2002
|
|
izenak. Jakina, kalifikatibo horiek, berez, ez
|
dute
esangura negatiborik, baina, normalean, beste arkeologia motabatekin konparatzeko edo horretatik ezberdintzeko erabiltzen dira. Bigarren arkeologia mota, ikerketa arkeologia?
|
|
Mass medietako mezuei arretaz begiratuz gero, erraz konturatuko gara goikoak esan gura duenaz: kazeta artikulu batean, ez
|
du
esangura edukiak bakarrik; kontuan hartu behar dira, era berean, jakina, artikuluari ezarritako titulua, orrialdea, kokalekua, tipografia, neurria, eta abar; alegia, artikuluaren testuinguruak berak ere markatzen du artikulua, eta azken honen irakurketa baldintzatzen du.
|
|
Semaforoa gorri dagoenean, zergatik ez dugu aurrera egiten? Kolore batek ez
|
du
esangurarik berez, guk eman gura diogunaz aparte. Zeinuek esangura bat eta oso zehatza dute, gizarteak halaxe erabakita.
|
|
Konnotazioa esatean,, berezko?
|
duen
esanguraz gain, berbak testuinguru jakinetan har dezakeen esanahi berezia ulertzen dugu.
|
|
Ama hizkuntza gaztelania dudalarik, ez dut nik neuk esango gaztelania arrotz zaidanik. Baina nazio nortasunaren osagai gisa, gaztelaniak ez
|
du
esangura berezirik. Garrantzi handia ematen diot nik kontu honi.
|
2003
|
|
43 Lege mota horien guztien arteko nahasteak dakar, batetik, legeok bereizteko irizpideen aniztasuna, eta bestetik, zuzenbide zibil esamoldeak erromatar zuzenbidean eta gure artean
|
dituen
esangura desberdinak bateratzeko zailtasuna; ildo beretik, guk zuzenbide naturalaren zein jendeen zuzenbidearen inguruan ditugun ideiak eta zuzenbide naturaleko liburuetan agertzen diren bereizketen ondoriozkoak batzea ere ez da erraza.
|
2004
|
|
Beraz erantzun zabalagoak behar dira. Posible da euskal subjektua ideologia batetik edo bestetik abiatuz definitzea (euskal nazio proiektuari lotuta ala espainiar/ frantses nazioen baitako eskualde gisa ulertuz); defini daiteke ere egungo errealitate instituzional batetik abiatuz (adibidez EAErekin erlazioan ala Ipar Euskal Herriari atxikita); errepara dakioke halaber gaztelaniaz vasco hitzak eta frantsesez basque eleak
|
duten
esangurari; edota nazioarte mailan euskal subjektuaren inguruan egon daitekeen kontsentsuari.
|
2005
|
|
Orduan, International Pen Clubak, poetak, entsegugileak eta nobelistak biltzen zituen Poets, Essayist, Novelist. Hortik datorkio izena, nahiz eta askok ingelesez penek
|
duen
esanguratik datorkiola uste izan; bolaluma, alegia. Apurka baina, multzoa zabaltzen joan da eta idazleez gain, hitza lan tresna duten profesional guztien multzo bilakatu da.
|
|
sak baizik ez
|
dituzte
esangura harreman baten bidez lotzen.
|
|
Beste gai bati buruz hitz egingo dugu oraingoan, Gabonetan azoka eta merkatu ugari antolatzen baitira Euskal Herriko herri eta hiriguneetan. Postu kopuruagatik, jendetzagatik eta
|
duen
esangura tradizionalagatik, San Tomas eguneko azoka dugu garrantzitsuenetako bat. Irudi hauekin utziko zaituztegu, baina lehenik jai zoriontsuak opa dizkizuegu.
|
2006
|
|
o) Bestalde, gaztelaniazko reconocimiento hitzak ordain desberdinak ditu euskaraz, horretarako aintzat hartu baita hitza horrek kasuan kasuan
|
dituen
esangurak. Batzuetan, aditzak aitortzea adierazi nahi du:
|
2007
|
|
Lege honek laneko arriskuak prebenitzeko arautegiaren esparruan erabiltzen dituen definizioak gorabehera, lan arriskuaren, lanbide gaixotasunaren eta gaixotasun arruntaren kontzeptuak nahiz Gizarte Segurantzaren arautegian gertakizun horientzat jasotako araubide juridikoa aplikagarri izango dira, arautegi horren esparruan
|
duten
esangurarekin eta esparru horretan ezarri ondoreekin.
|
|
Bestela esanda, garai hartan zahartzaroa trebetasunik ezarekin identifikatu zen. Ondoriozta daitekeenez, gaur egun bestelakoa da Gizarte Segurantzaren Sisteman jubilazioak
|
duen
esangura.
|
|
ez
|
dute
esangura kausalik, ezpabere denborazko hutsa, zeina segitzen baita perpausotan dagoen erlazio motatik lehenengo parteen eta bigarrenen artean. Horrelakoetan ondo daude euskaraz perpausak t (z) ean bidez:
|
|
Esan dugu, gure ustez, adibide horretan ondoren semaforoak ez
|
duela
esangura kausalik, ezpabere, denborazko hutsa; hala eta guztiz ere, ta atzizkia ere erabil daiteke, gura izanez gero:
|
|
gaztelaniaz AL ver (edozein esanahi duela), euskaraz ikusTEAN (beti). Baina t (z) ean atzizkiak ez
|
du
esangura kausalik. Esaterako, itzuli gura izanez gero gaztelaniazko
|
|
Hona hemen lehenengo multzoko ariketak, esangura kausalekoak (erreparatu ondo zergatik
|
duten
esangura kausala, eta zuzendu):
|
|
ez
|
du
esangura kausala formaz, denborazko hutsa baino (esangura hori du ondoren semaforoak). Zelan sortu da akats hori?
|
2008
|
|
Aurretiaz, irizpide hertsi eta zurruna aplikatu ohi zen: horren ariora, arauek indarrean jartzeko unean
|
zuten
esangura hartu behar zen kontuan, besterik ez; gizarte errealitatearen printzipioa onartu zenean, aldiz, interpretazio askoz malguagoa lortu zen. Auzitegi Gorenak zenbait epaitan adierazi duenez, interpretazio irizpide horri esker, «jurisprudentzia zaharkiturik» geratzea oztopatu da (1988ko urtarrilaren 22ko epaia) eta, horrez gain, Zuzenbidea aplikatu behar duenak «modu egoki eta malguan joka dezake, kasuan kasuko inguruabar bereziak aztertuta» (1988ko martxoaren 22ko epaia).
|
|
Alegia, egiten diren multzoak gorabehera, gerora aztertu behar da multzo horie tan zein osagai semantikok
|
duen
esangura. Azken batean, berak teoria bat planteatzen du baina gero ez dirudi azkeneraino iristen denik.
|
|
c) Balioa: hitz horiek
|
duten
esangura erabat itxia da. Batzuetan esangura figuratiboa adieraziko dute (sinalagmático, >?) eta horrek hitz horien eratortzea oztopatzen du.
|
|
zehatz horretatik datozen faktoreek baldintzatuta dago. Objektuari dagokionez, haren garrantzia pertsonarentzat
|
duen
esanguran datza. Wallonek horren guztiaren berri izateko, batez ere, behaketa, azterketa eta konparazioa erabiltzen ditu umearen garapen psikologikoan.
|
2010
|
|
Eta, aitzitik, pobreziaren aurkako borrokarako estrategien ezaugarri nabarmenena arrazoiak aurkezterakoan nazioarteko dimentsioak
|
duen
esangurarik eza, edokasurik onenetan, duen esangura apala da, bizi dugun munduaren elkarrekiko mendekotasuna horren nabarmena izan arren. Mantendu egiten da garapena eta pobreziaherrialde bakoitzaren arazo bezala ulertzen dituen munduaren ikuspegia.
|
|
Eta, aitzitik, pobreziaren aurkako borrokarako estrategien ezaugarri nabarmenena arrazoiak aurkezterakoan nazioarteko dimentsioak duen esangurarik eza, edokasurik onenetan,
|
duen
esangura apala da, bizi dugun munduaren elkarrekiko mendekotasuna horren nabarmena izan arren. Mantendu egiten da garapena eta pobreziaherrialde bakoitzaren arazo bezala ulertzen dituen munduaren ikuspegia.
|
|
«Bilgune» (Augé, 1992) horretan sortzen den «elkarrekin egoteko» (Maffessoli, 1990) joera elkartasuna eta batura harremanaren loteslea da, gizabanakoa, giza taldearen partaidea dela erakutsi eta sentiaraztera datorrenean, banakoak taldekide izateko nahia eta inplikazioa aske bizi dituenean, partaidetza molde bat elikatu eta berrelikatuz. Hari ildo horretan, espazio soziokultural horren «zentzua», bere berezkoa, bere baitakoa da, balioa bere baitan duenez, memoria kulturalaren sokan tradizioa eraiki eta partadaidetza molde bat sorrarazteko
|
duen
esangura sinbolikoaren eraginean; eta duen gaitasun performatiboan eraikitze prozesua nabarmentzen du nortasun iturri, esan ekinak ezaugarritzen baitu, perfomancean12 oinarritutako identitateaz ari garela esatera gatozenean. Praktika kulturalaren lurralde sinboliko hori, iraupena eta jarraipena irudikatzeko giltzarri bat izanda, jakin beharrekoa da amaiera muturrean edozein nortasun irudizkoa ere badela, giza taldeak sortutako irudikapen sinbolikoa.
|
|
Gainera, pribilegioa emateko unean, hori zentzuzkoa izan behar da, hau da, guztion ontasunari mesede egin behar dio antzeko pribilegioak emateak, eta, beraz, horretarako antzeko arrazoiak ere gertatu behar dira. Ikusmira horri helduta, ez dugu ukatzen, beraz, pribilegioek lege izaera
|
dutenik
esangura hertsian. Hori ukatu behar zaie, ordea, pertsona zehatz bati buruzkoak bakarrik direnean, eta, haatik, lege izaera aitortu behar zaie, bereziki betikoak direnean, eta horixe da, hain justu ere, hamargarren liburuan jorratuko dugun gaia.
|
2011
|
|
Bando garailearen diskurtsua tolosar guztien defentsaren diskurtsuarekin konbinatu nahiko da zentzu honetan. Ahaztu gabe utzi ezin den puntua, errepresio modu honetan, Elizak, goi hierarkiek nahi bada, hartutako posizionamendua da eta ondorioz, honek ere, Tolosa bezalako hiri katoliko batean
|
zuen
esangura.
|
2012
|
|
Euskereak ere
|
baditu
esangura bakarra ez daben berba ugari. Jolaserako eta irribarre egiteko erabili daitekez batzuetan.
|
2013
|
|
Zenbat bider ez ote zuen entzun txikitan, etxean edo autoan, eta mesedez itzaltzeko eskatu. Gertatu ohi da (gertatzen da, egia esan) gurasoen musika gorrotatzen dela txikitan, errepikapenaren indarrez landatzen zaiola ume txikiari disko gogorrean, eta nagusitan oharkabean abestean topatzen diola
|
duen
esangura zabal eta ederra. Baina hori ez da umetan jakiten.
|
|
Honek guztiak erakusten du Aranaren arauak betetzeak
|
duen
esangura. Horregatik, aparteko garrantzia du Antonio Arrutik arau hauek bete egiten dituela ohartzeak.
|
2014
|
|
Azpimarratzekoa da, hala ere, portaera pasiboaren eta asertiboaren arteko desberdintasunek ez
|
dutela
esangura estatistikoa adjektibo guztietan; hau da, nahiz eta portaera asertiboa balio numerikoetan baloratuena izan, adjektibo batzuetan ez da frogatzera iritsi desberdintasun hori esanguratsua denik. Emaitza horien azterketa sakonagoa erronka interesgarria izan daiteke etorkizuneko ikerketetarako.
|
2015
|
|
" Trantsizioa" hitzak
|
badu
esangura jakin bat Espainiako historiografia konbentzionalean, Francoren diktaduratik garai" demokratikora" arteko urteak lirateke. Haatik, Euskal Herrian asko dira trantsizio politiko hori amaitu gabe dagoela diotenak.
|
|
Guztira, 28 erakundek egin zuten bat Gernikako Akordioarekin, aurkezpenaren egunean.216 Haien artean zegoen Aralar alderdia. Konponbiderako oinarriei buruzko akordio taktikoa zen, ez luzerako itun estrategikoa, baina, hala ere,
|
bazuen
esangurarik Batasuna eta EA harilkatzen ari ziren adostasun esparru horretara Aralar ere hurbiltzeak. Patxi Zabaletaren hitzetan, gainera, Gernikako Akordioa izan zen ETAren indarkeriaren bukaera prozesuko, erro erroko inflexio puntua?, bere ustez, hor egon zelako eta hor biltzen direlako bene benetako bakearen oinarriak eta aro berrirako abiapuntua?.
|
|
Bi eskuak erabili ahal izanak ez
|
du
esangura berezirik. Ezin da arrazoi argirik iradoki bi eskuen batuketa esplikatzeko, ezin da ekonomia edo aberastasuna argudiatu, esaterako.
|
|
–Telebistak jada ez du lehen zuen esanahi bera? (Shimpach, 2010: 1), eta, hartara, haren ikus entzuleriek ere ez
|
lukete
esangura bera izan behar.XX. mendeko parametro nagusiak denbora eta espazioa izan badira, XXI. mendeko euskalikus entzuleriaren ikerketek norbanako eta komunitateen esperientzia hartu luketeardatz. Ardura horrekin eman zaio hasiera proiektu honi, eta horri begira planteatzen daazken ekarpena ere:
|
|
Alabaina, katiximen gorabeheretan geldiunetxoa egin dugunean ikusi bezala, orduko eztabaida Divinidadea, Trinidadea, perseveratu, revelatu eta horrelakoen ordezkoen ondadean zentratu da; berba bitan esateko, kontzebitu ala sortu, bietariko bat. Nolanahi izanik ere, termino" arrotzak" (Trinidadea kasurako) hein batean irabazita eduki izan du bere txokoa euskara baitan, eta gerora, euskal harrobiko ordaina asmatu zaionean (Irutasuna), berau haren hegapean joan da, haren eskutxotik ikasi dugu, eta hark eman dio
|
duen
esangura(" teknikoa"). Areago, sarri askotan elkarren ondoan agertu dira biak, termino berria behaztopa harri ez suertatzeko.
|
2016
|
|
–Egun salatu beharrezko euskal mitologia, XIX. mendekoa dugu oraindik. Askok, lehen arraza hitzak
|
zuen
esangura ematen diote ethnia hitz modernoagoari?. Horrek asaldatu zuen, zeren eta, berak zioen bezala, arraza eta etnia gauza bera baldin badira, etnien aldeko borroka arrazakeria bihurtzen da:
|
|
Zerrenda honetan, aurreko zerrendaren lehenengo zutabean ageri diren sarrerak emango dira, greziera klasikoko izenarekin eta izen horiek Odisean
|
duten
esangurarekin. Izenok letra lodizemango dira, adibidez:
|
2017
|
|
Erregime estetiko berrian argazkilaritzak
|
duen
esangura bilatzen
|
|
Abadiñoko Gerediaga auzoan dagoen ermitaren parean eskaini dute prentsaurrekoa
|
duen
esangura sinbolikoagatik. " Garai batean Durangoko Merindadeak Gerediagako hemen egiten zituen batzar orokorrak.
|
2019
|
|
Haren asmo onak gutxi iraun zuen, eta merkatua aseezintasunak erraz garaitu zuen partida: berez
|
zuen
esanguraz husten ari zela oharturik, Jarvis atzera egiten saiatu zen, baina alferrik izan zen.Amak erakutsi zidan garenaren neurrira egokitzen ditugula ametsak. Zerbait ikasia izango da, eskarmentuak ematen dizun zerbait, gaur egun horren modan dagoen «nahi duzun guztia lor dezakezu» mantra nonahiko hori gezurtatu egiten duena.
|
|
Zerrenda honetan, aurreko zerrendaren lehenengo zutabean ageri diren sarrerak jasoko dira, greziera klasikoko izenarekin eta izen horiek Iliadan
|
duten
esangurarekin. Izenok letra lodiz erakutsiko dira, adibidez:
|
2020
|
|
Euroagindua zenez eskaera, epaileak ez ziren mamian sartu. Hala ere, auziak
|
badu
esangura bat, Frantziako Poliziaren Zerbitzu Antiterroristaren txosten batek baitio egia ez den froga batean oinarritu zela Madril euroagindua galdegiteko, Parisek egiaztatua baitu Pla 2008ko egun hartan Fresnesko espetxean zegoela, euskal preso bat bisitatzen. Xantiana Cachenaut defentsa abokatuak Poliziaren akta eman zien epaileei.
|
|
Horrez gain, urtaroen joanak egituratzen du nobela, parkea hiriari baino naturari atxikiz. Saizarbitoriak, ordea, hiria eleberrian integratzen du, agertokiaz haragoko interes narratiboa dauka, eta besteak beste, protagonistaren izaera eraikiz (Egunero hasten delakon protagonistaren haurdunaldia irudikatzerakoan, adibidez) edota espazioen esanahi sinbolikoen bidez (esaterako, Ehun metron Konstituzio plazak
|
duen
esangura ukaezina) bilakatzen du hiria ezinbesteko bere literaturan. Hala, euskal eleberrigintzan Txillardegik eragindako hausturari jarraiki, baina espazioari dagokionez beste urrats bat emanez, Saizarbitoriak espazio urbanoa erabiltzen du hasiera hasieratik literaturaren bidez garaiko errealitatearen konplexutasuna adierazteko.
|
2021
|
|
Ezagutzaren erabilgarritasunean dago gakoa: ikasitakoak eguneroko bizitzan
|
duen
esangurak eramango gaitu ikasitakoa baliatzera, ikasketa prozesuari zentzua emanez.
|
|
Horien artean, hiru eguneko nazioarteko mintegi bat egingo dute apirilaren hondarrean, 28tik 30era bitartean, eta Errealitate bideo ludifikatua izenpean. Daniel Muriel gaian adituak zuzenduko du, eta, ertz askotatik, bideo jokoek gizarte garaikidean
|
duten
esanguraz ariko direla aurreratu du: «Harreman pertsonaletan, lanean, kontsumoan, hezkuntzan... eragin zuzena dute bideo jokoetako estetikek, lengoaiek, praktikek.
|
2022
|
|
Baina okela hitza, sartaldean, Larramendi baino lehenagoko garaietatik ere mua zabaltzen joan zen, eta, jateko den haragikia izendatzeko orokorrean erabiltzera. Eta denboraren ibilian, sartaldean, jate kontuan okela hitzak beregandu du lehen haragi hitzak
|
zuen
esangura esparrua, harik eta bata eta bes tea sinonimo oso bihurtu diren arte.
|
|
Barruaren eta kanpoaren zein niaren eta besteen arteko dikotomiak, hala, auzitan jartzen direla iradoki genezake: behin baino gehiagotan errepikatzen da, besteak beste, norberaren osaketan gainontzekoek
|
duten
esanguraren auzia. Beste bat izateko jarraibideak poema aipatutakoaren adierazle da, eta bildumak duen beste erdigune batera ere bagaramatza:
|
|
Ipuin hori argitaratu eta urte gutxira zizurkildarra bitarteko faltagatik Argentinatik Euskal Herrira itzultzeko guraria bete ezinik hil zela jakinda,
|
badu
esangurarik azken ondorio horrek.
|
|
Barre egiten genuen. Burura etorri, ostera, hitzak antzerkian
|
duen
esangura barik, sexuarekin duen zerikusia etortzen zitzaigun. Denoi.
|
|
Lekuak eta pertsonek
|
duten
esangura ere bada esanguratsua egunotan, mahaikide batzuen esanak eta eserlekuak gogoratzen ditugu; eta solasaldi berrietara ohitzea egokitzea dagokigu. Gogoratzen dugu zein laguni gustatzen zaion loreak jasotzea, nori gustatzen zaion etxean konpota usaina egotea, kantuan egitea, etab.
|
|
Bitarte horretan, ugaria izan da ikerketa, eztabaida publikoa eta jardun politikoa. Edizio berri honetan, jatorrizko testua ukigabe utzi badut ere, berebat deskribatu ditut lan berriak, eta jakintza eremu honek osotasunean
|
duen
esangura aztertu dut. Hitzaurre honetan liburuaren jatorria dut mintzagai, eta xehetasun handiagoarekin azaldu ditut hura agertu zenetik egin diren ikerketak.
|
|
Abilezia teknikoak indar armatuentzat
|
zuen
esangura gero eta handiagoa bat etorri zen ekonomiaren beste alderdi batzuen garapenekin. XIX. mendean lehen hezkuntza orokortua finkatu zen, eta XX. mendeak bigarren hezkuntzako eta unibertsitateko sistema publikoak gehitu dizkio horri.
|
2023
|
|
Henri Dunant zentroa, Carter zentroa, gobernuz kanpoko erakundeak ere badaude... Are, pertsona jakin bat izan daiteke,
|
duen
esangura politikoagatik: Romano Prodi, Jose Mujica...».
|
|
Trebetasunik ezaren kontzeptuak bere baitan hartzen du, doktrina zientifikoarekin eta jurisprudentziarekin bat etorriz, eta kontzeptu horrek hizkuntza arruntean
|
duen
esangurari jarraituz, langileak duen lanbide gaitasun edo ahalmenik eza, dela prestakuntzarik ez izateagatik edo bere jakitateak ez eguneratzeagatik, dela bere lan arintasun, pertzepzio, abilezia, kontzentratzeko gaitasuna eta abar gutxitu edo desagertzeagatik [1990eko maiatzaren 2ko (1990/ 4586 EDJ) AGE, 4 Salakoa].
|
|
Profesional horiek sozietate irregular gisa ere jardun ahal izango dute. Ñabardura gisa, EAEOn" inorentzat lan egitea" esamoldeak ez du lan zuzenbidean
|
duen
esangura bera. Bada, EAEOn alienazio edo alteritate moduan erabiltzen da, hau da, bulegoen alde hitzartutako lanbide jarduera bezala.
|
|
Bilakaera horrek emango digu printzipio horren esanahirik sakonena eta toki autonomiaren printzipioari markatu egingo dizkio ezaugarririk garrantzitsuenak. Toki autonomiaren bilakaera historikoa ikusi ondoren ulergarriagoa izango da 1978ko Konstituzioarentzat autonomiak
|
duen
esangura eta, horrekin batera, Estatuak udal jardueraren gainean ezarritako zaintza sistema.
|