|
2017
|
|
|
Julio Cortazarrek
|
badu
ipuin bat, Deabruaren lerdea, non agertzen den Roberto Michel, frantziar txiletarra, itzultzailea eta afiziozko argazkilaria bere orduetan. Kalean bikote bat ikusi du ausaz, ikus zezakeen bezala lagun talde, zakurrarekin pasiatzen den nerabe edota familia alegera.
|
|
|
Yang Lin ohera sartu zuen amak eta asmatutako ipuin bat kontatzen hasi zitzaion (ez
|
zuten-eta
ipuinik erosteko dirurik):
|
|
2019
|
|
|
Bestetik, liburuak merezi
|
du
ipuin hauek ez soilik lan literario onak direlako, baizik eta, orobat," denbora errealean" idatzitako literatura konprometituaren adibide bikainak direlako. Badago defendatzen duenik gatazka politikoen edo belikoen testuinguruan idatzitako literatur lanek, garaiko tirabiren eta jarrera hartzeko premien ondorioz, kalitate eskasa izateko joera daukatela, edo bizkorregi iristen dutela iraungitze data; ondoren idatzitako fikzioa izan ohi dela hobea, hots, denborak perspektiba pixka bat eman duelarik.
|
|
2020
|
|
|
Adibidez, Anthologie de l" humour noir hartara gerturatuko litzatekeen zerbait, hemengo hitzaurrean aitortzen den bezala," klasikoa eta eredua delako, Andre Breton surrealistarena" hainbesteraino klasiko eta hainbesteraino eredu, hango autore testu batzuk hemen ere aurkituko ditugula, Picabia, Kafka, Carringtonenak. Eta Gonzalo Suarezek
|
badu
ipuin bat nabarmena," Non lurra esferikoa dela frogatzen den" izenekoa. Pere Calders, oro har, beti, da garantia, eta" Trena" eta" Hautsetatik gatoz" eta gogoan hartzeko modukoak.
|
|
|
Munrok ez dituelako ipuinak idazten, nobelak baizik. Nobela arima
|
dituzten
ipuinak. Baina, ipuingintzaren alde, hobe honetaz gehiegi mintzatzen ez bagara...
|
|
|
Dena den Aritzek Elenaren hitzen eta gogoeten hari bikoitza moztu zuen, benetan uste
|
duzu
ipuin fantastikoaren eta errealistaren arteko banaketa hori, Poeren eta Txekhoven artekoa, ipuingintzaren bi ildo handiena, atxikigarria dela oraindik ere. Klasean horrela azaldu diguzu, baina niri pixka bat zaharkituta dagoela iruditzen zait.
|
|
|
berdin dio narrazioa mamu baten ibilera harrigarriez ari bada, edo etxekoandre baten eguneroko zoritxarrez. Gero, jakina, arautiko desbiderapenak daude, ipuinera hurbiltzen diren nobelak, eta nobela izpiritua
|
duten
ipuinak, baina hori beste arazo bat da: gauza bat dira tipo idealak, Max Weberrek azaltzen zituen bezala, eta beste bat aldaeren azkengabetasuna; hori ikasiko zenuen bere garaian, ezta?
|
|
|
Gainera, ez du inork erosiko. Uste
|
dute
ipuin hutsa dela; hori batzuek... Eta zeozer izan daitekeela uste dutenek probatu egin nahi dute ordaindu aurretik.
|
|
|
Ez pentsa, Luc errepikatu zuen arrebak Hik ez duk hori siñisten; baiña danak ez dituk hire kastakoak. Espaiñia' ko fedea ez
|
duk
ipuin bat: apaizak han hiltzen dituztenean, sagaratutzat daukaten zerbait hil nahi ditek.
|
|
2021
|
|
|
" ordutik aurrera ez ei da ikusi lamiñarik gure lur ta ibaietan" (idem). Kristautzea sinbolizatu nahi
|
zuen
ipuin gisako haren atzean, halere, Riktrudisek argi ikusten du" bere erakutsia badauka [la]" (79 or.)," orrek esan nai dau kurutze doneak inpernuko gaizkin danen kontrako indarra daukala, bertan, kurutzean, gure Jesus maitea il zalako" (idem) eta are gehiago," esan gura dau gaiñera kurutzean ustekida andi bat euki bear dogula, ta kurutzetarrak, naiz ta euskaldunak izan e...
|
|
2022
|
|
|
Haien artean, folio solte bat," Globigerinen LOHIA (hirugarren pertsonan)" izenburu soila besterik ez duena idatzia, erdaraz. Gogoan
|
dut
ipuin horren lehen bertsioak erdaraz idatzi nituela. Ez ordea bat hirugarren pertsonan egin nuenik.
|
|
|
Ona
|
duk
ipuin egokitua, akaso jatorrizkoa baino hobea. Nik ere hemen entzun diat.
|
|
|
Hodirik gabe ere erraz jipoituko luke emakume hura beharrezkoa balitz. Bestalde, gaurkoz ase dago, zentzu guztietan, eta badirudi gizonak interesa daukala andre horrek kontatzeko
|
dituen
ipuinetan. Haren estilokoa?
|
|
2023
|
|
|
Zipittekin ezin asmatu. Gustuko
|
du
ipuinaren protagonista izatea, baina gustuko du ni ere hor, haren aldamenean, jartzea.
|
|
|
Zurekin nahi
|
dut
ipuina, ama.
|