|
2004
|
|
|
–Soziolinguistikari dagokionean normalkuntza esaten denean azken batean zera esan nahi da, hizkuntza batek bere hizkuntza komunitatean sortzen diren funtzio eta behar guztiei erantzuteko gai izan behar duela, praktikan hizkuntza bakarra. Kasu honetan euskarak hizkuntza komunitate euskaldunaren hizkuntza bakarra izan behar
|
duela
esan nahi du. Esan litzateke, beraz, normalizazioa ez dela elebitasun orekatua, normalizazioa ez dela koofizialtasuna, ez dela legezko izatea, baizik eta berezko definizioak hizkuntzaren nagusitasunaren eta lehentasunaren kontzeptuak dakartzala, eta nolabait, esklusibotasuna daramala?. 315
|
|
|
Baina, zorionez, ez naiz bakarra. Feli Etxeberriaren ondorengo aburuak irizkide bat bederen
|
badudala
esan nahi du: –Hizkuntzaren ikaskuntza ez da ezagutzaren bidez bakarrik egiten, askok hala uste duten arren.
|
|
|
Hitz haiek esan nahi
|
zutena
esan nahi zutela ere.
|
|
|
–Eta zer...? Bakar bat egun guztietarako baino, egunero bat nahiago
|
duzula
esan nahi al zenuen akaso?
|
|
|
Eta nik, une hartan, aita bat
|
banuela
esan nahi izan nion, baina sarritan aita ez banu bezalakoa zela: azken bolada hartan, izan ere, haren hitz jarioa buru galdu batena zen, buru arin batena baino gehiago, diskrezioaren muga eta hesi guztiak apurtu baitzituen aitak, alkoholaren eraginez, eta mugen bestaldean zulo beltz bat besterik ez baitzegoen, zeinetik ezin baikenezakeen ezer onik espero.
|
|
2007
|
|
|
–Aurkitzen hainbeste kostatako etxea utzi behar
|
dugula
esan nahi al duzu?
|
|
2009
|
|
|
Amaren esaldietako bat zen, ulertu ez arren aho zabalik uzten ninduten esaldi haietako bat. Dendako atea itxi aurretik esan zidan, eta zuzen zuzen begiratu zidan begietara, amak benetan ari
|
naun
esan nahi zuenean begiratzen zuen bezala. Nik ez nuen sekula eulirik irentsi, ezta nahi ere, baina, hala eta guztiz, baietz egin nion buruarekin, ulertu nuela, eta joateko lasai.
|
|
|
Arriskurik gabe. Hori
|
duk
esan nahi dudana. Hori duk eskatzen dizuedan bakarra.
|
|
|
–Zer esan nahiko du, bada? Esan nahi
|
duena
esan nahi du. Ulertzen didazu?
|
|
|
Tasiok zailtasun handiak
|
zituen
esan nahi zuena esateko, antza, bi punturen arteko distantziarik motzena lerro zuzena da (esaldi motzena, alegia, hitzen testuinguruan), baina zer, baldin eta bi punturen arteko bidea malda bertikal igoezina gertatzen bada?!?, baina hara non eskaini zion lagunak ezustean lurreratze pista bat, Tasiok, urduri baino urduriago zegoenak, istantean baliatu zuena:
|
|
|
–Zer esan nahiko du, bada? Esan nahi
|
duena
esan nahi du. Ulertzen didazu?
|
|
|
Tasiok zailtasun handiak
|
zituen
esan nahi zuena esateko, antza –bi punturen arteko distantziarik motzena lerro zuzena da (esaldi motzena, alegia, hitzen testuinguruan), baina zer, baldin eta bi punturen arteko bidea malda bertikal igoezina gertatzen bada...! –, baina hara non eskaini zion lagunak ezustean lurreratze pista bat, Tasiok, urduri baino urduriago zegoenak, istantean baliatu zuena:...
|
|
2010
|
|
|
Badakit zu euskaltzale amorratua zarela, euskaraz idatzitako bizpahiru postal ere bidaliak dizkizut horra Elorrietara horregatik?, eta euskaraz nahiko zenukeela karta hau ere. Baina dakidan euskara ez zait orain buruan ditudanak esateko aski, eta gaur buruan
|
ditudanak
esan nahi dizkizut, barkatuko ahal didazu?!
|
|
|
Ez nion arreta askorik jarri, gainera orduan agertu ziren Uribe eta besteak, baina orain? Zuk zer uste
|
duzu
esan nahi duela honek guztiak?
|
|
|
Badakit zu euskaltzale amorratua zarela —euskaraz idatzitako bizpahiru postal ere bidaliak dizkizut horra Elorrietara horregatik—, eta euskaraz nahiko zenukeela karta hau ere. Baina dakidan euskara ez zait orain buruan ditudanak esateko aski, eta gaur buruan
|
ditudanak
esan nahi dizkizut, barkatuko ahal didazu...!
|
|
2011
|
|
|
Yoyesek bere egunerokoan idatzi zuen: ?. Bizitza emateko prest egotea, k ezin
|
du
esan nahi, zure bizitza zure etsaiari entregatzeko prest egotea?, erabat desberdinak dira, elkarren aurkakoak direla esango nuke nik.? –Heriotza?
|
|
|
Agian propietate pribatuarekin lortu du beharrezko amorrua; berarekin zerikusia izan dezakeen arazo bakarra bere gauzak izan daitezke, beharbada ez da desbideratze bat, beharbada bere nazionalismoa territorioaren jabetza kontu bat zen,, gure lurrak? zioenean agian ez zuen berak ere leku bat izan nahi
|
zuela
esan nahi, berea zela baizik. Edo ez, agian ez da hori, aldatu egiten garela da apika, imajinatuko ez genukeen norabideetan.
|
|
2012
|
|
|
–Nire lepoak zisne bat, ala zisne lepoa
|
dudala
esan nahi didazu, Martin?
|
|
|
Aitatxok esaten du on Ernestorekin inoiz ez dela jakiten noiz. Ez dakit horrekin zehazki zer adierazi nahi duen, baina uste
|
dut
esan nahi duela apaiz zaharrari batzuetan matxardak irrist egiten diola. Gainera, nola gaztetan bertsolaria izan zen, ba azpi azpian umore eder hori gelditu omen zaio, hain jostakina?
|
|
2013
|
|
|
–Arrainak ere multzoan dabiltzanean ugaltzen dira gutxienik, esan diezaioket, nonbait irakurri nuen esaldia etorri zaidalako burura, baina kontu hori noizbait esana dudala ohartzen naiz. Guk ere noizbehinka arnasa hartzeko adina tarte behar
|
dugula
esan nahi nioke horrekin, baina aldi berean beldur naiz ez ote duen arnasa gehiegi hartuko eta niregandik aldenduko, berak baduelako nora joanik, seguru nago horretaz, eta nik ez. Sagueseko pasealekuan batera eta bestera ibilian irudikatzen dut neure burua, neskaren leihoko argia noiz piztuko zain edo etxeko bakardadean telebistaren aurrean jaki izoztuak jaten, munduan egunero errepikatzen diren ezbeharrei arreta azalekoa eskainiz.
|
|
2014
|
|
|
Begiak ireki dituzu, astiro, argi zuriak begi barruak lixibaz garbitzen dizkizula sentituz, espartzuaz arraskatuz. Baina irekitzen jarraitu duzu, errealitate dosi bat behar
|
duzula
esan nahi diezulako begiekin, zainak prest dituzula, sar diezazutela apur bat; apur bat.
|
|
|
–Hau guztia pentsatuta
|
zenuela
esan nahi duzu? –galdetu didazu beldurra begietan.
|
|
2015
|
|
|
Eta ez dakit, halaber, zergatik ez zidan idazten eta kito. Galdetu nionean, kontuz hitzekin, esan zidan, gero eta gutxiago esan nahi
|
dute
esan nahi duzuna, eta gero eta gehiago jabeek nahi dutena. Eta jabeez gaizki esaka hasi zen orduan, ilunpetan bizi direla, zizareen antzera, eta txotxongiloen modura erabiltzen gaituztela, eta auskalo zenbat epelkeria gehiago.
|
|
|
Ez gara sinplekeria horretan jausiko. Uste
|
dut
esan nahi nuena dela, eta honekin bukatzen dut, sinets iezadazu, batzuek oso gaizki eramango dutela bat batean portada eta informatiboetatik desagertzea. Gauza hauek adikzioa sortzen dute.
|
|
|
–Bist du Gerald? , ahoskatu zuen berriro, kolkotik behera zetorrenari begira hasi nintzaionean, nahikoa
|
nuela
esan nahi balit bezala.
|
|
|
–Txeri itxura
|
dudala
esan nahi al didazu. Eskerrik asko?, Iñakik, kexaren eta irriaren artean.
|
|
|
–Mundu guztiak dik besteekin gustura ibiltzeko gogoa?, esaten zion zelako bakartiari,, bestela ala apaiza duk ala gerra egin nahi dik. Gu apaizak ez garenez eta gerra egiten ez gabiltzanez gero, gustura ibili behar
|
dugula
esan nahi dik horrek derrigor?. Eta koadrilakoekin eramaten zuen.
|
|
2016
|
|
|
Entzundakoa hain beldurgarri egin zitzaidan, neronek biziriko esperientziaren kontakizuna galtzea erabaki nuela, betiko, eta ene biziaz hitz egiteko, kontalari bati lekua utzi egin nion. Jainkoak egin gintuela, horrek amarik ez
|
genuela
esan nahi izan zuen eta, zinez, hain hunkibera nintzen, nahiago nuela beste batek ni nintekeen gizadiaren aitaren istorioa kontatzea, ene burua askoz libreago sentitzen nuelako eta ene umezurztasunaren tristeziak negarrera eramaten ninduelako, eta hori ez nuen nahi.
|
|
|
–Zera, beharbada egia da, amore eman zuen Micòlek horretan, nire esku gainean berea pausatuz?. Itsustu naizela eta sudurra gorrituta daukadala pentsatzeak holako kezka sortu badizu segituan, orduan etsi egin dut, arrazoia
|
duzula
esan nahi du horrek. Baina, orduan, zer egingo dugu?
|
|
|
atomo horrek 3 protoik adinako masa
|
duela
esan nahi du.
|
|
|
met aurrizkiak karbono bat
|
duela
esan nahi du. Adarraren
|
|
2017
|
|
|
–Hil egin nahi
|
zutela
esan nahi dut.
|
|
|
220. Wolfgang U. Dressler hizkuntzalariak, hizkuntza heriotzari buruzko bere ikerketetan erakusten du nola purismoa, garbizaletasuna, hizkuntza minoritarioetan seinale ona izan ohi den. Hain zuzen ere hiztunek hizkuntzaren kontzientzia
|
dutela
esan nahi du. Ahaztu egiten zaigu errazegi babesak ez duela soziologikoa bakarrik izan behar:
|
|
|
Orduez gero ez nuen gehiago Amy ikusi, kalean pasadan izan ezik. Zentitzen
|
nuela
esan nahi nion eta gauzak esplikatu. Baina ez zidan aukerarik ematen.
|
|
|
Hirekin adiskidetu. Nire ohean leku bat
|
bahuela
esan nahi nian. Baina ezin.
|
|
|
–Bidezkoak ez diren gauzen aurrean poztu egin behar
|
dudala
esan nahi al duzu?
|
|
2018
|
|
|
–Ahula izateak etsi egin behar
|
duzula
esan nahi badu, orduan ez da ona.
|
|
2019
|
|
|
Andonik berehala ikusi zuen Miriam ez zela irribarre egiten ari, begirada saihesten ziola. Horrek ugazaba batengan berri txar bat eman behar
|
duela
esan nahi du. Bulegoak horma gardenak zeuzkan, beirazkoak, jiratu eta Andonik begiratu egin zuen.
|
|
2020
|
|
|
–Naturara itzuli behar
|
dugula
esan nahi du. Natura jakintsua dela eta berak ezarritako ordena errespetatu behar dugula.
|
|
2021
|
|
|
Ez utzi. Maite
|
baduzue
esan nahi dut, maite zenezaketela uste baduzue, plazerez egiten baduzue, gauza ederra iruditzen bazaizue, ez utzi. Emaiozue leku bat zuen bizitzan.
|
|
|
9 Zerbait jakintzat ematea baino okerrago izan daitekeenez txikikeria bat argitu gabe uztea, Mikel horrek abizena ere
|
baduela
esan nahiko nuke eta, niretzat Mikel baino ez den arren, bere nortasun agirian, gure famili liburuan eta poliziaren fitxategietan Mikel Soto izen abizenekin agertzen dela.
|
|
|
Baina ez dut nahi inork esatea gure literaturan ez dela ezer gertatu, edo gertatu dena ez dela ezer izan. Horregatik uste
|
dut
esan nahi ez dudana esan egin behar dudala.
|
|
|
" Dantza? –pentsatu
|
zuen
esan nahi zuela– Dantza bakarrik?". Eta, institutuko trebakuntzarekin ere, korapilatu egin zitzaion eztarria, oinak eta eskuak urduri mugitu, eta odola lepora igo.
|
|
|
–Ez
|
duzu
esan nahi?
|
|
2022
|
|
|
Ez nintzen zutaz ari, maitea. Konfiantzazko pertsona bat bilatu behar
|
dugula
esan nahi nuen. Zu jostun bezala joango zara.
|
|
2023
|
|
|
Aurreko bi hankak miazkatzeaz nazkatuta zegoen batean, Juliok Mertxeri arrazoi
|
zuela
esan nahi izan zion, egon behar zuela ezkutuko arrazoiren bat, misterio handi bat zela hura inondik ere, eta katastrofea ere, parekoa. Garaiz zebiltzan oraindik, akaso, infusioren baterako.
|
|
|
Lehengo Lirainen mira
|
duela
esan nahi zion, esan nahiko lioke orain ere, baina beldur da barre egingo ote dion, edo ezpainak beherantz okertuz marrazten duen mespretxu keinu beldurgarri hori.
|
|
|
Eta lasaitu egin da. Noski ez ziola berehala erantzun Whatsappa, noski gehiago, sakonago, su txikian garatu behar
|
zuela
esan nahi ziona. Hori zen K. ren izaera, hainbeste jakin zuen honezkero.
|