|
2000
|
|
|
Lopetegi hasi zen azala betetzen eta 88tik aurrera Mattinek beteko zuen haren tokia. Xamarrek ere ekin zion
|
urte
berean eta hurrengoan Asisko Urmeneta gehitu zitzaien. Azken biek egun ere astero osatzen dute ARGIAn euren orrialdea «Gora pro nobis» izenburuarekin eta Marko Armaspach en Errobiko pirañekin batera betezen dute umore grafikoaren txokoa
|
|
|
Pentagonoak finantzatu zuen lehen froga praktikoa. 1969an, gizakia ilargira heldu zen
|
urte
berean, ireki zen ARPANET sareko lehen nodoa, Kaliforniako Unibertsitatean. Datu biltegi batera sartu ahal izateko elkar loturiko ordenadore multzoa zen berrikuntza.
|
|
|
1889an Frantziako Ohorezko Legioaren" Chevalier" izendatu zuten eta,
|
urte
berean," El Buscon" ilustrazio sortarekin urrezko domina irabazi zuen Parisko Erakustaldian, Eiffel Dorrea eraiki berri. Lanez gainezka zegoenean, hemiplejia makurrago batek jo eta 1904an hil zen Urrabieta.
|
|
|
Hurrengo partida
|
urte
bereko Gabonetan eta Atotxan izan zen; aurkari Bulgaria, eta emaitza 4 gure koloreen alde.
|
|
|
1985eko
|
urte
berean Susa argitaletxearen eskutik argitaratu zen, bestalde, Sarrionandiak eginiko beste itzulpen lan bat Marinela. Beragan eragin sakona izan duen Fernando Pessoa poeta portugaldarraren antzerki lana da itzulgaia, eta liburuan hitzaurrean dioenez," Gatazkarik eta mugimendurik ez dagoen teatro estatikoa da".
|
|
|
nan203 ere beste katexima bat agertu zen 1812an. Azkenez, Pedro Astarloaren204 liburua gelditzen zaigu aipatzeko, Bartolomeren Icasiquizunac saileko lehenengo liburukia agertu zen
|
urte
berean, 1816an, argitaratua.
|
|
|
Lehiaketa 1999ko urtarrilaren 11an zabaldu zen, eta
|
urte
bereko irailaren 2an erabaki zen irabazlea.
|
|
|
Eta
|
urte
berean, Euskal Herriari buzuz zera idatzi zuen:
|
|
|
1937ko urriaz geroztik, Junta hartako Barne Segurtasun, Ordena Publikoeta Mugen Buru izan zen Martinez Anido, eta agintean gorako urrats bat emanondoren, Ordena Publikorako Ministeritza eman zitzaion hurrengo lehen Gobernuan.1938ko martxoan Gotzainari erantzun zionean, Gobernuko Ministro zen, hortaz. Halaere, ez zen Ministro aldi luzea izan harena,
|
urte
bereko abenduan hil baitzen Jenerala (Equipo Mundo 1970: 17).
|
|
|
1999 urtean EGMren arabera, adineko hiritarren %53, 5ek entzun zuen irratia eta kopuru horretatik konbentzionalak %32, 2a hartzen du; irrati formula, ostera, %24, 6rekin geratzen da. Irrati estazioen kopuruari gagozkiola, estatu osoan 1700 estazio zeuden
|
urte
berean eta kategoriaka, 1000 pribatuak ziren, 303 gobernu zentralarenak eta 402 gobernu autonomiko eta udalenak nolabait esatearren. Beraz, panorama anitza eta konplexua irratia ondo ezagutzeko eta aztertzeko.
|
|
|
1833an. Subdelegados principales de Fomento? direlakoak (gaur egun ezagunak ditugun Gobernadoreak) sortu ziren, eta
|
urte
berean funtsean gaur arte mantendu izan den probintzien arteko banaketa onartu zen153.
|
|
|
Bestalde, lege horrek gizartearen modernotze prozesuan hezkuntza sistema eraikitzeko emandako urratsa pixkanaka finkatzen ari zen Estatu burgesaren sendotzean guztiz garrantzitsua izan zela ikusteko adibide aparta eskaintzen digu. Beharbada
|
urte
berean aipatutako legeari bidea irekitzeko asmotan aldarrikatu zen araudiak161, diogunaren arrazoia emango digu; esate baterako, hona hemen, en todas las escuelas públicas de Instrucción primaria del Reino? (1go art.) nahitaezkoak ziren edukiei buruz Peset ek, Garma k eta Pérez Garzón ek diotena:
|
|
|
Eta hori hala bada, zergatik nabilkizu orduan horrela? Ote da zeren anitzetan lotuagoak egon baitaitezke bi egun diferentetan edo urte diferentetan gertatu hainbat gertaki, egun berean eta
|
urte
berean gertatuak baino, eta zeren, nola jaun Marcelez ari bainintzen, jaun Marcelekin jarraiki bainatzaizu. Eta ote da zeren azkenean hobe izan baitaiteke loturik dauden gertakiak loturik emaitea, egunen gainetik eta urteen gainetik, gertakien arima eta aroma hobeki eskuratu ahal izaiteko, aitzin-solasean erran dizudan bezala?
|
|
|
Gainerako lagunok Unibertsitateko atea jo genuen
|
urte
berean, denda mutil hasi zen Zabalguneko merkatu plazako postu batean. Bere hautua izan zen, lekua baitzuen aita militar erretretatuaren elektrotresnen saltokian, ikuzgailuen eta hozkailuen artean.
|
|
|
" Zure begiak eneetan" edo" zure begietan eneak" dioenean transzendentzia bati ari zaio Artze, Espriuk —erreprotxe izpi batean, ene ustez—" betazalik gabeko begia" esaten zion berari... Artzek poema hau argitaratu zuen
|
urte
berean eman zuen ezagutzera Patziku Perurenak bere Emily liburua, eta hartan irudi berdina erabili zuen, bitxia da," zureetan eneak", hitanoz baina:
|
|
|
Bada, Parisera doa eta une horretatik hiri horretan euskal arazoen ardura eramaten hasten da. Handik gutxira,
|
urte
bereko urrian, Gernikan deklaratu zen Euskal Gobernuaren delegatua izendatu zuten ofizialki. Ondoren, Picavea, lan politikoan eta propagandako ekimenetan buru belarri inplikatuko da.
|
|
|
Hegel, eta batez ere Heidegger, izan zituzten kritika mota hauen xedetzat. Neurathek 1932an eta Carnapek, honek ere
|
urte
berean, Heideggerren lanak zentzugabekeri multzotzat jo zituzten. Heideggerren diskurtsoak —’deusak deusten du’ [Das Nichts selbst nichtet/ The nothing nothings/ La nada nadea] eta antzeko adierazpenez betea—, deskalifikazio gogorrak jaso zituen bere jite guztiz absurdua zela eta60 Carnap eta Heideggerren arteko eztabaidak, 1929ko martxoaren 6an Davosen (Suitza) lehenengo aldiz elkarrekin topo egin eta gero, denborarekin, anglosaxoniar filosofia analitiko eta zientziazalearen eta kontinenteko filosofia antizientifikoaren arteko muga ia gaindiezin bihurtu zuen.
|
|
2001
|
|
|
Berger ez da oso ezaguna Euskal Herrian, baina bere lanak nazioartean arrakasta franko izan du. Houston International Film Festival eko garaile 1995ean, Palm Springs International Film Festivaleko lehen postua eskuratu zuen
|
urte
berean eta New Yorkeko" Film Expo" saria ere.
|
|
|
Gero Davos-eko foroa etorri zen,
|
urte
bereko urtarrilean, eta globalizazioaren alderdi onak eta txarrak eztabaidatu ziren. Apirilean, udaberriko bilerak egin ziren Washingtonen, hau da, NMFaren eta MBaren egoitzak dauden hirian.
|
|
|
Donostiatik elkarrizketa bat egitera joandako «Ciaboga» aldizkarikoak erdaraz hasi zitzaizkion eta erantzuten ez ziela ikusita, euskaraz probatu eta orduan lortu zuten bestela sekula gauzatuko ez zen elkarrizketa hura; handik ehun urtera oriotarrek darabilten patroi donostiarra euskaldun berria da, jator askoa bera! Manuel oinez etorri omen zen orain ehun
|
urte
bere mutilekin Donostiatik, Igeldotik barrena. Oskar automobilez etortzen da Donostiatik Oriora egunero entrenamendua egitera.
|
|
|
1936ko irailaren 11n errepublikar gobernuan sartu zen. 1937ko maiatzaren 17 eta irailaren 10 artean eta, halaber,
|
urte
bereko abendutik 1938ko abuztua bitartez Justizia ministroa izendatu zuten, bertzeak bertze euskal estatutuaren aldeko lan garrantzitsua eginez. 1939ko otsailean Kataluniatik Frantziarat abiatu zen, Agirre lehendakariarekin baterat.
|
|
|
DOKUMENTALETAN Manuel Intxaustik 1923an zuzendutako film etnografikoak nabarmendu behar dira,
|
urte
bereko kongresuan Sociedad de Estudios Vascos Eusko Ikaskuntzak hartutako erabaki baten ondorioz," Eusko Ikusgaiak" izenarenpean lehenengo euskal albistegitzat har daitekeena. 60 minutuko luzapena duten dokumentuak gordetzen dira.
|
|
|
\ Euroaren erabileraren abiatzea (2002). 2002ko urtarrilaren 1etik
|
urte
bereko otsailaren 28ra elkarrekin batera ibiliko dira pezeta eta euroa edo libera eta euroa. Eta 2002ko martxoaren 1etik aurrera euroa izango da erabili daitekeen bakarra
|
|
|
oliba berdea da hasieran eta, heldu ahala, belztu egiten da. Oliba olioa ekoitzi den
|
urte
berean kontsumitzea komeni izaten den arren, behar bezala kontserbatuz gero urte eta erdia ere iraun dezake, ezaugarri organoleptiko hoberenak galdu edo murrizteke. Airea, argitasuna eta beroa dira produktu honen etsai arriskutsuak, olioa endekatzen dutelako.
|
|
|
Ondorengo asmakuntzaSaizarbitoriari zor diogu. Elsa Scheelen argitaratu zen
|
urte
berean argitaratu zenEgunero hasten delako, polifonia linguistikoa agerian ezartzen duen lehen eleberria. Ehun metro eleberriarekin hizkuntzen nahasketa oraindik sistematikoagoaeta errealistagoa egin zen, are gehiago, eleberriaren ekintza euskal ingurumenbatean kokatzen dela (aurreko lanean ez bezala) kontuan hartzen bada?, euskarakerrealitatean bizi duen egoera diglosikoa baliabide narratologiko honi esker inoizbaino hobeki adieraziz.
|
|
|
Doloresek bere bizitza egin du Europa zaharreko lurralde arrotz horretan. Orain bost
|
urte
bere zerbitzuak erabili beharrean hitz egiteko ordaintzen zion gizon batekin ezkondu zen, agian ez maiteminduta zegoelako, baizik herbestean zeraman denboran goxotasuna eskeini zion bakarra izan zelako. Ezin eraman lezake ordea bere txikia atlantikoz bestaldera; hori esaten dio behintzat ezer ulertzen ez dion abokatu batek.
|
|
|
Alegiek bazuten zerikusia irakaskuntzarekin, nondik zuten ez badugu ere orain ongi ikusten. XIX. mendean, mende mugaren aldamenean gehienez, Mogeldarrenak ditugu eta gero, Lafontaine eta Samaniegoren atzean maizenik, Zabala, Iturriaga (1842), Goihetxe (1852), Arxü (1848)
|
urte
berean, nola ez ba, Kantu patriotikak argitara zituena eta, geroxeago, Uskara eta franzes gramatika, 1852an lehen aldiz eta 1868an hirugarrenez.
|
|
|
7 Pedro Pujana Agirregabiriak argitaratu zuen, ordea, itzulpen bat, Mitxelenaren artikulu hau argitaratu zen
|
urte
berean. Ikus Bizkaiko Foru Barria, Bilbo, 1981.
|
|
2002
|
|
|
1618ko San Jorge parrokia (XVIII. mendeko erretaula nagusia, fatxada manierista, eta Carlos III.aren armarria duen ataldea), atxikita dagoen
|
urte
bereko Castel Ruiz kultur gunea (sekulako arkudun etxalde zentrala) eta ezkerrerago dagoen Huarteko Markesaren jauregi barrokoa (gaur egun liburutegia dena eta sarrera atzeko Herrerias kaletik duena). Azken honek izugarrizko eskailera inperiala, kupula artistikoa, XVI. mendeko armadura, margoak eta bestelako altxorrak gordetzen ditu.
|
|
|
Hasi, ordea, urte batzuk lehenago hasi zen prozesua. 1996ko apirila maiatza aldera hasi omen ziren aukera horretan pentsatzen eta
|
urte
bereko azaroan egin zuten eskaera. Bidean zailtasun berezirik ez zutela topatu esan digute eta luzatu, lehen aipatutako arrazoiagatik luzatu zela.
|
|
|
Lehenbiziko entsegua 1982ko apirilean burutu zuten musikariek. Jaurlaritzaren magaleko orkestraren aurkezpen ofiziala, ordea,
|
urte
bereko San Joan egunean egin zen Irunen. Hurrengo urtean uholdeek kaltetutakoei laguntza emateko asmoz, Euskadiko Orkestra Sinfonikoak Bartzelonan kontzertu bat eskaini zuen, eta baita Espainiako hiri nagusienetan ere.
|
|
|
Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko «Boletin»aren euskarazko gehigarri gisa egun azaltzen den «Egan» euskal literatur aldizkariaren azkenengo zenbakian, euskal literatur sorkuntzak 2001ean izan duen emaitza,
|
urte
bereko poesia kritika, Aita Justo Mari Mokoroaren omenaldia eta zenbait idazlanei eginiko kritikaz gainera, besteak beste, honokoak aurki ditzakezue: Lourdes Otaegiren«' Asaba zaharren baratza' z orainik Ramon Saizarbitoriaren' Gorde nazazu lurpean' irakurtzeko modu bat», Luis Mari Mujikaren«' Egipcios, bereberes, guanches y vascos', intuizio filologikoaren bidea?», Inaxio Lopez de Aranaren «Leon Azoulay:
|
|
|
15 hizkuntzatara itzuli dute eta sari garrantzitsuak hartu ditu: Kritika Saria 1993an, Premio Nacional de Narrativan finalista
|
urte
berean, Zilarrezko Euskadi Saria 1994an, 1994ko libururik onena El Urogallo eta Elle aldizkarientzat... Eta sarigai izan da, besteak beste, Aristeion Sarian (1996) eta International IMPAC Dublin Literary Award delakoan (1997).
|
|
|
Bestalde, Nafarroan Lan Enpresen Elkarte Nafarra (ANEL) sortu zen ASLEsortu zen
|
urte
berean, hots, 1982an. 1986an ekonomia sozialeko 48 enpresak zuten elkarte horretan (lan elkartuko kooperatibak zein lan sozietateak berebaitan hartuta); guztira 2.396 langilek ziharduten bertan eta salmentak 93,76 milioi eurokoak izan ziren, hor nonbait.
|
|
|
Bartzelonako Unibertsitateak
|
urte
berean onartu zuen bere Lehen Hizkuntza Normalkuntzarako Plana.
|
|
|
Gainera, kontuan hartu behar da ezen Farmazia Fakultateak duen kokapen geografikoak kontra jokatzen duela, printzipioz. Hain zuzen, ikasturtea erreferentziatzat hartuta, Farmazia Fakultatean euskarazko matrikulazioaren portzentajea (%25, 3) urrun zegoen
|
urte
berean Unibertsitatean Sartzeko Hautaproba euskaraz burutu zutenen portzentajetik (%33). Horrek, esan nahiko luke, ikasle euskaldunen portzentaje garrantzitsuak gaztelaniazkoirakaskuntza aukeratzen duela Unibertsitatean.
|
|
|
Osasun zientzien arloan 1996 urtean Medikuntza eta Odontologiakolangabezia tasa %ll, 7koa zen, aurreko hamar urtetakoa %16an jaitsiz, numerusclaususen ondorioz dirudienez. Farmaziako lizentziatuen arteko langabezia tasa%15koa izan zen
|
urte
berean. Erizainei dagokienez, portzentajea %12koa zen.
|
|
|
Nafarroako Unibertsitate Publikoa hurrengo ikasturtean? 1987/ 88 ikasturtean hain zuzen? sortu zen, eta
|
urte
berean, Irakasle Eskolako irakasleek Zaragozako Unibertsitatearekin eta Euskal Herriko Unibertsitatearekin harremanak estutzeko eskatu zioten, bai eta sail komunak eraikitzeko beharra aditzera eman ere.Euskarari zegokionez, Euskal Kulturaren Unibertsitate Institutuaren sorrera etaeuskara bere egin eta elebitasuna helburu izan zezan eskatu zitzaion unibertsitatejaioberriari. 1988/ 89 ikasturtean, lehenengo euskal promozioa atera zen Zaragozako Unibertsitatetik.
|
|
|
Hain zuzen 31 taldea goizez, eta 46 taldea arratsaldez. Dena dela, sorrera horiez zen egin
|
urte
berean, baizik eta urtez urte osatu ziren talde berriak, oraindauzkagunetara heldu arte.
|
|
|
Ezkerraldeko beste herri batean, Sestaon, Karibe Irratiaren emanaldiak hasi ziren
|
urte
berean, ekainean, jaien ospakizunekin batera. Karibe Kolektiboak bultzatuta, emisora hori abian jartzeko lehenengo pausoak aurreko urtean, 1984an, hasi ziren.
|
|
|
Euskadi Irratia emititzen hasi zen euskaraz Donostiatik (azaroaren 23an),
|
urte
berean Eusko Jaurlaritzak EITBEuskal Irrati Telebista?, sortzearen ondorioz.
|
|
|
Esan bezala, 1964ko maiatzean Arrate Irratia ere itxiarazi zuen Madrilgo gobernuak epe guztiak agortu eta gero8 1978ko uztailean berriz hasi ziren emisora eibartar horren emanaldiak, baina berriz itxiarazi zuten
|
urte
bereko azaroan, baimenik ez zuelako. 1982an ireki zen, Bernardo Ibarraren zuzendaritzapen.
|
|
|
Emisora hori Cadena Vasca zelakoaren partaidez osatu zen, baina ez zuen iraun lizentziarik gabe geratu eta gero. Trapagarandik, JB Irratia hasi zen emititzen
|
urte
berean, sorrera bi urte lehenago kokatu behar den arren (Ibidem: 34).
|
|
|
Ondoren, Radio Vizcaya estazioa bereganatu zuen enpresa espainiarrak. aurrerago,
|
urte
bereko ekainaren 26an, Donostiako Radio San Sebastián delakoa Unión Radio enpresara pasatu zen (Garitaonaindia, 1988: 38).
|
|
|
Unión Radio izeneko emisorak arratsaldeko 19:00etatik 21: 30etara33 bitartean emititzen zuen 415 m ko uhin luzeran. Dena dela, ez bata ez bestea, emisora horiek ez ziren berriro ondo ibili, eta
|
urte
bereko udaberrian biak itxita zeuden. Ondorioz, Bizkaiko irrati kontzesioa bertan behera geratu zen, eta Bilbok ez zuen irratirik izan 1932ra arte (Garitaonaindia, 1988:
|
|
|
Radio VitoriaEAJ() eta Radio TudelaEAJ() izenekoak
|
urte
berean lortu zuten emititzeko baimena; 1934an, alegia. Tuterako emisorak, berriz, ez zuen inoiz emititu (Ibidem:
|
|
|
Haurren heriotza tasa —urtebetetik beherako haur hilen kopurua mila jaiotzako— Europako altuenetakoa da, eta iaz %14, 8koa izan zen; iaz, berriz, %15, 6koa. Joera demografikoen neurria ematen duten Estatistiken Estatuko Batzordearen datuen arabera, 2001eko abenduaren 1ean, Errusiak, 144 milioi biztanlerekin,
|
urte
bereko urtarrilaren hasieran baino 781.800 herritar gutxiago zituen.
|
|
|
Baina hamabost urte bete artean ez ziren hartaz ohartu, bi neskek elkarrekin bost urte zeramatzaten arren, biak ala biak mojen ikastetxean
|
urte
berean matrikulatu zirenez gero, bost urte aurrerago doi, batxiler laborala egiteko. Batxilerreko seigarren kurtsoa hasi berria zenean ohartu ziren, beraz, antzekotasun eta kidetasun hartaz, doña Remedios Formación del Espíritu Nacionaleko señorita berria –aurrekoa jubilaturik– bere buruaren aurkezpena egin ondoren ikasleei halaxe mintzatu zitzaienean, gaztelaniaz:
|
|
|
Unibertsitate hau sortu zenean, ahal izan zen bezala sortu zen eta irakasle gehienak kanpotik etorri ziren. Horrek ondorio handiak izan ditu ondoko urteetan hizkuntza kontuekin unibertsitatearen barnean, bai baitirudi batzuek ez daramatzatela hemen hogeita hamar urte (unibertsitate hau, adiskide, Euskaltzaindiak Arantzazun bere oinarriak jartzen zituen
|
urte
berean sortu zen, nahiz beste izen batekin), baizik atzo gauean etorriak direla. Ezin esan daiteke beste edozein tokitan arruntzat hartuko litzatekeen moduan gizarteratu direnik.
|
|
|
Pello Lizarralderen Sargori,
|
urte
berekoa, beste kontu bat da. Badirudi ipuin hauetan ez dela ezer gertatzen, baina ez da egia:
|
|
|
Bere kolkorako barre egin eta irakurtzeari ekin zion. Hirugarren artikuluak
|
urte
bereko maiatzaren leheneko data zekarren, errepublikarrik gabeko eguna, sinatzaileak hondakin eta errautsak besterik ez baitzituen topatu, negar anpuluek lagatako begi gorriren bat.
|
|
2003
|
|
|
Baina hori baino lehen, denok ohartzen gara bizi dugun egoera politikoaren larritasunak ezin dezakeela itxaron ez dakit zenbat hamarkada gutxieneko oinarri batzuetan ados jartzeko, amaierarik gabeko sukalde lanetan aritzeko. Batetik, hauteskundeak irabazi eta
|
urte
berean, politika orokorreko Legebiltzarreko jardueran, lehendakariak hainbat gauza iragarri zituen: autogobernuaren inguruko plenoa egingo zuela, bakearen inguruko plenoa egingo zuela eta batzorde bat jarriko zuela martxan autogobernuaren nondik norakoak aztertu eta bere potentzialitateaz hitz egiteko.
|
|
|
Goazen orain lora barriakana:
|
urte
berean, 202 izan dira parrokia horretan Bateo santua hartu daben seintxuak. Ez dira gitxi, ez; hildakoak baino 144 gehiago.
|
|
|
Elvira Andrés 1978an sartu zen Balet Nazionalean, Antonio Gades Baletaren zuzendari lanetan hasi zen
|
urte
berean.
|
|
|
Aita Woronieckik bazekien, ordea, 1918ko
|
urte
berean, nazionalitateen printzipio berari esker, Poloniak berreskuratu zuela hain zuzen, XVIII. mendeaz geroz galdua zuen bere estatu propioa. Ez zuen beraz poloniar batek ahanzten ahal, bazirela menturaz oraino beste nazio batzuk Poloniaren zorte bera izan ez zutenak, hala nola, juduak, armeniarrak edo kurduak.
|
|
|
Aitortuko dut beraz gogotik, kontziliotik lekora, Jainkoaren Herria hurbildu zaiola, asko gisatara, herri xeheari eta jende xumeari: Pacem in terris eta Populorum progressio k, adibidez, izan zuten eraginik munduan zehar eta gutarik hurbilago ere, Franco hil aitzineko
|
urte
berean, 1974an.
|
|
|
Orai delako bi etxek badute ura ausarki, beherean bezala estai guzietan?. Antza, Baigorri eta Donibane Garaziko laborari etxe anitzek ezarri zuten. Etxepareren lerroetan jakin dugu, halaber, lehen irratiak 1926an entzun zirela, eta
|
urte
berean iritsi behar zela argindarra Alduderaino, baina, hitzarturiko epeak bete ziren arren, enpresak ez zuela argirik eman, eta, okerrago, etxeetaraino heltzeko sariak itsuski emendatu zituela.
|
|
|
Esatebaterako, 1981eanJanSmitholandesakarrokazko esferatxikitxoak aurkituzituen, Caravaca kogeruzairidioz aberatsean, Murtzian.Esferulahorienosaketakimikoak etaitxurak mikrotektitakzirelairadokitzenzuten, hauda, asteroidebatentalkakurtueta atmosferarajaurtirikoarroka printzak.Lurrarenorbitabaxubateandenbora tarte bathegazemanetagero, printzahoriekberriro lurreratukozireneta depositatu, inpaktuostekoegunetan edotahilabeteetan. Bestalde,
|
urte
berean, RobertTschudypaleobotanikariakerakutsizuenez, MexikoBerriko landareenfosil erregistroanetenoso esanguratsuagertatuzen, hainjustuiridio anomaliarenuneberean: lurraldehorretakolandarenormalenpolena bat bateandesagertueginzen, etairatze esporekordeztuzuten.Ezaguna denez, iratzeakdesastre espezieakdira, lurralde disturbatuakosoazkar kolonizatzendituztenak, adibidez, sutebatekkiskalitako espar...
|
|
|
1858an, esate batarako, Alexander Meabe delako Hegoaldeko batek Erromanoak euskaldunen guduan izeneko lana aurkeztu zuen. Eta
|
urte
berean, Indianotegi zeritzon Iparraldeko batek, hola zioen bertso batean: –Beti fier, leal eta kortes/ Eskalduna kantabre da sortzez,/ Izena du xoilki kanbiatu,/ Bainan ezta arraza mendratu.?
|
|
|
Leizarragak Testamentu Berria argitaratzen zuen
|
urte
berean, 1571an, beste euskaldun batek, Esteban Garibai gipuzkoarrak(), bere Compendio Historial de España liburua atera zuen. Bertan, Leizarragak idatzi zuenaz bestelako narratiba historiko bat proposatzen zen, arrakasta askoz handiagoa izango zuena.
|
|
|
Hitzaldi sistemaren mugaz jabeturik, lanen argitalpena kezka handia izan da. Horren lekuko dugu 1990an kaleratutako Historia eta Gizarte zientzien urtekariaren hirugarren tomoa eta
|
urte
berean sortutako Uztaroaldizkariaren erredakzio batzordean historiak duen ordezkaritza. Produkzio idatzia bultzatzeko ezintasuna da, dena den, talde horren hutsune nabarmenena:
|
|
|
Nunca se ha conocido uninvierno mas benigno». Hilabete lehenago, berriz,
|
urte
bereko urtarrilaren 11njustu justuan zera irakurri zitekeen egunkari berean: «Como se dice vulgarmenteno nieva de frio.
|
|
|
«Elikagaien urpekaritza» ekitaldiak Planaren ideatzaileek mehatxuak egin zituzten, eta behin baino gehiagotan «opari» edo «itsaspeko» deritzenak sartu zituzten enpresak hainbat saltokitan, bereziki supermerkatuetan, merkaturatzen zituen elikagaietan, plastikozko jogurt xiringetan sartuz. Urperatze ekitaldiak 1997ko urtarrilaren 3an hasi ziren, eta hilabete eta
|
urte
bereko 21era arte jarraitu zuten, dirua emateko eguna baino egun gutxi batzuk lehenago. Ekintza eremua ez zen oso zabala:
|
|
|
Artilea imitatzen zuen zubiak. Orduan, bata bestearen atzetik, gogora etorri zitzaizkion Matiasi aurreko urtean hildako bere hiru izeko,
|
urte
berean denak, zazpi asteren buruan. Izekorik hurrekoenak.
|
|
|
Azpilen etxeak eraikitzen hasi ziren
|
urte
berean, lehorte handia izan zen bertan, baita inguruko herrietan ere; hurrengo urtean, berdin; baita hirugarrenean ere, eta gosetea izan zen hiru urte beltz haien ondorioa. Baina Azpil zementuaren erresuman sartu berri zuen don Justinianok, eta honek bazuen, bai, hartarako erremedioa, halako suertez, non halaxe mintzatu baitzitzaien herritarrei:
|
|
|
Baina don Justinianok eta Easako negozio gizonek ez zioten etxegintzari ekin Pello hil zuten
|
urte
berean, handik bospasei urtera baizik. Erabaki taktiko bat izan zen, Azpilgo giro goria –herritarren samina eta sumina– hozte aldera.
|
|
|
Arrakasta adierazten duen beste termometro bat bada,
|
urte
berean argitaraldi bat baino gehiago izatea, alegia. 2001 urtean edizio bat baino gehiago hamar tituluk izan dute.
|
|
|
Kilkerrei adi. 1937ko maiatzean Sollube mendian aditu ziratekeenak,
|
urte
bereko ekainean Gasteizko apaiztegian edo irailean Derioko kanposantuan legez, haiexek zirelako. Kilkerren hotsak.
|
|
2004
|
|
|
Oraintsu bete berri dira hirurogeita hamabost
|
urte
bera jaio zenetik, eta uste izan nuen aukera polita zela hain ezaguna egin den irudi horren atzean zein dagoen adierazteko. Edozein lekutan ikus baitaitezke banderak, pegatinak, elastikoak eta abar Che Guevararen aurpegiarekin, baina horren atzean zer dagoen askok ez dakite.
|
|
|
Igoera ezberdin bezain erakargarriak egon badira Lapurdi eta Nafarroa arteko mendi ospetsu honetara iristeko, oraingoan Azkaine eta Sara arteko San Ignazio lepotik igotzen den tren ttipia aukeratzea zilegi iruditu zaigu, orain dela 80
|
urte
bere lehen bidaia egin zuela gogora ekartzeko. Ziur gaude hobe dela bisitarien kopurua kontrolatzen duen tren txiki bat, gailurreraino iristen den autoentzako pista irekia baino.
|
|
|
Bira guztiz arrakastatsua izan da. Bartzelonan, esaterako, seigarren aldiz jo dugu
|
urte
berean eta antzoki nagusia beteta zegoen, ez zegoenn leku bat ere libre. Aurreko birekiko entzule kopurua bikoiztu dugu.
|
|
|
Batzar hartan hartutako erabakiez argien mintzatzen dena eta, agian, kontakizunean fidagarriena, Sabino Arana bera da. Honi Batzar Iraunkorre koek gutun bat igorri zioten 1901eko urriaren llko datarekin,
|
urte
bereko aza roaren 18an Hondarribian egin beharrekoa zen bilkurara deituz. Joan ezina agertuz, gutun txosten bat igortzen die 1901eko azaroaren 17an, bere oharrak eta proposamenak eginez.
|
|
|
Kasu horiek Hanoiko ospitale nagusiko (Vietnameko iparraldea) larrialdi zerbitzuetatik ingresatutako 14 lagunekoak ziren, hiri berekoak eta inguruko probintzietakoak. Asiako herrialde horretako agintariek argitaratutako datuak 2003ko erdialdetik
|
urte
bereko urrira arte landu ziren. Gizakietan arnas infekzioa eragiteko gaitasuna duen agente berri bat zegoenez, oso informazio gutxi zuen agente horren aurrean.
|
|
|
Kanada izan zen, besteak beste, Txinako errepublikaren atzetik gaixotasunaren erasorik handiena jasan zuena. Lehen kasua, 2003ko uztailean OMEk agerraldien amaiera deklaratu ondoren, Guangzhou probintzia ezagunean izan zen,
|
urte
bereko abenduaren 16an. Infekzioaren sintomen ondoren, gaixoak ospitale mailan isolatu ziren, eta sendatu egin ziren ondorio bereziki negatiborik gabe.
|
|
|
Era berean, kostuak ordaintzera kondenatu zuen enpresa. Gertaerak Auzia eragin zuten gertaerak sozietate horrek 1995eko urtarrilaren 16tik
|
urte
bereko apirilaren 16ra bitartean Telecinco irratian egindako “El Pozo” produktuak sustatzeko egindako publizitate kanpainatik atera dira. Elkarte horren iritziz, kanpaina horretan, arrautzen kolesterolari buruzko baieztapenak egin ziren, legeak debekatutako irainketa, engainu eta konparazio ekintzak.
|
|
|
2006tik aurrera, kabiar guztia ekoizpenaren
|
urte
berean esportatu da.
|
|
|
Hala, aurten prozesatutako kabiarra 2005eko martxoaren 31n esportatu da beranduenez. 2006tik aurrera, kabiar guztia ekoizpenaren
|
urte
berean esportatuko da, stockak urte batetik bestera pilatu ez daitezen. Gainera, ez da onartuko kabiarraren berresportaziorik, 18 hilabete baino gehiagokoak badira.
|
|
|
Eta hirugarrenentzako aseguru osoa, aldaketa %88ra iristen da, 343 euro. Astra FACUAk aukeratutako azken profila Opel Astraren modelo baten jabe den erabiltzaile batena da, 50 urte, 25 txartel eta 5
|
urte
bere konpainiari ezer eman gabe. Kasu honetan, arrisku orotarako aseguruetan gutxieneko frankiziarekin izandako alderik handiena %124 eta %125 artekoa da, emakumeen edo gizonen kasuan, eta tarifak 649 eurokoak izan daitezke.
|
|
|
Xavier Viñallonga Institut Dexeuseko (Bartzelona) pediatrak oihua jarri du zeruan, eta elikadura eskema tradizionalak galtzea eta bizimodu sedentarioa areagotzea leporatu die. 1984an, Newcastleko Unibertsitatea ikasten hasi zen
|
urte
berean, haurren obesitateak Espainiako haurren %5 bakarrik hartzen zuen, eta orain, berriz, pediatriako populazioaren %10ek. Europako haur obesitatearen rankingeko laugarren herrialdea da gurea, Italia, Malta eta Greziaren atzetik.
|
|
|
1933an, Hitlerrek agintea iritsi zuen
|
urte
berean, Frederick Hielscher irakasle eta mistiko alemanak Ahnenerbe(" Arbasoen ondarea") erakundea sortu zuen, Alemaniako herriaren ondare kultural zein genetikoa ikertu, babestu eta sustatzeko helburuekin. Bi urte geroago Heinrich Himmler SS indarren buruzagiak bere manupean hartu zuen erakunde hori.
|
|
|
Gerora jakin nuen anai Benito nire aitaren tutorea izan zela batxilerreko laugarren ikasturtean, amona alargundu eta krisi latz batean sartu zèn
|
urte
berean. Baina amona Sinforosak anai Benito izan zuen bolada hartan lagun, gauaren ilunean argi.
|
|
|
Eraikuntza lanak
|
urte
berean hasi ziren (2001) eta 2004ko udazkenerako bukatuak egon behar dute. Bildumak bertara eramateko hilabete batzuk direnez, 2005eko udaberrian irekitzea espero da.
|
|
|
Idazlan honen hasieran esan dugunez, hizpide dugun hitzaldia 1929an irakurri zuen Wittgensteinek" Heretics" zeritzan elkartearen aitzinean. Hitzaldi hartan irakurriko zuena Waismann-ekin
|
urte
berean izan elkarrizketa batean hitz labur adierazgarriokin espresatua zuen:
|
|
2005
|
|
|
ELGAk argitara emandako azken datuen arabera datuak dira, Ipar Euskal Herriko 65 urtetik gorako pentsiodunek batez beste 20.367 euroko pentsioa jaso zuten 2001ean. Hego Euskal Herriko pentsiodunek, aldiz,
|
urte
berean ez zuten kopuru horren erdia ere eskuratu, izan ere batez beste 9.275 euro jaso baitzituzten. Europako herrialdeetako pentsiodunek, Luxenburgo, Danimarka, Suitza eta Herbehereetakoek, esate baterako, Espainiako Estatukoek eragindako gastuaren hirukoitza eragin zuten pentsiotan.
|
|
|
Lege hau argitaratzean, indarrik gabe geratzen dira ondokoak: 1909ko azaroaren 16ko Hipoteka Legea, 9 xedapen iragankorraren lehenengo lerrokadak agindutakoa salbu; 1944ko abenduaren 30eko Eraldaketa Legea; Justizia Ministerioak 1945eko maiatzaren 24an emandako Dekretua,
|
urte
bereko ekainaren 5ean emandakoa eta hilabete bereko 14ko Agindua, azken hori betearazteko eman zena.
|
|
|
Bertzalde, ez ditzagun ahantz Michel Elissamburu edo Frere lnnocentius en obrak bereziki: Zer izan diren eta zer diren oraino framazo nak munduan, Eskualduna astekariak agertu zituen artikuluen bilduma (1890) eta
|
urte
berean Framazonak, bigarren edicionea, eta Frantziako hirur Errepubliken istorioa laburzqui.
|
|
|
2 Urbinoko dialektoari buruz Notes on the dialect of Urbino, the nasal sounds argitaratu zuen Bonapartek Londresen 1888an. A Urbino oda ere
|
urte
berean idatzi zuen. Ikus nire Bibliografia Bonapartiana, 321, 319 fitxak.
|
|
|
Izan ere, ikusi dugunez, Revista sortzeko ematen zen arrazoi esplizituetako bat Morazaren eskuizkribuak argitaratzeko nahia zen. Herranek, halaber, arabar foruzale zenduaren biografia bat egin zuen
|
urte
berean.
|
|
|
Parte hartzeko baldintzak, antolatzaileek igorri ohi zituzten. Herranen aldizkariak 1879ko Elizondoko festetakoak zein Donostiako
|
urte
bereko eta hurrengo urtekoak argitaratu zituen. Halaber 1878ko Zubietako lore jokoen eta Elizondokoen berri eman zuen.
|
|
|
Peiok betidanik izan du oso garbi bere etorkizuna uztarturik zegoela bertoko abereren batekin. Duela zortzi
|
urte
bere ideia bati egokitzen zitzaion arraza topatu zuen. Eta orduz geroztik, beti egin du lan euskal txerriarekin.
|
|
|
EAEko Auzitegi Nagusiaren 2002ko ekainaren 21eko epaia, Irungo Alardearidagokionez, eta
|
urte
bereko eta eduki bereko irailaren 10eko epaia, HondarribikoAlardeari dagokionez, errekurritu egin zituzten emakumearen parte hartzea defendatzen duten abokatuek. Beraz, gaia Madrilen egoitza duen Auzitegi Gorenarenesku dago eta orain auzitegi horrek zer esango duen itxarotea besterik ez zaigugeratzen jakiteko betikoei zabalik geratzen zaien azken atea beraien intereserakozabalik geratuko den ala emakumeen parte hartzearen alde gaudenontzat itxita geratuko den.
|
|
|
Bestetik, aldaketa kontzeptua sartzenda, hori ukatuz egoskorkeria agerrarazten da. Aipatzen duen Alardearen agintarienkomunikatua
|
urte
bereko ekainaren 15ean argitaratzen du El Diario Vascok. Aldaketa espresuki aipatzeari uko eginez, nabarmenagoa da Eginek bai sartu duela, etaharekin batera kontzeptuaren inguruan zabaltzen diren esanahien unibertsoa.
|
|
|
1972an. Stockholmeko Konferentzia izan zen
|
urte
berean, hasi ziren lehenbiziko ekintza komunitarioak, elkarren segidako lau ekintza programaren ildotik.
|
|
|
Zergatik argitaratu zuen Lauaxetak Euzkadin hainju stu Celinek Gauaien... plazaratu zuen
|
urte
berean, 1932koazaroan zuzen," Mussolinigaz autuka" 1 izeneko irudimenezko elkarrizketa, hain justu Aitzolek astebete lehenago adierazia eta ohartarazia zueneanEuzkad in bertan, Mussolini bezalako buruzagiek, Maurrasek, Hitlerrek eta Stalinek zer nolako gaitza zuten: estatua jainkotzearena, horrek zekartzan ondorio malapartatuekin.
|
|
|
Milan Kundera Txekian jaio zen 1929an, hots, Txillardegi jaio zen
|
urte
berean, eta Txillardegik bezala musika maite du oro ren buru. Eta Txillardegik bezala, gazte gaztetatik izan zituen kezka politiko eta literarioak.
|
|
|
Idazten hasi zen eta bere lehen liburuek (1953, 1955, 1957 eta 1962) komunista gazte baten lana izaten segitzen dute, inolako zalantzarik gabe. Horregatik ez da arraroa ikustea 1956an, hots, tanke sobietikoak Budapesten sartu ziren
|
urte
berean, Kundera berriz ere Alderdian onartu zutela. Halaber, ordurako idazle ezagun bat zen Txekian.
|
|
|
24 argitaraldi ditu Joxean Sagastizabalen Kutsidazu bidea, Ixabel ek. Aurtengo mugan hiruga rrena Jon ArretxerenOs tegunakda, 23ra iritsi baita
|
urte
berean hirutan argia ikusi ondoren. Hurbil hurbil du Joan Mari Irigoienen Babilonia, 22rekin; 21ekin Joseba Sarrionandiaren Narrazioak, Gotzon Garateren Izurri berria 17rekin; 16rekin datoz Bernardo Atxagaren Obaba koak eta Gotzon Garateren Goizuetako ezkongaiak.
|
|
|
– Pena izan da zinez, sekulakoa, Senpe hola hiltzea –esan zizun– Kintoak ginen,
|
urte
berekoak. Aspaldixko ez nuen ikusia, baina lagun xaharrak ginen.
|
|
|
Bere istorioa kontatzeari ekin dio hitzen hodian daukan pasabide meharretik nola edo hala: apolitikoak ziren etxean, baina bazuten miliziano zaurituak sendatu izan zituen osaba medikua, horregatik atxilotu zuten, haren klinikako txoferra zelako, hemeretzi
|
urte
berak orduan, ireki dute ziegako atea gauean, esan dute bere abizena, irteteko," fusilatzera, badakik", presondegitik atera baino lehen kaperara daramate, han zen presondegiko apeza, Urriza, presoak konfesatzen ari," gu baino izutuago zegoan hura", eta txapelokerrak patioan zain, gauerokoa, jendea Hernaniko hilerrira eraman eta beruna emateko," osaba zegoan kaperan",... Eta ondotik, alegia Aitzolen torturatzailea hemen bertan edukitzea deus ez balitz bezala," Oso negu gogorra izan zuan hogeita hamaseikoa, hemen hezetasun handia zaukaagu neguan, ikusiko duk", orduan harrapatu omen zuen petxuko hau, eta ez" eritegiko monjek dioten moduan" zurrutean galduta dabilelako.
|
|
2006
|
|
|
Baina ez zen nonbait nahikoa izan bien arteko gatazkari amaiera emateko. Errege ingelesak,
|
urte
bereko irailaren 8ko agindu baten bidez, orduan ingelesen menpe zeuden Ipar Euskal Herriko biztanleei eskatu zien, Hegoaldekoen aurka borrokatzeko. Madozen kontakizuna, ordea, zalantzan jarri beharra dago, besteak beste, Kanariar Uharteak euskaldunek 1393an deskubritu zituztela esan baitzuen, historiagile gehienek gutxienez 80 urte lehenago dagoeneko irlak ezagunak zirela dioten bitartean.
|