|
2009
|
|
|
Neurri batean bada ere, tokian tokiko herri aginteen euskararekiko konpromiso eta atxikimendua nolako, euskararen bilakaera halako: ikusi besterik ez dago Iparraldeko, Nafarroako eta Euskal Autonomia Erkidegoko herri aginteek 25 urteotan izan duten euskararekiko jarrera eta konpromiso maila diferenteek
|
zer
nolako eragina izan duten tokian tokiko euskararen bilakaera sozialean. Etorkizunean ere, ezinbestekoa izango da herri aginteen konpromiso irmoa eta politika aktiboa euskararen erabilera sustatzearen alde.
|
|
|
zen pozaren kausa. Baina bere ohiko idazkuntzatik pixka bat urrutiratu zenez, kezka zuen obrak
|
zer
nolako eragina sor zezakeen. Jakin min ulergarria:
|
|
2019
|
|
|
Benetako obra literario baten funtsa hain da ulertezin, sekretu, poetikoa, non ez dakigun garbi zer den funts hori: ez dakigu mirari horretan zer proportzio duen hizkerak,
|
zer
nolako eragina duen asmamenak, zenbaterainoko garrantzia duen fikzioaren antolamenduak. Baina asmatzen ez badugu ere zer den esaten, berehala usaintzen dugu testu batek sortutako efektua literarioa den ala ez.
|
|
|
Ez dakigu garbi: ez dakigu mirari horretan zer proportzio duen hizkerak,
|
zer
nolako eragina duen asmamenak, zenbaterainoko indarra duen fikzioaren antolamenduaren graziak. Baina zer den esaten asmatu ezin badugu ere, berehala usaintzen da testu batek sortutako efektua literarioa den edo ez.
|
|
2023
|
|
|
San Salvador de Leiron hil zen, bost urteren buruan. Nekez zehaztu daiteke bidegabekeriek
|
zer
nolako eragina izan zuten haren osasun maskalean; denborari denbora, bisitatzaileak ez daki zehazki heriotza zeri egotzi zioten. Ahuleria hitzak esanahi ugari izan ditzake, baina onik bakar bat ere ez.
|
|
|
Benetan, izugarri pozten naiz berorren musikak Asturiasen jasotako arrakastarekin; ulertzen dut berori bezalako pertsona hunkibera batentzat,
|
zer
nolako eragina izan behar duen entzulegoaren berotasuna jasotzeak.
|
|
|
Hori da, negatiboa. Bada, pentsa, 20 horietatik erdia baino gehiago balira negatiboak,
|
zer
nolako eragina izango luketen pertsonarengan, batik bat nerabezaroaren ezaugarriak gogoan hartuta.
|
|
|
Hori guztia jakinik eta kontuan izanik nerabezaroaren ezaugarriak (balioak/ etika ezartzea, autoestimua eta identitatea eraikitzeko garaia, testuinguru sozialaren garrantzi itzela, errealitate birtuala barne, garunaren garapen fisiologikoa), hau da, zein moldagarriak garen adin horietan,
|
zer
nolako eragina izango du horrek guztiak nerabearengan. Orokorrean, zer uste duzu zuk, nolako edukiak kontsumituko dituela gaztetxo batek nerabezaroan?
|
|
|
Horrelako edukiek logika algoritmikoaren47 bidez jasotzen duten biralizazio artifiziala dela-eta, gizartearen benetako balioen eta egoeraren inguruan perspektiba desitxuratu bat eraikitzen laguntzen dio norbanakoari; ez da horren kontziente eta, naturalki, errealitate hori egia balitz bezala jardutera eta pentsatzera bultzatzen. Hau da, eragin zuzena du norbanakoak pentsatzen duenarengan (pertsonen %33ak aldatuko luke bere iritzia artaldearenaren arabera). 48 Eta hori guztia berriz ere irakurri eta landu ditugun nerabezaroko ezaugarriak kontuan hartuta, eta haiengan
|
zer
nolako eragina izango duen pentsatuz...
|
|
|
Horrelako gailu ahaltsu bat arriskuak ezin aurreikusi eta naturalki saria bilatzen duen nerabe baten garunean uztearen ondorio posible bezain tragikoa da50 Dena den, lehen egindako galdera egin behar dugu berriro ere: Orokorrean nerabeek zer nolako edukiak kon  tsumituko dituzte eta
|
zer
nolako eragina izango dute beraiengan nerabezaroaren ezaugarriak kontuan izanik?
|
|
|
Bertan sortzen den lokarriari apegoa edo atxikimendua esaten diogu. Lokarri hori ulertzeko eta nerabearengan
|
zer
nolako eragina izan dezakeen ikusteko, nahiz eta familiaren atalean sakonago landuko den?, psikologian askotan erabiltzen den aldaera praktiko eta ulergarri batekin azalduko dira, jarraian, hezkuntza estilo motak eta familia estiloak. Horretarako, animalia baten bitartez sinbolizatuko dugu estilo bakoitza, eta 6 animalia estilo baliatuko ditugu horretarako.
|
|
|
Beraz, egunean mugikorrarekin 5 ordu ematen dituen nerabe batek, bertan bizitzen ari denari eta jasotzen ari denari buruz galdetzeaz gain, zer egiteari edo bizitzeari uzten dion galdetu genioke gure buruari. Eta
|
zer
nolako eragina duen harengan hori ez. Eskolan 6 bat ordu ematen baditu eta 7 ordu ematen baditu lotan, gutxi gorabehera, eta jatorduak gehitzen badizkiogu, argi dago mugikorraren erabilera sutsu horrek ez diola tokirik uzten kirolean jarduteko, naturaz gozatzeko, aisialdirako eta jolas librerako, dohain artistikoak garatzeko edota familiako zein lagunen arteko harremanetarako; hau da, protagonismoa galdu dute gure osasun mental sendorako eta pertsona bezala ditugun beharrizanak asebetetzeko beharrezkoak diren jarduera horiek.
|
|
|
Zer nolako apegoa izan dut nik?
|
Zer
nolako eragina izan du horrek gaur egun naizen honetan. Zer nolako antzekotasunak eta desberdintasunak ditut nire hezitzaileekin eta nondik datoz?
|