|
2003
|
|
|
Txikienak izan dira autobusak proposatutako sentsibilizazio jardueren protagonista nagusiak, dio Laura Abajo jaunak, Espainiatik igarotzean esperientzia horren arduradunak. “Simulazio tailerren bidez, haurrek eta gazteek ezgaitasunen bat
|
duten
hiru milioi eta erdi espainiarren bizitza zein zaila den jakin ahal izan dute”, adierazi du Bajak. Espainiako arduradunak adierazi duenez, minusbaliatuek sentitzen dutena esperimentatzeko modurik onena da gurpil aulki batean eserita edo begien gainean salduta ezgaitasun fisikoa duten pertsonak direla simulatzea.
|
|
2008
|
|
|
Irudia: CONSUMER EROSKI Espainian, gaixotasun arraroak
|
dituzten
hiru milioi pertsona inguru daude (25 milioi inguru EBn). Horien artean daude, besteak beste, Marfanen sindromeak eragindako 12.000 gaixoak, fibrosi kistikoko 5.000 gaixo inguru, Wilsonen 200 gaixo kasuak, Apert en sindromearen 80 kasuak eta Joubert en sindromea duten sei gaixoak.
|
|
|
‘A. garhi’ (Tim White antropologo amerikarrak eta Berhane Asfaw paleontologo etioope etiopiarrak zuzendutako 40 zientzialarik aurkitu zuten 1996an Etiopian.
|
Duela
hiru milioi urte hasi zen istorio hori, txinpantze bipedo eta begetariano moduko batekin. Duela bi milioi urte, gizaki bat (“homo” generokoa), haragijalea eta entzefalo masa nabarmena zituen.
|
|
2009
|
|
|
Aurrekari garrantzitsua Ana María Vázquezek, CNSEko Kultura eta Arte Batzordearen koordinatzaileak, esan zuenez, “aurrekari oso garrantzitsua ari da sortzen gure herrialdeko kultura bizitzan; izan ere, gorren eskubidea aitortzen hasi da Goyak bezalako gertaera herrikoietan parte hartzeko eta gozatzeko, gainerako herritarrek bezala”. Ekitaldiaren irisgarritasunari laguntzeaz gain, helburua da zinemaren sektorea kontzientziatzea zentzumen ezgaitasunen bat
|
duten
hiru milioi biztanlek baino gehiagok erabil ditzaketen ikus entzunezko produktuak egiteko beharraz. Arteen eta Zientzia Zinematografikoen Akademiaren eta CESyAren arteko akordioa lankidetza baten hasiera da, eta haren helburua da mezu bat helaraztea:
|
|
|
Espezie inbaditzaileak ere funtsezkoak izan daitezke klima aldaketan. Joan den urtean Science aldizkarian argitaratutako azterlan batean, Kaliforniako Zientzien Akademiako Peter Roopnarine eta Kaliforniako Unibertsitateko Geerat Vermeij ikertzaileek
|
duela
hiru milioi eta erdi urte Artikoan hainbat molusku espezie inbaditzearen kasua deskribatu zuten. Garai hartan, klima aldaketak baldintza hobeak ekarri zituen han, eta moluskuen inbasioa ekarri zuten.
|
|
2012
|
|
|
Kanpaina horretan, 100 ekintza baino gehiago sartzen dira gaixotasun arraroak “gizarte eta osasun lehentasun gisa” kokatzeko, eta, batez beste, gaixotasun horiei buruzko informaziorik eta ezjakintasunik ez izateak bereizkeria eragiten du. Gaixotasun horiek
|
dituzten
hiru milioi espainiarren bizitza hobetzeko premiazko neurriak aldarrikatu nahi ditu kanpainak. Horregatik, gizarte zibila patologia horiei ekitearen garrantziaz kontzientziatzeaz gain, EGEFek administrazio publikoak nazionalak eta autonomikoak sentsibilizatu nahi ditu, familien eguneroko bizitza hobetzeko neurri zehatzak bultza ditzaten.
|
|
2017
|
|
|
Hala ere, Osasunerako Mundu Erakundearen (OME) arabera, 7.000 gaixotasun arraro daude, eta horietatik %7ri eragiten diete gaitasun fisikoetan, adimen trebetasunetan eta zentzumen eta portaera kualitateetan. Espainian, gutxi gorabehera gaixotasun larriak
|
dituzten
hiru milioi pertsona daude, 30 milioi europar, 25 milioi estatubatuar eta 42 milioi Iberoamerikan. 7.000 gaixotasun arraro inguru daude, munduko populazioaren %7ri eragiten diotenak Gaixotasun arraro gehienak kronikoak, endekapenezkoak eta sendabiderik gabeak dira.
|