|
2001
|
|
|
Marrazki bizidunetako hiru euskal film hauei buruz esan beharra dago Goya sarietarako izendatuak izan direla. Animaziozko euskal filmek
|
duela
hiru hamarkada ekin zioten euren ibilbideari, abiapuntua jada historikoa den" Kalabaza tripontzia" izanik. Hala ere, iaz adina oihartzun ez dute beharbada sekula izan, eta hain zuzen ere, horren islada dira otsailaren 3an Madrilgo Kongresuen Jauregian banatuko diren XV. Goya sarietarako izendapenak.
|
|
2003
|
|
|
Iranek espezia horren %80 ekoizten du mundu osoan (150 tona urtean), Greziaren eta Espainiaren %6ren oso aurretik. Gaur egun, gure herrialdea ez da %3ra iristen,
|
duela
hiru hamarkada ekoizle nagusia baitzen. Genetikako katedradun honen arabera, zentzugabea da azafrai irandarraren sendabelarrak espainiarrarekin alderatzea, “gaitasun biomedikoen osagai erantzuleak bietan daudelako”.
|
|
2004
|
|
|
Azken urteotan,
|
duela
hiru hamarkada Bidarrain hasi eta egun Baigorrin ospatzen den Ricard, barkatu, Nafarroaren Eguna sendi dugu hurbilenen. Baina, Baigorrin ez gara plazatik urrundu, ez dakigu non den Pantzoren Borda zaharra.
|
|
2005
|
|
|
|
Duela
hiru hamarkada baino ez zen heriotza tasa %30era iristen.
|
|
2008
|
|
|
" Paradoxa da, baina neurri batean gure' arrakasta' ren biktimak gara.
|
Duela
hiru hamarkada euskal nortasuna hiltzorian zegoen. Berau suspertzeko bitartekoak ipini ziren.
|
|
|
Gaur egun David Medinak 800 edo 1.000 euroko kuota ordaintzea ezinezkoa dirudi, baina hogei edo hogeita hamar urte barru diru kopuru horrek ez du balio. Finantzetako adituak arrazoitzen duenez,
|
duela
hiru hamarkadako 16.000 pezetek oraingo ehun euroek baino askoz gehiago balio zuten, nahiz eta diru aldetik kopuru baliokideak izan. Horregatik, interesak hain handiak dira.
|
|
2009
|
|
|
Airearen kutsadura zenbat eta txikiagoa izan, orduan eta klima aldaketa handiagoa. Kontraesana dirudien arren, “distira globalaren” efektua da,
|
duela
hiru hamarkadaz geroztik gertatzen ari den fenomenoa, berriki egindako azterlan baten arabera. Nolanahi ere, zientzialariek gogoan dute klima hain konplexua dela, non ikerketa gehiago behar baitira gerta daitezkeen aldaketen irismena ongi ezagutzeko.
|
|
|
Aurkikuntza horrek eragina izan lezake patologia kognitiboen azterketan, hala nola Alzheimerren gaixotasunean edo adimen atzerapeneko zenbait moduetan, “Nature Neuroscience” aldizkariaren azken zenbakian esaten den bezala.
|
Duela
hiru hamarkada inguru, jakina da neuronen arteko lotura sinaptikoak ez direla estatikoak, baizik eta neuronen jardueraren araberakoak direla, intentsitatea aldatuta. Hala, kanpoko estimuluek sinapsi batzuk indartu egin ditzakete, eta beste batzuk ahuldu.
|
|
|
|
Duela
hiru hamarkadatik hona, ikastetxeetako psikologoek orientabide hezitzaile eta profesionaleko lanak egiten dituzte orientazioko talde eta departamentuei esleituak, baina haien lana ez da esparru horretara mugatzen. Egokitzapen pertsonal eta sozialean, ikaslearen errendimenduan eta hezkuntza erantzunean eragina duten alderdi psikologikoei buruz familiek eta irakasleek egiten dituzten eskaerei erantzuten diete.
|
|
|
Gaur egun oraindik eskubide sozialak eta Euskal Herriaren eskubide demokratikoak murriztuta daudela azpimarratu zuen Aitor Bezares ezker abertzaleko batzarkideak. Eta,
|
duela
hiru hamarkada luze langileriak Gasteizko kaleetan aldarrikatu zuenari eutsiz, orain ere aldaketa soziala eta politikoa ezinbestekoa dela azpimarratu zuen. LABeko idazkari nagusiak, berriz, greba orokorra aldarrikatu zuen aldaketa hori gauzatu dadin.
|
|
|
Hori frogatzeko, aski da egia dela esatea, mundu zabalean, baita Euskal Herrian ere, kapitalismoak
|
duela
hiru hamarkada arte etengabeko hazkunde garaia izan zuela. Baina, jakina denez nahiz ukatua izan, sistema honek, behin eta berriro irakasten digun bezala, krisiaren hazia bere baitan darama, eta goiz edo berandu, krisia sortzen da.
|
|
|
Bai, bai, Roman Polanski.
|
Duela
hiru hamarkadako kontuekin oraindik saltsa egin nahi duenik bada, teorian egin zuen delituaren biktimak barkatu diola esan arren. Zein arrazoi dago mendeku horren atzetik?
|
|
2010
|
|
|
Azpimarratzekoa da garai honetan herrialde garatuetan egondako posizioaldaketa: Europar Batasunak bere AlZren kanpo stockaren partaidetza indarrezhanditzen duen bitartean, AEBetako galera erlatiboa apartekoa da, 25 puntu atzerakaegiten
|
baitu
hiru hamarkadetan. Garapen bideko herrialdeek AIZren kanpostockaren ekarpenean aurrerapen tinkoa egin dute, batik bat Asiako herrialdeenjokabideari leporatu ahal zaiona.
|
|
|
Ministerio de Cultura Ez da agindua, gomendio bat baizik.
|
Duela
hiru hamarkadaz geroztik, Zinematografia filmak Kalifikatzeko Batzordea, Zinematografiaren eta Ikus entzunezko Arteen Institutuaren (ICAA) mendeko organoa, arduratzen da gure herrialdeko zinema aretoetan erakusten diren filmak adin taldeka sailkatzeari buruzko txostenak egiteaz. “X filmak” izan ezik, horrelakotzat jotako aretoetan soilik proiekta baitaitezke, non 18 urtetik beherakoek debekatuta baitute ikus entzunezko obretan parte hartzea, erakunde horrek ematen dituen kalifikazioak guraso eta hezitzaileei zuzenduta daude, modu arduratsu eta egokian jardun dezaten beren ardurapeko adingabeak proiekzio batera joaten direnean.
|
|
|
Urpekariak erakartzeko erabiltzen ez diren ontzien hondoratzea edo hondoratzea gero eta zabalduago dago. Floridako Los Cayosen
|
duela
hiru hamarkada baino gehiagotik erabiltzen da jarduera hori. Bere uretan dago Spiegel Grove izeneko munduko helburu handienarekin nahita hondoratutako ontzia.
|
|
|
Kasu gehienetan, diotenez, merkeagoa da presa bat botatzea hari eustea edo konpontzea baino. Kritikariek gogorarazten dute ura kudeatzeko beste sistema batzuk erabiltzen direla gaur egun. AEBn.
|
duela
hiru hamarkada ez zen presa handirik proiektatu eta 700 baino gehiago eraitsi ziren. WWFko adituen arabera, ibaien eta akuiferoen oreka naturala eta ematen dituzten ingurumen zerbitzuak berreskuratzea da helburu nagusia.
|
|
2011
|
|
|
Arturo Campionek 1917an idatzi zuen Gartxot, Itzaltzuko bardoa ipuinetik abiatuta, Juanjo Elordik eta Asisko Urmenetak Gartxot, konkista aitzineko konkista animaziozko filma egin dute. Benito Lertxundi (Orio, 1942) musikariak
|
duela
hiru hamarkada eskaini zion Itzaltzuko bardoari abestia, eta orain film epikoan parte hartu du; musika jartzeaz gain, Nafarroako errege Alfontso I.ari ahotsa jarri dio musikariak.
|
|
|
Ezker abertzalea ezkutatze estrategia bat erabiltzen ari dela salatu du Joseba Egibar GBBko presidenteak. Batzuek
|
duela
hiru hamarkada gurutzatu genuen bide demokratikorako zubia, gurutzatzeko zergatik hainbeste denbora behar izan duen azaldu die herritarrei ezker abertzaleak, Egibarren hitzetan.
|
|
|
Zentzu horretan, ezker abertzalea ezkutatze estrategia erabiltzen ari dela salatu du Egibarrek, izan ere, azken 35 urteetan gertatutakoa ezkutatu nahi du ezker abertzaleak, baina ez da hain erraza. Agintari jeltzalearen hitzetan, batzuek
|
duela
hiru hamarkada gurutzatu genuen bide demokratikorako zubia, gurutzatzeko zergatik hainbeste denbora behar izan duen azaldu diete herritarrei.
|
|
|
Kritikariek gogorarazten dute gaur egun beste aukera batzuk erabiltzen direla, hala nola ura kudeatzeko sistemak. AEBn.
|
duela
hiru hamarkada ez zen presa handirik proiektatu eta 700 baino gehiago eraitsi ziren. WWFko adituen arabera, ibaien eta akuiferoen oreka naturala eta ematen dituzten ingurumen zerbitzuak berreskuratzea da helburu nagusia.
|
|
2012
|
|
|
«Artium museoa ez zen politikari batzuen apetaren ondorioz sortu, baizik eta urtetan lortutako bilduma erakusteko eskariari erantzuna emateko». Daniel Castillejo Artiumeko zuzendariak gogorarazi du bilduma
|
duela
hiru hamarkada inguru hasi zela lantzen, eta etengabeko lanaren ondorioz 3.000 lan baino gehiagoko funtsa lortu dela; horietako 2.000 inguru azken hamar urtetan eskuratu dituzte. Urriaren 5etik aurrera, udako oporretatik bueltan, bilduma ardatz izango duten hiru erakusketa inauguratuko dituzte Haritik tiratu izenpean.
|
|
|
Bertzalde, oro har, gurasoen hautuek ondorioak izan dituzte familiaren bertze kideengan. haurrei euskaraz egitea egokientzat eta naturalentzat ikusten delarik, haurra euskaraz eskolatu (ko) bada, aitatxiamatxi euskaldunek ere euskaraz egiten dute (nahiz eta
|
duela
hiru hamarkada beren seme alabei egin ez). hau da, hiztunek haurren hizkuntza sozializazioaren gaineko hautuak soziohistorikoak dira, ez monolitikoak, eta hizkuntzaren egoera, pertzepzioa eta hizkuntzarekin eratzen diren harremanak aldatzen badira, alda daitezke, hainbat ikerlanetan agerian utzi izan den bezala: "... language use in the home is not stable, and many interviews report changes over time" (Lamarre & rossell 2003:
|
|
2013
|
|
|
«Euskal gizarteak beti jakin du ezagutzaren sorkuntzan inbertsio egokiak egiten». Ezagutza, inbertsioa Iñigo Urkullu lehendakariak
|
duela
hiru hamarkada baino gehiago hasitako bidean beste pauso bat eman dela azaldu zuen atzoko ekitaldian. Hezkuntzaren garrantzia goratu zuen.
|
|
2014
|
|
|
Rural Zombis. Boskote gipuzkoarraren proposamenean, musikak gaur egungo elementuak eta
|
duela
hiru hamarkadako pop musikaren ukituak uztartzen ditu.
|
|
|
Euskal rock aren eztanda´ erakusketa aurkeztuko da, Eguneroko Bizimodua sekzioaren barruan.
|
Duela
hiru hamarkada euskal rockaren historiako disko ezagunenetakoak argitaratu zirela ospatuz, maileguan hartu ahal izango diren ehun bat CD eta DVD, liburu eta aldizkari bildu dira. Erakusketa abenduaren 31ra arte egongo da zabalik.
|
|
2015
|
|
|
|
Duela
hiru hamarkada sorturiko Trapu Zaharra taldearena baino lehen, Asier Kidam magoaren ikuskizuna izango da, ekainaren 19an, Iurretan ikusgai: Dantzari plazan ariko da, 18:00etatik aurrera.
|
|
|
2011n ezustean irabazi zuen Bilduk Donostian eta lau urteotan gobernuan erabateko gutxiengoan egon da; halako baldintzetan, oposizioak eta botere mediatikoak ez dizkiote gauzak batere erraz jarri. Oraingoan EAJk eman du ezustea, bozka kopurua bikoiztu egin du Eneko Goiak(+ 15.000) eta
|
duela
hiru hamarkada Ramon Labaien euskaltzalea agintean izan zenetik ez dute hain eskura eduki alkatetza. Jeltzaleak ez dira boto kopurua bikoiztu duten bakarrak izan ordea, Plaz!
|
|
|
Oso galdera zaila da. Nire ametsa dagoeneko betetzen ari da; betetzen jarraitzen du
|
duela
hiru hamarkadatik, zientzialari izatea erabaki nuenetik eta izan ahal izan dudanetik. Nire ametsa da beste batzuei berena betetzen laguntzea.
|
|
2017
|
|
|
Harridura biderkatu zitzaidan, egilearen izena arrotz nuelako erabat: Yohann Vinay Villanua Pauen sortua zen
|
duela
hiru hamarkada eta Aspe ibarreko Bortza herrian zeuzkan erroak, artzaina ogibidez, poesiak harilkatzen ditu eta gaur egun Baionan dago.
|
|
2018
|
|
|
|
Duela
hiru hamarkada hasi zuen ibilbidean, AEBetan eta Europako herrialde gehienetan izan da musika jartzen, dozenaka areto eta jaialdi entzutetsutan. Lan mordoa ditu kalean:
|
|
|
Eta
|
duela
hiru hamarkada desagertutako punk banda mitiko hark jotzen jarraituko balu gaur egun?
|
|
|
gaur egun, 10 haurretatik 9k gutxienez egunean behin garbitzen dituzte hortzak;
|
duela
hiru hamarkada, berriz, 10etik 7k zuten ohitura hori. HHZPk ere eragin positiboa izan du, batez ere konpontze indizearen igoera handian (behar bezala tratatuta dauden txantxarren proportzioa).
|
|
|
|
Duela
hiru hamarkada hasi zuen ibilbidean, AEBetan eta Europako herrialde gehienetan izan da musika jartzen, dozenaka areto eta jaialdi entzutetsutan. Lan mordoa ditu kalean:
|
|
|
Txepetxen ekarpen hori
|
duela
hiru hamarkadakoa da, eta, esan dugun moduan, panorama soziolinguistikoa asko aldatu da ordutik hona. Urte haietan goia jo zuen, ikasle kopuruan, helduen euskalduntze mugimenduak (Iñigo, 1999), 3 haien artean euskara ikasteko motibazio nagusiak integratzaileak izanik, lanarekin lotutako instrumentalen oso gainetik (AEK Soziologia Taldea, 1986).
|
|
2019
|
|
|
Horrekin lotuta, bada nabarmendu nahiko nukeen errealitate bat: erakunde horiek sortu zireneko eta oraingo egoera soziolinguistikoa eta soziopolitikoa guztiz desberdinak dira, eta kasu gehienetan, aldaketak egin badituzte ere, erakunde gehienek gehiago erantzuten diote oraindik
|
duela
hiru hamarkadetako egoerari, gaur egungoari baino. Inertziaren indarra sekulakoa baita!
|
|
2020
|
|
|
Iazko maiatzaren 4an, herri beltzaren buruzagien talde bat prozesu metodologiko bat egiten ari ginen gobernuarekin izango genuen bikura baterako. Prozesu hori
|
duela
hiru hamarkadatik bete gabe dauden 300 akordiori baino gehiagori buruzkoa zen. Egun horretan, arratsaldeko bostak aldera, eraso bat jasan genuen, eta, horren harira, presidenteak Nariñoko Etxera gonbidatu gintuen [estatuburuaren egoitzara].
|
|
|
Eta 30 urteko isurketen bilakaerari erreparatuz gero,
|
duela
hiru hamarkadako kutsadurari eusten dio Euskal Herriak: 26,8 milioi tona isuri zituen 1990ean, eta 26,7 milioi tona datuak dauden azken urtean, 2018an.
|
|
2021
|
|
|
Espainian, oraindik ere kezkagarriak dira haurren obesitatearen zifrak.
|
Duela
hiru hamarkada hasi ziren izurrite fenomeno hori lausotzen, eta horri aurre egiteko hainbat estrategia ezarri dira. Hala ere, oraindik ez gara gai izan arazoa konpontzeko.
|
|
|
ez dago ez Autonomia Erkidegoko ez Estatuko legerik haur eskoletako menuei buruz (hiru urte arte). Eskolako jantokiko zerbitzua
|
duela
hiru hamarkada finkatu zen 1992ko azaroaren 24ko Aginduan. Bost kudeaketa eredu aurreikusten dira:
|
|
|
Arrazoia, neurri batean, bere arrakasta da, hortzak garbitzeko eta zaintzeko ohiturak hobetzearekin batera. Elikako adituen arabera, Euskadiko haurren txantxarra
|
duela
hiru hamarkada baino askoz gutxiago gertatzen da gaur egun, aho hortzetako higienea hobetu egin delako eta odontologia programa publikoak, unibertsalak eta doakoak daudelako. “Uraren fluorazioak ere lagundu du egungo egoera epidemiologikoan —azaltzen dute—, baina neurri horri eusteak dituen onurak ez dira hain nabarmenak gaur egun, eta, beraz, ura kentzea pentsatzen ari dira”.
|
|
|
|
Duela
hiru hamarkada pasatxo eratu zuten Hizkuntza Normalizaziorako Partzuergoa, eta Franquesak azpimarratu du 1986tik 2018ra katalanaren ezagutzari dagokionez emandako garapenean «areagotze bat» gertatu dela «trebetasun linguistiko guztietan». Hori «argiago» ikus daiteke, haren ustez, Kataluniako Estatistika Institutuak 2013an eta 2018an egindako Herritarren Hizkuntza Erabileraren Inkestaren emaitzetan.
|
|
|
|
Bazuen
hiru hamarkada ez nintzela Elizondora itzuli. Azken aldian Mariano Izeta oraindik bizi zen eta herriak ez ziren gaur egun bezala, berrituak eta munto muntoak.
|
|
|
Iragarrezina delako, gehienetan.
|
Badu
hiru hamarkada elkar ezagutzen dugula, bikotean egon gara, bereizi gara, berriz lotu, gorrotatu eta ororen gainetik maitatu. Ezpeldoiren azken ikerketa dugu ospatzen, omen, bizitza berri baten hasiera, baratzea, ogia eta amodioa eginez, berak aski maiz errepikatzen duen legez...
|
|
|
Egia latzak kopeta gora hartu ditut eta nireak halaber bota. Askotan geriza gabea sentitu naiz, baina, gaur, hor zaituztet inguruan, adiskideak, eta hor dut Erratzü baserriko etxeko anderea, eta,
|
duela
hiru hamarkada imajinatzen ez genuen arren, elkarrekin zahartuko gara.
|
|
|
Nigan ordaindu gabe eskapatzeko jaidura irakurri bailuen. Egia erran,
|
bazuen
hiru hamarkada ohitura salbai horri uko egin niola. Ordulariari behakoa bota nion.
|
|
2022
|
|
|
|
Duela
hiru hamarkada teorizatu zen materiaren egoera hau, nanosegundoz iraun zuen 2018ko esperimentu batean frogatu zen lehen aldiz. Hala ere, azken saiakuntzan mikrosegundoetarako forma egonkor batera iritsi zen, bere eraldaketa balioesteko eta zehatz mehatz aztertzeko nahikoa denbora zati batean.
|
|
|
Kolonia bat kontrolatzeko, zenbait udalek, animaliak babesten dituzten elkarteekin edo koloniak kontrolatzeko boluntarioen laguntzarekin, CES (harrapaketa, esterilizazioa eta askatzea) edo EHK (harrapaketa, esterilizazioa eta itzulera) metodoa erabiltzen dute. Erresuma Batua eta Estatu Batuak izan ziren
|
duela
hiru hamarkada baino gehixeago praktikan jarri zuten lehen herrialdeak. Frogatu da eraginkorra dela bai pertsonekiko elkarbizitza optimizatzeko, bai kaleko katuen bizitza hobetzeko.
|
|
|
Aliantza Atlantikoari aurre egiteko sortu zen Varsoviako Ituna
|
duela
hiru hamarkada iraungi zen; NATOk, aldiz, bizirik eta indar guztiz segitzen du mundua zaintzen. Eta NATO bera AEBek zaintzen dute:
|
|
2023
|
|
|
Gizartearen herena (%36, 2) euskalduna da, horietariko gehienak gazteak dira, 16 eta 24 urte artekoak. Adin tarte horretan, hamarretik zazpik baino gehiagok (%74, 5) dakite euskaraz,
|
duela
hiru hamarkada ez bezala, orduan %25 ziren euskaldunak. Horrez gain, EAEko herritarren %70ek euskararen aldeko jarrera aktiboa dute:
|
|
|
Aspartamoa da elikagaietan gehien erabiltzen den gozagarria.
|
Duela
hiru hamarkada baino gehiago merkaturatu zenetik egon da jomugan, eta horregatik da gehien ebaluatutako gehigarrietako bat, ezta gehien ere. Joan den astetik, berriro jarri da gozagarri horren gaineko gunea, iragarri baitzen Minbiziari buruzko Ikerketen Nazioarteko Agentziak, Osasunaren Mundu Erakundeko erakunde batek, «balizko kartzinogeno» gisa sailkatuko duela.
|
|
|
|
Duela
hiru hamarkada, tropa kroaziarrak eta bosniakak gogor aritu ziren elkarren kontra borrokan Mostarren; gaur egun, fronteko muga izan zena orbain ikusezin bat da, hiria bitan banatzen duena. Gerraostean ez bezala, gaur egun ohikoa da herritarrek muga gurutzatu eta beste komunitatea nagusi den aldera jotzea erosketak egitera, baina oraindik ez dute konfiantzarik elkarrengan.
|
|
|
Heldu den urrian 87 urte beteko ditu Jose Mari Garrido Martinezek (Elbete, 1936). Baina
|
duela
hiru hamarkada baino gehiago gibeleko arazoekin hasi zenean, inork guttik espero zuen halakorik. Hala dio berak.
|