|
2012
|
|
|
Hori gertatu arte urte pila bat pasa daiteke; eta bitartean jabe bezala ditugun eskubideak galtzen ditugu. Esate baterako, ezin
|
dugu
etxerik saldu, ezta konpondu ere”. 2010ean Andoaingo Hiri Antolamendurako Plan Orokorra onartu zenetik egoera horretan daude.
|
|
|
“Auzune honetan banago, nagoen tokian banago, nahi dudalako da. Ez
|
dut
etxez aldatu nahi, gustukoa dut nirea, baina interes orokorragatik behera bota behar bada, onartuko dut. Ordainetan, nire etxearen ezaugarri berberak dituen beste bat eman didate, baita eragozpenengatik kalte ordain bat ere; etxez aldatzeak dakarzkidan eragozpenengatik”.
|
|
|
Orduan ez zegoen ez bonbonarik ez antzekorik, eta egur ikatza izugarri estimatzen zen. Tarteka, Inazio Barriola kamioi zalea eta biok Donostiara joaten ginen; 40 kiloko ikatz zakuak bizkarrean hartu eta kasu askotan igogailurik ez
|
zuten
etxeetan aritzen ginen! ”.Lanbidearen baldintzetaz galdetuta, kopeta zimurtu eta hasperen txikia egiten du Patxik, erantzun aurretik. “Basapiztien bizimodua zen hura, zerri eginda ibiltzen ginen beti.
|
|
2014
|
|
|
Sagardoaz gain ardoa ere izaten zen eta ondoren Loidi ardo gozoa ere edaten genuen. Hori bai, hurrengo goizean buruko minez esnatuagatik, behiak jeztera jaiki behar izaten genuen garaiz.Apaintzen al
|
zenuten
etxea Gabonetarako. L.: Bai.
|
|
|
Geroago eta herrian bertan izanagatik, Asteasun bolatoki dotorea jarri zutela ekarri du gogora Antselmok, “gu sasoi onekoak ginela, Sabino Jauregik egun Coviran janari denda eta ondoko etxearen artean jarri zuen bolatokia. Taberna
|
zuen
etxe azpian eta tabernara jende gehixeago biltzeagatik jarri zuen. Larraul, Asteasu nahiz inguruko leku gehiagotatik ere etortzen zen jendea.
|
|
2015
|
|
|
Ardo banaketa eta korrika ibiltzea utzi baditu ere, umorea eta freskotasuna nabari zaizkio. Trofeo piloa
|
du
etxean, “garbitzeko lana ematen duten arren, oso maiteak ditut denak”. Asteasuko Udalak omenaldia eskaini zion 1980 urtean, “ikaragarri pozgarria izan zen”.
|
|
|
Ospakizun hau ez da soilik Pausoka osatzen dugun familien onurarako. Gure esperientziaren arabera, gure egoeran ez diren familiek horrelako ospakizunetan esperientzia bikaina eraman ohi
|
dute
etxera. Esperientzia hori bizitzeko, gure kolektiboa ezagutzeko gonbitea luzatu nahi nieke andoaindarrei eta urnietarrei.
|
|
|
Onartezina da, baina, Villabonan ere gertatzen ari den ezkutuko egia bat da.Amasa Villabona gero eta anitzagoa da eta aniztasun hori faktore positibo eta eraldatzaile gisa ikusten dugu. Gizarte politika inklusiboak egin nahi ditugu.Kulturaren esparruan ere plan estrategiko baten beharra dago, egiten duguna eta ditugun baliabideak orekatu eta etorkizunerako beharrak modu egokian detektatzeko.Herrian
|
ditugun
etxe hutsen gaiak ere bereziki kezkatzen nau. Aurreko legealdian, herriko gazte asko inguruko herrietara joaten ikusi dugu.
|
|
2016
|
|
|
Haurtzaroko Gabonak Ibarrako jaiotetxean, familiartean gogoratzen ditu. “Gramofono bat
|
genuen
etxean eta musika jartzen genuen. Hara biltzen ziren bizilagunak ere.
|
|
|
Tolosaldeko Mankomunitateak, Ekograsekin batera, hondakin arriskutsu eta bereziak jasotzeko etxola jarri du Danena futbol zelaiaren ondoan. Orain arte, Zizurkilen, Udaletxeko bulegoetara joan behar
|
zuten
etxeko hondakin arriskutsu eta bereziak botatzeko edota Garbigunera eraman behar izaten zituzten herritarrek. Trena elektriko txikiak, pilak, autoen bateriak, CD eta DVDak, margoak, aerosolak..., ondo sailkatuta uzteko aukera ematen du etxolak:
|
|
|
1928ko Urnietako Udalak eskolan egin zuen lan bikainarengatik sari berezia eman zion bezalaxe, zortzi urte geroago Urnietako agintari berriek Goiburuko maistra kargua kendu egin zioten, herritik ateratzea debekatu eta baita elizara sartzea ere. Ez zuen elizara joan beharrik ordea Anjelak, bere iloba kuttun haren alde negar eta otoitz egiteko; nahikoa
|
zuen
etxeko isiltasunean bere gogora Maria ahizparen oroitzapenarekin batera ilobarena biltzea eta ordurako elkar harturik izanen zirela erregutzea. Bizi zuen amesgaizto hura arintzeko modu bakarra izan zuen.(*) Datu horiek in Rodriguez Ranz, Jose Antonio:
|
|
|
Bikiak izaten zituzten emakumeen umeetako bati ematen zioten titia inudeek, amak ezin zituelako biak elikatu. Dirurik ez
|
zuten
etxeetako umeei, ama hil egin zitzaien haurrei edota esnerik ez zeukaten emakumeen haurrei ere ematen zieten esnea. Inudeen gaia goi mailako pertsonekin lotu izan da beti, baina artxibategian biltzen diren dokumentuetan irakur daitekeenez, antzina behintzat, ez zen hain goi mailako pertsonen jarduna.
|
|
2017
|
|
|
“Sindikalera joan nintzen pisu handiagoa eskatzera. Jende gehiagok ere eskatua
|
zuen
etxe handiagoa, baina kasu hartan nire familia ugariagoa zenez niri eman zidaten etxea”. Egun bere alaba eta bilobak berarekin bizi dira etxe berean.Fabrikatik at lan egiten zuen emakumerik bazen, Carmen Moreno, esaterako.
|
|
2019
|
|
|
17:00 Filma haurrentzat: Horman erlojua
|
duen
etxea, Saroben.
|
|
2022
|
|
|
Euriak kalean harrapatu eta etxera itzuli behar zenean, alpargatak ez puskatzeagatik lepoan hartu eta abiatzen ginen. Intxaurrondo handia
|
bagenuen
etxe ondoan, eta ezkurrak erortzen ziren garaian, koxka batean jarri eta panpinak egiten genituen intxaurrekin eta ezkurrekin; batzuk mantalarekin, besteak mantalik gabe... Kalera etorrita, kale bakarra zen Andoainen baina hortik ez zen automobilik ibiltzen, eta gu txingoka jolasean zenbat ez ote ginen ibiltzen karretera generalean, kotxerik ikusi gabe!
|
|
2023
|
|
|
Zein adin tarteko haurrak izan dira
|
zuen
etxean?
|
|
|
Behin
|
zuen
etxetik joaten direnean, beraiekin harremana mantentzen jarraitu al dezakezue?
|
|
|
Hala, etxeko zereginetan buru belarri aritzen zen eta, anai arrebak adin bertsukoak zituenez, makina bat plan egiten zituzten batera, parranda girotik eta drogetatik urrun, egoeraren konfidentzialtasuna beti ere mantenduta. Begirada zorrotzez jokatu behar
|
zuten
etxekoek, Pili alaba zaharrenaren esanetan, “ezin zuen ezer egin gure baimenik gabe”. Azken finean, familiako beste kide bat bailitzan hartu zuten etxean Raquel, bai une goxoetan, bai errietetan.
|