|
2010
|
|
|
Herritarren arteko berdintasuna eta aniztasunaren ondarea aldarrikatzen duen Europak ezin du beste albo batera begiratu kide diren hainbat Estatuk hizkuntzagutxiagotuetako kolektiboekin agertzen duten jarrera erasokorretan. esan genuke azken taldean aurkitzen direla estatu gehienak, 22 hain zuzen ere. eTa orduan, zer? ...europak ezin du beste albo batera begiratu kide diren hainbat estatuk hizkuntza gutxiagotuetako kolektiboekin agertzen duten jarrera erasokorretan. ez dago onartzerik europako batasuneko kide izan nahi duen turkiari nazioarteko oinarrizko estandarrak bere egin behar dituela agintzea, eta egun batasuneko estatu batzuek estandar horiek sinatzeari edota berresteari muzin egitea. hala ere, esan behar
|
dugu
gizarte zibila pixkanaka pixkanaka esnatuz doala. herri mugimenduek gero eta tresna gehiago jartzen dituzte beren hizkuntzen normalizazioa ahalbidetzeko: bretainia, Frisia, okzitania, euskal herria, gales, herrialde katalanak, Sardinia... are gehiago, herrien arteko elkarlana inoiz baino gehiago sustatu da azken urteotan. horrek erakusten digu hizkuntza gutxiagotuen berreskurapenaren aldeko masa sozial aktiboa gero eta handiagoa dela, eta beraz itxaropenez ikusten dugu etorkizuna. hona ekarri nahiko nuke berriki Fernand de Varennes irakasle eta adituak lorienten (bretainian) Partnership for Diversity delako foroan egindako hausnarketa:
|
|
|
(i) komunitate anitzei komunak zaizkien helburuen definizioa proiektu errepublikazalearen oinarrian kokatzen du, eta, (ii) banako, komunitate eta estatuaren arteko harremanak marko unitario baten baitan integratzen ditu. Errepublikazaletasunaren definizio horren arabera, bizitza kolektiboaren adierazpen errepresentatzaile askotarikoak tresna eraginkorrak dira, errepublikak instituzionalki antolatzeko asmoa
|
duen
gizarte zibila prozedura konstituzionalean integratzeko.
|
|
|
Llobera nazionalismoa esplikatzeko. Gogoko nazio estaturik ez
|
duten
gizarte zibilek mugimendu nazionalistak sortzen dituzte sasoi modernoan, orduan lortzen dituelako gizarte zibilak antolatzeko baliabideak.
|
|
2011
|
|
|
gure inguruan premia larrian bizi direnen bizi baldintzak hobetzea, batez ere pobrezia eta bazterketa sozialean daudenak eta, bigarrenik, herritarrak sentiberatzea justizia sozialaren eta giza eskubideen aldeko zereginetan aktiboki parte har dezaten. Gure laneko filosofiaren arabera, jarduera zehatzetan eta modu iraunkorrean parte hartu behar
|
du
gizarte zibilak, oraingo gizarte eredua beste eredu solidario, bidezko eta berdintasunaren alderuntz aldatzeko. Pertsonetan sinisten dugu, gauzak egin eta aldatzeko duten gaitasunean eta, jakina, pertsona eta herrien kultura eta ohiturak errespetatzen ditugu.
|
|
|
Baina prozesu horretan lider karismatikoak sortu ziren demokraziak berez behar beharrezkoa
|
duen
gizarte zibila eratu gabe zegoen leku askotan. Mendebaldar kolonialismoak bere konkistak garatu zituen zenbait lurraldetan —Afrikan bereziki— gizarte segmentarioak zeuden, senidetasunaren araberako leinuetan antolatuta, askotan estatu autoritarioaren formako beste egitura politiko batzuk (Otomandar Inperioa, Libiaren kasuan) gainjarriak bazituzten ere.
|
|
2012
|
|
|
Hedabide publikoek hari iskin egitea, lotsagarria. Zer jaso behar
|
du
gizarte zibilak?... Hedabideek, torturaz jarduten dutenean, Kuba, Maroko, Argentina dute gogoan.
|
|
2014
|
|
|
«Urrats txikienik ere ez dutela egingo esaten dute. Horregatik uste
|
dugu
gizarte zibilaren txanda dela». Bilbon, datorren astean norberaren ideologia eta interesak alde batera utzi eta mezu bateratua emateko eskatu diete herritarrei.
|
|
2015
|
|
|
Ideologikoki pertsona desberdinak gara, baina uste dugu presoen eskubideak ere errespetatuak izan behar dutela. Uste dut konfiantza handiagoa izan behar
|
dugula
gizarte zibilak duen indarrean, eta nik behintzat konfiantza handia dut.
|
|
|
|
du
gizarte zibileko zein elkarte
|
|
|
Bere zerbitzuak saritzeko, gizarte zibileko ordezkari gisa enpresa munduan duen lidergoa nabarmentzen dute Olceseren aldeko testu panegirikoek, baina eufemismo horien atzean bestelako interesak ezkutatzen dira. Haren lanak zerikusi gutxi
|
du
gizarte zibilarekin eta askoz gehiago herrialdeen interesak eta zerbitzu sekretuak nahasten diren eremu labainkorrarekin.
|
|
2016
|
|
|
Gizarteari begira jartzea da lehentasuna, haren iritziz. «Aldaketa horiek inplikazioa
|
dute
gizarte zibilarekin: gizartea ez badugu helburu hartzen, ez baldin badugu biderik asmatzen euskal gizarte zibil horrentzat, oso mugatuta geratuko gara, eta oso arriskutsua litzateke hori».
|
|
2017
|
|
|
Ezker abertzaleak ezberdintasunak baditu erakunde errepublikanoekin, ekologia, feminismo, sindikatu eta beste mugimenduetan sartua baita. Engaiamendu aise handiagoa
|
badu
gizarte zibilean, eta ez bakarrik erakunde armatu ilegalak, eta horretatik nahi nuke gehiago jakin.
|
|
|
Ez dut esan nahi Hegoaldean demokrazia ez dagoenik, baina falta
|
dute
gizarte zibilaren ordezkaritza indartsu bat, politikaren egituretatik, instituzioetatik deslotua. Garapen Kontseiluaren presidentea naiz, ez naiz hautatua hautestontzietan, eta libreagoa naiz.
|
|
|
Baina Kataluniako prozesuaren erronka nagusia da gizarte zibilari esker sendotu den aniztasun politikoa bere alde hartzea. Junts Pel Si eta CUP lanean ari dira independentziaren alde, eta, noski, Catalunya Si Que es Pot eta En Comu Podem ere lanean ari dira erreferenduma gauzatzeko.Badago uste
|
duenik
gizarte zibilaren indarra itzali dela. Ados zaude. Askok testuinguru hori nahiko lukete, baina, azken hilabeteetan egiaztatu ahal izan den moduan, deialdi bat egon den bakoitzean kaleak bete dira.
|
|
|
Agian, traketsa izan zen nire aldetik irteera hori, ez baitzitzaien gustatu. Baina, era berean, baziren hilabete batzuk abisatzen nituela ezer egiten ez
|
bazuten
gizarte zibila mugituko zela?. Kazetari bati erantzun zion bere lagunak zirela Luhusokoak.
|
|
2018
|
|
|
ezkontza kontratua ezin liteke izan enplegu kontratua bezalakoa (adibidez), emakumeak direlako ezkontza kontratuaren aldeetako bat. Emakumeek kontratu baten bitartez sartu behar
|
dute
gizarte zibilean, eta hauek dira arrazoiak: bata, kontratuak baino ez dituela sortzen beti harreman libreak; bestea, kontratuan beti jotzen dela segurutzat bi aldeak posizio berean daudela, baina, aldi berean, kontratuak eskubide patriarkala berretsi behar duela, emakumeak haren parte direnez gero.
|
|
|
Emakumeek ezkontza kontratuan sartu beharra dute ezin direlako izan kontratu sozialaren parte baina nolabait sartu behar
|
dutelako
gizarte zibilean. Gizarte zibileko lotura instituzional nagusiak (herritartasuna, enplegua eta ezkontza) kontratu bidez sortzen dira.
|
|
|
Hor gaudenok oso argi izan behar ditugu irizpide horiek, eta kazetari berriei ere hori transmititu behar diegu. Armagabetzearen kasuan, adibidez, Berrian argi ikusten genuen bultzatu egin behar
|
genuela
gizarte zibilaren bidea, gurea ere hala delako, herri mugimendutik sortutakoa. Profesional izateaz gain, herri mugimenduko kide ere bagara.
|
|
2020
|
|
|
Saharako herriak
|
duen
gizarte zibilaren babesari zerbait falta zaio?
|
|
2023
|
|
|
Herriaren historian oso gutxi. Faktore asko egon dira, baina uste
|
dut
gizarte zibila izan dela sarri aleka hartzen zuen motor baten olioa. Proposamenak egin dira, malgutasunez, errealitatera egokituta».
|
|
|
Herriaren historian oso gutxi. Faktore asko egon dira, baina uste
|
dut
gizarte zibila izan dela sarri aleka hartzen zuen motor baten olioa. Proposamenak egin dira, malgutasunez, errealitatera egokituta».
|
|
|
Uste dut gobernuko presidentearen biraketa pertsonala dela, alde bakarrekoa; ez da erabateko biraketa bat, ez gobernuaren beraren barruan, ez legebiltzarrean, ez senatuan, ez alderdietan, ezta estatuko herrietan ere. Inork ez dio laguntzen jarrera horretan, baina espero
|
dut
gizarte zibila eta indar politikoak gai izatea eragin eta presio egiteko, gehiegitan errepikatu den jarrera eta bidegabekeria hori zuzentzeko.
|