|
2000
|
|
|
El Correo XII). Bestalde, pertsonaien barne mundu honetan denek
|
badute
sentimendu komun bat: nolabaiteko bakardade sentimendua.
|
|
|
Atxikimenduaren Teorien oinarrizko printzipioa ez da ama semea motakoharreman goiztiarrak ondorengo garapenean derrigorrez eragina izatea, aipatutakoharremanaren esperientziak era probabilistiko batean ondorengo garapena bideratuahal izatea baizik, zeren subjektuak besteei buruz eta harremanei buruz dituenitxaropenak, berari buruz
|
dituen
sentimenduak eta beste kontestuetan erabilditzakeen trebetasun sozialak baldintzatzen baititu.
|
|
|
Nik —eta nik ez dut sinesten jainko dei genezakeen gizakirik/ gizakiaz gaindikorik dagoenik inon— esaten badut: " jainkoen haserrearen beldur naiz", horrek erakusten du horren bidez zerbait esan nahi dezakedala, edo sinesmen horrekin beharrezko harremanik ez
|
duen
sentimendu bati adierazpena eman nahi diezaiokedala.
|
|
|
Gizaki bati libreki basoaren zuhaitz batean jaiotzeko aukera emango balitzaio, batzuek zuhaitzik ederrena edo altuena aukeratuko lukete, beste batzuek txikiena, eta beste batzuek zuhaitz ertaina aukeratuko lukete edo batez bestekotik behera dagoen zuhaitza; eta nago hau ez litzatekeela filisteismoagatik izango, beste batek altuena aukeratu duen zio beragatik edo zio mota beragatik baizik. Gure bizitzaz
|
dugun
sentimendua eta munduan bere ikuspuntua aukeratu zezakeen izakiaren sentimendua erkagarriak izatea, nire ustez, jaio aurretik gure gorputza aukeratu dugula dioen mitoan —edo sinesmenean— datza.
|
|
2001
|
|
|
Niri poza ematen zidan. Denek, ordea, ez
|
dituzte
sentimendu onak zakurrentzako. Errioxako bat bazen, gixajoa, ondoezik jartzen zena txakurra ikusita.
|
|
|
Nazka, jauna, higuina: horixe da arteak sortarazi behar ez
|
duen
sentimendu bakarra, zure koadroak ezinago hobeki pizten duena...
|
|
2002
|
|
|
Peiok ez zuen entzundakoa sinetsi nahi, Jonek ez zuela sekula huts egiten baitzekien, ez behintzat abisatu gabe. Alabaina, pareko gizona ez zen hori ulertzeko gai, ez
|
zuen
sentimendurik hesiaren bestaldean zeudenentzat, ez zuen ulertu nahi.
|
|
|
Etxeratu ginenean, baina, ez genuen xanpainarekin ospatu. Hain baitzen zinezkoa istant haietan elkarrenganako
|
genuen
sentimendua, mendigoietako ura bezalakoa, aratza eta garbia, eta guk aski baikenuen ur garden hartatik edatea, mozkorturik bezala sentitzeko eta bizitzako burbuila guztiak odolean sentitzeko. Kurtsia da.
|
|
|
Haren begirada mesfidatiak oinaztarriak zuhaitz enborra lez  zeharkatu ninduen lehentxoago hain harro agertu nintzena, eta, une hartan, beldurraren presentzia sumatu nuen nire barren guztian. Erabat ahaztua
|
nuen
sentimendu hura. Nigandik urrun uste nuen.
|
|
|
Ageriko zirkinik ez
|
zuen
sentimendu samur huts bat, nolabait esateko.
|
|
2003
|
|
|
Horrek esan nahi
|
du
sentimendu horiek testuinguru jakinean kokatzen, hierarkiak antolatzen, interpretatzen eta geure egiten ikasi dugula, une jakin batean izan dezakegun hausnarketa edo egintza geure aldarteak baldintzatua gerta baitaiteke eta, ondorioz, gatazka bati konponbidea ematean edo hartu behar dugun erabakian eragin kaltegarria izan dezakete.
|
|
|
Bai eta duela hogeita bost bat urte, Kanadatik itzultzean, ikusi nituelarik Oiartzungo gazteak, diktadura militar batetik ilki berriak, dantzan zebiltzala zirurikan, tartetik pistolak altxatuz eta ez dakit zer borroka militar goraipatuz, aitortuko dut, salatu ez
|
nuen
sentimendu arraro bat jauzi zitzaidala buru gibelean.
|
|
|
–Ez
|
dute
sentimendurik.
|
|
|
Gorroto dut hitz hori. Gorroto
|
dut
sentimendua. Eta are gehiago amorratzen nau jendeak pena hitza erabiltzeak.
|
|
|
Arrazoiketa hori sentimenduekin konbinatu zuen. Gizakiaren adimenean eragin handiena
|
duten
sentimenduen artean beldurrarena dugu.
|
|
2004
|
|
|
Zortziko nagusian; barruko gauzak ez dira azaltzen, trasmititu eta partekatu egiten dira: Yado hasta tado dristi, Yado dristi tado mana, Yado mana tado bhava, Yado bhava tado rhasa; «eskua duzun lekuan han duzu begirada, begirada duzun lekuan han
|
duzu
sentimendua, sentimendua duzun lekuan han duzu emozioa, emozioa duzun lekuan han duzu adierazpena», Natyashastraren hitzak kantatzen dizkit Kalamandalam Haridasan kathakali antzerki dantzako guruak; itzalak uxatzen trebea da nire maisua; eta gainera, euskaraz bezala berdin berdin, aitxa, ama, aitxitxe, amuma errepikatzen dio nire amari malayalam hizkuntzan; denbora asko pasa dugu elkarrekin, eta... Ordu asko sartu nituen txikitan Ezpata dantza, Xemeingo dantza eta abarrak ikasten, baina hala ere, maisuak ez ninduen sekula biluztu, ez ukitu, ezta gerripeko soil batekin dantzan jarri, Indiako Kalaripayattuan bezala.
|
|
|
Ez
|
dugula
sentimendurik?
|
|
2005
|
|
|
Eta talde lana aurrekoan baino garrantzitsuagoa izan dela nabarmendu du. Olerkiek
|
duten
sentimendu eta irudi poetikoak musikaren bidez ahalik eta hobekien transmititzen saiatu da Zura: " Ehiztari testuan barne tentsio handia dagoela interpretatu dugu, beraz, harmonia nahiko iluna sortu dugu; Kordoban hegoaldea oso presente dagoenez rumba edo flamenko kutsua duen gitarra sartu diogu; Langile eraildu bati langile greba baten inguruan mintzo den olerkia denez melodia tentso eta ebolutiboa sortu dugu; eta Artzain baten heriotzean dantzaldi bat aipatzen da eta guk gaur egunera egokitu eta rave edota techno kutsua eman diogu".
|
|
|
Gatazka asko konpondu dira pertsonen sentimenduak eta emozioakera kontrolatu batean azaldu direlako, eta beste aldeko pertsonek ulertudituztelako. Interesak pertsonek defendatzen dituzte, eta pertsona horiekadierazten
|
dituzten
sentimenduak eta emozioak kontuan hartu behar dira.
|
|
2006
|
|
|
Filosofian, eta literaturan ere, interesgarria da ideien eta sentimenduen arteko harreman hori. Nik uste
|
dut
sentimenduek dutela adimena hazten, adimenari edukia ematen diote, baina adimenak du arrazoia analizatzen gibeltasun bat hartuz. Ez dago maitasuna bezalakorik ikusteko nor garen eta nola ibiltzen garen.
|
|
|
Hackney k (1981) etxean haur supergaitu bat izatearen esperientziak aztertuzituen, eta konprobatu zuen egoera horrek eragina duela familiako rol normaletaneta familiako kideek haiekiko
|
dituzten
sentimenduetan. Familiak haurraren gaitasunberezia garatzen laguntzea erabakitzen duen mementotik, familiako kide guztienbaitan inplikazioak daude.
|
|
|
Badakit, aizu, non sortzen diren gure balio juzgurik oinarrizkoenak: errukian, gainerakoen sufrimenduagatik
|
dugun
sentimenduan (Habermas, 1988a: 126) 39.
|
|
|
Ikuspegi horretan judizio moralak egiazkoak edo faltsuak dira. Azken buruan, judizio morala pertsona batek
|
duen
sentimenduaren txostena da, eta txosten hori egiazkoa edo faltsua izango da sentimendua egon izanaren arabera.
|
|
|
Humek uste
|
du
sentimenduen ikuspegi ez intentzionalak (hau da, ‘sentimendu oro zuzena da, ez baitu inongo loturarik beragandik kanpo dagoen ezerekin’ dioen ikuspegiak) erlatibismoa dakarrela: gustuei buruz eztabaidatzea antzua da.
|
|
|
Sinpatia ez da gogo egoera bat, komunikaziorako printzipio bat baizik. Sinpatia gizakiak berezko duen ahalmena edo gaitasuna da, hain zuzen ere, gainerako gizakiek
|
dituzten
sentimenduak eta iritziak sumatzeko eta eskuratzeko ahalmena edo gaitasuna. Alabaina, ez da ahalmen edo gaitasun misteriotsu bat, giza naturaren alderdi bat baizik (T 2.3.6.8).
|
|
|
Humeren eta zentzumen moralaren teoriaren aitzindarien artean (Taylor 2006, 277). Humeren teoriaren erdigunean sinpatiaren kontzeptua agertzen zaigu, alegia, gainerako gizakiek
|
dituzten
sentimenduak eta iritziak sumatzeko eta eskuratzeko ahalmena edo gaitasuna. Gure ebaluaketa edo judizio moralak gaitasun horretan oinarritzen dira.
|
|
|
Ez dago balio moralik sentimendu moralik gabe. Gogoan izan behar
|
dugu
sentimendu morala ikuspuntu tinko eta orokorrean sortzen dela. Beraz, ikuspuntu zurrun horretan sortzen den sentimendua da aintzat hartu beharrekoa lotura kontzeptual horretan.
|
|
|
Gure helmugara iritsi gara, sentimendu moralek zeharkako grinekin lotura estua baitute; izan ere, harrotasuna eta maitasuna bezalako grinekin lotura estua
|
dute
sentimendu moralek. Alabaina, badago bi hautemate mota horien arteko alde nabarmenik:
|
|
2007
|
|
|
Gure kulturaren eta edozein sistema demokratikoren oinarriak arrazionalak izatea funtsezkoa da. Jakina, arrazionalak bagara, kontuan izango dugu pertsonak bere baitan
|
duen
sentimendu alde hori.
|
|
|
Eta nire sentimenduak non gelditzen dira orain? Ze, nik ere
|
baditut
sentimenduak. Edo, zer uste zenuen?
|
|
|
NIk ere biltzen ditu barne talde nazionaleko kideen aldera
|
ditugun
sentimenduak. Horien artean, Barrett ek (2000) bi mota bereizten ditu:
|
|
|
Zenbaitetan, atzerriko herrialdeekiko atsegin maila erlazionatuta dago horiekbisitatu izanarekin. Bourchier ek eta kolaboratzaileek (2002) ikerketa bat eginzuten Ingalaterran, 6 urtetik 13 urtera bitarteko haurrek bost herrialderi buruz (Frantziako estatuari, Alemaniari, Irlandari, Italiari eta Espainiako estatuari buruz)
|
zituzten
sentimenduak balioesteko. Ikertzaileek egiaztatu zuten Frantziako etaEspainiako estatuak bisitatu zituzten haurrek herrialde horiekiko sentimendupositiboagoak zituztela beste haurren aldean.
|
|
|
Azkenik, Rutland ek (1999), argazkietan oinarrituz, ikusi zuen Ingalaterrako haurrak 10 urtedituztenetik aurrera hasten direla beren talde nazionalarekiko lehentasunaadierazten. Ikerketa horietan guztietan, ikertzaileek denetariko metodoak erabilidituzte, haurrek talde nazionalekiko
|
dituzten
sentimenduak aztertzeko. Gainera, aztertutako laginak ere oso ezberdinak izan dira.
|
|
|
Bennett eta kolaboratzaileek (2004), gainera, egiaztatu zuten ez dagoelaharremanik barne talde nazionalarekiko eta kanpo taldeekiko sentimenduen artean.Euskal Herrian egindako ikerketa batean, antzeko emaitza izan genuen. 6 urtetik15 urtera bitarteko haurrez osatutako lagin batean, haur euskaldunek euskaldunekiko, espainiarrekiko, frantziarrekiko, italiarrekiko, britainiarrekiko eta alemaniarrekiko
|
zituzten
sentimenduak ikertu genituen, afektuzko eskalak eta ezaugarrienegozpena delako teknika erabiliz. Ikerketa horren arabera, barne talde nazionalarekiko sentimenduak faktore bat dira, eta beste talde nazionalekikoak, beste faktorebat (Reizabal et al., 2002, 2004).
|
|
|
Azkenik, honako hau aipatu behar da: herrialde batean bizi diren haurrek taldenazionalekiko
|
dituzten
sentimenduak haien gizarte klasearen, talde soziolinguistikoaren eta etniaren arabera alda daitezkeela. Lambert-en eta Klineberg en (1967) arabera, klase ertaineko haurrek langile klasekoek baino sentimendu positiboagoakzituzten kanpo talde nazionalekiko.
|
|
|
Etniaren araberako ezberdintasunei dagokienez, Ukrainanegindako ikerketa batean Pavlenko, Kryazh, Ivanova eta Barrett (2001) ikertzaileek egiaztatu zuten ez zetozela bat jatorri errusiarra eta ukrainarra zuten haurrensentimenduak. Ildo beretik, Kipiani k (2001) Georgiako hiriburuan, Tbilisi-n, egindako ikerketa batean egiaztatu zuen ezberdintasunak zeudela jatorri errusiarraeta armeniarra zuten haur georgiarrek talde nazionalekiko
|
zituzten
sentimenduetan.
|
|
|
13.14 irudia. Ezberdintasunak daude jatorri errusiarra eta armeniarra duten haurgeorgiarrek talde nazionalekiko
|
dituzten
sentimenduetan (argazkia: news.bbc.co.uk).
|
|
|
Marxi buruzko liburu bat best-sellerren artean. Marxekin hitz egin nahiko nuke, bizarrean kilima batzuk egin, eta aizu, esadazu zeozer, zer egin behar
|
dut
sentimendu honekin inor ez badut aldean, norekin egin dialektika bakarrik nagoenean, norekin bilakatu klasekide klaseko baztertua naizenean. Post it-a jarri nahi diot bihar pantailan:
|
|
2008
|
|
|
Sentimenduak sentimendu, denok
|
baditugu
sentimenduak, eta sentimenduak onak dira. Euskalkien auzian, sentimenduak pil pilean daude hainbat bihotzetan, eta hori ona da:
|
|
|
»Tira, Chuck, jo doinu eder bat Juneren omenez, entzuten ari baldin bada ere. Mundua lo dagoen bitartean saioko entzuleek ongitxo dakite Chuckena ez dela musika hutsa; berak musikaz janzten ditu
|
zuen
sentimenduak, zuen kontakizunak. Zuek zer kontatu, halaxe jotzen du berak.
|
|
|
Bestalde, gogoratu behar dugu erantzun emozionalak, normalean, era inkontzientean gertatzen direla. Horrek esan nahi
|
du
sentimenduak emozioaren bizipenaren parte bat direla, bizipen kontzientearena, eta ez da beti parte fidagarriena. Gainera, sakontasun handiagoa dute bizipen emozionalek kognitiboek baino.
|
|
|
Beti iristen bada ere, ez da berehala agertzen. Hain da sarria zure barnean
|
duzun
sentimendu basoa non zaila egiten zaio iristea. Baina azkenean iristen da, eta egun batean" maite zaitut" esan diozula ohartzen zara...
|
|
|
Halaber, eskatzen du haien eskubideak aintzat hartzea, eta eskubide horiek zein diren eta nola bermatu eztabaidari ekitea, eta lehenbailehen haiek ordezkariak izan ditzaten sustatu eta aitortzea, eta gure erabakitzeko eskubideari buruz eta arazoari irtenbidea emateko parte hartzeko moduari buruz gure herrialdean abian dagoen eztabaidan eta prozesuan txertatzea38 c) Azkenik, kontuan hartu litzateke elkar aintzat hartzearen estrategia hori ez dela unibertsala eta abstraktua, beren historia eta proiektuak dituzten pertsonek parte hartzen baitute. ...n" normalizazioa" erabakitzeko gure espazioa eskatzen du, baina, era berean, identitate asko daude, gizarte sektore asko daude eta errealitate, jatorri, kultura, identitate eta bestelako desberdintasunak dituzten immigranteen kolektiboek parte hartzen dute; eta horiek, halaber, espazio komun horrekiko eta denok dugun erabakitzeko eskubide demokratikoa oztopatzen duten bi estatu horiekiko
|
duten
sentimendua, sentimendu intentsitatea eta nongotasun sentimendua desberdina da. Estatu horiek, bestalde, nongotasun sentimendua erabiltzen ari dira ziurgabetasuna pizteko eta euskal gizartearen gehiengoak lortu nahi duen prozesu demokratiko eta normalizatzailearen aurka egiteko.
|
|
2009
|
|
|
Edo beraiekin bat zetorrelako, emakumeak, naturaz amak direlako, naturaltasunez hartu zuten beraien bizipen hori. Ni, noski, ez naiz ama, eta ezin
|
dut
sentimendu hori bizi. Besterik gabe, orain, kalaka bat bezala, entzuten diet hainbat emakumeei beren amatasunaz hitz egiten.
|
|
|
Pauso ikaragarria Kataluniarentzat autodeterminazioa aldarrikatzen dutenentzat. Atzean, erro sakonak
|
dituen
sentimendua dagoela da, kataluniarren" asperdura" adierazten duena.200.000 katalan independentziaren alde agertu ziren herrialde hartako hainbat eta hainbat udalerritan hilaren 13an (A) eginiko galdeketan. Datu zehatzak honakoak dira:
|
|
|
hizkuntza aldetik hizkuntza berezia dela eta hura ikasten duena euskararekiko harro sentitzen dela". " Esan beharra daukat Euskal Herriaren kasuan euskarak esanahi berezia daukala niretzat, euskarekiko
|
ditudan
sentimenduak ez dute zerikusirik gaztelerarekiko. Barru barruan daramat nahiz eta askotan gazteleraz mintzatzen naizen".
|
|
|
Pertsonaiei dagokienez, zein aldetan dauden, kristauen alderdian edo turkoen alderdian, beti rol jakin bat jokatzen dute, antzezten ari diren historia gorabehera. Orokorrean pertsonaiek ez
|
dute
sentimendurik adierazten, ez daukate nortasun argi bat, estereotipo bati erantzuten diote.
|
|
|
Ez dakit aitarekiko
|
duen
sentimenduak eraginda ote den, baina amaren ahotik beti entzun izan ditut gizonen kontrako hitzak. Guztiak direla berdinak.
|
|
|
Kanpoan zela uste dut. Nik betiizan
|
dut
sentimendua ez genuela Gipuzkoan topatuko. Eta gehiago esango dizut: pentsatzen nuen Euskal Herrian ere ez zela egongo.
|
|
|
Agurtzane Bernarasen hitzetan, bi gauza sentitu zituen aitona aurkitzean: «Batetik izugarrizko satisfazioa. Nire amonak
|
zuen
sentimendua ez zela batereokerra. 1946an hil zela aitona.
|
|
|
Jokaera sexuala koitora mugatzen da ahal den modurik kastuenean. Testuinguru horretan ulertzen da emakume «normalak» ez
|
duela
sentimendu sexualik (Brecher, 1970). Hortaz, sexualitatearen ikerketa aurrezientifiko honek ere, kasu askotan moralean eta ikuspegi patologizatuan ditu bere erroak, emakumearen sexualitatearen agerpena oraindikukatuz.
|
|
|
Oro har, pieza nahiko entzuna da, baina, nire ustez, jende gutxik ezagutzen du osorik. Ramon Lazkano euskal musikagileak maisuki egindako bertsio kritiko honek kalitate musikal handia dauka; indar dramatiko nabarmeneko uneak ditu, eta espero dut obrak
|
dituen
sentimendu horiek jendeari igortzeko gai izango garela.
|
|
|
Heriotzaz inor gutxi mintzatzen da, ordea. . Dolua pasatzeko, adibidez, onartu behar da
|
baditugula
sentimendu batzuk. Anitzetan, sentimendu horiek blokeatu egiten ditugu, eta, ondorioz, prozesua ez dugu normaltasunez bizitzen?.
|
|
|
Majestic Hotelaren kafetegitik zocalora estiratu zituen hondo hezeekiko ninikak. Sigma egiaz amodiotan malerusa zen, edo ez
|
zituen
sentimenduak egokiro maneiatzen; bekatu gabea ere ez zen, Lamdak gaitzetsiriko abentura lanjerosaren karietara Posa Ngakarekin Londresera abiatu eta, han, Fahir afganistandarrekin altermaitasunezko ozeanoetan itotzear ausartu zelako.
|
|
2010
|
|
|
Izua diot Arizonako joera hori zabaltzeari, eta nire asmo eta ametsak zapuzteari. Carlos ez
|
du
sentimendu horrek harrapatu, eta ez die lege horri eta haren ondorioei kasu askorik egin. Baina, aldi berean, immigrazio legearen erreforma baten zain dago.
|
|
|
J.M. Goenaga: Elkarrizketak ere zaindu ditugu, ez
|
dituzte
sentimendu asko plazaratzen, pisu gehiago dute esaten ez diren gauzek esaten direnek baino, eta hori ere oso euskalduna dela iruditzen zitzaigun.
|
|
|
Esan nahi dut, hau bezalako historia latzak kontatzean, Kristianek esaten zuen bezala, gutariko edonoren begiekin erretratatu nahi izan dugula, pertsonak erretratatu nahi izan ditugula. Askotan, hedabideetan, pertsona izaera ere ukatu egiten zaielako; badirudi ez
|
dutela
sentimendurik. Guk pertsonak aurkitu ditugu, pertsona izugarriak, eskuzabalak, maitasunez beteak, eta hori nahi genuen transmititu film honekin.
|
|
|
Gaztea nintzen, eta txistuaren eta euskararen hotsek, lurraren deiak? sentimendu teluriko bat piztu berri zuten neure baitan, ama pianozalearen aurkako lehiak ere
|
bazuen
sentimendu hartan zerikusirik, aitor dut, gero eta konbentzituago bainago mundu honetan ez dagoela erabateko sentimendu garbirik, airerik gorenean ere hauts partikula ikusezinak hara eta hona?, eta zuk zeuk erabaki orain, zer sentitu nuen pasarte haiek irakurtzean: amorrua eta sekulako hira?
|
|
|
Eta hara: aitaren minarekin eta ezinegonarekin bat egin nuen, aitaganako elkartasun sentimendu batean, errukitik ere asko
|
zuen
sentimendu hark?, haren aurka noiznahi nagusitzen zitzaizkidàn suminaren eta nazkaren gainetik.
|
|
|
Max Hattinger eta bertze ofizial alemaniarrek horrela iradoki zuten Bigarren Mundu Gerran, 1943ko otsailaren 25ean Hattingerrek hartutako pasarte biografikoetan irakur daitekeenez. Weniger eta Horst ofizialen erranetan, Jüngerrek ez
|
zuen
sentimendurik, berarentzat, orratzez zulatzen zituen kakalardoen bilduma bezala, ziren gizakiak, bertzerik ez.
|
|
|
Ez da erraza niretzat, egia esan, aitarekin
|
ditudan
sentimenduak argitzea. Denak baititut batera.
|
|
|
IKERNE. Horrelakoa da bizitza. Ezin
|
dituzu
sentimenduak kontrolatu.
|
|
|
Alzheimer gaixotasunak hizkuntza erabili eta ulertzeko gaitasunean mailazmailako narriadura eragiten du (ikus 4.1.3 atala). Gaixoak hiztegia etengabe galtzen du eta, nahiz eta sentitzeko eta pentsatzeko gai izan, ezin
|
ditu
sentimendu edopentsamendu jakin batzuk adierazteko hitzak aurkitu. Kasu batzuetan, ezin dituingurukoak ulertu, zailtasunak ager daitezke hitzen adierazpenean eta ulermenean.
|
|
|
Ni baino pare bat urte gazteagoa izango zen, eta auzo berekoak ginenez txikitatik ezagutzen nuen, bata neska eta bestea mutila izanda eskola diferenteetara eraman gintuzten arren. Mutiko atzeratu batek gainerako neska mutilengan piztu ohi
|
duen
sentimendu nahasketa berezia eragiten zigun Felixinek ere guri: errukia, paternalismoa, bereizkeria, eta, zergatik ez aitortu, nazka moduko bat ere bai, onartu nahiko ez genukeen arren.
|
|
|
Gaztea nintzen, eta txistuaren eta euskararen hotsek —lurraren deiak— sentimendu teluriko bat piztu berri zuten neure baitan —ama pianozalearen aurkako lehiak ere
|
bazuen
sentimendu hartan zerikusirik, aitor dut, gero eta konbentzituago bainago mundu honetan ez dagoela erabateko sentimendu garbirik, airerik gorenean ere hauts partikula ikusezinak hara eta hona—, eta zuk zeuk erabaki orain, zer sentitu nuen pasarte haiek irakurtzean: amorrua eta sekulako hira... baita halako sinesgogortasun bat ere, sinesteko modukoa ere ez baitzen, bestalde.
|
|
|
Eta hara: aitaren minarekin eta ezinegonarekin bat egin nuen, aitaganako elkartasun sentimendu batean —errukitik ere asko
|
zuen
sentimendu hark—, haren aurka noiznahi nagusitzen zitzaizkidàn suminaren eta nazkaren gainetik.
|
|
|
Altxa itzazue
|
zuen
sentimenduak dardara indartsuago izan dadin! Zerk altxaraziko ditu?
|
|
|
Indar azkarrago bat behar
|
dun
sentimendua zilatzeko.
|
|
|
Zuen ekintza guziak, zuen lana, zuen gogoa,
|
zuen
sentimenduak garbi garbiak izan daitezela! Garbiak baldin badira, onak izanen ditun.
|
|
2011
|
|
|
Ez dudalako ulertzen bizitza gertakarien zerrendatze bat bezala, baizik eta iruditzen zaidalako sentimenduek ere badutela parte bat gure nortasuna sortzerako orduan. Emozioa bilatu nahi
|
banuen
sentimenduez hitz egin behar nuen. Hitz egiten banuen zientziaz oso zaila izango zen emozioak sortzea.
|
|
|
Jolas horretatik etorri da liburuaren izenburua. Harremana akademiko eta profesionala izan da, zinez, baina asko
|
du
sentimendutik. 1964an Etxalarren eta, ondoren, Aulestin izan zenean egin zituen lagunek Emilio Kortabitarte abadea batez ere, eta haren ondoan, Alberto Gabika eta Jabier Amuriza, ikaragarri lagundu zuten Douglass" abertzaletzeko" bidean.
|
|
|
Batzuetan, halere, ez da erraza: japoniarrek, adibidez, beren heziera halakoa delako, ez
|
dituzte
sentimenduak adierazten, eta haiei diezu eskatu ordu laurdenez barrezko aritzeko.
|
|
|
Sonbreiru beltza du eta jaka urdin iluna, baina traje osoa da ia beltza leku horretan. Aurpegiak ez
|
du
sentimendurik ez desirarik islatzen, begirada batzuetan beste aulkira eta besteetan bere esku ahurrera zuzentzen duenean. Orratz zaindariaren emazteak, etxetik, gortina bazterra mugitu eta leihotik estaziora begiratuz gero, itzal hura bere senarra ez dela jakingo luke.
|
|
|
–Are gehiago, sentsazioa daukagu beharbada gure mundutik hobeto ulertuko den lana izango dela; film unibertsala egin nahi izan dugu, mundu guztiak ulertzeko modukoa, baina Euskal Herrian hobeto ulertuko den sentsazioa daukagu, eta nolabait, jendeak ikusten badu etxetik etxera egindako zerbait dela, hori ere positiboa da guretzat?. Adibidez, dialogoetan ez
|
dituzte
sentimendu asko plazaratzen, pisu gehiago dute esaten ez diren gauzek, esaten direnek baino, oso euskalduna iruditzen zaielako jarrera hori, batez ere adin batetik gora. Eta adin batetik gora ohiko diren rol tradizionalek ere leku garrantzitsua dute filmean:
|
|
|
Ikasi dugunez, orain, sentimenduarekin egingo dugu. Ahal
|
duzuen
sentimendu guztia jarri. Hitzak gogoan izan.
|
|
|
Bertako kulturan bizi denak ezin ditu gauzak kanpokoen begiekin ikusi. Baina, aldi berean, uste
|
dut
sentimenduei euste horrek benetakotasun bat adierazten duela. Baten batek zurekin egon nahi duela esaten dizunean, badakizu zinez esaten dizula, hori esaterako bere buruarekin borroka gogorra egin behar izan duenez gero.
|
|
|
Ideiak ez zion zirrara berezirik eragin. . Ez
|
duzu
sentimendurik?, kargu hartu zion Lidiak,, arraina baino hotzagoa zara?. Mikelek sorbaldak goratu zituen.
|
|
|
Inspektoreak alde egindakoan, Mikelek tabako pakete osoa erre zuen bere sentimenduak aztertzen saiatu bitartean. Triste sentitzen zen, baina hustasuna eta bakardadea
|
zituen
sentimendu nagusiak. Azken urteetan Julenekin inolako harremanik ez izan arren, orain sentitzen zuen familiarik gabe gelditu zela.
|
|
|
Estiloa duena gai da besteekin harremanean jarduteko, helburu jakin batzuk lortzearren. Era berean, estiloa
|
duenak
sentimendu sexualak bizi ditzake aldian behin; nahastea duenak ez du esperientzia sexualak bizitzeko interesik.
|
|
|
Ingelesa ikasten hasi naiz, euskaraz deszifratu ezin
|
ditudan
sentimendu eleanitzei esperientzia sinonimoak aurkitzeko.
|
|
|
Nik behintzat
|
badut
sentimendu hori. Gainera, egia da kantuaren lanean bereziki menturan sartu nintzela; ez zen gauza deliberatu bat izan.
|
|
|
Pentsamendu horietan eta beroketa ariketetan zegoela, Nora hurbildu zitzaion. Norak eszena guztiak filmatuak zituen ordurako eta, dena den, Brucek ulertu ezin
|
zituen
sentimendu goibelak antzeman zitezkeen neskaren aurpegian. Beldurra eta tristura nahasten ziren Noraren begiradan eta, hala eta guztiz ere, inoiz baino lirainago zegoela iruditu zitzaion.
|
|
2012
|
|
|
Literatura adierazpide bezala oso aberatsa iruditzen zait. Musikak, ordea, badu askotan izendatu ezin
|
ditugun
sentimenduetara iristeko ahalmena. Musikaren alde irrazional horrek erakartzen nau bereziki.
|
|
|
Euskara aberastuko genuke, berba baten esanda. Euskalkia behar
|
dut
sentimenduak adierazteko, maitatzeko, gorrotatzeko. Batua behar dut munduratzeko, besteekin eragiteko, hizkuntza hedatzeko, gaur eguneko bizitzarako.
|
|
|
Amorrua. Emakume izanda barrenean
|
dituen
sentimenduetako batzuk dira; musikaren munduan bizitza erdia eraman arren, Itsaso Gutierrezek gero eta biziago sentitzen dituenak. «Amorratzen nau berdintasuna dagoela entzuteak.
|
|
|
Bada besterik: printzesatxoak, dirudienez, gogoko
|
du
sentimenduez, grinez eta horrelakoez mintzatzea... negu batez Petersburgon izan zen, eta ez zitzaion gustatu, batik bat gizartea: inondik ere, harrera hotza egin zioten.
|
|
|
Garai hartan, gerra ondoko etorkin ugariengatik, bazen Bilbon halako gaitzespen sozial bat kanpotar eta, bereziki, galiziarrenganako. Izan ere, Franco, jaiotzaz bederen, galiziarra izateak, bera hipernazionalista espainola izan arren, bidegabeki indartzen
|
zuen
sentimendu hura. Ni ere giro horretan kutsaturik nenbilen, eta itsutasun hartatik irteten Gabrielek lagundu ninduen.
|
|
|
Ahots tonu beroa erabili behar da eta haurrarekin emozioak partekatu behar dira. Gertatutakoaren inguruan hark
|
dituen
sentimendu eta pentsamenduekiko interesa azaldu behar da, dituen zalantzen inguruan galdetu eta anaiarekin batera bizi izan dituen egoerak gogora ekarri. Garrantzitsua da gurasoek kontuan izatea Ibanen erreakzioak berriaren aurrean zentzugabeak edo ustekabekoak izan daitezkeela, eta ez diotela horregatik errurik bota behar.
|
|
|
Pentsamendu distortsionatuak Une bakoitzean
|
ditugun
sentimenduak eta emozioak gure pentsamenduen ondoriozkoak dira. Sarritan, pertsonak berak dira (are gehiago, gaixo terminalaren kasuan bezala, egoera zailak bizitzen ari direnean) euren ondoeza sortzen laguntzen dutenak, errealitatea oker edo neurriz gain interpretatuta.
|
|
|
– Deserosotasuna, heriotzak gogorarazten dizkiguten edota gainditutzat
|
genituen
sentimenduak eragiten dizkiguten pazienteen aurrean sentitzen duguna.
|
|
|
Eta horrekin ez dut esan nahi negar egitea ahultasunaren seinale denik, ezta pentsatu ere! Hobe negar egitea, mindu eta amorrazten
|
duen
sentimendu hori barruan usteltzen uztea baino.
|
|
|
Norena da, ordea, eskua? Nor da urkatzailea, nolakoak
|
ditu
sentimenduak. Zeren bila hil lezake inork txolarre bat hain era ankerrean, zer plazer atera ote dio baldarkeriari?
|
|
|
" Nork bere legea" du ikurritz. Psikopolitika modernoaren printzipio nagusia izan da, gaur egun, berriz, hipertrofiaturik
|
dugun
sentimendu sozializida. Aspaldi, autonomia" Niaren buruaskitasuna" zela pentsatzen hasi ziren eta hipermodernitatean halaxe etorri zaigu arauzko bizimodu ideala izatera, eta bidenabar norberaren autonomia kaskartzera.
|
|
|
Nire gorputzan dudan odol guzia bukatu arte, lurrean sartu arte, barnean
|
ditudan
sentimendu guziak helaraziko ditut.
|
|
2013
|
|
|
Maitasuna planteatzen da, arazo sentimentalak... Nik uste
|
dut
sentimenduak erakutsi eta aztertzen dituen nobela dela, baina beste gaiak ere aipatzen dira: isiltasuna, artea, paisaia, egoera pertsonalak, 40 urte dituen pertsonen krisiak, familia harremanak, pertsonalak... Gai ugari kontatzen ditu, eta nobela borobila dela uste dut; misterioa du, sekretu txiki bat...
|
|
|
Fitzwilliam koronela, buru egiten zuena, hogeita hamar urte ingurukoa zen, ez ederra, baina itxuraz zein moldez goitik beherako zalduna, zinez. Darcy jaunak Hertfordshiren izan ohi zuen itxura berbera zeukan, eta bere ohiko berba gutxiaz esan zizkion komenentziazko eder hitzak Collins andereari; eta, Charlotteren lagunarengana
|
zituen
sentimenduak zituelarik ere, sosegu itxura osoaz zuzendu zitzaion. Elizabethek erreberentzia bat besterik ez zion egin, berba bat ere esan gabe.
|
|
|
Ez dago nahikoa argi? Ez al du argi eta garbi adierazten Carolinek ez duela ez uste ez nahi ni bere ahizpa izan nadin; ez daukala duda izpirik ere bere nebak nigana duen hoztasunaz; eta, nik Bingley jaunarengana
|
ditudan
sentimenduen nolakoa susmatzen baldin badu, jakinaren gainean (zein maitagarria!) jarri nahi nauela. Besterik pentsa liteke?
|
|
|
Etxe honetan sartu nintzen unetik bertatik ia, zeu hautatu zintudan nire etorkizuneko lagun. Baina gai honetaz
|
ditudan
sentimenduek gainezka nazaten baino lehen, komenigarria izan lekidake ezkontzarako dauzkadan arrazoiak aditzera ematea, edo, areago, Hertfordshirera emaztea aukeratzen etortzeko (horixe egin bainuen) izan nituen arrazoiak azaltzea.
|
|
|
Oso zoriontsua eta oso aberatsa izan zintezen nahi nuke, eta zure eskaerari uko egitean nire esku dagoen guztia egiten ari naiz bestela gerta ez dadin. Niri eskaintza hau eginik neure familiarekiko
|
dituzun
sentimendu delikatuak asebete dituzu, eta, horrela, inolako barne damurik gabe egin ahal izango zara Longbourn etxaldearen jabe, eguna egokitzen denean. Gai hau, beraz, amaitutzat eman dezakegu betiko, eta hitzok esateaz batera zutiturik, Elizabeth gelatik irtengo zatekeen segituan, Collins jauna honela mintzatu izan ez balitzaio:
|
|
|
–Zuk, Darcy jaunari buruz
|
ditudan
sentimenduak hain ondo ezagutzen dituzun horrek, aise ulertuko duzu zelan pozten naizen bihotz bihotzetik jaun horrek zuzentasunaren itxura behintzat janzteko jakituria izan badu. Bere harrotasuna, horrela bideratuta, zer edo zertarako izan daiteke, berarentzat ez bada ere, bai beste askorentzat, horrek nik nozitutakoa bezalako jokaera doilorretatik urrunduko baitu, nahi eta ez.
|