|
2000
|
|
|
Eta ez da adibide txarra izan, ez jauna. Konturatzen ari naizelako neuk ere
|
urte
bat edo gehiago daramadala hilda, zure engainuetatik zintzilik, amets goxoa zela uste nuen honetatik erabat esnatu gabe.
|
|
|
Uste dut Rocío Pérez de Mainueta deitzen zela. Txemarekin ibiltzen hasi eta
|
urte
bat edo bira izango zen, bai, eta hark ere begi dizdizariak zituen. Baina horrek ez du zerikusirik idazten ari naizenarekin.
|
|
|
" Urtero bi gutun jaso izan ditugu, baina azken boladan bat bera ere ez", erran zigun hark, gaineratzen zuela: " Gutun guztietan eta urtez urte erraiten zigun ezen aitzina zihoala, eta esperantza zuela ezen,
|
urte
batean ez bazen bertze an, etxerat itzuli ahal izanen zela, bertze Rafael bat bihurturik eta aitari emanikako hitza beterik. Zeren eta horretan ados baitzeuden aita semeak, noiz eta Pedrok aitaganik Italiarat joaiteko baimena eskuratu baitzuen.
|
|
|
Eta pentsatu eta deliberatu nuen ezen ez zegoela pertsona egokiagorik, suma honen administratzeko, aita Bartolome bera baino, zeina baitzen aldi hartan Iruñako ospizioko kaperau... eta zeina, ondorez, urtean bizpahiru aldiz etortzen hasi baitzen jauregirat, suma haren jasotzerat, eta ene aitorraren entzuterat, bide batez. Eta hala joan zitzaizkigun urte batzuk bakean, harik eta bertze
|
urte
batean bertze izurrite baten haize bortitzak inarrosi gintuen arte.
|
|
|
ZEIN ongi mintzatzen zitzaigun osaba Joanikot Collège de France n egin zuen egonaldiaz, han iragan zuen azken
|
urteaz
batik bat, zeinean Pierre Gassendi filosofo, astronomo eta matematikari jakintsua izan baitzuen irakasle! Eta nola prezatzen eta loriatzen zen hartaz...!
|
|
|
ETA hala joan ziren minutuak eta orduak, egunak eta asteak... eta joan zen
|
urte
bat eta bertze bat... baina hori hitz egiteko modu bat da, zeren minutuak orduak bezalakoak egiten baitzitzaizkidan, orduak egunak bezalakoak, egunak asteak bezain luzeak... eta urteak mendeak bezalakoak.
|
|
|
Eta hala joan ziren minutuak eta orduak, egunak eta asteak... eta joan zen
|
urte
bat eta bertze bat... harik eta egun batean amaren morroi bat etorri zitzaidan arte, erraiterat ezen amak jauregirat deitzen ninduela, berri baten emaiteko.
|
|
2001
|
|
|
Izan ere, aurten sekula baino gehiago, ez duela ospatzeko ezer iruditzen zaio. Desastre hutsa den bere bizitza beste
|
urte
batez luzatu dela besterik ez.
|
|
|
|
Urte
bat geroago Geetha erabat sendatu zen. Sifiliaren aztarnarik ez.
|
|
|
Gauzak ez ziren berak gogo zuen bezala joan. Independentzia lortu baino
|
urte
bat lehenago, 1946an, abuztuaren 16an, Kalkutan hindutarrak eta musulmanak haserretu eta elkarri burua mozten hasi ziren.
|
|
|
|
Urte
batean bakarrik 8.000.000 abortu egiten dira. Nazioan bizilagun gehiegi direla eta, giroa haur galtzearen alde dago.
|
|
|
Argi larririk gabe, presarik gabe doan arren. Presarik gabe herrenak doaz, zangoa edo oin bat aurreko astean edo aspaldiko
|
urteren
batean ahaztuta edo atzeratuta utzi dutenak.
|
|
2002
|
|
|
Nik hemen kontatzen ditudan gertakizunak, gehienak, neronek azken 35
|
urteotan
batez ere Euskal Herriko zazpi probintzietako baserrietan ikusitakoak dira. Baserritarrei bai Iparraldean eta bai Hegoaldean ezaguna zaie nire zakurzaletasuna.
|
|
2003
|
|
|
Gero kontatu zuten
|
urte
batean bidaiarako aurreztuta zeukaten diru guztia gastatu behar izan zutela bidaia egin aurretik, ospitalean. Martinari otu zitzaion" Pablo itsu geratu zen urtea" izan zitekeela urte hori, baina Mercedesek ezetz, umetan geratu zela Pablo itsu, zazpi urterekin edo bederatzi urterekin, ez zegoela ziur, baina zenbaki bakoitia zela, zazpi urte edo bederatzi urte, hori seguru zekiela.
|
|
|
Baina gauza handirik ez: hainbat ezkontza, hainbat jaunartze, zirkua birritan (Circo Universal, Circo Ringling) eta aire akrobaziak
|
urte
batean (1931n). Beste batean elizako kanpandorrearen erdia jausi zen Idusen.
|
|
2004
|
|
|
Argazkiaren atzean,
|
urte
bat: 1921, Roman jaio baino urtebete lehenago.
|
|
|
Liberen izeko Aurorak, Aurora Lekerikak, ez zuen
|
urte
bat jarraian pasatu jaiotetxean. Luze joko luke haren bizitza kontatzeak, honen moduko beste liburu bat gutxienez, eta ez gara ur horietan sartuko, ez bada bakar bakarrik esateko mundua punta batetik bestera korritu zuela, hango eta hemengo jendea eta ohiturak ezagutuz.
|
|
2005
|
|
|
Kontatzen du Piedadek
|
urte
batean zazpi etxe egin zituela Samuelek, eta bost erre zirela. Asko da hori.
|
|
2006
|
|
|
Badakit, halaber, hilabete haietan zure laguna ere bilakatu nintzela: konfiantzaz hitz egiteko norbait, koitak adituko zizkizuna eta, nire mugen barrutian, aholku ematen saiatuko zena; ez nintzen izango zure bizitzan izandako adiskide minena, baina jabetuta nago haurtzaro eta gaztaroko lagun handiak galduz eta urrunduz joan ohi direla
|
urteekin
batean, eta, bakarrik geratuko ez bada, lagun berriak bilatu behar izaten dituela maiz adinean aurrera doanak; horrelako makulu bat al zen nigan ikusten zenuena eta galdu nahi ez zenuena. Bazen hirugarren alderdi bat ere, aurreko biak nahasten zituena:
|
|
|
Ni baino
|
urte
bat zaharragoa izanen zen, bi gehienez. Haren larruazalak irin liliaren zuria zuen; begiek, zeru ortzargiaren urdina, eta ile adatsak, lur onduaren beltza.
|
|
|
Suarengandik ihesi etorri zen iaz, baita, zergatik ez erran, berriz ere ikasle bihurtzeko menturak gaztetuta.
|
Urte
baten buruan, irakasle bihurtzeko zorian egon da. Zer eta irakasle.
|
|
2007
|
|
|
Elvis hil zeneko urteaz hasi naiz hizketan, baina norberaren historian ez dago une bat edo
|
urte
bat aparte jartzerik eta aztertzerik, aurrekoekin korapilatu eta ondokoekin katramilatu egiten baita, ezinbestean, une nahiz urte bakoitza.
|
|
|
Kalkulu hauetan erabiltzen diren ihes abiadurak, lehendabiziko
|
urteetan
batez ere,, txikiak, dira:
|
|
2008
|
|
|
domingotarra, izan ere, bere komunitateko aita ekonomoa zena, udazkenero pasatzen zen ingurutik, urtero egin ohi zuèn hirurogeita hamar legoako bidaian, bere komentutik domingotarrek eliz probintziaren hiriburuan zutenera, bertako aita ekonomoarekin bildu eta hari laguntzeko, ordenaren kontu eta balantze orokorrei lotutako zereginetan. Domingotarrak, beraz, noiznahi bisita zezakeen arreba, apaiz zèn heinean eta moja baten ahaide hurbila, erraz zuen fabore bereziren bat lortzea?,
|
urteren
batean ez bazen bestean, baina inoiz ez zen balizko fabore hartaz baliatu, bai baitzituen domingotarrak halako atsegin bat eta halako harrotasun bat, arreba ez bisitatzetik zetozkionak, Jainkoaren aurrean merezimenduzko ekintza zelakoan. Eta orduan ere ez zen fabore hartaz baliatuko, baldin eta ezusteko bat gertatu izan ez balitzaio.
|
|
|
Haren mariazaletasunean sakonduz gero, baina, beste arrazoi bat ere aurki daiteke, apika, haren jokabidearen naturaltasuna esplika dezakeena. Izan ere, markesa anderea XIX. mendeko
|
urte
bateko abenduaren 8an jaio zen, eta data berezi hartatik zetozkion bai izena. Inmaculada Concepción, eta bai Ama Birjinari ume umetatik izan ziòn debozio barru barruko hura ere, haren koadro bat. XVIII. mendeko Ama Birjina bat zen, bere mantu urdinarekin eta zetazko soineko zuri paregabearekin?
|
|
|
Eta hanka gainean jarri eta hogei
|
urteko
baten sasoiez atera zuen labana.
|
|
|
1935ean.
|
Urte
bat geroxeago gerra bat piztu zen, zeinean nafar anitz, zenbait, Esparzaren liburua irakurrita, akaso, berriz ere atera baitziren Espainia defendatzera, Nafarroaren ustezko ibilbide historikoari jarraiki.
|
|
|
ARRAINENadina jakiteko ezkatetako uztaiak zenbatu behar dira, eta
|
urte
bat gehitu. Larbak direnean ez baitute ezkatarik arrainek.
|
|
|
domingotarra, izan ere, bere komunitateko aita ekonomoa zena, udazkenero pasatzen zen ingurutik, urtero egin ohi zuèn hirurogeita hamar legoako bidaian, bere komentutik domingotarrek eliz probintziaren hiriburuan zutenera, bertako aita ekonomoarekin bildu eta hari laguntzeko, ordenaren kontu eta balantze orokorrei lotutako zereginetan. Domingotarrak, beraz, noiznahi bisita zezakeen arreba –apaiz zèn heinean eta moja baten ahaide hurbila, erraz zuen fabore bereziren bat lortzea–,
|
urteren
batean ez bazen bestean, baina inoiz ez zen balizko fabore hartaz baliatu, bai baitzituen domingotarrak halako atsegin bat eta halako harrotasun bat, arreba ez bisitatzetik zetozkionak, Jainkoaren aurrean merezimenduzko ekintza zelakoan. Eta orduan ere ez zen fabore hartaz baliatuko, baldin eta ezusteko bat gertatu izan ez balitzaio.
|
|
|
Haren mariazaletasunean sakonduz gero, baina, beste arrazoi bat ere aurki daiteke, apika, haren jokabidearen naturaltasuna esplika dezakeena. Izan ere, markesa anderea XIX. mendeko
|
urte
bateko abenduaren 8an jaio zen, eta data berezi hartatik zetozkion bai izena –Inmaculada Concepción– eta bai Ama Birjinari ume umetatik izan ziòn debozio barru barruko hura ere, haren koadro bat –XVIII. mendeko Ama Birjina bat zen, bere mantu urdinarekin eta zetazko soineko zuri paregabearekin– erostera eraman zuena, baita otoiztegiko aurrealdeko horman ipintzera ere –h... esan nahi baita markesa andereak burmuinetan sartua behar zuela zeruko erreginaren irudi bikain hura –inkontzientearen beheko geruzarik behekoenean, agian–, halako moldez, non irudi hark eskaintzen baitzion, beharbada, berak –markesa andereak– behar zuèn zuribide morala, janzten zen bezala janzteko –tulak eta organdiak, errubiak eta esmeraldak–, bai eguneroko bizimoduan eta bai festetan ere –zetazko eta urre finezko jantziez janzten ote ziren Ama Birjina eta santa guztiak zeruko festa betierekoan, lepotik diamante bat zintzilik? –, bere buruari galderarik egin gabe eta bere jokabidean kontraesanik sortu gabe, begiek ikusia –Ama Birjina eder hura, kristau emakumezkoen imitagarri– argudio erabatekotzat balu bezala, edo halaxe agertuko balitzaio bezala.
|
|
2009
|
|
|
Azkeneko hau pixka bat baserritarra versus kaletarra legez hartzen da, edo, zenbait petit bourgeois hiriburutarren azkar ustean? mendiko basatia eta hiriko zibilizatu gurbila bezala; are, Gandiaga idazten hasi den
|
urteetan
batik bat, euskaraz mintzo den, boronoa, versus espainolez jardun ohi den, urbano?
|
|
|
Izerdia kopetan, ia automatikoki egiten zituen gosariak, amaigabeko erroskan balebil bezala.
|
Urte
bat zeraman lantoki honetan. Egunkarian ikusi zuen sukaldari eskea, Wanted sailean, eta sukaldaritzaz bazekienik jabeak galdetu zionean baietz erantzun zuen.
|
|
|
Emakume horrek ongi aski daki xantaia egin diezazukeela eta ez diozula poliziari deus aipatuko, komeni ez zaizulako. Eta ez zara arrotza horientzat;
|
urte
batez ezagutu zaituzte. Beste alde batetik, pakete hori zureganatuko bazenu ere ez zenuke non saldurik, ez baituzu inor ezagutzen.
|
|
|
hemen hilabeteko lana, han astebeteko gosea, loa ahal zuen tokian... Baina orain
|
urte
bat zeraman kafetegi batean sukaldari.
|
|
|
Baina eta emaztearen errugabetasuna buruz onartzen zuen arren, hantxe zirauen arrazoizko arrazoiaren aurkako itzal hark senar emazteen artean; itzal solido bat zen hura, berunaren trinkotasuna zuena eta beste gauza asko ere izan zitekeena: horma bat, adibidez,
|
urteetan
bat egindako lurrak bereiz zitzakeena, edo aho zorrotzeko aizkora bat, senar emazteen harremanen enbor sendoa ebaki zezakeena, argi eta garbi ohartu behar zuen hartaz Nazariok. Gau haietako batean ederki ohartu zen behintzat, ohean sartu berriak zirela, argia artean itzali gabea, emazteak senarraren eskua hartu orduko; bai, egia zen egun hartan Nazario Orbe ahituta iritsi zela lanetik eta sentiberatasunaren punturik gorenean zegoela:
|
|
|
Teilatuak debekatu zituztenean, Pazientzia batzarrak etxe partikularretan egiten hasi zirela. Gogoratzen du gorabehera handiak izan zirela Pazientzia batzarretan; une jakin batzuetan, Liburu Brodatuaren lehenengo
|
urteetan
batez ere, batzarkide asko desagertzen zela kolpera, hilabetean 20 lagun ere bai, eta ahalegin handia egin behar izaten zela batzarrak egiten jarraitzeko.
|
|
|
Denbora arindu beharrez, Margarita begi trukean ari izan zen Alençongo dukearen begiko batekin. Mutil ongi plantatua zen, ni baino
|
urteren
bat zaharragoa. Lehen hitzak erregetza berriaren hastapena ospatzeko bestan trukatu zizkioten elkarri.
|
|
|
Ezponda berotasunez agurtu zuen.
|
Urte
bat abantzu nuen elizgizona ikusi gabe. Haren minik ere ez nuen izana.
|
|
|
Lehengo txandan, Bilbo inguruan lan egiten duen detektibe pribatu batek kontatu zidan orain dela hamar
|
urte
batez ere bikotekidea zertan ote zebilen kontrolatzeko ordaintzen ziotela. Oroitzen zen behin batean harakin bati harategian bertan erakutsi behar izan zizkiola emaztearen infideltasunaren frogak, argazkiak.
|
|
|
Harrigarriak dira, bestalde, gaur egungo haurrak, ez bederen gu bezain inozoak. Arestian zazpi
|
urteko
batek aitortu dit aspalditik zekiela Olentzeroren eta Errege Magoen sekretua, baina itxurak egiten jarraitu duela gurasoen ilusioa ez zapuztearren, hain liluratuta ikusten baitzituen koitaduak beren semearen ametsa atxikitzeko lanetan, opariak ezkutuan prestatzen, gaueko urratsen hotsa disimulatzen... Hori ziurtatu zidan mutikoak.
|
|
|
Baina eta emaztearen errugabetasuna buruz onartzen zuen arren, hantxe zirauen arrazoizko arrazoiaren aurkako itzal hark senar emazteen artean; itzal solido bat zen hura, berunaren trinkotasuna zuena eta beste gauza asko ere izan zitekeena: horma bat, adibidez,
|
urteetan
bat egindako lurrak bereiz zitzakeena, edo aho zorrotzeko aizkora bat, senar emazteen harremanen enbor sendoa ebaki zezakeena, argi eta garbi ohartu behar zuen hartaz Nazariok. Gau haietako batean ederki ohartu zen behintzat, ohean sartu berriak zirela, argia artean itzali gabea, emazteak senarraren eskua hartu orduko; bai, egia zen egun hartan Nazario Orbe ahituta iritsi zela lanetik eta sentiberatasunaren punturik gorenean zegoela:
|
|
2010
|
|
|
Eta hala jarraitu nuen, urtea joan, urtea etorri? Susana enera urteroko bisita egiten, gero eta desgogarago, egia esan;
|
urte
batean aitzakia bat ere asmatu nuen, pauso txar bat eman eta orkatila bihurtu nuela?, baina hurrengoan, Bibiren hitzak buruan nituelako edo?. Guk hautsi dugu, bai, baina zuk ez hautsi, ahal baduzu???, joan egin nintzen, hurrengoan eta hurrengoan, egonaldi haietan neure pazientzia gero eta gehiago landu behar izaten banuen ere, Teo noiznahi mintzatzen baitzitzaidan Francoz. Franco baino francozaleagoa bai hura!?, eta ni haserretu egiten bainintzen, jarraian itxura egin behar izaten banuen ere; bisita haietatik, beraz,, bisitondoa?
|
|
|
Eta hala jarraitu nuen —urtea joan, urtea etorri— Susana enera urteroko bisita egiten, gero eta desgogarago, egia esan;
|
urte
batean aitzakia bat ere asmatu nuen —pauso txar bat eman eta orkatila bihurtu nuela—, baina hurrengoan, Bibiren hitzak buruan nituelako edo —" Guk hautsi dugu, bai, baina zuk ez hautsi, ahal baduzu..." —, joan egin nintzen, hurrengoan eta hurrengoan... egonaldi haietan neure pazientzia gero eta gehiago landu behar izaten banuen ere, Teo noiznahi mintzatzen baitzitzai... nik hartzen nuen arnasa, Susana eneko eremua utzi eta trena hartu bezain laster...!
|
|
2011
|
|
|
Nire bizitza gero eta zailagoa eginez joan zen, lanean eta etxean. Egun batez, ez dakit noiz, Erromako bidaiatik
|
urte
batera izango zen gutxi gorabehera, ustekabean eta bat batean, neure ingurutik kanpo aurkitu nintzen, egunerokotasunetik ihes eginda.
|
|
|
Baina Constantiak eta berak sekula ez zuten inor izan atzetik. O, bai, izan zen
|
urte
batean Eastbournen gizon misteriotsu bat beren ostatuan, ohar bat utzi ziena bien gelaren kanpoko ate aurrean, ur beroaren pitxerrean! Baina Conniek aurkitu zuenerako, lurrunak desegina zuen idatzia, irakurtezin bihurtzeraino; ez zuten antzematerik izan bietako zeinentzat zen ere.
|
|
|
Eta ez dira hain lagunak, gure amak. Herrian norbaitekin haserre esplizitua izateak emozionalki lankide batekin egunero sesioan aritzeak bezainbat nekatzen du,
|
urte
bat bestearen atzetik, mila bider topatu behar duzu berarekin, harategiko ilaran itxaron, herri bazkarian kantatu, poteoan topo egin eta lagun komunen sarean sor daitezkeen hedatze uhinen olatuak aprobetxatu, kolpeak jasan; hobe da denen erdi lagun izan, ez guztiz, iraunkortasunaren alde egin, ez momentuaren. Gure aitak lagunagoak dira, eta etsaiago.
|
|
|
Ze, nire zaharrek daukate un rollo más chungo! Lehen Saloura joaten ziren, baina
|
urte
batean, nola peña guztia etxera ekarri nuen, eta gero bizilagunek esanda enteratu ziren, ba orain ez dira joaten.
|
|
2012
|
|
|
Egun batzuk igaro ditut familiarekin, eta Klaudiarekin berarekin. Denaz oroitu naiz, gertatutakoari aurre egin diot beste
|
urte
batez, baina joan egin behar dut, osasunagatik. Ihes egingo diet bazkari zein afariei, Olentzeroren opariei, amaren zerrendei eta bere, hemen ez da ezer gertatzen?
|
|
|
Maddi neska txikia eta arina zen arren, are gehiago, egon ez badago ere, edo ez dagoelako, marmolezko lauza baten itzal astuna ezartzen du Itsasmirako biztanleen gainean. Denek presente izango dute opariak erostean, txin txin egitean,
|
urte
batetik bestera igarotzean. Aitak ez du ezer esaten, berak ere presente duen arren; bizar gorria hazkatzen du, urduri balego bezala.
|
|
|
|
Urte
bateko umeak masturbatu egiten direla diote sexologoek, baita guraso askok ere, eurek ikusita. Bizitzaren pilpira guregan txertatzen den unean loratu da sexuaren lurrina ere, hil arte itzaliko ez dena.
|
|
|
Agian, bizi zenuen desarrazoi hura azaltzen lagunduko zizun. ?
|
Urte
bateko epea emango diot psikoanalistari, eta gero Lourdesera joango naiz, irakurri zenuen.
|
|
|
Eta astopito hark harro begiratzen zien arkitektoei, esaldi zoragarri hura kopiatzeko astia emanez.
|
Urte
bat geroago, hor zegoen Andreas, brainstorming hura erabiltzen, beste guztiak bezain koadrikulatuta.
|
|
|
Hiru hilabete oso.
|
Urte
baten laurdena. Urtaro oso bat.
|
|
|
Egunero joaten zen liburutegira, neska eder haren parean ikasteko asmoz. Elkarrekin egon ziren
|
urte
batez, Arellak harremana eten zuen arte. Baina bihotza puskatzea baino garrantzitsuagoa izan zen neska hark Adamengan piztu zuen negozioetarako gosea.
|
|
|
Bilkura eta batzar garrantzitsuenetan parte hartzen hasi nintzen eta, pixkanaka pixkanaka, ardura gehiago izaten hasi nintzen. Honela,
|
urte
baten buruan, Bergamoko Gizarte politika zinegotzia izatera iritsi naiz. Ziur nago laster Milango udaletxera lekualdatuko nautela.
|
|
|
Raulen transformazioaz aritu zaionean, Silviak kontatu dio bere senarra paparra depilatzen hasi zela eta, handik
|
urte
batera, nerabe moderno baten moduan jantzita agertu zitzaiola dibortzioa eskatuz. Azkenean mesedea egin ziola ere esan dio Silviak, hari esker emakumeak gustatzen zaizkiola deskubritu baitzuen eta ordutik bera baino hamabost urte gazteagoa den neska batekin bizi baita, baina bere kasuan, senarra mantendu nahi badu, adi egoteko ohartarazi dio.
|
|
|
–
|
Urte
bat edo bi izango du, baina bere jaioteguna ez dago zehatz jasota erregistroan.
|
|
|
–Gal itzazu hiru kilo astebetean?,. Manten ezazu tripa zapal?,. Libra zaitez betiko laranja azal zimur antiestetikoaz?,. Presta ezazu zure azala eguzkitarako?... Egundoko pagotxa izan behar du horrelako aldizkari batean lan egiteak;
|
urte
batetik bestera argazkiak aldatu eta tira!... erretolika beti bera baita uda guztietan. Beno, eta udazken guztietan, udaberri guztietan eta negu guztietan:
|
|
|
Hurrengo uda arte, noski.
|
Urte
batetik bestera, ahaztu egiten zitzaizkion Naomi Campbel en itxura hartzeko aurretik egindako ahaleginak, alfer alferrik guztiak, beti porrot egiten zuen eta. Zer borondate eskasa!
|
|
2013
|
|
|
Lehen Mundu Gerra garaian ospitale moduan erabili zuten etxea, eta gerora mutilentzako eskola eta hotel funtzioak ere bete omen zituen. Reading herriko alkatearen laguntzaz, jabeekin
|
urte
baterako alokatze hitzarmena egin zuten. Gurasoen eskutitz bat jaso nuen han egon nintzen denboran.
|
|
|
Alemaniar Filologia ikasten hasi nintzen eta hirugarren urtean Düsseldorfera joateko aukera sortu zitzaidan; gehiegi pentsatu gabe hartu nuen eskaintza. Hasieran
|
urte
baterako zena, azkenean bi urteko egonaldi bihurtu zen. Denbora horretan sarri egoten ginen telefonoz, internet existitzen ez zen urteak ziren; telefono enpresa batek jarritako tarifa merke harekin egunero hamabost minutu hitz egin beharreko obligazioa inposatu ziguten, eta amak egun bakar batean huts egin gabe deitzen zidan.
|
|
|
Jode. Nire bizitzako
|
urte
bat emango nikek astebete tentsioan pasatzearrren, bezeroa gaiztoengandik babesten, pistola esku biekin helduta, zerura apuntatzen?
|
|
|
–Bardin da
|
urte
bat aurrerago edo atzerago bada be.
|
|
|
–Gogoratzen haiz nola etorri ginen
|
urte
batean Oliben Festara??
|
|
|
Izan ere, joan ziren txerpolari zinezaleak Wadi Abyaden bizi izandako porrotetik ihesi, joan zen bertze
|
urte
bat. Wadi Abyadera iritsi behar omen zuèn linea elektrikoak bertze bortz urte itxaron behar izan zituen hondarrean?, eta tenore hartan gertatu zen gertatzekoa?
|
|
|
haiek astean behin hantxe, EXPOSAko sarrera nagusiaren aurrean? nahiz eta, horrela hiru hilabetetan ibili ostean, hilean behin biltzen hasi ziren, hil bakoitzaren lehen larunbatean; Koldoren ibilbidea kontuan harturik, igaro zen
|
urte
bat, igaro ziren bi, igaro ziren hamar, eta Koldo artean ere hantxe, bere pankartarekin??, harrigarria ere ez zen herritarren batek ezizen egokiren bat ipintzea:
|
|
|
Wadi Abyadeko gudalditxoa bukatu eta handik hiru urtera gonbidatu zituen, hain zuzen ere? 1407ko udan 31?, Abdul Alimek, Abdel Haqq eta bereak bisitan joan zitezen. Lehenago ere?
|
urte
bat eta urte bi lehenago, gonbidatu zituen, baina batean Abdel Haqq lanpetua zebilelako, hurrengoan Hamzak beheitiko zital bat harrapatu zuelako, ezin ahulago utzi zuena denbora batean?
|
|
|
Agerre malenkoniaz oroitu da Parisko otordu batzuez. Ez Urdazubin ez Iruñean, ez Salamancan ez Saran inoiz jan ez dituenak jan izan ditu
|
urte
batean Frantziako hiriburuko mahai desberdinetan. Eltzekoaren partez, zopa.
|
|
|
–Nire senarra izan zen
|
urte
batez, eta ni haren emazte. Ez da hala, Joanes?
|
|
|
Liburu honetan, gertatu zenean eta ondorengo
|
urteetan
batean eta bestean argitaratutako informazioak biltzeaz gain, erasoak jasan zituztenen profilak, hildakoen senideen lekukotasunak eta egoera hura bizi izan zutenen testigantzak ekarri ditugu, orduan gertatu zenaren tamaina eta larritasuna merezi bezala jaso eta zabaltzeko. Gogorra izan zen, ondorioengatik; eta larria, neurriagatik eta inplikazioengatik.
|
|
|
1994an Tolosan eman zuen hitzaldi batean, Iruinek bi epe bereizi zituen «estatu terrorismoaren» barruan: trantsizioko azken
|
urteetakoa
bata, 1975ean hasi eta UCDren gobernuaren garaian garatu zena; eta 1983an hasi eta PSOEren gobernuarekin garatu zena bestea. Aldi berean, lehen epe horren barruan bi aldi bereizi zituen:
|
|
|
Labur esanda, familia osoa pozez gainezka zegoen berriarekin. Ahizpa gaztetxoak behar baino
|
urte
bat edo bi lehenago aurkeztuak izango zirelako itxaropena biltzen hasi ziren; eta mutilek sekulako arindua hartu zuten Charlotte ez zela neskazahar hilko ikusi zutenean. Charlotte bera nahikoa lasai zegoen.
|
|
|
Aurrez aurre, berriz, Koldo Sarasua eta haren taldea zituzten: haiek astean behin hantxe, EXPOSAko sarrera nagusiaren aurrean... nahiz eta, horrela hiru hilabetetan ibili ostean, hilean behin biltzen hasi ziren, hil bakoitzaren lehen larunbatean; Koldoren ibilbidea kontuan harturik –igaro zen
|
urte
bat, igaro ziren bi... igaro ziren hamar, eta Koldo artean ere hantxe, bere pankartarekin... –, harrigarria ere ez zen herritarren batek ezizen egokiren bat ipintzea: Koldo Kixotebeitia; batzuek bazter nahasle erotzat hartzen zuten, beste batzuek heroitzat...
|
|
|
Izan ere, joan ziren txerpolari zinezaleak Wadi Abyaden bizi izandako porrotetik ihesi, joan zen bertze
|
urte
bat –Wadi Abyadera iritsi behar omen zuèn linea elektrikoak bertze bortz urte itxaron behar izan zituen hondarrean–, eta tenore hartan gertatu zen gertatzekoa...
|
|
|
–Gogoratzen haiz nola etorri ginen
|
urte
batean Oliben Festara...?
|
|
2014
|
|
|
...ezezaguna zitzaidan norbaitek autoz jasotzea; eta gero San Prudentzioak, eta oporraldi txiki bat, eta gauzak hain doaz natural eta oztoporik gabe, ondo jositako testu bat nola; eta tesia eta beka eta behin betiko behintzat lau urtez Gasteizen finko ostera, eta beste jai batzuk nonbait, eta Z bere aurreko bikotekidearekin duela lauzpabost hilabete moztu berritan elkarrekin emandako azken agoniazko
|
urte
baten ondoren, etxekoen erruki begirada eta apartamentuko pareta fisikoak amiltzen zaizkiola gauero bakarrik etzaten denean, eta beste lau edo bost kafe gehiago bakoitza dagokion kuluxkarekin; dena gertatzen da hain azkar eta burua gogoeta ezdeusekin torturatzeko astirik gabe, non naturala eta logikoa eta ezin bestela egingarria baitirudi urrats sendoak egitea eta non bat batean nondik nora okurr...
|
|
|
Marionek apur bat gehiago atxiki nahi zuen. Nahigabeturik zegoen auziarekin, eta gauzak erraztuko lirateke, egoera beste
|
urte
batez mendean zuela segurtatuz gero. Charlie bat etorri zen, haurra besterik ez baitzuen nahi.
|
|
|
Izan ere, kakahueteak, denborarekin, lurra idortzen. Eta
|
urte
batean, eguzki asko, eta kakahueterik ez. Hurrengo urtean, euri asko?
|
|
2015
|
|
|
Bera baino
|
urte
bat beranduago Kaxero eskolan hasi zenean, Erreren ezkutua bilakatu zen ordea, bere ustekabeko salbazioa. Putzuan sartuta zaudenean inork ez baitizu handik ateratzeko eskurik luzatzen.
|
|
|
Hurrengo urteetan oso gora egin zuen ETA (m) ren biktimen kopuruak: 1978an, 60; 1979an, 65; 1980an, urterik odoltsuena, 82 1981etik 1988ra bitartean,
|
urtean
batez beste 34 ETA (pm) k 26 lagun hil zituen guztira, 1975etik 1983ra. Komando Autonomo Antikapitalistek, 32, 1978etik 1984ra.38
|
|
|
Eta, plazer baduzu, zoaz, adiskide, zoaz basamortura eta zenbatu. Zenbatu hamar mila hondar ale, eta zenbaketa amaitutakoan, egin kontu ale bakoitza
|
urte
bat dela. Pentsa ezazu, orduan, duela hamar mila urte Sahara zaharra oihan euritsua zela; oraingo basamortuan, han hemenka lakuak zeudela.
|
|
|
Bistaz baino ez zuen ezagutzen Yonathanek. Bere auzokoa zen, baina
|
urte
bat zaharragoa, eta beste ikastetxe batean ibili zen beti. Mutil katxarroa zen, horretan zalantzarik ez.
|
|
|
baina horretan nenbilen. Ni baino zaharragoa zen?
|
urte
bat baino ez, hori ez da ezer?, nire auzokoa, nire ikastetxe berekoa, eta judora joaten zen, ni bezala. Aspalditik neukan begiz jota, begiak neuzkanetik, esango nuke?, baina Kikerekin, denbora luzez bere mutila izan zenarekin, moztu zuela entzun nuenetik, apurka apurka beragana gerturatzen joan nintzen.
|
|
|
ardoari pattarra, azukrea, fruta puskak eta auskalo zer gehiago botata egin ohi den edaria, inguruan gainera zurrumurru andana piztu ohi zuena, katu hil bat bota ote zioten, txixa ere bertan egiten ote zuten; txerrikeria haiek, ordea, ez ziguten inondik ere egarria kentzen, are gutxiago kontuan izanik bakoitzak nahi zuena ordaintzen zuela basokada zurrakapoteren truke, oso prezio egokia gure ahalmen urrirako. Beste
|
urte
batean absenta izan zen nobedadea, 60 gradutik gorako pattar azkar bat, ahoa eta sabela erretzen zizkizuna, baina gure gizontasunerako erronka huts egin ezinezko bat. Gero, gogoan dut koktel bereziak jarri zirela modan, zein baino zein xelebreagoak:
|
|
|
Gaur, irailak 11,
|
urte
bat beteko da minbizia aurkitu zidatela. Denbora luzea aukeran.
|
|
|
Garaia zen, ile kizkurra, azal iluna, beso luzeak... Iratik baino
|
urte
bat gehiago zuen; nahiz eta andereño eta maisu guztiek, andereño Garazik bereziki, behin eta berriz esan azalaren koloreak ez zituela onak eta gaiztoak bereizten, Iratik beti izan zion beldurra.
|
|
|
Belarra azkar hazi zen iraileko euriei esker, eta igande goiz batean gurasoek astigar zuri bat landatu zuten lorategiaren bihotzeko orban salatzailean.
|
Urte
baten buruan ez zen ezbeharraren aztarnarik sumatzen. Zalantzarik gabe, biziak aurrera egingo zuen.
|
|
|
Parisen, Londresen, Salernon, Kanadan eta San Diegon bizi izan zen. Hiri horretan egin zuen bere buruaz beste, 1989an, Berlingo harresia erori baino
|
urte
bat lehenago. Laurogeita hamar urte zituen gainean.
|
|
|
Hara zer esan digun horri buruz Jakes Bortairu Har Hitza! ko kide ohiak (liburuan ageri diren bere aipu guztiak 2001eko komunikazio pertsonalak dira): . Herriaren Alde (HA) ofizialki 1994ko urtarrilean sortu zen,
|
urte
bateko eztabaida prozesuaren ondorioz eta Patxa Oldartzen ordezkatuz. Bitartean tendentzia bat antolatu zen Patxa barnean eta 1992ko udan joan zen, Piztu elkartea sortuz eta proiektu osoa ahulduz.
|
|
|
–Zer pasa da?
|
Urte
bat ixilik; zergatik bada?
|
|
|
–(4)??? egin da
|
urte
batetik bestera komunitateko
|
|
|
Orain
|
urte
bat 500, sartu nituen banketxean eta guztira 18?
|
|
2016
|
|
|
Zenbat denboraz haien harremana erabat sekretua izan zen, nehork ez zuen jakin. Keparen berezko neurgailuaren arabera,
|
urte
bat hurbil, Maddiren aro mugagabeaz, anitz gehiago ala askoz gutiago, denboraren noziorik gabean bizi baitzen.
|
|
|
|
Urte
bat baino gehiago iraun zuen zalaparta hark; eta isilpean, ikerketek beren bidea jarraitu zuten, estatuko gobernuak bere herriaren handitasuna gizakien ongi izatearen gainetik zegoela pentsatzen baitzuen. Noizean behin, kazetari ausart batek edo bestek berriro esperientzien berria zabaltzen zuen, baina debaldetan.
|
|
|
Georgesek biziki hunkituta zerraien, agian ardoaren eraginez, beti erdi negarrez, Saint Bernardeko juduen elkarteko konstituzio egunak biziki hunkitzen zuelako. Berriz ere, bere aitatxi eta amatxi nola eraman zituzten Varsoviatik Auschwitzera kontatzen hasi zen, bere aita eta izebarekin batera,
|
urte
bat edo pasa ondoren, gas gelatik pasa eta nola betiko ito zituzten, biak eta haien alaba. Nola bere aitak zortea izan zuen esan zuen, metalak lantzen bazekielako eta alemanek jasotzen zituzten bitxiak erabiliz, gurutze svastikak eta SS ikurra zeramaten urrezko bitxi berriak egitera bortxatu egin zutelako.
|
|
|
XVIII. mendean Ingalaterran gizon gazte aberatsek, tutoreek lagundurik,
|
urte
batez edo bi urtez Europan zehar, bereziki Frantzia eta Italian zehar, norberaren heziketaren osagarri gisa egiten zuten bidaia.
|
|
|
Hiru motako piezak topatuko dituzu orriotan, forma, neurri eta eduki ezberdinekoak. Pertsona izen edo ezizendun kapituluek, lehen edo hirugarren pertsonan idatziak, dagokien pertsonaiaren ingurukoak kontatzen dituzte; izenburutzat zenbaki edo
|
urte
bat dutenak, bigarren pertsonan, narratzaileak protagonistari zuzendutakoak dira eta gertaeren testuingurua ematera datoz; eta bestelako izenburudunek, lehen pertsonan, protagonistaren sentipenak, bizitzako uneak eta pasarteak deskribatzen dituzte.
|
|
|
Esan beharra dago 1976an, askotxok pentsatzen zutela, kasik, genuela? jartzekotan egon naiz, neu ere
|
urte
bat edo beste gorabehera, ez bainintzen pentsaera ideologista dogmatiko ezjakin horretatik urrun ibili. Izarrekok bezala gurean, euskaldunen artean; marxismoan marxistena edo puntarengoena izan nahian, asko ibili baitzen proletarioen profeta bilakatu nahirik, izarretan.
|
|
|
Levi Straussen jakintz adar berezia (azken hogei
|
urteotan
batez ere) MITOLOGIA izan da. Mitologiaren azterketari jalki zaio gogotik, eta hemengo eta hango, gaurko eta atzoko, mitoak ikertu ditu.
|
|
|
Adibidez, 1916an, Wobblien ordezkari aritu ziren biak, Mesabiko (Minnesota) burdin meatzeetako langileekin batera.
|
Urte
bat igaro baino lehen jakin zuen Elizabethek Frank Little lintxatu egin zutela Butten (Montana). Hainbat hitzaldi egin zituen Littlek inguru hartako meatzari grebalariak bultzatzeko, eta, horren ostean, aldra batek eraso zion.
|