|
2001
|
|
|
Baina ondo dakit, baita ere, nola behar ditugun sorkuntza lanak, aurrera egin nahi badugu behintzat: Lur-ek kasu horretan eraman duen politika konkretuaren kritika egin nahi
|
zuen
P. Gartziak, zerbait zabalagoaren sintoma kezkagarria izan daitekeelakoan. Nik baino gehiago dakien Ramon Saizarbitoriaren hitzak erabiliz:
|
|
2007
|
|
|
Azkenez, Philippe Veyrinek azpimarratu zuen Lintéressant ouvrage
|
du
P. Lhande sur lémigration basque534, Lhanderi gaia lehenengotik zegoela azterturik azaldu bazion ere.
|
|
2008
|
|
|
Ondoren, hainbat batzordekidek ekarpen interesgarriak egin dizkiote eta, urtearen hondarrean, gizarteari zabaldu zaio iritziak emateko bidea (http://blog.euskara21.euskadi.net/ index.php/ hizkuntza_ aukeratu internet helbidea). Zabal jokatu nahi
|
dute
P. Baztarrikak eta M. Azkaratek.
|
|
2015
|
|
|
Dubarat, V.. Le Dictionnaire basque et les Rudiments
|
du
P. Dominique Bidégaray, franciscain du convent de Pau()?. RIEV 8:
|
|
|
" perpetraturiko" itzulpenaren gainean aritu garenean. Ondoko pasartea, Bonaparte printzeak Londresen 1869an plazaraturiko Le petit catechisme espagnol
|
du
P. Astete/ traduit en trois dialectes basques; 1 Aezcoan, par Pedro Jose Minondo, instituteur h Garralda, avec la cooperation deMartin Elizondo dAribe; 2 Salazarais, par Pedro Jose Samper, cure de Jaurrieta; 3 Roncalais, par Prudencio Hualde, cure de Vidangoz liburutik jaso zuen Azkuek:
|
|
2016
|
|
|
Esango dizut, haizea alde
|
dudala
P. Diddy bezalakoa naiz.
|
|
2017
|
|
|
Neronek ere, ipuin horri esker, ezagutzen ez nuen hainbat xehetasunez jabetzeko zoria izan dut. Bada han paragrafo bat, non bizpahiru lerrotan aditzera ematen duen ezaguna
|
duela
P. Loti idazle frantziarra, baita zer iritzi duen Blasco Ibañezi buruz edota erreferentziarik aurkitu ez dudan beste idazle italiar nahiz frantsesei buruz ere. Paragrafo beretik atera gabe, ohartu nintzen bazekiela baita zein deitura ematen zaion (Elzevir) XVII. mendean guk" poltsiko liburu" deituraz ezagutzen ditugunen parekotzat har dezakegun Errenazimentu garaiko liburu motari ere.
|
|
2019
|
|
|
Besteak beste, egileen purismoak eta euskalkien berezitasunei emandako garrantziak eragotzi egiten zuten hiztegi moderno bat arrazoizko denboran egitea. Nahiago
|
zukeen
P. Múgicaren esku utzi Akademiako corpusak, eta jesuita lexikografoaren azken emaitzaren arabera, Euskaltzaindiaren babesa eman, baina hiztegi normatibo ofizial bihurtu gabe. Uste zuen Akademiak Errepublikan hiztegia argitaratzea lortu izan balu arrakasta izango zukeela, baina diktadura frankistak baldintzatuko ziurtasun juridikorik gabe, eta abertzaleek erbestean egin zezaketen aurkako kanpainaren arriskuarekin, etsita agertzen zen dosierrean.1148
|
|
|
Era berean, atzerapen handiarekin, J. Saint Pierreren abenduko heriotzaren berri eman zuten batzarrean. Apezpikuaren idazlanak argitaratzeko asmoa
|
zuen
P. Lafittek: Les meilleures pages de monseigneur Jean Saint Pierre (1952) bilduma izan zena.
|
|
|
Ithurryren idazlan klasikoa ez ezik, H. Gavelen Grammaire basque() bukatugabea edota P. Lafitteren Grammaire basque (1944) normatiboagoa ere bazeuden.484 Bestalde, argitaratzear zegoen S. Arotçarenaren Grammaire basque (1951) ikasliburua.485 Modu horretara, bere proposamenak ez zuen hain arkaikoa ematen, baina aldi berean bazterrean utzi zuen P. Lafitteren gramatika berria. Bistan dago F. Krutwigen ezaxolakeria, batzarrean entzule
|
zituelako
P. Lafitte, J. Elissalde eta L. Dassance.486 1944ko gramatika horrek arrakasta izan zuen, 1.200 harpidedun eta 2.000 aleko argitaraldia izan zituelako. Erbestean eztabaida sortu arren, bere eraginean ez zuen lortu Espainiako muga politiko kulturala guztiz zeharkatzea (Monier 1992:
|
|
|
Eta bereziki, euskara hiritar eta kulturaduna aldarrikatu zuen, abarkadun konplexurik gabe. Horrek guztiak bereizten zuen F. Krutwigen lapurtera klasikoa oinarri dialektal bertsua
|
zuen
P. Lafitteren nafar lapurteratik. Hau XX. mendeko Pirinio Behereetako dialektoetan oinarritzen zen, sozioekonomikoki indar gutxiko eskualdea zena Bizkai Gipuzkoen aldean.
|
|
|
F. Krutwigekin batera, A. Irigaray agertu zen erabakiaren sustatzaile. Ikusi dugunez, Espainia eta Frantzia gaindiko hezkuntzarako lexikografia normatibo bateratua abiatu nahi
|
zuen
P. Lafitterekin, eta ortografia terminologietan bidea erraztu zuen horrela. Dena dela, Akademiak Aro Modernoko lapurtera literarioa ofizialki euskara estandartzat hautatzea, F. Krutwigek nahi zuen bezala, eztabaida akademikotik kanpoko gehiegikeria zen.
|
|
|
F. Krutwigen gutuna M. Irujori(/ 21," No fui yo asimismo, que en mi plan para la defensa del euskara, propuse se nombrara Académico a Don Manuel de Lecuona, apenas había vuelto éste del exilio". Omisioak bereziki esanguratsuak dira A. Irigarayren eta begitan hartua
|
zuen
P. Lafitteren kasuan, biak ordurako hilak baitziren (cf. Krutwig 1991:
|
|
|
Hain zuzen, Uztaritzeko seminarioko irakasleari baino ezin zaio zor dosierreko urgazlegaien zerrenda. Hala uste
|
zuen
P. Charrittonek, adibidez. Izan ere, F. Krutwigen haserrerako, P. Lafittek Herrian() adierazi zuen urgazle onartu zituztela horietako gehienak, formalki 1950eko urrira arte gertatzen hasiko ez zena (Larronde 1994; Iztueta & Iztueta 2006:
|
|
|
Ernout Meilleten hiztegia beste hiztegi askoren eredua izan da, batez ere maisu handiaren itzalean lan egin zuten ikasleentzat. Hor
|
ditugu
P. Chantraine ren Dictionnaire de la langue grecque Histoire des mots, ereduaren zatiketa bikoitza hertsi jarraitu zuena, edo Vendryesek hasi eta oraindik burutu gabe dagoen Lexique etymologique de l’irlandais ancien. Alde historikoari horrenbeste garrantzi ematen ez zioten hiztegietan ere, hala nola lehen aipatutako Frisken edo Mayrhoferrenean, Meilleten eragina nabaria da:
|