|
2000
|
|
|
Talde sozialek
|
dituzten
uste sistemek (jarrerak, estereotipoak, irudiak, etab) bi funtzio betetzen dituzte funtsean: errealitate sozialari esanahia ematea eta errealitateaberreraikitzea batetik, eta norbere identitatearen defentsa egitea bestetik.
|
|
|
|
Zuen
ustez, nola gaindi daiteke lurralde zatiketa?
|
|
|
Transferentziari dagokionez, psikoanalisiak ez bezala, baliorik gabeko jarrera dela esan zuen, hots, sendatzeko funtsezkoa ez zela. Terapeutak, eraginkorra eta patzienteari gertatzenari zaiona aurrez aurre jartzen diona izan behar
|
zuela
uste zuen. Erresistentziaerabil daitekeen eitea dela uste zuen, eta ez aurka egin behar zaiona, psikoanalisiakdioen moduan.
|
|
|
Beren gurasoengan egokia zenerregulazio eta kontrol afektiboaren oinarria izan dutenentzat, harremanak baliohandiko den zerbait eta plazer iturri modura kontsideratzen dira. Besteen beharradutenean, eskatu egiten dute, balio pertsonalaren irudi positiboa baitaukate, etamerezi
|
duela
uste baitute.
|
|
|
Arlo horietan guztietan, behin eta berriro aurreratu egin zituen bere garaian, baiproblemen planteamendua eta bai geroago etorriko ziren hainbat eta hainbat soluzio.Hori ere Txillardegiren ezaugarritzat hartu behar
|
dugula
uste dut. Nik uste dut, arlohorietan guztietan esnatzaile lana izan duela, geunden lozorrotik ateratzeko ahaleginean.
|
|
|
Irrati mezuaren izaera itzulgarria edo atzeragarria dela-eta, mikrofonotik esaten denak prentsa izkiriatuan idazten denak baino garrantzi txikiagoa eta ondorio arinagoak
|
dituela
uste izan daiteke.
|
|
|
Espainian lehenengoa eta hain bizitza luzekoa izan den 1857ko irakaskuntzari buruzko lege honen azterketa zehatza egitea interesgarria izan daitekeelakoan gaude. Mendearen lehenengo erdialdean gertaturikoaren azalpen azkarra egin badugu, mendeko lehenengo berrogeita hamar urteetako zipriztinak azalduz, oraingo honetan hurbilpen sistematikoagoa egitea merezi
|
duela
uste dugu. Beraz, egituratzen ari zen sistemaren zutabe nagusiei banan bana helduko diegu, horiek baitira, gure iritziz, edonolako alternatiba edo jarrera kritikok (euskal nazionalismoarenak, adibidez) egin beharreko hori pentsa zitekeen behintzat analisiaren ardatzak, nahiz hezkuntza sistemaren barruan jokatzeko (lor litezkeen kontrol aukerak zirela medio), nahiz bultza zitekeen eraldaketaren bila joateko, edota beste hezkuntza sistema bat eraikitzeko ere.
|
|
2001
|
|
|
Eredu honek hiztun autonomoak egiteko balio
|
duela
uste dugu, hainbatarrazoirengatik:
|
|
|
5
|
Zuen
ustez, zergatik azaldu behar izan du berriro (testuarenhasieran dioen bezala)?
|
|
|
Egoera simetrikobatean isiluneak normalak dira; baina, aztertzen ari garen egoera asimetrikoansortzen direnek lotura zuzena dute egoeraren kontrolarekin. Ikaslea isilik geratzendenean, isilunea apurtzea aholkulariari dagokiola eta gehien dakienak hitz eginbehar
|
duela
uste izango du. Isilune horiek berak apurtu behar dituela uste duenean, dituen kezkak, usteak, etab. agerian uzteko momentuan dagoela jakinarazi beharzaio.
|
|
|
Ikaslea isilik geratzendenean, isilunea apurtzea aholkulariari dagokiola eta gehien dakienak hitz eginbehar duela uste izango du. Isilune horiek berak apurtu behar
|
dituela
uste duenean, dituen kezkak, usteak, etab. agerian uzteko momentuan dagoela jakinarazi beharzaio. Horretarako, ahalik eta gehien luzatu ditu aholkulariak isiluneak, ikaslea hitz egitera behartuz.
|
|
|
Behin eta berriro elkarrizketa hitza erabiltzen genuen, ez trebakuntza edohorrelakorik. Hau da, helburua ikasleak gogoeta egitera bultzatzea zen, etaez ikas prozesuari buruz irakasleok
|
ditugun
usteak inposatzea.
|
|
|
Adibidez, artearengorabeheraz eztabaidatzen dutenean, nik Erdi Aroaren amaieran eta Errenazimentuaren hasieran arteak, erlijiosoak batik bat, bizi zuen debatea jasotzen dut testuan.Gauza bertsua egiten dut aginte zibilaren eta erlijiosoaren artean zeuden gatazkeiburuz. Edo izurriteaz
|
zituzten
usteen inguruan. Gorabehera ideologikoak nituen, batez ere, dokumentaziogai.
|
|
2002
|
|
|
Ekimenaren funtsa, kultura eta gizarte izaerako auziakbazter utzita, azpiegiturei eta garraioari lotutako jarduera logistikoen metaketanoinarritzen da. Hori dela eta, hainbat eta hainbat kritika jaso ditu desoreka sozialeta espazialak aregotuko
|
lituzkeela
uste dutenengandik.
|
|
|
Bagaude zenbait eragile (ikasle nahiz irakasle) egituraketa beste era bateraegon behar
|
lukeela
uste dugunok. Gaur egungo egituraketak, gehienez ere, lerro. handienaren, erdal lerroaren?
|
|
|
«Euskal Herriosora (sic) hedatzen den barrutia. Ez
|
dut
uste gutiago onhar dezakegunik etagutiagorekin kontenta daitekeenak ez du, nik uste, gure herriaren alde jokatzen»4.Garai hartan Udako Euskal Unibertsitateko agiri batek ere ondokoa zehaztu zuen: «UEUk, beraz, Euskal Unibertsitatearen aldeko burrukan lehen eta derrigorrezkourrats bezala zerauk kontsideratzen ditu: Unibertsital Barruti bakarra eta EuskalHerriko Unibertsitatea»3.
|
|
|
Hitzbatez esateko, ezin da ezagutu euskararen kalitatea edo osasuna hiztunen kopuruaren arabera. Irakasleak honen bueltan
|
dituen
usteek ere eragina izango dute berakgela barruan hartzen dituen erabakietan.
|
|
|
ikasleen ikaskuntzari eta motibazioari eragingodiete, zalantzarik gabe. Halaber, bere usteak gelan hartuko dituen erabakietan ereislatuko dira, alegia, ikaskuntzaz, irakaskuntzaz, sistemaz, kurrikuluaz, ikasleaz etabere formazioaz, portaerez, motibazioaz, nortasunaz eta abarrez
|
dituen
usteak. Irakaslearen garrantzia ikusirik, bere profila zehazten saiatuko gara lan honen bukaeran, jakin arren profil hori dinamikoa dela eta hemen egingo diren zehaztapenak osagabeak ere izan daitezkeela.
|
|
|
Hirugarren honetan sakontzea merezi
|
duela
uste dugu. Dirudienez, XVIII.mendean zehar Europa osoan eskaleen aurkako legeak ugaritu ziren.
|
|
|
–Holokaustoaren? krudeltasuna elkarrekintza sozialaren ondorio delako (jatorri soziala
|
duela
uste izanez gero behintzat). Ez zen, eta ez da, protagonisten ezaugarri patologikoen ondorioa, edo ez soilik, gizarte modernoaren aldaera arrunt bat baizik.
|
|
|
Pertzeptzioak: hots, egia denari buruz
|
dugun
ustea
|
|
|
Gaur egungo gizarte modernoan, hartzaileak berak bere interesen arabera eta bere gustuek gidaturik hautatzen du zein mezu iturri kontsultatu, baita kontsulta noiz egin ere, edo harengana zertarako jo. Norberak bere buruaz
|
duen
uste eta konfiantzaren araberakoa ere bada hedabideen eragina.
|
|
|
Kasu batzuetan, ezagutza horrek erreala modu zuzenean ezagutzen du, eta beste batzuetan modu okerrean; kasu horietan, benetako ezagutzaz dihardugu (lehen kasua) eta errakuntzazko ezagutzaz (bigarrenean). Ezagutzeak ez du derrigorrez erreala modu zuzenean ezagutzea ekartzen; pertsonekin ere gertatzen da hori, norbaitek mina eman eta «ezagutzen
|
zintudala
uste nuen, baina ziri ederra sartu didazu» esaten diogunean).
|
|
|
[...] Eta nagusi maitemindu baten esklaboak, halakoa bainauk ni neu? bere nagusia pasioaren mende ikusten badu, hura salbatzeko ahalegina egin behar
|
duela
uste diat eta ez amildegira daraman maldatik bultzatu. Igerian ikasten ari diren haurrei gutxiago nekatzeko ihizko igeri eraztuna jartzen zaien modura, igeri egin eta besoak errazago mugitu ahal izateko, uste diat era berean esklaboak bere nagusi maiteminduaren igeri eraztuna izan behar duela, ur gainean eusteko eta zunda bat bezala hondoratzea eragozteko.
|
|
2003
|
|
|
Atlantikoko eta Mediterranioko adarren arteko lehentasunei buruzko auzian, Eusko Jaurlaritzak batak eta besteak maila bereko lehentasuna
|
dutela
uste du.Haatik, 1988ko abenduaren 9ko Ministro Kontseiluaren akordiotik eta halaber1993 urtealdirako Azpiegituren Gida Planean (MOPTMA, 1994) administrazio zentralak Madril Zaragoza Bartzelona ardatza jartzen du goragoko mailan.
|
|
|
1977ko abenduan Martin Orbek onartu zuen eten moduko bat sortu zela, «ez
|
dut
uste alderdi baten edo besteren erruz izan denik. Ez dugu, inolaz ere, Euskal Herrian dugun jende baliotsuena baztertu nahi».
|
|
|
Hirugarren jarrera
|
zutenen
ustez, euskararen presentzia onuragarria ez ezik, ezinbestekoa zen unibertsitateari. Euskal, abizena eransteko.
|
|
2004
|
|
|
Liburua nire begi bistandagoela baldin badakit, orduan libunia nire begi bistan dago. Hemen, alabadere, berehalazalantza bat agertzen zaigu, hots, zer gertatzen da zerbait ezagutzcn
|
dudala
uste dudanean, baina bcrez horrela ez denean? –pcntsa ezazue Lurraren kasuan Colon en garaiarenaurretik?.
|
|
|
Beraz, Quinek ez du ezer baieztatzen arrazoi onak ditugunetz, munduari buruz
|
ditugun
usteak egiazkoak diren pentsarazteko. Hortaz, esan ote dezakegu Quinerena eszeptizismo mota bat dela?
|
|
|
Orain arte kartesiar kutsuko epistemologiak kanpoko objektu materialik zuzenean ezdugula ezagutzen esan digu. Asko jota sentimen datuak ezagut ditzakegula dio, Bainaintcresgarria litzateke ikustca epistemologia kartcsiarra ea gauza den, eta nola, kanpokomunduari buruz
|
ditugun
usteak justifikatzeko, baina soilik sentimcn espericntziaren ezagutzaren gainean oinarrituz, hori baita eskura dugun guz.tia oraingoz. Descartesek, ikusi denbezala, Jainkoa aipatu du justifikaziorako, baina erantzunak ez gaitu ase.
|
|
|
Gaur egun fenomeno politikoa aztertzen dutenentzat galdera nagusiak ez dira aurrekoek ongiaren inguruanplanteatu zituztenak, gobemuaren kudeaketari buruzkoak baizik, alegia estatuak bortxakeria erabiitzeko zukeen zilegitasunari edo botereari bumzkoak.Erdi Aroko pentsamenduan, politikari buruzko pentsamendua, fedea vs arrazoia eztabaida izan zenez, botere espiritualaren eta munduko boterearen arteko harremanetarantzbideratu zen. Hiponako Agustinek, estatuak munduko boterea ongi espirituala sustatzekoerabili behar
|
zuela
uste zuenak, Aita Santuaren eskuetan jarri zituen munduko boterearenzein goiko boterearen ezpatak. Azken buruan, Agustinen estatua kristautasunean zegoenoinarrituta eta pentsatuta.
|
|
|
Ekintza baten atzean dagoen intentzioa maxima gisadefinituko du Kantek. Maxima, adiera honctan, ckintza gidatuko duen azkeneko arrazoiaedo printzipio orokorra da.Gizaki razional garen neurrian cginbehar batzuk
|
baditugula
uste zuen Kantek.Eginbehar horick kategorikoak lirateke, absolutuak eta baldintzatu ezinezkoak. Harenustez, moraltasuna inperatibo kategorikoen sistema da, hots, honela, ez besteia jokatzekoesaten diguten aginduen multzoa.
|
|
|
Bide horrek Schleiermacherengana eramango gaitu, geroxeago. Sakonean, erlijio sentimendua eragiteko garaian, argudio filosofikoetan ez
|
du
usteonik. Herderrek garbi crakutsi z.uen erlijioa gizaki osoari dagokion zerbait dda eta ez dagoela arrazoi hutsari lotua.
|
|
|
Liburu horretan Mogelek mende bat lehenago (1802an bukaturik egon arren, 1883 arte ez zen argitaratu) Tolstoi-k eta Gorki-k (Yatsnia Polonia Eskola eta Nire Unibertsitateak hurrenez hurren) erakutsitako jarrera bera defendatzen du ia, alegia, kultura askatzailearen maisuak nekazariak direla. Euskal nortasunaz aritzean, hizkuntzari buruzkoetanbederen (baina ez horri bunizkoetan bakarrik), jakintsuena baserritarra dela dio Mogelek, hori da gizarteratu nahi
|
duen
ustea.
|
|
|
Estatuaren egitekoari buruz, instituzioanalistek onartzen dute gizarte kapitalistetan Estatuaren funtsezko zeregina kapitalaren metaketarako baldintza egokienak bermatzea dela; hala ere, aldaketa sozial aurrerakoiak bultzatzeko askatasunnahikoa
|
baduela
uste dute. Beraz, Estatuak ez du espazio ekonomikotik at egonbehar (neoliberalek dioten bezala) eta ez da soilik desberdintasunak leuntzeko erabili behar (keynesianismoarekin bezala); aitzitik, rol aktiboa jokatu behar du egitura instituzionala gehiengo sozialaren interesetara egokitzeko.
|
|
|
Ekonomiak gizarte osoaren zerbitzurako eraiki behar den zientzia soziala izanbehar
|
duela
uste du instituzionalismoak; ondasun eta zerbitzuen fluxuan egondaitezkeen arazoak identifikatu behar ditu eta bide egokiak proposatu, fluxu horigizarte osoaren mesedetan gerta dadin.
|
|
2006
|
|
|
Gauzak horrela, gurasoek bilakaeraz eta hezkuntzaz
|
dituzten
usteek etahorien ondoriozko ezaguerek, jarrerek, balioek eta itxaropenek guztiz baldintzadezakete guraso bilakatzeko modua (Hidalgo, 2001). Horrela, ideia zehatzak, argiaketa antolatuak izatea oso lagungarria izaten da gurasotasunak dakartzan betebeharberriei ekiterakoan.
|
|
|
Lehenik eta behin, ezaugarri tenperamental guztiak, dimentsio bakoitzaren muturrean aurkitzen direnak ere, normaltasuna deritzonaren barnean daudela nabarmendu genuke. ...asarekin bat; hau gertatzen da, ingurunearen eskaera eta igurikimenak banakoarentzatgehiegizkoak direnean, eta oso estresanteak suertatzen zaizkionean bere ezaugarritenperamental zehatzak (Carey, 1997; Chess eta Thomas, 1986; Turecki, 1996). Aurreko atalean ikusi dugun moduan, tenperamentuaren ikerketa guztiek testuinguru sozialaren ezaugarriek tenperamentuaren adierazpenean eta garapenean eragina
|
dutela
uste baldin badute, tenperamentu zailaren kontzeptua, halabeharrez, haurraren eta bere inguruaren arteko egokitzapen edo bateragarritasunarekin uztartubeharko da.
|
|
|
Gainera, ikuspegi psikosozialaren arabera, esku hartze goiztiarra garrantzitsua da haur ezgaituen gurasoek
|
dituzten
uste okerren berrebaluazio kognitiboaegiteko, neurri handi batean ezgaitasunari buruz gizartean nagusi diren usteakbaitituzte. Garrantzizkoa da ikuspegi ekologiko horretatik gurasoen igurikimenenjatorria eta eraginak berrikustea, haurraren egoera, beharrak eta ezgaitasunareneraginak modu errealistan uler ditzaten.
|
|
|
Neba arreben azpisistema ere alda daiteke gaitasun handiak dituen haur bat dagoenean. Gurasoak, haur supergaituaren trebetasun bereziakikustean, beste seme alabentzako eredua izan behar
|
duelako
ustean eror daitezke, beste seme alabak adimen urriagokoak edo garrantzia gutxiagokoak balira bezalajokatuz. Ez da onuragarria gurasoek haur supergaituak beren lorpen intelektualengatik gehiegi edo horiengatik soilik indartzea edo saritzea, garapen emozionala etasoziala ahaztuz.
|
|
|
analisiaren egilearen nortasuna, haren neutraltasuna, eta baldintza tekniko eta zientifikoak. Ikerketa osorik argitaratzen ez bada, zabaltzen ez den atalak ez
|
du
uste okerra sorraraziko; hau da, datuak ez dira manipulatuko; emaitzen hedapen partziala litzateke horren adibide esanguratsua, hots, iragarlearen produktuaren balioespen ona bakarrik zabaltzea emaitza txarrak aipatu gabe167.
|
|
|
Espainian ez bezala, europar eremuan, desleialtzat jo ohi dute publizitate konparatiboa, publizitate iraingarria delakoan; ikuspegi oker hori merkataritza lehiaketaz
|
zuten
uste zahar batean oinarritu da. Dena den, Europako Ekonomia Elkartea sortu zenean, publizitate konparatiboak merkataritzako lehiaketan zuen garrantzi eta eraginaz jabetu ziren, eta Estatu Batuetako eta Europako hainbat estatutako ereduari jarraitu zioten.
|
|
2007
|
|
|
Esate baterako, komunikatu behar den gaiaren gaineanbalorazioa egitea guztiz zentzuzkoa da, baina asko dira horretaz konturatzen ezdirenak. Edozer gauzak balio
|
duela
uste dute eta beharrezkoak ez direnprentsaurrekoak egiten dituzte. Azken batean, behin eta berriro aipatzen dudanaren ondorioa da:
|
|
|
Eta hori, enpresok, besteak beste, komunikazioarenbidez irabazi behar dugun esparrua dela iruditzen zait. Gizarteko erakunde etataldeen lankide bihurtu behar
|
dugula
uste dut, eta lankidetza horren garrantzianenpresak sinetsi egin behar duela.
|
|
|
d. Guri gauza garrantzitsuak lantzen ditugula iruditzen zaigu, esparruinteresgarria dela, baina jendea oso epela da, ez gaitezen engainatu. Esanbezala, hau eboluzio baten barruan ulertu behar
|
dugula
uste dut, etapixkanaka joan behar dugula maila teorikoan aurreratu duguna mailapraktikoan ere aurreratzen.
|
|
|
ciudadano vasco, citoyenbasque?) izateko, ehun euskalduneko 73k, 81ek, 79k (EAEn, Nafarroan, Iparraldean, hurrenez hurren) euskara ezinbestekotzat jotzen dute. Erdaldunetan, berriz, EAEn soilik 66k eta Nafarroan 51k
|
du
uste berbera. Euskal herritarra izateko ezdago derrigortasunik, borondatea nahikoa da, euskal herritarra izatea aukerakoa da, nonbait, nork bere burua irudikatzeko aukerako bide bat.
|
|
|
Horrela, euskal identitatearen zentzua ezda eraikitzen gizarte eta nazio dinamikaren baitako botere harremanen altzoan, kulturaren eta hizkuntzaren arlo autonomo bakartuetan baizik. Ondorioz, aitarenetxeak (botereak) ez dio gehiegi axola, amaren suak (euskaltasunak) dinamikapropioa
|
duela
uste baldin bada. Multzo honetan bada, gainera, ideologialiberalaren herritar abstraktuaren fikzioan sinesten duenik, kultura identitaterikgabeko banakoaren fikzio hori pertsona sozializatuaren gainetik ezartzeko.
|
|
|
Besteen pentsamenduaz pentsatzeko gaitasuna, berriz, honi dagokio: besteekbeste pertsonen usteei buruz
|
dituzten
usteak ulertzeari. Gaitasun horri pentsamendu errekurtsiboa esaten zaio, eta zenbait autorek uste dute ezinbesteko gaitasunadela gogamenaren ulermena heldua izan dadin (Carpendale eta Lewis, 2006). Pentsamendu errekurtsiboa zer den argitzeko, gaitasun horren garapena gertatu oteden aztertzeko erabili ohi den bigarren mailako uste erratua izeneko probarenbertsio bat aipatuko dugu.
|
|
|
Definizioak objektua blindatzen du, babeserako ezkutu indartsu bat eskaintzen dio autoreari definigai denaz
|
duen
uste edo iritzia ezartzeko. Definizioak, izatez, argitzaileak dira.
|
|
|
Pinker ek gauza asko eta historia asko juntatzen ditu, erraldoi buztinezko hankadun hori, estreina berak eraiki etsaia, gero berak kolpe batekin aisa zerraldotzeko. Azkenean hizkuntzak pentsamenduan eragina
|
duelako
uste ororen oinarriak edo arrazoiak oro Sapir Whorf-en teoriara murrizten dira, eta teoria hori ke hutsera:
|
|
2008
|
|
|
–Estatuto Real? delakoak foruaren galbahea igaro behar
|
zuela
uste baitzuten. Eztabaida horren ostean Donostia eta Irunek Batzar Orokorretan parte hartzeari uko egin eta euren kontura jarduten hasi ziren, harik eta 1847an itzuli ziren arte737 Konstituzionalisten eta foruzaleen arteko ika mika horretan, Eibarko liberalek bigarrenen alde egin izana arraroa da; kokapen geografikoak baldintzatutako erabakia ez bazen izan. Donostiak eta Irunek itsasoa zeukaten isolamenduari aurre egiteko?, Eibarko liberalak uste dena baino foruzaleagoak ziren.
|
|
|
Guztiek ere auzokide hautagai kategoria lortu zuten 1814tik aurrera. Etxeberriaren izena ez dakigunez, beharbada horrek ere?. Ibilbide horretan, erregimen liberalen udaletan parte hartu izanak zerbait lagunduko zien, baina ez
|
dut
uste erabakigarria izan zenik. Beharbada bai, lur desamortizatuen erosleak ziren Baskaran, Mandiola eta, batez ere, Muruarentzat.
|
|
|
|
Zuen
ustez zein da gure espeziaren ezaugarri biologikorik garrantzitsuena?
|
|
|
kooperatiben demokraziaren ondorioz, organo honek, bere kabuz eta gero eta gehiago? aginpide esparru zabala izan behar
|
duela
uste izatea, administrazio organoaren lepotik. Hutsegite hori utopia demokratikoaren kritikarik gabeko gorespenaren ondorioa da, batzarren eginbideek jokatzeko dituzten muga modu nabarmenean ahaztuetan oinarrituta» (Paz, 2002:
|
|
2009
|
|
|
Hala ere, federazio edo klubetan emakumeak presidente izateak ez duharreman zuzena kirol horretan emakumeen kirol partaidetza sustatzeko neurriakezartzearekin. Gai honen gainean iritzi ezberdinak azaltzen dituzte presidenteek.Batzuentzat ez da beharrezkoa neurriak hartzea, egun emakume kirolariek aukeraberdinak
|
dituztela
uste dutelako. Beste batzuek, aldiz, beharrezkoa dela diote; gainera, zentzu horretan aldeko ekintzaren bat egin izana onartzen dute.
|
|
|
406): «Ez
|
dut
uste inor harritu lukeenik. Gaur egungo medio tradizionaletan ere, informazio interesgarriena ez da kazetariek prozesatutako informazio arrunta, sekzioak titularrez betetzen dituzten albisteak edo teleberriko eskaletako piezak, baizik eta sinadura berezia daramaten analisiak:
|
|
2010
|
|
|
Bere seme alabak eta bilobak bere aurka daudelauste du; denek arrazoirik ez duela esaten baitiote: berak kontrakoa esaten duenarren jan duela; edo gaur igandea dela eta bere seme zaharrena ez dela ailegatu, mezetara joateko prestatu behar
|
duela
uste duenean. Ziurrenik zerbait ezkutatzendiote, edozer gauza xuxurlatzen ari dira, baina ez du ulertzen zer edo zergatik etaetsita sentitzen da; batez ere egia ez dela esaten diotenean, inork ez diolaabanikoa hartu bera ziur dagoenean mahai gainean utzi duela:
|
|
|
Gaixoak, askotan, sentitzen duen gauza bat egiteko nahia azaltzen du (esate baterako, ariketa fisikoa egiteko nahia aspertu egiten delako). Orientazio faltak ere noraezean ibiltzea eragin dezake, esaterako, iraganean dagoenarenbizipen psikologikoak (adibidez, lanera joan behar
|
duenaren
ustea izatea). Gaueannoraezean ibiltzea normalean denboraren orientazio faltaren eraginez izaten da.Inguruan gertatzen diren aldaketek ere (adibidez, gehienezko edo gutxienezkoestimulazioa) noraezean ibiltzea bultza dezakete gaixoa, estimulazio bila aritukobalitz bezala.
|
|
|
Esate baterako, interpretazio oker baten aurrean frustrazioa azaldu eta, era berean, alde egiteko joera azaltzenda. Azkenik, pertsonak leku ezezagun batean dagoen sentsazioa dauka, ez dakibere gauzak non dauden eta «etxera» bueltatu behar
|
duela
uste du. Nahastua dagoen pertsona bat leku berri batean badago, logikoa da galduta dagoela pentsatzea.Inguruko pertsonak, bereziki ezagunak ez badira, arerio izatera pasatzen dira eta, ondorioz, gaixoa galdutako erreferentzia afektiboak aurkitzen saiatzea normala da.Noraezean ibiltzea gaixoa zaintzen duen pertsonaren arreta eskuratu nahia edo komunikazio saiakera baten emaitza izan daiteke ere kasu batzuetan, edota noraezeandabilen beste pertsona bat imitatzearen ondorio.
|
|
|
TERESAk gizon bat egongelara sartzen ikusten duela dio. Urduri jartzenda, gizon horrek «asmo txarrak»
|
dituela
uste duelako. Irudipen horren aurrean, zerbait txarra egin duela uste du eta beste toki batera eramateko datorrela imajinatzen du.
|
|
|
TERESAk gizon bat egongelara sartzen ikusten duela dio. Urduri jartzenda, gizon horrek «asmo txarrak»
|
dituela
uste duelako. Irudipen horren aurrean, zerbait txarra egin duela uste du eta beste toki batera eramateko datorrela imajinatzen du.
|
|
|
– Laguntza profesionala behar
|
duela
uste du, inork ez baitio azaldu zer denAlzheimer gaixotasuna eta nola zaindu dezakeen bere ama.
|
|
|
Francoren uzkailtzeaerakarri. Munduko Gerrak iraun zuen bitartean aliatuek hitzartutako lau funtsezkodokumentuetan
|
zuen
uste honek oinarri, hots, 1941eko Atlantikoko Hitzarmena, 1943ko Teheraneko bilkuraren adierazpenak eta 1945eko laltako eta Potsdamekobileretako hitzarmenak. Ordurako desagertutako Nazioen Elkarte zaharrarijarraipena emango zion Nazio Batuen Erakunde berria eta itxaropentsua dugunazioarteko politikagintzako antzoki nagusia.
|
|
|
Latinoamerikaren zatirik handienarekinbatera...(..) «hirugarren mundua» izenarekin, diotenez 1952an sortutakota, adieraztea, horiek herrialde kapitalista garatuen «lehen mundutik» eta herrialde komunisten«bigarren mundutik» bereizteko. Nahiz eta Egipto eta Gabon, India eta Papua GineaBerria mota bereko gizartetzat hartzea absurdua izan, hori nahiko egingarria zen; izan ere, guztiak gizarte pobreak ziren mundu «garatukoekin» alderatuz gero, guztiakziren menpekoak, guztiek zituzten «garatu» nahi zuten gobernuak eta bakar batek ereez
|
zuen
uste, Depresio Handiaren eta Bigarren Mundu Gerraren ostean, kapitalismoaren mundu merkatuak (hots, ekonomialarien «abantaila konparatiboaren»doktrinak) edo etxeko enpresa pribatuaren ekimen askeak hori eskainiko zienik (Hobsbawn, 1995).
|
|
|
a. Alde batetik, arrazoi kontzeptual/ ideologikoengatik, osasun arloko gutxieneko prestazio maila erakunde publikoek ziurtatu behar
|
dutela
uste da.
|
|
|
Honen harira, LPLren 5.1 artikuluarekin bat, lan arloko organo jurisdikzional batek materia edo funtzioa dela-eta, ikusiko denez, baita lurraldea ere? demanda batez arduratzeko eskumenik ez
|
duela
uste badu, jaso bezain laster auto bat emanen du, eta horrela adierazi eta demandatzaileari demanda noren aurrean eta nola jar dezakeen azalduko dio, eta horrela, epai bidezko babes eraginkorra jasotzeko eskubidearen (EKren 24 art.) egikaritzan lagunduko dio. Xedapen hau herritarrarentzat berme bat da; izan ere, aurretiaz baitaki demanda organo jurisdikzional desegokiaren aurrean aurkezten badu, oker horrek ez diola eragotziko geroago organo egokiaren aurrean aurkeztea.
|
|
2011
|
|
|
Epaileen inpartzialtasuna, Giza Eskubideak Babesteko Europar Hitzarmenarekin bat62, herritarren eskubide bat da (6.1 art.) 63 Hitzarmen horren eremuan sortutako Giza Eskubideen Europar Auzitegiak64 emandako jurisprudentziak epaileen inpartzialtasunak herritarrei dakarkien bermeak bi dimentsio edo norainoko dituela errepikatu du, bata subjektiboa eta bestea objektiboa. Lehenengoa epaile zehatzak kasu eta alderdi zehatzarekiko
|
duen
ustea da eta, kontrakorik frogatu ezean, badela suposatuko da. Bigarrenak, berriz, prozesuaren beraren objektuarekiko epaileak eman edo erakutsi behar dituen bermeei erreparatzen die, berme horiek ematen ez badira, epailea partzialtzat joz.
|
|
|
Kautelazko neurriak hitzezko epaiketari hasiera ematen dion demanda aurkeztu baino lehen eskatzen badira, ez da onartuko lurralde eskuduntza faltan oinarritutako deklinatorioa. Bake epaileak ofi zioz bere jurisdikzioa eta eskuduntza objektiboa eta lurraldekoa aztertu ditu eta beraietako bat faltan
|
duela
uste badu, auto bat emango du auziaren gaineko ardurarik ez duela adieraziz, aurretik Fiskaltzari eta alderdi eskatzaileari entzunda (PZLren 725 art.).
|
|
|
gure ideien eta asmoen gehiago zabaltzeko eta ezagutarazteko. Gaurko egunean ba
|
dugu
ustea, alde batetik orain duela bost urte bano gehiago euskaraz irakurtzen dela eta bestetik berriz gure ideia eta asmakizun guziak baitezpadatuki behar ditugula euskara geure mintzairaren eiheran idatzi. Oraingo uste berri hunek ez du esan nahi euskaraz beste mintzairarik ez dugula onartzen gure artean eta Euzkadin.
|
|
|
Eredu horiek aztertu eta identifikatu bertan azaltzen diren faktore edo osagai komunak, baita ezberdinak direnak ere.
|
Zuen
ustez, zein da euskararen berreskuratzea hoberen azaltzen duen eredua. Eredu guztietan azaltzen diren alderdiak kontuan izanik, ausartu eredu berri bat proposatzen.
|
|
|
Kate batzuetan den denak balio
|
duela
uste duenik ere badago:
|
|
|
Eskema automatiko horiek argitzeko, galdeketa sokratikoa edo pentsamendu disfuntzionalen erregistroa erabil dezake. Ondoren agertzen direnen antzekoak izaten ditu nortasun eskizoidearen nahastea
|
duenaren
uste automatikoak: «Bakarrik eta aparte nago», «Hobe litzateke nik neuk egitea», «Ezer ez zait interesatzen», «Bizitza ez litzateke hain konplikatua, besteak ez baleude», «Besteak arazo iturri dira».
|
|
|
Eskizotipikoak sentipen eta hautemate esperientzia bitxiak eta harrigarriak bizi ditu: azti baten moduan jokatzen du; etorkizuna aurreikusteko, besteen sentimenduak antzemateko edo hildakoekin komunikatzeko gaitasuna
|
duela
uste du; zentzuz kanpoko indarrak hautematen ditu; gelan hildako norbait dagoela sentitzera hel daiteke. Ikusezina denari ematen dio lehentasuna ikusgaia denaren aurrean; naturaz gaindikoari, naturakoa denaren aurrean.
|
|
|
Beck en arabera, mugako nortasunaren nahastea dutenek ez dute kognizio automatikoen edo uste espezifikoen multzo berezirik, beste nahasteak dituztenen moduan. Mugako nortasunaren nahastea
|
dutenen
usteak eta saiheskarienak, mendekoenak eta obsesibo konpultsiboenak berdinak dira. Sintoma berezirik ez edukitzearen arrazoia izan daiteke bere burua ez ezagutzea, identitate garbirik ez edukitzea eta bere buruaren eskema antolaturik ez izatea.
|
|
|
Beraiek proiektatutakoa aurkitzen dute errealitatean. Besteek ez dute ulertzen nortasun paranoidearen haserrea eta haserrez erantzuten dute, horrela nortasun paranoidea
|
duenaren
usteak konfirmatuz.
|
|
|
Bere distortsioak ez datoz bat bere erreferentziazko talde soziokulturalaren arauekin; distortsio horiek pentsamendu magikoarekin edo erreferentziazko ideiekin lotuak daude. Botere bereziak, gertaerak aurrez ikusteko gaitasuna, besteen pentsamendua irakurtzeko eta besteak kontrolatzeko gaitasun magikoa
|
duela
uste du, baina botere eta gaitasun magiko eta superstizio horiek mantendu arren, errealitate sozial normalera egokitu liteke, haietan bakarrik ez baita oinarritzen.
|
|
|
Erreferentzia ideiak (erreferentziazko eldarniozko ideiak at utzita).? Jokaeran eragina
|
duten
uste bitxiak edo pentsamendu magikoak, kultur arauekin bat ez datozenak (superstizioak, telepatia, aztikeria, seigarren zentzua).. Ezohiko hautemate esperientziak, gorputz ilusioak barne direla.?
|
|
|
Psikosien familiako nahasteak eta horiekin antzekotasunak dituzten nortasunaren nahasteak dituzten pertsonei buruz gizarteak
|
dituen
usteetan sakontzeko asmoz, azterketa lan bat proposatzen da. Egitekoa erraztearren, eskizofrenian zentratu zaitezke, nahaste hori baita psikosien familiako nahasteen artean ezagunena, eta, ziur aski, ikertuena.
|
|
|
Handitasunezko psikosi paranoidean, eldarnioaren eduki nagusia izaten da pertsonak ezohiko gaitasun edo intuizio bereziren bat
|
duelako
uste sendoa (aparteko gaitasun edo intuizio hori ezaguna ez den arren), edo aurkikuntza garrantzitsu bat egin izanaren ustea. Beste zenbait kasutan, nahiz eta aurrekoa bezain ohikoa ez izan, subjektuak uste dezake garrantzitsua den pertsonaren batekin harreman berezia mantentzen duela (adibidez, Lehendakariaren aholkulari batekin) edo pertsona garrantzitsu bat dela (kasu horretan benetako pertsonaia iruzurti gisa hautemana izan daiteke).
|
|
|
Eldarnio somatikoen kasuan, banakoen erreakzioak beren eldarnioaren araberakoak izaten dira. Adibidez, larruazalean intsektu edo bakteriak
|
dituztela
uste dutenek, azkurak hautematen dituzte eta etengabe larruazalean hatz egiten ibiltzen dira zauri garranlista batengana joatea lagungarria gerta dakiekeenik.
|
|
|
Nortasun paranoidearen nahastea, sarri, psikosi paranoidearen ataria izaten da; hots, psikosi paranoidea nozitzen duten pertsona askok nahaste horren aurretik nortasun paranoidea aurkezten dute, eta, ondoren, baita ere. Bi nahasteak pairatzen dituzten pertsonek antzeko sintomak aurkezten dituzte (mesfidatiak dira, zuhurrak, beti arrazoia
|
dutela
uste dute, etab.) baina, bi nahasteen arteko muga finkatzen duen ezaugarri nabarmen bat dago: eldarnioak.
|
|
|
Marta 41 urteko emakumea da. Malformazio fisiko bat
|
duela
uste du. Bere baginan barrabil bat duelako ziurtasuna du, bere senarraren eta ginekologoaren testigantzek aurkakoa dioten arren.
|
|
|
Hurrengo lerroetan horietako batzuk deskribatuko dira: jazarpen eldarnioak
|
dituztenek
uste izaten dute beren aurka konspiratzen ari dela norbait edota norbait atzetik dabilkiela (adibidez, beren gutunak norbaitek ireki dituela uste izatea, beren telefonoa kontrolatua dagoela uste izatea, edota lagunak eta bizilagunak bere aurka konspiratzen ari direlako ustea izatea); erru edo bekatuzko eldarnioen kasuan, subjektuak uste izaten du izugarrizko bekatua edota barkaezina den zerbait e...
|
|
|
Hurrengo lerroetan horietako batzuk deskribatuko dira: ...ea izatea); erru edo bekatuzko eldarnioen kasuan, subjektuak uste izaten du izugarrizko bekatua edota barkaezina den zerbait egin duela eta behin eta berriz konfesatu diezaioke entzutera prest dagoen edonori (adibidez, zerikusirik izan ez duen sute edo istripu bat eragin izanaren arduradun sentitzea edota pubertaroan masturbatzen zelako gizarteak zigortuko duen kezka izatea); handitasun eldarnioak
|
dituztenek
uste izaten dute botereak edota trebetasun bereziak dituztela eta beren ideiak norbaitek lapurtu nahi dizkien susmoa eduki dezakete (adibidez, pertsonaia famatuak direla uste izan dezakete; errepikaezina den liburu bat idazten edota miresgarria izango den asmakizun bat egiten ari direla uste izan dezakete eta beren gaitasunak zalantzan jarriz gero izugarri haserretu); erlijio eldarnioak dituztene...
|
|
|
Hurrengo lerroetan horietako batzuk deskribatuko dira: ...bereziak dituztela eta beren ideiak norbaitek lapurtu nahi dizkien susmoa eduki dezakete (adibidez, pertsonaia famatuak direla uste izan dezakete; errepikaezina den liburu bat idazten edota miresgarria izango den asmakizun bat egiten ari direla uste izan dezakete eta beren gaitasunak zalantzan jarriz gero izugarri haserretu); erlijio eldarnioak dituztenek kezkatuta agertzen dira jatorri erlijiosoa
|
duten
uste faltsuengatik (adibidez, deabru bihurtu direla edo Antikristoan sinestea); eldarnio somatikoen kasuan, subjektuek uste izaten dute beren gorputza gaixorik dagoela, anormala dela edota aldatu egin dela (adibidez, beren urdaila edo garuna usteltzen ari dela uste izatea, beren eskuak eta zakila handitzen ari direla uste izatea edota beren aurpegiera aldatu egin dela uste izatea); erreferentziaz...
|
|
|
Hurrengo lerroetan horietako batzuk deskribatuko dira: ...iazko ideia edo eldarnioen kasuan uste izaten da garrantzirik gabeko edozein xehetasunek norberari egiten diola erreferentzia (adibidez, subjektua gela batean sartzen bada eta gela horretan dagoen jendea barrez ari bada, berari barre egiten ari zaizkiola uste izan dezake; edo komunikabideetan entzun edo irakurri duen zerbait beretzat idatzitako mezu berezi gisa hauteman dezake); kontrol eldarnioak
|
dituztenek
uste izaten dute beren sentimenduak edo ekintzak kanpo indar batek kontrolatzen dituela (adibidez, bere gorputza kanpo indar arraro batek gidatzen duela uste izatea eta indar horrek modu bitxi batean mugiarazten duela esatea); pentsamenduaren irakurketaren eldarnioetan subjektuek uste izaten dute beste pertsonek beren pentsamenduak irakurri edo ezagutu ditzaketela (adibidez, kalean oinez doazen g...
|
|
|
Hurrengo lerroetan horietako batzuk deskribatuko dira: ...(adibidez, kalean oinez doazen guztiek badakitela zer pentsatzen ari diren); pentsamenduaren hedapenaren eldarnioan uste izaten da norberak pentsatzen duena besteek entzun dezaketela (adibidez, bere pentsamenduak irratian edo telebistan transmititzen direla, edota bere pentsamenduak kanpo ahots batek hedatzen dituela, nahiz eta berak ahots hori ez entzun); pentsamenduaren txertatzearen eldarnioak
|
dituztenek
uste izaten dute beren buruan dabiltzan zenbait ideia ez direla berenak eta besteek txertatuak izan direla (adibidez, sex shop baten jabe den bizilagun bat bere borondatearen kontra sexuari buruzko ideiak txertatzen ari zaiola uste izatea); eta, amaitzeko, pentsamenduaren lapurretaren eldarnioak dituztenek uste izaten dute burutik ideiak kendu dizkietela (adibidez, pentsamendu bat edukitzen hasi ...
|
|
|
Hurrengo lerroetan horietako batzuk deskribatuko dira: ...zen dituela, nahiz eta berak ahots hori ez entzun); pentsamenduaren txertatzearen eldarnioak dituztenek uste izaten dute beren buruan dabiltzan zenbait ideia ez direla berenak eta besteek txertatuak izan direla (adibidez, sex shop baten jabe den bizilagun bat bere borondatearen kontra sexuari buruzko ideiak txertatzen ari zaiola uste izatea); eta, amaitzeko, pentsamenduaren lapurretaren eldarnioak
|
dituztenek
uste izaten dute burutik ideiak kendu dizkietela (adibidez, pentsamendu bat edukitzen hasi eta kanpo indar misteriotsu batek pentsamendu hori lapurtu dien esperientzia subjektiboa izatea).
|
|
|
Arrakasta da kezkatzen dituena, profesioaren eta maitasunaren arloan. Bakarrak eta bereziak direla, salbuespen direla, besteak ez bezalakoak direla edo besteek baino gehiago merezi
|
dutela
uste izaten dute. Nartzisistek pentsatzen dute arauak jende arruntarentzat eginak daudela eta beraiei ez zaizkiela aplikatu behar.
|
|
|
Bakarra eta berezia dela, salbuespen dela, besteak ez bezalakoa dela edo besteek baino gehiago merezi
|
duela
uste izaten du nartzisistak: «Berezia naizenez, abantailak izateko eskubidea dut».
|
|
2012
|
|
|
Horren inguruan, Lijphart ek (1977: 44) zalantzan jartzen du autonomia emateak dinamika sezesionista indartzen duenik; aitzitik, hori hala balitz, ez
|
du
uste txarra edo desiraezinadenik. Eta gaineratzen du, burujabetzaren nahia ez dela desagertzen autonomiarikez badago.
|
|
|
Multikulturalismoari alde ugarietatik egiten zaio kritika, ikuspegi askotatik, komunitate kultural desberdinduak bultzatzen direnez gizartearen kohesioaapurtzen
|
dutela
uste dutenetatik (adibidez, ik. Sartori, 2003), ikuspegi feminista etakritikoraino8, esaterako. Izan ere, ez dira gutxi multikulturalismoa ulertzeko moduak9.Nolanahi ere, immigratuek harrera gizartean burutu beharreko egokitzapenprozesuan, kultura aniztasunaren afera ere kontuan hartu behar dela ukaezina da.Estatuak ere, hortaz, bere jarduna definitu behar du kultura aniztasunari dagokionez.Kultura aniztasunaren aitortza edota onarpenetik harago, multikulturalismoarendefendatzaileek aniztasun hori eskubidea dela azpimarratzen dute.
|
|
|
Diskurtso bat ez da liburuetan edo egunkarietan idatzia dagoena edo hizlaribatek pulpitutik botatakoa bakarrik, hori ere izateaz gain, askoz ere gehiago da.Horrela, eliteek nazioaz egiten duten kontakizunaz gain, diskurtso nazionalista, komunitate batek nazioaz
|
dituen
usteak, mitoak. eta hauek denak eragiten dituztenekintzak ere sartzen dira diskurtso nazionalistan.
|
|
|
Diskurtso bat ez da liburuetan edo egunkarietan idatzia dagoena edo hizlaribatek pulpitutik botatakoa bakarrik, hori ere izateaz gain, askoz ere gehiago da.Horrela, eliteek nazioaz egiten duten kontakizunaz gain, diskurtso nazionalista, komunitate batek nazioaz
|
dituen
usteak, mitoak. eta hauek denak eragiten dituztenekintzak ere sartzen dira diskurtso nazionalistan.
|
|
|
analisiaren egilearen nortasuna, haren neutraltasuna, eta baldintza tekniko eta zientifikoak. Ikerketa osorik argitaratzen ez bada, zabaltzen ez den atalak ez
|
du
uste okerra sorraraziko; hau da, datuak ez dira manipulatuko; emaitzen hedapen partziala litzateke horren adibide esanguratsua, hots, iragarlearen produktuaren balioespen ona bakarrik zabaltzea emaitza txarrak aipatu gabe188.
|
|
2013
|
|
|
26 Antzinakoek barean kokatzen zuten zirraren eta hunkiduren jatorria, alegia ezker hipokondrioan nonbait, eta hipokondriak jotako pertsonak gogoaren nahasmena
|
duela
uste da gaur ere, gorputzeko gaixotasuna baino gehiago. Zenbait hitzetan ere uste horren arrastoak daude, adibidez spleeny hitzak (spleen= barea) mina pairatzeko gaitasun txikia adierazten du.
|
|
2014
|
|
|
Beste gauza bat ikertzerik merezi ez duena da «euskararen jatorria». Hau hemenez
|
dut
uste gehiegi bihurritu behar dudanik. Badakizue ez dagoela sekula iristerikhizkuntza baten edo hizkuntza familia baten jatorri absoluturaino, eta hizkuntzaedo hizkuntza familia guztiak direla guretzat, gure ezinarentzat, berdin zaharrak; hizkuntza batzuk zaharragotzat jotzea irudipen kultural bat besterik ez da, eta denada izen kontua:
|
|
|
Behin mutila joandakoan, Marinakpaperezko musuzapi bat ateratzen zuen ezpainak txukundu eta berriz ere gomabatekin ilea motots batean jasotzeko. Esaten digu Iholdik mutila zelatan bezala nolahurbiltzen zen Marinarengana «Ez
|
dut
uste Marinarengan asko erreparatzen zuenik, ez dut uste kasu handirik ematen zionik Marinaren ezpain gorriei eta bere melenaluze eta kizkurrari».
|
|
|
Horregatik, familiaren baitan gertatzen denak eragina eta isla du nesken kirol jardunean eskolan.Hala, Bianchi eta Brinnitzer en arabera (2000), neska mutilek etxetik hartzen dituztejarraibide kulturalak eta heziketa ereduak, balioak eta iguripenak berregiteko.Familiek kirolerako nesketan jartzen dituzten iguripenak mutiletan jarritakoakbaino apalagoak dira, ez baitute uste emakumeek bizimodua atera dezaketenikkiroletik etorkizunean, mutilekin gertatzen ez dena. Familiek kirol arloan daukatenjokabideaz, Diez Mintegui eta Guisasola k (2003) egindako ikerketak agerianjartzen du neskek
|
duten
ustea, hau da, haiek kirola egitea gurasoei gustatzen zaiela, baina emaitza onak ateratzea ez zaiela eskatzen. Ikerketa gehienek adierazten dutefamiliek neskei kirol emaitza apalagoak eskatzen dizkietela.
|
|
|
|
Zuen
ustez zein da gure espeziaren ezaugarri biologikorik garrantzitsuena?
|