2017
|
|
Hiri txiki honetako inori ez lioke gure aitak bere altxorrak erakutsiko, ez baiteritze aski duin ikusten horretarako... eta horren sutsuki maite ditu bere laminak ezen bihotza hautsiko litzaioke jakingo balu dagoeneko desagertuak direla bere eskuetatik. Dresdeneko grabatuen bildumako zuzendari zaharra hil zenetik, eta igaro dira urte batzuk ordudanik, zu zara bere bilduma ikusteko ohorea
|
duen
lehena... Horrexegatik, zinez eskatzen dizut...
|
|
|
Badu
lehen gitsa
|
|
Ondorioz, nire iritziz, ahozko tradizioaren misterioa ez da benetan misterio bat, gizakia sortu zenetik aritu baikara honetan. Kontua da orain berreskuratu, berraurkitu egin behar
|
dugula
lehen egiten genuen hura.
|
|
Atsegin sadikoaz gozatzea xerkatzen du orroaz eta atzamarka. Bere gabeziek eragin zepoetara erortzen da, aurrean
|
duen
lehen untxi inuzentearen antzera. Soilik Aliziak daki izaera salbatuaren giltza Urtsua jauretxea zaintzen duen zakur beldurgarriaren hortz artean dagoela.
|
|
" Euskal gatazka zapalkuntza baten harira sortutako gatazka da, baina beste zapalkuntzekin gurutzatzen da, tartean, emakumeok patriarkatuarekin dugun gatazkarekin. Euskal gatazkaren errelato feminista egin behar
|
dugu
lehenik, gerora konponbidearen proposamen feminista egiteko. Ez daukagu egina ez bata ez bestea", dio Olatz Dañobeitiak.
|
|
Jarduera fisikotik harago, baloreak lantzen saiatzen da entrenamenduetan. " Denak batera aritzen dira, hala behar
|
du
Lehen Hezkuntzan: neska eta mutil, jatorria dena delakoa, adinak nahastuta...
|
|
Hala ere, badakit nire egoera ez dela haiena baino hobea, ezta haiena nirea baino hobea ere. Kontua da ni lasai nagoela, baina, antza, bikotekidea duten zenbait lagunek sinatu egin dute nonbait ezin
|
dutela
lehen bezain libre eta zoriontsu izan.
|
|
Sar balitza justiziak hamar gizon kartzelan barrena urkabera kondenaturik, eta handik atera balitza galtzera egun bat, eta bihar edo beste egun batez beste bat edo bi, ote litzateke inor ere, haien artean, bizitza luzearen esperantza lukeenik? Edo, zeren ez
|
duten
lehena ateratzen, azkena izango dela seguru litzatekeenik?
|
|
Baina ez mundua da eterno eta ez hastegabe, eta ez hargatik egon da Jainkoa egundaino alferrik. Zeren badu, eta
|
bazuen
lehen ere, Jainkoak mundua egitea eta gobernatzea baino obra handiagorik, nola baitzen eta baita bere burua kontenplatzea, onestea eta bai besterik ere anitz.
|
|
Zeren konfesatzera heldu dena bekatutan dago, zeren hala ez balego, ez luke zer konfesaturik. Beraz, ez
|
zuen
lehen graziarik eta ez santutasunik, eta baldin ez bazuen, esan daiteke konfesatzeak ematen diola grazia. Baina ezin esan daiteke berretzen diola.
|
|
Bada, bertuteak, prestuki, beste ordainketarik eta saririk ez balu ere kontzientzia onaren bakea eta sosegua baizik ere, hargatik beragatik ere behar
|
genuke
lehen baino lehen, gerotik gerora ibili gabe, egunetik biharrera luzatu gabe, orain bereon, kontzientzia ona, ontasun handi hau erdiesten saiatu eta lehiatu. Honelatan, gutarik batbederari esan lekiokeelarik (Es 3:24),
|
2018
|
|
1950 eta 1960ko hamarkadetan, Japoniaz zuen ezagutza eza gainditze aldera hango literatura itzultzeari ekin zion Mendebaldeak. Itzulpenari propio heldu baino lehen, baina, japoniar literaturaren kanona osatu behar
|
zuen
lehenik, herrialdearen arima ondoen islatzen zuten egileen lanetan oinarrituz. Irizpide horren arabera, idazle zerrenda ondoko izenetara mugatu zen:
|
|
Erresistentzia horiek gainditzea behar
|
du
lehen helburua. Borroka ideologikoa irabazi, alegia... oso aintzat hartuz, lehen oztopoak" etxean" bertan aurkituko ditugula gainera.
|
|
Amaz ez naiz askorik gogoratzen. Hartaz
|
dudan
lehen oroitzapena agian, eta biziena dudarik gabe, hau dut beharbada: badirudi lurrean etzanda nengoela.
|
|
JULEN. Baina... nik ez dakit eta... ez
|
duzue
lehen ikusi ba, ezin izan dudala ireki. Ez dakit nola irten hemendik, zeuek blokeatu dituzue segurtasun sistema guztiak.
|
|
Ulergaitza da gure hizkuntzalari eta antropologo zenbaiten herabetasuna edo, nahiago bada, dagoena ukatzeko ausardia. Alde batetik," ortzi" hitzak Azkueren hiztegian
|
dituen
lehen eta bigarren esanahiak" trueno" eta" nube atronadora" dira. Bestetik, ortzia egitea da Euskal Herriko pertsonaia mitiko garrantzitsuen eginkizuna.
|
|
" Basajauna" deitu ipuinean (tomo I, 9 or.), hiru anaia eta arreba bat katibu dira basajaunaren etxean, eta egun batez" haurride hoik elkharrekin hitz hartzen dute beren basajauna hil behar dute"; baina ordurako hiru anaiak ordurako idi bilakaraziak baitira, arrebak basajaunaren andereari mehatxu egiten dio: " Idi hoik ez
|
badituzu
lehen zien bezala gizon bilakatzen labe gorritu batean sartuko zaitut". Andereak" iten du harek erran bezala eta jende bilakatzen die lehengo manera berean."
|
2019
|
|
Negar egiten zuen. Ia ez
|
zuen
lehen bezala zakurren errukirik. Neska polita zen, baina hark ere bazituen bere kiloak, eta leran jartzeko gehiegi.
|
|
Gainera, ez zen hitzaldi solte bat, hiruzpalau baizik, Donostian bertan egin beharrekoak. Aukera ezin hobea
|
genuen
lehen eskuko informazioa jasotzeko eta joango ginela erabaki genuen.
|
|
Ederki, baina nik nahiago
|
nuke
lehen bezala gauez etortzea.
|
|
Euskal sinesmen zaharrak Paleolita Aroan
|
du
lehen iturria, Kristoren aitzineko 43.000 urtean, euskal gizaki zaharra Europa osoan hedatzen zelarik. Garai hartan, gure arbasoek behera begiratu zuten AMALUR aurkituz.
|
|
Donostiako bestaz
|
dugun
lehen aipamena XIX. mendekoa da. Garai hartan Euskal Herriko biztanle gehienak baserritarrak edo laborariak ziren, eta gehien gehienak maizter edo bordari, eta urtero errenta edo saria ordaindu behar izaten zioten nagusi edo lurren jabeari.
|
|
Julio eta Pio Caro Baroja anaiek 1972an plazaratu zuten" Navarra, cuatro estaciones" izeneko erreportaje gogoangarrian jaso zituzten errito honen inguruan
|
ditugun
lehen irudiak. 1977an, Pantxoa Karrere eta Peio Ospitalek argitara eman zuten" Oles eta oles" diskoan Urdiainen Ur goiena, ur barrena erritoaren egunean abesten den kantu zaharra jaso eta zabaldu zuten.
|
|
Baliteke ez huts egitea. Dena galdurik zutela uste izateko guk baino ere arrazoi gehiago
|
zuten
lehen kristauen begien aurrean gureek bezain komikoki desfilatzen zuten ahatetxoak gogoratu nituen beharbada oharkabean. Agian iruditzen zitzaidan lau ahatekume harro eta xalo haiek oso ongi parodiatzen zutela gizonek taldean daudenean dituzten sentimenduetako gauzarik txarrenak, edota baita haiengan diren gauzarik onenak ere.
|
2020
|
|
1992koa
|
du
lehen narrazio bilduma, Ezer baino lehen. Gorka Bereziartuak kitatu zituen liburuarekikoak tarte honetan bertan.
|
|
" Kontzientzia eta moralari buruzko gogoeta zenbait" aurkituko ditugu bertan, azpitituluaren arabera. Eta halaxe hasten da hasi, giza moralaz, kontzientziaz" giza morala ikertzekotan baldin bagara, kontzientziarena
|
dugu
lehenik xuritu behar dugun prolema", baina gai filosofiko jakin bati buruzko liburu zurruna dirudiena, berehala bilakatuko da, hola eta hala, zentzuaz, obedientziaz, bestaz, erlijioez, suizidioaz, normaltasunaz, aisiaz, segurtasunaz eta abarrez hausnarrean ariko zaigun testu jakin atsegingarria. Azken aldera gainera jartzen da inoizko interesanteen, lastima da beste ehun orrialde gehiago ez irautea.
|
|
Filosofiak zoriontasunaren giltza duela, edo behintzat zoriontsu izateko bideak erakusten dituela, uste
|
zuen
lehen eta uste du orain ere pentsalari askok.
|
|
Filosofoak zoriontasunaren giltza duela, edo behintzat zoriontsu izateko bideak erakusten dituela uste
|
zuten
lehen eta uste dute orain ere pentsalari askok. Ustezko gogamenaren benetako balioa da aburu honen atzean ezkutatzen dena.
|
|
" Porrot egin duen poeta naiz. Agian eleberrigile guztiek poesia idatzi nahi
|
dute
lehenik eta behin, ezin dutela ohartu, eta orduan ipuinarekin saiatzen dira, poesiaren ondoren forma zorrotzena baita. Eta horretan huts egitean, orduan bakarrik ekiten diote nobelak idazteari".
|
|
(...) Eta hasiak gara zerbait biltzen: lurraren emaitzak baitira barne poza, haize garbi ta bakea ere(...) Joan den astean atereak
|
ditut
lehen lusagarrak. Lurrari neronek ekarrarazitako lehen emaitzak nituen.
|
|
Kanadako ontzia zen, foka ehizan ibiltzen zena. Huraxe
|
zuen
lehen bidaia, eta bera izan zen azkena ere.
|
|
Ezin jakin zergatik gertatu ote zen guzti hura, zerk eraginda gertatu zen ezta benetan anaiarekin egon ote zen edo laino artean jira eta bira ibili ote zen. Nahikoa
|
zuen
lehen eskola eguneko jantzietarako neurri hartzeekin, banku luze baten beste 5 lagunekin eserita ordu erdiz egotearekin, berari egokitu zitzaion 14 zenbakia oroitzearekin, irakasleen izenak gogoratzearekin, eskolapeko belar txatalean atsedenaldietan sortu ziren nahaste zaratatsu haien erdian zutik mantentzearekin... nahikoa zuen guzti horrekin!
|
2021
|
|
Nahikoa da! esan zien haserre. Zergatik ezin
|
dugu
lehen bezala bizi?
|
|
Plazera banan banan hartuko duzue nigandik, zeren lotsatu eginen bainintzateke biek batera ikusiko baninduzue. Erabaki, bada, bietatik zeinek izan nahi
|
duen
lehena.
|
|
A!, ene anderea erran zuen Amadourrek, ezinezkoa da zure ohorea nik estimatzen dudana baino gehiago estimatzea, zeren, zu ezkondu aitzin, ongi jakin baitut ene bihotza bentzutzen, eta zuk ez duzu jakin ene asmoa zein zen; baina orain, ezkondua zaudela, eta zure ohorea salbu dagokeela, zer makur egiten dizut enea dena galdeginik? Izan ere, ongi irabazi zaitut amodioaren indarrez, eta zure bihotza
|
ukaiten
lehena izan dena hain trakets jazarri zaio gorputzari, non dena batera galtzea merezi izan baitu. Zure gorputzaren jabe denak ez du zure bihotza merezi, zeren eta gorputza bera ere ez baitu berea.
|
|
Hetsia! Gauzak ez
|
dituk
lehen bezala
|
|
Hesiaren ondoan hazten ziren sasiakazia txikiak zuri zeuden loreekin. Haien usain sakona sentitu zuen gaueko haizean eta aspaldiko gau bat gogoratu zuen, udaberriko lehen zata entzun zuenean, eta Hawkins Gap-eko neska trauskil eta bular harroek sasiakaziaren azpian oratu ziotenean, barreka eta erdi borrokan, eta paparrean begiratu zioten mutil lagunaren ile xerlorik ote zeukan, neska guztien bularraren ondoan egon behar
|
duelako
lehen zatak kantatzen duenean. Neska horietako bi bere ohorezko damak izan ziren.
|
|
Agirrek traizioaren inpresioa ezabatzeko burutu nahi duen zuritze lanean hizkuntzak
|
du
lehen mailako garrantzia. Esate baterako, Amandok Uberori Auñemendik ez duela Riktrudis galduko esaten dionean, nabarmen uzten ari zaio zertan datzan neskatoaren leialtasunaren gakoa:
|
2022
|
|
Hiltzaileak gelatik irten eta atea giltzaz itxi zuen. Zaurituak galtzetako poltsikotik telefonoa hartu eta kontaktuen zerrendan
|
zuen
lehen zenbakia markatzeko denbora baino ez zuen izan. Norbaitek azkar erantzun zion.
|
|
Behin batean kontatu nion Luziari, nire etxean elkarrekin pasa
|
genuen
lehen gauean, ohetik jaiki eta zerbait metaliko jo nuen, oin puntaz. Zerbait txikia.
|
|
Uste
|
dut
lehen bertsioko oharrak soilik balio zuela. Betiko kendu nuena.
|
|
Betiko kendu nuena. Tamalez, uste
|
dut
lehen ohar hura ere aldatuz joan dela, magikoki, hurrengoak aldatu ahala.
|
|
Egunak hotzak eta umelak ziren orduan ere, estaliak eta euritsuak. Ateri
|
zuen
lehen arratsaldean jendea kanpora atera zen. Hura aprobetxatuz, Andi eta Maia txalupen aterpe batean elkartu ziren denen begibistatik gordez.
|
|
Musulmanen begiraleak Osma eta Gormaz artean zeuden bereziki. Zaragozako taifako agintariek, tuchibiek, Gaztelako mugetan Medinaceli, Almazan, Berlanga eta Gormazeko gazteluak
|
zituzten
lehen lerroan kristauen erasoetatik defendatzeko. Azenarik, Mendok, Antsok eta Txominek inguruarekin ezkutatzeko jantzi erosoak eta arma arinak hartuta atera ziren oinez ilundutakoan.
|
|
Zuk zer egiten duzu inguru miragarri honetan? Gizonak jakin bazekien erantzun behar
|
zuela
lehen edo beranduago. Elenari komeni ote zitzaion jakin nahi zuten.
|
2023
|
|
Lutero ez zen izan juduen aurkako iritziak
|
zituen
lehena; Staupitzek berak" zakur" moduan deskribatzen zituen juduak. Luterok juduen aurkako hainbat idatzi egin zituen; ezagunena, Juduei eta haien gezurrei buruz (1543) izan zen eta hil baino hiru urte lehenago idatzi zuen Luterok (Oberman, 1992; Pangritz, 2001; Roper, 2010).
|
|
Artistak bere artearen bidez adierazi nahi duena bizi egin behar
|
du
lehenik; orduan izango da benetakoa haren artea. 1881eko azaroaren 18ko gauean idatzitako gutunean (159) Vincentek Theori esaten zion aita eta ama zahartzen ari zirela eta aurreiritziak eta modaz pasatako ideiak zituztela; aitari ez zitzaiola gustatzen semea Michelet en edo Victor Hugoren liburuak irakurtzen ikustea; aitari esaten ziola idazle horien liburuen orrialde batzuk irakurtze hutsarekin inpresionatua geldituko zela, baina, aitak arbuiatu egiten zuela ideia hori.
|
|
Theori esaten zion honako ideia hau ulertu behar zuela: lan egiteko eta artista bihurtzeko, maitatzea beharrezkoa dela; bere lanaren bidez sentimenduak agertu nahi
|
dituenak
lehenik beregan bizi behar dituela. Gutunaren amaieran Amsterdam-era joateko 20 franko eskatu zizkion berriro Theori.
|
|
Diskrezioa. Hori eskatu ohi
|
dute
lehen musuek. Horrek ematen die magia hain baldarrak diren musuei.
|
|
Zertarako, baldin badakit nor edo nor laster hautemango dudala nahitaez. Nahikotxo
|
dut
lehen ilarara otzan otzan gehitutakoan, koltxoneta erraldoi honetara igotzeko irrikan dauden haurrekin batera pilaturiko heldu andanari botatako soslaizko begiratuarekin. Polarrak nagusi, noski, zer espero hemen bildutako gehienak gure adinekoak izanda, guraso gazteak beren kakanarruekin, azken urteotan Euskal Herriko egiazko eta agian erabateko ikur bilakatutakoak.
|
|
Eskura
|
duzun
lehen egunkaria jaso duzu denbora egitearren. Azaleko orri beteko fotoak Hope for Madiba jartzen du hizki larritan.
|
|
Rayk eusten duen balizko mikrofono alkatxofa bati zuzenduta, ozen eta bi ahotsetara kantatuz. Kanta hura performatzen
|
duten
lehen aldia ez dela nabarmen salatuz. Eta, aitortzea zail bazaizu ere, emaitza nahiko duinarekin.
|
|
Asperduratik esnatuta, hurrengo egunetan lauzpabost dei egin nituen lagun musikazaleen artean. ...alduta, sekula ez delako apala izan, baina bai indarge, josaus Eñaut aspaldiko kontua da, bere azken letrek ez zuten hainbesteko indarrik, bai, urteak daramatza isilik, ez du sekula ahots onik izan, baina azkenengoetan ez zen doinua zaintzeko gauza, egia da inoiz ez zaiola hori inporta izan, baina sasoi batean behintzat saiatu zen itxurak egiten, nekatu egingo zen beste guztien antzera, letrek ez
|
zuten
lehen besteko indarrik, ikusi nuen azken kontzertuan zuen atxurrarekin oraindik bixamonagaz egongo da, azken aldian gogogabe ikusi nuen, ez dut galdetu zertan dabilen baina inork ez daki ezer, bestela jakingo nuen, isildu egingo zen besterik gabe.
|