|
2000
|
|
|
" Berbalari ona zen", esan zuen Mariak. "
|
Zertaz
eta zeinekin ere", esan zuen amatxi zaharrak;" behar zelarik bazekien isilik egoten". " Jakina", esan zuen Mariak," bazituen bere sekretuak, bazituenez".
|
|
|
Eta hala ere, bazitekeen eztanda izan eta gerokoak izatea. Zenbat denbora egin ote zuen berak Motan, gero Etxezurian, eta urte haietan Henri
|
zer
eta nondik nora ibili zen. Denboraren erreferentziak oso galduta zeuzkan.
|
|
2001
|
|
|
Harrigarria zen zinez. Ez nuen nehoiz zehatz konprenitu, gizon zalea nintzela bizkitartean, arrunta hots,
|
zergatik
eta nola aurkitu ginen Lili eta biok, ohean, bata bestearen besoetan gatibu, elkarri musuka. Halako raid urbano batetik berant etxeratu ginen eta lanera lehiatu aitzineko bi orduak larruak larruari pasatu genituen.
|
|
|
Hartz nabar izugarria begitandu zitzaidan; ardiek maite ez zutela eta, kexu zen hartz tantaia. Gainera
|
zergatik
eta noizbehinka –gose izaten zen guztietan hain justu ere– jo eta atzaparka baten batzuk txiki txiki egiten zituelako.
|
|
|
Kafe bero baten aurrean eseri nintzen. Ez nuen inongo gogorik komisaldegira joateko, gainera
|
zertarako
eta mozkor baten kargu egiteko. Agian Mantxola ere ez zen urruti ibiliko eta une hartan nengoen egoeran, ez nintzen gai izango bere sesio haietako bat jasateko.
|
|
2003
|
|
|
Pentsatu al duzu sekula nola gerta litekeen halakorik. Pentsatu al duzu inoiz
|
zergatik
eta nola agertzen diren intsektuak gorputza gorpu bihurtzen den une berean.
|
|
|
1936ko abenduaren 11n sinatua, Guda Gexo Zaintza’ren Artezkaritza Nagusijaren Departamento de Capellanes batek emana zen. Hark zioenez, Saseta Batailoiko On Manuel Iriondo Aranburu kaperauari baimena eman zitzaion
|
zertarako
eta Gernikako Andra Mari Parrokiako kalizetako bat aipatu konpainiakoen arima zerbitzuan erabil zezan.
|
|
|
Iragan abendukoak ziren argazkiak eta, hara apirilean Gudarin argitaraturik. Gudariei aupada egiteko,
|
zer
eta komunista frantsesen aldizkari batean agertua zen erreportajea kopiatu. Mezatakoa!
|
|
2005
|
|
|
Ala Etxepareko Janinaren maneran, kantonamenduko hiriburuko zahar egoitzara jo behar zuen? Ez zekien
|
zer
eta nola egin. Arimaren zokoan hargatik semearen baiezko txepelaren oihartzuna zetxikan, amodiozko seinale ahul.
|
|
|
Gorkarengana jo nuen. Antzeman nion destaina, nork eta nik, bat batean,
|
zerekin
eta argazki batekin halako interesa agertzeagatik –kazetaritza" lakonikoa" egiten nuela esaten zidan–, baina aldizkariarentzat inoiz lan egin zuen argazkilari baten izena eman zidan azkenean. Bizkortzeko lanarekin, ea noizko bukatu behar nuen.
|
|
|
Juliak barre txikiak egiten zituen barraren atzean, eta berari ere inoiz" Julia, politte, non eseriko gara gaur?" galdetuko ziotela pentsatzen zuen, eta berak ez entzunarena egingo zuela Marik bezala,
|
zertarako
eta berriro galdera bera entzuteko, beste ezertarako ez. Entzuteko" Julia, flana zuk egin duzu?, orduan bi hartuko ditut"; edo" Tartaren krema baino gozoagoak diruditen ezpain horiek probatzen utziko bazenit".
|
|
|
Hasieran ez zuen gure jarrera ulertzen, hain lotsagarria, hain koldarra, horren zekena!, baina handik urtebetera ohitu eta, esango nuke nik, disfrutatzen ere ikasi zuen bere paper berrian. Amezaga zein Kresala jubilaturik eta Gerena kaleraturik, mahaia eutsi beharreko hanka bilakatu zen,
|
zertan
eta gutun trukaketan. Hari esker jakin genuen Lord Mountbattenekin batera 14 urteko biloba eta 15 urteko ontzi mutil bat ere hil zirela leherketan eta, Ingalaterrako Erreginaren lehengusua zenez, Westminsterko Abadian lurperatu zutela.
|
|
2006
|
|
|
|
Zergatik
eta nire poesia
|
|
|
Enurarik gabe zetorren erasoa erantzuteko prest nengoenean, Estatu Nagusiko kapitain bat bion artean jarri, eta ahal izan zuen moduan, bereizi gintuen". Gero gertaera horrek zer nolako ondorioak ekarri zituen deskribatzen du, ondorio diziplinarioak, nondik ateratzen baita Vargas hobe atera zela bere aurkaria baino,
|
zergatik
eta Gobernuko Armadako agintariak ez zeudelako pozik potentzia atzerritarreko abiadoreek, beren aldetik, hartu zuten erabaki suntsitzailearekin.
|
|
|
Lipar batez txoferra imajinatu dut, gaua Sun Valley ematen,
|
zertan
eta dokumentalak ikusten. Bakarrik?
|
|
2007
|
|
|
– Ez dizut sinesten –erantzun zidan, beste guztiek entzuteko moduko ahots goratuan–, ez dizut batere sinesten. Munduan inork baldin badaki
|
zer
eta nor den, euskaldun jendea da hori. Ingurukoek egiten baitute nor euskalduna.
|
|
|
Hasi egingo naiz orduan, nahiz eta nondik abiatu erabakitzea ez zaidan batere erraza egiten ordu hauetan. Onena izango da batere garrantzirik ez ematea esan beharrekoari eta sor dadila berez berez hitz uholdea edo ur hari mehea, auskalo
|
zer
eta batek jakin nola. Ez zaizu iruditzen, mon ami?
|
|
|
Eta halaxe, mon ami, ikusi dut neure burua iritsi nahi ez nuen geltokira iritsita, eta datorren ostiralean Iturrino Handiaren trukua berpiztuko dudala agindu diot. Dedio, arroza garesti atera zait gaurkoan, eta hitz ematen ari nintzaiola, ez dakit
|
zergatik
eta nola, John Hustonek behin eman zidan hitzaz oroitu naiz.
|
|
|
– Zein eritasunek eraman zintuen Lyongo ospitalera? Zein emakumek egin zintuen birrin edo, zerk,
|
zergatik
eta nola?
|
|
|
Alta une zoriontsu anitz bihikatuak genituen batera, han edo hemen, eztitasun franko, desertuetarako bidaia zenbait, zinema gaualdiak eta noizbait haria hautsi zen.
|
Zergatik
eta nola ezin jakin. Banekien hein batetik aitzina jendeak aspertzen eta nardatzen nituela, zafla zein ostikoka neure inarrosteko gutizia biolentoa sortzen zitzaien, isila eta itxuraz lasaia nintzelako, apatia leporatzen baitzidaten, alabaina, bizitza hau gerla bat zela deiadarkatzen zuten beraien gaiztakeria eta enekiko mespretxu errazaren justifikatzeko, eta orobat Baionan Erikari nioenez, ez nintzen ederra, ez behintzat Nicole Kidman bezainbat.
|
|
|
Barda egin dugu amodioa biek lehen aldikoz eta zinez. Ukitzen ginen elkar baiki, baina
|
zer
eta nor ginen zinez aitortu gabe...
|
|
|
Ez nuen horrelakorik edonon eta edonorekin aldarrikatuko. Normalean kasu egitea komeni zen,
|
zer
eta nola erraten ziren gauzak. Azkenean isilik bukatzen genuen, eta isiltasuna euskaldunaren bigarren larrua zen, etsaien eta txakurren aurka oihuka pasatzen ez genituen uneetan behintzat.
|
|
|
– Aitortzen dunan unean, erdiz baizik ez baldin bada ere, hire bizitza osoa logikoa bilakatzen dun, bakartasuna, normaltasun lehiaren haraindiko gizonenganako asperdura, norberaren baitako ahalke dorpea, ez jakin
|
zergatik
eta nondik hazten zaigun preseski ahalke hori, emakumeekin seguritate eztian izatearen sentimendua eta mila gauza oraino. Aitortzaren istantean damutzen ahal haiz hirea ez den joko alor batean jostatu haizelako, hireak ez diren arauak errespetatu beharraz, horrek dakarren ezintasuna sari.
|
|
|
Zutitu nintzen, leihora jo nuen eta Larrun nekusan berriz, eguzkipean, distiraz. Baiki, segitu nuen kolpearekiko hausnarrean, zaharturik zirela, ordea
|
zergatik
eta zerekin batu behar zuten, eta funtsean nor zen gu hori osatzen zuen taldeko kide. Galdera gehiegik larrutzen zidan izpiritu aldea.
|
|
|
Intriga areagotzearren, salan dagoen kutxaren barnean ezkutatzen dute gorpua, baina, jakina, ikerlariak –gaizkileen tutore ohiak– korapilo errazenetik hasi eta mordoilo errebesenak askatu ahala, gorpua, zauria eta arma uzten ditu agerian. Egilea oraino egongelan dagoela frogatzen du gero eta, azkenean, noiz, nola,
|
zertarako
eta nork egin duen azaldu ondoren... aretozainari deitu eta argiak pizteko baimena ematen dio.
|
|
|
Senar dirudun bat hartu, ume! –taxilariaren erleek jauzi egin dute ispilutik neskaren bularrek osatutako pitzaduraraino, eta neskak erleen hegaldi hotsa entzun izan du kasik papar aldean– Zuek, emakumeak, hainbeste urte borrokan,
|
zertarako
eta lana egiteko!
|
|
2009
|
|
|
patua.
|
Zer
eta.
|
|
2010
|
|
|
Nire presentziaren inguruko gorabehera guztiak xehatzen garuneko errotarrian.
|
Zertarako
eta finean esaldi bakar batez osatutako orea jaulkitzeko ahotik. Zer esan behar huen?:
|
|
|
Erkide baten laguntasunaz gain, Xabierrek ospitale honetako arriskuen berri ematen baitzidan. Maiz ohartaraziz
|
zeri
eta nori egin behar nion kontu, noiz egin behar nuen gaubeila ustekabeko ustezko eraso baten zain. Erne egoteko esaten zidan.
|
|
|
– Ulertu dut galdera, bai, baina ez dakit zer erantzun. Berak erosi zituen, berak esan dizu
|
zergatik
eta zertarako.
|
|
2011
|
|
|
Hausnarrean geratu nintzen hitzen esanahiari buruz,
|
zeri
eta Lampedusaren hilobiari begira.
|
|
|
– Desagerpenaren zergatia diagu lehenengo, gero nola gauzatu zen; nora,
|
zertara
eta zein izenekin joan zen; hire gurasoen banaketak zerikusirik izan ote zuen. Argi zirudik, berak prestatutako heriotza izan zela, eta, horrenbestez, planifikatua zuela beste nonbaiten beste norbait izatea.
|
|
|
– Edozein modutan, susmoa baino ez duk. Eta, gainera, baieztatuz gero ere ez likek lagunduko hire aitaren desagerpena argitzeko; hire aitak
|
zergatik
eta nora alde egin zuen argitzeko, esan nahi diat. Holakorik ez duk asko argituko.
|
|
|
Bostekoa ere ez zidak eman! Retoucherie batekin konpartitzen dik kasik bulegoa eta
|
zer
eta bere bezeria hautatzen duen abokatu bufete mokofinarena jotzen niri!", pentsatu du Lazkanok. " Ze uste dik honek, lehen asaltoan kardiopatia batek jota edozein unetan ziplo eroriko den dinosauro bati enkargatuko diodala kasua?".
|
|
|
Norbait maitatzea harengandik egin ditugun norabidearen jirak eta bizi koordenaden aldaketak sekula ez hari leporatzea da, zenbat aldiz zapuzten ditu harremanak erreprotxe festa horrek: ...in diot, ez al zara jabetzen?";" Norbait maitatzea, Javier", pentsatzen du Patriciak askotan," da ez aitortzea sekula lehen hain gustuko zenuen lan osteko solasari uko egin diozula, kolegekin txutxu mutxu klinikoen errepasoa egiteari uko egin diozula da maitasuna, Poliklinikako neurologoekin eta kirurgia estetikoko arduradunarekin hartzen zenuen arratsalderoko garagardoari uko,
|
zergatik
eta, autora zazpiak jo aurretik iristeko eta ez zazpiak eta laurdenetan, zazpiak puntuan irratiko albisteak entzun nahi dituzulako, auto erosi berrian eserita, tapizeriaren larru usainak inguraturik. Eta federik izan gabe otoitz egitea ere bada maitasuna, patrikako telefonoari orakuluari bezala begiratzen diozun bitartean, albisteetan ez dezaten zeure senarraren izenik esan".
|
|
|
Susmagarriak izan eta atxilotuak izateko arrazoiak zituzten, parte hartua zuten Lemoizen aurkako manifestaldietan, amnistiaren aldekoetan, eta esku hartu, ez oihuka bakarrik. Horregatik zen izutzeko modukoa, nola eta modu bolondresean,
|
zerekin
eta norbere fitxa osatuko zuen argazki batekin, hara karneta berritzera joan beharra. Ez zen, inondik ere, trago atsegina kautxuzko zigiluen, tintaren kirats toxikoaren eta fluoreszente hodi txistukarien territoriora sartzea; gorrotagarria zen argindar estatikoak kargatutako aire hura arnastea bera, idazmakinak mokokatzen zituzten hatzen hotsa oro etxeko gozoaren pare egiten zitzaion arren ziurrenik Sotori.
|
|
|
Agirre Sesma abokatuari, zuenik jakin bazekien zerbait apurtu zitzaion barruan, lehendik ere nahikoa apurtua zuena. Ezusteko desatsegina izan zen, edonola ere, jada txiki txiki eginda zegoen zerbait,
|
zer
eta adin hartan, areago xehatu zitekeela ikastea.
|
|
|
Tximista baten kolpearekin aurreikusi du gertatzera zihoana," Lazkano, aspaldikoa", esanez hautsiko du bere durduzadura hogeitaka urte ikusi gabe daraman emakumezkoak, hortzadura perfektua, begi berde atxarolatuak, ilea tunel zuri baten marko beltz beltza Anaren aurpegi zurbilean, muxu emango diote elkarri, deserosotasunez, dispentsatuz baino gehiago muxua emanez, atseginetik edo desatseginetik zenbat duen neurtzea zaila den sorpresa benetakoz bere senarra aurkeztuko dio," hau Fidel da", edo" Fernando", edo auskalo zein izen absurdo izango duen halako emakume ezinezkoarentzat dudarik gabe terrenalegia eta neurriz beherakoa datekeen senar gorrotagarriak, bakarrik etorri ote den galdetuko dio, eta berak patetikoki baietz," bakarrik etorri naiz", bakarrik etorri dela erantzun dio, agerian utziz, ez bere autonomia bakartia, bere bohemia lubakitu interesgarria, baizik eta bere bakardade penagarriaren azpildura oro bere biluzian;" hogeitaka urte pasatu dira eta ez daukat teatrora nor ekarri, horra elkar ikusi gabe igaro diren bi hamarkada luzeen laburpen erdiragarria", esku programari batere begiratzeko premiarik gabe egindako sinopsia. " Zu izan zinen nire aukera galdua, nire aukera bakarra, hamar urte pasatu ditut nire bizitzako emakumea izan zinela pentsatuz, eta beste hamar nire bizitzako emakumea izan zinela pentsatuz hamar urte pasatu nituela pentsatuz, eta geroztik ez dakit jada zer pentsatu, zutaz
|
zer
eta nola pentsatu, esan nahi dut", hori guztia ez dio esango, jakina, baina begietan irakurriko ote dion esperantza dauka, tximistaren trazurik gabe tximistaren iraupena izan duen lipar hartan bere oroitzapenak horraino errebobinatzeko xantza izan du Lazkanok, aurreikusteko gerta zitekeena, eta azkenean gertatu ez dena, teatroko argi guztiak itzalita baitaude jada, eta orkestrarik ez denez b...
|
|
|
" hor hezeegi", edo," hor ezta okurritu ere". Gero, garbi samar geratzen da
|
zer
eta nola ezkutatzeko balio duen txoko haietako bakoitzak.
|
|
|
– Nire frakasoak gehiago dezepzionatuko hinduela uste nian.
|
Zer
eta Gloria, artista alternatibo anarkoa, aita frankistaren eskutik jaten, Victoria Eugenia antzokirako lantxoak zuzentzen, enkarguz...
|
|
|
Zergatik?
|
Zergatik
eta zergatik izan behar zuten gauzek horrela. Sotok eta Zeberiok norbere bizitzarik ez izanda, Lazkanori berea zurrupatu zioten eta erauzi.
|
|
|
Beharbada orduan hartu zuen estreinakoz Diegok bere gaitasunen kontzientzia. Berak hainbeste miresten zituen Soto eta Zeberiorekin buruz buru mintzatzeko gai zela, zergatik ez, ez zegoela bere bi idoloetatik hain urrun ere, eta
|
zertan
eta nola, haiek bezain ona edo hobea izan zitekeela. Soto eta Zeberioren presentzian, Lazkanok beti uzten zien haiei lehen hitza, beti geratzen zen itzalpean, beti izan ohi zen hirugarrena erantzuten, eta zuzenean hari galdetu ezean, isilik geratuko zen gehienetan.
|
|
|
Zergatik ez ziren elkarrekin une hura berregiten saiatu, kontraesanak konpartituz –" ez, hori ez zen horrela izan, sukaldean hartu genian kafea, ez salan; ez zuan Joy Division, New Order zuan" –, bien artean memoriaren iruzurrak agerian jartzen saiatuz? Horren ordez,
|
zer
eta Zeberioren aspaldiko fantasia gauzatzen saiatu zen Lazkano, foulardetako elefante eta intsentsu usainaren artean, dekadentziaren arroilan, modu erabat zentzugabean.
|
|
|
ez zuten terrorista, bahitzaile edo hiltzaile izendatzen Diego, ez zizkioten GAL inizialak jartzen, ez, egia izkiriatzen zioten. Torturapean, bai, baina salatu egin zituen bere kideetako bi,
|
zer
eta benetakoak iritsi ez zirelako jostailuzko armekin banku sukurtsal bat lapurtu zutelako sasian zeudenak, krimenerako eta damurako kimu berriegiak zirenak oraindik, biak bera baino zaharragoak izanagatik zelula lokartuegi oraindik.
|
|
|
Baina gozatzen ari zela zirudien.
|
Zergatik
eta txirrindulari bati Celesemine txute bat atzeman ziotelako. Hori zen beretzat ikerketa kazetaritza.
|
|
2012
|
|
|
Aitak harro kontatu zuen etxean nola lagundu zion Alberto Zuriarrainek semearentzat lanpostua lortzen, zeinen erraz konbentzitu zuen Giza Baliabideetako arduraduna tipo hari kontratua ez berritzeko eta Josu hartzeko,
|
zergatik
eta tipo hark Zuriarrain gainerako enplegatuak bezala tratatzen zuelako. Badakizue, esaten zien aitak etxekoei, hainbeste urteren ondoren, Zuriarrain ez da edonor.
|
|
|
Lasai dago, munduarekin konforme. Are, ez du kezkatzen Donostiara presaka itzuli beharrak,
|
zergatik
eta gauerdiko telefono dei batean mesedez eta larritasunez eskatu diotelako. Moldatuko da, beti egin duen bezala, ez du zalantzarik.
|
|
|
Gorriz nabarmendutako aipuak zabaldutako denbora sakailan galduta nire iturri literarioaren idazteko grinaren tantaz tantako agortzeaz jabetzen: joan den urte luzeetan,
|
zertaz
eta zertaz ez eta zein ikuspuntutik idazle kazetari lekuko eragile egilearenetik, ez dut ezer idatzi.
|
|
|
|
Zergatik
eta zertarako ordea?
|
|
2013
|
|
|
Eguzkiaren eta Ilargiaren sartu irten orduak, aldadenborak, pertsonaia ospetsuen aipu esanguratsuak edo mundu zabaleko esaera zaharrak, eguneko santu santen izenak, animalien ohiturak, minipuin mitologikoak, osasun aholkuak, otoitzak, trikimailu domestikoak eta orotariko jakingarriak. Gaur, azaroaren 4an,
|
zerekin
eta Helen Kellerren esaldi batekin tril egin dut: " Ez makurtu sekula burua.
|
|
|
Hopperren pinturetako emakumeen parekoa da zure itxura horrelakoetan. (Arrazoiz dio Harkaitz Canok agurea kokoteraino dagoela guk bere hilobia arpilatzeaz,
|
zertarako
eta gure malenkonia dekadente eta gaizki ulertua legitimatzeko. Alabaina, zer, emakume horiengan aurkitzen badut neure islarik doiena).
|
|
|
Batak jateko kutixiaren bat, besteak atzazalak pintatzekoa, hirugarrenak pijama, beste batek liburuak. Bosgarren batek Larraineko pastorala ikustera eraman ninduen(
|
zertarako
eta asteburu osoa hotzikaraz eta burua belaun artean emateko). Seigarrenak luzatu zidan antidepresiboen errezeta.
|
|
2014
|
|
|
Nork bere fantasiak eta mentsak ezartzen ditu paperetan, esna ametsetan balira bezala. Guti dira, horregatik, gerlaren makurrak behar gisaz azaltzera ausartzen direnak,
|
zer
eta, ofizierrek letrak ireki, irakurri eta etxerat igorri gabe utziko dituzten beldurrez; euskaraz izkiriaturik ere, ofizierren eta axuanten artean badira euskaldunak anitz. Hezur edo gezur, txokolate, zigarreta, izkiriatzeko paper, trikota eta galtzerdi pare eske ari dira guziak; egia erratea baino beharragoak baitituzte tenore honetan.
|
|
|
" A, bo, eta zergak zer dira bada, hilabetez hilabete emendatzen!". Baina,
|
zer
eta zer, Herriko Etxeko idazkariak nardatzen du emazte saldo hori gehien: errazio txartelak partitzen dituelarik, zer nolako larderiaz zaien mintzo, jainko bat balitz bezala, errazio txartelak bereak balitu bezala.
|
|
|
" Paper puskila horietarik batekin dizut ordaindu bada". Nolanahi den ere, Margueritek arrangura handirik gabe hartu du Lurok eman paper zatia, oroituz eta espainiar batzuk ibili zirela iazko udan etxez etxe,
|
zer
eta urre zatiengatik paper deabru batzuk ematen. Salatuak izan ziren gizon haiek, alemanentzat lanean ari zirela.
|
|
|
Deus larririk ez, baina ospitalean egon behar izan du hilabetez, eta orai infanteriarat igorri dute. Beldurtua da arrunt,
|
zer
eta ez duelako infanteriako arauen berri zehatzik, hiru urtez abantzu artillarien axuant izanik. Ez arranguratzeko ihardetsi dio Lurok, ondoan izanen duela beti.
|
|
|
Kukutu eta iraun, beraz. Luis Bartaburuk, Jean Bordagaraik eta Martin Etxegaraik egiten asmatu ez dutena; finitu dira soinu ttipiak Luisentzat eta mus partidak Jean eta Martinentzat,
|
zer
eta Leon Iturri kapitainari itsuki obeditu eta obus su izugarri horren pean zuloa utzi eta menturatu direlako urrats batzuen egitera, ordu arte aitzinatu dituzten berrehun metroak aski ez eta. Obus bakar batek erdiz erdi jo eta suntsiturik utzi ditu bet betan, hirurak batera, begiak leherturik, muinak barreiaturik, beso zangoak epaiturik, gorputz erdiak errausturik eta zizpak funditurik.
|
|
|
Julio Urkixo jaunak, orduan, zeinak bizilekua baitu Donibane Lohizunen joan diren azken hogei urteetan eta Baionan sortua baitu Circle d' Études Basques orai abantzu hamar urte, aitortu dio adiskide zaharrari Baionarat doala letra batekin moltsan, frantsesez izkiriatua letra hori, zalantzak uxatzera, alemanen aldekotzat salatzen duten zurrumurruak gezur alimaleko batzuk baizik ez direla fermuki erratera. Eta adiskide zaharrari entzunik Hendaiako kontu hori, Julio Urkixo jaunari oroitu zaio Agirre doktorea, Eibarko Círculo Republicano delako baten presidentea, Bernarat zihoalarik eritasun baten sendatzerat preso altxatu zutena,
|
zer
eta faltrikeran atzeman ziotelako letra bat alemanez izkiriatua. Eta zer larriagorik ez zela gertatu, Alfonso XIII.a Espainiako erregeak Agirre doktore errepublikanoaren aldez egin zuelako.
|
|
|
Neke handiz, andariek jasoko dituzte haren gorputz atal gehienak, salbu eta eskuko hatz bat edo bertze. Manex Donetxek lan horretan lagunduko ditu andariak,
|
zer
eta, badakielako andari horien artean badela bat 142 territorialean aritua. Mizel Donetx aitaren berririk baduenetz galdetu nahi lioke.
|
|
|
Baina Jean Larrek bi letra jaso baititu gaur, Janamari Ugarterenak egin dio poz handiena; etxekoen letra utzi eta andregaiarena irakurri du behin eta berriz, papera ere hormatzen hasi zaion arte. Senperetik, Xantiago Fourcaderi emazteak azaldu dio Terese Etxegoien esperantzetan ezarria dutela,
|
zer
eta senarra gerlan galdua den edo ez argitu gabe delarik oraino, eskandalu handi bat herri guzian. Irisarritik, Manex Donetxi izkiriatu diote aitona Ximun osagarri onean dela, baina aitaren berririk gabe segitzen dutela, eta ea ba ote duen Mizel aitaren berririk batere.
|
|
|
Goizetan agertzen baita betzulo handi batzuekin instrukzio orenarentzat, Emile Intxauspe lotinantak galdegin dio zer gertatzen zaion, eta eri dela ihardetsi dio Henrik, azkenean egia bilakatu baita: entzun behar izan ditu lotinantaren sinfonia ederrak,
|
zer
eta buztanaren azterketan antzeman diotelako sifilia. Eskoletan jasotzen dituzten formazio moralek fitsik ez al duten balio galdegin dio Intxauspe lotinantak, Henri gaizoa utzi baitu irri egiteko gogo handirik gabe, lehendik aski arranguratua ez bazen gaitz lotsemangarri horren ondorioekin,
|
|
|
Hedexuriek urratsik ez argitzen nehondik. Ganix Laxagek eman du ebazpena, gerla hastearen berri heldu delarik herrirat,
|
zer
eta hedexuri horiek hasi direlarik" ORDRE DE MOBILISATION GÉNÉRALE" letra larriak dituzten afixa batzuk lotzen arboletan: " Ez ote genukeen hobeki eginen kartutxo horiek gordez.
|
|
|
Bertsio ofizialak esaten du, bestetik, Ulrike Meinhofek bere burua urkatu zuela Stuttgarteko ziega batean, eta Baader, Raspe eta Ensslin ere hilda aurkitu zituztela kartzelan hurrengo urtean, baina ematen du ia inork ez duela bertsio hori sinetsi. Urte batzuk geroago, Meinhofen alabak, Bettina Röhlek, salatu zuen amaren gorpuari burmuina atera ziotela burezurretik, familiari baimenik eskatu gabe,
|
zertarako
eta Ulrike Meinhofen portaeraren arrazoiak aztertzeko. Hala dio orduko The Times egunkariak:
|
|
2015
|
|
|
– Hi haiz, hi, astakiloa!
|
Zer
ETA eta zer ETA ondoko! Hura kontu serioa zuan.
|
|
|
– Hi haiz, hi, astakiloa! Zer ETA eta
|
zer
ETA ondoko! Hura kontu serioa zuan.
|
|
|
Madariaga ez zen Ertzaintzan sartu goizero autoaren azpialdeari begira ibiltzeko, gaiztoen autoak zelatatzeko baizik.
|
Zer
eta polizia bera ibili behar haiengandik ihesi. Non ikusi da halakorik!
|
|
|
telebista aldatzeko mandoarekin antzeko zerbait gertatzen zen– Bestelako sexu praktikei buruz, ostera, ez zuten gehiago hitz egin. Bakarkako masturbazioari buruz ere ez, nahiz eta biek jakin hor zegoela, nahiz eta Manuk gustura esango ziokeen astindu ondotik erakuslearen eta erpuruaren puntarekin presioa egitea gustatzen zitzaiola amaiera aldera, nahiz eta Laura gustura masturbatuko zatekeen Manuren aginduetara, haren begiak sentituz, hari irakatsiz hatzak eta dildoa non eta
|
zertan
eta zenbat denboraz baliatu. “Hau ere arte bat da, arte kritikari jauna, arte kritikoa”.
|
|
|
Ezer erosi gabe itzuli da autora. Ikusten dueino, ibilgailuetako ateak irekita dago jendea; ezin jakin
|
zertan
eta non datzan istripua, kontrola, zernahi dela ere ilararen arrazoia.
|
|
2016
|
|
|
Irakurleen konplizitatearen bila hasita, ez da makala Vazquez Montalbanek aukeratu zuen bidea;
|
zer
eta, Kennedyren bizkartzaina eta CIAko agentea izan den detektibe katalan bat, komunista ohia gainera, bulegoa Rambletan daukana. Esango baligu bezala, tira, hau onartzen badidazue, joko zelai hau eta arau hauek onartzen badizkidazue, hortik aurrera denari men egitea, besterik ez daukazue.
|
|
|
Nolako lotsa, Adelaren semea institututik botatzen bazuten! Besterik ez zidaten galdetzen,
|
zergatik
eta zergatik. Ez nien ezer kontatu.
|
|
|
Txomini bi urteko kartzela zigorra ezarri eta 1946ko abuztuaren 21ean Madrilgo Carabanchel kartzelara eraman zutenean, Karmele haurdun zegoen zazpi hilabeteko eta konturatu zen aitak ez zuela semea jaiotzen ikusiko,
|
zergatik
eta hark jaso behar ez zuen pakete bat hartu zuelako.
|
|
|
Historialariak ez datoz bat esatean zein zen Txomin Letamendiren egitekoa Bartzelonan,
|
zergatik
eta zertarako itzuli zen, zehazki zer agindu zion Jose Antonio Agirrek. Batek esango du, Lehendakariaren gutun eskuizkribuzkoak zeramatzala Txominek, agindua emanez zerbitzu sekretuak antolatu behar zirela Euskal Herrian eta Espainian.
|
|
2017
|
|
|
Bestalde, diru-laguntza kultura batean bizi gara, eta elkarteek askoz lehenago pentsatu behar dute zer antolatu nahi duten epe ertainean. Gainera, instituzioek zehazten dute
|
zer
eta zertarako eska dezakegun finantzazioa, helburu nagusiak eta printzipio ideologiko zein kontzeptualak xedatuz, eta ez dugu ondo aztertuta zenbaterainoko eragina duen horrek mugimendu autonomoan.
|
|
|
Eta telefono aplikazioetan, Lander gizajoari begiratu besterik ez dago, “Marika ergelak baino ez! Orain ETAk marikak hiltzen hasi behar zuenean,
|
zer
eta utzi”, esaldi harrigarria Lokarrin bakea eraiki nahian dabilen batendako.
|
|
|
Zizen moduan ateratzen dira idazleak hiri honetan. Eta
|
zer
eta kaka! Gasolindegira ilundu aurretik joan behar da.
|
|
|
“Baina orduan ez da queer... gehienez ere feminista. Ederki dago Euskal Literatura, marikita baten lehendabiziko liburuko istorioa,
|
zer
eta heterosexuala! ”.
|
|
|
Aitaren baratzea nire lan guztia aise gainditzen zuen arte obra erraldoia zela jabetu nintzen. Artista ibilbide oso bat nuen egina, beraz, nahiko arrakastatsua gainera, aitaren itzalpetik ihesi,
|
zertarako
eta aitaren obra arrandian, handinahikerian eta azalkerian baino ezin gainditu zuen imitazio irrigarrikeriaraino faltsua taxutzeko”.
|
|
|
|
Zer
eta nola mugitu behar nuen adierazteko oharrez landa, aitak ez zidan ezer ere esan; ez zer gertatu zitzaidan galdetu, ez errietarik egin, ez errukirik adierazi, ez lagunen portaera gaitzetsi...
|
|
|
elkarren aurka oldarturiko gorputzen artean sartu, atzera bultza egin, eta kamisetaren lepotik helduta ateratzen nituen tabernatik. Behin, lankideak despeditu ondoren Ataka ixtear nengoela, labana batekin mehatxu egin zidan mutil batek,
|
zer
eta berak eskatutako musika jarri nahi izan ez nuelako. Barratik irten, tipoari eskumuturretik heldu, sastakaia lurrera bota eta bultzaka atera nuen, euli bat uxatzen duenaren erabakimen berberaz.
|
|
|
Gorroto dinat belarriko minez hagoenean “zer da entzun nahi ez duzuna? ” galdetzen duen jende tipoa. Medikuen autoritatea birrintzen diten,
|
zer
eta denok sasimediku bihurtzeko. Harriak giltzurrunean?
|
|
|
Ez nuen ba aurreragoko kezkarik. Galdetu zidan nork,
|
zertarako
eta zergatik nintzen hain zintzoa. Ezagutzen ez zuen lankide batek, nik ez dut zertarako galdetzen faborea eskatzen didatenean eta zintzotasuna kode genetikoan nekarren.
|
|
2018
|
|
|
Kontua da estilo aldetik esperimentatu nahi duela. Bere autobiografiari kutsu berri bat eman nahi dio, eta horretarako beste idazleek
|
zer
eta nola idazten duten jakin nahi du. Horregatik joan da liburutegira, zerbait berria, zerbait kuriosoa aurkitzera.
|
|
|
|
Zertarako
eta norentzat egin ikerketa. Noren/ nortzuen interesen alde?
|
|
|
izendatze ohiturak eta terminoen ñabardurak. Ezagutzaz gogoeta egingo dugula argi izanda, ezagutza
|
zer
eta nola definitu izan dugu kezka. Ezinegona ere sortu digu horrek, putzu handi batean sartzearen sentsazioa.
|
|
|
Interes giroa nagusitu da, eta ekarpenekin segitzeko eskatu diogu lagunari: Ikuspegi horren arabera, kritikotasuna, beraz, ez du ezagutza metak hauspotzen, baizik eta ezagutza
|
zertarako
eta nola erabili galderei tira egiteak. Gaur egun ezagutzak eskuragarriago daude (teknologiekin eta beste), baina, ezagutza horiek gero eta gutxiago erabiltzen dira bizitza duinagoak izan ditzagun.
|
|
|
Interesgarria litzateke guk emakume konkretu batzuen bizi baldintzak hobetzeko lehentasunezkoa den hura zehaztea eta akademiak bere egitea. Akademiak ahotsa eman diezaieke aldarrikapen horiei, zilegitasun gehiago izan ohi duelako, gehiago entzun ohi zaiolako, sinesgarritasun gehiago izan ohi duelako… Izan ere, nork,
|
zer
eta nondik esaten den garrantzitsua da, batzuei besteei baino gehiago entzuten baitzaie. Horretarako beharrezkoak ditugu espazio komun horiek.
|
|
|
Bi urte lehenago, Joxan Artzek sano argi adierazi zuen
|
zergatik
eta zertarako kantatu:
|
|
|
1968an gertatu zen hori, New Yorken, Valerie Solanasek Andy Warhol tirokatu zuen urte berean. Bitxia da, 1968 berberean, Yukio Mishimak XVII. mendeko Guido Reniren koadroa hartu izana abiapuntu,
|
zertarako
eta, berak ere bere burua martiri gezikatuaren gisan zuri beltzean erretratatzeko. Guido Reniren koadroan San Sebastianen aurpegiak ez du minik ageri.
|
|
2019
|
|
|
“Ohartu nintzen lehenengo ikusten zena ez zela bertsolaria, ezpada neska”, zioen Akizuk; “publikoaren aurrean jartzen dugun lehenengo elementua da gorputza, ahotsa baino lehenago”, Bartrak. Ezin dira bereizi
|
zer
eta nondik, gorputzarena da mintzoa, mintzoarena gorputza, eta egituratuta daude botere harremanetan.
|
|
|
Hori da modua, bestseller etik aparte geratzen den literatur sistematxo txiki horretan peaje hori ordaindu behar bagenu bezala. Erreakzio bat da, azkenean idatzi behar dugu ama abandonatzaileei buruz, destroia den jendeari buruz,
|
zergatik
eta gugandik espero dutelako pastelak egitea, ulerberak izatea eternalki eta inolako aurreiritzirik gabe, eta lañoak izatea, eta light. Uste dut hori baino askoz gehiago daukagula emateko”.
|
|
|
Zaila da esatea, mendeetan luzatu eta trinkotutako giro honek zein neurritan eta nola eragin dien emakumezko idazleei, hauen autoestimuari (inoren interesekoa al da idatziko nukeen hori?), formari (nola kabiarazi nik idatzi nahi nukeena besterena den formetan?), sormenari (noraino joateko baimena daukat?), estiloari(
|
zer
eta nola egin harrika har ez nazaten?), gaitegiari (bereizten ba al dakit esperientzia interesgarriak/ erdigunekoak/ zuzenak versus interesik gabekoak/ bazterrekoak/ okerrak?), genero literarioari (zein da nire tamainako generoa?) eta autoritateari (zer, nondik eta nola idatzi aintzat hartua izan nadin?, nola agertu jendearen aurrean idazle?, zer konta dezaket eta zer ez?), eta idazleei ez ezik, ...
|
|
|
Amets bakanak izan dituen horietariko edozeinek esango lidake ez dakiela
|
zergatik
eta zelan, baina bizitzak inarrosi egingo nauela laster.
|
|
|
Nobela horren izenburua Prestigio da gaztelaniaz, jatorrizkoarena baino mendreagoa, grekerazko hitzak ospea edo aintza esan nahi baitu (Homerok, esaterako, heroien botere magikoa izendatzeko erabiltzen du). Paradoxa zoragarria da izaki arruntok antiheroiok geure burua garaile paratzea
|
zergatik
eta geure gatazketan geure printzipioekin engaiatzeagatik.
|
|
|
Zain geratu zitzaidan atean. Euskaldunako kontzertu batera joateko gonbita egin zidan,
|
zergatik
eta nire ahotsak zera ekartzen ziolako akordura, “zeta paperezko loreek zimurtzean egiten duten hotsa”. Harrapazan!
|
|
|
Bainuontzian sartu zituen, alkohola erosteko eskatu zidan...
|
Zergatik
eta odol tanta bat ikusi zuelako bazter batean. Ez zen odola beharbada, marroikara bai, baina erre behar zela iruditu zitzaion Sorori.
|
|
|
Axle ezpainei begira egoten zen, ezpainen mugimenduei begira. Hitz batzuk harrapatzen zituela uste zuen, berari esango balizkiote bezala, etxekoek Axleri gauzak esateko ahalegin hori egingo balute bezala, ahalegin muskularra, ahalegin neuronala,
|
zer
eta Axleri hitz horiek helarazteko. Hori zen Axleren ilusioa sukaldeko aulki batean igota, balkoiko leihatetik begira, orduan sentitzen zen lasaien debekua hasi eta zazpigarren hilabetean.
|
|
|
Hau eta gure historia plazaratzea.
|
Zerk
eta nork kontatzen du bere garaiko historia, ez bada arteak. Historia liburuek irakurketa politiko eta zientifikoa markatzen dute, baina irakurketa sentikorra?
|
|
2020
|
|
|
gorputza eta ahotsaren arteko harremana, testua eta ekintza, bufoiaren mundua...
|
Zer
eta Gaulierrek berak idatzitako testu baten bidez, gainera! Plazer handi bat sentitu nuen taula gainean Konpota bakarrizketa antzeztu nuen bakoitzean.
|
|
|
Sekulako abusua, despilfarro itzela horrenbeste argitxorekin.
|
Zer
eta denak iluntasunean bizitzeko gainera.
|
|
|
Besteen desiorako radar bat daukat. Badakit inguratzen nauen bakoitzak
|
zer
eta nola behar duen. Badakit zeintzuk diren beren ahuldadeak, gabeziak eta ezinak.
|