|
2000
|
|
|
Lehenengoa, gurea bezelako espeziean biziraupena ziurtatzen duelako, osoberandu heltzen edo nagusitzen garelako eta, horregatik, gure inguruan daudenhelduen arretaren beharra denbora luzez izaten dugulako. Haurrak behin eta berriroeta era kontsistentean beren beharretara erantzuten
|
duten
helduei atxikitzen dira.Heldu hauek oinarrizko segurtasuna eta konfiantza ematen baitiote haurrari (Hinde, 1991).
|
|
2001
|
|
|
Erabilitako laginak bi izan dira: 1) euskara 2H bezala ikasten duten helduenaoro har, eta lagin orokorra deitu dioguna, eta 2) euskara 2H bezala transmisio kanpainetan ikasten
|
duten
helduena, eta horri transmisio kanpainako lagina deitudiogu. Ikus ditzagun ondoren, labur bada ere, lagin horiei buruzko zenbait datu:
|
|
|
American Diabetic Association ek egunero 81 eta 325 miligramo aspirina hartzea gomendatzen die diabetea eta bihotz eritasuna
|
duten
helduei
|
|
|
Era berean, bihotzeko arrisku faktore bat gutxienez duten diabetikoen% 13k baino ez du jarraitzen prebentzio tratamendu hori. American Diabetic Association ek egunero 81 eta 325 miligramo aspirina hartzea gomendatzen die diabetea eta bihotz eritasuna
|
duten
helduei, edo, gutxienez, bihotzeko arriskua duten pertsona helduei. “Gure emaitzen arabera, aukera paregabea da diabetikoetan bihotzeko eritasuna, krisi akutua eta bihotzeko gaixotasunagatiko heriotza arriskua murrizteko”, adierazi du Deborah Bk.
|
|
|
Rolka, Atlantako Gaixotasunen Kontrol eta Prebentzio Zentrokoa (CDC). Diabetesa
|
duten
helduen %25ek baino gehiagok bihotzeko gaixotasunak dituzte; proportzio handiagoan, berriz, bihotzeko faktoreak dituzte, hala nola aurrekari familiarrak, tabakismoa, gehiegizko pisua edo hipertentsioa. Diabetikoak, gainera, 2 eta 4 aldiz joera handiagoa dute bihotz gaixotasunak garatzeko.
|
|
|
Hala, pertsona edo pertsona talderen batek trikinaz eragiten badu, egunkarietan agertu ohi da berri gisa. Izan ere, denborak aurrera egin ahala, osasun agintariek abeltzaintzako ustiategien osasun ezaugarriak sustatzen eta hobetzen lagundu dute, eta eboluzio zikloak ixtea saihestu dute (bizi ziklo horren ondorioz, parasito batek eboluzionatu egiten du, arrautzatik edo larbatik hasi, eta jarduera patogenikoa
|
duten
helduetaraino). Hala ere, aurreranzko martxa argi hori ez da guztiz amaitu, eta gaur, funtsean, mikroorganismoei lotutako arriskuak ditugu.
|
|
2002
|
|
|
Haur batek gabezia bat jasaten badu, hazkuntzaren atrofia nabarmen bat gertatzen da, lehen pluralismo deitzen zena, gizonezkoen eta 150en artean behin betiko altuera 160 zentimetrokoa baino txikiagoa duena. Duela urte batzuetatik hona, zientzialariek frogatu dute hormona horren administrazioak ondorio positiboak dituela hazkuntza fasea amaitu
|
duten
helduengan.
|
|
2003
|
|
|
Azterketa horrek aurreko ikerketen emaitzak sendotzen ditu, eta 18 eta 65 urte bitarteko 59 pazientek (23 gizonezkok eta 36 emakumezkok) parte hartu zuten obesitate morbidoarekin (40 kilogramo edo gehiagoko gorputz masaren indizea metro karratuko), eta sexu harremanak arrisku kardiobaskularreko faktoreetan duen eragina eta esku hartze dietetikoaren erantzuna baloratu ziren. Gaixotasun horren tratamendua bereziki garrantzitsua da kontuan hartzen bada hipertentsioaren eta diabetesaren prebalentzia hiru aldiz handiagoa dela obesitatea
|
duten
helduetan pisu normaletan baino, eta obesitate morbidoa duten gaixoetan, heriotza tasa kardiobaskularra biztanleria orokorrarena baino hiru aldiz handiagoa dela. Gaixoek balorazio antropometrikoa (pisua eta tamaina) eta arrisku kardiobaskularreko faktoreetako bat (fibrinogenoa, presio arteriala, metabolismoaren asaldurak, profil lipidiko osoa eta loaren apnearen sindromea) izan zituzten, 12 hilabetez esku hartze dietetikoa egin aurretik eta ondoren, eta dieta hipokaloriko arruntekin tartekatzen ziren kaloria gutxiko dietak.
|
|
|
Ikerketa horren egileek joan den irailean zehaztu zuten American Journal of Clinical Nutrition (Vol. 78, 3, 414) beren dietan behi eta fruta esne (batez ere udareak eta sagarrak) proportzio ona
|
duten
heldu gazteek «biriketako arazoak (asma, esaterako) garatzeko aukera txikiagoa» dutela. Aitzitik, azpimarratu dute soja edariak asmarik gabeko krisi gehiago agertzearekin lotu zirela azterketa honetan.
|
|
2004
|
|
|
Katalunian, Andaluzian eta Murtzian bat bateko heriotza kasuak aztertzen dituen lanaren atariko emaitzek erakusten dutenez, “Mediterraneo inguruan gertatzen diren bat bateko heriotza asko ez dira infartuek eragiten, bihotzaren hipertrofiak baizik”, dio Antoni Bayés de Luna kardiologoak. Gaixotasun koronarioak, batzuetan miokardioko infartuak eragiten dituenak, “bihotz jatorria
|
duten
helduetan, gehienak, bat bateko heriotza kasuen erdiak baino ez ditu eragiten” gehitu du. Teoria hori ez dator bat AEBetako biztanleekin egindako lanen ondorioekin. eta Europako iparraldetik, bihotz jatorriko bat bateko heriotzaren kausei buruz.
|
|
2005
|
|
|
Nerabeekin eta kokainarekin lan egiten duten proiektuak duela bost urtekoak dira; beraz, denbora gutxi dago oraindik garatzeko. Guk uste dugu kokaina hartzen
|
duten
helduen kasuan arrakasta heroinaren antzekoa dela, eta, gazteen kasuan, arrakasta irizpideak desberdinak dira. Izan ere, nerabezaroan bizi da, baina ez da hemendik aterako gizon heldu gisa.
|
|
|
eta herritarren artean jarduera fisikoaren praktika erregularra bultzatzea, prebentzioa bereziki azpimarratuz, hau da, ezarpena ohitura osasungarri horiek haur eta gazteengan. Zifra kezkagarriak Espainian, obesitatea
|
duten
helduen ehunekoa% 14,5 da, eta gehiegizko pisua %38, 5era iristen dela, hau da, bi helduk gomendatutakoa baino pisu handiagoa dute. Hala ere, obesitatea eta gehiegizko pisua 2 eta 24 urte bitarteko haur eta gazteengan.
|
|
|
Etengabeko prestakuntza Gainera, azterlanak erakusten du gaur egungo lan merkatuak langileak etengabe trebatzera behartzen dituela, batez ere erantzukizun handiagoko postuak betetzen dituztenak. Horrela, Goi Mailako Hezkuntza
|
duten
helduek eta zerbitzuen sektoreko maila altuenetan, beren lanarekin zerikusia duten ikastaroak egiteko aukera gehiago izango dute. Etengabeko prestakuntzako ikastaroak dituzten langileen ehunekoa ere asko aldatzen da herrialde batzuetatik besteetara.
|
|
|
Aldiz, lehiaketako kirolariei debekatzen die DHEA (dehidroepiandrosterona) hormona aitzindaria erabiltzea. Substantzia hori aspalditik erabiltzen dute Estatu Batuetan, 30 urtetik aurrera muskulu masa gainbeheran
|
duten
helduek, eta atletismo eta kirol alderdia berreraikitzeko. Aurtengo maiatzean, ordea, lege federal batek agindu zuen hormona aitzindari hori medikuaren aginduz soilik kontsumitu behar zela, eta horrek protestak piztu ditu National Nutritional Foods Association (NNFA), herrialde hartako elikadura osagarrien industriak biltzen dituen lobbya.
|
|
2006
|
|
|
Gazteak arrisku gisan sentitzen
|
duten
helduei ere, oro har, mesede egiten die: " Txitategi berezian, zerratuan dabiltzala umetxo horiek.
|
|
|
Hiru lan ildo nagusi dituzte uneotan, eta honako hauek dira beraien helburuak: haurrak ereduan eskolaratzea, euskaltegietan izena ematen
|
duten
helduen kopurua handitzea, eta etorkinengan euskararekiko kontzientzia piztea. Hiru helburu horiek lortzeko beste horrenbeste kanpaina sortu dituzte.
|
|
|
Diziplina gehiegikeriatzat jotzen ezdenean, haurrak berak bere behar eta desirak alde batera utzi behar dituela ulertzendu, eta horrela oso iraindua sentitzen da. Zigorra helduak modu egokian manipulatzeak eta kontrolatzeak porrota dakar haurrarentzat, horrela etorkizuneko berekontrolpetik at dagoen gehiegikeria berri baten aurrean zaurgarri geratzen baita.Besteengan pentsatuz edozer ematen
|
duten
helduak ez ditu ikusten berarengankonfiantza ezar dezakeen norbait bezala, manipulatzen erraza den norbait bezalabaizik. Zaintze ekintzak kontrolatzeko aukeratzat hartzen dituzte, eta ez beraiengana atxikitzeko aukeratzat.
|
|
|
Valle de Hebrón Ospitaleko Farmazia Zerbitzuko arduradunek emango duten botika “Sativex” izeneko mihipeko esprai bat da, eta Kanadatik inportatu da. Kanada horretan, joan den apiriletik aurrera, esklerosi anizkoitza
|
duten
helduek min neuropatikoa arintzeko baimena du. Spray hau marihuana estraktuaz egina dago eta 400 printzipio aktibo baino gehiago ditu.
|
|
|
Inguruneko ozono kontzentrazioa handitzea arriskutsuagoa izan daitekeen arrisku taldeak honako hauek dira: arnas aparatuko gaixotasunak dituzten pertsonak, kanpoan jarduera fisikoa egiten
|
duten
helduak, arrazoi ezezagunengatik ozonoarekiko sentikortasun handiagoa duten haurrak eta pertsonak. Gainera, ozonoa, kopuru handitan, kaltegarria da gainerako izaki bizidunentzat ere, zelula hormei eragiten dielako, jarduera fotosintetikoa murrizten duelako eta landareen hazkundeari kalte egiten diolako, eta, ondorioz, landaretza naturala eta nekazaritza ekoizpena murrizten direlako.
|
|
|
Egindako saiakuntzek erakutsi dutenez, “Baraclude” k odoleko VHB kantitatea murriztu eta infekzioaren progresioa atzeratzen du. hepatitis kronikoa
|
duten
helduentzat da sendagai hau, baldin eta gaixotasun hepatiko konpentsatua badute (gibelaren muturreko narriadurarik gabe), birusa aktiboki erreakzionatzen dela jakiten bada, eta gibeleko eritasun aktiboa duten helduentzat, biopsiaren arabera, eta odoleko aminotransferen maila etengabe handitzen dela frogatzen bada. Esteban doktoreak azpimarratu zuen garrantzitsua dela sendagai berri bat eskuratzea, datuek adierazten baitute sendagai horrekin bi urteko tratamendua egin ondoren paziente gehienek detekta ezin daitezkeen mailetara murrizten dutela birus karga".
|
|
|
Egindako saiakuntzek erakutsi dutenez, “Baraclude” k odoleko VHB kantitatea murriztu eta infekzioaren progresioa atzeratzen du. hepatitis kronikoa duten helduentzat da sendagai hau, baldin eta gaixotasun hepatiko konpentsatua badute (gibelaren muturreko narriadurarik gabe), birusa aktiboki erreakzionatzen dela jakiten bada, eta gibeleko eritasun aktiboa
|
duten
helduentzat, biopsiaren arabera, eta odoleko aminotransferen maila etengabe handitzen dela frogatzen bada. Esteban doktoreak azpimarratu zuen garrantzitsua dela sendagai berri bat eskuratzea, datuek adierazten baitute sendagai horrekin bi urteko tratamendua egin ondoren paziente gehienek detekta ezin daitezkeen mailetara murrizten dutela birus karga".
|
|
|
Gainera, haur askok, haztean, gehiegizko pisua galtzen dute azkenean; beraz, ez da munduaren amaiera haurra pixka bat lotsatuta badago. Baina gehiegizko pisua duten haurrek, Gillman ek dioenez, «probabilitate handiagoa dute gehiegizko pisua
|
duten
helduak izateko, batez ere beren gosea maila desberdinetan ‘programatu’ bada», eta «joera handiagoa dute nahaste kronikoak jasateko, hala nola presio handia eta diabetea».
|
|
2007
|
|
|
Lehen erran bezala, euskara ikasten
|
duten
heldu gehienek AEKrekin ikasten dute. Halere, beste egitura batzuek kurtsoak eskaintzen dituzte, hala nola, Angeluko Ikasleak Angelun edo Maite dugulako Miarritzen.
|
|
|
Eskolan, gainera, boterearen egitura hierarkiko bat dago, eta, horretan, parte hartzen dutebatez ere zuzendariak, irakasleek eta gurasoek. Autoritatea
|
duten
heldu horiek dira, hain zuzen ere, erkidegoaren izenean erabakiak hartzen dituztenak. Azkenik, eskolan haurrek ikasi beharreko arau inplizitu zein esplizituak daude; besteakbeste, eskola jakinetan aplikatzen diren arau konbentzionalak.
|
|
|
Elgorriaren errotik ateratzea posible denez, oso garrantzitsua da gaur egun Espainian dauden txertaketa estaldurei eustea, batez ere urte gutxi barru erregistratzen diren kasuak zero izatea nahi bada. Gainera, funtsezkoa da gaixotasuna izan ez duten eta txertoa jaso ez
|
duten
heldu guztiek (bereziki beste herrialde batzuetatik datozen etorkinek) txertoa hartzea. Osasun Sailaren arabera, gaixotasunaren agerraldiak kezkagarriak ez izan arren, Espainian gaixotasuna desagerrarazteko helburua zailtzen dute.
|
|
|
“Arau orokor gisa, jaiotze uneko pisua pixkanaka igotzen da uztailera arte, eta, gero, jaitsi egiten da pixkanaka, eta, horri esker, argi ikus daiteke klimaren eragina”, esan zuen Verda Shelok, azterlanaren egileetako batek. “Neguan gizentzeko joera
|
duten
helduek ez bezala, haurtxoak lodiago jaiotzen dira udan”, gehitu zuen. Ikertzaileek txostenean diote jaiotzean gehiegizko pisuak osasun arazoak sor ditzakeela helduaroan ere.
|
|
|
Eraikuntza amaitu ondoren, proiektuaren alderdi sinpleena, “orain bigarren fasea hasi behar dugu, hau da, eskola amaitzen ari diren gazteentzat eta auzoko beste gazte langabeentzat lanbide prestakuntzako planak diseinatzen hasi behar dugu”, adierazi zuen Merche Valmalak, proiektuaren bultzatzaile nagusiak. “Eskolan, halaber, eguneroko bizitzan eta Tanah Merah ko biztanleen errealitatean eragina
|
duten
helduentzako prestakuntza ikastaroak emango dira”, gehitu zuen gizarte langile horrek. Tanah Merah auzoaren zati handi batean 5.000 lagun pilatzen dira, eta ez du ur berorik, ez komunik ez komunak.
|
|
|
Muskuluetako minak, sukarra edo ondoeza ere ager daitezke; sintoma horiek maizago izaten dira 12 urtetik beherako haurrengan, lehen aldiz txertoa hartzen badute. SEPARek txertoa gomendatzen die arrisku taldeei, hau da, 65 urte edo gehiagoko pertsonei, sei hilabetetik gorako haurrei, bigarren hiruhilekotik aurrera haurdun daudenei eta gripeak larriagotzen duen patologiaren bat
|
duten
helduei, hala nola gaixotasun kroniko baskularra edo biriketakoa. Era berean, gomendagarria da gripearen kontrako txertoak hartzea erakunde itxietan lan egiten dutenek edo bertan bizi direnek (ospitaleak, kuartelak, zentro geriatrikoak, etab.).), beren ardurapean arrisku talderen bateko pertsonak dituztenak edo lan komunitarioak egiten dituztenak.
|
|
2008
|
|
|
O eragilea edo adimen espazioa, oroimen eragilearekin edo funtzionamenduan dagoenarekin duen elkarrekikotasuna dela-eta, aro batzuen eta besteen artean gertatzen diren aldeen erantzulea da, adinarekin handitu egiten baita. Beraz, O adimen espazio hori adinaren arabera handitzea azalduko
|
duten
heltze prozesuen ondoriozkoak dira aro piagetiarrak. O ren balioa. C?
|
|
|
diren bideak bilatzea edo asetzea atzeratzea bilatzen du. Nolabait esateko, Nia Zeraren desioen eta errealitatearen arteko bitartekaria da; egoerak aztertu eta Zeraren pultsioak noiz eta nola ase behar diren erabakitzea da haren lana; esaterako, elikatzeko itxaron beharra, jarduera hori debekatzen
|
duten
helduak ez daudenean behatza zupatzea, eta abar.
|
|
|
Pentsioak 150 eta 200 euro bitartekoak izaten dira seme edo alaba bat izanez gero, eta 250 eta 350 euro bitartekoak bi izanez gero, baina kopuru hori gurasoen diru sarreren araberakoa da. Une honetan, amaigabeko bide horren ondoren, adingabeko horiek eta beren zaintza eta babespea
|
duten
helduek prestazio berri hori eskatu ahal izango dute, pentsioaren %100 ez izan arren, laguntza gehigarria baita. Pentsio ohikoenak 150 eta 200 euro artekoak izaten dira seme edo alaba bat izanez gero, eta 250 eta 350 euro bitartekoak bi izanez gero, gurasoen diru sarreren arabera bada ere.
|
|
|
Mantenu pentsioa kobratzen ez duten seme alaba adingabeei eta% 65etik gorako ezgaitasuna duten adin nagusikoei dagokie Berme Funtsaren paga. Mantenu pentsioa kobratzen ez duten adingabeko seme alabei eta% 65etik gorako ezgaitasuna duten adinekoei dagokie soilik gizarte paga hori, eta horien zaintza eta babespea
|
duten
helduek eska dezakete. Espainian bizi eta Europar Batasuneko herrialdeetako nazionalitatea duten adingabe atzerritarrek ere kobratzen dute.
|
|
|
Giza immunoeskasiaren birusaren (GIB) eta hiesaren epidemia 1981ean hasi zen. Infektatuen lehen kasuen artean, urteetan zehar hiesa hil edo garatu
|
duten
helduak eta haur seropositiboak infektatu eta argiztatu zituzten amak erregistratu ziren. Amatik semera bitarteko transmisio mota hori transmisio bertikala nabarmen murriztu da azken hamarkadan.
|
|
|
Gaixotasun koronarioak eragiten du diabetesa
|
duten
helduen heriotzen %60
|
|
|
ikasleak ez daude behartuta ikasturte oso batean matrikulatzera, baizik eta duten denbora librearekin aurre egin diezaieketen irakasgaien kopuruan soilik matrikulatzen dira; gainera, irakasgai horiek, lehen edo bigarren mailakoak izan daitezkeenak, modu independentean ebaluatzen dira, ez modu globalean, eta, beraz, gainditzen diren irakasgaiak ez dira betiko gaindituta egongo, beraz, hurrengo kurtsoetan bakarrik matrikulatuta egongo dira. Urrutiko Batxilergoan sartzea Urrutiko Batxilergoko irakaskuntzak Bigarren Hezkuntzako graduatu titulua edo baliokidea
|
duten
helduei zuzenduta daude (%80k 18 eta 25 urte bitartekoak dira), eta egoera bereziengatik irakaskuntza horiek presentzialki egin ezin dituztenei. Ikasketa hauek egin ahal izateko funtsezko baldintzak hauek dira:
|
|
|
Txikle horien kontsumoa helduentzat bakarrik da egokia. Produktu honek sorbitola du, txikienei eta gehiegi hartzen
|
duten
helduei beherakoa eragin diezaiekeen gozagarria, dio FACUAk. Irudia:
|
|
2009
|
|
|
Hasieran, Alacanteko Aspace, Balearrak, Kordoba, A Coruña, Jerez, Lugo, Lleida, Madril, Talavera (Toledo) eta Vigoko 30 zentrotan erabiliko da teknologia. “Saiatuko gara esperientzia 2010ean zabal dadin, eta ikasleek beren etxeetan ere erabil dezakete ordenagailua mekanismo horrekin”, esan zuen Castellók, eta etorkizunean ideia hori garun perlesia
|
duten
helduei ere heltzea espero du.
|
|
|
Hori bermatzeko formula berri bat Wikisaber ek asmatu duena da, deserosoa baina protekzionista. Sistemakoak izan nahi
|
duten
heldu guztiek erregistratuta egon behar dute. Adin txikikoak heldu baten segurtasun sistemaren bidez baino ezin dira sartu.
|
|
|
Gaztetxoen artean, erdi galduan, krisiaren kontzientzia
|
duten
helduak ere ageri dira. Ditxosozko hitzak dituen ondorioek kezkatu bai, baina literatura eta musika kontsumitzeko orduan behintzat gehiegizko asaldurarik pairatu ez dutenak.
|
|
2010
|
|
|
Alabaina, New York Unibertsitateko ikertzaileen ustez, froga haiek ez ziren oso sendoak. Hori argitzeko berariaz diseinatutako esperimentuak egin dituzte, autismoa
|
duten
helduekin eta ez dutenekin, eta erresonantzia magnetikozko irudigintza erabilita, partehartzaileen garun jardueraren irudiak jaso dituzte. Batzuen eta besteen emaitzak alderatuta, ikusi dute ispilu neuronak dituzten eremuek antzera funtzionatzen dutela denetan.
|
|
|
1.1.1 AEK: Ipar Euskal Herrian euskara ikasten
|
duten
helduei buruzko datu iturri bat............... 17
|
|
|
Adinak zaurgarritasuna dakar, batez ere krisi garaian. Bakarrik bizi direlako edo senideez arduratu behar dutelako, adinekoek bizi baldintza okerragoak dituzte, eta luzeagoak dira; izan ere, gutxien garatutako herrialdeetan ere, “60 urte arte bizirik irauten
|
duten
helduek 15 urte edo gehiago biziko dituzte”. 100 milioi inguru egunean dolar batekin baino gutxiagorekin bizi dira; garapen bidean dauden herrialdeetan bizi direnen %80k, berriz, diru sarrera erregularra dute.
|
|
|
Zergatik ez utzi erantzuna berek pentsatzen eta arrazoitzeko gaitasuna erabiltzen? “Beren kabuz pentsatzen
|
duten
helduak nahi baditugu, haurrak beren kabuz pentsa dezaten hezi behar ditugu”. Horixe izan zen Matthew Lipman irakasle unibertsitario estatubatuarrak ezarri zuen helburua, 1969an Ipar Amerikako eskoletan aplikatzen zen proposamen pedagogikoa ez bezalakoa garatzen hasi zenean.
|
|
|
Rubén García/ Consumer Eroski Hezkuntza bizitza osoan garatzen den prozesua da, eta administrazioen hezkuntza eskaintza ezin da irakaskuntza arautuen esparrura mugatu. Ikasteko modu malguak izan behar ditu, inolako titulaziorik gabe hezkuntza sistema utzi
|
duten
helduei garatzeko eta aurrera egiteko egokitzat jotzen dituzten oinarrizko gaitasunak edo titulazioak eskuratzeko aukera emango dietenak, bai lan esparruan, bai pertsonalean. Espainian, Helduen Hezkuntzako Zentroek (HHI) hezkuntza ibilbide desberdinak diseinatzen dituzte etengabeko prestakuntza progresiboa emateko, pertsona bakoitzaren behar eta gaitasunetara gehien egokitzen diren helburuak lortu arte.
|
|
|
Elikatze jarreraren gainean eragiten du, pazientea gusturago geratzen da jatorduetan eta ziztatzeko begia galdu egiten du orduen artean. Frank Greenwayk, azterlanaren koordinatzaileak, jakinarazi du ez dela “bikinia erakusteko 4 kg galtzen laguntzeko botika”, baizik eta gai aktiboa 30 baino gorputz masaren indize (GMI) handiagoa
|
duten
helduentzat soilik gomendatzen dela, edo 27 baino handiagoa 2 motako diabetikoentzat. Edan bi baso ur jan aurretik Batzuetan, konponbide errazenak eta merkeenak, kontzientziaz eta adimenez erabiltzen direnak, oso erabilgarriak izan daitezke.
|
|
|
Haurrak babesteko joera dago, baina bai adin txikikoek bai Down sindromea
|
duten
helduek, bereziki azken horiek, kontrakoa eskatzen dute: bizitza normalizatua izateko laguntzak, beren erabakiak hartzeko.
|
|
2011
|
|
|
Horrez gain, gazta onduek ez dute laktosarik, eta laktosa digeritu ezin
|
duten
helduentzat kaltzio iturri paregabea izan daitezke. Hipertentsioaren aurka egin dezaketen peptido interesgarriak ere badituzte.
|
|
|
Porrot tasa horiek helduek lortutakoak baino handiagoak dira, eta, tratamendua oso gaztetan hasten denean, karga biralari maila hautemanezinean eusteko zailtasunen adibide dira. GIBa
|
duten
helduetan, gaur egungo hiru medikamentu motekin erregimen antirretrobirala erabiltzen denean —kontrako transkriptasaren nukleosidoak/ nukleotidoak (SAR), alderantzizko transkriptasaren inhibitzaile nukleosidoak (INTI) eta proteinaren inhibitzaileak—, birologia porrota oso motel gertatzen da. Horrek erakusten du, epe luzera, birus karga kentzea paziente gehienek lor dezaketela.
|
|
|
Ondoren, tratamendua zenbat eta geroago hasi, orduan eta porrot arrisku handiagoa zegoen. Gainera, NRTI eta NNRTI bidezko tratamendua edo proteasa ritonavir proteinaren inhibitzailea hasi zuten 686 haurretatik, porrot tasa GIBa
|
duten
heldu heterosexualena baino bi aldiz handiagoa izan zen. Hiru klaseko porrot birologikoaren tasak erakusten duenez, “haur horien desagertze biralari eustea da erronka”, ikerketaren egileek diotenez.
|
|
|
Ipar Carolinako Unibertsitateak (AEB) egindako ikerketa baten arabera. ), nerabeek arrisku handiagoa dute obesitate larria edo morbidoa
|
duten
heldu bihurtzeko. Arriskua handiagoa da emakumeengan.
|
|
|
Koklea inplantea belarri elektroniko bat bezalakoa da, barne osagai bat duena, kirurgia bidez sartzen dena larruazalaren azpian, belarriaren atzean erdiko belarriaren koklean, eta kanpo osagai bat, audioprozesadorea, entzumen pabiloiaren atzean ere eramaten dena. Gorreria duten haur txiki txikitan ezartzen da, hizkuntzaren ikaskuntzan eta eskuratzean atzerapenak saihesteko, edo entzumena galdu
|
duten
helduetan, aurretik hizkuntza ereduak eskuratuak zituztenetan. Haurren hipoakusia antzematen denean, egokiena bizitzako lehen urtearen inguruan jartzea da.
|
|
|
Espainiako biztanleriaren arabera, arteria hipertentsioaren prebalentzia %35 ingurukoa da, eta portzentaje hori handiagoa da adinean aurrera egin ahala, Osasun eta Gizarte Politika eta Berdintasun Ministerioak adierazi zuenez. Cuídate+ plana, batez ere, beren osasuna hobeto zaintzeko eta bizi ohitura osasungarriagoak hartzeko interesa
|
duten
helduentzat da. Besteak beste, web orri bat ere badu (www.planvigilatemas.es), non erabiltzaileek gatz gehiegi kontsumitzeak dituen ondorioei buruzko informazio interesgarria aurkitu baitezakete, baita plan honetatik garatzen diren ekimenekin bat egiteko erregistro bat ere.
|
|
2012
|
|
|
Garunaren jarduera hobetzeko zer botika erabiltzen diren aipatu ondoren, tradizionalki erabiltzen diren beste metodo batzuekin alderatzen dituzte, hala nola irakaskuntza, irakurtzea, kirola, nutrizioa eta loa. Eta haien ondorioa da, hasiera batean behintzat, buru ona
|
duten
helduek aukera izan luketela gaitasun kognitiboak hobetzeko botikak erabiltzeko.
|
|
|
Egun, 3 eta 18 urte bitarteko haur eta gazteak hezten dituzten. Pesta, n. Goizez haur eta gazteen beharrak erantzuten dituzte eta arratsaldeak heziketan parte hartzen
|
duten
helduak trebatzeko eta beraien arteko komunikazioa errazteko eta bultzatzeko erabiltzen dituzte.
|
|
|
Proiektu honetan parte hartzen
|
duten
helduek egitura horizontala jarraitzen dute, ez da beraz harreman jerarkikoa eta lankidetza bultzatzen da bertan. Egitura hau beste helduekin zein haurrekin jarraitzen dute, honela sortzen diren harremanek besteekin enpatizatzeko, besteen beharrak ulertzeko, besteekin lakidetzan jarduteko eta oro har gizaki gisa heltzeko aukerak sortzeko baliagariak dira.
|
|
|
Saioak aurrera eramateko, lekualdaketak, birak, irristatzeak, arrastatzeak, eraisteak, jauziak, balantzak, erorketak eta abar egiteko baldintzak sortuko ditugu. Espazio horretan bizitako esperientziek orekarekin lotutako aukerak esploratzeko bide emango diete haurrei, eta nortasuna eraikitzen lagunduko diete, lagun
|
duten
helduarekin konpartitutako jolasaren barnean. Horren bidez, emozio sakonenekin lotzeko aukera irekiko diegu.
|
|
|
Pixkanaka hasiko da haurra lehen hitzak esaten. Haurrak hitz egin nahi du, eta gero eta hobeto, badaudelako haiekin hitz egiten gozatzen duten eta haiek esan nahi dutena entzuten
|
duten
helduak. Helduekiko (hezitzailearekiko) identifikazio prozesuak funtsezkoak dira egiteko horretan:
|
|
|
Azkenik, gaixoa haurra denean, haren mendekotasun maila handia eta zainketarako eskakizun handiagoa dela eta, familiaren funtzionamenduan, gurasoen arteko eta beste seme alabekiko harremanetan, etab. eragina izan dezake horrek. Gainera, haur bat gaixorik ikustea bereziki mingarria da eta hura zaintzen
|
duten
helduengan erreakzio desegokiak sorraraz ditzake; hala nola: gehiegizko babesa, gehiegizko permisibitatea, norberari errua leporatzea (bereziki, istripuen kasuan), elkarrekiko mendekotasuna (batik bat, amaren eta seme alabaren artekoa) eta, muturreko kasuetan, sufrimendua jasateko zailtasuna, haurraren ondoan egotea saihestera eraman dezakeena.
|
|
|
c) Desgaitasuna
|
duten
helduei, batez ere, emakumeei.
|
|
|
gurasoek ekipajea ateratzen duten bitartean, haurrak inguruak miatzen aritzen dira, non babestuta ez dagoen igerileku bat egon baitaiteke. Uraren tenperaturak eragina du Uretako kirolak egitea ere ez dago arriskuetatik salbuetsita haur batentzat. Segurtasun neurriak ez betetzea eta horrelako jarduerek behar
|
duten
helduen ikuskapenik ez izatea lesio edo traumatismoen ondorio izan daitezke, larritasun desberdineko ondorioekin. Uraren tenperaturak ere eragina du haurraren bainuaren segurtasunean.
|
|
|
Gaur arte. Joan den asteartean, ezin zutela biltzeko datarik aurkitu ikusitakoan, larunbat arratsaldez elkartu daitezkeela proposatu zion Inasek don Migueli datorren asteazkenerako aurkeztuta eduki behar
|
duten
heldu den ikasturterako irakasleriaren aurreikuspen txostena bukatzeko. Ezin zuela, erantzun zion Don Miguelek, Pedrito bisitatzera joan behar zutelako:
|
|
2013
|
|
|
Horren emaitza izan zen aurrenekoek istorioak hobeto kontatzeko gaitasuna zutela. Elaine Reeseren arabera, ikerkuntzako zuzendarietako batek, «ikusezin ikusezin diren haurrek praktikak atera ahal izan dituzte istorioak kontatuz»; izan ere, lehenik irudimen lagunentzat kontakizunak sortzen dituzte, eta gero, interesa
|
duten
helduei kontatzen dizkiete. Eta «haurrak istorioak kontatzeko trebetasunak irakurtzeko gaitasunari laguntzen diolako, errendimendu akademikoa ere hobetu dezake», gaineratu du espezialistak.
|
|
|
Taula honetan, lau populazio talde bereizitan arrautzak kontsumitzeko gomendio orientagarriak jaso dira: Populazio taldea Gomendatutako kontsumoa (errazio bat arrautza ertain baten baliokidea da) Haurrak 2 anoa astean Heldu osasuntsuak 7 anoa astean (arrautza bat baino gehiago ez) egunean) Gaixotasun kardiobaskularra, diabetea, hiperkolesterolemia edo garaiz aurreko aterosklerosiaren familia historia
|
duten
helduak 3 anoa astean Kirola egunero egiten duten kirolariak 7 anoa astean Laburbilduz: gure kolesterolaren beldur ez diren arrautzak jan ditzakegu, baina egokiena da, Bihotzaren Elkarte Amerikarrak dioenez.
|
|
|
Hazkuntza estilo horien eraginpean dauden haurrek, hautespen dietetiko okerragoak egiteaz gain, obesitatea izateko arriskua bikoiztu egiten dute. Haurren elikadura, ikuspegi egokia Nutrizioaren eta Dietetikaren Amerikako Akademiak (antzinako Ameriketako Dietetika Elkartea) proposatu zuen 2008an, 2 eta 11 urte bitarteko haurren elikadurari dagokionez, gurasoek edo zaintzaileek egitura positiboa, adinaren eta edari eta edari osasungarrien araberako laguntza egokia eman behar dutela, eta haurrek erabakiko dutela zer jaten
|
duten
helduek. Bi urte geroago, GREPP AEDNk gurasoen eta/ edo zaintzaileen elikadura modu osasungarrian fokatzen lagundu dezaketen aholkuak eta azalpenak jasotzen dituen taula bat egin zuen.
|
|
|
John Morgan Estimulatu nahi bada haur baten irakurketa, urrezko arau bat dago: hura hezten
|
duten
helduek ere irakurri egin behar dute. «Ikasketek azpimarratzen dute familian irakurtzea iraunkorra da adingabeengan», azaldu du Hezkuntza Ministerioak, irakurketa sustatzeko programaren bidez. Haurrentzako irakurketa txokoak erosoa eta alaia izan behar du, liburuekin denbora pasatzera gonbidatzen duena. Txikiek, batez ere, imitazioz ikasten dute, eta haien helburu nagusietako bat nagusien antza izatea da.
|
|
|
Azterketa berri bat, 2013ko uztailean argitaratua, ebidentzia gehiago gehitzen ditu: fruitu lehorrak gehitu eta arrisku kardiobaskular handia
|
duten
helduen dietan, garaiz hiltzeko arrisku txikiagoa dakar. Antzeko ezaugarriak dituzten lau prospekzio azterketa badaude ere, eta antzeko ondorioak izan arren, argitalpen berri honi sinesgarritasuna ematen dion alderdietako bat da beste eskualde batzuetan behatutakoa baino fruitu lehor gehiago kontsumitzea.
|
|
2014
|
|
|
Organismoaren hainbat sistemaren hazkuntzaren asinkroniak espeziearen herentziarekin zerikusia duela pentsatzen da gaur egun: gizaki guztiek
|
duten
heltze plangintza (Tanner, 1990). Ondoren, 3.3.1.01 taulan, garapen fisikoaren eta motorraren trebakuntzen ezaugarriak zehazten dira.
|
|
|
Horretarako, haur hizkera forma berezi bat erabiltzen da (baby talk), mamaés (motherese) hizkuntza izenez ezagutzen dena. Ikertzaileek adierazten duten moduan, haur hizkera edo mamaés terminoak ez du adierazten nola pentsatzen
|
duten
helduek haurrek hitz egiten dutela; esaterako, «gu gu ga ga» eta halako adierazpenak darabiltzate haur batzuek. Aitzitik, helduek haurrei hitz egiteko erabiltzen duten forma bereziaz ari gara.
|
|
|
Epe laburrera, trauma osteko estresaren nahastea sor dezake, beldurra eragin dezake, autoestimuaren jaitsiera ekar dezake. Haurren abusua praktikatzen
|
duten
helduek sarritan psikopatologiak izaten dituzte: identitate disoziatuaren nahastea, somatizazio nahastea, mugako nortasunaren nahastea.
|
|
|
Genero identitatearen nahastea
|
duten
heldu zenbait transexualak dira. Haurrak zirenean genero identitatearen nahastea izan zuten transexualek, baina genero identitatearen nahastea zuten guztiak ez dira transexual bihurtu.
|
|
|
Ez dago froga nahikorik A, C eta bitaminen erabilera gomendatzeko edo ez gomendatzeko, multibitaminikoak azido folikoarekin, edo antioxidatzaileen konbinazioak gaixotasun kardiobaskularrak edo minbizia prebenitzeko. Ez da gomendagarria beta karotenozko osagarriak erabiltzea, bakarrik edo konbinatuta, ez baitute inolako onurarik ekartzen eta biriketako minbizia izateko arriskua
|
duten
helduengan kalteak eragiten baitituzte. Las ondorio berriak hamar urte geroago, etsigarriak dira:
|
|
|
Plataforma horren berezitasuna bereizmen handiko bideokonferentzia sistema baten bidez ematen diren eskolak dira. Lehen Hezkuntzako, Bigarren Hezkuntzako eta Batxilergoko eskolak ematen dira unibertsitatera sartzeko azterketa gainditu nahi
|
duten
helduentzat, Lanbide Heziketako heziketa zikloetako ikasleentzat, hizkuntza eskolentzat eta ingeniaritza eta arkitekturako ikasleentzat. Erregistratzean, ikasleak esteka bat jasotzen du posta elektronikoaren bidez, eta nahikoa da klik egitea gela birtualean sartzeko.
|
|
|
Baina, zoriontasun hori iraunkorra da? Hainbat ikerketaren arabera, aitatasunak ez du zoriontasun plusa gehitzen. Eta espezialistek ondorioztatu dute ez dagoela alde nabarmenik guraso izan nahi
|
duten
helduen eta erabakitzen dutenen artean bizitzarekiko asebetetze maila dela-eta. ondorengorik ez izatea. Are gehiago, aita izateak zoriontasun maila ere murriztu dezake. Zenbait etapatan, zorigaiztoko bihur daitezke honako hauek dituzten emakumeak eta gizonak:
|
|
|
Treneko bidaietan gurasoentzako laguntza Espainian trenez bidaiatzeak dakarren beste abantaila bat Atendo da, Renfek mugikortasun urriko pertsonei laguntzeko eskaintzen duen doako zerbitzua. Batez ere, minusbaliotasunen bat duten pertsonentzat pentsatuta badago ere, maletaren batekin bidaiatu behar
|
duten
helduengana ere iristen da, haur bat izateaz gain. Egokiena txartela erosten den unean bertan eskatzea da.
|
|
|
Guretzat oinarrizkoak diren gauzak, han ez dira batere errazak eta hori denborarekin ikasten da”. Diabetea eta hipertentsioa
|
duten
helduei ere urte osoko jarraipena egiten diete. Hiru hilabeterako tratamendua ematen diete ekimenean parte hartzeko prestutasuna agertzen dutenei:
|
|
|
René Muscarditz eta Julien Arbeletche, Peio eta Antton Guichandut bi anaia gazteen aurka jokatzeko, zinez partida gustagarria eskaini daukuten jokolari suharrak lauak ere. Lehen partean gazteak karraskan aitzinean abiaturik, ondarrera beharbada esperientzia gehiago
|
duten
helduagoek hartu dute gaina gutitarik, dena eman ondoan heiek ere. Izan ditake laster emaitza beste aldera gertatzea ere.
|
|
2015
|
|
|
Aztertu dugun edozein barratxo izan daiteke egokia kirola egiteko ohitura
|
duten
heldu edo haurrentzat, baldin eta ordubetetik gorako ariketa jarraitua egiten badute.
|
|
|
Bizitzaren eskarmentua
|
duten
helduen ikuspegitik, Bergaran, azken hamarkada
|
|
|
Etxeen arteko berdintasuna herri biltzarretan bermatzen zen eta jendarte horren oinarri politikoa ugaltze ahalmena
|
duten
helduen taldearen germanité bat zela esan dezakegu. Ahaidetasun sistemaren azterketak frogatzen du antzekotasun hori.
|
|
|
munduko pertsona pobreenen %20 ezgaitasunak dituzten pertsonei dagokie. . Garapen bidean dauden herrialdeetan, ezgaitasuna duten haurren %90 baino gehiago ez da eskolara joaten; ezgaitasuna
|
duten
heldu analfabetoen kasuan, berriz, tasa hori ez da %3ra iristen, eta ezgaitasuna duten emakumeen kasuan %1era jaisten da. Munduko herrialde askotan, ezgaitasuna duten pertsonek jarrera negatiboak izaten dituzte beren familien eta komunitateen aldetik, eta, sarritan, hezkuntza sistemek ez dituzte kontuan hartzen. Pertsona migratzaileak Migratzaile populazioek aurre egin behar diote hizkuntza berri bat erabiltzeak dakarren erronkari, eta, batzuetan, beste idazketa bat, ingurune berrian bizi eta produktiboak izan nahi duten ikasi behar dutena.
|
|
2016
|
|
|
Heldu ia euskaldunak ez dira gai edo ez dira ausartzen beren artean euskaraz egiten, baina beren haurrekin egin ohi dute. Aian ere badira euskaraz oso nekez egiten
|
duten
helduak, nahiz eta portzentaje txikiagoan izan, eta haur ia denak euskaldunak dira; beraz, oso litekeena da joera hori Aian ere ikustea.
|
|
|
Jose Anjel Aldai – Hizkuntzen ahozko erabilera Aiako kalean eta leku publikoetan gazteen artean ez dela halakorik ikusi, baina uste dut gaztelaniaren erabilera handiena dutenak, ikasten edo lan egiten Aiatik kanpo denbora gehien ematen
|
duten
helduen artean ditugula, hain zuzen helduen artean gaztelaniaz %28, 6 entzun baititut eta kode aldaketa egiten ia %14 Datuak adierazgarriak direlakoan nago gainera, elkarrizketa guztien hiru laurden pasatxo adin talde horren presentzia dutenak direlako. Halaber, hipotesia berretsi duelakoan nago haurren artean eta adinekoen artean euskararen erabilera maila altuak ikusteak, pentsa daitekeelako horiek izango direla Aiatik gutxien irtengo direnak.
|
|
|
Generoaren poliziak ez dira faltako, bidetik atera dena zakarki seinalatzeko.Bi alderdi adigarriBat. Alan ezagutu
|
duten
heldu batzuk lasai egongo dira: «Ni ez naiz homofoboa ez transfoboa, nik ez diet hori transmititu hazten ari naizen umeei, ez daukat erantzukizunik».
|
|
|
Ez dago Ongizate Estatu berri horren «bezero» eredugarririk, gizabanakook Ongizate Estatura jo dezakegu bizitzaren epe ezberdinetan: lanean ari direnen seme alabak, prestakuntza behar
|
duten
helduak, haur txikiak dituzten gurasoak edo laguntza behar duten adinduak izan daitezke, adibidez (Huber eta Stephens, 2006).
|
|
|
Hori dela eta, argi eduki behar da kasu horietan «galera handiagoa edo inplizitua dagoela, beste lotura bat dakarrela aurreko familia bat apurtu edo amaitu ondoren», halaxe azaltzen du Jésica Rodríguez Czaplikki, perinataleko psikologo perinataloak eta psikopedagogoak, Espainiako Psikologia Perinataleko (AEPP) kidea. Alde horretatik, espezialistak gehitzen du «oso garrantzitsua da familia berri hau osatzen
|
duten
helduek ukitu berezia eta arreta berezia izatea adingabeak egoera berriko partaide bihurtzeko». Haurrek, sarritan, aurreko familia galtzearen ondoriozko dolu moduko bat zeharkatu behar dute.
|
|
|
Autismoa gehiago ezagutzea posible da ‘El autismo desde barro: una guía’ liburuaren eta ‘El labirinto autista’ dokumentalaren bidez. Enplegua eta autismoa TEA
|
duten
helduen %80 langabezian dagoela kalkulatzen da. Hala ere, ikerketek adierazten dutenez, enplegatzaileak ez dira kontuan hartzen pertsona horien gaitasun guztiak, hala nola arrazoiketa logikoa eta gaitasun patroiaren eskumena, eta arreta handiagoa ematen diote xehetasunari, besteak beste.
|
|
|
Hala ere, ikerketek adierazten dutenez, enplegatzaileak ez dira kontuan hartzen pertsona horien gaitasun guztiak, hala nola arrazoiketa logikoa eta gaitasun patroiaren eskumena, eta arreta handiagoa ematen diote xehetasunari, besteak beste. TEA
|
duten
helduen %80 baino gehiago langabezian dago Gaur egun, pertsona guztiei ez zaizkie lan aukera berberak ematen, eta autismoa duten pertsonen kasuan, enpleguan diskriminazioa areagotu egiten da. Ez dago behar besteko laguntzarik lan munduan sartzeko, ezta lanbide heziketa egokirik ere.
|
|
|
Eta EBtik kanpora helduz gero, pasaportea da baliozko dokumentu bakarra. Bakarrik bidaiatzen duten adin txikikoek edo guraso ahala ez
|
duten
helduek lagunduta, estatuko lurraldea uzten ez duten muga agenteen aurrean justifikatu behar dute tutoretza duten pertsonen borondatearen kontra. Horretarako, gurasoek edo guraso agintea duenak idatziz utzi behar du baimena.
|
|
|
Euskal Kantu Xapelketa eta Euskal Irratiak elkarteek gomita luzatzen dauzuete elgarrekin antolatzen
|
duten
Helduen Kantu Xapelketako kantaldira. Xapelketa hunen xedea da kantuaren praktika jendarteratzea galtzen den tokian eta azkartzea bizirik den lekuan.
|
|
|
Irujok eta Rezustak finalerako atea zabalik daukate oraino. Ikusiko zer eginen
|
duten
heldu den astean Bengoetxea
|
|
2017
|
|
|
Igandeko jardueran parte hartzeko edo (Gipuzkoako AECC) telefonoetara deitu daiteke, edo irakasleekin harremanetan jarri. Aurrez izena ematen
|
duten
helduek 12 euro ordaindu dituzte eta haurrek 5 euro. Egunean bertan izena ematen duten helduek 15 euro ordaindu behar dute eta umeek 5 euro.
|
|
|
Aurrez izena ematen duten helduek 12 euro ordaindu dituzte eta haurrek 5 euro. Egunean bertan izena ematen
|
duten
helduek 15 euro ordaindu behar dute eta umeek 5 euro. Gehienez, 300 lagunentzako lekua izango da.
|
|
|
Payadoreek beste norabidean ere deskribatzen dute hori: “Gure artea jarraitzen
|
duten
helduagoengana iristea lortu dute; hauek raperoen proposamena onartu dute pixkanaka, oso desberdina iruditzen zaien arren”. Biek sentitzen dute ekimenarekin asmatu dutela, Yodak dioen moduan:
|
|
|
Herritar bakoitzak gehienezko azukre kopuru gomendatuaren %22 hartzen du egunean (50 gramokoa da) eta eztitzaileentzat onartzen den gehienezko kopuruaren %67 (batez beste, 0,93 gramokoa da kopuru hori 70 kg pisatzen
|
duten
helduetan)
|
|
|
Beti gehiago jakin nahi
|
duten
helduek, ez dakite sekula aski. Batzuk, galderen abiadura horretan, aurrera egiten laguntzen dizute; zenbaitek, nekaezina eta sendaezina den mesfidantza zabaltzen dute zu uzkurrarazi nahiz.
|
|
|
entzuten inoiz ikasi ez
|
duten
helduak
|
|
2018
|
|
|
Izan ditazke hemen nunbait sortuak bainan ttipian euskara ez ikasia zerbait gisaz. Bada kasu mota frango bainan jakin behar da AEK hor dela kurtsoen segurtatzeko euskaradun bilakatu nahi
|
duten
heldueri, edo egun argiz edo aratsetan, bakoitxari egokiena iduritzen zaion tenorean, astean bospasei orduz, mailka, ikasleak trebatu arau. Donibanen, kurtsoak hasiko dira urriaren lehenean bainan izenak oraidanik hartzen dituzte Marañon etorbideko biltokian.
|
|
|
China Plasticsen irudietan ikus daiteke Txinako hiri inguruak bezala landa eremuetako soro eta errekak zenbateraino bilakatu diren urrutiko zaborren biltegi kutsakor, bertako biztanleen bizimodua pozoituz. Filmak erakusten du eskuzko birziklatze lanetan osasuna galtzen
|
duten
helduen eta haurren bizimodu latza ere.
|
|
|
Beraz, nerabeen artean gaztelania erabiltzea sistema formala sinbolizatzen duten erakundeen (eskola, batez ere, baina baita familia zenbait kasuetan) aurka agertzeko modu bat da, baina gizartean oso agerikoa den hizkuntza arauekin bat egiteko modua ere bada. Euren adinekoei ezarritako arauaren transgresioaren bidez, mutilak boterea
|
duten
helduen mundura prozesua azkarrago egingo lukete, besteak beste, estatus hori lortzeko ere sozializazio prozesuak abantaila gehiago ematen dizkielako. Neskek, aldiz, araua betetzeko agindua sendoago dutenez mantsoago emango lukete urratsa, eta gainera, presio handiagoz biziko lukete.
|
|
|
Hurrengo atalean jorratuko dut sakonago ezberdintasun hori. Hemen dagokigun auzia da, ordea, paternalismoa polemikoa dela hain justu ere, kontsentimendua ematen
|
duten
helduen, arteko jarduerak debekatzen eta kontrolatzen direlako legez.
|