo eta programek, euren arteko koordinazioa indartzea, giza eskubideen eta giza zuzenbidearen urraketa larrien ibilbideak hobeto hauteman ahal izateko helburuarekin,
|
zertarako
eta, egoera horrek okerrera egiteko arriskua neurtu ahal izateko, genozidiora, gerra krimenetara edo gizateriaren aurkako krimenetara heldu arte;
|
|
2012
|
|
|
2.Estatu alderdi bakoitzak legegintza neurriak edo beste neurri egokiak hartuko ditu, ahal den neurrian,
|
zertarako
eta prebenitzeko merkataritza garraiolariek ustiatutako garraiobideak erabiltzea, protokolo honen 5 artikuluaren arabera tipifikatutako delituak egiteko.
|
|
|
3.Behar denean eta nazioarteko konbentzio aplikagarriei kalterik egin gabe, neurri horien artean ezarriko da halako betebeharra, merkataritza garraiolariek, garraio enpresek barne, eta, oro har, edozein garraiobideren jabeek edo ustiatzaileek dutena,
|
zertarako
eta egiaztatzeko bidaiari guztiek eskura dituztela estatu hartzailearen barnean legez sartzeko eskatzen diren bidaia agiriak.
|
|
|
1.Estatu alderdiak saiatuko dira negoziazio bidez konpontzen protokolo honen interpretazio eta aplikazioarekin
|
zer
ikusia duten eztabaidak.
|
|
|
...ego horrentzat; b) zerbitzu edo lana beharrezkoa dela, oraintxe bertan edota berehalakoan; c) Lan edo zerbitzu hori gauzatzeko ezinezkoa izan dela borondatezko eskulana aurkitzea, nahiz eta, gutxienez ere, lurralde interesdunak dituen soldata eta lan baldintza berberak eskaini, antzeko lan edo zerbitzuetarako; d) Lan edo zerbitzu hori ez dela oraingo herriarentzat zama pisutsuegia, kontuan hartuta
|
zer
eskulan dagoen erabilgarri eta horren gaitasuna lan hori hasteko.
|
|
|
...nkizunetan ari diren buruzagiek, onura publikorako lanak egiteko, orduan agintari interesdunek aurretiaz ziurtatu dute: a) Egin beharreko zerbitzu edo lanak interes handia duela lana zein erkidegok egin behar eta erkidego horrentzat; b) zerbitzu edo lana beharrezkoa dela, oraintxe bertan edota berehalakoan; c) Lan edo zerbitzu horiek ez direla izango herriarentzat zama pisutsuegia, kontuan hartuta
|
zer
eskulan dagoen erabilgarri eta horren gaitasuna lan hori hasteko; d) Lan edo zerbitzu hori egiteak ez duela langileak behartuko ohiko egoitzatik urruntzera; e) Lan edo zerbitzu horiek egiteko kontuan hartuko direla erlijioa, gizarte bizitza eta nekazaritza.
|
|
|
Bost urteko aldi bakoitza amaitzean, hitzarmen hau indarrean jarri zenetik zenbatzen hasita, Lanaren Nazioarteko Bulegoko Administrazio Kontseiluak Konferentziari hitzarmenaren aplikazioari buruzko oroitidazkia aurkeztuko dio, eta gogoeta egingo du Konferentziaren eguneko aztergaien zerrendara biltzeko komenigarritasunari buruz,
|
zer
eta, hitzarmena oso osoan edo zati batean berrikusteko aukera.
|
|
|
3.Lanaren Nazioarteko Bulegoko ZuzendariNagusiari eginiko adierazpenek, artikulu honen aurreko paragrafoekin bat etorriz, adierazi dute Hitzarmenaren xedapenak eraldaketekin edo eraldaketarik gabe aplikatuko diren haren lurraldean; era berean, adierazpenak zehazten duenean Hitzarmenaren xedapenak eraldaketekin aplikatuko direla, eraldaketa horiek
|
zertan
diren zehaztu da.
|
|
|
Lanaren Nazioarteko Bulegoko Administrazio Kontseiluak, egokitzat jotzen duen bakoitzean, Konferentziari hitzarmenaren aplikazioari buruzko oroitidazkia aurkeztuko dio, eta gogoeta egingo du konferentziaren eguneko aztergaien zerrendara biltzeko komenigarritasunari buruz,
|
zer
eta, hitzarmena oso osoan edo zati batean berrikusteko aukera.
|
|
|
1.Lanaren Nazioarteko Bulegoko Zuzendari Nagusiari eginiko adierazpenek, Lanaren Nazioarteko Erakundearen Konstituzioaren 35 artikuluaren 4 eta 5 paragrafoekin bat etorriz, adierazi dute Hitzarmenaren xedapenak eraldaketekin edo eraldaketarik gabe aplikatuko diren haren lurraldean; era berean, adierazpenak zehazten duenean Hitzarmenaren xedapenak eraldaketekin aplikatuko direla, eraldaketa horiek
|
zertan
diren zehaztu da.
|
|
|
Lanaren Nazioarteko Bulegoko Administrazio Kontseiluak, egokitzat jotzen duen bakoitzean, Konferentziari hitzarmenaren aplikazioari buruzko oroitidazkia aurkeztuko dio, eta gogoeta egingo du konferentziaren eguneko aztergaien zerrendara biltzeko komenigarritasunari buruz,
|
zer
eta, hitzarmena oso osoan edo zati batean berrikusteko aukera.
|
|
|
ii) Zein herrialdetan izan bizilekua eta herrialde horren nazio legeek eta erregelamenduek xedapen berezietan arautzeko aukera,
|
zeri buruz
eta, irabaziei edo irabazietan parte hartzeari buruz, horiek osotasunean diru publikoarekin ordaindu behar direnean, edota pentsio arrunta jasotzeko araututako baldintzak betetzen ez dituzten pertsonei ordaindu beharreko diru-laguntzei buruz.
|
|
|
4.Estatu kontratugileek borondate onez aztertuko dute, nahiz eta euren arteko elkarrekikotasun izan ez,
|
zer
eta, errefuxiatuei, 2 eta 3 paragrafoaren arabera dagozkien eskubide eta onuraz gain, beste batzuk ere emateko aukera, eta elkarrekikotasun salbuespena 2 eta 3 paragrafoetan aurreikusitako baldintzek biltzen ez dituzten errefuxiatuei ere luzatzea..
|
|
|
2.1 paragrafoan aipatu agintariek errefuxiatuei luzatuko dizkiete edo euren ikuskaritzapean halakoa egitea aginduko dute,
|
zer
eta, eskuarki atzerritarrei euren agintari nazionalek edo horien bitartez luzatuko lizkieketen agiri eta ziurtagiriak.
|
|
|
2.Estatu kontratugileek aitortu dizkiete errefuxiatuei
|
zer
eta, aldez aurreko Nazioarteko akordioen arabera partaide direnen aldetik luzatutako bidaia agiriak, eta, era berean, aintzat hartuko dituzte agiriok, artikulu honen arabera luzatuak izan balira legez.
|
|
|
4 Estatu kontratugileek borondate onez aztertuko dute, nahiz eta euren arteko elkarrekikotasun izan ez,
|
zer
eta, aberrigabeei, 2 eta 3 paragrafoaren arabera dagozkien eskubide eta onuraz gain, beste batzuk ere emateko aukera, eta elkarrekikotasun salbuespena 2 eta 3 paragrafoetan aurreikusitako baldintzek biltzen ez dituzten aberrigabeei ere luzatzea.
|
|
|
ii) Zein herrialdetan izan bizilekua eta herrialde horren nazio legeek eta erregelamenduek xedapen berezietan arautzeko aukera,
|
zeri buruz
eta, irabaziei edo horien zati bati buruz, horiek osotasunean diru publikoarekin ordaindu behar direnean, edota pentsio arrunta jasotzeko araututako baldintzak betetzen ez dituzten pertsonei ordaindu beharreko diru-laguntzei buruz.
|
|
|
2 1 paragrafoan aipatu agintariek aberrigabeei luzatuko dizkiete edo euren ikuskaritzapean halakoa egitea aginduko dute,
|
zer
eta eskuarki atzerritarrei euren agintari nazionalek edo horien bitartez luzatuko lizkieketen agiri eta ziurtagiriak.
|
|
|
Gogoratuz, horrez gain, Ekonomia eta Gizarte kontseiluak, Gutunaren 64 artikuluarekin bat etorriz, Nazio Batuen estatu kideekin informazioa lortzeko akordioak moldatu ditzakeela,
|
zeri buruz
eta, Kontseiluaren eskumenaren gaien inguruan bere gomendioak eta Biltzar Orokorrak egin dituenak betetzeko hartu diren neurriei buruz,
|
|
|
2 Gomendatzen du estatu kideek jar dezatela agintari eskudunen esku, ahalik eta arinen eta ahal dela, gomendioa onetsi den datatik hurrengo hemezortzi hilabeteren barruan,
|
zer
eta, ebazpen honetan dagoen Gomendioa, ezkontzeko adostasuna, gutxiengo adina eta ezkontzen erregistroa barneratzen duena, horri dagozkion legegintza neurriak edo bestelakoak hartuak izan daitezen;
|
|
|
Kontuan harturik horren inguruan har daitekeen neurri orok oinarri izan behar dituela, bai estatuak duen eskubide besterenduezina aitortzea,
|
zertarako
eta, askatasunez erabiltzeko bere aberastasunak eta baliabide naturalak, nazio interesekin bat etorriz, bai eta estatuen independentzia ekonomikoa errespetatzea ere,
|
|
|
2.Baliabide horiek miatu, garatu eta erabiltzeko, eta halakoak egiteko atzerriko kapitala ekartzeko, kontuan hartu dira herri eta nazio horiek modu askean emandako arau eta baldintzak, horiek ezinbestekoak edo komenigarriak ikusten badituzte herri eta nazio horiek,
|
zertarako
eta, jarduerok baimentzeko, mugatzeko edo debekatzeko.
|
|
|
Jakitun izanik zientziak eta teknologiak
|
zer
ekar diezaioketen gizateriari, giza beharrizan erkideak asetzeko,
|
|
|
c) Nekazaritzarako ekoizpena sustatzeko eta ugaritzeko neurriak hartzea, batik bat, nekazaritza eraldaketa demokratikoak aplikatuta,
|
zertarako
eta ziurtatzeko elikagaien hornikuntza egokia eta orekatua, horien banaketa zuzena biztanleria osoarentzat eta nutrizio mailak igotzea;
|
|
|
Denborarik ez dago.Ezinbestekoa da berehala eta etengabe jokatzea.Horrenbestez, Konferentziak herri guztiei eskatzen die, banaka edo euren gobernu eta gobernuz kanpoko erakundeen bidez, adierazi dezatela euren borondatea,
|
zertarako
eta gosearen aspaldiko zigorrari amaiera ematen laguntzeko.
|
|
|
Kontuan hartuta
|
zer
eta presazko beharrizana, aurrerapen zientifikoa eta teknologikoa ahalik eta gehien erabiltzeko gizakiaren onurarako, eta, berebat, lorpen zientifiko eta teknologiko batzuek sor ditzaketen egungo eta etorkizuneko ondorio kaltegarriak gabetzeko,
|
|
|
5.Estatu guztiek elkarrekin lan egingo dute garapen bidean dauden herrien gaitasun zientifikoa eta teknologikoa ezarri, indartu eta garatzeko,
|
zertarako
eta herri horien herritarrentzako gizarte eta ekonomia eskubideak ahalik eta azkarren gauza daitezen.
|
|
|
e) adierazi, Hitzarmenen eta Protokoloaren babesaren titularrak
|
zer
dela eta duen horren eskubidea;
|
|
|
4.Dei egiten die estatuei eta nazioarteko erakunde guztiei lagun dezaten, bide guztiak erabilita,
|
zertan
eta nazio nahiz nazioarte mailan hartutako neurri egokien bitartez, herriek bakerako duten eskubidea betetzen ari dela ziurtatzen.
|
|
|
1.Estatuek beharrezko neurri guztiak hartuko dituzte, nazio mailan, garapenerako eskubidea gauzatzeko eta, era berean, bermatuko dute, besteak beste, aukera berdintasuna guztientzat,
|
zertarako
eta oinarrizko baliabideak, hezkuntza, osasun zerbitzuak, elikagaiak, enplegua eta sarreren banaketa zuzena lortzeko.Neurri eraginkorrak hartu behar dira lortzeko emakumeek modu aktiboan parte har dezaten garapen prozesuan.Behar beharrezkoa da ekonomia eta gizarte aldaketak egitea zuzengabekeria sozialak ezabatzeko.
|
|
|
Kezka adierazizlegez kanpoko nazioarteko beste jarduera batzuengatik, horiek
|
zer
ikusia baitituzte droga trafikatzaileek eta mertzenarioek egindako indarkeria egintzekin, estatuen konstituzio ordena hondatzeko,
|
|
|
Konbentzio honetan aurreikusitako delituekin
|
zer
ikusia duten prozedura baten xede den pertsona orok, prozedurak irauten duen bitartean, tratu zuzena eta kasuan kasuko estatuaren legeriak aurreikusitako eskubide eta berme guztiak izango ditu.Kontuan hartu dira nazioarteko zuzenbidearen arau aplikagarriak.
|
|
|
2.Hitzarmen hau aplikatzeko gauzatzen diren kontsultak uste onean egin dira eta, betiere, inguruabarrak kontuan hartuta,
|
zertarako
eta, akordio batera iristeko edo adostasuna lortzeko, proposatutako neurrien inguruan.
|
|
|
3.Gobernuen ardura izango da, halakoak egiteko aukera badago, azterketak egitea herri interesdunen lankidetzarekin,
|
zertarako
eta, garaperenerako aurreikusitako jarduerek herri horien gain izan dezaketen eragin sozial, espiritual eta kulturala eta, orobat, ingurumenari buruzkoa ebaluatzeko.Azterketa horien emaitzak oinarrizko irizpideak izango dira aipatu jarduerak gauzatzeko.
|
|
|
Legeak debekatu eta zigortu egin behar du
|
zer
eta, herri interesdunen kideei nahitaezko edozein izaerako zerbitzu pertsonalak ezartzea, horiek ordainduak edo ez ordainduak izan, salbu eta legeak halakoak herritar guztientzat aurreikusten dituenean.
|
|
|
1.Herri interesdunei aitortu zaie tradizioz okupatzen dituzten lurren gaineko jabetza eta edukitze eskubidea.Halaber, kasu egokietan, neurriak hartu dira zaintzeko herri interesdunen eskubidea,
|
zertarako
eta, haiek modu esklusiboan okupatu ez arren, euren tradiziozko jardueretan eta biziraupenean eskura izan dituzten lurrak erabiltzeko.Horren inguruan, arreta berezia jarri zaio herri nomaden eta nekazari ibiltarien egoerari.
|
|
|
2.Mineralen edo lurpeko baliabideen jabetza edo lurretan dauden beste baliabideen gaineko eskubideak estatuen esku daudenean, orduan gobernuek prozedurak ezarriko dituzte eta horiei eutsi, herri interesdunei kontsulta egiteko asmoarekin,
|
zertarako
eta, jakiteko herri horien interesak kaltetuko liratekeen, eta zein neurritan kaltetu ere, lurretan dauden baliabideen edozein prospekzio edo ustiapen programa hasi edo baimendu baino lehen.Herri interesdunek, ahal den guztian, jarduera horiek emandako onurak izango dituzte, eta jarduera horien ondorioz pairatu dezaketen edozein kalterengatik ekitatearen araberako kalte ordaina jasoko dute.
|
|
|
Legeak zehapen egokiak aurreikusi ditu herri interesdunen lurretan baimenik gabe sartzearren edota lur horiek baimenik gabe erabiltzearren, lurrokin
|
zer
ikusirik ez duten kanpoko pertsonen aldetik; halaber, gobernuek neurriak hartu dituzte arau hauste horiek galarazteko.
|
|
|
a) herri horiei lur osagarriak emateko, eurek dituzten lurrak nahiko ez direnean bermatzeko
|
zer
eta, ohiko bizitza egiteko baliabideak edota kopuruaren aldetik egon daitekeen hazkuntzari aurre egiteko.
|
|
|
1.Gobernuek neurri bereziak hartu dituzte, nazio legeriaren markoan eta herri interesdunen lankidetzarekin,
|
zertarako
eta, herri horien langileei babes osoa bermatzeko kontratazio eta enplegu baldintzen inguruan, langile horiek, orokorrean langileei aplikatzen zaien legeriak behar bezala babesten ez dituen neurrian.
|
|
|
1.Artisautza, nekazaritza guneetako eta erkidegoetako industriak eta tradiziozko jarduerak, herri interesdunek bizirauteko ekonomiarekin
|
zer
ikusia dutenak, hala nola, ehiza, arrantza, tranpa ehiza eta bilketa, faktore garrantzitsu gisa aitortu dira, euren kulturari eta autoasetzeari eta garapen ekonomikoari eusteko.Herri horien partaidetzarekin, eta halakoa egitea komeni bada, gobernuen ardura izango da jarduera horiek indartzea eta sustatzea.
|
|
|
1.Bideragarria den guztietan, herri interesdunen haurrei euren hizkuntza indigenan edo haurrak, zein taldetakoak izan eta talde horrek gehienetan hitz egiten duen hizkuntzan irakurtzen eta idazten irakatsi behar zaie.Halakoa bideragarria ez denean, agintari eskudunek kontsulta egingo diete herri horiei,
|
zertarako
eta, helburu horiek lortze aldera, zein neurri hartu behar diren erabakitzeko.
|
|
|
2.Neurri egokiak hartu dira ziurtatzeko,
|
zer
eta, herri horiek aukera dutela nazio hizkuntzaz edo lurraldearen hizkuntza ofizialez jabetzeko.
|
|
|
Herri interesdunen haurren hezkuntzaren helburuetako bat izan behar da haurrei ematea,
|
zer
eta, ezaguera orokorrak eta gaitasunak, horiek lagunduko baitiete euren erkidegoaren eta nazio erkidegoaren bizitzan erabateko parte hartzea bermatzen, berdintasun baldintzetan.
|
|
|
Gobernuek neurri egokiak hartu dituzte, baita nazioarteko akordioen bitartez ere,
|
zertarako
eta, herri indigenen eta tribalen arteko harremanak eta lankidetza errazteko, mugaz bestalde, barne hartuta ekonomia, gizarte, kultura espiritu eta ingurumen esparruetako jarduerak.
|
|
|
e) «Buruko osasunaren profesional» gisa ulertuko da mediko, psikologo klinikoa, erizaintza profesionala, gizarte langilea edo beste pertsona bat, behar bezala gaitua eta trebatua dena, buruko osasun arretarekin
|
zer
ikusia duen espezialitate batean.
|
|
|
2 Buruko gaixotasuna zehazteko ezin izango da inoiz ere oinarri hartu politika, ekonomia edo gizarte baldintza, kultura, arraza edo erlijio talde batera afiliatzea, edo beste edozein arrazoi, zuzenean
|
zer
ikusirik ez duena buruko osasunaren egoerarekin.
|
|
|
5 Inork, norbanako nahiz agintari, ezin izango du pertsona bat buruko gaixotasuna duen pertsona gisa sailkatu, ezta beste modu batean adierazi ere, pertsona horrek buruko gaixotasuna duenik, salbu eta buruko gaixotasunarekin edo horren ondorioekin zuzenean
|
zer
ikusia duten helburuetarako denean.
|
|
|
4 Nahi gabeko gaixo orok du eskubidea berrikuspen organoari eskatzeko nazio legeriak ezarritako arrazoizko epeetan,
|
zer
eta alta emateko eta hala nahitako gaixo moduan hartzeko.
|
|
|
5 Gutxiengoen partaide diren pertsonek eskubidea izango dute, inolako bereizkeriarik gabe, euren taldeko beste kideekin eta beste gutxiengoen pertsonekin harreman askeak eta baketsuak izateko eta horiei eusteko, bai eta mugaz bestaldeko harremanak izateko beste estatuetako herritarrekin, horiekin
|
zer
ikusia dutenean nazio edo etnia, erlijio edo hizkuntza loturak direla bide.
|
|
|
1 Estatuek beharrezko neurriak hartuko dituzte bermatzeko
|
zer
eta, gutxiengoen partaide diren pertsonek egikari ditzaten oso osorik eta modu eraginkorrean euren giza eskubide eta oinarrizko askatasun guztiak, inolako bereizkeriarik gabe eta legearen aurrean, maila berean.
|
|
|
2 Estatuek neurriak hartuko dituzte baldintza onuragarriak sortzeko
|
zertarako
eta, gutxiengoen partaide diren pertsonek adierazi ditzaten euren ezaugarriak eta garatu ditzaten euren kultura, hizkuntza, erlijio, tradizio eta ohiturak, salbu eta eginera zehatz batzuek nazio legeria urratzen dutenean edota halakoak nazioarteko arauen aurkakoak direnean.
|
|
|
7.Eskatzen dio idazkari nagusiari eman dezala aldeko erantzuna nazio erakundeak ezartzeko eta indartzeko, estatu kideek egin ditzaketen laguntza eskabideei,
|
zertarako
eta giza eskubideak sutatzeko eta babesteko; eta hori guztiori giza eskubideen esparruko aholkularitza zerbitzuen eta lankidetza teknikoaren programaren zatia izan dadin; orobat, giza eskubideen esparruko dokumentazio eta gaikuntzarako nazio erakundeak ezartzeko eta indartzeko,
|
|
|
3.Estatuek sustatu behar dituzte halako neurriak,
|
zertarako
eta pertsona desgaituen, batez ere, gazte eta emakume desgaituen ezkontzari, sexualitateari eta aitatasun eta amatasunari buruz diren jarrera ezezkorrak aldatzeko, halako jarrerok nagusiak baitira oraindik gizartean.Komunikabideak bultzatu behar dira, zeregin garrantzitsua izan dezaten aipatu jarrera ezezkorrak ezabatzeko.
|
|
|
2.Estatuek sustatu behar dute desgaitasunarekin
|
zer
ikusia duten kontuei buruzko informazioa banatzea, erlijio antolakunde eta erakundeen artean.Estatuek bultzatu behar dute, berebat, erlijio agintariek sar dezaten, erlijio lanbidean aritzeko heziketa programetan eta erlijio irakaskuntza programetan desgaitasun arloko politikei buruzko informazioa.
|
|
|
2.Estatuen eginkizuna da pertsona desgaituek esku hartzea pertsona desgaituen intereseko plan eta programekin
|
zer
ikusia duten erabaki guztietan edo euren egoera ekonomikoan edo sozialean eragina dutenetan.
|
|
|
4.Pertsona desgaituen egoera dela eta, estatuen azken erantzukizunak ez ditu gainerakoak salbuesten, eurei dagokien erantzukizunetik.Gizartean zerbitzuak emateko, jarduerak antolatzeko edo gizartean informazioa emateko ardura dutenak bultzatu behar dira, eurek onar dezaten
|
zer
eta, pertsona desgaituek zerbitzu horiek eskura izatea lortzeko erantzukizuna.
|
|
|
1.Estatuek gobernuaren organo guztien aurrekontu arruntetan sartuko dituzte desgaitasunarekin
|
zer
ikusia duten kontuak, nazio, erregio eta toki mailan.
|
|
|
3.Estatuek aztertu behar dute neurri ekonomikoak aplikatzeko aukera, hau da, maileguak, zerga salbuespenak, helburu bereziko diru-laguntzak eta funts bereziak, beste batzuen artean,
|
zertarako
eta, gizartean pertsona desgaituen parte hartzea bultzatzeko eta babesteko, betiere beste herritarren maila berean.
|
|
|
4.Estatu askotan beharbada komenigarri izan daiteke garapen funtsa ezartzea desgaitasunarekin
|
zer
ikusia duten kontuentzako, funts horrek babestuko lituzke hainbat proiektu esperimental eta erkidegoetan nork bere buruari laguntza emateko programak ere.
|
|
|
Estatuen erantzukizuna da koordinaziorako nazio batzordeak edo antzeko erakundeak ezartzea, nazio mailan desgaitasunarekin
|
zer
ikusia duten kontuak bilduko dituztenak.
|
|
|
3.Pertsona desgaituen erakundeen zeregina izan daiteke beharrizanak eta lehentasunak zehaztea; pertsona desgaituen bizitzarekin
|
zer
ikusia duten zerbitzuak eta neurriak planifikatzen, gauzatzen eta ebaluatzen parte hartzea, jendea sentsibilizatzea eta eraldaketa egokiak sustatzea.
|
|
|
Estatuek ziurtatu behar dute pertsona desgaituekin
|
zer
ikusia duten zerbitzu eta programak planifikatzen eta eratzen zein langilek parte hartu eta horien heziketa egokia, maila guztietan.
|
|
|
5.Desgaitasun arloko programa desberdinen ebaluazioa plangintza fasean hasi behar da,
|
zertarako
eta lortu ahal izateko programen eraginkortasun osoa zehaztea, politika horren helburuak gauzatzeko unean.
|
|
|
b) Desgaitasunarekin
|
zer
ikusia duten teknologia eta ezaguera teknikoak garatzea eta hedatzea.
|
|
|
6.Estatuek neurriak hartu behar dituzte lankidetza tekniko eta ekonomiko programen administrazioaren maila guztietan parte hartzen duten langileek ezaguera gehiago izan dezaten, desgaitasunarekin
|
zer
ikusia duten kontuetan.
|
|
|
b) Ikerketa erakundeen eta ikertzaileen artean, horien lanak desgaitasunari buruzko kontuekin
|
zer
ikusia dutenean.
|
|
|
2.Estatuek hasi eta bultzatu behar dituzte pertsona desgaituei buruzko eta desgaitasun arloko politikei buruzko informazio kanpainak,
|
zertarako
eta mezu bat zabaltzeko, hau da, pertsona horiek herritarrak direla eta beste guztien eskubide eta betebehar berberak dituztela, eta modu horretan justifikatzeko, euren parte hartze osoa oztopatzen duten eragozpenak ezabatzeko neurriak.
|
|
|
5.Estatuek pertsona desgaituak eta euren familiak, eta baita erakunde interesdunak gonbidatu behar dituzte, desgaitasunarekin
|
zer
ikusia duten esparruei buruzko hezkuntza publikoko programetan parte hartzera.
|