2017
|
|
" Behin eta berriro idatziz doan testua, gero borratua eta berriz idatzia izateko. Historiak era guztietako argumentuak pilatzen ditu, zer frogatu nahi
|
duen
oraindik ez dakien arren".
|
|
Oholez egindako garbitokia. Bizitokiaren azpian, erdi egur egindako enborra, aizkora itsatsita
|
zuela
oraindik. Adar batetik zintzilik, chayo11 bat ikus zitekeen lehortzen.
|
|
Hurrengo goizean ezpainetan
|
zuen
oraindik gizonaren musuen ahogozoa. Ezarian, gizonaren urrunaldiekin lotzen zituen laztan haiek.
|
|
Ikuspuntu etiko eta politiko batetik egin dutena zuzena izan da, ustez kaltea jasandakoek ere kalterik ez dietela eragin esan dute, baina hala eta guztiz ere epaiketa izan dadin egoskortuta dago fiskala. Eta beraz amesgaiztoa ez da amaitu eta Damoklesena ez baizik eta Auzitegi Nazionalaren ezpata garondoaren kontra
|
dute
oraindik ere. Egunkaria auziko lagunek.
|
|
Besteak beste. Eskumenean
|
ditut
oraindik Monique Wittigen Les Guérillères, Marguerite Durasen Outside artikulu bilduma eta Katixa Dolhare Zaldunbide iparraldeko idazle berriaren Biribilgune nobela. Durasen perla zorrotzak irensten ditut andregaia igurikatzen dudanean Santa Gurutze auzoko Gaskoien Plazaren saihetsean.
|
|
Esnatzean gauza distiratsu bat zela ikusi zuen Jokinek. Uste
|
zuen
oraindik lotan zegoela, baina errealitatea zela konturatu zen. Aho bete hortz, harriturik, bere buruari galdetu zion:
|
|
Belarria sudurra baino okerragoa
|
duzula
oraindik.
|
|
Nik ez nekien azaroaren zortzian moztu ziotenik burua Mauleko apaiz iraultzaileari, baina hala gertatu omen zen 1661ean. Batzuen memorian gaur ere lekua
|
du
oraindik, baina iragan mendeko gauzekin ahaztu egin gara guztiz. Aitortzaz ari ginela, Matalas etorri zitzaidan bidera, eta nolabait lotu egiten nituen nire buruan.
|
|
Orain, hori guztia hobetzen eta proiektu berriak sortzen erabili luketen indarra, hutsetik hasten erabili dutela ematen du. Ez
|
dute
oraindik Kukutza bota, eta ez dut gorpua ikusi aurretik hiletarik egingo. Baina badakit, Bilboko Udalak eman berri duen baimenak zer esan nahi duen:
|
|
Berriz ere motorren zaratots urruna etorri zitzaien airetik, eta jendea inoiz ez bezala teilatu aldera erreparaka hasi zen. Etxea urrun
|
zuten
oraindik eta alboko etxe batetik emakume bat hasi zitzaien leihotik orroka, sartzeko ezkaratzean, eztanda dezente gertu batzuk entzun zituztenean. Ikarak inmobilizaturik espaloiaren alboan, kalean bertan lehergailu andana jausi zen.
|
|
Goiz batean, arrain asko harrapatu nituen eta behorra, arrazoi argirik gabe, urduri zegoen. Entzuten nuen irrintzi eta karranka eta ostikoka ari zela eta ahotsarekin lasaitzen saiatu nintzen, buruan arrainak
|
nituela
oraindik ere. Ez nuen begi bistatik galdu, hala uste nuen behintzat, zeharretik begiratzen nion etengabe; hogei bat metrora zegoen zuhaitz betetik lotuta zegoen...
|
2018
|
|
Unibertsitate ikasketek eman zioten herrialdetik ateratzeko aukera. Familia osoa Karachin
|
du
oraindik. Salt and Saffron (2000) bere nobelako protagonistari bezala, familia oneko izateak askatasun handia eman zion lanbidea zein bizilekua aukeratzeko orduan.
|
|
Baina ez zigun haitzuloan erasorik egin. Ongi ikasia zuen nonbait lezioa; lepoan kozkor handi bat
|
zuen
oraindik, nire harrikadak non jo zuen seinale. Kozkor hori ez zitzaion inoiz joan, eta nahikoa handia zuen, urrutitik ikusten zitzaion-eta.
|
|
Geziek ez zuten jadanik hegan egiten. Bazirudien taldeko azkeneko kideak ihes eginak zirela, baina egon behar
|
zuen
oraindik batek edo bestek goreneko haitzuloetan ezkutaturik. Zalu eta biok labarraren gorenerantz igoaldi bat egiteko prestatu ginen.
|
|
Gogoan
|
dut
oraindik... baina urruntzen ari naiz kontatu nahi nuenetik. Belarri Makurrez eta bion adiskidetasunaz hitz egingo dizuet lehendabizi.
|
|
Ezer ez balitz bezala jarraitu zuen bere bidea, nirekin topo egin zuen arte, eta orduan, besterik gabe, sinetsi ere ezinezko bizkortasunez, sekulako zaplada bat eman zidan. Hamar bat oin bota ninduen atzera, lurrera erori nintzen arte, eta gogoan
|
dut
oraindik, kolpea igarota ere konortea erdi galdurik nengoen arren, nolako barre eta oihu iskanbila basatia iritsi zitzaidan haitzuloetatik. Txantxa bikaina zen, garai haietan behintzat, eta pozik hartu zuen gure taldeak.
|
|
Minutu batzuk
|
baditugu
oraindik gure haitzuloetara igo aurretik. Egunean zehar egindako jolasak nekaturik gaude, eta gure oihuak moteldu egiten ditugu.
|
|
Belarri Makurrek aurrera jarraitu zuen. Negarrez deitu nion, gogoan
|
dut
oraindik, eta gelditu eta atzera begiratu zuen. Niregana itzuli zen, nire adarrera etorri eta gezia aztertzeko.
|
|
Itsasoak garbituko zituen gero, ene bizkarreko apunte haiek. Nemek esaten zidanez" zure apunteek ez
|
dute
oraindik, eta ez ditut ikusten, sentitzen baizik, oinarririk aurkitu. Nire ornoaren zuzena pintatzen duzunean bakarrik iritsiko zara oinarrira.
|
|
Orain, berriz, ez zitzaizkion askatzen soinatalak, giharrak tinko
|
zituen
oraindik, eta tenientearen ezpainetan ez zen arnasarik sumatzen. Zubi altxagarriaren aurreko plazari begiratzen zion, eta ezezaguna iruditzen zitzaion.
|
2019
|
|
Eta bularrean ile mataza zuria. Baina yeehats haiek gogoan
|
dute
oraindik zakur fantasma haren erasoaldia. Beti taldearen aurretik joaten omen da.
|
|
Baina nire bihotzak behar
|
zaitu
oraindik
|
|
Baina nire bihotzak behar
|
zaitu
oraindik
|
|
Mendizaleak, ordea, ez
|
du
oraindik amore eman nahi, harrapakinak nola ihes egin dion ulertzen ez duen txakur amorratua bezala dabil bere baitan bueltak ematen, inguruan miatzen aurrera jarraitzeko. Arroilan gora hasi da, nebero estutzen baita han, inbutu baten moduan.
|
|
Zoritxarrez aunitz galdu badira ere,
|
baditugu
oraindik herrietan egin izan diren hainbat aldaeraren zati batzuk. Polita da, esate baterako, Imotz udalerriko Oskotz kontzejuan Fermina Lizasori jaso zitzaion sarrerako bertsoa:
|
|
Eguzkia arratsaldeko lehen orduetako bidea egiten zebilenez,
|
bazuen
oraindik ordu pare bat iluntzea gainera etorri orduko. Zuzenean heldu zen joan nahi zuen etxe ondora.
|
|
" Ematen du emakumeak ezin garela presidente edo entrenatzaile izan. Uste
|
dut
oraindik urruti samar gaudela hori ikustetik. Hala ere, nik askotan pentsatzen dut zergatik ezin daitekeen Azu Muguruza GBCko entrenatzailea izan.
|
|
Goenkale saileko azken atala ikustekoa
|
nuen
oraindik.
|
|
Paparrekoa eta kapela lumaduna zituen gizon baten erretratua osatu behar zen kuboez. Begia eta kapela falta
|
zituen
oraindik. Muttikoa jaiki eta sarraila zuloaren kontra jarri zuen belarria, hanka puntetan zutik jarriz gero, belarriaren pare parean baitzegoen.
|
|
Eta begi handitu haiek, aspaldidanik erabilitako zetazko paper samur bat bezala zimurtutako betazal arreetan hondoratuak. Beste batek bekokia zuri zuri eta leun leun
|
zuen
oraindik, hamasei urterekin baizik izan ohi ez den bezala. Baina, haren azpian, ezin konprenituzko hondamendi bat pairatua zirudien aurpegiak.
|
2020
|
|
Lastima da, hartara, Kerejeta liburu bakarrean geratu izana. Sasoia
|
baluke
oraindik, bete betean sartuko litzateke tropelaren belaunaldian besterik da halakorik nahiko ote lukeen, zeina ez dagoen, prezisamente, emakume idazleez gainezka. Bien bitartean, hor dugu Ezezagun baten kuadernoa, gordina, eta horrexegatik biziki interesantea.
|
|
Iragana, hutsean emandako pauso bat zela-eta, ahaztu egin nahi zenuela. Ez
|
zenuen
oraindik ikasi etorkizuna iraganera heltzeko lasterbide bat baino ez dela". Eta ipuin batean aurki daiteke liburuak uzten duen inpresioa:
|
|
Izan ere, oraindik gehiago ikertzeko dagoen Txillardegi eta Mitxelena edo Mitxelena eta Txillardegi bikotea zela-eta, gauza pare bat geratu dira bakarrik argi: biak, sekulako intelektualak izanik, euskal kulturan oinarri bihurtutako euskara batuaren sorreran batera aritu zirela eta, halere, bion gizarte errekonozimendua zeharo asimetrikoa dela egun. Horrela, Mitxelena onartua bezain aitortua den bitartean, Txillardegi aldarrikatzeko
|
dugu
oraindik.
|
|
Etxegarai kardinal ezpeletarraren heriotzaren berria bizi bizi
|
dugula
oraindik, hara non jakiten dugun Arantzazuko santutegiko zabalgunean desfilaturik basilikara joan direla() Loiolako kuartelean dauden militar espainolak, Ama Birjinari lore eskaintza egitera, eta fraide frantziskotarrengandik bedeinkapena jasotzera, azaroan, Irakera doazelarik NBEren misio batean. Eliza eta politika diplomatikoa dakarzkigu gogora Etxegaraik; elizaren eta militarren arteko uztarketa Arantzazuko gertakariak.
|
|
Aldean ditu hamabi mila dolar balio duten bi diamanteek, eta diru horrekin ibili da hara eta hona arlote baten gisan. Bai, jaun agurgarria, aldean
|
ditu
oraindik.
|
|
Ez daki noiz etorriko zaion ama bila ezta zenbat denbora pasatu behar duen horrela. Solek ez daki zer den gerra eta ezin
|
du
oraindik ikasi hitz horrek sakontasun itzela eta beltza duela. Pilatu zaizkio erantzunik gabeko kezka gehiegi bere gorputz txikian, ozta ozta kabitzen zaizkionak barruan gainezka egin gabe.
|
|
Halere, eta Elsa' k Luc' en partez horrelakorik espero ez zuelarik, biharamunean bertan gitarra eder bat hartu zuen oparitzat, eta gitarra ikaspide pare bat. Luc' ek ba
|
zituen
oraindik bihozkadak; noizik behin bederen, maitagune xehetasunak ba zituen jokabidean. Garai" urrun" hartan diogu, gitarrean pasadizu hau aspaldian gertatu zan eta:
|
|
" Iñoiz ez", entzun uste
|
zuen
oraindik Dekraene' enetik etxerako bidean. Eta Wolvendael' go parkearen hegitik pasatzean, bestetan ia ia erreparatzen ez zituen haurrak eta amak hantxe ikusi zituen, Dieweg kalearen aldetikako atearen ondoan jostari.
|
|
Giroa ketsu, eziña ia ia. Pierre Meunier' ek ez
|
zuen
oraindik guztiz ondo ulertzen walon hizkera hura; eta hortan flamendarrago antzematen zuen bere burua: Flandre' ko herriskarik galduenean ez zitzaion hau gertatzen.
|
|
Bagaude hirugarren galderan eta ez
|
dugu
oraindik nire liburuaz hitz egin aurpegiratu zion tipoak lanparako jeinuari, honek azken desio eskaini zionean.
|
2021
|
|
Ez nion zinegotziak eskatu zidan laguntza onartu nahi. Luzarora, beti bezala azken urteotan, iritsiko naiz, gure gurasoen etxeraino zuzen zuzen joateko, eta bertan baliteke dominarena behin berriro hausnarrean egin behar, ez
|
baitut
oraindik oso argi barkazioarena, noraino benetakoa izan daitekeen ala, aitzitik, Luzarori zor diogun erdeinuan amore emateko saio koldar eta lotsagarri bat. Zorionez, eta behin eta berriro dominaren asuntoaz bueltaka aritu bitartean, Sergyk lagunduko dit txintik ere esan gabe, aspalditik esana baitit Luzaro ezagutu nahi duela, nire jaioterria, kostaldeko euskaldun herri jatorra, oso noizean behin belarrira goxo goxo kantatzen dizkiodan zortzikoak, habanerak eta enparauak ikasi nitueneko herria.
|
|
Ederto ba, zoriontsu begitantzen zaizkit Bilboko entzuleok, hunkitzen baldin badira bene benetan Errusiako eremu zabalak ez diren alderdi batzutan amets eginez. Haiek
|
badute
oraindik herri honetako alderdi zoragarriez gozatzeko aukera paregabekoa, mugagabekoa. Niri, ordea, aspaldian ebatsi zidaten aukera hori nire aita hiltzerakoan.
|
|
Egun, 2020an, LISKek ez dauka ez izenik ez aurpegirik, inor ez
|
baitute
oraindik hamar hilketa hauengatik atxilotu.
|
|
Dama hori Espainiako erreginarekin bizi zen, eta Lorette zuen izena. Amadourrek sinetsi egin zion, eta, pentsatuz modu horretan
|
bazuela
oraindik haren begikotasuna berriz eskuratzea, gortea egin zion Loretteri, zeina kapitain baten emaztea baitzen, Espainiako erregearen gobernadore handietariko batena. Lorettek, biziki pozik halako maitatzaile bat lortu zuelako, hainbertze adierazi zuen bere poza, non leku guzietara hedatu baitzen zurrumurrua; eta Arandako kondesak berak gortean zela jakin zuen; eta harrezkero ez zuen jarraitu Floride ohi bezala tormentatzen.
|
|
Nora nindoan itaundu zidan. Nola aitortu ez nintzela azalean nabarmen nabarmen nuen lotsagatik aurpegira begiratzera ausartu,
|
badudala
oraindik nire gainean, hamabi urterekin Duranako ikastolera aldatu aurretik, nire aurreneko eskola urteetako abadeek ondo baino hobeto erakatsi ohi zizkidaten beldur eta lotsa guztien zantzua, urtetan nire burutik uxatzeko zein ukatzeko mota guztietako eginahalak egin arren, batez ere jasotako heziketaren atzean ezkutatzen zen ideologia atzerakoiaren kontra, edo hori behintzat zen nik urtetan gog...
|
|
Maite zuten praktikatzea ernegarria eta bizkorra zelako, eta ikasteko zuten gogoa eragingarria zitzaielako, gogoa ikasgairik ikasgai gehitzen zietelarik. Baina, haietako batek ez
|
zuen
oraindik ere sumatzen, ideien hegalada lumen eta haizearen hegalada bezain egiazkoa izan zitekeela, ezta Pello Paulo Kaio ere.
|
|
Ez, gaztetxo samar
|
ditun
oraindik horrelako edari azkarra edateko.
|
|
Ez zaitezte beldurtu esan zien Ngan Esak tristura arintzeko.
|
Baditugu
oraindik gerrako gatibu batzuk; haiexek emango dizkiogu krokodiloari jan ditzan.
|
|
esaten zuen. Begira iezaiozue, eskuak eta ezpainak odolez
|
ditu
oraindik ere.
|
|
Nola daiteke baina! Oinak zikin zikinak
|
dituzu
oraindik. Ondo garbitu behar dituzu mahairatzerako.
|
|
Nik hazten lagundu eta zu horretan... Libra batzuk behar
|
dituzu
oraindik piztia handia izateko, eta ni baino gehiago zarela esaten hasia zaitugu dagoeneko. Ez da gutxi.
|
|
Egia da, señorita esan zuen begiak geldiro geldiro neskarenetarantz jasoz. Hor dago Esteban ere, eta jakin behar
|
du
oraindik ez nagoela hilda.
|
2022
|
|
Larriago
|
duk
oraindik kontuan hartzen badugu gogoa ere kendu diela, eta jendeari gogoa kentzen badiote, etorkizuna lapurtzen ziotek. Eta horrela gabiltzak.
|
|
Beste batzuek, 1936ko gerra karlistaden jarraipena izan zela esango ditek... Laurogei urte joan dituk, eta fusilatuen eta bestela asasinatuen gorpuak ateratzen ari
|
dituk
oraindik, ezkutatu zituzten zuloetatik! Beldurraren hankapean denbora larregi egon gaituk, eta denborak dena lausotzen dik.
|
|
Nova Scotiako Halifaxen da dagoeneko bidaiariaren bidaiarigaiaren, oraindik behintzat, ikusitakoak ikusita gorputza, auskalo non
|
duen
oraindik arima. Atxagari behin baino gehiagotan entzun izan dionez, gaur egungo bidaiatzeko moduak nahitaezkoa du arima atzean uztea, eta, hegazkinez mugitzen garenean, esaterako, ez omen da gurekin batera etortzen.
|
|
Orain, besteak beste, Argentinako Santa Cruz bankuaren eta La Anónima supermerkatu kate handiaren jabe omen dira, eta Macriren egungo gobernuan ere badira haietako batzuk. Baina Txilen ere jabetza handiak omen
|
dituzte
oraindik. Eta Punta Arenasen ikusgai dago familiaren jauregia izandakoa, José Menéndez izeneko kale bat ere badago, bertako Merkataritzako Institutu Nagusiak haren izena darama...
|
|
Baina, Adrianak dioenez, emakume yaghan bat bizi
|
duk
oraindik: Cristina Calderón.
|
|
Autobusa hirira iristen ari zela, baina, kezkatzen hasi da: aurrekoetan ez bezala, ostatu eman behar dionaren arrastorik ez
|
du
oraindik, hark ez ditu mezuak erantzun. Eta helbide zehatzik ez duenez, geltokira iritsi eta nora joan ez dakiela geratuko da, martxa honetan.
|
|
Ez da barnetegi arrunta inola ere. Ez
|
dugu
oraindik aipatu, baina istorioa hogeigarren mendeko bukaera aldera edo gertatzen da, Britainia Handiaren hego aldean nonbait.
|
|
Panorama iluna dute orain Kolonbian. Santosek ez
|
du
oraindik hitz egin, zazpietan irtengo dela diote. Eta ematen du Uribe ere azalduko dela komunikabideen aurrera.
|
|
Gehiegizko ilusiotan galdu gabe. Batek nahi
|
duena
oraindik iritsi ez denean, beti baitago zapuzteko aukera. Sentimendu nahasiak datozkio.
|
|
erabili behar den olio mota, erabili beharreko pisua eta presioa. motorra sostenga dezake, zein potentzia duen.... Zalantzarik
|
baduzu
oraindik, jarri harremanetan gaiaren inguruan aholkatu diezazuten profesionalekin.
|
|
Horixe lortu zuen Xalbadorrek 1967an, Donostian, Anoetako frontoian, Lopategi, Gorrotxategi, Lazkao Txiki eta Xalbadorren artetik epaimahaiak azken hura hautatu zuenean Uztapideren kontrako buruz burukora pasatzeko. Haren bertso gogoangarriaren oihartzuna belarrietan
|
du
oraindik askok, kilker bizi, eta oilo ipurdia jartzen digu memoria diferituan ikasi eta buruan jaso dugun beste askori. Bertso bakarrarekin, publikoaren txistu eta fuerak txalo bihurtzea lortu zuen Xalbadorrek.
|
|
Xalbador izeneko xaman horrek, jendetza bereganatzearekin batera, aurrean zuen publiko masaren moldagarritasun malgua eta nortasun eza salatu zituen, ezin dotoreago, nola eta zer beste bide dago, maitasun deklarazio bat eginez: " Anai arrebak, ez, otoi, pentsa/ neure gustora nagonik,/ poz gehiago izango nuen/ albotik beha egonik;/ zuek ezpazerate kontentu/ errua ez daukat, ez, nik:/ txistuak jo dituzue bainan/ maite
|
zaituztet
oraindik!". Nahikoa izan zen bertso hori txistuka ari zen jendetzaren jarrera beltzetik zurira aldatzeko.
|
|
Azaro hasierako asteburu batean, dagoeneko arratsaldea aurrera ongi joana zegoenean, Manexi etxeko ganbarara joatea otu zitzaion, zer suma eta zer ikus. Garai hartan, beren baserrira telebista oraindik iritsi gabe zegoen, eta, jakina, Internet, ordenagailuak, sakelako telefonoak, Whatsapp eta abarrak ezezagunak ziren han; are gehiago, horietako gehienak artean asmatu gabe zeuden. Ez edukitzeagatik, baserri hartan telefono finkorik ere ez
|
zuten
oraindik. Beraz, nola edo hala entretenitu egin behar eta huraxe izan zen mutikoari bururatu zitzaiona, denbora nolabait modu atseginean emateko, alegia, ganbarara igo eta ea han zer topatzen zuen.
|
|
Kilotxo horiek oso ondo geratzen zaizkizu. Txikitako Mafaldatxoren itxura
|
duzu
oraindik, ilearekin eta aurpegiarekin. Marianek jarraitu zuen lagunaren itxura goraipatzen.
|
|
Bai, badakit. Ez
|
duzu
oraindik ulertzen, baina ulertuko duzu. Denda honetatik atera eta osagarri on batzuk erosi behar ditugu.
|
|
Bai. Berdin pentsatzen dut, baina dudak
|
ditut
oraindik. Politegia da dena..., egia izateko.
|
|
Ordurako, Auchenclinnyra daraman bidegurutzeraino besterik ez ziren iritsi. Euria goi eta behe ari
|
zuen
oraindik, Uholde Handia berriz baletor bezala, eta ez zen batere erraza sua piztea hezetasunezko eta iluntasunezko mundu hartan. Noizbait ere gar urdin dardartia metxara aldatu zutenean, eta hura hedatzen eta distiratzen hasi ahala kalesaren inguruan argitasun lanbrotsuzko zirkulu zabal bat jariatu zenean, orduan ikusi ahal izan zuten elkar bi gazteek eta baita beraiekin zeramaten izaki hura ere.
|
2023
|
|
Adelek ikasi zuenaz ere zerbait ikasi baldin bazuen beldur naiz. Berak uste baino askoz inozoago eta ezgaiago zela ikasi zukeen Adelek, bere kabuz bizitzeko prestatua ez zegoela, Inma eta Alexen babesa, laguntza eta gidaritza behar
|
zituela
oraindik eta luzarorako ziurrenik. Haren lekuan beste edonork horixe ikasiko zukeen, baina Adelek... batek daki!
|
|
Ez. Zuek elkarbizitza zer den ikasi behar
|
duzue
oraindik, bestela ez zinatekete hemen, zeuen gelatik kanpo, egongo...
|
|
Nerabezaroaren hasieran gaztetxoak ez
|
du
oraindik lortu garunaren heldutasun osoa; haren garun azal prefrontalak heltzen jarraituko du, auto erregulatzeko, helburuak finkatzeko eta plangintzak egiteko gai izan bitartean. Nerabezaroaren amaieran pertsonaren inpultsibotasuna eta erreakzio primarioak erregulatuko ditu garun azal prefrontalak eta garunaren beste egiturekin (amigdala eta abar) batera integraturik jokatuko du.
|
|
Vincentek esaten zuen ados zegoela Theok esandakoarekin: bere lanak hobetu beharra zeukala; baina, berak zioen lan horiek saltzen energia gehiagoz saiatu behar zuela Theok; kuadro sinple bat ere ez
|
zuela
oraindik saldu; saiatu ere ez zela egin horretan.
|
|
ez zuela Tambourin erako lanik gehiago egingo. Segatorireko nolabaiteko afekzioa
|
bazuela
oraindik, eta espero zuela hark ere zerbait sentitzea Vincenengatik. Baina, bide txarrean ikusten zuela, ez zelako agente askea eta bere negozioko nagusia.
|
|
Bien bitartean Vincent lanean ari zen eta perspektiba markoa erabiltzen zuen marrazteko eta pintatzeko. 1888ko martxoaren 14an (469) Arlestik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion ez
|
zutela
oraindik Tersteeg en erantzunik jaso, baina ez zegoela premiarik hari berriro presaka idazteko. Hala ere, Theori esaten zion, Hagako Boussod, Valadon & Cie ra zerbait bidali behar bazuen, ohar bat idazteko esanez harritua zegoela gutunaren erantzunik jaso ez zuelako.
|
|
1888ko abuztuaren bigarren erdian (B16) Arlestik idatzitako gutunean Vincentek Bernardi esaten zion nola esan zezakeen ezinezkoa zela Gauguin-en erretratua egitea; berak espero zuela egun batean Bernard eta Gauguin-en erretratuak egitea; egun horietako batean zuaboen bigarren tenientearen erretratua egingo zuela, hura laster Afrikara joatekotan zela eta. Bernard-ek negua Arlesen emateko zuen asmoaz zerbait esan nahi ziola; egunean 3 franko zituela bere burua elikatzeko; bere etxean tokia bazegoela, baina zer gertatuko zen Gauguin etortzen bazen; esaten ziola bizitza garestiagoa zela Arlesen Pont Aven en baino; ez etortzeko Arlesera burdelak pintatzeko berariazko desirarekin; berak ere ez
|
zuela
oraindik burdel bat behar zen moduan pintatu; diruz ondo hornituta egon behar zuela horretarako; Afrikara joateko esaten zion Bernardi.
|
|
Vincent-ek ez
|
zuen
oraindik bere lana erakusteko modukoa ikusten; bere iritziz, asko zuen ikasteko. 1885eko martxoaren erdi aldera (396) Nuenendik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion gogor lan egiten zuela eta hamar edo hogei estudiotatik bat bakarrik zela ikusteko modukoa; oraindik ezin zuela koadrorik eta marrazkirik erakutsi; baina, estudioak egiten zituela eta denborarekin erraz konposatuko zuela; buruan zituen efektuak nola erreproduzitu asmatzean, zituela estudio horiek.
|
|
Vincent asebeterik sentitzen zen artera dedikatzen zelako, baina atsekabeturik zegoen nahi adina aurreratu ez zuelako. 1883ko martxoaren 11n (274) Hagatik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion dezepzionatua zegoela marrazkietan behar adinako aurrerapenik egin ez
|
zuelako
oraindik; zailtasunak ugariak eta handiak zirela eta ezin zirela bat batean gainditu; aurrerapenak egiteko meatzarien moduan egin behar zela lan; norberak nahi duen bezain azkar edo besteek nahi bezain azkar ez dela aurreratzen; pazientzia eta leialtasuna ezinbestekoak direla; baina ez zuela asko pentsatzen zailtasunez, haietan gehiegi pentsatzeak zorabiatu edo nahastu egiten zuelako.... Sorpresa bat izan zuela:
|
|
Bere garaiko sendagileek epilepsia zuela esan zioten Vincenti, eta diagnostiko hori onartu egin zuen Vincentek; hori gerta zitekeen, Ménièren gaixotasunaren berririk ez
|
zutelako
oraindik sendagile haiek; Vincentek epileptikoa zela esaten bazuen, Rey doktoreak eta Peyron doktoreak horrela diagnostikatu ziotelako zen; baina, Vincentek ez zituen epilepsiaren erasoak jasaten; ez zuen mihirik hozkatzen; belarria moztu zuenean ez zuen ekintza automatiko moduan egin, baizik nahita egindako ekintza konplexu baten moduan; Van Gogh ek ez zuen bere eskutitzetan epilepsiaren erasoen... mugimendu kloniko eta tonikoak, mihiko odola; Gachet sendagileak ere, nahiz eta nerbioen mediku izan, ez zion epilepsiarik diagnostikatu.
|
|
Hasieran bai, zoriontsu ginen, pelikulak ikusten genituen elkarrekin, kalera ateratzen ginenean agurrak eta besarkadak egoten ziren beti, Aranerrekara eramaten ninduen aitak paseatu eta zaldiak ikustera. Ama lanean zegoen, aitak denbora behar
|
zuen
oraindik lana aurkitu ahal izateko. Ni pozik nengoen.
|
|
Benetako lagunei gauzak kontatzeak lasaitzen gaituela pentsatu izan dut askotan, baina ez zen momentua. Imanolek parrila prestatzen bukatu behar zuen, Uxoak urdaiazpiko asko
|
zuen
oraindik mozteko, eta lagunak etortzekoak ziren. Imanolek tontakeriak egin ditu, beti bezala, barre egin dugu hirurok.
|
|
Nik esango nioke ez nengoela horrekin ados, asko
|
genuela
oraindik bizitzeko, eta hala ez bazen ere oraina hura ez zela ni zoriontsu egiten ninduena.
|
|
Ekologia gure borroketan hutsaren hurrengoa izan da, aitzakia hutsa, eta begira orain. Saiatzen naiz egunerokoan aldaketa horiek kokatzen, baina ez da erraza, parametro nobenteroak bizi
|
ditut
oraindik, eta bizitza aurrera doa. Niri tokatzen al zait gaur egungo gazteei abestea?
|
|
Baina hortxe behar
|
zuen
oraindik ere. Herdoildua, zikindua, hautsita akaso, baina hortxe.
|
|
Barre egitea norbaitez barre egitea zen. XVIII. eta XIX. mendeetan erridikuluaren zentzua eta gauza barregarriekiko sentikortasun fina
|
zituzten
oraindik. Baina, XVIII. mendean barrea sinpatian oinarritzen hasi ziren, erasoan baino areago.
|