|
2000
|
|
|
Bost
|
urte
inguruko epean Europako hiritarrek (Espainia, Frantzia eta Euskal Herrikoak ere) dute oraingo erretiro pentsioak jasotzen jarraitu, demografiaren beherakada zuzentzen ez bada edo etorkinekiko jokabide murriztailea aldatzen ez bada. Herrialde batzuetan, Alemanian edo Italian esaterako, epe hori hiru urtetara muga daiteke.
|
|
|
Duela gutxi" Printze txikia" eman ondoren, 27
|
urte
inguruko mutil bat hurbildu zitzaigun eta umea zela gurasoekin Mexikora joandakoa zela kontatu zigun. Ez zekien nola baina," Printze txikia" ren kaseta bere etxera iritsi zen.
|
|
|
Ana Pimienta eta Iñaki Salvador-en Vaiven teatroa taldearekin" Lotsagabeak" izeneko lana zuzenduko dut hogei
|
urte
inguruko aktoreekin; freskagarria da gazteekin lan egitea, ilusioa eta ikasteko gogo bizia dutelako. Bestalde, Adosekin haurrentzako lan bat egingo dugu arrazakeriaren gaiarekin hunkitzeko.
|
|
|
Ondorioz, euskal letren barrutian ari den hogei
|
urte
inguruko literatura arloko jardun honek Joseba Sarrionandia euskal literaturaren protagonista garrantzitsuenetako bat bilakatu du, irakurleen, kritikoen nahiz idazleen aukeraz.
|
|
|
katu gernuaren urrin mina, amatxi zenaren etxearen gomuta ezabatuen ordezko, edo" Talco" hautsen balaku oretsua, anai arreba berriren baten etorrerari lotzen dudana. Bertzelakoan, hamahiru
|
urte
ingurukoak ditut lehen lehenak eta, hamahiru urtetan, imajina izugarriak kaskoratzen zitzaizkidan, lo arinak lo astunari zainak erauzi ondoan, erdi amets erdi ernai egiten nituen goiz orenetan. Imajina horietarik lazgarrienean —zer eta apez bat, ostia kontsagratua landatzen emakume baten iztape beltzean— anabasten zitzaizkidan nire orduko bi obsesioak:
|
|
|
" Lauaxetaren antza dik benetan", esan nion neure buruari: 30
|
urte
inguruko gazte lerden bat, pipiolo itxura erabatekoa behetik hasita goraino. Aurpegi mehe eta garbia, betaurreko biribilak, ile laburra atzeraka orraztua, arropak ere dotoreak oso, gorbata eta guzti, baina aspaldiko moldekoak...
|
|
2001
|
|
|
Gaur egungo upelek leihoa upel buruaren behealdean izaten badute ere, lehenagokoek erdialdean izaten zuten. Altzako Gartziategi sagardotegian 200
|
urte
inguruko upelak dituzte. Bertako nagusia zenak egiten zituen.
|
|
|
Bezeroa, berriz, 40
|
urte
inguruko bidaiari ezkongabe edo seme alabarik gabea da, lau eguneko egonaldiagatik 100.000 pezeta (601 euros) inguru gastatuko duena.
|
|
|
Artoaren laborantza, seguruenik, Erdialdeko Amerikan sortu zen, bereziki Mexikon, eta handik iparraldera zabaldu zen Kanadaraino eta hegoalderantz Argentinaraino. Artoaren existentziaren ebidentziarik zaharrena, 7.000
|
urte
ingurukoa, Tehuacán ibarrean (Mexiko) aurkitu dute arkeologoek, baina litekeena da Amerikako bigarren mailako beste zentro batzuk egotea. Zereal hori funtsezko artikulua zen maien eta azteken zibilizazioetan, eta zeregin garrantzitsua izan zuen erlijio sinesmenetan, jaietan eta elikaduran; bi herriek ere esaten zuten haragia eta odola artoz osatuta zeudela.
|
|
|
Hala ere, patologia horrek 65 urtetik gorakoetan duen eragina %30etik %35era bitartekoa da. Azterlan horretako datuen arabera, 20 urtetik gorako biztanleen %14, 8k lunbalgia du; beraz, kalkuluen arabera, 4,5 milioi espainiarrek jasaten dute aldaketa hori, eta 50
|
urte
inguruko pertsonei eragiten die, batez ere. Era berean, lunbalgia kronikoa duten pertsonen prebalentzia %7, 7koa da eta 2.300.000 espainiarri eragiten die.
|
|
|
Izotz naturalaren jatorria 5.000
|
urte
ingurukoa da Txinako zibilizazioan, eta haren oinarrizko funtzioak elikagaiak kontserbatzea eta izozkiak fabrikatzea ziren. Ondoren, elikagaiak hotz mantentzeko erabili zen.
|
|
|
“aoacatl” edo “ahuacatl”. Tehuacanen (Puebla) aurkitutako proba arkeologikoetan oinarrituta sortu da Mexikon, eta 12.000
|
urte
inguruko antzinatasuna du. Azterketa sistematikoek 500 barietate baino gehiago sailkatu dituzte, eta horietatik gehienak barietate komertzialtzat hartu dira, hau da, eskala komertzialeko ekoizpenera egoki daitezkeenak.Barietate kopuru handi horretatik gehienek arazoak zituzten produktibitatean (ekoizpen denbora, ziklo osoa, kantitatea), nutrizio kalitatean (proteina edukia, koipea, etab.). eta merkaturatzean (garraioarekiko erresistentzia, etab.)).
|
|
|
Andoni bertan zegoen, larru beltzezko sofa luze batean eserita lo kuluxka eginez. Itxuraz lodikotea zen, berrogei
|
urte
ingurukoa, bibote luzea zuen eta burugaina soiltzen hasia. Gorputza eskuinetara alderatua zuen eta, etengabeko putz eta zurrungak gora-behera, pelutxezko hartz baten goxotasuna zerion.
|
|
2002
|
|
|
Zenbat literatur sari ez ote ditu jada eskuratu Fernando Morillo gazteak! Ezagutzen diogun azken emaitzan, Ibaizabal argitaletxearen eskutik plazaratu duen «Bihotz nahasiak» idazlanean, hamasei
|
urte
inguruko lau gazte aukeratu ditu idazle azpeitiar honek bere nobelako protagonista gisa, non gazte horien arteko harreman nahaspilatsuetan sakontzeaz gain, polizi nobelen ukitua duen narrazio misteriotsua tartekatu duen Fernando Morillok. Ikasturteko lehendabiziko egunean, sorpresa polita izango dute Nereak eta Maitanek, beren ikasgelan bi mutil berri ikusterakoan, eta haiek ezagutzeko ahaleginetan hasiko dira.
|
|
|
10
|
URTE
INGURUKO NESKA MUTIKOENTZAT
|
|
|
Hamar
|
urte
inguruko neska mutikoak izan ditu gogoan Iñaki Egañak «Euskal Herriaren historia» hau osatzeko orduan. Haitzuloetan bizi ziren gure arbasoetatik hasi eta 1998an espazioratu zen lehen euskal herritarrarekin amaitu arte, gure herriaren historian jazo diren gertakari nabarmenenak jaso ditu egileak hamar ataletan banatuta dagoen liburu txiki honetan.
|
|
|
Jon Zabaleta marrazkilariaren irudi alai bezain adierazgarriak lagun dituela plazaratu du Joxantonio Ormazabalek Elkar argitaletxearen Xaguxar sailean haur txikiei begira egin duen bere azkenengo idazlana, «Irri eta barre», letrak irudizkatzeko, marrazkiak begiratzeko eta jolasteko aproposa izan eta inor ez aspertzea helburu dituen liburu hau. Sei
|
urte
inguruko haurrengan pentsatuz dago osatua, eta berdin eskaintzen du antzerkiaren berri, hegazkin batera igoz gero ikus daitekeen panorama, hitz jokoak, aho korapiloak, poematxo jostariak, abesti herrikoiak, erantzun eta guzti daukaten igarkizunak, Xelebrelandian bizi den jendearen ohitura eta gorabeherak, lau orrialde ezberdinetan agertzen den Barrehiztegia, Don Ebaristoren lanbidea asmatzeko mod...
|
|
|
Bestetik, ordea, bada berrikuntza bat oraingo araudian, berez ondo etorriko zaiena 1967ko urtarrilaren 1a baino lehenago kotizatu ez duten 60
|
urte
inguruko langileei, baldin enpresan arazoak badituzte edo langabe aldi luzekoak badira. Eta, honetan datza berrikuntza:
|
|
|
Euskararen egun bat izaten zen, eta hori zabaldu beharra sentitzen nuen. Giroa oso politizatua zen, Franco oraindik bizirik, eta hogei
|
urte
inguruko gazteak mugitzen hasi ginen. Inguruan koadrila aproposa suertatu zitzaidan, zorionez, eta erraza egin zitzaidan giro hura indartzea.
|
|
|
Eta pertsonaiak aipatu ditugunez, erran dezagun, espero zitekeenaren ildotik, galtzaileak, marjinatuak, direla nagusi eleberrian. " Gihar zakuak" diruditen polizia bortitzak, autobideetan lapurretak egiten dituzten bandak, zubipean bizi diren etorkinak,... eta batez ere, berrogei
|
urte
inguruko Edu Saragueta kazetaria, eleberriko protagonista: edalea, banandu berria, eta lantegian arazoak dituena.
|
|
|
Parmenides, ordurako, urtheez zamatua zegoen, hileak zuritsu, bainan anartean eder zen eta iduri leinargiko. Zenon, ordean, berrogoi
|
urthe
inguruko zan, soin egoki eta begitarte atsegineko. Parmenidekin kutun bizi omen zan.
|
|
|
Elebarri honetan, joanaren ikutuak eta oraingo aldiko ñabardurak eurrez garatu dira. " Jaioko dira" lanean orain berrogetamar
|
urte
inguruko giro ta jazoerak taiu asmoz agertzen zirean. IRRIBARREA... honetan, ostera, orain urte ta erdi idatzia danez, giroaldi horretakoen alboan eta lardaskatuz, lehenagoko zerak be aitatzen dira.
|
|
|
Errege bikingoaren hilobiaren ondoan, krosshaugen izeneko 1000
|
urte
inguruko harrizko harria ipini zuten. Ingalaterrako kristauak Eskandinaviara iritsi ziren garaikoa da; jainko paganoei eta antzinako mitologia nordikoan hain ospetsuak ziren troll ei aurre egitera etorri ziren Ingalaterrako kristauak.
|
|
|
Elikadura helduaroan (40
|
urte
inguruko adinean)
|
|
|
Nolanahi den, nahiz eta oraindik belaunaldi ordezkapena bermatzetik urrundagoen, ugalkortasunak suspertze neurritsua izango du. Ugalkortasunaren hobetzehori ama gazteenengandik etorriko da, zeren 30 urte arte tasak jaisten jarraitukobaitute, eta berrogei
|
urte
inguruko adinetan, ugalkortasuna oso urria baita.
|
|
|
irakasle gehienak, irakasle euskaldun gehienak, alegia? 40
|
urte
ingurukoak dira; batez beste, hamar bat urte eman dute unibertsitateko jardueretan; 1990eko hamarkadan sartu dira gehienak, erdiak bainagehiago 1990eko hamarkadan unibertsitatean hasita; %70etik gora gaztelaniazprestatuak izan dira. Horiek guztiak estimazioak dira, laginketa baten bitartez eginden ikerketa batean lorturikoak.
|
|
|
Tuberkulosiaren presentzia 3.000
|
urte
inguruko egiptoar momia batean topatuzen lehenik. Gaixotasun horrek, garatuta dagoenean, marka nabariak uzten ditubizkarrezurretan.
|
|
|
Salbuespenak salbuespen, oro har, euskal historialariok iritzi baikorra planteatu izan dugu geuk landutako historiografiari buruz. Baieztapen horren arrazoia, nire ustez, ikerketa arloan nagusi eta buru den belaunaldiaren ezaugarrietan dago.Talde hori, berrogeita hamar
|
urte
ingurukoa, duela hogeita bost urte heldu zenikerketaren mundura, eta frankismoaren garaiko ustezko hutsunearekin egin zuentopo7 Marxismoaren eta Annalesen, edota bien eraginpean, ez zuten loturarikabertzaletasunaren inguruan erbestean garatutako lanekin, edo gutxietsi egitenzituzten. Are gehiago, hizkuntzaren eta kulturaren eremuan abertzaletasunaren berrikuntza gauzatzen zen bitartean, historia baztertuta, historialari haiek, ia guztiakerdaldunak, ekonomiaren eta gizartearen eremura bideratu zituzten beren ahaleginak.
|
|
|
Arrazoiren batengatik, trokelatze prozesua ez zen inoiz osoa izan, eta “Zumeta” erdibidean geratu zen bere burua hiltzen. Horrek portaera aberrazioen koadroa dakar, eta, ondorioz, espeziea hazten 30
|
urte
inguruko esperientzia du. “Zumetak” beste ugatz batzuk onartzen ditu, hala nola ezkontidea, habia, kopula eta arrautzak jartzen ditu.
|
|
|
Halaber, hezur birxurgapena inhibitzen eta hezurren sorkuntza metabolikoa estimulatzen lagunduko luke. Ikerketak 497 txinatar eta 30
|
urte
inguruko 540 txinatar elkarrizketatu zituen. Parte hartzaileek tea edateko ohiturei eta bizimoduari buruzko galderei erantzun zieten, hala nola ariketak egitea, alkohola eta zigarroak kontsumitzea.
|
|
|
Espainia, buruan Hala eta guztiz ere, Osasun Ministerioaren datuen arabera, munduko milioi biztanleko organo emate gehien duen herrialdea Espainia da, eta milioiko 32 emaile baino gehiago ditu urtean. Hala ere, ALCEHko presidenteak uste du tasa hori ez dela nahikoa, «giltzurruneko transplantea egiteko itxarote denbora bi
|
urte
ingurukoa baita». Garcíak erakundeei laguntza eskatu zien, «baliabideak optimizatu eta emateari buruzko kontzientziazio mezua sustatu behar baitute».
|
|
|
Beraz, nutrizio alderdia ere hazi egiten da. Hala, azterlanaren arabera, 10 eta 13 urte bitartean ia erbesteratuta dauden barazkiek gora egiten dute 20
|
urte
inguruko gazteen kasuan, baina esnekiak baztertu egiten dituzte. Gustua ere adinarekin “aditzen” da, eta elikagai gehiago konbinatzeko joera dago.
|
|
|
865 pertsona bizikletaren aurrean, 102 pertsona eta Santiagora zaldiz iritsi ziren bi erromes. Erromesen batez besteko adina 40
|
urte
ingurukoa da, eta teknikariak dira, lan mailan, talderik handiena osatzen dutenak, gero lanbide liberalak eta erretiratuak. Bide Frantsesa da, oraindik ere, 907 erromesekin Santiagora iristeko faboritoa, guztizkoaren% 93,6 Hala ere, aurten igoera nabarmena izan da bai Iparraldeko Bidean bai Zilarrezko Bidean,% 2,37 eta% 2,27, hurrenez hurren.
|
|
|
Nolanahi ere, mantentzean ur gehiegi izatea saihestu behar da. Oihuak egitea onuragarria da seiek edo zazpi urtez behin, eta 20
|
urte
inguruko bizitza bermea ematen du. Labanketa ziklo laburrei jarraituz gero, zuraren milimetro batzuk baino ez lirateke konponduko; aldiz, errehabilitazioa atzeratzen bada, material gehiago lixatu da.
|
|
2003
|
|
|
Baina gertakizun bitxiak izan ditut entzuleekin. Orain gutxi 80
|
urte
inguruko gizon bat etorri zitzaidan, arrosa batekin. Egunero entzuten omen nau.
|
|
|
Ikerlariek gure garaiko eta kontinente guztietako 2.000 emakume ingururekin egin dituzte frogak eta hauen guztien Y kromosomaren (emakumezkoek bakarrik dute) 167 markatzaile genetiko aztertu dituzte. Hortik ondorioztatzen denez, gizonezkoen lehen hedapen demografiko handia orain dela 18.000
|
urte
ingurukoa da.
|
|
|
38 Idatzirik horrezaz ezer ez egokeran, eta etxekoek ere ziur ez dakitenez, guztiz da gaitza obrak zehatz datatzea. Hala ere elaberrian ez dakigu lehenengo ala bigarrengo idaztaldian idatzita, 1950gn
|
urte
inguruko Madrile gogoratuz ohar hau egiten du: " Urte asko dira ta oraingo Madrid ezta ordukoa.
|
|
|
Zubiri, elefante baten moduko gizon handikote bat, bi kiloko ogi bana ziruditen eskuekin. Berrogei
|
urte
inguruko mutilzahar amerikanu ta euskalduna, sei urte ziran Fernando ta Inasinera etorri zala. Etzuan lanik egiten eta bere bizimodua azkeneko urteetan beti berdina izaten zan.
|
|
|
Karrerako boskarren edo seigarrenean izango zan, hamasei
|
urte
inguruko mutil gaztetxua nintzala. Gogoan dot zelan egin neban gerotxuago" filosofo" nintzala, antzerki antzeko idazlantxu bat, Santa Katalina egunerako(" filosofoen" jaia orduan Seminarioan), eta lan horren gaia Lizardiren Xabiertxoren eriotza tik hartu neban.
|
|
|
Maiz, sinonimotzat menopausia eta climaterio hitzak erabiltzen dira, nahiz eta esanahi bera ez izan. Menopausia terminoa hilekoa uzten den uneari dagokio bereziki, 50
|
urte
inguruko adinera aurkezten baita (bi urte lehenago edo bi urte geroago). Bestalde, klimaterio terminoak menopausia agertu aurreko eta ondorengo aldiari egiten dio erreferentzia, eta 5 eta 15 urte bitarteko iraupena du.
|
|
|
“rolak beste batzuk dira, familia motak aldatuz doaz, emakumea lan merkatuan sartu da”. Azken alderdi horren ondorioz, 30
|
urte
inguruko emakumeak kezkatuta daude “amatasunaz, bikote bizitzara egokitzeaz eta, ondoren, etxeko lanak ez zaizkielako atsegin edo etxeko eta kanpoko lanak partekatzen ez dituztelako”. Bestalde, gizonek 28 eta 32 urte bitartean baino ez dute behar zerbitzu hori, Sánchezek adierazi duenez, “ezkontzaren bizitza iristen denean gutxiago deitzen dute”.
|
|
|
O ro har, Euskal Autonomia Erkidegoan zinemara joan ohi den hiritarra emakumea litzateke, adinez 31
|
urte
ingurukoa, Lanbide Heziketa edo batxilergo ikasketak ditu, familiaz erdi mailakoa, ez da lanean ari, hiru hiriburuetako batean zein 10.000 biztanletik gorako herrietan bizi da eta, batez beste, hiru hilabetetik behin edo zinemara joan ohi da.
|
|
|
Azterketek hala diote, behintzat. Hogeita hamabost
|
urte
inguruko emakume batenak dira eta gorpua zatitzeko egin dituzten ebaketak, motozerra elektriko txiki horietako batekin eginak dira.
|
|
|
Nolakoa zen andrea, galdetu du Damianek eta forentseak ematen dio erantzuna. Esan dizudan bezala, hogeita hamabost
|
urte
ingurukoa, hirurogeita bost eta hirurogeita zortzi kilo bitartekoa, odola A motakoa. Bularrean eta sabelean egindako zazpi labankadaz hildakoa.
|
|
|
Inork ez ditu bilatuko Hondarribiko golfean, Zoriona bezalako etxe dotore eta burges batean. Hogei
|
urte
ingurukoak dira bi gazteak, eta Izpizuak ez zekien zer egin zuten, baina ihesi zetozen eta loba propioa du Leire. Bere arreba Lorearen alaba.
|
|
2004
|
|
|
Pablo Gonzalez ere, 54
|
urte
inguruko langilea bera, itsasontzi hartara iristen saiatu zen poliziaren gandik eta poliziak erabilitako benetako suatik babesteko. Baina ezin izan zuen itsasontzira iritsi.
|
|
|
Joan den apirilean zuhaitza hilik zegoela jakin genuen, iazko abuztuko bero handiak jota. Batzar Nagusietako presidente Ana Madariagak orduan adierazi zuenez, datorren urtarrilean hamabost
|
urte
inguruko kimua landatuko da bertan. Horretarako, ordea, lehenik aukeratu egin da, Gernikako zuhaitzak kimu asko baitauzka, etxalde berezietan landaturik.
|
|
|
Hauen bidez, erakutsi nahi ditut bi gizarte, bi testuinguru eta bi garai: batetik, ama gazte zenekoa, orain dela 50
|
urte
ingurukoa; eta bestea alabarena, gaur egunekoa. Agertu nahiko nuke batak eta besteak bizi izan dutena zein ezberdina izan den, baina aldi berean azpimarratu zein berdina den dena.
|
|
|
Zenbait kasutan elkarrizketa soiletatik jasotako informazioa ez da nahiko izaten »aditzaren edo izenaren morfologia jasotzerakoan batik bat», eta galdetegi zehatzak egin behar izan ditu. Galdetegiak elkarrizketak baino astunagoak izaten ei dira eta horregatik pertsona gazteagoak aukeratu dituzte horretarako, hirurogei
|
urte
ingurukoak. Gainerakoan lau ezaugarri bete dituzte elkarrizketatuek:
|
|
|
Aseguratutako pertsona gehienek bizi aseguruaren epe laburreko premia izaten du, 20
|
urte
ingurukoa (aski, adibidez, seme alabak heldu eta beren buruaren eskuko izan daitezen).
|
|
|
Muga pasatuz gero beste taxi bat hartu behar zen. Kontrol batzuetan 18
|
urte
inguruko mutil eta neskak egoten dira, derrigorrezko soldadutza egiten ari direnak. Horiek agintzen dute kontrol horietan.
|
|
|
Ekarri berri zituzten gaixo biren alarauek ez ziguten utzi jarraitzen. Hamabi
|
urte
inguruko neskato bat zen gehien kexatzen zena; izan ere, bi hankak zeuzkan egoera txarrean, horrela esan zuen Suhak, erizainari entzun zion-eta. Bestea emakume zahar bat zen, eta besoa zeukan erreta.
|
|
|
Hori bai, dena zegoen garbi. Egunero etortzen ziren bi emakume gazte eta hamalau
|
urte
inguruko neskato bat garbiketak egitera.
|
|
|
Apur bat harantzago zegoen emakume adinduari ez zitzaion zerrendarik ikusten, baina nahiko txarto zegoela ematen zuen. Aurrez aurre, bi
|
urte
inguruko haur bat, begiak, sudurra eta ahoa bakarrik ikusten zitzaizkiona, beste guztia bendaz loturik baitzuen. Bere ondoko ohean zortzi hamar urteko mutiko batek begiak bakarrik zeuzkan estalita.
|
|
|
Bere ondoko ohean zortzi hamar urteko mutiko batek begiak bakarrik zeuzkan estalita. Hurrengo ohean etzanda berrogei
|
urte
inguruko emakumea; ez zirudien zaurituta zegoenik, baina haren auhenak entzuten ziren. Eta honen aldamenean gizona ala andrazkoa ote zen ikusten ez nuen beste bat.
|
|
|
Batez ere ekipo informatikoetan nabaritzen da. “80ko hamarkadaren erdialdean edo amaieran, ordenagailua ez berritzeko asmoz erosten zen, behin betiko matxuratu arte, eta hamar
|
urte
inguruko itxaropena zuen. Gaur erosle batek badaki bere ekipoak ez duela bost urte baino gehiago iraungo, eta bi edo hirutik gora jada ez da errentagarria matxura izanez gero konpontzea, edo prestazio sofistikatuak nahi badira erabiltzen jarraitzea”, azaldu du Julián Gómez sektoreko enpresa bateko arduradunak.
|
|
|
Espezie horiek leku irekietan eta tamaina txiki eta ertaineko lurreko ugaztunetan espezializatutako eremuetan ehizatzeko egokituta daude. Klima aldaketak Mitokondrioko DNA aztertzeko tekniken bidez, Ferrerrek eta Beltzak zehaztasun dezentez datatu dute bi espezie pareen bereizketa, milioi bat
|
urte
ingurukoa, Plistozeno goiztiarrean, Kuaternarioaren hasieran. Lurraren garai hartan, aurrekaririk gabeko klima aldaketak izan ziren nagusi, eta glaziazio biziko etapak eta glaziazio arteko periodo beroagoak tartekatu ziren, egungoa bezalakoak.
|
|
|
2005 urtetik aurrera jaiotako haur espainiarren bizi itxaropena 100 urtekoa izango da, orain dela gutxi arte 85 urte artekoa, Zahartzearen aurkako eta Longebitateko Medikuntzako III. Kongresua, atzo Valentzian amaitu zena, antolatzeko iturrien arabera. Jorge Planas Zahartzearen Aurkako eta Bizitza Luzeko Espainiako Medikuntzaren Elkarteko (Semal) idazkariak “historiko hazkuntza” kalifikatu zuen; izan ere, Gizateriaren gehienezko adina 120
|
urte
ingurukoa da eta oso denbora gutxian 150 urtera arte luza daiteke. Bestalde, iturri berberek nabarmendu zuten ozonoterapiako tratamenduak, odoleko ozono injekzioen bidez, Espainiako zahartzearen aurkako medikuntza pazienteek gehien eskatzen dituztenak bihurtzen ari direla.
|
|
|
Tim O’Connor ek, Floridako Osasun Saileko bozeramaileak, esan zuen pazienteei “botox injektatu zitzaiela”, eta, gaixotasuna baieztatu ez bada ere, toxinaren aurkako antidotoa eman zitzaien, sintomak zituztelako. Floridako pazienteak (50
|
urte
inguruko gizon bat eta emakume bat) zainketa intentsiboetan daude Palm Beach hirian (ekialdean), eta igande gauetik aurrera arnasgailu artifizialak dituzte. Haiek zaintzen dituen medikuak, Charles Schallop ek, herriko komunikabideei esan zien Fort Lauderdaleko klinika batean (Palm Beach en hegoaldean) injekzioak jaso zituztela eta beste bikote bat egun berean tratatu zutela.
|
|
|
" Eskolarik gabeko arratsalde batean –hamar urte inguru izango nituen–, auzo honetako mutiko birekin nengoela, mutil zaharrago bat batu zitzaigun, gu baino indartsuagoa eta astakirtenagoa, 13
|
urte
ingurukoa. Eskolako ikaslea zen, jostun baten semea.
|
|
|
Martin geldi geratu zen, Ezquerrari baino gehiago eskuan zituen txanponei begira. Hamabi
|
urte
inguruko mutil koxkor bat gerturatu zitzaion eta, lotsabako, eskua luzatuta, emon! esan zion Martini.
|
|
|
Pertxenta zen, oso gaztea, hamabost
|
urte
inguruko, gorrixka ilea, gona morea, eta euskaldun berriaren azentua.
|
|
2005
|
|
|
Baionako gatza, Donostiako auto lasterketak, Iruñeko Sanferminak, Biga espartinak, Izarra likorea... hori dena eta gehiago iragartzen dute egunotan Baionako Euskal Museoko hormek. Duela 100
|
urte
inguruko publizitate kartel hauek garaiko euskal gizartearen isla dira, politikaren isla, aisiarena, hizkuntzarena eta, nola ez, estetikak izan zuen jauziarena.
|
|
|
Liburu edo filmetik gertuago dabilen aisi mota hau dezente konplexuagoa da eta, nahasketaren arrazoi bat, produktua definitzen duen terminoaren osagaietako bat joko hitza izatean datza (erabiltzailearen adina 20
|
urte
ingurukoa den arren).
|
|
|
Esperientzia handiko gizona zen, bai, aurkezlea, baina egoera hartan, hasieran, deseroso sentitu zen; gero, bere ingurura begiratu zuen, balizko zelatarien zelatan balego bezala, bera berrogei
|
urte
inguruko gizona baitzen, ororen buruan, eta neska hamahiru hamalau urte ingurukoa; eta, azkenik, so azkar batez goitik behera so egiten ziola, esan zion:
|
|
|
Esperientzia handiko gizona zen, bai, aurkezlea, baina egoera hartan, hasieran, deseroso sentitu zen; gero, bere ingurura begiratu zuen, balizko zelatarien zelatan balego bezala, bera berrogei urte inguruko gizona baitzen, ororen buruan, eta neska hamahiru hamalau
|
urte
ingurukoa; eta, azkenik, so azkar batez goitik behera so egiten ziola, esan zion:
|
|
|
Edozelan ere neurri batez Herranen belaunaldiko jendea nagusitzen da kolaboratzaile aktiboenen artean, hots, 1850 aldera jaioak. Ez dugu uste, hogeita hamar
|
urte
inguruko talde horren belaunaldi ezaugarriak eta bizipenak (isabeldar garaian jaioak izatea, Seiurtekoan politikan sartzea, e. a.) direnik Revista n parte hartzera bultzatu zituenak, nahiz akaso foru abolizioa moduko esperientzia komunek eragin. Euren presentziaren azalpen itxurosoagoa, Herranekiko adiskidetasunak ematen du, honen lagun kolaboratzaile asko, bizilegeagatik, adinkide baitziren, eta hortaz, halabeharrez, XIX mende erdialdera jaioak.
|
|
|
Etenune hauek mugatutako segmentuak 30 eta 100 km bitartekoak izan ohi dira eta ganbera magmatikoaren hausturekin erlazionatzen dira. Geologikoki bizitza laburreko egiturak direla dirudi, 10.000
|
urte
ingurukoak. Zabalkuntza abiadura moteleko gandorretan maila honetako etenuneak sumendi kateen arteko hutsuneak dira.
|
|
|
X eta Y sexu kromosomek duela 300 milioi
|
urte
inguruko jatorri bera dute
|
|
|
José Luis Neno azterlanaren egilearen arabera, 65 urtetik gorakoen kontsumo potentziala nahiko txikia da. Hala ere, autoreak dio 40
|
urte
inguruko pertsonak adin horretara iristen direnean erosteko ahalmen handiagoa izango dutela eta gaur egun dituzten ohituren antzekoak izango dituztela. Espainiako populazioaren bilakaeraren arabera, 65 urtetik gorako pertsonen kopurua hirukoiztu egingo da 2050ean.
|
|
|
Burgosko aztarnategi horretan, hogeita hamar bat eskeleto aurkitu zituzten adin eta sexu ezberdinetako gizabanakoen artean, hezurren leize ezagunean. Gainera, Atapuercako humero batek eman zuen Lezetxikiko hezurra heilbeharko gensi batekoa izan zitekeela ohartarazteko arrastoa; izan ere, ia “berdin berdinak” dira, eta Aranzadiko taldeak berretsi egin nahi du hori, aurtengo udan inguru berri batean egindako hondeaketen bidez. Izan ere, 150.000
|
urte
inguruko geruzak aurkitu dituzte han, eta garai hartan bizi izan ziren prenandal horiek. Homo heildebigensiarekin zerikusia duten aurkikuntzez gain, Aranzadiko kideek neanderthalekin zerikusia duten beste batzuk ere aurkitu dituzte Lezetxikin; esate baterako, 70.000 eta 80.000 urte bitarteko hezur puntzoi bat, Arrizabalagak garrantzi handia eman ziona, duela gutxira arte uste baitzen giza espezie horrek ez zuela gaitasun aski hori egiteko.
|
|
|
Espainian etxerik ez dutenak oso talde ugaria ez diren arren, Caritasen eta Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) azken azterketetan, 27.000 eta 30.000 pertsona artean daudela esaten da, eta, Europako beste herrialde batzuek egiten duten bezala, txaboletan edo ontzi azpietan bizi direnak ere sartuko balira, kopurua 3 milioikoa izan daitekeela. Oinarrizko beharrak betetzea Elkarte horien arabera, etxerik ez duten pertsona gehienek 40 urte inguru dituzte, baina gero eta gehiago dira harrera zentroetan beste pertsona batzuk ere, hala nola etorkin gazteagoak, 30
|
urte
ingurukoak, lehen harrerako zentroetan eta oinarrizko beharrak betetzeko zentroetan, hala nola jantokian, dutxetan, gaua pasatzean, %70 baino gehiago. Emakumeak %15 eta %20 bitartean izan daitezke.
|
|
|
Hirurogei
|
urte
inguruko gizona zen; jaka argia, ile zuri ugaria, alkandora urdina...
|
|
|
Arratsaldeko laurak ziren gutxi gorabehera eta, esan dudan bezala, eguzkiak gogotik berotzen zuen. Hurbildu ahala, berrogei
|
urte
inguruko gizasemea ikusi nuen kamioiaren ondoan. Sabel borobilak irteteko ahaleginak egiten zituen mahuka gabeko kamiseta gris baten azpitik.
|
|
|
Hirurak aldera, goiz etorritako bezeroak alde egiten hasten zirenean, gizon bat heldu zen jatetxera Opel Corsa zahar batean. Bera berrogeita bost
|
urte
inguruko burusoila zen, ez erabatekoa, baina bere bekokia asko luzatzen zen atzerantz, beso gihartsuak ageri zituen, eta gizaki ona zela iragartzen zuen bibote irribarretsu bat.
|
|
|
Osagile bi zeuden, bata nagusi eta bestea laguntzaile arituko ziren; horiez gain, inork nor zen azaldu ez zidan berrogeita hamar
|
urte
inguruko gizonezkoa, eta, bata ez zeraman bakarra, erizain gazte bat aniletako koadernoa eskuetan. Hasi aurretik eskua eman genion elkarri.
|
|
|
Antiojo zilarreztatu batzuk jarrita ordurako, organo bakoitza pisatu zuen, gero atzamarrak asko erabiliz aztertu, eta azkenik xerratan edo erditik ebaki zituen. Berrogeita hamar
|
urte
inguruko gizonak arreta handiz jarraitzen zuen dena, lepoa askotan luzatuz. Erizainak, berriz, profesionaltasun handiarekin egiten zuen dena eta osagile titularrari baino ez zion begietara begiratzen.
|
|
|
Gelara itzuli nintzenean, denak zeuden Anderren buruaren inguruan, eta, atea zeharkatu bezain azkar, niregana jiratu zituzten une batez euren buruak. Osagile titularrak niregana begira jarraitu zuen besteak berean jarri zirenean berriro; berrogeita hamar
|
urte
ingurukoak, ahopetik, erizain irribarretsuarekin hitz egiten zuen bitartean, osagile laguntzailea ohantzetik apartatu eta, guri bizkarra erakutsiz, lehengo gurpildun mahaira itzuli zen.
|
|
|
Toki madarikatu hau da! –beste atxiki arin bi eman zizkion zigarroari, eta gero, urduri, zanpatu egin zuen zigarroa hautsontziaren aurka– Hemendik alde egin behar dugu edo Alexek ere berdin bukatuko du –eta begirada hamar hamabi
|
urte
inguruko mutil baten argazkira zuzendu zuen: mutila gerritik gora baino ez zen ikusten eta elastiko berde bat janzten zuen, baloi zuri beltza esku artean.
|
|
|
New Yorken kontseilari ibiltzen naiz, eta gauza asko ikusten ditut han. Guraso askok eta askok, berrogei
|
urte
inguruko buelta horretan, krisian (hots, grekoz krisis azterketa da) sartzen direla eta beren buruei galdetzen dietela: nire bizitza zer izan da?
|
|
|
Beste batzuek matematika, edo espainol literatura edo... 17
|
urte
inguruko ikasleekin aritu nintzen.
|
|
|
Lan zaharrak eta, haiek egiten zituzten. Baserrikogazteek, orain hiru rogei
|
urte
ingurukoak direnak, esaterako, ez dute ezagutu lihoa egiten. Aitona amona zaharrak ezagutu nituen hori egiten zekitenak.
|
|
|
1800
|
urte
inguruko Humboldten biraketa linguistikoan geratuko gara jarraian eta, zenbait iruzkigileren laguntzarekin, bere" antropologia konparatua"" hizkuntzen estudio konparatu" batean nola konkretatzen den azaltzen saiatuko gara. Gogora ekartzekoa da, berriz ere, haren euskal bidaiek eta ikerketek paper garrantzitsua jokatzen dutela hizkuntzaren" aurkikuntza" honetan.
|
|
2006
|
|
|
Duela bi mila
|
urte
ingurukoak dira Euskal Herriari eta euskaldunei buruz ezagutzen ditugun lehenengo testigantza idatziak. Erromako geografo eta historialariek idatzi zituzten.
|
|
|
Donostia hiriko Kutxa literatur lehiaketan aurtengo ipuin saria jaso duen kontakizuna da Xabier Etxaniz Rojoren Marrazkiak. Duela egun batzuetatik goizero taberna txoko batean biltzen diren berrogeita hamar
|
urte
inguruko gizona eta emakumea ditu protagonistak. Maitemindu egin dira.
|
|
|
Hogeita hamar
|
urte
inguruko, ezkongai, gizarte hezitzaile.
|
|
|
Seguru asko faktore garrantzitsuena da, batez ere emakumezkoei dagokienez.Azken hamarkadetan ama izateko adina gero eta gehiago atzeratu da Hego EuskalHerrian: egun, erditzen direnen batez besteko adina 32 urtekoa da, kontuan edukibehar delarik ere lehen erditzearen batez besteko adina 29
|
urte
ingurukoa dela.Erditzeko adinaren atzerapen honek badu ikasketen luzerarekin zerikusirik etabaita lan munduan nolabaiteko egonkortasuna lortzeko zailtasunekin. Baina baitaere gaztaroaren luzatzearekin eta umeak eduki baino lehen gaztetasunarekin lotutako zenbait etapa agortu behar diren konbentzimenduarekin (bidaiak, gau festak, bikote intimitatea...).
|
|
|
Higidura horren periodoa oso luzea da, 25.800
|
urte
ingurukoa. Baina hala ere, zodiakoa sortu zenetik hona, biratu duen angelua erraz nabari daiteke.
|
|
|
Hori ez da ikusten Digg en, askoz ere serioago hartzen dute. Sortzaileen arabera, Digg en hogei
|
urte
inguruko gizon askok izaten dute esne txarra, eta asko gustatzen zaie horixkak izatea bozketetan. Menéame n hogeita hamar urte baino gehiago daude.
|
|
|
Trikimailuak Ikerketak, gainera, lege trikimailu batzuk aurkitu ditu utzarazpena atzeratzeko, hala nola prozeduran ez agertzea eta ofiziozko abokatu eta prokuradorearen izendapena eskatzeko epaia eman arte itxarotea, apelatzeko. Apelazio horiek ia inoiz formalizatzen ez diren arren, arguciei esker
|
urte
inguruko atzerapenak lortzen dira. Azken Erreforma Prozesalarekin epeak laburtu egin dira prozeduraren fase honetan, nahiz eta emaitza luzeei eutsi “epaitegien saturazioagatik”, azaldu du Lourdes Alborecak, Alboreca Abogados de Vivienda enpresako zuzendariak.
|
|
|
–Egia erran, ez dakit –Maiderrek sorbaldak goratu zituen– Haurra nintzen garai hartan. Duela hogei
|
urte
inguruko aferez ari gara, egin kontu. Uste dut gizonak alde egin zuela.
|
|
|
kirol pixka bat egiteko balioko zidan, giharrak lantzeko, aire garbia hartzeko... Nire antzera beste hogei bat boluntario ziren lantegi hartan, ni baino gaztexeagoak gehienak, hamazortzi hogeita bi
|
urte
ingurukoak, neska eta mutilak erdibana. Baziren frantses batzuk, italiarren bat, beste bat japoniarra, pare bat aleman, eta beste guztiak Espainiaren mosaikoa osatzeko moduan:
|
|
|
Berrogeita hamar
|
urte
inguruko gizon sendoa zen. Osasuntsu zirudien, baina begirada zuen arraroa, zoroaren begirada.
|
|
|
Hoteleko harreragilea bikote batekin zebilen: berrogei
|
urte
inguruko gizonezko bat eta emakume gazteago bat. Gizonak golf zaku bat zeukan aldamenean, larru berde ilunaz taiutua.
|
|
|
Tira, gau hotz hartan, Reba eta biok tabakoaz gora eta behera ari ginela, atea jo zuten. Hamasei
|
urte
inguruko neskato potolo bat, poltsatzar bat eskuan gorde ezinik. Betaurreko handiak zeuzkan, eskolako ikasle abantailatuek erabiltzen dituztenen antzekoak.
|
|
|
Antoniok ez dio gezurrik esan nahi, ondo baitaki Edurne berehala kontura daitekeela, eta ondorioz, hitzik esan gabe, argazkia zorrotik atera eta emakumeari eman dio. Sei
|
urte
inguruko neskato baten aurpegi biribila ageri da erretratu nabarmenki handituan. Almendra itxurako begi txikiak eta irribarre baten hasiera dirudiena sudur azpian.
|
|
|
Zerbitzariari garagardoa eskatu bezain laster, hogeita hamabost
|
urte
inguruko gizonkote bizardun bat inguratu zitzaidan, garagardo pitxerra eskuan hartuta.
|
|
|
Joxanek zeharka begiratu die ondoko neska biei. 24
|
urte
ingurukoak dira. Laranja koloreko ilea daukanak niki estua gorantz jaso eta prakak lotzen dituen botoia eta gerrikoa askatu ditu.
|
|
|
Tabernan dozena t’erdi bezero. Denak gizonak, gehienak hirurogei
|
urte
ingurukoak. Telebistan futbol partidu baten irudiak.
|
|
2007
|
|
|
Hemen, euskaraz dakitenen kopurua %30 ingurukoa dela uste dugu eta Arrosari esker ia %45a hizkuntza honetan da. Nolanahi, 35
|
urte
inguruko belaunaldia ari gara orain lanean, baina belaunaldi berrien artean euskaraz dakien jende gehiago dago eta euskarak geroz eta leku gehiago izan dezake, herritarrek beraiek osatzen baitute lantaldea". Zehazki, hainbat kolaborazio finko eta puntualagoez gain, 25 kide inguru ari dira lokutore, mantentze edota teknikari lanetan.
|