|
2000
|
|
|
Gero, etxeko pasabidean eta ezkaratzean (joan etorri txikiak, noski, leher egiten bainuen); handik pixka batera, etxe aurreko lorategian; hurrena, belaze goxo freskoetan; gero, hondar urregorrizkoetan...
|
Urteak
joan ahala, gero eta hobeto eta arinago. Neure buruarekiko konfiantza sendotu ahala, konplexuak ere astinduz.
|
|
|
Egoera horretan, Bidasoaren iparraldean aurkitzen ziren erbesteratuen ekimenek garrantzi berezia lortu zuten, publikazio ugaritasun berrian islatua, besteak beste. Baina,
|
urteak
joan ahala, frankismoaren ahuleziarekin batera, arlo kulturaletako ekimenak gutxituz joango ziren, berez lurralde horietakoak zirenak salbu.
|
|
2002
|
|
|
Dumontek 1788 egin zuen lan lehendabizikoz Benthamekin, Benthamek Frantziako asaldatze politikoei buruzko zenbait lan frantsesez idatzi eta Dumontek Benthamen frantsesa zuzendu eta orraztu zuenean16
|
Urteak
joan ahala, Dumontek Benthamen lanen bost argitalpen egingo zituen17 Dumonten argitalpenak ez ziren itzulpen hutsak," aipamenak" baizik —hau da, berriz landutako bertsioak, Benthamen testuen muinari eusten zioten arren motz eta zehatzagoak zirenak, xehetasun gutxiagoz jantziak, eta hizkuntza sinple baina sarritan dotoreagoz idatziak. Bere aipamenen bidez Dumontek Bentham eta haren lanak Europan zabaldu eta ezagutu zitezen lagundu zuen:
|
|
2004
|
|
|
Gainera,
|
urteak
joan ahala, batzuek ohitura txarrak hartzeko, isilago, egoistago, maniatikoago edo indibidualistago bihurtzeko joera dugu.
|
|
|
Bestetik,
|
urteak
joan ahala, malgukiak indargetu egiten dira eta ohearen erdialdekoek aiseago emateko joera agertzen dutenez, gorputzak okerreko postura hartzen du.
|
|
2005
|
|
|
Nolabait ere literatura bezain jakingarriak izan dira haren gorabehera eta joan etorriak. Orain,
|
urteak
joan ahala, haren bizitzak ez du horrenbesteko pisurik eta kritikariek haren idaztearen merituei bakarrik begiratzen diete.
|
|
|
Entzun izan dut behin baino gehiagotan ezen sabeleko arnasa erabiltzen dugula jaiotzen garenean eta haurtzaroan, gorputzari egokien datorkiona omen delako edo. Baina
|
urteak
joan ahala, gaztetatik eta ondoren ere bizio txarrak hartzen omen ditugu gizakiok arnasketan, biriketatik jaso eta botatzen dugulako arnasa gehienbat, eta hortik bakarrik egitea ez delako komeni, gure lanerako behintzat, ahotsarekin jarduteko eskas gelditzen delako biriketako arnasketa, orain ikusiko dugun modura.
|
|
|
Nola prestatu Usoa, normalean, merkatu freskoan egoten da, baina kontserban edo ketuan ere eros daiteke. Haragia nahiko zaporetsua da, baina,
|
urteak
joan ahala, arrain horrek gero eta jarraitzaile gutxiago ditu. Hala ere, Galizian asko kontsumitzen da oraindik.
|
|
2006
|
|
|
Zaintze lanetan hilabeteak edo
|
urteak
joan ahala, geroz eta gutxiago irteten da etxetik zaintzailea: horrek berebiziko kaltea eragin diezaioke bere osasun emozionalari.
|
|
2007
|
|
|
Geroago eta gehiago dira, naturaren egoeraz kezkaturik eta hondakinei zerbitzu berri bat emateko asmoz, inguruko Garbiguneetara hurreratzen diren herritarrak. Orain dela urte batzuk jarri ziren martxan birziklatzen diharduten zabor biltegi horiek, eta
|
urteak
joan ahala, gizartea euren eginkizunaren garrantziaz ohartu da. Horren adibide argia dugu Durangoko Garbigunea, zeinak, urtetik urtera, geroago eta jende gehiagoren preminak asetzen dituen.Aitatzekoa da sortzen diren zakar, egur eta plastiko kantitateak.
|
|
|
Hipoteka plegu honek erostunari hastapenean kuota merkeak ordaintzeko aukera ematen dio (kuota iraunkorreko mailegu tradizionalekoak baino %15 merkeagoak izan daitezke lehen urtean), baina, hasieran gutxiago ordaintzen den arren, logikaz ahalegina larrituz doa,
|
urteak
joan ahala.
|
|
|
Adibide bat jartze aldera, gazteen afera litzateke. Hasieran kristautasunarekin oso konprometituta ibili eta
|
urteak
joan ahala, fedearengandik urruntzen joan diren gazteena. Nahi batzuk betetzeko aukera izan dut eta beste batzuk goi hortan amets edo utopia moduan geratu dira.
|
|
|
Euskal kulturaren ezkerreko abarra ihardoki zitzaion Guggenheim proiektuari, diru guztia luxuzko xede horretan gastatuko eta eguneroko kulturarentzat pilixkarik ere ez zela geldituko deitoratuz. Nik halaber, besteen antzera, salatu nuen Guggenheimen eraikuntza, baina
|
urteak
joan ahala gustatzen zitzaidan, noiztenka bertan erakusketa baten mirestera etortzea ene Iparralde zulotik. Halaz, otsail euritsu batez, Pier Paul Rubensen margoak ikusi nituen, astiro, eta berehala, kafea edanik Yves Kleinena irentsiko nuen edo Yves Kleinen taula urdinek ninduten irentsiko.
|
|
2008
|
|
|
|
Urteak
joan ahala, eta krisi ekonomikoak etorri ahala, finantza erakundeek gero eta gutxiago begiratzen diote bezeroen adinari maileguak emateko orduan.
|
|
|
|
Urteak
joan ahala, Los Fabulosos Cadillacs taldea berezko estilo bat jorratzen joan da. Lehen diskoa argitaratu zenetik 2001 urtea arte 12 lan atera ditu, bestelako bilduma eta kolaborazio lanez gainera.
|
|
|
Polita izan da hori, lehen egunetan euskal hiztun guziek okerreko urratsa egiten zidaten». Eta, Gerarden gisa, Perezek geroz eta gizon gehiago ikusi du,
|
urteak
joan ahala, bere ikastaroetan. «Datorren urterako, fandango tailer bat ere eskaini nahi nuke.
|
|
|
Bai, egia da, baina arlo horretan epaileen lana ere erabakigarria izaten da. Errespetua irabazten du jokalariak
|
urteak
joan ahala, eta horrek defentsan sendoago aritzea baimentzen du.
|
|
2009
|
|
|
Oinarrian teorizazio soziolinguistikoa dago; zer ekarri behar dion Bilbori; zer euskararen normalizazioari.
|
Urteak
joan ahala, hasierako helburuetatik apur bat aldendu delakoan nago. Programazioan ikusten dugu batik bat.
|
|
2010
|
|
|
Monitoreek gurasoentzako mezuak ere grabatzen dituzte; egonaldian egindako lanak jarraipena izatea, hein batean, euren esku dagoela adieraziz.
|
Urteak
joan ahala, haurrek ere hor izango dute oroigarria noiznahi begiratzeko eta nahi izanez gero hausnarketarekin ere jarraitzeko. Iñaki Iturainen iritziz, gurasoek egonaldien inguruan egiten dituzten ebaluazioak fidagarriak izaten dira eta, oro har, balorazio onak egiten dituzte.
|
|
|
1913an hainbat aurkikuntza garrantzitsu egin zituen Starkek, baita Einsteinen lanak hobetu ere.
|
Urteak
joan ahala, ordea, Starken jarrera eta nazismoaren ideologia gerturatzen ziren heinean, beraien arteko harremana ahultzen joan zen. 1919 urtean Nobel saria irabazi zuen, bere izena daraman efektua aurkitzeagatik.
|
|
|
Txalupak, garai baten, etengabe erabiltzen genituen garraiobide moduan, ibaiertz batetik bestera pasatzeko.
|
Urteak
joan ahala, beste garraiobide batzuek indarra hartu duten heinean txalupa zerbitzuak desagertuz joan dira. Baina badira oraindik baten batzuk, Pasaian esate baterako.
|
|
|
Gerora, atleta portugaldarrak, frantziarrak eta, besteak beste, italiarrak hasi ziren bertan parte hartzen.
|
Urteak
joan ahala, Mamo Wolde saria gero eta garrantzi handiagoa hartzen ari da; horrexegatik bertan parte hartzen duten atletek gero eta maila hobea dute.
|
|
2011
|
|
|
Kamino eta bideak,
|
urteak
joan ahala, asko hobetu dira, eta horregaz batera garraioa eta komunikabideak. Urrun lotu dira harako sasoiak, auto frantses batek Mungiatik Gernikarako bidea egin behar ebala aurretixek jakin, batak besteari abisua emon eta Morgako jentea beheko kamino barrira bajatu izan zanekoak, automobila zer zan ikustea rren.
|
|
2012
|
|
|
Noiz ohartu zineten ez zeneukatela ihesbiderik?
|
Urteak
joan ahala, geroz eta zailtasun handiagoak geneuzkan mailari eusteko, eta, azkenean, inork nahi ez zuen eguna iritsi zen. Denboraldi benetan gogorra izan zen Realarentzat.
|
|
|
Eta egun hauetan, hil berri denean, hasi dira azaltzen berak landutako hainbat atal hain bultzagarri izan direnak (izan zirenak?) euskal kulturarako. Dudarik ez, euskal kultura munduan gizon handia izan baita Oteiza eta, ene ustez, bere eragina handitzen joango da
|
urteak
joan ahala. Jende arrunta ez da gehiegi inguratu bere obrara orain arte, agian ez duelako aukerarik izan, ez duelako behar bezala ulertu bere obra, edota halako gizon zakarra izanik jendea pittin bat beldurtuta egon delako haren teorizazio, ateraldi eta purrustada guztiekin.
|
|
|
Olerkaria jeloskorra da erdi aroko gizonak,
|
urteak
joan ahala, denbora mantsotzen du, eta orduan hiltzen da olerkaria, baina soilik olerkari batek daki zein maitagarria den poesiaren etxe ispiluztatuaren barnea.
|
|
2013
|
|
|
Frantziako biztanleen %55, 2k ez zekien idazten eta irakurtzen 1829an, eta Behe Pirinioetan, aldiz, %48, 5 baizik ez ziren alfabetatu gabeak.
|
Urteak
joan ahala, ordea, Frantziako alfabetatze tasa Behe Pirinioetakoa baino lasterrago hazi zen, eta 1877an, Behe Pirinioetakoa baino handiagoa zen. Orduan, Frantziako alfabetatu gabeak %15, 6 ziren, eta Behe Pirinioetakoak %16, 8 Datuak hurbilagotik begiratuz, ordea, ageri da barnealdeko alfabetatzea anitzez murritzagoa zela.
|
|
|
Modernitateak ernegazio puntua eragiten eutsan. Eta
|
urteak
joan ahala, idazkera ere soildu egin eban, hizkera errazteak herriko irakurleak erakarriko eutsozalakoan edo. Sanantolinetako programetan agertu zan, urtero, 1978tik 1989ra bitartean Eusebioren olerkiren bat, batean masta puntakoari, bestean elizari, hurrengoan Antzoriz lurmurturrari edo Karraspio Txikiri abestuz.
|
|
2014
|
|
|
Gaztetasunaren xarmak inguratzen zituen haren zarpail koloretsuak, haren arlotekeria, haren bakardadea, haren ibilera hutsalen funtsezko desolazioa. Hilabeteak,
|
urteak
joan ahala, haren bizitzak ez zuen balio lau zorri; eta han zegoen bera, prestuki eta axolagabeki bizirik, suntsiezin, itxura guztien arabera, bere gaztetasunagatik eta ausardia burugabearen dohain hutsengatik. Liluratu ninduen miresmen antzeko zerbaitek, inbidia sentitzeraino.
|
|
|
Ez dakit dokumentua egiazkoa den, ezta XII. mendekoa denik ere. Eta historian zehar,
|
urteak
joan ahala, eskubideak eta betebeharrak aldatuz joaten dira& (Mantso baino irmo hitz eginez). Duela gutxi Italiako lurretan egon zara; han ere orain dela laurehun urtekoak dira legeak eta bizimoldeak?
|
|
|
|
Urteak
joan ahala, Stefanen gurak urrundu egin zituen biak, gizakien munduko tentaldiek bultzatuta.
|
|
2015
|
|
|
Hil zela ere, joanak dira 23 urte eta, harrezkero bere irudia lausotzen ari da,
|
urteak
joan ahala. Ez da harritzekoa, munduak azken urte laburrotan izan duen aldaketa kontuan izanik.
|
|
|
Alabaina, Zaragozako plan berezian jasotako asmoak oso motel garatu ziren, eta
|
urteak
joan ahala, ezer gutxi egin zen. Zoru hari etekinik ezin zioten atera oraindik, eta errentagarritasuna bilatzeko beste negozio batzuk bilatu zituzten.
|
|
|
"
|
Urteak
joan ahala..."
|
|
|
Kartsuki jarri nintzen Amodio mintzaira horren ikasten, ahal bezain fite Jesusengana joatekotan. Halere,
|
urteak
joan ahala, ohartu nintzen gero eta euskaldun gutxiago heldu zela Purgatoriora. Ene Euskal Herria zer bilakatu zen jakiteko irrikan, ausartu nintzen Jainkoari galdegitea egun pare batez haren bisitatzera joateko faborea.
|
|
2016
|
|
|
Udalak eta kultur etxeak laguntza eman digute beti; hortaz, horrekin ondo moldatu gara.
|
Urteak
joan ahala, txangoak antolatzen hasi ziren, irteera kulturalak eta beste.Urte osoan gauza asko egiten dituzue, hortaz.Bai, esan daiteke ikastaro baten modukoak direla. Hitzaldi informatiboak ere egiten ditugu.
|
|
2017
|
|
|
Urteetan zehar ekonomiaren paradigma aldatuz joan da gizartearen behar berriei erantzunez. Pasaden mendean industrian oinarritutako gizartea zen nagusi, beharrizan materialak betetzea helburuzelarik, baina
|
urteak
joan ahala, gizartearen nahiak aldatuz joan dira, beharrizan emozional etasozialetara bideratuz (van Boven eta Gilovich, 2003). Ondorioz, paradigma ekonomikoak erealdaketa handiak jasan ditu.
|
|
2018
|
|
|
Hala ere, 1982 urtean euskararen legeak eskubide hori berariaz aitortu zuenetik, Administrazioak zailtasun handiak izan ditu hori bermatzeko, batez ere, langileen hizkuntza gaitasun falta dela eta.
|
Urteak
joan ahala, Administrazioan langileen euskaragaitasuna gora egin du, baina hala ere, zerbitzu hizkuntzaren bermeari buruz egin izan diren neurketek sarritan erakutsi dute eskubide hori ez dela %100 bermatzen Administrazioan oraindik ere.
|
|
|
HEMEN ETA ORAIN1980ko uztailaren 17an jokatu zen azken erraketa partida Madrid pilotalekuan. Harrezkeroztik,
|
urteak
joan ahala, pilota jokamolde hura eta haren protagonistak, erraketistak, pixkanaka desagertuz joan ziren, ahaztu ziren arte. Hala ere, emakumeak pilotan (zesta puntan, frontenisen…) jokatzen jarraitu du, emakumejokalarien ehunekoa gizonena baino askoz txikiagoa bada ere.
|
|
|
|
Urteak
joan ahala, euskarazko ekoizpenek gora egin dute nabarmen. Baina irakurri ez da irakurtzen.
|
|
|
Gero
|
urteak
joan ahala, ikusten zenuten hori guztia maitagarrien ipuinak zirela.
|
|
2019
|
|
|
Zergatik ote? Ez zekien. etaren antolakuntza xehean, emazte bat baizik ez zatekeen, baina
|
urteak
joan ahala, atxiloketa uhinen ondotik, urte oroz kasik, aldatzen zihoazen buruak eta Kulunka ohartuak ziren balio handiko uzta zitekeela: ez zuen beldurrik, ez zuen dudatzen, ez zuen gibelera nehoiz egiten.
|
|
|
|
Urteak
joan ahala, hasierako gertaera ahantziz doa —inork ez daki jadanik Iruankakozaldiko zaldi gaixoarena zer izan zen, ñabardurak aldatu edo galdu egin dira — Lizardi eman zuen lizardia, gaur egun harizti da hasieran, pagadi gero—, Antsosoro n ez da sororik ikusten eta antso ren esanahia ez da ezagutzen, hizkuntza bera aldatuz doa eta hasiera hartako hitza ahaztu egin da:... Elizkobel (Elizakogibel).
|
|
2020
|
|
|
Hori da. Interprete izateko gogoa desagertuz joan zitzaidan
|
urteak
joan ahala, eta sortzearena, berriz, gero eta fuerteago agertzen. Eta horretan ari naiz.
|
|
|
Espainian zein Hego Euskal Herrian dugun osasungintza
|
urteak
joan ahala pribatizatzen joan da osasungintza publikoaren inbertsioa jaitsiaz. Tolosaldean Asunción Klinikaren kasua dugu, TOPA plataforma urtetan salatzen ari den kasua.
|
|
|
Berrogei eskailera inguru zeuden eta guk hirunan edo launan igo eta jaisten genituen otar txikiak eskuetan hartuta. Nahiz eta orduan guk jolastea besterik ez genuen buruan eta lana zigorraren parekoa iruditu,
|
urteak
joan ahala konturatu naiz, gauzen balioaz jabetzeko ikasbide ona dela.
|
|
|
Sporting zebilen beste horrenbeste egin nahirik, eta Mareon egin zuen antzerako kirol eraikin bat.
|
Urteak
joan ahala, beste klub batzuentzat erreferente bihurtu ginen. Jokalariontzako egokia zen.
|
|
2021
|
|
|
|
Urteak
joan ahala, enpresea handitzen joan zan. Automozino arlorako lan egiten zan.
|
|
|
Izan ere, Hezkuntza Ministerioaren inplikazioa euskararen biziberritze politikan" pixkanaka indartu eta egituratu da
|
urteak
joan ahala, bereziki Pirinio Atlantikoetako Hezkuntza Ministerioaren Zerbitzuen Zuzendaritza Akademikoaren eta Pirinio Atlantikoetako Departamendu Kontseiluaren arteko hitzarmenen bitartez"; kontuan izanda Ipar Euskal Herria departamentu horretako zati bat dela, Biarnorekin batera (MI, MCC eta MEER 2016: 47).
|
|
2022
|
|
|
Ahotsa izugarri apalduz aitortu zuen gaztetako bere ametsa bertsoa gaurko gustu literarioetara egokitzea izan zela, horrela bertsolaritza kultura modernoan erabat txerta zedin, baina
|
urteak
joan ahala hasi zela sumatzen bertsolari gazteak erabat ari zirela festaren herri kulturatik urruntzen (esamolde bitxi hori erabili zuen behin edo bitan), eta hasi zela pentsatzen zerbait egin beharra zegoela oreka berri bat aurkitu ahal izateko.
|
|
|
Bertsolarien artekoa izan daiteke, eta baita nork bere buruarekiko senti dezakeena ere. Baina, euskarak behar duen lekua ukan dezan ere, hainbat tokitan lehian gabiltza eta
|
urteak
joan ahala, txapelketak uzten duena ikusirik, denak irabazle senti gaitezke.
|
|
|
|
Urteak
joan ahala galtzen duzu ordea argi soilarekiko lilura. Konturatzen zara erakundeak direla nagusiki argi zale, bateko kale hornidura eta besteko laser izpi ikuskizun erraldoi.
|
|
|
Nekez datorkit burura herriarenak bihurtu diren hainbeste kantu biltzen dituen euskarazko beste LP bat. Zer nolako eragina izan duen,
|
urteak
joan ahala, soinu joleen eta pandero joleen artean; dantzaldietan oraindik ere jotzen diren hainbat; beste estilotako taldeek berregindakoak... memoria kolektiboaren parte diren kantu eta doinu andana. Berriz ere hamahiru kantuko bilduma batek denboran honela irautea ezinezkoa izango da ziurrenik.
|
|
|
«Garai batean erabat sinetsita nengoen egile baten ausardia neurtzeko ezinbestekoa zela bere lanen formei erreparatzea. Baina
|
urteak
joan ahala konturatu nintzen idazle ausartak, batez ere, bere inguruan eta bere baitan begiratu eta gero, handik jasotakoak zorrotz ematen ikasi dutenak direla». Iban Zalduaren lan berriaren aurkezpenean partekatu du gogoeta Pello Lizarraldek, eta, ezbairik gabe, egile ausarten artean kokatu du hura:
|
|
|
|
Urteak
joan ahala, norberak bere amaren itxura gero eta handiagoa duela ohartuko gara, ez fisikoki bakarrik, baita izateko moduan ere. Amak egindako ibilbidea jarraituko dugu, modu lausoan bada ere.
|
|
|
Gero, urteak igarota, euskaraz irakurri dudanean, hobeto. Nire irakur gaitasuna hobetu egin da
|
urteak
joan ahala, entrenamenduari esker. Hauxe bera esan nizuen Virginia Woolf-en Gela bat norberarena irakurtzen ari ginela; askoz gehiago kostatu zitzaidala erdaraz irakurtzea, zentzua harrapatzea, lehen atalean Virginia Woolf-en pentsamenduaren hariari eustea, euskaraz irakurri nuenean baino.
|
|
|
|
Urteak
joan ahala, mendea betetzen da, eta mendeurren eta mendemuga araututa daude −urteurren/ urtemuga bikotearen eredura− ‘gertaera gogoangarri baten mendea edo mendeak betetzen diren urtea’ adierarekin. Kontuan izan, azkenik, ‘mendearen amaiera’ adiera ere baduela mendemuga hitzak, esaterako, horrelako esaldietan:
|
|
|
|
Urteak
joan ahala, hastetik errepublikaren aldekoak ziren jende batzuk ere okaztatuak agitu ziren; haietan bi euskaldun handi, Unamuno eta Kanpion.
|