|
2000
|
|
|
BAINA osabak ere kezkatu egiten ninduen mementu hartan, are gehiago gau hartan Maddalenekin ikusi nuenetik. Zer ote zegoen bien artean, eta
|
zer
egin ote zuten, biak jauregiko atean utzi nituenean. Osabaren dorretxerat joan ote ziren, edo leku ezkuturen baterat...?
|
|
2004
|
|
|
Euskal herritar gehien gehienentzat eramanezina bihurtuko zaigu beraz euskararen auzia. Hori horrela izatekotan,
|
zer
egingo ote du euskal herritarren multzorik handienak elebitasunaren aurrean. Elebitasunak euskararen izaera eta erabilera neutrala eskatzen duela dirudi zure gogoetari bagagozkio.
|
|
|
Hori, egilea aginte publikoaren arduradun denean; hori euskal aginte autonomikoa daukagun lurralde eremuan.
|
Zer
egin ote dezake, orduan, herri ekimen adoretsu baina ahul batek leherrenak egingo balitu ere, normalizazio egitasmoari darion gizarte dimentsioa kudeatzeko. Harira datorkigunez, gogora dezagun Fishmanek gure artera etorri zeneko batean adierazitakoa:
|
|
2005
|
|
|
Zer?
|
Zer
egin ote nezake neure hartan. Noiz arte eutsi ahal izango?
|
|
|
–Ai ama –amak berak–, segi behingoz.
|
Zer
egin ote duzu oraingo honetan...?
|
|
2006
|
|
|
Hartaz inoiz hitz egiten ez badugu ere, sarri askotan topatzen dut neure burua Hankapaloz pentsatzen. Non ote dabilen,
|
zer
egiten ote duen, nola ote doakion... Dabilen tokian dabilela, oso litekeena da taberna bateko barra atzean egotea, abila baitzen langintza horretan, eta oso litekeena da, halaber, taberna ixteko orduan bakarrik ez etxeratzea, egundokoa baitzen ofizio horretan ere.
|
|
|
Eskatzen baitzidaten, gogotik berritzen nituen Etxeberriren tenpluaren pareko gertakariak. Neure burua etsaiez inguraturik ikustean ikarak jo ote ninduen galdetzen zidaten goarnizioko gizonek, berek halako pausuan suertatuz gero
|
zer
eginen ote zuten beren buruari galdeginez bezala. Emakumeen eriak niregana noratzen ziren gazteluko patioan, eta ferekaren baten oparia egiten zidaten, buruan, haien ondotik pasatzean.
|
|
|
Itsasargia seinalatu nion, eta irribarre egin zidan atzera. Hainbeste irri
|
zeri
egiten ote zion, pixka bat aztoratuta nengoen.
|
|
2007
|
|
|
Ordu erdi batean
|
zer
egin ote daitekeen ez dakienari esan behar diot gauza asko egin daitezkeela, egin daitezkeela sekula pentsatu gabeak, egin daitezkeela pentsatutakoekin batera, jakina. Hasteko, autobusetik jaitsi bezain pronto, kafetegi batera sartu ninduen, arrapaladan ia.
|
|
2008
|
|
|
|
Zergatik
egiten ote dio kritika hori euskal inteligentsia ri Linazisorok. Atxaga eta enparauek liberalismo kulturalistak proposatzen duen bidea aukeratu dutelako agian?
|
|
|
Gero, galdu egin zen jendartean. Abioira noiz sartu zain nengoela, denbora pasa, neure buruari galdetu nion
|
zer
egitera ote zihoan neska hura New Yorkera. New Yorkeko Unibertsitatean estudiatuko zuen beharbada.
|
|
2009
|
|
|
–Dinamita!, plap, dinamita!, plap??, ehungailua utzi, burmuinak eztanda egiteko puntuan behar zituen, antza? eta liburua hartu zuen, halako batean; ezin izan zuen utzi!; hitz batek hurrengora baitzeraman eta orri batek hurrengora, eszenen sekuentzia hordigarrian; horditurik bezala baitzegoen, zinez, zainetan zuèn alkohola beste alkohol bat zen arren, irrika itsuen sotoetan zetzana, agian, eta arimaren joan etorriei lotutako sukarrik gabeko sukar bat eragiten ziona, jakin minak, orain
|
zer
egingo ote du honek, eta gero zer egingo ote du horrek, pertsonaiak arauak haustera eramaten zituztèn pasio saihestezinen mende, areagotua; bazkalordua iritsi zen, eta Ada gizalegearen gutxieneko arauak betetzen saiatu zen, sekula ez hobeto esanda; esan nahi baita bere borondatearen ahalegin batez bete zituela:
|
|
|
–Dinamita!, plap, dinamita!, plap??, ehungailua utzi, burmuinak eztanda egiteko puntuan behar zituen, antza? ...rtu zuen, halako batean; ezin izan zuen utzi!; hitz batek hurrengora baitzeraman eta orri batek hurrengora, eszenen sekuentzia hordigarrian; horditurik bezala baitzegoen, zinez, zainetan zuèn alkohola beste alkohol bat zen arren, irrika itsuen sotoetan zetzana, agian, eta arimaren joan etorriei lotutako sukarrik gabeko sukar bat eragiten ziona, jakin minak, orain zer egingo ote du honek, eta gero
|
zer
egingo ote du horrek, pertsonaiak arauak haustera eramaten zituztèn pasio saihestezinen mende, areagotua; bazkalordua iritsi zen, eta Ada gizalegearen gutxieneko arauak betetzen saiatu zen, sekula ez hobeto esanda; esan nahi baita bere borondatearen ahalegin batez bete zituela:
|
|
|
Ordea, kontua da zelan jakin ziurtasunez zein den aukera egokia,
|
zerk
egingo ote duen konponbidea eskuragarriago, kruasanak ala donutsak, gure oraingo jokabide artezak ala maltzurrak.
|
|
|
" Dinamita!"; errutinazko jardunean sartu zen, bada, anezka alde batera eta anezka bestera, baina anezkak eragindako hots erritmikoei buruan zuèn leloa gainjarri zitzaielako edo: ...n, antza– eta liburua hartu zuen, halako batean; ezin izan zuen utzi!; hitz batek hurrengora baitzeraman eta orri batek hurrengora, eszenen sekuentzia hordigarrian; horditurik bezala baitzegoen, zinez, zainetan zuèn alkohola beste alkohol bat zen arren, irrika itsuen sotoetan zetzana, agian, eta arimaren joan etorriei lotutako sukarrik gabeko sukar bat eragiten ziona, jakin minak –orain
|
zer
egingo ote du honek, eta gero zer egingo ote du horrek, pertsonaiak arauak haustera eramaten zituztèn pasio saihestezinen mende– areagotua; bazkalordua iritsi zen, eta Ada gizalegearen gutxieneko arauak betetzen saiatu zen, sekula ez hobeto esanda; esan nahi baita bere borondatearen ahalegin batez bete zituela: ahalegin nabarmena baitzen berea, mahaikideek egiten zizkiotèn galderei erantzuterakoan igartzen zitzaiona, erantzun behar zuen bakoitzean hiruzpalau segundotan atzeratzen baitzuen erantzuna, hitzen erlojua tarte hartan gelditu balitzaio bezala, burua zatikatua zuelako, ausaz, zati bat Ana Kareninarekin, eta beste bat bazkaltiarrekin; arratsaldea ere berdintsu joan zitzaion, sukarrik gabeko sukarraren mende; ondorioak, baina, afalorduan ordaindu behar izan zituen, nabarmen ordaindu ere, Ada galduta bezala ibili baitzen, Ana Kareninarengandik afaltiarrengandik baino hurbilago, antza, erantzuteko tartea hartu ez ezik, gaizki ere erantzun baitzuen, bi aldiz gutxienez; batean, Teofilo Mariak igande arratsaldean lasterketa zirkuitura joateko gonbita luzatu zien anai arrebei, automobil lasterketak ikusteko, eta Adak, bere erantzun azkar bakarrean, erantzun zion:
|
|
|
" Dinamita!"; errutinazko jardunean sartu zen, bada, anezka alde batera eta anezka bestera, baina anezkak eragindako hots erritmikoei buruan zuèn leloa gainjarri zitzaielako edo: ...uen, halako batean; ezin izan zuen utzi!; hitz batek hurrengora baitzeraman eta orri batek hurrengora, eszenen sekuentzia hordigarrian; horditurik bezala baitzegoen, zinez, zainetan zuèn alkohola beste alkohol bat zen arren, irrika itsuen sotoetan zetzana, agian, eta arimaren joan etorriei lotutako sukarrik gabeko sukar bat eragiten ziona, jakin minak –orain zer egingo ote du honek, eta gero
|
zer
egingo ote du horrek, pertsonaiak arauak haustera eramaten zituztèn pasio saihestezinen mende– areagotua; bazkalordua iritsi zen, eta Ada gizalegearen gutxieneko arauak betetzen saiatu zen, sekula ez hobeto esanda; esan nahi baita bere borondatearen ahalegin batez bete zituela: ahalegin nabarmena baitzen berea, mahaikideek egiten zizkiotèn galderei erantzuterakoan igartzen zitzaiona, erantzun behar zuen bakoitzean hiruzpalau segundotan atzeratzen baitzuen erantzuna, hitzen erlojua tarte hartan gelditu balitzaio bezala, burua zatikatua zuelako, ausaz, zati bat Ana Kareninarekin, eta beste bat bazkaltiarrekin; arratsaldea ere berdintsu joan zitzaion, sukarrik gabeko sukarraren mende; ondorioak, baina, afalorduan ordaindu behar izan zituen, nabarmen ordaindu ere, Ada galduta bezala ibili baitzen, Ana Kareninarengandik afaltiarrengandik baino hurbilago, antza, erantzuteko tartea hartu ez ezik, gaizki ere erantzun baitzuen, bi aldiz gutxienez; batean, Teofilo Mariak igande arratsaldean lasterketa zirkuitura joateko gonbita luzatu zien anai arrebei, automobil lasterketak ikusteko, eta Adak, bere erantzun azkar bakarrean, erantzun zion:
|
|
2010
|
|
|
–
|
Zergatik
egiten ote dute hegan hegazkinek??.
|
|
|
Bere presentzia gogaikarria bazaio, bakean utzi luke; bera izan liteke, gainera, negar eraso honen erruduna, zergatia ez badaki ere.
|
Zer
egin ote dut txarto?, pentsatzen du bere artean. Askatzekotan dela, baina, burura etorri zaio emakumea bere laguntza eske egon litekeela, eta itsuskeria litzatekeela, hortaz, bakarrik eta babesik gabe uztea.
|
|
2011
|
|
|
Horregatik, biharamunean, Toribioren beldur ibili zinen eskolan, lagunak zer edo
|
zer
eginen ote zizun. Hasteko, Toribiok ez zintuen agurtu ez egunonik eman; begiratzen zizunean, gainera, nardaz bezala egiten zizun?
|
|
|
Askok barre algara bat egiten zuten, algara urduria batzuetan, eta autoan sartu ohi ziren babes bila, nahiz eta bazekiten ez zutela inongo arriskurik nirekin, mutil gazte inozo bat nintzela, poeta gizajo bat seguruenik, jendez betetako aparkaleku batean oharkabean harrapatzen zituen emakumeei lausenguak esaten zizkiena. Bakanen batek autoaren kristala jaitsi eta, adarra jotze aldera, gordinkeriaren bat esan ziezadakeen, ea horrela izutzen nintzen edo uxatzen ninduen, eta ni burumakur itzultzen nintzen etxera, nire ereduak, Bertrand Moranek, emakumeak konkistatzeko
|
zer
egingo ote zuen pentsatuz, eta haren eleberrian murgiltzen nintzen beste behin.
|
|
|
Zer?
|
Zer
egin ote nezake neure hartan. Noiz arte eutsi ahal izango?
|
|
|
Baina, egun seinalatuan, Mikelen furgonetan, Jone eta Jon jadanik barruan,, hala iruditu zitzaion Carlosi, kaxetan zeuden arrainak begira zeuzkala,
|
zer
egingo ote zuen zain. Eta gehiena begiratzen ziona olagarro bat zela.?
|
|
|
–
|
Zertaz
egiten ote dute amets gure mutilzaharrek?
|
|
|
Non ibili den.
|
Zer
egin ote duen. Eta zain geratuko da semea noiz etorri.
|
|
|
Zakarra!», behin eta berriro.
|
Zer
egingo ote zuen. Zer gertatuko ote zen orain?
|
|
|
... Ai ene, batzuetan pentsatzen dut...
|
zer
egin ote nukeen baldin eta bera... Baina tira, pentsatzeak ez du onik ekartzen, ezta, madam?
|
|
2012
|
|
|
Beste karabinero baten emaztea lagun egin nuen hara bizitzera joan ginenean eta hari eskatu nion laguntza. Entzuna nion berak egin behar izan zuela horrelakorik, eta nire amorru, lotsa, damu eta beldur guztien gainetik,
|
zer
egin ote nezakeen galdetzera joan nintzaion eguzki bete eta zeru ezin urdinagoko goiz batean.
|
|
|
Gidariak pentsatu du: ?
|
Zer
egin ote du zoro alu horrek. Motxila autoaren aurrealdera jaurti edo zer...?
|
|
|
–
|
Zer
egin ote dut nik, esan zuen, honelako gizagaixo bat nire ontzira igotzeko?
|
|
|
Emmak so egin zion. Charles ohartu zen, hartu zuen eta ganbarara eramatera joan zen; bitartean, besaulki batean eserita (bere gauzak bere inguruan ipintzen ari ziren), Emma bere ezkonberri pentsatzen ari zen, kartoi batean bildurik baitzegoen, eta bere buruari galdetzen zion, amets eginez, ea hartaz
|
zer
egingo ote zuketen baldin eta menturaz bera hiltzea gertatuko balitz.
|
|
|
Izan zitekeen ederra, azkarra, adeitsua, xarmagarria, komentuko bere lagun ohien ezkontideak dudarik gabe diratekeen bezala.
|
Zer
egiten ote zuten orain. Hirian, kaleetako zarata artean, antzokietako surmurren artean eta dantzalekuetako argitan, bihotza hedatzen duen, zentzuak zabaltzen dituen bizimodua zeramaten.
|
|
2013
|
|
|
Eta santutegitik santu bat kendu behar bazuen, Hélène hura kenduko zukeen.
|
Zer
egin ote zuen, bada, santu bihurtzeko. Enperadore batekin ezkondu eta baztertua izan.
|
|
|
Ulertzen saiatu nintzen. Nire buruari galdetu nion
|
zer
egin ote nuen egun batetik bestera deus ere esan gabe alde egiteko; ni, edo haurrak, edo nire ama, edo Tito. Baina ez neukan erantzunik.
|
|
|
|
Zer
egingo ote zenukeen zuk haren tokian. Zer egin ote zenuen zuk, galtzaileen artean galtzaile, zinen tokian??
|
|
|
Zer egingo ote zenukeen zuk haren tokian?
|
Zer
egin ote zenuen zuk, galtzaileen artean galtzaile, zinen tokian??
|
|
|
Zer izango ote da gutaz?
|
Zer
egiteko ote gara? –egiten zuten oihu askotan, larriduraren mikatzean?.
|
|
|
Tiro ehizan, edo beste zer edo zertan joango zela, hori beste gogorik ez nuen, hortik joango zela hemen enbarazu egiten ibili barik.
|
Zer
egingo ote dugu berarekin. Lizzy, harekin irten behar duzu berriro paseoan, ez diezaiola Bingleyri trabarik egin.
|
|
|
Eskutitz honen edukiek durduza batean jarri zuten Elizabethen gogoa, eta gaitza zen erabakitzea zein zen beragan nagusi, poza ala mina. Darcy jaunak ahizparen ezkontza bideratzeko
|
zer
egin ote zuen ez jakiteak susmo lauso eta dudatiak sortuak zizkion ordura arte; eta susmo horiei arnasa ematearen beldurrez ibilia zen, hura ontasun froga handiegia baitzen egia izateko; baina, aldi berean, horietan zuzen ibiltzearen ikaraz ere egona zen, orduan obligazioaren mina pairatu behar izango baitzuen. Bada, azkenean, uste horiek goitik eta behera ziren egia, eta gehiago ere bai!
|
|
2014
|
|
|
–
|
Zer
egin ote duzu oraingoan?, esan zion Martari belarrira.
|
|
|
–
|
Zer
egin ote duzu zuk, nik ez dut ezer egin?.
|
|
2015
|
|
|
–Ba ez. Esan nahi dut, bai, zuzen zabiltza, baina uste dut nahikoa begiratzen dugula geure baitara, gehitxo ere bai akaso, zergatik hau eta zergatik beste,
|
zer
egin ote dugun gaizki, ondo merezia dugula kondena hau baietsi nahian, nola ez, azkenean zer gara ba gu, lagun. Dohakabe pare bat, mixerable bikote bat, errukarri malerus batzuk, ergel osti zikin batzuk.
|
|
|
Gizaki bat kaiola baten barruan! Eta
|
zer
egin ote zezakeen gizaki batek kaiola baten barruan. Zer erakarmen izan zezakeen ikuskizun hark bisitariarentzat?
|
|
|
|
Zer
egingo ote genuke guk,
|
|
|
Baietz esan nion nik, beldurtuta,
|
zer
egin ote nuen, edo zergatik ote zetorren nigana; ta:
|
|
|
Eta orain beste bost: . Ba, Lazarragarekin telebistarako zer edo
|
zer
egin ote litekeen ari naiz pentsatzen?.
|
|
|
Nongoa ote da?
|
Zer
egiten ote du hemen??
|
|
|
Eta amaren aurrean kezka imintzioa estaltzen saiatuz, beheko ezpaina hozkatu zuen Kepak.
|
Zer
egin ote zuten partidan?
|
|
|
Eta orain, berriz, umea ikustera joan behar dutela eta, autoan sartu orduko hartu du, ostera ere, betiko oilaloka jarrera: . Zer jan ote du,
|
zer
egin ote du, gogoratu ote da, ez ahal zitzaion ezer gertatuko gaixoari...?
|
|
|
|
Zerk
egiten ote dit gaur huts, poeta ezindu honi?
|
|
|
Zer arraiotan zebilen?
|
Zer
egin ote zion negar batean ari zen Portu gizajoari?
|
|
|
–
|
Zer
egin ote du Imanolek, aita? –galdetu zion Iñaxik.
|
|
|
c)
|
Zer
egiten ote dute lortzen dituzten produktuekin?
|
|
2016
|
|
|
Telebista pribatuko kazetariak behin eta berriro galdetzen zuen
|
zer
egin ote zuten haiek hola tratatuak izan zitezen. Ikus entzuleek ezer ez zuten ulertzen, itxuraz, bederen, gizaki arruntak zirelako, deus eskatu ez zutenak, are gutiago sortzea, beste guziak bezala.
|
|
|
Parez pare zeukan aurkariak berehala hark esandakoari buztana atera zion; bertako jendeari hori guzia berdin baldin bazitzaion,
|
zer
egin ote zen?
|
|
|
–Hobe da hiltzea, erbi bat bezela bizitzea baiño.
|
Zer
egin ote dizaidakete. Ez naute ez hilko, eta ez gartzelara eramango, begirunea galduko bailuteke hori egingo balute?...
|
|
|
Micòl eta biok iritsi bagina era horretan musu ematera, eta iluntasunak lagundu egingo zigun, noski?, musuaren ondoren denborak lasai igarotzen jarraituko zuen, inolako arrotz eta zorionekok ezin lagunduko zigularik ondoko goizera iristen.
|
Zer
egin ote nuen, kasu horretan, minutuak eta orduak betetzeko. Ai, baina horrelakorik ez zen gertatu, zorionez.
|
|
|
–Tunel bat?
|
Zertarako
egin ote zuten?
|
|
|
Hegazkineko laguntzaileari galdetu dio gure emakumeak, ez hitz zehatzez baina keinu doi batez, eta hitzik gabe erakutsi dio laguntzaileak ere ate sekretuaren berri. Gelatxoan sartuta, bere larritasunak baretzen dituen bitartean, hegazkin barruan hustutakoekin
|
zer
egiten ote duten galdetu dio bere buruari: airean bertan erortzen utzi, eguratsaren, abiadaren eta altueraren eraginez bertan desegin daitezen, ala denak kutxa ilun, ezkutu, lotsarizko batean geratzen ote dira bilduta eta hertsita, gero aireportura iritsitakoan modu laster, arin, ia ia ezkutuan hustu, era aseptiko eta mekaniko batez desinfektuatu eta berriz ere hegazkinean jartzeko, hurrengo hegaldian izango diren hustualdi likido nahiz solidoen zain?
|
|
|
Teresa Rodriguez, Pablo Iglesias, Iñigo Errejon, Juan Carlos Monedero... Gogoko nituen denak, baina
|
zer
egingo ote zuten zain nengoen?.
|
|
|
|
Zer
egiten ote zuen han, horixe nire lehen galdera; zelan ote zekien eskailburuan geundela, bigarrena; eta, hirugarrena, ikusiaz batera atea ez zegoela bortxaturik?, Moritzek berak zabaldu ote zion atea.
|
|
2017
|
|
|
–oihu egin zuen?.
|
Zer
egin ote zaio Lemonis kapitainari. Jainkoak begira dezala!
|
|
|
Bereziki irakaslearekin ateratzen nintzenean, baina baita erizainarekin edo Mararekin ikusten nindutenean ere, gizonezkoek mirespen halako batekin begiratzen zidaten, bekaizkeria ere izan zitekeen edo eramanezina,?
|
zer
egiten ote die honek??, galdetuko balute bezala edo, nola engainatzen ote ditu??, eta begirada horiek gizonago sentiarazten ninduten eta sentimendu horrek, niretzat berria zelako edo, bozkario puntu bat eragiten zidan eta estali edo arindu egiten zidan barrenean neraman mina. Hiru emakumeekin kafetegi bertsuetan biltzen nintzen.
|
|
|
Neskak... Guk ez genuen ulertzen zergatik edo
|
zertarako
egiten ote zion kasu neska bati. Ez futbolean, ez bizikletan, ez lasterketan, ez txabolak egiten, ez arboletara igotzen, ezertan ere ez zekiten, eta gure aldetik mespretxurik handiena besterik ez zuten merezi.
|
|
|
Duintasunez nire berokia bere tokian jarri dut eta nire maleta hartuta kalean behera jarraitu dut, Aneri hitzik esan gabe. Zur eta lur geratu da, eta agian arduratuta, ez baitu ezer ulertu, ez baitaki
|
zer
egingo ote dudan, baina nire bidea egiten utzi dit, eta nik berea.
|
|
|
–
|
Zergatik
egiten ote didazu irribarre??, pentsatu zuen Li Huanek.
|
|
2018
|
|
|
Txantxetan esaten dut. Jakina, batzuetan gai horietaz ere hitz egiten dugu,
|
zer
egingo ote lukeen gutako bakoitzak bizitza zibilean. Arma lagun batzuk, nire adinekoak batez ere, egun hori noiz iritsiko zain daude, garaipen egunaz ari da, gatazka kurduaren konponketaz?.
|
|
|
Errugabea?
|
Zer
egin ote zuen otsailaren hiru hartan. Zer moduko senarra, zer moduko aita, zer moduko langilea izan da?
|
|
|
Emakume zoro haren alabarekin Karlosek
|
zer
egin ote zuen ez du garbi ikusten. Ejdaren izena erabiliz ezkondu eta berehala desagerrarazi ote zuen, ala Heinsborgen nonbait ezkutatuta ote daukan.
|
|
|
Alferrik saiatuko nintzen bere jokaera ulertzen. Eta are gutxiago konprenitu ahal izango nuen
|
zer
egin ote nion nik, lehendabizi musuka hartzeko, eta ondoren hondakina banintz bezala zanpatzeko. Bere neska lagunak emandako sei zazpi minutuetatik bost aski izan zituen niri estimua birrintzeko.
|
|
|
Hura bistatik galdu orduko, ibaiaren bazterretik abiatu eta herriaren mugetara joan behar izan nuen, agudo eta burumakur, inoren errukia piztu behar ez izateko. Baten batek zer gertatzen ote zitzaidan galdetu izan balit, auskalo
|
zer
egingo ote nukeen. Gero, azken tanta ere bota nuenean, eta begiak, gorri, puztuta eta minbera, haize hotzak goxatu zituenean, hutsunea antzeman nuen nire barrenetan, zulo bare eta lasaigarri bat, ordura arteko estutasunarekin zerikusirik ez zuena.
|
|
|
Neure buru zalantzati eta asmorik gabeko horri. Eskola hartan
|
zer
egiten ote nuen galdetu nion lehendabizi, toki egokia ote zen niretzat, eta merezi ote zuen, baina ez ezkutaleku gisa, ez beste aukerarik ezean hautatutako egoitza moduan, elementu aberasgarri bezala baizik.
|
|
|
–Baina orain hobeto ulertzen dut zure axolagabekeria, aitortu zidan?.
|
Zer
egingo ote nukeen nik, zure egoeran?
|
|
|
Eta Eugeni Ferreñok,
|
zer
egin ote zuen Eugeni Ferreñok Espainiako Gerra Zibilean. Nongoa ote zen, zer espero ote zuen bizitzaz, non hil ote zen, non ote daude haren hezurrak?
|
|
2019
|
|
|
Ni, neure buruari bueltak ematen: zer egiten nuen han, zertara joan ote nintzen Donostia puntara, zergatik neukan halako seta Anton berriz topatzeko eta berarekin hitz egiteko,
|
zer
egingo ote nuen gero: gau horretan, Gabonetan, hurrengo urtean, nire bizitzan oro har?
|
|
|
Albaitariarengana eramango dugu gaur arratsaldean. Jakin nahi nuke
|
zerk
egin ote dion hori.
|
|
|
Zorionez, ez dirudi ebakia infektaturik dagoenik. Ezin dugu ulertu
|
zerk
egin ote dion hori. Albaitariak dio bere ustez animaliaren bat izan dela, baina ez dakiela zeinek.
|
|
|
Goizetik gauera pertsona aberats bihurtuko zen, ontzi jabe baten andrea, alajaina!
|
Zer
egingo ote genukeen guk biok, aukeratuak izan bagina. Hala ere, Ameli kotoi arteko mundu babestu batean bizi zen, eta bere errealitatearen pertzepzioa ez zen ohikoa.
|
|
|
Hemengo artxiboetan nonbait bilatzerik izango nuke zer gertatu zitzaion kale hari.
|
Zer
egin ote zuten han bizi ziren jende guztien oroitzapenekin. Joango naiz akaso British Library ra eta begiratuko dut.
|
|
|
Mozkortuta zeudela gertatutako erasoak salatzen dituztenek maiz egiten dute topo antzerako kuestionamenduekin:
|
zer
egiten ote zuten ordu horietan, toki horietan, pertsona horiekin, eta egoera horretan. Nahi edo nahi gabe, eraso bat eragozteko ardura norberarena dela ulertarazten dute diskurtso horiek, eta nolanahiko desinhibizioak handitu egiten duela beste norbaitek norberari kalte egiteko arriskua.
|
|
|
Adiskide zintzoarena. Egoera bestelakoa balitz, irribarre egingo niokeen neuk ere, bere bizimoduaz galdegingo niokeen alde egin aurretik, dibertitzeko
|
zer
egiten ote zuten jakin nahiko nukeen, eta elkarrizketak errazteko aipatzen diren beste txikikeria horiek denak aipatzera ere ausartuko nintzatekeen.
|
|
|
Halako larrialdiz etorri eta bazihoan?
|
Zer
egin ote nion. Bere gerrira kateatu nintzen berriz, damutuko zitzaion esperantzan.
|
|
|
Gehixeago kezkatu ninduen Amatxik. Arratsalde osoan ez zuen txintik atera, ezta espero zitezkeen galderak egiteko ere; nor ote nuen bisitaria, zertara heldu ote zen,
|
zer
egiten ote zuen nire gelan. Beroak moteldu zuelakoan, haizagailu txiki bat piztu nion.
|
|
|
Eskailera estu eta pikoa jaisten duen bitartean, Raimundo Silvak gogoan du oraindik garaiz lebilkeela bere ekintza ausartegiaren berri jakingo denean edukiko duen ordu txarra saihesteko, nahikoa luke taxia hartu eta inprimategira lasterka joatea, bertan egongo da Costa, noski, zoriontsu berriz ere bere ezaugarri nagusia agertu duelako, Costak, Produkzioa denez, izugarri maite du inprimategira joatea eta, nolabait esan, abiatzeko agindua ematea, eta abiatzeko agindua emateko dagoela atean Raimundo Silva agertu da, oihuka, Geldi, geldi zaitezte, azken segundoan heriotzara kondenatuari erregearen barkamena ekartzen dion mezulari hatsantuaren nobelako pertsonaia dirudi, hura lasaitua, baina lasaitu hau ere badaezpadakoa, hala ere amildegi bat dago egunen batean hilko garela jakitearen eta begi aurrean guztiaren amaiera ikustearen artean, pelotoia armak destatuz, beste inork baino hobeki adieraziko du diferentzia, lehen aldiz mirakuluz bezala itzuri eta gero, orain behin betiko tenorearen aurrean dagoenak, erremediorik gabe, Dostoievski lehen aldiz libre gelditu zen, baina bigarrenean ez. Karrikaren argi arin eta hotzean, badirudi Raimundo Silva neurtzen ari dela azkenean
|
zer
egingo ote duen, baina neurtzen ari delakoa itxura baizik ez da, planta hutsa, zuzentzailea aurrez ezagutzen duen ondorioa duen eztabaida proposatzen ari zaio bere buruari, honetan ahotsa du xake jokalari intrantsigenteen esaerak, peza ukitua, peza jokatua, Alekhin maitea, idatzi dena idatzita dago. Raimundo Silvak sakon hartzen du arnasa, ezker eskuin dituen bi eraikin lerrokadak begiratzen ditu, dena, baita zanpatzen duen lurra ere, berea delako sentipen bitxiarekin, nork eta berak, ondasunik edo halakorik edukitzeko esperantzarik ez duen horrek, denboran urruti galdua baita amabitxiaren bidez prebenda lortzeko ilusioa, amabitxiak Benvinda zuen izena, goian bego, bego, bai, baldin eta bere legezko ondorengo eskertuen otoitzek kontsolamendua eman behar badiote, ondorengoak ondorengoen izaera orokorrak agindu ohi dituen bezalako berekoiak ziren, ez gutxiago eta ez gehiago ere, izaera hori toki guztietan berdina da.
|
|
|
Ez du, noski, aditzen zertaz ari diren, baina berbaroa argi eta garbi entzun dezake. Kirioak airean, zalantza bat nagusitzen zaio bere baitan, zeren eta,
|
zer
egingo ote luke, laguna haien zelatan dagoela deskubrituko balute. Basotik Inaxiori ihesean laguntzea izango litzateke edozein soldaduren betebeharra; hala eta guztiz ere, berak ez du bere buruarekin konfiantza handiegirik eta, ez dago ziur, unea iritsita nola jokatuko ote lukeen.
|
|
2020
|
|
|
Aaaaaaj!
|
Zertarako
egiten ote dute burrunba hori. Esan nahi dut:
|
|
|
Hasperenka, Marianek Aitziberren eskua estutu zuen, horrekin beraren mina arintzeko modua izango balu bezala. Ez zekien zer besterik egin, eta bere buruari galdetu zion ea
|
zer
egingo ote zuen berak ere txuteak ordaintzeko lain dirurik ez zeukan egunean. Laster, alegia.
|
|
|
Luze pentsatu dut ahizpak
|
zer
egin ote duen gaurkoan Karonteren haserrea irabazteko. Ez dakit heriotzan egin daitezkeen bihurrikeriak konparatzerik dagoen hemen, bizitzan –bestalde honetan–, egiten direnekin:
|
|
|
Eta ez nuen uste halakorik irudikatzeko gai bazenik ere. Ez nekiena zen, ordea, hori jakinda
|
zer
egingo ote zukeen.
|
|
|
Ama eraman zuten bezala.
|
Zer
egingo ote zidaten?
|
|
2021
|
|
|
Zer gertatu zaio garuneko hipokanpoan?
|
Zer
egin ote zuen irakasleak Oihanaren koadro hasi berriarekin. Gorde, ezkutatu, hautsi, bota.
|
|
|
Zalantza egin zuen, eta ediren zuen guztiak ohartu zirela nola altxatu zuen pala. Denak adi adi zeuden, burua alde batera eta belarriak beregana zuzenduta, hurrena
|
zer
egingo ote zuen.
|
|
|
Martiri zer gertatu ote zaion,
|
zer
egin ote diodan. Horixe galdetu nahi nioke.
|
|
|
Mutilak ez dit
|
zer
egiten ote dudan galdetu, nahiz badakien neu ere argazkilaria naizela.
|
|
2022
|
|
|
Gorroto du leihoko gizonaren aurpegiko keinu zorrotz hori. Horrela erreakzionatzen badu doako ogia eskaintzen dion baten aurrean,
|
zer
egingo ote du Jehovaren lekukoekin?
|
|
|
–Alabak paretik kentzearren ordaintzen zuten familiek –ondorioztatu du Cesterok–
|
Zer
egin ote zuten neska haiekin ez bazituzten Lourdesa bidaltzen?
|
|
|
Mutilak maite dituxu? Eta
|
zer
egiten ote zuen haiekin. Eginen ote zukeen hau eta bertzea.
|
|
2023
|
|
|
–Ai, amona! –aitonak gerturatu eta muxu handi bat eman zion amonari–
|
Zer
egingo ote nuke nik zu gabe?
|
|
|
–Ea, ikustagun, bada,
|
zer
egin ote dezakedan... Galaz!
|
|
|
" Hori ez da fidatzekoa, bakarrik ibiltzen da beti, ez du lagunik". Jakin minez geratu nintzen zein ote zuen lagunik ez izateko motiboa,
|
zerk
egiten ote zuen ez fidagarria. Baina edalontzia betea zuen ordurako, eta informazio dosia ahitua.
|
|
|
–Ez, Chloék ez zekien zer zen, irudika bazezakeen ere– Behin, Laetitia, hots, lehengusua, joan zitzaion Liverpoolera bisitan. Ai, gaixo emakumea, zenbat urrikaltzen zen hartaz, eta ea nola egiten zuen zama haren guztiaren garraiatzeko, eta ai gaixo emaztea, ai,
|
zer
egin ote zezakeen laguntzeko, eta ai gaixoa eta ai gaixoa eta ai gaixoa... Urde alu zikina!
|