|
2000
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte, landaketetatik ateratzen zen egur gehiena papergintzan erabiltzen bazen ere, gaur egun haltzarigintzara zuzenduta dago. Baso landaketak diru sarrera garrantzitsua dira, beraz.
|
|
2001
|
|
|
oso gazterik zahar izango diren bertsolariak sortzearen arriskua. Duela
|
urte
batzuk arte bertsolariaren sasoi beteko aroa berrogei urtetik berrogeita hamar bitarte horretan kokatzen zen. Begi bistakoa da gauzak izugarri aldatu direla.
|
|
|
Oso bakana edo bitxia den animalia bat izatea moda modan dagoenez, eta larru berezi batzuekin janzteak halako estatus bat ematen duenez, arlo horretan sortzen diren eskakizunei erantzuteko etekin handiko jarduera bat sortu da, orain
|
urte
batzuk arte batere zigorrik izan ez duena, trafikatzaileak gogor zigortzeko legezko jardunbiderik ere ez baitzegoen.
|
|
2002
|
|
|
Fakultatearen historia laburhorrek, kokapen geografikoarekin batera, eragina izan du euskararen erabileran.Farmazia Fakultatearen sorreran, irakasle gehienak AUItik etorriak izan ziren, horietatik gehienak erdaldunak. Zentro horretan ez zen euskaraz irakasgai bat bera ereematen, eta ez zen ematen hasi Farmazia Fakultatea sortu eta
|
urte
batzuetara arte.
|
|
|
Arabako Caicedo Yuso lakua eta Gesaltza Añanakoak hezeguneetako bat osatzen dute. Lehenean, aintzinako aintzira batean, odola ateratzeko ganibetak ateratzen ziren, eta bigarrena ustiapenean egon da erromatarren garaitik duela
|
urte
batzuk arte. Araban ere Salburua aintzira dago, hezegune lehortuak erreskatatzeko erreferentzia bihurtuta.
|
|
2003
|
|
|
Dekorazioan integratutako erradiadore modernoak Erradiadoreak etxeko funtsezko pieza dira, neguan etxea berotzeko oso beharrezkoa den ekipamendua. Duela
|
urte
batzuk arte —altzarietako beste objektu asko bezala—, aparatu horiek guztiak gutxi gorabehera berdinak ziren: ez zuten aldaera gehiago kanpoko itxurari dagokionez, eta etxebizitza apaintzeko “traste” saihestezin gisa ikusten ziren ia.
|
|
|
Hiru ordutik gorako hegaldiak eginez gero, klase turistikoaren sindrome beldurgarria ager daiteke. Duela
|
urte
batzuk arte ezezaguna zen patologia hori, baina hegazkinez bidaiatzen duten pertsonen kopurua handitu ahala, areagotu egiten da. Hala ere, denbora luzez geldirik egoteagatik agertzen den koadro hau ez da aireko ibilbideak egiten dituzten bidaiariena bakarrik, autoz edo autobusez mugitzen direnei ere eragiten baitie, eta, ondorioz, denbora asko dago mugitu gabe.
|
|
2004
|
|
|
aterosklerosia, dibertikulitisa, kolon suminkorra, osteoporosia, anemiak, minbizia, etab. Urrutirago joan gabe, organismoak sintetizatu ezin dituen substantziak dira bitaminak, eta, kantitate txikian beharrezkoak izan arren, behar ez bezala hartuz gero, aldaketa funtzionalak, organikoak eta klinikoak sor daitezke pixkanaka. Orain dela
|
urte
batzuk arte, bitaminei zeregin elikagarria ematen zitzaien, besteak beste, prozesu metabolikoen elementu erregulatzaile gisa. Gaur egun, gaixotasun kroniko gehienen garapen patogenikoan duen eragina nabarmentzen da.
|
|
|
Orain dela
|
urte
batzuk arte, kutsaduraz hitz egitean, industria isurketek kezkatzen zuten batez ere; orain, berriz, hiriguneetatik ibaiek jasotzen dituzten isurketek eragiten duten zuzeneko eraginari begira jartzen dira ikertzaileak. Gaur egun, gehien erabiltzen diren botikak dira, gero eta gehiago erabiltzen direnak, ingurumen arazo handi bihurtu arte.
|
|
2005
|
|
|
Inguratzen gaituzten ekipo elektrikoek, hala nola irratiak, telebistak, mikrouhin labeek, linea elektrikoek eta telefono sareek, eremu elektromagnetikoak sortzen dituzte, eta erradiazio horrek kalteak eragin ditzake, bai pertsonengan bai ekosistemetan; horregatik, kutsadura elektromagnetikoaz hitz egiten da. Duela
|
urte
batzuk arte uste zen erradiazio horiek ez zirela kaltegarriak, baina zenbait ikerketa zientifikok ohartarazi dute gailu horiek emititutako eremu elektromagnetikoen eraginpean egoteak kalte egin diezaiokeela osasunari, bereziki eremu horiekiko sentikorragoak izan daitezkeen pertsonei. Zenbait adituk “irrati maiztasunen sindromeaz” hitz egiten dute, burmuinean eta odol presioan eragindako ondorio kaltegarri batzuei buruz hitz egiteko, hala nola lo asaldurak, jakekak, depresioak, nekea, neke kronikoa, oroimen galerak, sistema immunologikoaren eragina eta suizidiorako joera.
|
|
|
1999az geroztik, sareen sareak eskaintzen duen potentziala aprobetxatzen saiatzen dira, itsuak eta liburuak bereizten dituzten oztopoak murrizteko. Duela
|
urte
batzuk arte, material grafikoa irakurtzeak ikusmen urritasuna duen pertsona batentzat irakurle bat egotea, Braille sistemara transkribatzea edo kasetean grabatzea eskatzen zuen. Tiflolibroen sortzaileek adierazten duten bezala, teknologia berrien aurrerapenak, Internetek lortu duen zabaltasunak eta pantaila irakurtzeko eta ahotsa sintetizatzeko programen garapenak informazioa eskuratzeko aukerak aldatu dituzte, eta horrek igurikimenen horizonte berri bat sortu du.
|
|
|
Baina bitamina hori izateaz gain, jarduera prebiotikoa duten substantziak dituzte. Duela
|
urte
batzuk arte, gutxi ezagutzen ziren elikagai prebiotiko eta probiotikoei buruz. Gaur egun, printzipio horien arabera prestatutako hainbat elikagai daude edozein supermerkatutan.
|
|
2006
|
|
|
Catherine Le Galès Camus-en ustez, Gaixotasun Ez Kutsagarrietarako eta Osasun Mentalerako OMEren zuzendariorde nagusia, neurri egokiak hartzen ez badira, diru sarrera txiki eta ertaineko herrialde askotan gehiegizko pisua eta obesitatea azkar gehitzeak «datozen 10 eta 20 urteetan gaixotasun kronikoen zama ekarriko dutela iragartzen dute». Mexikon eta Brasilen, adibidez, gehiegizko pisua duela
|
urte
batzuk arte ugaritasunaren erakusgarri zen, eta orain kontrakoa adierazten du. Prezio baxuetan gero eta elikagai gehiago eskura izateak esan nahi du pobreenek dieta aberatsagoa izateko aukera dutela; nutrizio hezkuntzarako sarbidea, berriz, mugatua da, eta, beraz, elikadura ohitura egokiak hartzeko gaitasuna ere murriztu egiten da.
|
|
2007
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte, adituek esan dute intsinis pinuaren (Pinus radiata) izurri nagusia pinu beldarra zela (Thaumetopoea pityocampa), espezie horren beldarrek hostoa galarazten diotelako zuhaitzari. Orain, beste gaixotasun batek hartu du indarra, eta pinu beldarrak bezainbesteko kezka eragin du sektorean.
|
|
|
María Teresa Audicana zentroko Alergologia Zerbitzuko mediku laguntzaileak esan du bi autonomia horietako estatistikak ez duela esan nahi gaixotasunaren eragin handiagoa dagoenik, baizik eta batek eta besteak beren diagnostikoan eta tratamenduan duten esperientzia luzeenari zor zaiola. Anisakiasia, alergia horri deitzen zaion izena, duela
|
urte
batzuk arte Japonia eta Perura mugatutako osasun arazoa zen, arrain gordina prestatzeko tradizio gastronomiko luzea baitute. Gaur egun, anisakisa hainbat espezieren erraietan agertzen da, hala nola Kantauriko legatza (%100), hegaluze handia (%81), txitxarroa (%70) eta sardinak (%40, 5), atzo Bilboko Medikuntza Zientzien Akademian gai horri buruz egindako mahai inguruan adierazi zenez.
|
|
|
Korala 11 neskak osatzen dogu eta batzuk hasiera hasieratik jarraitzen dabe, ganera. Taldetik lagun asko pasatu dira eta orain dala
|
urte
batzuk arte mutilak be izan dira.
|
|
2008
|
|
|
Iodoaren defizitak abortuak, goiztiartasuna eta heriotza perinatala handitzea ere eragiten ditu. Duela
|
urte
batzuk arte, ez zen argi izan arazoaren berri. 1999an, iodo urritasunaren arazoari buruzko txostena egin zuen Osasunaren Mundu Erakundeak (OME), eta, haren arabera, 740 milioi pertsonari eragiten die mundu osoan, eta hori da adimen atzerapenaren arrazoi nagusia eta prebenitzeko errazena.
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte ia ezinezkoa zen partikular batek enbargatutako edozein ondasun eskuratzea.
|
|
|
Gaur egun, hipotekak ez ordaintzearen indizea igotzen hasten den arren, 90eko hamarkadan lortutako tasetatik oso urrun dago oraindik, etxebizitzen enkantean benetako" booma" gertatu zenean. Baina higiezinen merkatua moteltzen ari denez, higiezinen kopuru izugarria duten finantza erakundeek berriz ere enkantea erabiltzen dute beren jabetzei irtenbidea emateko; baliteke orain etxebizitza bat metodo horren bidez eskuratzeko unea izatea; izan ere, ekimen publikoek eta pribatuek asko hobetu dute sektore menderatu bat, duela
|
urte
batzuk arte, enkante egileek menderatzen zuten sektorea, zeren eta, batzuetan legez kanpo geratzen ziren metodoen bidez, ia ezinezkoa baitzen edozein ondasun eskuratzea. Gaur egun lanean jarraitzen duten arren, haien presentzia ez da hain nabarmena.
|
|
|
Premia berriak, eredu berriak Merkatuaren ezaugarriak aldatuz doaz, eta, horrekin batera, mugikortasuna gauzatzeko moduak, forma berriak hartzen baititu. Duela
|
urte
batzuk arte, José Aguilarrek azaltzen duenez, ohikoena herrialdean bertan proiektu bati erantzuteko iraupen laburreko bidaiak edo atzerrian egonaldi luzeak egitea zen, batez ere Europan eta Amerikan. Gaur egun, modalitateek dibertsifikaziora jotzen dute.
|
|
|
Kuota txikia, hipoteka garestiagoa Mailegu batean, gabealdia interesak ordaintzen ez diren edo kapitala amortizatzen ez den aldia da, eta, beraz, kuota murriztu egiten da (edo desagertu ere egiten da, erabateko gabeziaren kasuan). Itundutako epea hilabete bakarretik (unean uneko estualdiak gainditzeko)
|
urte
batzuetara artekoa izan daiteke, kasu zehatzaren eta finantza erakunde bakoitzaren eskaintzaren arabera. Bi gabezia mota daude maileguetan:
|
|
|
menopausia goiztiarra, bat bateko abortuak, antzutasuna eta inpotentzia. Duela
|
urte
batzuk arte, eritasun zeliakoa gaixotasun arraroa zela uste zen, baina gaur egun oso ezaguna da biztanleriaren ia %1ek duela gaixotasun hori, nahiz eta susmatzen den zifra askoz handiagoa izan daitekeela, oso argi ez dagoen kasuetan. Gaixotasunaren diagnostikoa datu klinikoen, emaitza analitikoen eta heste meharreko biopsiaren ezaugarri diren aurkikuntzen konbinazioan oinarritzen da.
|
|
|
Transferentziek sortzen duten aparteko gastua zenbait faktoreren araberakoa da; horien artean, transakzioaren zenbatekoa nabarmentzen da (transferentzia 50.000 eurotik gorakoa bada, portzentajea handitu egiten da), Carmen Ariasek dioenez. Duela
|
urte
batzuk arte, gainera, komisio mota desberdina zen, erakunde onuraduna" plaza" berean edo kanpoan zegoen kontuan hartuta; gaur egun, batzorde guztiak bateratu dira, edozein tokitan daudela ere. Helburuko erakundea geografikoki herrialdetik kanpo dagoenean izan ezik, eta bereziki transakzioak Europako esparru ekonomikoaren mugak gainditzen dituenean.
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte, karroza ederra egiten zuten Larraburuko jubilatuek, baina azken urteetan egoitzan bertan ospatzen dituzte inauteriak. Aurten ere, asteartean, bazkari ederraren bueltan elkartuko dira.
|
|
2009
|
|
|
Baina buloik aldameneko zuloetan sartzen direnetik kontrolatuta dago harria, kanporantz atera liteke eta buelta eman. Orain
|
urte
batzuk arte, ziri, zie, batek eusten zion egiturari harria altxatu eta buelta eman artean. Baina behin apurtu egin zen, eta ordutik burdinazko torlojudun sortija bat ipini du Patxitok.
|
|
|
Hori dela eta, instalazio mota horietako desodorizazioa eta desinfekzioa batera joaten dira gehienetan. Duela
|
urte
batzuk arte, bakterioak neutralizatzeko erabiltzen ziren sistemek eragina izan zezaketen hozkailuaren giroan. 2007 urtearen hasieran, Andaluziako aditu talde batek ozonoaren erabileran oinarritutako sistema bat zuen, elikagai freskoak denbora luzeagoan hozteko biltegietan mantentzeko egokia, beste faktore batzuk aldatu gabe.
|
|
|
Sindromearen zergatia Ez dago loturarik kide mamuaren minaren eta nahaste psikologiko klinikoren baten artean. Duela
|
urte
batzuk arte, komunitate zientifikoko kideek uste zuten, gorputz adar bat anputatzen zenean, burmuineko zelulak hil egiten zirela, eta min sentsazioak egozten zizkietela inguruan, eskumuturretik hurbil zeuden nerbioak narritatzeko, edo, are gehiago, kaltetuaren irudimenerako. Hala ere, eta orain dela gutxi arte uste ez bezala, garunak konexio neuronal berriak sortzen ditu etengabe jasotzen dituen estimuluei erantzuteko, eta, anputazioaren ondoren, zelulak birmoldatu eta birbanatu egiten dira garuneko zirkuituak.
|
|
|
Finantza erakundearen bidez Duela
|
urte
batzuk arte, burtsako teknologia berriak eszenaratu aurretik, salmenta eta erosketa aginduak “itsu itsuan” egiten ziren, aurreko eguneko kotizazioaren arabera, eta batez besteko inbertitzailearentzat ez zen erraza erosketa eta salmenta prezioak doitzea. Internet agertzearekin, on line ezagut daitezke Burtsaren kotizazioak denbora errealean.
|
|
|
Aurten maiatzaren 10ean ospatuko da. Orain
|
urte
batzuk arte goizez bakarrik egiten ziren ospakizunak. Baina azken urte hauetan egun osoko festa egiten dute.
|
|
|
Uste dut Euskal Herrian ere bazegoela zuk aipatzen duzun eztabaida orain
|
urte
batzuetara arte. Zuk izan dezakezun distantziatik, nola hurbiltzen zara gatazka honetara Lagun armatua idazteko?
|
|
2010
|
|
|
Horregatik, ekonomikoa eskuratzea independentzia lortzea bezain zaila izango da; beraz, errazagoa da independentzia eskatzea, esfortzu bakarra eginez dena lortzen duzulako, dio Josep Maria Terricabras (Calellas, 1946) Gironako Unibertsitateko Filosofia katedradunak. Bera aspaldidanik da independentista, baina orain
|
urte
batzuk arte gutxiengoa ziren hala pentsatzen zutenak; orain, berriz, independentista ez direnak ere subiranotasuna eskatzen hasi dira: Independentzia nahi izanez gero, ezetz esango dizute, baina ohartzen dira hori dela irtenbide bakarra.
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte hainbat herrialdetako per capita errenten arteko alderaketa kanbio tasen bitartez egiten zen. Metodo horrek ezberdintasun errealakpuzteagatik jaso zituen kritikek moneta ezberdinak parekatzeko metodo berri bathartzea bultzatu zuten, Erosahalmenaren Parekotasunaren (EAP) metodoa.
|
|
|
Eskolaz kanpoko zerbitzu horiek bost ikasletik batek erabiltzen ditu Espainian, Estatistikako Institutu Nazionalak familien hezkuntza gastuari buruz egindako inkestaren emaitzen arabera. Duela
|
urte
batzuk arte, ohikoena irakasle partikularrengana iristea zen, ikaslearen ikastetxe bereko lagun edo irakasleen gomendioen bidez. Orain, Interneti esker, errazago bila daitezke irakasle horiek bi aldeak harremanetan jartzeko berariaz sortutako atarietako batean. Ez da beti erraza izaten ikasleak behar duenari hobekien egokitzen zaion irakaslearen profila aurkitzea.
|
|
|
Mendia edo hondartza. Honela laburbiltzen zen orain
|
urte
batzuk arte oporraldietarako eskaintza. Gaurko egunean aunitz zabaldu da aukera hori eta badira oporrak kirol eginez edo naturarekin lotura duten jardueretan parte hartuz pasatu nahi dituztenak.
|
|
|
Beti Gazte elkartearen 70 urteurreneko ospakizunen barrenean, duela
|
urte
batzuk arte egiten zuen argazki lehiaketa berreskuratu dute. Zehazki 2000 urtean egin zen bederatzigarren argazki lehiaketa izan zen azkena.
|
|
|
Gehiago ezinezkoa da». Duela
|
urte
batzuk arte bizikleta oso osorik diseinatu eta egiten zituen hamabortz langileko tailerra zeukan Arcachonen. Baina duela bortz urte izan zuen bizikleta istripu larri baten ondorioz, indarra galdu eta orain gurpiletan espezializatu da, halabeharrez.
|
|
2011
|
|
|
Orioko Herri Ikastolak Herri Lasterketa berreskuratu du, eta hilak 23rako antolatu ekimena. Duela
|
urte
batzuk arte herrian egin ohi zen halako lasterketa herrian, baina aurten, lehenengo aldiz ikastolak antolatu du: " Duela urte batzuk Orion herri lasterketan parte hartzeko aukera zegoen; orain, ikusi dugu aukera polita izan daitekela ohitura hori berreskuratzeko", adierazi du Iñaki Beraza Orioko Herri Ikastolako zuzendariak.
|
|
|
Jantoki sozialek ateak irekitzen dizkiete guztiei. Orain dela
|
urte
batzuk arte, ohiko erabiltzaileak gizarte bazterketa jasateko arriskuan zeuden pertsonak ziren, baina orain maiz izaten dira lanik gabe geratu direnak, baita arazo ekonomiko larriak dituzten familia osoak ere. Hiriei eta gizarte bazterketari buruzko Eroski Consumer en azken txostenean taula konparatibo bat dago, udalek jantoki eta janari kopuruari, plazei, zerbitzu erabilgarriei eta prezioari buruz emandako informazioarekin.
|
|
|
Ogia ohiko elikatze ereduaren erreferentziazko elikagaietako bat da edo, behintzat, duela
|
urte
batzuk arte halakotzat jotzen zen. Kontsumoko gomendio guztiek oinarrizko elikagaitzat jotzen duten arren, gaur egun haien kontsumoa zenbait alderdi negatiborekin lotuta dago arrazoirik gabe, bereziki argaltzea denean.
|
|
|
Inbertitzaile txiki batzuek metal preziatuen edo lehengaien ekoizpen sektoreko finantza aktibo baten bidez azken hilabeteetan igoera handiak izan dituzten jarrerak nola hartu galdetzen dute. Duela
|
urte
batzuk arte, modurik errazena inbertsio funtsen bidez egitea zen, ia enpresa sektore guztietan kokatuta. Baina aspalditik merkaturatzen dira ETFak, burtsa merkatuetan akzioak bezala kotizatzen duten inbertsio funtsak, edozein unetan desegiteko aukera ematen dutenak.
|
|
|
“Outplacement ek” ez du bermatzen lanpostu berri bat egongo denik, baina bai hautagaiaren aukerak areagotzen ditu eta bilaketa prozesuan bideratzen du, lan merkatura lehenbailehen sartzeko. Duela
|
urte
batzuk arte, multinazional handiek bakarrik aplikatzen zuten “outplacement” delakoa, baina teknika horiek zabaldu egin dira, eta dagoeneko enpresa txiki eta ertain askok erabiltzen dituzte. Hautagaiaren profila Lanik gabe geratu berri den pertsona batek aktibo egon behar du eta bere denbora edozein jardueratan eman behar du, nahiz eta ordaindu ez.
|
|
|
dizfunkshinal Goi Mailako Hezkuntzaren Europako Esparruaren (GHEE) helburu nagusietako bat unibertsitate ikasketen kontzeptu orokorra aldatzea da. Kontzeptu hori duela
|
urte
batzuk arte nagusi izan da gure herrialdean. Esparru komun horrek proposatzen duen filosofia da ezagutzak metatzera bideratutako titulazioetatik ikaskuntza teorikora nahiz praktikora bideratutako irakaskuntzen antolaketara pasatzea, esparru akademikoaren eta lanaren arteko loturak estutzeko.
|
|
|
" Dozena erdi liburuko gizona naiz" esan izan du berak. Kasino jabe ere izana da, benetako negozioduna, duela
|
urte
batzuk arte. Reno Nevadako Unibertsitatearen sariak ditu, bai UPV EHUrena ere.
|
|
2012
|
|
|
Baserrian jaioa eta hezia da Amundarain. Baina, duela
|
urte
batzuk arte ez zitzaion abeltzaintzan aritzea burutik pasatu ere egin. Lanik barik geratu zenean, ordea, ganadutegi batean lan egitea irtenbide egokia izan zitekeela bururatu zitzaion.
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte, Espainiako Estatuko osasun sisteman, batik bat amaren adinari erreparatzen zitzaion amniozentesia egitea komeni zen edo ez erabakitzeko: 35 edo 38 urtetik aurrerako amagai guztiei egiten zieten, erkidegoaren arabera, adin horietan nabarmen areagotzen delako kromosoma anomaliak jasateko arriskua.
|
|
|
Iodoaren defizitak abortuak, goiztiartasuna eta heriotza perinatala handitzea ere eragiten ditu. Orain dela
|
urte
batzuk arte, ez zen argi izan arazoaren berri, nahiz eta, 1999an, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) egindako txosten baten arabera, mundu osoko 740 milioi pertsonari eragiten die, eta hori da adimen atzerapenaren arrazoi nagusia eta prebenitzeko errazena. Espainian, Espainiako Endokrinologia Elkarteko talde batek egindako azterlan baten arabera, gure herrialdeko kudeatzaileen iodo mailak OMEk gomendatutakoak baino askoz txikiagoak ziren.
|
|
|
Amigdalas terminoa adjektiborik gabe palatinei dagokie. Duela
|
urte
batzuk arte, denbora laburrean infekzio errepikakorrak izan ondoren erauzten ziren. Hala ere, orain badakigu infekzioen aurkako borrokan defentsa lan garrantzitsua betetzen dutela, batez ere, bizitzako lehen hiru urteetan.
|
|
|
Adibidez, arkitektura industrialak ez du izan, orain dela
|
urte
batzuk arte, ondare izatearen errekonozimendurik, eta oso katalogazio gutxi egin dira. Deskontaminazioaren afera kenduta, industria eraikinak oso egokiak dira, benetako malgutasun bat erakusten baitute beste edozein erabilera sartze aldera.
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte, Iñigorena bezalako kasuren bat egokitu eta ikaskideren batek desadostasun zantzurik izan zezakeen zerbait aipatuz gero, zeharkako mezutzat edo hartzeko joera izaten zuen Inasek, eta zirkin egiten zion nolabait. Jendeak ez zuen, ezta arean ere, halakorik egundo pentsatuko, bere hitz egiteko modu zehatza eta agerkera neurtua liluragarriak bilakatzen zirelako (egun, urteak pasatu ahala, ez du atzeranzko biderik egin horretan).
|
|
|
Lehenagoko bizitza baketsuagora ohituta dago behintzat. Duela
|
urte
batzuk arte, bere esku zeuden erabakien erantzule sentitzen zen nolabait; irizpide gutxi batzuen arabera jokatuz gero, egoerak kontrolpean zeuzkan irudipena izaten zuen.
|
|
2013
|
|
|
Abenduan sartzeaz batera, Gabon aurreko giroa hasten da, San Nikolas (abenduak 6) egunetik hasita. Ama Birjina Sortzez Garbiaren eguna egun handia izan da gure artean, amaren eguna ere bai orain
|
urte
batzuk arte. Elizan ere Gabon aurreko lau asteek Abendualdia osatzen dute, hau da, Jesusen jaiotzaren aurrerapena.
|
|
|
Entrenatzeak gehiago erakarri al zaitu jokatzeak baino? Orain dela
|
urte
batzuk arte ez, baina 30 urtera hurbildu ahala, konturatu nintzen futbolean askoz ere gehiago ezin nuela egin, eta ia ia gehiago gustatzen zitzaidan entrenatzailearen lekuan jartzea eta beste gauza batzuk egitea. Beldurra nion aldaketari, baina segituan onartu nuen gehiago gustatzen zitzaidala hau.
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte, gaixoak lau astez behin joaten ziren ospitaleetako hematologia zerbitzuetara dosia doitzera.
|
|
|
Gaixotasunak berretsi hesteetako biopsia batekin, eta pediatrak diagnostikatu behar du («autodiagnostikoak» oso ohikoak dira eta zentzuzkoak elikagaien kontrako erreakzioen arloan). Haurrak amaren esnea hartzen duen bitartean glutena sartzen bada, eritasun zeliakoaren arriskua nabarmen murrizten da Duela
|
urte
batzuk arte, «zenbat eta geroago hobeto» planteamendua aplikatzen zen, haur horiek gaixotasuna garatu ez zezaten. Horregatik gomendatzen zen, asmo onez, glutena zortzi hilabete edo gehiago atzeratzea.
|
|
|
Kirsty Andrews Google milaka amarentzako sarrera atea da, eta Sarean egunero seme alaben hazkuntzan aurkitzen dituzten arazoen erantzuna bilatzen saiatzen dira. Milaka ama eta aiton amonek aholkatu eta beren iritzia emango dute sarean Duela
|
urte
batzuk arte, foro espezializatuak ziren zalantzazko amaginarreba askorentzat informazio iturri nagusia. Gaur egun, ordea, gero eta garrantzi handiagoa hartzen dute «amadas bloques» deritzenek, amak (nahiz eta guraso batzuek ere bai), amatasuna osatzen duen unibertso zabalari buruzko esperientziak, iritziak eta interesak partekatzeko bide azkar eta azkar bat aurkitu baitute Interneten.
|
|
|
2012an Nintendo Wii U merkaturatzen hasi zen, eta Sony eta Microsoft en PlayStation 4 berria, berriz, berehala aterako dira merkatura. Baina beste plataforma eta aparatu batzuk orain dela
|
urte
batzuk arte enpresa horiek erabat menderatzen zuten merkatu hobi bat betetzen ari dira. Tableta eta Android dituzten tabletak eta telefono mugikorrak bideojokoetarako euskarri egokia dira, jokagarritasuna beste alderdi batzuen gainetik baitago.
|
|
|
Teknika horren bidez, obulutegi baten barruan espermatozoide bakarra sartu zen ernalketa lortzeko. Haurdunaldia lortzeko esperma eraginkorrena aukeratzeak lagundu egin du lagundutako ugalkortasun teknika berrietan Duela
|
urte
batzuk arte, espermatozoide hori hautatzean, esperma begiz behatzen zen, espermaren morfologiaren eta mugikortasunaren arabera. Baina, aukera honek bermatzen al du haurdun geratzeko espermatozoide onena aukeratzea. Espainiako Ugalkortasun Elkartearen datuen arabera, 2011n 25.000 emakume inguru tratatu ziren Espainian teknika horrekin.
|
|
|
laneratze enpresetatik irteten diren langileek lehen baino zailagoa dutela enpresa arruntetara sartzea, lanpostu horietarako lehia handiagoa dagoelako. Horren eraginez," orain
|
urte
batzuk arte, laneratze enpresetatik irteten zirenen %75 enpresa normalizatuetan sartzen ziren; gaur egun, %55 ingurukoa da tasa, eta datozen urteotan datua okertu egingo da", aurreratzen du Jon Igartuak.
|
|
|
—Duela
|
urte
batzuk arte, eskale bat etortzen zen urtero hutsik egin gabe Oranera kalendarioak saltzera, besteak beste hasi da amona Xudra; Hankabe deitzen genuen, urguna zelako. Gizaki zintzoa zen, eta etxeko tresneria konpontzen oso trebatua:
|
|
2014
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte ohiko jardunbidea zen, onuragarritzat jotzen baitzen bai lurzoruaren erabilera arrazionalaren ikuspegitik bai izurriak, gaixotasunak eta belar txarrak kontrolpean izatearen ikuspegitik.Hala ere, mekanizazioa eta produktu fitosanitarioak iritsi zirenean, landareen asoziazioa zokoratuz joan zen espezializazioaren eta monolaborantzaren mesedetan.
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte, alanbretarako gehien erabiltzen zen materiala altzairu karbonotsua zen, baina ez zuen iraupen luzerik bermatzen.Hori dela eta, altzairuzko harien korrosioarekiko erresistentzia handitzeko prozedura bereziak jarri dira abian.Babesa zinkez eta aluminioz egiten da, eta aurrerago plastifikatu ere egin daiteke.
|
|
2015
|
|
|
Prekarietatea bera, definizio bezala, konpondu beharreko zerbait da; eta egoera horri adarretatik helduz bilatuko diogu irtenbidea. Definizioz pobreziari lotutako kontzeptua da, baina orain dela
|
urte
batzuk arte egoera hori behin behinekotzat hartzen zen, garai berri batera salto egitekotan dabilen eta trantsizio egoera batean dagoenarena. Gaur egungo arazoa da prekarietatea orokortu eta egonkortu egin dela.
|
|
|
Urte zaharra joan zaigu, eta berriari hasiera eman diogu ahal izan dugun moduan. Aitortu behar dut duela
|
urte
batzuk arte, Gabonetako jaiak hurbiltzen hasten zirenean, ardo berriak, bitxiak eta desberdinak bilatzeko gogoa izaten nuela eta ahalegin izugarria egiten nuela. Azken urteotan, baina, nire dinamika erabat aldatu da, eta lasaiago ari naiz, urduritasun eta antsietate irrazional haiek guztiz alde batera utzita; konturatu bainaiz urteko edozein unek merezi duela horrenbesteko esfortzu, edo gehiago, neure buruari omenalditxo eta gozamenerako tartea eskaintzeko.Nire barnean antsietate hura baretu bada ere, Gabonetako oporraldi honetan ezin ukatu aurkikuntza enologikorik egin ez dudala.
|
|
|
Duela
|
urte
batzuk arte, OMEren kalkuluek ziotenez, haur eta nerabeen %20 inguruk zeukaten gizentasuna.
|
|
|
Eskaintza gero eta ugariagoa eta askotarikoagoa da: orain dela
|
urte
batzuk arte, elikagai naturalak eskaintzen zituzten kooperatibetan eta dietetikako dendetan baino ez zitezkeen erosi produktu horiek, eta gaur egun, berriz, ohiko supermerkatuetan ere badira.
|
|
|
Orain dela
|
urte
batzuk arte, egunean 2 eta 4 esneki artean hartzeko gomendatzen zuten, baina, gaur gaurkoz, zenbait erakunderen gomendioa da egunean esneki bat edo bi hartzea, tartean Harvardeko Osasun Publikoko Nutrizio Eskolarena eta Mediterraneoko Dieta Fundazioarena.
|
|
|
Gizakiaren eboluzioaren dosierrean benetan txundigarria egin zaizun zutabe batekin egin duzu topo. Orain dela
|
urte
batzuk arte erabat ezezaguna zen espezie bati buruzkoa zen artikulutxoa. Indonesiako Flores uhartean aurkitutako hezur batzuk aztertu ondoren homo floresiensis izena eman zioten espezie bat aipatzen zuen, kaskezur eta garun txikikoa, gorputzez oso murritza, metro batera juxtu iristen zena, uharteko elikadura gabezien ondorioz gero eta txikiago egin beste eboluzio biderik izan ez zuen espezie bat, uharteko bizi baldintzetara egokitzeko ipoxtu beste aukerarik izan ez zuen homo erectusaren emaitza.
|
|
|
–Ondo, esan bezala, gaur guztiz oinarrizkoa den puntu bat aipatuko dugu, pentsatu ere egin behar ez dena, hain begien bistakoa denez gero; agian duela
|
urte
batzuk arte ez zitzaion inori bururatu, baina gaur ontzat hartzen dugu, irakatsi egin digutela konturatu gabe. Esklaboek beren jabeak hiltzean, ez zuten giza eskubideez, komunismoaz edo demokraziaz ezer entzun.
|
|
|
Arazo bat al da nire haurtxoa? Duela
|
urte
batzuk arte, zurrunga sinplea, ohikoa edo lehen mailakoa (hau da, beste inongo arazori lotuta ez dagoena) onontzat hartzen zen, hau da, ez zuen ondorio negatiborik. Gaur egun, ordea, badakigu TRS guztiek aldaketa eta ondorio kliniko ugari «eragiten dituztela», eta halaxe adierazten du Ignacio Cruz Navarroren artikulu batek, Lehen Mailako Atentzioko Pediatriako aldizkari espezializatuan argitaratuak.
|
|
|
Hala ere, fenomeno horrek gizon askori eragiten die, batez ere lehen semea jaio aurretik, hau da, guraso bihurtzeko zorian daudenean. Azken urteotan, zenbait ikerketak frogatu dute, orain dela
|
urte
batzuk arte uste zen bezala, arazoak bi sexuei eragiten diela. Gizonezkoen% 13,3k adierazi du bere bikotekideen haurdunaldiaren hirugarren hiruhilekoan estres maila handia duela McGill Unibertsitateko (Kanada) adituek egindako ikerketa berrienaren arabera.
|
|
2016
|
|
|
Duela
|
urte
batzuetara arte, udan abandonatzen zen maskota gehien; txakurrak, bereziki. Joera hori aldatu egin da, eta, egun, ehiza sasoiak baldintzatzen du gehiago.
|
|
|
Txakurrek zein katuek era horretako tokietara iritsi behar ez izatea da Brenaren eta hura bezala animalien eskubideen alde diharduten beste askoren helburua. Orain
|
urte
batzuetara arte, uda oso sasoi latza zen animaliontzat. Oporraldian, abandonatuta uzten zituzten familia askok.
|
|
|
Orain dela
|
urte
batzuk arte, eredutzat hartzen ziren erakundeek esaten zuten egunean 2 esneki errazio hartzea komeni zela, baina berriki egin diren berrikusketa batzuek besterik diote.
|
|
|
Maceda ibaiko presa batean aurkitu zituzten bi nesken gorpuak, duela
|
urte
batzuk artean zabalik zegoen errota baten ur biltegian. Moja Adoratzaileen ikastetxera joaten ziren bi ahizpak.
|
|
|
Nerabea nintzen ni, eta gustuko nuen oso, bera etxean ez zenean, han sartu, musika jarri eta poema haiek ozenki irakurtzea. Haien artean bazen bat, Calderónen La vida es sueño ko bakarrizketa bat, berehala nire kuttunena bilakatu zena eta, hain zuen,
|
urte
batzuen buruan Arte Dramatikoko Eskolako sarrera proban erabili nuena. Nire antzerkirako grina logela hartan, ezkutuan, piztu zela sinestea gustatzen zait.
|
|
|
Euskaraz egiten ziren obretatik oso eskuizkribu gutxi gelditu dira horiei hedaduraren emateko. Ez dute, duela
|
urte
batzuk arte, unibertsitateko aterik pasa, instituzioek ez dituzte begi onez ikusi azken hamarkadak arte. Euskararen ezagutza ofiziala mugatua baita gaur egun ere.
|
|
|
Eta bularreko haurrak? Duela
|
urte
batzuk arte, beherakoa zela eta, esnekiak saihestea gomendatzen zen. Edoskitzearekin bateraezina zen aholkua zen, amaren esneak laktosa baitu.
|
|
|
Azidotasunak, beraz, aukera ematen du gantz azido oleiko askearen kopurua neurtzeko, oliba oliotan ugarienetako bat. Duela
|
urte
batzuk arte, parametro horren aipamena ohikoa zen etiketetan, baina kontsumitzaileengan nahasmena eragiten zuenez, legeria aldatu egiten zen eta ez da beharrezkoa informazio hori sartzea. Olioaren etiketari eta fakultatiboari buruzko nahitaezko informazioa zein den zehazten du artikuluak.
|
|
2017
|
|
|
Tabakaleran aurkeztu zenuten lan hori, orain dela
|
urte
batzuk arte tabako fabrika izandakoan, eta orain, berriz, Okelan gaude, harategi ohi batean. Nola lotzen duzue hori guztia orain arte aipatzen aritu garen kontuekin?
|
|
|
Baina, zer gertatzen da ugalkortasunarekin minbiziaren aurkako tratamenduan? Duela
|
urte
batzuk arte, kimioterapiaren eta erradioterapiaren ondorioek, gehienetan, esperientzia horretatik igaro ziren emakumeak izan ziren, ez behintzat beren gametoak. 2007an, Valentziako Hablititateko Institutuak (IVI) ugalkortasuna zaintzeko doako programa jarri zuen martxan, arrazoi onkologikoengatik, minbizia eta ama ondoren, minbiziaren ondoren.
|
|
|
Isurketa Expresen kasuan, produktu horiek garbiketen prezioan sartuta daude, lau eta bost euro artean, 12 eta 15 kilo bitarteko garbigailuetan. 4 Tindategian aurreztea Mantak, edredoiak eta eskandinaviarrak beti ez dira erraz garbitzen etxean, eta, orain dela
|
urte
batzuk arte, tindategi batera jo behar izaten zuten. Orain, oro har, merkeagoa da garbitutako garbitegietako garbigailu eta lehorgailuetan, arropa handietarako egokiak.
|
|
|
Izenak adierazten duenez, oin laua da oinaren oinean lehen behatzaren eta orpoaren artean dagoen arkuaren falta edo murrizketa. Duela
|
urte
batzuk arte, arazo gisa ikusten zen lehen urteetan. Baina horri buruzko ikuspegia aldatu egin da, eta kasu jakin batzuetan baino ez da arazotzat hartzen.
|
|
|
Arroza nola prestatu Gauez beratzen uztea lagungarria da arrozean artsenikoaren mugak murrizteko. Duela
|
urte
batzuk arte, uste zen poluitzaile kutsagarriekin (artsenikoa, adibidez) elikagaien kutsadurari aurre egiteko modu bat edozein egosketa mota erabiltzea zela. Baina egiaztatu da substantzia horiek kentzeak ez duela soilik egoste metodoaren mende, eta, gainera, oso zeregin garrantzitsua dute.
|
|
|
Helburua ahoko eta aurpegiko oreka morfologikoa eta funtzionala berreskuratzea da, eta mastekatzeko arazoak aurreikustea. Duela
|
urte
batzuk arte, ortodontzia haurren kontua zen, baina gero eta ohikoagoa da helduak brakketekin ikustea. Helduentzako ortodontzia nolakoa den eta hortzak hortzetan nola eskuilatu behar diren azaltzen du artikuluak.
|
|
|
Guk euskara batua gurtu behar dugula irizten dioten jainko usteko literatoei esan nahi diet duela
|
urte
batzuk arte, auzoko beren" euskerie" aldarrikatzen zuten gazte (umeez eta zaharrez gain) harroengatik ez balitz, euskara baturik ez litzatekeela izango, eta, besteak beste, euskarari eta euskaldunoi esker irabazten dituzten urrezko dominak lortzeko, atxurrari eta palari heldu lieketela. Harroa izateko erarik negargarriena da esker txarrekoa izatea.
|
|
2018
|
|
|
Ildo horretan, adierazi du, lehene bezala, egun fitxaketen bidez funtzionatzen dutela klub askok. " Duela
|
urte
batzuk arte, herriko eta inguruko arraunlariekin osatzen zuten taldea, baina orain kanpoko arraunlariak ekartzen dituzte. Batez ere klub handiek egiten dute hori, diru gehien horiek dutelako.
|
|
|
Orain dela
|
urte
batzuk arte eragin handia zuen erlijioak herritarren bizimodu pertsonalean. Eta alderdi sozialean ere kontrol estua zuen, jendearen gizarte erritmoak finkatzen zituen urtean zehar:
|
|
2019
|
|
|
Eli Aizpuru azpeitiarrak ere primeran ezagutzen du Quebrantahuesos probaren ibilbidea, askotan egin baitu. Duela
|
urte
batzuk arte, ohiko txirrindularietako bat izaten zen Sabiñabigoko irteera gunean. " Zortzi bat aldiz egindakoa naiz, baina azken urteotan ez naiz joan, zozketa sistemarekin ez nagoelako ados". Ez du kritikatu zozketa egitea bera, zozketa horren kontura negozioa egin nahi izatea baizik.
|
|
|
Euskal Herriak pairatzen duen marko juridiko politikoaren erreforma planteatuta dago testuinguru politikoan. Duela
|
urte
batzuk arte haustura independentistan kokatzen ziren sektore batzuk iruzur erreformista berri baten aukera elikatzera igaro dira. Horren erakusle da duela gutxi argitaratu den Demokrazia bai manifestua.
|
|
|
Hormona eta portaera aldaketak aitan Emory Unibertsitatearen (AEB) 2017ko azterketa Hormones and Behavior en argitaratu zen, eta adierazi zuen oxitozinak (“maitasunaren hormona” deiturikoak) baldintzatu egiten duela gurasoen zaintza seme alaben aurrean; izan ere, sari eta enpatia sentimenduei lotutako garun eskualdeak aktibatzen ditu, bai eta haiei arreta emateko motibazioa ere. Duela
|
urte
batzuk arte uste zen oxitozina, erditzean eta edoskitze naturalean modu masiboan jariatua, ama hormona hutsa zela, baina honelako txosten zientifikoak eta beste asko ideia hori baztertzen ari dira. Gurasoek ere oxitozina jariatzen dute, amek bezala, haurtxoekin elkarreragiten dutenean.
|
|
|
Geroztik frontoietara beti lagundu izan dit eta entrenamenduetara ere nirekin ibili izan da. Gainera, orain dela
|
urte
batzuk arte profesionaletan epaile lanetan ibiltzen zen eta eskutik hartuta Labritera edo epaile lana egitea tokatzen zitzaion tokietara berekin joaten nintzen; aldageletan pilotariekin hitz egiteko aukera izaten nuen eta gustura ibiltzen nintzen. Orain niri tokatuko zait hola ibiltzea.
|
|
2020
|
|
|
Hori dela eta, ez dago argi EMa duen emakume gazte batek haurdun egon daitekeen. Duela
|
urte
batzuk arte ez zen gomendatzen, baina horri buruzko ikerketek, azterlan honek bezala, ikuspegia aldatu dute, eta, gaur egun, beti medikuaren zaintzapean, em dun emakumeek ama izateko nahia bete dezakete. Horretarako, ezinbestekoa da osasun profesionalarekin planifikatzea, gaixotasunaren tratamendu batzuk ez baitira bateragarriak ernaldi batekin.
|
|
|
Armairua ‘armen gordailua’ omen da etimologiaz. Nik euskal ezaugarriak ezkutatu behar izaten nituen, orain
|
urte
batzuk arte. Euskal Herria deitzen nion nik sekretuan armairuari.
|
|
|
Ez duzu ezer galtzen. Urte dezente egin zituzten elkarrekin, baina gero ama eta biok bizi izan gara orain dela
|
urte
batzuk arte. Iñigo kalamidade bat zen, baina amak zerbaiti heldu behar zion, norbaiten anparoa behar zuen.
|
|
2021
|
|
|
Beharbada, kontu hauetan gauzak aldatzen ari badira ere, esan daiteke orain dela
|
urte
batzuk arte bederen, Bizkaia dela hitanoaren erabileran hutsunerik handienak erakusten duen eskualdea. Beste hizkeretan presentzia handiagoa izan du, baina tokian tokiko gorabehera handiekin, zernahi gisaz.
|
|
|
Gelatina zaporegabea da, eta, beraz, horrekin egiten diren postreek zapore gozoak izan ditzaten, hainbat osagai gehitzen zaizkio. Orain dela
|
urte
batzuk arte, azukrea erabiltzen zen gehien, Nestlé n eta Eroski fresa n gertatzen den bezala, non osagai hori% 20 eta% 18 baita, hurrenez hurren. Hau da, ontzi bakoitzean lau koilarakadatxo eta erdi azukre daude, eta hori oso kontuan hartu genuke, gure inguruan gehiegi kontsumitzen baita.
|
|
|
Eta Eguberrietan handitzen da gehien. “Duela
|
urte
batzuk arte jana zen eta ez zegoen arazorik. Baina orain dela gutxi hasi dira argi gehiago eta gehiago jartzen, eta horrek baliabideak xahutzea dakar.
|
|
2022
|
|
|
Askotan ez dakite alde egindakoa inoiz itzuliko ote den. Komunikaziorako hainbeste baliabiderik ez zutenean, duela
|
urte
batzuk arte, bereizketa definitiboa izan zitekeen. Hildakorik gabeko alargunaren figura oso ezaguna da Galizian.
|
|
|
2 Norentzat gomendatzen da amiozentesia? Duela
|
urte
batzuk arte, Espainiako osasun sistemak oinarrizko irizpide gisa erabiltzen zuen amniozentesia gomendatzeko amaren adina (35 edo 38tik aurrera, autonomia erkidegoaren arabera), adin horietan nabarmen handitzen baita anomalia kromosomikoen arriskua. Hala ere, gaur egun, adinagatiko arriskuaren kalkulua findu daiteke, detekzio proba desberdinekin lortzen diren markatzaileak (amaren odolaren test biokimikoa eta ekografia), eta, horri esker, beti arriskuren bat eragiten duten amniozentesi asko ekiditen dira.
|
|
|
Komeni da elkarrizketatzaileari gogoraraztea curriculumean ageri direla zein konpainiatan eman diren zerbitzuak, eta gomendagarria dela egindako lanari buruzko iritzi positiboa eman dezaketen pertsonen izenak ematea —hobe, enpresako edo sektoreko erreferenteak badira— 11 Erretzailea zara? Duela
|
urte
batzuk arte pentsaezina zen galdera hori laneko elkarrizketa batean. Baina errealitatea nagusitu da, eta erretzaile ez direnek begi onez begiratzen dute.
|