|
2000
|
|
|
Zehazgabetasun xume horiek aldatu egiten al du, akaso, oinazearen zentzu sakon sakonekoa? Negu edo uda, udaz  ken edo udaberri, eliza gotiko ala kartoi harri faltsu,
|
zer
axola dio, eguzkia bere orbita betiberdin azkengabean jira eta bira badabil. Aldatuko al du hamarkada baten gorabeherak errekastoaren ubide mende eta medeetan zehar zizelatua?
|
|
|
Ez al da beti tirania boterearen arma bat izan?
|
Zer
axola dio eguzki ala euri, tiraniak beti bere legea ezartzen duenean. Zer, lekuak nola duen izena, leku guztietan tiraniaren borreroek izen bera badute?
|
|
2002
|
|
|
Erantsiozu orain horri, Krisiporen arauan zilegi dela astialdian bizitzea; ez dut esan nahi astia nozitzea zilegi denik, hautatzea baizik. Jakintsua ez dela inongo herribatzan nahasi behar diote gureek;
|
zer
axola dio baina, nola datorren jakintsua astialdira, herribatzak huts egin diolako ala berak huts egin diolako herribatzari, ez baita edonon aurkitzen herribatza izan lukeena. Seguru egon, ez dela herribatzarik izango bilatzaile asegaitzentzat.
|
|
2004
|
|
|
Botere politikoaren eta sozialaren itzala eta legitimitatea eskuratua duen hizkuntzaren kasuan ez dago, itxura denez, hizkuntza menderatzailea derrigorrezko bihurtzeko eragozpen moralik.228
|
Zer
axola dio, delako hizkuntza gailendu hori, hizkuntza politika totalitario batek eragindako etnozidioaren fruitua izatea. Ezta fitsik ere.
|
|
|
Baina, ikusi ahal izan dugunez, euskaltasunaren (euskarak eta euskal kulturak osatutako izaria) ikuspuntutik ez du arreta handirik pizten planteamendu horrek:
|
zer
axola dio, izan ere, gizarte politikoaren kulturak eskain diezaiokeen aniztasunaren kontu horrek, euskaltasunaren arabera bizitzeko aukera arrastorik ez duenari. Planteamendu horrek zentzu osoa izango du apika erdarazko abertzaletasunaren irizpidean; hala ere, euskaltasunaren aldetik ikusita ezin esango dugu erakargarria denik.
|
|
|
Horregatik edo,. Badirudi halakoxe ezaxolaz hartu dutela Egunkaria ren ixtea gure demokraziek?.
|
Zer
axola dio indioaren patuak. Normaltasunaren paradigma kritikatu berri dugu guk, eta Pablo Sastrek, berriz, euskaldunaren egungo patua indioarenarekin parekatuko digu:
|
|
2005
|
|
|
Luperi ez zaio hainbeste iruditzen, bederen. Eta
|
zer
axola dio horrek, tartean maitasuna, edo behintzat, erakarmena baldin badago. Gizonezkoa benetan erakargarri zaion bitartean, Luperi bost axola dio adinak.
|
|
|
– Eta zer, Damian,
|
zer
axola dio horrek. Aspertu egiten zaitut beharbada –esan zizun Lupek, tristezia lurrun bati supituan leku eginez eta Vèroniqueren izena aitatzera ausartu ere egin gabe.
|
|
2007
|
|
|
Txillardegik kritikatu dituen «zakuzaleak» dira itxura guztiz gizon emakume gehienak praktikan.
|
Zer
axola dio etxe esan ala casa. Txori mota bat edo arrain klase bat desagertzetik salbatzearren mundu erdi ekologista altxatzen da protestaka; desagertzear dagoen hainbat hizkuntzagatik, ia inor ez da hunkitzen.
|
|
|
Etsai horri bi ezaugarri eratxikitzen zaizkio, gero saio guztiak darabilen argudiaketa eta terminologia, horiek bideratzen baitute: 1) horrek hizkuntzaren kontzeptu «zakuzalea» dizu, dio Txillardegik Z. S. Harris-en «hizkuntza bat ez da, a bag of words?, ez da hitz zaku bat» esakunearen ildoan1161 Zakuzaleari, zaldi esan ala caballo,
|
zer
axola dio. Zer axola, azken finean, Euskadi euskalduna ala erdalduna?
|
|
2008
|
|
|
Ea, itsasorantz!
|
Zer
axola dio altxorrak! Itsasoko loriak nahastu dit burua.
|
|
|
elkarrekikoak ulertzeko eta komunikatzeko besterik ez baldin bada hizkuntza, zertarako horrenbeste komeria?
|
Zer
axola dio espainieraz edo euskaraz bizi, bizi denak zerikusi gutxi baldin badauka hitzaren nolakotasunarekin. Instrumentu ikuspegi horren mende bizi diren abertzaleek ez dute askorik pentsatzen hizkuntza nazionalak kultura nazionalarekin daukan loturaz, nazio kulturak gizarte nazionalarekin daukan hartu emanaz, eta aurreko hiru faktore horiek lurralde eta historia nazionalekin osatzen duten ehunduraz eta barrutiaz.
|
|
|
GERMAN.
|
Zer
axola dio horrek?! Kandidoren emaztea da eta kito.
|
|
|
Lasai ordea, lasai, zeren Ameliak jakingo du aita endredatzen, bai, bai, Ameliak asmatuko du aita poliki poliki berera ekartzeko bidea egiten eta orduan... Baina amaierak
|
zer
axola dio. Eskura ezazu eta jakingo duzu.
|
|
|
–Eta
|
zer
axola dio horrek ba.... Kar, kar, kar...
|
|
2009
|
|
|
Eta zer?
|
Zer
axola dio bukaera tragikorik ez badu. Klimaxik gabeko amaiera bada?
|
|
|
–Eta zer!
|
Zer
axola dio idazten ez jakiteak, hitzak bihotzetik irteten badira eta pagausoen gisa hegan egiten badute eta batek nahi duen lekuan leun leun pausatzen badira!
|
|
|
Pentsatzen naute, beraz, banaiz.
|
Zer
axola dio nik pentsatzen dudan ala ez. Natillak nire haragia baino biziago daude.
|
|
|
LUKAS. Ba!
|
Zer
axola ziok!
|
|
|
ALIZIA.
|
Zer
axola dio! Lana dauka zuretzat.
|
|
|
GERMAN.
|
Zer
axola dio horrek?
|
|
|
AINGERU.
|
Zer
axola dio horrek! Aspaldian ez genuen elkar ikusi, ezta?
|
|
|
LUKAS.
|
Zer
axola dio horrek?
|
|
|
–Hilda dago,
|
zer
axola dio maite ote dudan...
|
|
|
–
|
Zer
axola dio horrek, Unai heriotzaren atera hurbildu banuen...
|
|
|
Hizkuntzen auzira fundamentalismo erlatibistaren betaurrekoak jantzita hurbiltzen direnek esango digute ez dagoela ezinbestekoa den hizkuntzarik, eta, beraz, gaineratuko dute: "
|
zer
axola dio hizkuntza bat ala beste erabiltzeak, elkar ulertu ahal bagintezke?". Ziurrenera egia da ez dagoela ezinbestekoa den hizkuntzarik (esan ohi da" bizitzan ezinbestekoak omen zirenen gordeleku" direla kanposantuak), baina hori bezain egia ere da ez dagoela alferrikakoa den hizkuntzarik, behinola Maalouf-ek ederki azaldu zuenez.
|
|
|
Eta, gainera, ez da balio hori euskararen erabilera garatu eta sendotzearen aldeko jardunari zilegitasuna ematen diona. Hizkuntza baten biziraupena eta garapena segurtatzeko eginahalak eta bi egitea zilegitzat eta justiziazko exijentzia etikotzat onartzeko,
|
zer
axola dio Historiaren Liburu Handian zaharrena ala izateak. Garrantzitsua, beste honako hau da:
|
|
|
Hizkuntza aniztasuna oztopo eta atzerabidetzat jotzen dutenek huts hutsik komunikaziorako tresna izaera aitortzen diete hizkuntzei, ez besterik. Horrela, bada,"
|
zer
axola dio hizkuntza bat edo beste edozein erabili, kontua denok ulertzeko moduan hitz egitea baita!", esango dute. Hori dioenak, jakina, hizkuntza hegemonikoren baten talaiatik begiratu ohi du, eta denok ulertzeko moduan hitz egiteak bere hizkuntza hegemonikoan hitz egitea esan nahi du.
|
|
|
Oker dabiltza, gainera, hizkuntzak gizakiok elkarri mezuak transmititzeko nolabaiteko garraio sistemak bakarrik eta ez besterik bailiran hartuz, zera diotenak:
|
zer
axola dio hizkuntza bat edo beste erabiltzea. Izan ere, egia da hizkuntzak, bizi, komunikatzeko balio duten eta erabiltzen diren neurrian bakarrik bizi direla, baina egia da, halaber, izan, badirela hori baino zerbait gehiago.
|
|
|
" Baina autorea hi izanda,
|
zer
axola dio?", etorri zitzaion burura erregidoreari. Ez zuen, ordea, deus esan.
|
|
2010
|
|
|
Perretxikuzaleari bai, baina alpinistari
|
zer
axola dio aurrena edo bigarrena izateak?!
|
|
|
Mazarino kardinalak Friburgoko batailan 6.000 eroriak deitoratu zituenean, Condé printzeak eman zion kontsolamendua bururatu zitzaion Jüngerri une hartan: . Bo,
|
zer
axola dio! Parisen gau batek gizon gehiagori ematen die bizia, ekintza honek kostatuei baino?.
|
|
|
–Dibortziatu egin zarete,
|
zer
axola dio.
|
|
|
– Baina bueno,
|
zer
axola dio. Hala, jendeak zera pentsatuko din?
|
|
|
–
|
Zer
axola dio horrek! Zu bezala.
|
|
|
–
|
Zer
axola dio berari?
|
|
2011
|
|
|
Orduek ñabardurarik eskaintzen ez badute, garrasiak letania betiberdin bat bihurtzen direnean, zer garen eta nor garen eta non gauden ez dakigunean, nola desberdindu egun bat beste egun batetik? Itxarotea bera funtsik gabe gelditzen denean, itxarotea bera jomuga eta helburu bihurtzen denean,
|
zer
axola dio gainerako guztiak?
|
|
|
PERU. Gaur, bihar?
|
Zer
axola dio horrek?
|
|
|
JOANA. Ta
|
zer
axola dio?
|
|
|
Azken batean, nor naiz ni inori kargu hartzeko?... Zoritxarreko bat gehiago...
|
zer
axola dio horrek. E?
|
|
|
" Ni gabe azkarrago ibiliko haiz, lagun. Gainera
|
zer
axola dio bat izan edo bi izan salbatutakoak". Baina Rémyk ez zuen horrelakorik entzun ere egin nahi; lagunari adore ematen saiatu zen, nola edo hala zauria lotu zion, izotz zati batzuk eman zizkion miaztu zitzan, eta berriro abiatu ziren.
|
|
|
Liburu hura idatzi eta bere burua sendatu. Erredimitu esaten zaio orain sendatzeari,
|
zer
axola dio berba bat edo beste.
|
|
2012
|
|
|
–Eta
|
zer
axola dio?
|
|
|
Agur, agur... Nireak egin du, baina
|
zer
axola dio?... Gutxienez ziurtzat jo ahal izango banu beti gogoratuko nauzula; ez dut maitatu esan, ez, gogoratu bakarrik...
|
|
|
Askoz ere hobea dik belarritakoak ahaztea eta Yangambira lasai itzultzea." Arrebetako bat sartu zen: " Chrysostomek denen aurka hartu behar badu mendeku,
|
zer
axola dio?". " Ez dun ulertzen —erantzun zion bizkorrak— Kontua dun aukeraren bat izatea.
|
|
|
Nirekin dagoenean ni maite banau, ni laztantzen banau, ni goxatzen banau, nirekin dagoenean nirekin egon nahi badu eta nirekin badago, zer gehiago eska nezake?
|
Zer
axola dio nirekin ez dagoenean egiten duenak. Pertsonak –ondasunen tankeran– norbaitenak balira bezala!
|
|
|
– Hemeretzi, hogei...
|
Zer
axola ziok! Zer duk, beroaldi bat, ezta?
|
|
|
Eta
|
zer
axola dio orain?
|
|
2013
|
|
|
Zerramakinaren bibrazioak ez zuen zerikusirik izan kontra egiten zion berak, eta bazkaltiar guztiek, kontulariak eta haren emazteak, Beatrizek, langile batzuek, arrazoia ematen zioten. Gainera,
|
zer
axola dio. Esana dizut mila aldiz nire gorputz okerrak ez didala ardura.
|
|
|
Baina bada beti norbait inguruan laguntzeko prest: "
|
Zer
axola dio izena jakiteak. Lagun berria hemen zegon, eta kito".
|
|
|
—Baina
|
zer
axola dio aulki zaharkitu hau hausten bada ere, moztu nahi izan dio haserre samar ematen duen auzapezak.
|
|
|
|
Zer
axola dio?
|
|
2014
|
|
|
–Eta
|
zer
axola dio! Joder!
|
|
|
–
|
Zer
axola dio, erantzun dit zaharrak?. Aspaldi dago hau guztiz beteta.
|
|
|
–Bat bateko zerbait izan da, izeba Josephine. Hala ere,
|
zergatik
axolako dio, ba, Deyo andreari bereziki?
|
|
|
Edo ez du nahi. Edo
|
zer
axola dio jada. Badira galderak urteen poderioz indarra galtzen dutenak eta hau horietako bat da, antza.
|
|
|
–
|
Zer
axola dio autoak,!
|
|
|
|
Zer
axola dio.
|
|
|
|
Zer
axola dio. Aldatu ospitalea.
|
|
|
Gainditu azterketa eta zoaz beste norabait,
|
zer
axola dio?
|
|
|
Txikia Txikia bada,
|
zer
axola dio?
|
|
|
Eta
|
zer
axola dio?
|
|
|
Eta horrek
|
zer
axola dio?
|
|
|
Gau erdia, ilunpean ez zuen gogoratzen igerilekua hustu zuten ala ez baina,
|
zer
axola dio?
|
|
|
|
Zer
axola dio?
|
|
|
Ez dut jakingo non nagoen ere, beraz,
|
zer
axola dio?
|
|
|
|
Zer
axola dio?
|
|
|
|
Zer
axola dio?
|
|
2015
|
|
|
Gerard: Hala ere,
|
zer
axola dio, nabari da inor ez dela hona sartu denbora oso luzean.
|
|
|
Eta hor ez dago zor handirik edo zor ttikirik, zorrak ez baitu neurririk.
|
Zer
axola dio zorra handia ala ttikia den, ezin ordainduzkoa bada. Eta nola ordaintzen da zor bat?
|
|
|
Izan ere, mundu guztiak behin ikusi dituenean Antoninen dohainak eta ahalmenak, zertarako berriro ikusi?
|
Zer
axola dio inori hogei egun edo hirurogei egun diren ezer jan eta edan gabe pasatu dituenak. Zer erakarmen eskaintzen du gizaki kaiolatu batek gizaki batentzat?
|
|
|
Anakondan?
|
Zer
axola dio orain diskotekaren izenak. Horretaz ez da batere gogoratzen.
|
|
|
Eta zer axola zion?
|
Zer
axola dio idazleari, lanean ari den bitartean, munduak. Zer axola astroak beren lekuetan ipini diren, alineatuak edo anabasa perfektuan, idazlumak beste mundu bat eraikitzen badu, mundu orotatik kanpo?
|
|
|
Agian bai, agian ez edo agian biak batera.
|
Zer
axola dio kaxan nagoen bitartean egiten dudanak. Ezer aldatzen al du konpartitzen duguna?
|
|
|
Baina ez duzu arrazoirik. Zerra-makinaren bibrazioak ez zuen zerikusirik izan —kontra egiten zion berak, eta bazkaltiar guztiek, kontulariak eta haren emazteak, Beatrizek, langile batzuek, arrazoia ematen zioten— Gainera,
|
zer
axola dio. Esana dizut mila aldiz nire gorputz okerrak ez didala ardura.
|
|
|
Beste kolore bat erosi du, haatik.
|
Zer
axola dio. Bataiatze noblea zen garrantzitsuena.
|
|
|
|
Zer
axola dio?
|
|
|
|
Zer
axola dio?"
|
|
|
|
Zer
axola dio inork sufritzen badu?
|
|
|
|
Zer
axola dio zuria edo beltza izatea?
|
|
|
|
Zer
axola dio! Irabazleak ilehoria eramaten du.
|
|
|
|
Zer
axola dio?
|
|
|
|
Zer
axola dio. Orain ederra da.
|
|
|
Eta
|
zer
axola dio gay izatea?
|
|
2016
|
|
|
|
Zer
axola dio horrek?
|
|
|
|
Zer
axola dio noren txanda den, gaur 2ttorren eta nire kontu bazkaria!
|
|
|
Ba hori,
|
zer
axola dio 4ra zu baino indartsuagoa izatea?
|
|
|
Bikotekidea, emaztea?
|
zer
axola dio?
|
|
|
|
Zer
axola dio euskaldunak ala irlandarrak! Sexua sexua da, hemen eta Txinan!
|
|
|
|
Zer
axola dio horrek orain?
|
|
|
|
Zer
axola dio gelakide batzuek ikusi bazaituzte?
|
|
|
|
Zer
axola dio horrek?
|
|
|
|
Zer
axola dio?
|
|
|
|
Zer
axola dio otsoen modua?
|
|
|
|
Zer
axola dio zurekin bat ez banator?
|
|
2017
|
|
|
Bo, eta zer?
|
Zer
axola ziok. Harek istantean ahazten dik-eta, den bezalako ipizki zaharrak!
|
|
|
Hi hago lasai, erosiko diat kablea eta gainerako guztia. Gaur edo bihar izanik ere, are datorren astean balitz ere,
|
zer
axola ziok. Hik badakik errefraua:
|
|
|
Baina sunda sorgin hau... Hara,
|
zer
axola ziok baina. Goiz edo berandu joango duk.
|
|
|
–
|
Zer
axola ziok, nagusi. Hori eta lasto metan kukuso bila aritzea, biak igualak dituk.
|
|
|
Nekatu samar nagok, baina
|
zer
axola ziok. Borrokatu gaituk, maisu maitea, eta irabazi diagu.
|