|
2000
|
|
|
Profesionaltasunaren obsesioa gainditua dagoela dirudienean, idazleak jardun minoritario batean ari direla onartzeko garaia da.Mahainguruari ekiteko, literatur generoen gaia ukituko dugu. Azken
|
urteotan
euskal literaturaren barruan zein genero da nagusi zuen ustez. Zein genero doa gora eta non daude hutsuneak?
|
|
2002
|
|
|
Jorgek esandakoa bidezkoa iruditzen zait. Egia da azken hogei hogeita bost
|
urteotan
euskal literaturak aurrerapauso nabarmenak eman dituela. Egoera hau, ordea, ez zen bat batean sortu, aurretik sustrai bat bazegoelako gertatu da.
|
|
|
90ko
|
urteetako
euskal literaturaren eta, batez ere, narratibaren ibilbidea errepasatzean, azpimarratzeko iruditzen zaidan beste alderdi bat da emakume idazleen presentziaren areago  tzea; badago emakumeen literaturaren boom batez hitz egin duenik ere. Izan ere, hamarkada horretan zehar (eta, batik bat, bigarren erdian) emakumezko egileen izen berriez hornitu da euskal literaturaren panorama:
|
|
2004
|
|
|
Denbora berean ikusiko dute idazle guztien joera kostunbrista bazen, hizkuntzan ez zutela denek Sabino Arana jarraitu. Jarraitu dutenek badute erru apur bat hogeita hamar
|
urteez
euskal literatura konformista egin bada, hoben handiagoa dute ezkerreko idazleek ez baitzioten euskarari eskerrik ez eta begirune txikienik.
|
|
|
Hala ere, badut idazle giroari buruzko komentario bat kolkoan. Aurreko batean, konpainia on batean, euskaldunik baizen ez zen lekuan (cantina mariachi batean lagun artean afaltzen geundela), ekarri zuen solasak, izan zen perpausa, azken hamar hamabost
|
urteotan
euskal literaturan gertatu den aldaketa sakonena, beharbada, idazle bakoitzak bere karrera eta promozioa zaintzea izan dela, euskal komunikabideek idazlearen irudiari eman dioten bultzadarekin batean. Horrek baditu dudarik gabe bere alderdi onak, eta ezinbestekoa izango zen seguru asko, bizi garen munduan bizi garenez gero.
|
|
2005
|
|
|
70eko hamarkadan sendotu ziren aurreko
|
urteetan
euskal literaturarako hasitako bideak. Sendotu eta azkartu egin ziren.
|
|
2008
|
|
|
Maiatzaren 23an, Oreretan: Gerra Zibila XX. mendeko azken 25
|
urteetako
euskal literaturan: galtzaileen memoria, Edorta Jimenez.
|
|
2010
|
|
|
Lehenik eta behin gogora dezagun 30eko
|
urteen
euskal literatura, lehen aldiz historian, sistema literario gisa antolatu zela, eta hori dela garai horren ezaugarri nagusia. Bide horretan noraezekoa izan zen Aitzolen lana, Jon Kortazar irakasleak bere XX. mendeko euskal literatura lanean zehazten duen moduan:
|
|
2011
|
|
|
Orain dela hogeita hamar
|
urte
euskal literatura egin nahi genuenok geure isolamenduaren kontzientzia edo ustea genuen. Jon Mirande eta Gabriel Aresti genituen erreferentziatzat, eta agian haien antzera ibiliko ginela barrundatzen genuen, gure ahalegin umila aldez aurretik frakasora kondenatuta zegoela.
|
|
2015
|
|
|
Edonola ere, azkeneko
|
urteetan
euskal literaturaren baitan garatu diren ikerketa ildo interesgarrienetakoak ditugu auzi hauekin guztiekin zerikusia dutenak. Ikusi bezala, aldizkariok, hala autonomiaren aferan nola (ondorioz) esparru literarioaren eraketarenean, berebiziko garrantzia izan zuten.
|
|
|
Gatazkaren inguruko idazketa eta literatura errealista binomio banaezin gisa aurkeztu dira azken hamarkadetan, eta gatazkaren irudikapenaren inguruko eztabaidak errealismoarena berpiztu du. Ur Apalategik aztertu duenez, 4 1980ko
|
urteetan
euskal literaturak nobela behar zuelako iritzia nobela errealistaren exijentziarekin estu lotua zen eta, orobat, nobela errealistak euskal errealitate soziopolitikoa irudikatu beharrarekin. Bestela esanda, euskal letren inguruko diskurtso kritikoak zera eskatzen zuen:
|
|
|
Esana dut nonbait azken
|
urteotako
euskal literaturarik interesgarriena eta beharrezkoena saioaren alorrean gertatzen ari dela (2014).
|
|
2017
|
|
|
Lau ipuinez osaturiko Hontzaren orduak izeneko lana obra atipikoa da: egituraren aldetik da atipikoa, lau ipuinetako hainbat elementu amankomun txirikordatuz osaturiko ezohiko eleberri baten aurrean baikaude; atipikoa da, halaber, azken
|
urteotako
euskal literaturak bazterturik zituen halako tipiko itxurako gai, zirkunstantzia, pertsonaia eta giroa berreskuraturik ere, ironiatsu datorkigulako idazlea.
|
|
2019
|
|
|
eguraldia, literatura, musika, zinema, politika eta kirola.Gai bakoitzeko 40 iritzi testu bildu ditugu, horietako erdiak balorazio positibokoak eta beste hainbeste balorazionegatibokoak. Aipatu behar da, literaturan, balorazio negatiboko iritziak biltzea zailagoa izan dela, Egañak (2013) bere lanean esplikatzen duenez, azken 30
|
urteetako
euskal literatura kritiken% 84k balorazio positiboa baitute.
|
|
2020
|
|
|
Beraz, 2019
|
urtean
euskal literaturak utzitako uzta zabaletik bost horiek izan dira urteko libururik gogokoena hautatzeko bidean lehenengo bozketa txanda gainditu eta bigarrenera igaro direnak. Martxoaren 31 baino lehen bidali dute akademiakideek horietako baten aldeko botoa.
|
|
2021
|
|
|
https://www.educacion.gob.es/teseo/irGestionarConsulta.do nez, 57 bai erreferentziei dagokienez, bai kapital sinbolikoari dagokionez. Azken horri loturik, nabarmentzekoa da azken
|
urteetan
euskal literatur itzulpenaren onespena eta balioa handitu egin dutela bai aurretik aipatzen genuen moduko ikerketek, bai itzulpen praktikak berak, bai erdietsitako kalitateak eta kalitate hori aintzatetsi izanak. Izan ere, estatusa goratzea itzulitako literatur testuek lortutako mailari ere zor zaio; urteek aurrera egin ahala, nola itzultzaileen profesionalizazioak eta espezializazioak hala hizkuntzaren eta literaturaren bilakaerak berak ez dute aurrera alferrik egin:
|
|
|
Garaien arteko diferentzia ere antzematen du NE1 ek eta denboraren joanak belaunaldien arteko euskal literaturarekiko pertzepzioan izan duen garapena agerian utzi nahi du. Orain dela 50 bat
|
urte
euskal literaturarekiko nolabaiteko" sakralizazioa" zegoela aitortu du sasoi horretako gazteen artean, eta euskal literaturak nahiz euskal kulturak gizartean zuten garrantziaz ohartarazi du. Ez hori soilik;" literaturak kulturaren baitan zuen zentralitatea" nabarmena zela dio elkarrizketatuak.
|
|
2022
|
|
|
«Esanguratsua da gure garaia islatzean zenbat jotzen den asperdurara azkenaldian, bikote heterosexual nekatuz beteta baitago azken
|
urteotako
euskal literatura. Orokorrean jolasa sumatzen da faltan».
|
|
|
Bi
|
urtez
euskal literaturako eragile feministekin sarean elkarrizketan egon ostean garatuko da topaketa. Bi egun iraungo du, goizeko 10.00etatik ilunabarreko 20.00ak bitartean.
|