2009
|
|
Handik urte batzuetara, Robert Laxalt idazle euskal amerikar ospetsuarekin bazkaldu eta gero, belarretan etzan ginen haren etxe ondoan, ohitura hori
|
baitzuen
hark, artzain euskaldunen antzera.
|
|
Herrixka hartako kale zolatu gabea harri-txintxarren artean turkesa txintxarrez zipriztindua zen. Gogoan
|
dut
haren sukaldeko ekonomikaren egur errearen usain berezi gozoa, hiru solairuko etxe osoan zabaltzen zena, eta ezko oihalez estalitako mahaian katilu zuri sendo batean jaten nituen zopak. Goizean, etxean egindako ogiz, kafez, esnez eta azukre mordoaz betetzen zidan katilua.
|
|
Euskal Herrian, David Río Raigadas irakasleak arreta berezia eskaini dio azken urteotan, eta liburu bat ere idatzia
|
du
hari buruz (Río Raigadas, David. La voz de los vascos en la literatura norteamerica.
|
2010
|
|
Baina informazio objektiboari atxikirik emandako bestelako azalpen adierazgarriek ezinbestez bultzatzen dute irakurlea sakonagoko ondorioetara. Hala gertatu zait, esaterako, Zaragozan fusilaturiko Nicolasaren jertse zuriko hiru tiro zuloetatik odolik ez zuela isurtzen dioen konfesorearen lekukotza jasotzen duenean, lurrak ez
|
zuelako
haren odol errugabea xurgatzerik. Dokumentuaren zehaztasuna baino gehiago da jertsearen zuritasunak, tiro zuloetatik odolik ez isurtzeak edo handik bost urtera ustelgabe irauteak konnotatzen dutena.
|
|
Horregatik da bera ekintzaile. Baina uste izatekoa zen Andréyev delako morroiaren liburuko iraultzaile hark amodioa eta sexuaren ase maseak ez dastatu izanaren errua ez
|
zuela
haren irakurzaletasunak,: iheslariak, liburua irakurri ez duen arren, garbi ikusten du bizitza klandestinoa eta herriaren zein klase borrokaren deia zirela gazte haren harreman sentimentalik ezaren kausa.
|
|
Psikoanalista emakume zahar samar baina dotorea zen, eta astean bitan hartzen ninduen. Miresmenez jarraitu ohi
|
nituen
haren mugimenduak. Esku luze hezurtsuak zeuzkan, beti neurriz higitzen zituenak, bere hitz neurtuen laguntzaile.
|
|
Zorretan nengoela jakin behar
|
zuen
hura eskatzeko.
|
|
Orain musugorriak diren asko zurbilak izango dira gero; urrutiko herrialdeetako kale latzetan ibiltzera bidaliak izango dira mendi muinoetan, zingiretan, erreketan aske mugitu diren asko; plan on askok lur joko dute; dirua gogotik irabazi duten askok ez
|
dute
hura gastatzeko iraungo; haur asko jaioko da eta haien bataioan ez da izena emango dien aitarik izango. Musugorriak diren haiek musu zurbilak izango dira, niregatik, eta, horregatik guztiagatik, ondo ordainduak daudela pentsatuko dute».
|
2011
|
|
Metro guti batzuk baizik ez dio iraun kemenak. Porlanezkoak iduri
|
dute
haren zangoek. Airea eskas du biriketan.
|
2012
|
|
Hamasei urte eta Donostian egin nuen munduarekin topo. Eta anabasa handiegia
|
nuen
hura ikararik gabe arazoei ixkin eman gabe ibiltzeko. Ezpainetan musu ematea bekatu zen nire zigor kodean baina autobusek paradak izaten zituzten, eta paradetan haizeak jotzen zuen, eta haizeak jotzen zuenean nesken uniformeak hegan egiten saiatzen ziren, eta saio haien aurrean nire gogoa urtu egiten zen eta fedea sutu.
|
|
Gogoratzen dut baita ere lagunekin mendira joan nintzela uneren batean, mendi domestikatura, suposatzen dut gonbidapena nire gurasoren baten aurrean egin zutelako eta ezin izan nuelako gaixotasun arin dagoeneko luze samar hura argudiatu, nire aita amek ez
|
baitzuten
haren berririk. Eguraldi ona zegoen, udaberria zen, eta lakuraino lasterka iritsi ginen.
|
2013
|
|
Ez zuen eskerrik harek, gizonak bere aztaparrez, dakielarik zer ari den eta nola, egiten dituenez baizik. Zura ala harria ederki lanturik, tinduak, musika, ahospidez eta lumaz zerbait direnak, mekaniken alha, zeruetako gora beherez jakin ditzazkegun berri xumeak, horra zer
|
zuten
haren begiek eskatzen, horra zerek bakarrik zezaken haren gogoa ase, xora haren izpiritua».
|
2015
|
|
Ihardetsi nion gogotik trinkatuko
|
nuela
harekin, bainan frantses bandera goititzearekin «La Marseillaise»kantatu behar zenaz geroz, hari zoakiola, gerlari ohimedailadun gisa, kantua hastea.
|
|
Aspaldian ez dut ikusi... Auzoko atsoak atsegin
|
du
haren presentzia, udaberria baitakar hatzetan korapilatuta.
|
2016
|
|
Han baserritarrek jesartzen dute mahaian eta mozkortu egiten dute gaelikoa ikastera etorritako tipo finaren aurrean. Txerrikumea entzutean, inoiz aditu gabeko gaeliko zahar baten aurrean dagoela sinesten
|
du
hark.
|
2017
|
|
Nire mantra da gauzak diren bezala ikusten saiatu behar dugula, konparazioek ez dituzte beti gauzak errazten. Eskusoinua instrumentu berezi zerk bihurtzen duen jakin nahi
|
badut
haren hasierara joan dut, eta hori luzea izan daitekeenez, lehenik eseri eta beste trago bat emango diot rakiari. Zivjeli!
|
|
Gaizki esanda dago, baina haiek putaseme batzuk ziren. Koronel gradua
|
bazuen
hark. Koronel erretiratua bezalako papera egiten zuen.
|
2018
|
|
Azkenean, ez genekien gizaki erreal batez ari ginen edo sasiarteak sortzen duen mito horietako batez. Patxik
|
bazuen
haren berri, Miarritzen bizi ziren Felix Likinianoren eta Casilda Hernaezen bidez. Bikote anarkista ospetsu hura medio jakin genuen Erroman bizi zela, eta bazutela harekin kontaktatzeko aukera. Orduan, Italiako hiriburura joateko erabakia hartu genuen; oporraldi polit bat izan zitekeen, eta gainera Federiko aurrez aurre ikusteko aukera paregabea.
|
|
Azkenean, ez genekien gizaki erreal batez ari ginen edo sasiarteak sortzen duen mito horietako batez. Patxik bazuen haren berri, Miarritzen bizi ziren Felix Likinianoren eta Casilda Hernaezen bidez. Bikote anarkista ospetsu hura medio jakin genuen Erroman bizi zela, eta
|
bazutela
harekin kontaktatzeko aukera. Orduan, Italiako hiriburura joateko erabakia hartu genuen; oporraldi polit bat izan zitekeen, eta gainera Federiko aurrez aurre ikusteko aukera paregabea.
|
|
Eta nola aipatu gabe utzi ziurrenik zure egitasmorik kutunena zena, Gasteizko toponimia. Tamalez, ez
|
zenuen
hura argitaraturik ikusteko denborarik izan, zu hil eta gutxira agertu baitziren zure izena daramaten aurreneko bi liburukiak (Elena Martinez de Madinak zintzoki jarraitu du zurekin hasitako lana, eta dagoeneko seigarrena aurkeztu du berriki). Poesia sorkuntzari ere tartetxo bat eskaini zenion, esate baterako nik hain maite dudan «Zuri, euskal gazte horri» olerkiarekin.
|