|
2000
|
|
|
|
Zer
dago orain barruan?
|
|
|
Orinoco pirañaz josita dago, baita Orinocora datozen ibaiak ere. Gorantz gindoazen heinean kontatzen zizkidan Jeremiasek haien izenak, oihanean eta ibaietan
|
zer
zegoen, inguruan ikusi edo entzuten genituen txori izenak. Yanomamien tribuak non zeuden eta haiek nola bizi ziren esaten zidan.
|
|
|
Haatik, ez zutenez misterio hura argitzen: "
|
Zer
zegoen ba?", galdetu zuen Xanek. " Holakoxe pakete bat", esan zuen Belek;" gaileta kaja bat, agian; paper zakarrarekin estalia, listarekin itxia".
|
|
|
Iharrari begiratu zion; hau baina, ke laino batean murgilduta, begiak puntu atxikigaitzen batean jarrita, orain perspektiba luzeagoko kalkuluak egiten ari zela zirudien. Xanek gauzak
|
zertan
zeuden, su etenaz galde egingo zion, nabari zuen ordea, bere hitzak laburrak eta ez egokiak izango zirela. Estrainio samar sentitzen zen; lagun haien prestutasuna, haien sua, haien dezisioa; baina bai haien janzkera, haien begiradak, haien umorea, haien keinurik sinpleenak ere... beste denbora batekoak balira bezala zen; hain zuzen, Xanen beraren denborakoak...
|
|
|
ba al zatozte Lakartera zuek? Lakarten
|
zer
dago. Ez zakiat zer zegoen.
|
|
|
Lakarten zer dago? Ez zakiat
|
zer
zegoen. Guk ezetz.
|
|
|
Xanek zurrut ttiki bat egin zuen, antosina mahai gainean uztean, bertan zen burdinazko dortoka bat ukitu zuen; hark segurtasun pixka bat eman zion, nahiz berehala zalantza pittin bat eragin. "
|
Zer
zaude, tailerrean?", galdetu zion Raissak. Xanek barreazala egin zuen.
|
|
|
Xanek, distantzia batetik, errepidea bestalderantza eskuaz seinalatuz: " Harantza
|
zer
dago?", galdetu zuen. " Hor badago herri bat", esan zuen enplegatuak, korrok egin zuen.
|
|
2001
|
|
|
Alta, ilunpeak mundua troxatzean, iratzarriaren pindarra nigan sustatzen nabaritzen nuen aldiro. Mediku eta espezialistei oinarrizko akiduraren atzealdean
|
zer
dagoen maiz eskatu diet, hauek erantzun egoki zein razionalik eskaini ez didaten arren. Ilunabarra hurbiltzearen sentimenduak, hunkitze beratuaren ateen haraindira eroaten nauela badakit hargatik.
|
|
|
Ez dago heroirik, ez traidorerik…Orduan,
|
zer
dago. Eta nortzuk dira haiek?
|
|
|
Gorrotatu nituen bere begi estrabikoen inguruko zimurrak, irri izendatzeko laburregi zen kokoriko moduko bat egin zuelarik.
|
Zergatik
egon behar nuen honelako sasikumeen menpe, beti?
|
|
|
Edonor ezin daiteke hain gora iritsi prezioa ordaindu gabe; Jainkoaren argiak itsutu egiten ditu eliztar apal eta xumearen begiak. Oso oso pertsona gutxi eta bakanek baizik ezin dute azken atea –zeina gong a gordetzen den gelakoa baita– ireki eta beste aldean
|
zer
dagoen begiratu, gong a jotzen ari denaren aurpegia ikusi. Zeren, nork eraman lezake azken ate horrek gordetzen duen ikusgarri izugarria, nork saihets lezake barne muinetarainoko izu laborria atea ireki eta ikus baleza, ikus baleza...
|
|
|
Kapitain baten emaztearen anaia naiz, esan nion, nire egiazko izaera, asmoak, eta, hitz batez, nor nintzen eta
|
zertarako
nengoen han ezkutatu behar izatea lehentasunezko gauza iritzirik.
|
|
|
Berlusgoñik oso tipo gizabidetsua zirudien. Ahoa ireki zuenean galdetu zuen lehen gauza zera izan zen, aizu, barkatu, erakutsiko al didazu poltsa barruan
|
zer
dagoen. Erakutsi egin nion.
|
|
|
Azkarrago zinela uste nuen. Benetan ez dakizu
|
zer
dagoen kanonaren aferaren atzean?
|
|
|
–
|
Zer
dago formula dontsu honen atzean? –galdetu nion Jokini.
|
|
2002
|
|
|
Musu bat emanda eta afaritarako pertzetan
|
zer
zegoen begiratzen zuen bitartean, ea Mentxu goian zegoen itaundu zion Joseluk amari. Ezezkoa jaso zuen arrapostua, eta gainera, ez zuela uste laster batean etortzekoa zenik, botika itxi ostean betebeharrekoren bat izan behar zuela kanpoan, afaritarako iritsiko ote zen duda egin baitzuen.
|
|
2003
|
|
|
|
Zer
zegoen argazkian, galdegin dute behin eta berriz. Zer ageri zen bertan.
|
|
|
Ezer bidali zenidanik ere ez nekien.
|
Zertarako
dago telefonoa, galdegin du haserre, eta jarraitu egin du hizketan. Inork ez zuen zure etxeko postontziraino isilpean joateko lana hartuko, ondoren argazkia zure eskuetatik kentzen ibiltzeko.
|
|
2004
|
|
|
"
|
Zergatik
egon zen atxiloturik", pentsatu zuen;" zergatik izan zen. Une honetan orduan sentitutako izu, beldur eta minak, akaso".
|
|
|
" Jendea hiltzen ditek gure izenean, eta jada nik ez zekiat
|
zeren alde
nagoen. Hiltzearen aurka nagoela zekiat bakarrik.
|
|
|
Kaltzontzillo luzeak ibili behar...
|
Zer
hago, katarroarekin?"
|
|
|
Kale zaharrean banku bat jartzen ari gara eta..." Nikori: " Hauek
|
zer
daude, berniza emanda?"
|
|
|
Etxea, ezin dela erosi? Alkilerrak,
|
zertarako
daude?... Hara, atera dituk."
|
|
|
" Orain
|
zer
zaude, nagusiekin ere tratuan?"
|
|
|
"
|
Zer
dago, kontenedorea beteta?" galdetu zuen Pikutak.
|
|
2005
|
|
|
– Baina
|
zertarako
zaude bakarrik?
|
|
|
Heldulekurik gabea. Auskalo
|
zer
dagoen bestaldean.
|
|
|
|
Zer
egongo duk ba. Gauza handirik ez.
|
|
|
Eta ikusi orduko badaki hori dela bere tumorea, karratua da, kartoizko kaxa baten itxurakoa. Begiak ireki aurretik kartoizko kaxaraino hurbildu eta barruan
|
zer
dagoen antzematen saiatzen da.
|
|
|
Ala, beldurra ematen dizu laguna era horretan bakarrik uzteak?
|
Zeri
zaude itxaroten. Zer gertatu behar da hemendik aurrera Leonekin?
|
|
|
Zakurraren putza.
|
Zertarako
dago, bada, Sailburua. Putaseme galantak, horixe dira horiek guztiak.
|
|
|
Haiek bezala, ederki dakit hori, bizitza dela handiena, baita nirea bezalako zaputza denean ere.
|
Zer
dago, ba, besterik?
|
|
|
|
Zertarako
nagoen hemen alboratu dut une batez. Gueren honek ere badu zer aleturik.
|
|
|
– A., esadazu,
|
zergatik
zaude horren interesatua?
|
|
2006
|
|
|
Eta gero, militante batentzat ohikoak diren hainbat eta hainbat jarduera eta zereginen berri ematean, Autobiografiatua noraino okertzen zen azaltzen zidan: harako afari hartan urlia ez zela egon; beste ez dakit nongo kongresutako ponentzia hura ez zela izan gai horri buruz, beste honi buruz baizik; Madrilgo bilera hartan hau eta hura ez zirela egon, eta sandia eta berendia bai; halakoekin egindako elkarrizketan ez dakit
|
zeren alde
egon zena ez zela bera izan; militantziaren bizkarrez hartutako zenbait erabakiren kontua...
|
|
|
Alkatearen nolakoaz neuk beste inork baino gehiago dakit, eskolara elkarrekin joan ginen eta. Eskola garaian, alkateak, anaiak eta nik neronek bezala, ez zekien
|
zer
zegoen mendiaz beste aldean. Orain ere ez daki.
|
|
2007
|
|
|
–
|
Zer
dago haizearen atzean, Iturrino? –galdetu zidan egun batean–, zer ezkuta liteke halako toki batean?
|
|
|
Kaxen barruan
|
zer
dagoen
|
|
|
–
|
Zer
dago maletaren barnean?
|
|
|
– Ba al dakizu
|
zer
dagoen maleta hartan?
|
|
|
Zuzenegi. Bistakoa zenez, ez zekien
|
zer
zegoen maletaren barruan. Nonbaitik ere.
|
|
|
La cultura y el ocio de Alava. Aldizkaria eskutik ebatsi zidan Haizeminek ikusi behar omen zuelako gauez
|
zer
zegoen Vitoria Gasteizko kabaretetan. Independentzian behera gindoazela, lagunen hasperenak, irri karkarak, isiltasunak berak usnatzen nituen.
|
|
|
– Gexan, erradazu
|
zergatik
egon zineten Bilbon?
|
|
|
–
|
Zer
dago maletaren barnean?
|
|
|
Te koloreko pamela zabala ekartzeko agindu zion. Azpian
|
zer
zegoen miatu eta txartel bat kausitu zuen, lelo bat zekarrena letra larritan idatzirik. Eskua luzatu zuen Aleidak, eta ez zion irakurtzen utzi.
|
|
2009
|
|
|
Ni sartuko nintzen gero, keinu egingo nien buruarekin Potxolo, Gorritxo eta besteei, Ramirori gabon esan, Frantsesa bizkarrean zaplatu, aulkiari eskua pasa eta berandu nentorrela esango zidan adiskideak. Bitartean nik sudur luze hau sartuko nuen eltzean, afaltzeko
|
zer
zegoen galdetuz. Lepoan bilduta ibili ohi zuen zapi gorriarekin kopeta lehortuko zuen Frantsesak, kopeta izugarri hura, nik zigarroa itzaliko nuen hanka puntarekin eta afaltzen hasiko ginen.
|
|
|
Harrituko ninduke, jakin eta, hala ere, isilduko balitz. Baina
|
zer
dago aurrean?
|
|
2010
|
|
|
Gorputz erdia hilik duena
|
zer
dago, erdi hilik edo erdi bizirik?
|
|
|
Sinpletasun haren barruan zer ote zegoen deskubritzeko obsesioa berriro ere. Sinpletasunaren barruan
|
zer
zegoen, sinpletasunaz aparte?
|
|
|
Beti gauza bera jartzeko tema amari nondik zetorkion, hori ez zion inoiz galdetu. Bestetik, berari bost, mahaian
|
zer
zegoen. Mahaian nor zegoen, horra zerk zuen erabateko garrantzia.
|
|
|
bezeroek planta begiratzen diete, hortzak eta hortzoiak, mihia, eskuak, hankak, eta haragi saldo haren erdian baten bat hautatzen dute, zergatik oso ongi jakin gabe, apeta hutsez. Ezinezkoa da liburu bat irakurri gabe bertan
|
zer
dagoen jakitea.
|
|
|
–
|
Zer
dago gaur afaltzeko, ama. Bero zapa honek letxuga eta tomate entsalada jateko gogoa eman dit.
|
|
|
Ideiak, sentimenduak, errazago datoz leihotik begira. Berdin dio aurrean
|
zer
dagoen, zer mugitzen den, eguna zein gaua den. Luzaroan leihotik begira egonez gero, berbak etortzen ikus ditzakezu, burezurrean ate joka.
|
|
|
Ezin dugu liburuetatik ikasi. Bizitzaren ostean
|
zer
dagoen adosteko mendeak daroatzagu-eta!
|
|
|
|
Zergatik
daude gauza ederrak hain urrun?
|
|
|
|
Zer
dago behean. Ezer ez!:
|
|
2011
|
|
|
Argazkia berak egin balu bezala ikusten ditu Maiderrek Churchill eta Jonathan elkarren ondoan.
|
Zer
dagoen ondo eta zer ez dagoen ondo.
|
|
|
Martinek neke handirik gabe jakin zituen Gerardo Setienen helbidea eta telefonoa. Ez zidan galdetu ea
|
zertarako
egon nahi nuen berarekin. Baina Setien jaunak jakin nahi izango zuen, noski.
|
|
|
Litekeena da amak jakitea
|
zer
dagoen honen guztiaren atzean, aitaren desagerpenaren azpian. Hala eta guztiz ere ez dut uste kontu hau mahairatzeak poz dezakeenik, aitarena iragana baita.
|
|
|
–
|
Zer
dago garajean?
|
|
|
Gero txinparta bat eta dena martxan hasten zen berriro. Hori miragarria ez bazen,
|
zer
dago miragarririk. Fontecharen lanean ere hori posible izatea desio zuen sarritan:
|
|
|
Bitxia da zenbait adiskidetasunen oinarrian
|
zer
dagoen: zein gai eta zein premisa, eta zein tonu, eta zein arau idatzi gabeko.
|
|
2012
|
|
|
–
|
Zertan
dago amiantoarena?
|
|
|
– Oizu...
|
Zer
dago zure oinetan?
|
|
|
Isildu naiz. Hemen badakigu
|
zer
dagoen.
|
|
|
..., eskaileren aldera keinu egin du lehen eta behe solairuez ari zela uler nezan, neronek deskubritzeko denbora izango dudala gauzak ez nahasteko jende jatorra dela etxaldea utzi diguna, hartzen ditudanak zeuden bezala uzten saiatzeko ezer ez puskatzen, horrela jarraitzen badu gaitzituko natzaio pentsatu dut hainbeste urtez kartzelan haurtzat hartu izanak arrastoa uzten du, berak ere ez dakiela ondo
|
zer
dagoen bertan esan eta ordulariari begiratu dio.
|
|
|
eta
|
zergatik
egoten zen marmar etengabean.
|
|
2013
|
|
|
|
Zer
dago pinturatik kanpo. Zer urtaro da?
|
|
|
Bere senetik irtenda dago. Ez du ulertzen
|
zertan
nagoen halako bolada luzean kanpoan, areago semea utzita. Eta eurak, neure zaharrak.
|
|
|
|
Zer
dago tantan. Izenordainak:
|
|
|
–
|
Zer
dago hor goian?
|
|
|
|
zertarako
nago ni orduan?
|
|
|
|
zertarako
nago ni behar den orduan?
|
|
|
badakizue
|
zer
dagoen hango muinoez haraindi?
|
|
|
Cesareako Eusebius berehala zabaltzen hasi zen, Constantinusek guda baino lehenago gurutze bat ikusi omen zuela argitan, eguzkiaren gainean, grekera hitzekin, hau da, in hoc signo vinces. Hasieran ez omen zekien
|
zeri
zegokion mezuori, baina gau horretan Christusekin egin omen zuen amets, esaten ziola zeinu horrekin eraso eginez gero garaile irtengo zela. Badakik, Marko, chiristinuen esamesak niri, hiri bezala, ez zaizkidala axola, baina Popea pozik jarriko da ipuin hori entzutean, seme alabei txikitatik irakatsi baitizkie haien zeinu eta manamenduak.
|
|
2014
|
|
|
Nola ez zuen ba izango?
|
Zer
dago motor bat baino sofistikatuagorik?
|
|
|
Baina orduantxe konturatu zen Xabi bunkerretan
|
zer
zegoen ideiarik ez zeukala. Bonbak edo armak edo hezurrak izango ote ziren?
|
|
|
Zereal eta kruasan horiek bere bizitzan mamitutako sentimendu gaiztoen ondorio eskematikoa ziren.
|
Zer
zegokion eta zer ez. Eta kondena betiereko hura sakonean justua zelako egiantza mingarria.
|
|
|
|
zer
dagoen han.
|
|
|
|
zer
dago gugan mugatua ez dena?
|
|
|
Galdeketan onartu zuen moja batzuen etxean egon zela gordeta, lau moja, euskaldunak bi eta katalanak beste biak. Laguntza eman zioten mojek, sekularrak ziren," monjas seglares" dio egunkariak, ez dagoen arren oso argi
|
zer
dagoen hitz elkarketa horren atzean. Mojen izen abizenak ere agertu ziren egunkarietan, atxiloketa eta hiru lau egunera, galdeketa eta hiru lau egunera.
|
|
|
Umea bilatzen hasi nintzen berriro orduan. Ilaran aurrera baino ez nuen egiten, atzean banekien
|
zer
zegoen. Emakumea eserita uzten nuen, ni gabe apenas mugitu ahal zen, baina metro gutxi egiten nuen ilaran, berehala itzuli nahi nuen; ez nuen emakumeak konortea galtzerik nahi, ura edatera behartzen nuen.
|
|
|
Hain normala bada, ordea, hain naturala,
|
zergatik
dago hainbeste bertsio. Zergatik egiten du mundu guztiak zalantza?
|
|
|
Argentinatik alde egin zuten gehienek orduan, guztiek beharbada, Europara asko. Julio Cortázar ere bazen zerrenda horretan jakina, nola ez zen izango, mundu guztiak daki zer zen Cortázar,
|
zertarako
zegoen. Héctor Alterioren izena ere idatzita zegoen, zerrendan, aire armadako eraikinean, zorupean.
|
|
|
izenekin nahastu zen baten bat beharbada...
|
Zergatik
egon behar zuen Irenek zerrendetan... Informazio okerra beharbada zuzendariari eman ziotena, zuzendariak ulertu zuena.
|
|
|
Zalantza egin zuen orduan, atarira gehiago hurreratu ala ez... Berehala ulertu zuen inozoa zela, gizonak etxe barruan egongo zirela inon egotekotan,
|
zergatik
egon behar zuten kalean. Ez zekien zergatik ari zen etxeari begira, geldirik, espaloian:
|
|
2015
|
|
|
Hozkailuko atea ireki zuen eta berehala itxi. Galdetuz gero
|
zer
zegoen barruan ez zukeen alerik ere jakingo. Dutxara joatea erabaki zuen.
|
|
|
Trabatutako gogoetek kotxearen abiada moteldu eta bere pentsamendu propioan korapilatu da Errazkin Iurretara bidean. Emazteak utzi ondoren ez daki
|
zeren aurrean
egotea komeni zaion: edo burua katigatzera behartuko duen kasu katramilatu baten aurrean edo, alderantziz, zirt zart batean argituko litzatekeen arrunkeriarenean, hartara penen zauriak miazkatzeko denbora irabaziko luke-eta.
|
|
|
denok dakigu kutxa honetan ez dagoela lehergailu bat, eta zabaldu egin nahi genukeela, barruan dagoena beharbada guretzat hartu ez arren, nahiz eta hori izan egiaz geure gurari intimoa, haurtzarotik datorrena, inoren jostailua gure egitea, fantasia hori ez baita sekula agortzen mendebaldeko gizarte kapitalistan... Enigmaren bat konpondu, enigma txiki bat, ados, baina enigma finean, eta gero aurrera segitu gizakiak hain berea duen jakin mina aserik, jakinda
|
zer
zegoen kutxa haren barruan.
|
|
|
Kartoizko kutxa itxi baten inguruan gauzatzen da bakarrizketa osoa, kontu guztiz teatrala. Ez dago modurik jakiteko kartoizko kutxaren barruan
|
zer
dagoen, ezta bere pisua zenbatekoa den ere, ekitaldia hasi aurretik norbaitek lurrean jartzen baitu hura eta performerrak bereziki arduratu behar duelako kutxa inolaz ere ez ukitzeaz, ez desplazatzeaz, kutxaren barruan egon daitekeenari buruzko zantzurik txikiena ere ez emateaz. Mintzaldia aldiro aldatzen doan arren, performancearen amaiera berbera da beti:
|
|
|
Ez nengoela, inolaz ere, etsita? Segitzen nuela, berak bezalaxe, nire erara “borrokan”, itota nengoela lanarekin, enpresa zuzenbideak zurrupatutako senarrarekin eta bi urteko alabarekin, gustura etortzen nintzela Madrilera Raulekin larrutan egitera eta Reina Sofia Museoan
|
zer
zegoen ikustera. Koartada ederra zela bera niretzat, nahiz eta ahizpa nintzen aldetik nion maitasuna aspaldi apaldu eta epeldu?
|
|
2016
|
|
|
–
|
Zer
dago ba bihar? –galdetu zion Domezainek.
|
|
|
– Badakizu
|
zer
dagoen pakete horretan?
|
|
|
Baina
|
zer
zegoen pakete madarikatu hartan. Batzuek uste izan dute dirua zegoela fardelean.
|
|
2017
|
|
|
ez dakigu beti zertaz ari garen eta, jakinda ere, ez dago argi hierarkia horiek nola lotu genituzkeen edo zein den subjektu ekintzailea. Eta, gehituko nuke nik, nortzuk eta
|
zertarako
gauden lanean.
|
|
|
Joseba. Ez dago seguru Axiren ustezko aurrerapenen arrastoa ote den, baina baiezkoa iruditu zaio, ez Axi ez delako bere izenaz akordatzen baizik eta ahoskatu izanak non eta
|
zertan
dagoen adierazten duelakoz.
|
|
|
Eta halaxe esango lidake Jainkoak.
|
Zer
dago horren atzean. Neurri batean, banitatea.
|
|
|
Zortzi hilabete eta zazpi egun. Egongela sukaldera sartu denean musika aparatura jo du. Ez du CDrik bilatu behar izan, badaki
|
zer
dagoen barnean, aurreko egunean entzun duena, eta aurrekoan eta aurrekoan eta aurrekoan, obsesio bilakaturiko hori, Anari, Ruper, Leonard Cohen, Klaus Nomi, Nacho Vegas, Camane, Chavela Vargas... ez soilik gustuko dituelako, baizik eta letrak entzutearen entzutez obsesio bilakaturik, gertatu eta gertatuko zaien oldozte tematia ordezkatzen zuelakoz; Cruz de olvido kantan, esaterako, Axi eta Axirek... Eta zer?
|
|
|
Sirenak entzun ditu eta begiak jaso ditu.
|
Zertan
daude denak zutik?
|