|
2008
|
|
|
Norbere eguneroko ibilbidean gureak ez diren Administrazioen hezkuntza sistemaren aukerak, zer nazio legitimatzen dute? Euskal nazio eraikuntza al dute helburu Foru eta Erkidegoko Administrazio Autonomoetan eta Iparraldean bi Estatuek
|
dituzten
hezkuntza sistemek. Titular edo jabe diren horien esku dena uzteak berme gehiago ematen al digu gure naziogintzan?
|
|
2009
|
|
|
Hori ikusirik ez kikiltzeko eskatu die hezkuntzako eragileei eta banakoei. Aitzitik, zutitu, elkartu eta pausoa bizkortu behar
|
dugu
Hezkuntza Sistema Nazionalerantz. PSE EE eta PPko buruzagiei gogorarazi die hezkuntza eragile gehienak aurrez aurre izango dituztela.
|
|
2013
|
|
|
«Eskatzen diegu ez dezatela legea martxan jarri, ez dezatela LOMCE aplikatu gure eskoletan». Era berean, azken hamarkadetan hezkuntzan egindako lanari jarraipena emateko konpromisoa agertu zuten, «Euskal Herriak behar
|
duen
hezkuntza sistema propioa eraikitzen». Bada horretarako modurik, Paul Bilbao Kontseiluko idazkari nagusiak gogora ekarri zuenez:
|
|
2018
|
|
|
Bada, aniztasun kulturala kudeatzeko zailtasuna aurrekoaren oinordekoa da, gure ustez».Koldo Tellitu. «Gizarteko ezberdintasun sozialek isla
|
dute
hezkuntza sisteman, baina hezkuntza sistemak ez du ezer sortzen. Pertsona batzuek pentsa dezakete hezkuntza sistematik konpon daitekeela, baina ez da horrela.
|
|
|
Familien jatorrian baino gehiago, maila sozioekonomikoan dago muina. Hezkuntzak ezin ditu klase sozialak edota patriarkatua bere horretan gainditu, baina hori
|
dugun bitartean
hezkuntza sistemaren lehentasun nagusietako bat izan behar du haur horiek ahalduntzea. Egia da, halaber, immigrazioren eta kulturartekotasunaren trataeran asmatu behar dela.
|
|
|
Sailak ez zituen bere gain hartu. Horrek guztiak erakusten duena da egun
|
ditugun
hezkuntza sistemek porrot egiten dutela, ikasleak segregatzen jarraitzen dutelako. Horren aurrean, premiazkoa da hezkuntza eskumen guztiak eskuratzea, eta sistema propioa eraikitzen jarraitzea.
|
|
2019
|
|
|
Diskurtso horiekin espainiar eta frantziar markoak indartu eta geurea kaltetzen dutelakoan nago. Denbora gehiegi eskaintzen diogu nork bere hezkuntza proiektua defendatzeari, korporatibismoari?; gutxiegi, ordea, herri honek behar
|
duen
hezkuntza sistemaz hausnartzeari. Egoera horretan galtzaile bakarra gure herria dela ikusten ari gara.Horren adibide bat da, esaterako, euskararen erabilerak beheranzko joera hartu duela.
|
|
2021
|
|
|
Matematikaren irakaskuntza lehenestearena ez dute gurasoek bakarrik egiten. Areago, Malenek uste
|
du
hezkuntza sistema osoan errotuta dagoen sineskera eta praktika dela. Izan ere, hitzez adimen aniztasunaren teoria defendatuta ere, ekintzaz, oraindik orain, matematika adimenaren neurtzailetzat darabil bai eskolak, bai gizarteak.
|
|
|
Bitartean aukera bat ireki zaigu, behar
|
dugun
hezkuntza sistemarantz urrats berriak emateko. 1918an Oñatin Euskal Hezkuntza Sistema eraikitzen hasteko elkartu zituen ehunka lagun Eusko Ikaskuntzak, ordutik hona bidea egin dugu, gogorra bezain oparoa.
|
|
|
Horixe ñabardurak daudela ikastetxe itunduen artean; baina, finean, hezkuntza itunena administrazioak ordaindutako eta kudeaketa pribatua
|
duen
hezkuntza sistema paralelo bat da.
|
|
|
Hortaz, eskertuko geniokeena Urkullu lehendakariari, baita berarekin adostasunetara iritsi direnei ere, ez litzateke hainbeste noiz argitaratuko den legea baizik eta zer arautuko duen EAEn
|
dugun
hezkuntza sistema publiko pribatu dualak sortzen dituen arazoak konpontzeko. Begi bistakoa baita udalari eskumena emanez ez dela desagertuko EAEn dugun %49 ikastetxe kontzertatuen kopurua.
|
|
|
Hori al da lege honek jasoko duena? Gaindituko al dugu behingoz lege horren bitartez egun
|
dugun
hezkuntza sistema pribatizatzailea?, edo malabarismoak egingo dira orain arteko sistema injustu eta desorekatua zuritzeko, itunpeko ikastetxeen etorkizuna blindatu eta legitimatzeko, ditugun arazoen inguruan ezer arautu gabe?
|
|
|
Era berean, LABek segregazioak «gainditzen»
|
dituen
hezkuntza sistema aldarrikatu zuen, «balioetan» oinarritzen dena. Gaur egungo sistemak «kanpotik datozen edo egoera ekonomiko zaurgarriagoan dauden ikasleen» segregazioa eragiten baitu.
|
|
|
Beraz, Euskal Herriak behar
|
duen
hezkuntza sistema burujabeak unibertsitate publiko sendoa behar duelakoan, administrazioei exijitzen diegu NUPen eta EHUren aldeko apustua egin dezaten, baita Ipar eta Hego Euskal Herriko unibertsitateen arteko lankidetza bultza dezaten ere.
|
|
2022
|
|
|
Hala laburtu du Amelia Barquin Mondragon Unibertsitateko irakasleak hogei urte atzera egin eta Hego Euskal Herriko ikastetxeetara Espainiaz haragoko ikasle etorkinak iristen hasi ziren garaia. Geroztik, esku bete lan izan
|
du
hezkuntza sistemak: integrazioa sustatu, ikasleak euskaldundu...
|
|
|
ELAk uste
|
du
hezkuntza sistemak trantsizio bat abiatu behar duela, eta prozesu horretan langileak kontuan hartu behar dira, orain arteko eztabaidak «langileei bizkarra emanez» egin direlakoan. Etorkizuneko sistema horrek «eskumen eta curriculum esparru propioak» izango lituzke, inbertsio handiagoa (BPGaren %6 helburu), lan baldintza «egokiak» eta segregazioa desagerrarazteko neurri zehatzak (besteak beste, matrikulazio bulego bakarra eta jardueren eta ekipamenduen kontrola aipatu ditu).
|
|
2023
|
|
|
Azaldu dutenez, Espainiako Konstituzioak ez du aipatzen hezkuntza eredu guztiek laguntza jasoko dutenik, ezta laguntza publikoetarako eskubide subjektiboa ere: «Ikasleak generoaren arabera bereizten dituzten ikastetxeak ezberdin tratatzen badira hartara haiek erabat edo partez funts publikoz finantzatu ahal izateko, horrek oinarrian
|
du
hezkuntza sistemaren kontzepzio ideologiko bat».
|
|
|
Bat datoz Saitua eta Barandiaran: Finantza heziketak «pisu handiagoa» izan behar
|
du
hezkuntza sisteman. Halere, beti dago zer ikasia.
|
|
|
Iritzi diote legean eskutik joan behar dutela aniztasunarekiko eta ikasle guztiekiko arretak, eta ikasle guztiek merezi
|
dutela
hezkuntza sistemaren konpromisoa. Bide horretan, dokumentuaren sinatzaileek berme mekanismoak ezartzeko eskatu dute, hezkuntza sistemak ikasle guztiak barne hartuko dituela ziurtatzeko.
|
|
|
Idurre Eskisabel Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusiak azpimarratu zuen sinadura bilketaren bidez, eusko legebiltzarkideei eskatu nahi dietela Hezkuntza Legeak euskara eta euskal kultura ardatz izan ditzala. Uste
|
baitu
hezkuntza sistemak, ezinbestean, euskararen eta euskal kulturaren aldeko «jauzia» egin behar duela, hizkuntza gutxitu baten normalizazio prozesuan «funtsezko elementua» delako. «Transmisioa bermatzeko bidea da, belaunaldi berriei euskara ematekoa».
|
|
|
«Guk argi
|
dugu
hezkuntza sistema indartsu bat nahi badugu gure lan baldintzak hobetuko dituen neurriak hartu behar direla», erran zuten. Hortaz, egoera hobetu arte eta beren «aldarrikapenei erantzuteko edukizko planteamenduak mahai gainean» jarri arte, «borrokan» jarraituko dute.
|
|
|
Uste
|
dute
hezkuntza sistema pribatizatzeko amarru bat dela legea, eta itunpeko sarearen interesei baino ez diela erantzuten. «Ituntze sistema unibertsala legeztatuko da, orain arte indarrean zeuden araudi guztien gainetik».
|
|
|
Arresek oroitu nahi izan du gaur gaurkoz ez dagoela Euskal Herri «osoa» aintzat hartzen duen hezkuntza sistemarik: «Euskal Herriak ez
|
du
hezkuntza sistema propiorik». Ondoren, esan du lege honen lanketak «aukera leiho bat» ireki zuela bide horretan urratsak egiteko, eta legea lantzen hasi aurretik lortu zuten akordioarekin sortu zen «ilusioa» ere gogoratu du.
|