|
2000
|
|
|
Zer egin dezaket udako arratsalde gorri batean eguzkiak nere leihoari beldurra badio eta zu ez bazaude? ...eskas bat atsoen pauso azkarrak berotzeko nola jakingo dut arbolak bizirik ote dauden soinurik egiten ez badute sirenen hotsa itzaltzeko. gauza ez badira nork esango dit zer gertatzen zaidan lehenengo malkoa oraindik sortu ez denean zeinen eskuak astinduko ditu betazaletan ezkutatu diren kanpaiak non babestuko naiz zure besoak urruti badaude nondik sortuko da elektrizidadea udak baimenik ematen ez
|
badu
hiru kanpai ergel eta laugarren bat zeinen arnasak berpiztuko ditu adarrak ni ere uda bihurtu naizenean zer egin dezaket udako usainak sortzen duen izerdi motelak bereganatzen
|
|
2001
|
|
|
Ez nago ados: besteak beste, sail horretan parteha rtzen
|
genuen
hiru rok ez genuelako esaten zer irakurribehar zen edo zer ez: liburu baten gainean eztabaidatzen genuen, besterik ez.
|
|
2003
|
|
|
Konponbidea ez da politika, ekonomia eta erlijioa artifizialki edo idealki lotzea, gizakia eta natura alde batera utzita. Gizakiaren onerako, eta haien guztien onerako, gizakian
|
baitute
hiruek esanahia, justifikapena eta azken xedea, gizakiarengan zentratu behar dugu, bere kultur bizitza aztertzerakoan, behintzat. Halaber gizakiaren naturarekiko elkar lotura zentratuko dugu, behin betiko kateatuta direla ikusten ari garenak, gero etaazka rrago gainera.
|
|
|
Deialdiarekin, gainera, aurreko urteko joera baieztatu zen: espainolez aritzen diren komunikabideentzat laguntzen %30 izango zen,
|
duela
hiru urte %8 edo baino ez bazen ere. Diru sail orokorra %16 jaitsi zenez, ondorioa garbia:
|
|
|
Sanzen Gobernua ez da itsuka ari.
|
Duela
hiru urtetik honat hartu dituen neurri guztien gibelean egoeraren azterketa bat dago —soziologikoa, linguistikoa eta soziolinguistikoa—, baita filosofia bat eta xede trinko batzuk ere. Nafar gizartea ezagutzen dute, nafarraren psikologia ere bai, badute haren mekanismo mentalen berri.
|
|
2004
|
|
|
Gertakari bat behar balitz lehenetsi, aipa nezake urtehastapenean izenpetu dugun hitzarmen garrantzitsua Baionako ospitalearekin. Bi mila langilez goiti duen erakunde honek obra handiak abiatuak
|
ditu
hiru urtera, eta barnean daukan" Ospitalean euskaraz" batzordea rekin eskuz esku lan eginez, lortu dugu kanpoko iragarkiak euskaraz ere izan daitezen, eta horri datxikola, hainbat kultura ekintza (kantuak, musikak, mintzaldiak...) abian ezarriko ditugu ospitaleko artatze zerbitzu batzuetan, hala nola pediatrian.
|
|
2005
|
|
|
Guraso horiek unibertsitateko fisika irakasleak zirenbiak.
|
Bazituzten
hiru alaba. Zaharrena Kati ezkondua zegoen.
|
|
2006
|
|
|
Portugesari buruz, Hizkuntza eta Kultura Portugesaren Programan, bi irakasle
|
ditugu
hiru ikastetxetan (Pasaian, Donostian eta Bilbon), guztira 231 ikaslerekin.
|
|
|
Publizitatean eta komunikazio estrategietan aditu direnen hitzetan, gainera, hala balitz ez luke arrakasta handirik lortuko. Soziolinguistika Klusterretik,
|
duela
hiru bat hilabete jardunaldi bat antolatu genuen eta bertara Publis agentziako Iñigo Fernandez gonbidatu genuen; haren laguntzaz aritu ginen datuen zabalpenaz, sentsibilizazioaz, marketaz, logotipoez eta beste hainbat kontuz.
|
|
2007
|
|
|
|
Duela
hiru urte, Bilduma aldizkariaren 17 zenbakiko" Recorrido por las bibliotecas virtuales del Pas Vasco" artikuluan, Euskal Herriko liburutegi digitalen mundura hurbildu nintzen; liburutegi digitalen definizioa eta gain gainetik Euskal Herriko bilduma digitalak aztertu nituen.
|
|
|
Idurre Alonsoren lanean ere nabarmen ageri da irakurleena oso puntu kezkagarria dela egungo euskal literaturan. Gaur egun literaturako ia ia liburu guztiak agertzen dira prentsan, edozein liburuk
|
ditu
hiru edo lau kritika Susaren webguneko Kritiken gordailua n. Baina giharra falta du sistemak:
|
|
2008
|
|
|
• Indize horren azpitik
|
ditugu
hiru hiriburu: Bilbo Handia (3,7 euskaldun), Arabako Lautada (2,2 euskaldun) eta Iruñerria, non ez den euskaldun batera heltzen etorkin bakoitzeko.
|
|
|
Globalizazio prozesu berriak eta horrek eragindako ondorioak, gizartearen sektore askotan beren artean erabateko lotura
|
duten
hiru eremutan ahaleginak bikoiztu egin behar direlako kontzientzia haztea eragin du; hauek dira hiru eremuak: garapen jasangarria eta gizarte integrazioa; norbanakoaren eta kolektiboen eskubideen defentsa; eta, azkenik, kulturaeta hizkuntza ondareak errespetatzea eta horiek aitortzea.
|
|
|
Euskal unibertsitate sistema erabat murgildurik dago erronka nagusi horretan. Euskal unibertsitate sistemari buruzko 3/ 2004 Legeak xedatzen duenez, EAEn egoitza
|
duten
hiru unibertsitateek osatzen dute aipatutako sistema, eta elementu komun batzuk izango dituzte guztiek ere.
|
|
|
" ikasketak ordaintzeko lan egin behar duten ikasle horiek, urtean ikasgai gutxiago hartu dituzte lana eta ikasketak bateratzeko". Hori da
|
duela
hiru urte ikasleoi emandako erantzuna, eta hori da egun eskaintzen ari direna: etxean diru gutxi duten ikasle horiek karrera lau urtetan egin ordez zortzitan egin dutela.
|
|
2009
|
|
|
Adibide gisa, Euskaltzaindiaren kasua aipa dezakegu: badira zortzi bat urte edukiak sarean jarri zituela, Plazaberri albistegi elektronikoa
|
duela
hiru urte inguru sortu zuen, eta orain blogaren aldeko erronka egin du, euskaltzainen eta oro har euskalgintzan ari direnen parte hartzea bultzatzeko asmoz.
|
|
|
Egungo egoeran, zenbait deskonexio agertzen dira euskal lurraldea eta euskal nazioa egituratzen dituzten parametro objektiboen artean. Maila horretan, merezi
|
du
hiru parametro bereiztea.
|
|
|
1 Galeusca Federazioaren garapenean egin beharreko egokitzapenak aztertu, eta egitura organizatzailea indartzeko asmotan, zuzendaritzari laguntzea beste helbururik izango ez
|
duten
hiru bokal izendatuko direla zehaztu da. Federazioko partaide den elkarte bakoitzeko bokal bat egongo da, eta ondorengoa izango da beren eginkizuna:
|
|
2010
|
|
|
Dena ere oso apala, baina premiazkoa. Jada indarrean den belaunaldi gazteagoak
|
du
hiruretan ere ondoko hitza. Hasitakoek izango ahal dute segidarik!
|
|
2011
|
|
|
Orduan, 1959an galdegin nion Lafoni ea ukaiten ahal nuen CNRSrako baimena. Eman zidaten, eta hor
|
banuen
hiru urterentzat, 1959tik 1962ra. Lanpostua nuen ikertzeko, eta pagatua nintzen irakasle bezala.
|
|
|
Bide batez, airean harrapatzen duzun solasaldi bat ere izan liteke literatura, poesiatik zer izan lezake. Hamazazpi urte ozta ozta
|
zituzten
hiru neska mutil. Batek komun bat aipatzen du, zerbait pasatu omen zaio komunean zegoela, eta desagerpenen bat dago tarteko (uler ezazu, airean harrapatzen diren solasaldiek ez dute hasierarik ezta amaierarik ere, inkonexoak gertatzen dira sarri), eta mutiletako batek erantzuten dio," bai, Duchamp artistaren obra, ez?".
|
|
2012
|
|
|
Jabetuko ote gara murrizketak ez direla nahikoa ekonomia biziko bada, edo, areago, murrizketak bakarrik eginez, bultzagarririk ez badago, gaixoa hil egingo dela azkenean? Konturatuko al gara behingoz oparotasun urteak aprobetxatu behar direla finantza publikoak saneatzeko, oparoaldia ongi kudeatzen jakin behar dela, Espainiak egin duenaren guztiz alderantzizkoa egin behar dela, alegia —horretan, umiltasun osoz diot, egokiago jokatu dugu
|
duela
hiru urte arte—, horixe delako bide bakarra gero ur nahasietan zuzen nabigatu ahal izateko; konturatuko al gara oparoaldia ongi kudeatzeak bakarrik berma dezakeela aurrekontu publikoaren eta Estatuaren betekizun antiziklikoa. Jakingo ote dugu esperientziatik ikasten, XX. mendeko gertakizun ekonomikoetatik:
|
|
|
Euskarazko kazetaritza bera aztertzeko, zabalkunderik handiena
|
duten
hiru hedabideez gainera, Euskadi Irratia EAEz gaindiko tokiko euskarazko irratiekin ere alderatu dugu. Bi alderaketetatik zenbait ondorio eratorri da.
|
|
2013
|
|
|
Enpresa pribatura itzuli zen urte berean, SAPA arma fabrikara. Gai militarretan aholkulari izan da geroztik,
|
duela
hiru urte erretiroa hartu duen arte. Gudariñoak egiteari ez dio inoiz utzi.
|
|
2014
|
|
|
Espainiako diplomazialari inportanteenak eta gobernukideak etortzen ziren, eta guk, noiz edo noiz, errepertorio osoa euskaraz kantatu genuen, baita bi partetan ere, bata euskaraz eta bestea frantsesez, ingelesez, italieraz eta harrapatzen genituen hizkuntza guztietan. Uste
|
dut
hiru edo lau urtean joan ginela Donostiako festa sozial haiek animatzera. Han ikusi gintuen enbaxadoreak.
|
|
|
Errespetu handia
|
dut
hiru konpainietako aktoreentzat, jeinu handiko antzerkilariak badira hor, eta erakutsia dute jadanik. Ximun Fuchs antzezlan kide izan dut eta taula gainerako sormen bereziko begia dauka.
|
|
2016
|
|
|
Gaur egun Arrosa sareari esker Euskal Herriko 20 irratitan emititzen den arratsalderoko magazina ere bertan sortu zen duela 15 urte inguru. Gainera, oraindik lehen pausoak ematen ari bada ere, Gasteizko euskarazko lehen irratia Hala Bediren ekimenez sortu da
|
duela
hiru urte. Eta aspaldidanik irratiaren helburuetako bat zena gauzatu zen, azkenik, iazko ikasturtean:
|
|
2017
|
|
|
Informazio, Komunikazio eta Teknologiarekin lotuta agertzen zaizkigu belaunaldien arteko ezberdintasun, ezin ulertu eta gatazkazko iruditeria eta antsietate berriak.
|
Duela
hiru urte luze, 2013an, egin nuen doktore tesiko landa lanean ere hala azaltzen ziren adin taldeen arteko mesfidantzak, kezkak, esperantzak, mespretxuak eta mirespenak. Beti elementu objektibo edo objektibagarrietan oinarrituta (pantaila interfaze plataformen erabilerak, zaletasunak, praktikak, (ez) gaitasunak), baina beti elementu subjektibo edo subjektibagarrietan ardaztuta(" guk bai baina haiek ez dute kriteriorik"," engantxatuta bizi dira"," konformakorragoak dira"," pazientzia gutxiago daukate"," makinei erabat lotuta daude"," ez dute telebista itzali ere egiten"...).
|
|
|
Autozentsurari dagokiola, Felix Grande idazleak uste
|
du
hiru modutara gauzatzen dela, hiru fase ezberdinetan.
|
|
2018
|
|
|
Txepetxen ekarpen hori
|
duela
hiru hamarkadakoa da, eta, esan dugun moduan, panorama soziolinguistikoa asko aldatu da ordutik hona. Urte haietan goia jo zuen, ikasle kopuruan, helduen euskalduntze mugimenduak (Iñigo, 1999), 3 haien artean euskara ikasteko motibazio nagusiak integratzaileak izanik, lanarekin lotutako instrumentalen oso gainetik (AEK Soziologia Taldea, 1986).
|
|
2020
|
|
|
EHAZEk berak ere beste liburu bat argitaratu du aurton,
|
duela
hiru bat urte hasitako ibilbidearekin bat eginez. EHAZEren argitalpenek Dejabu Panpin Laborategiaren Arrastoak lanarekin hasi zuten bere ibilbidea, Miren
|
|
|
Erabateko adostasuna
|
dute
hirurek, aldiz, euskararekiko engaiamenduan. Euskal idazle orok euskaraz idazteagatik sentitzen duen aurrekontzientziaren ondorioz, saihestezina den konpromisoa dela ziurtatu dute hirurek, hizkuntza gutxituetako literatur eremuetan ezinbestean presente dagoen auzia baita hizkuntzarena.
|
|
|
Prototipo horiekin frogak egin, azkar eta ausart, emaitzen arabera aldaketak egiteko. Hala egin genuen EHUko Hezkuntza, Filosofia eta Antropologia Fakultatean
|
duela
hiru urte Pentsatu! jaialdia sortu genuenean, gehiegi pentsatu gabe filosofia kaleratzeko ekintza sorta antolatuz, Barcelona Pensa jaialdia aztertu eta gero.8 Urtez urte egin izan dugu, eta bakoitzean ezberdin izan da.
|
|
|
Badirudi eskertuta egon genukeela COVID, bere oldarkortasun epel eta hilkortasun onberagatik. Davisek azpimarratzen du, esaterako, Asiako hegaztien artean endemikoa den H5N1 birusak ahala
|
duela
hiru gizakitik bi hiltzeko, eta zientzialarien artean berotze globala gizakiok eragindakoa dela bezain adostua da berehalakoa dela birus hori zabaltzeko arriskua. Atzealdean, garapenkeria:
|
|
2022
|
|
|
Egizu komunikazioaren eremuan adimen artifizialaren arrakasta adieraztea asmo
|
duen
hiru etsenplu ezberdineko zerrenda bat:
|
|
2023
|
|
|
Ondotik, Boli Kostara joan zen, eta han egon 1976 arte, lehenik Bingervilleko seminarioan eta, 1967tik goiti, Tiassaleko parrokian. Afrikako bere ibilbideaz idatziak
|
ditu
hiru liburu: Boli Kostako baoule herriaren atsotitzak, frantsesez, eta ondotik Gerlako tresna bizidunak:
|
|
|
Egun,
|
duela
hiru urte gizakiaren bizimodua zena amets bihurtu da. Gizabanakoak, bere egunerokoan jarduteko, iraganekoengandik guztiz desberdinak diren balioak bereganatu behar izan ditu, bizitzari zentzu ezberdina txertatuta.
|
|
|
Hori izan daiteke Euskal Herriak duen biztanleriaren %1, 6; milioi bat euskaldunen %5; hizkuntz komunitate trinkoagoa osatzen dugunon heren bat. Edozein kasutan, euskal munduak
|
dituen
hiru neurrietako batean ere ez gara publiko potentzialaren gehiengora heldu. Netflix bai, baina gu ez.
|